تحول الدين المدني الأمريكي من الدين الثقافي المدني إلى الدين السياسي المدني

Abstract

Amerika’da dönem dönem ortaya çıkan bazı sosyo-politik olaylar toplumsal mutabakat düzeyinde sorunlar olduğunu göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, Amerikan sivil dininin dönüşümünü ve kendi içerisindeki çelişkileri ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışmanın konusu, Amerikan sivil dininin tarihsel süreçteki değişimidir. Çalışmada öncelikle Jean Jacques Rousseau’nun ve Emile Durkheim’in sivil din anlayışı ele alınmıştır. Ardından Marcela Cristi’nin Durkheimci/kültürel/sosyolojik sivil din ve Rousseaucu/siyasi/ideolojik sivil din ayrımı açıklanmıştır. Bu ayrımdan hareketle Amerikan sivil dinini değerlendirebilmek için öncelikle Amerikan ulus-inşasına ve Amerikan milliyetçiliğinin oluşumuna değinilmiştir. Ardından Amerikan sivil dininin serüveni, Cristi’nin yaptığı ayrım üzerinden değerlendirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak literatür taramasına dayalı yorumlayıcı bir yaklaşım benimseniştir. Tarihsel süreçte gelişen ritüellerden ve kültürel değerlerden yararlanılmıştır. Fenomenoloji tekniği ile çalışmanın üzerine inşa edileceği teori ele alınmış; örnek vakalara ve eser analizlerine yer verilmiştir. Çalışmanın sonucunda, Amerikan sivil dininin Amerikan İç Savaşı’na kadar kültürel sivil din özellikleri gösterdiği, iç savaştan sonra ise politik sivil dine doğru evirildiği ve politik sivil dinin toplumun tüm kesimlerini kapsayıcılık açısından kusurlu yönleri olduğu; bu kusurların bugün de Amerikan siyasetinde belirleyiciliğini sürdürdüğü tespit edilmiştir.