КҮЗДІК БИДАЙ СОРТҮЛГІЛЕРІНІҢ ТАТ АУРУЫ ҚОЗДЫРҒЫШТАРЫНА (P. STRIIFORMIS F. SP. TRITICI; P. TRITICINA F. SP. TRITICI) ТӨЗІМДІЛІГІН ИММУНОЛОГИЯЛЫҚ БАҒАЛАУ

Izdenister natigeler Pub Date : 2023-12-06 DOI:10.37884/4-2023/13

Салтанат Дубекова, Амангелді Сарбаев, Минура Есімбекова, Айдархан Есеркенов

{"title":"КҮЗДІК БИДАЙ СОРТҮЛГІЛЕРІНІҢ ТАТ АУРУЫ ҚОЗДЫРҒЫШТАРЫНА (P. STRIIFORMIS F. SP. TRITICI; P. TRITICINA F. SP. TRITICI) ТӨЗІМДІЛІГІН ИММУНОЛОГИЯЛЫҚ БАҒАЛАУ","authors":"Салтанат Дубекова, Амангелді Сарбаев, Минура Есімбекова, Айдархан Есеркенов","doi":"10.37884/4-2023/13","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Дәнді дақылдардың аса қауіпті ауру қоздырғыштарының, климаттың жаһандық өзгеру жағдайында, дамып-таралу ареалының өзгеріп отыруы және оның салдарынан індет зияндылығының артуы өте қауіпті. Мұндай жағдайда, оңтүстік шығыс Қазақстан аумағында, күздік бидай егістігіндегі аурулардың басым түрлері – сары тат (P. striiformis f. sp. tritici) және қоңыр тат (P. triticina f. sp. tritici) фитопатогендерін бақылау маңызды. Фитопатогендердің дамуына қолайлы жылдарда масақ өнімділігі мен астық сапасының күрт төмендеуі байқалады. Ауру қоздырғыштарының жаңа агрессивті түрлері, жоғары әлеуетті, құнды дәнді дақыл сорттарының көпшілігін, патогенге төзімсіз етеді. Күздік бидай сортүлгілерінің селекциядағы иммунологиялық құндылығын анықтау үшін, 2021-2023 жылдары Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының тәжірибелік базасында, иммунологиялық зерттеулер жүргізілді. Тат қоздырғыштарының жасанды індеті аясында, күздік бидайдың жергілікті және шетелдік 200 сортүлгіден тұратын жинағы мақсатты түрде иммунологиялық бағалаудан өтті. Жасанды індет аясы сары тат (P. striiformis f. sp. tritici) және қоңыр тат (P. triticina f. sp. tritici) уредоспораларының популяциясын пайдалану арқылы жүргізілді. Қазақстанның оңтүстік-шығыс жағдайында, күздік бидайдың тат популяциясына төзімділігіне талдау жасалынды. Құнды сортүлгілердің тат қоздырғыштарына төзімділік реакциясы сипатталды. Бағалаудан іріктеліп алынған, ауруға төзімді сортүлгілер селекция үшін ең үлкен иммунологиялық құндылыққа ие. Ғылыми зерттеу жұмысының өзектілігі – аса қауіпті ауру қоздырғыштарының патогендік құрылымында вируленттіліктің өзгеруіне байланысты, төзімділіктің жаңа көздерін анықтау. Жоғары иммунологиялық әлеуеті бар, құнды генотиптерді іріктеп алып, селекцияда жаңа бастапқы материал ретінде қолдану, егістіктегі фитопатогендереден келетін эпифитотияның алдын алуға бағытталады.","PeriodicalId":508219,"journal":{"name":"Izdenister natigeler","volume":"55 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Izdenister natigeler","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.37884/4-2023/13","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Дәнді дақылдардың аса қауіпті ауру қоздырғыштарының, климаттың жаһандық өзгеру жағдайында, дамып-таралу ареалының өзгеріп отыруы және оның салдарынан індет зияндылығының артуы өте қауіпті. Мұндай жағдайда, оңтүстік шығыс Қазақстан аумағында, күздік бидай егістігіндегі аурулардың басым түрлері – сары тат (P. striiformis f. sp. tritici) және қоңыр тат (P. triticina f. sp. tritici) фитопатогендерін бақылау маңызды. Фитопатогендердің дамуына қолайлы жылдарда масақ өнімділігі мен астық сапасының күрт төмендеуі байқалады. Ауру қоздырғыштарының жаңа агрессивті түрлері, жоғары әлеуетті, құнды дәнді дақыл сорттарының көпшілігін, патогенге төзімсіз етеді. Күздік бидай сортүлгілерінің селекциядағы иммунологиялық құндылығын анықтау үшін, 2021-2023 жылдары Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының тәжірибелік базасында, иммунологиялық зерттеулер жүргізілді. Тат қоздырғыштарының жасанды індеті аясында, күздік бидайдың жергілікті және шетелдік 200 сортүлгіден тұратын жинағы мақсатты түрде иммунологиялық бағалаудан өтті. Жасанды індет аясы сары тат (P. striiformis f. sp. tritici) және қоңыр тат (P. triticina f. sp. tritici) уредоспораларының популяциясын пайдалану арқылы жүргізілді. Қазақстанның оңтүстік-шығыс жағдайында, күздік бидайдың тат популяциясына төзімділігіне талдау жасалынды. Құнды сортүлгілердің тат қоздырғыштарына төзімділік реакциясы сипатталды. Бағалаудан іріктеліп алынған, ауруға төзімді сортүлгілер селекция үшін ең үлкен иммунологиялық құндылыққа ие. Ғылыми зерттеу жұмысының өзектілігі – аса қауіпті ауру қоздырғыштарының патогендік құрылымында вируленттіліктің өзгеруіне байланысты, төзімділіктің жаңа көздерін анықтау. Жоғары иммунологиялық әлеуеті бар, құнды генотиптерді іріктеп алып, селекцияда жаңа бастапқы материал ретінде қолдану, егістіктегі фитопатогендереден келетін эпифитотияның алдын алуға бағытталады.

查看原文

微信好友朋友圈 QQ好友复制链接

本刊更多论文

對不起，此篇文章只有English和Монгол хэл。

这样做可能会导致火灾、环境破坏、气候破坏、环境破坏或设备损坏。这样做会导致设备在短时间内受到植物病原体 sary tat （P. striiformis f. sp. tritici）或 ichor tat （P. triticina f. sp. tritici）的损害或损坏。这样做会对植病菌造成严重损害。这样做可能会导致攻击性行为、攻击性行为、攻击性行为、攻击性行为、致病性行为、致病性行为。选择具有免疫学和免疫学特性的品种非常重要、2021-2023 年，卡扎克免疫学和免疫学研究所将开展免疫学和免疫学研究。如果不使用该装置，免疫试验结果的免疫学基础将因使用 200 级装置而降低。请勿将纹枯病菌（P. striiformis f. sp. tritici）或三尖杉霉菌（P. triticina f. sp. tritici）置于潮湿人群中。这样做会导致无意中失去动力，种群将无法存活。这样做会导致栽培品种出现不良反应。在这种情况下，必须观察所选品种的免疫和免疫特性。这样做可能会导致意外接触到病原体，从而引起致病性和与致病性有关的疾病，并可能导致火灾或触电。免疫学免疫学数据、基因型和基因分型、选择性育种、植物材料保留、植物病原体和附生型流行病都可以避免。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文去求助

来源期刊

Izdenister natigeler

自引率

0.00%

发文量