Morality and Freedom from the Perspective of Nietzsche and Marx

Abstract

Temel felsefeleri bakımından iki farklı ve hatta zıt noktadan hareket eden Nietzsche ve Marx, içinde bulundukları dönemin insanları baskıladığı ve onlar için yaşanamaz bir hale getirdiği konusunda bir ortak noktada buluşmaktadırlar. Nietzsche, içinde bulunduğu dönemin ahlak anlayışında köle ahlakının egemen olmasına yoğun bir eleştiride bulunurken Marx, kapitalist üretim ve tahakküm biçimlerine eleştiride bulunmuştur. Bu noktadan hareketle yazımızda Nietzsche ve Marx’ın ahlak ve özgürlük ilişkisine dair düşünceleri serimlenmiştir. Nietzsche’nin ahlak konusundaki görüşlerini açıklayabilmek için öncelikle onun bilgi ve varlık felsefesine dair görüşleri açıklanmış ve bu çerçevede nihilizm ile insan hakkındaki düşüncelerine yer verilmiştir. Ardından bu görüşleri temelinde ortaya koymuş olduğu ahlak anlayışı ve bu ahlakı yaratacak olan üstün insan görüşüne yer verilmiştir. Daha sonra Marx’ın ahlak görüşünü ele alabilmek için onun toplumsal bir varlık olarak ele aldığı insan tasavvuruna değinilmiş ve bu insanın yabancılaşmadan özgürlüğe geçişine dair düşünceleri açıklanmıştır. Son olarak ise Nietzsche ve Marx’ın ahlak ve özgürlüğe dair benzer ve farklı yönleri ele alınmıştır.