Czego uczy dyskusja wokół anglosaskich komisji etycznych? Analiza wybranych kwestii spornych

W krajach anglosaskich komisje etyczne mają długą historię i silną pozycję, chociaż jednocześnie ich funkcjonowanie wywołuje dyskusje w środowisku badaczy społecznych. W artykule analizuję wybrane kwestie sporne, które koncentrują się wokół trzech pytań: 1) Kogo chronią i powinny chronić komisje etyczne? 2) Czy komisje etyczne powinny tak samo chronić wszystkich uczestników badań? 3) Kiedy komisje etyczne mogą ingerować w metodologię ocenianego projektu badawczego? Przyjrzenie się tym sporom jest istotne, gdyż może pomóc w lepszym funkcjonowaniu komisji etycznych dla badań społecznych w Polsce. W ostatniej dekadzie ich liczba znacząco wzrosła, jednak nie towarzyszył temu szerszy namysł ani nad ich działaniem, ani nad wątpliwościami związanymi z taką kontrolą.