Sömürgecilik Sonrası Britanya Romanında İki Boyutlu Yabancılaşma Süreci

Britanya’da 1948 yilinda alinan bir karar ile Ingiliz Milletler Toplulugu uyesi ulkelerin vatandaslarina Britanya vatandasligi ve Britanya’ya serbest giris hakki verildi. Bu, gecmiste Britanya somurgesi olan ulkelerden Britanya’ya buyuk bir goc dalgasini tetikledi. Bircok renkten, ulustan, inanctan ve kokenden gocmen Ikinci Dunya Savasi sonrasinda piyasanin ihtiyaclari dâhilinde ‘ucuz is gucu’ olarak kullanildi; sonrasinda ise, gocmenlerin yasadigi sosyal, kulturel ve ekonomik sorunlari konu edinen bircok edebi eser kaleme alindi. Bu noktada, bu calisma, edebi eserlerin yazildiklari donemlerdeki sosyoekonomik, kulturel ve tarihsel ‘gercekligi’ ve butunselligi, dolayli ve oznel bir sekilde de olsa, yansittigi ve isledigi argumanindan yola cikarak, Sam Selvon, Zadie Smith ve Hanif Kureishi tarafindan yazilan romanlardaki gocmen karakterleri inceleyip Marks’in yabancilasma kuramini yeniden yorumlamayi ve iki boyutlu yabancilasma’ surecini kavramsallastirmayi amaclamaktadir. Baska bir deyisle, bu calisma somurgecilik sonrasi Ingiliz romaninin onemli temsilcilerinden olan bu yazarlarin romanlarindaki gocmen karakterlerin hem sinifsal hem de etnik kokeninden dolayi yasamis olduklari anlamsiz ve gucsuz hissetme durumunu ‘iki boyutlu yabancilasma’ kavrami uzerinden rasyonalize etmeye ve karakterlerin, insanlarin birbirine yabancilastigi kaotik bir ortamda, kendilerini benzer kacis mekanizmalariyla nasil gerceklestirmeye calistiklarini ve bu sekilde onlar’in dogrularini icsellestirip ‘beyaz kapitalizm’e kendi rizalariyla nasil eklemlendiklerini somutlastirmaya calisacaktir.