واقعهمندی و انواع واقعه در اشعار آزاد نیما

Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals Pub Date : 2020-10-13 DOI:10.22059/JLCR.2020.289462.1340

محمدسامان جواهریان, تقی پورنامداریان

{"title":"واقعهمندی و انواع واقعه در اشعار آزاد نیما","authors":"محمدسامان جواهریان, تقی پورنامداریان","doi":"10.22059/JLCR.2020.289462.1340","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"ساختار به معنی وجود ارتباط میان اجزای یک متن است به شکلی که وجود هیچ جزئی اتفاقی یا بی‌دلیل به نظر نرسد. یکی از وجوه تفاوت شعر نیمایی با شعر سنتی در ساختار آن است. شعر سنتی به طور عمومی بیشتر در سطح بیت دارای ساختار و انسجام بود تا در کلیت خود. این ادعا بیشتر درباره‌ی اشعار غنایی همچون غرل صادق است نه درباره‌ی اشعار بلند آشکارا روایی همچون شاهنامه یا خسرو و شیرین. برای تحلیل ساختار شعر نیما می‌توان از مفهوم واقعه‌مندی کمک گرفت که از روایت‌شناسی وام گرفته شده است. واقعه رخداد یا چرخش تعیین‌کننده در متن روایی است و ساختار شعر نیما در بسیاری از موارد ناشی از وجود پیرنگی واحد در سراسر شعر است که در خدمت ایجاد یک واقعه است. میزان واقعه‌مندی یک رخداد بسته به میزان تخطی آن از طرح‌واره است. طرح‌واره‌ها الگوهای قالبی و آشنا برای ذهن هستند. طرح‌واره‌ها خود دو نوع‌اند: چارچوب و پی‌آیند. تفاوت این دو در توالی‌مند بودن «پی‌آیند» در مقابل ایستایی «چارچوب» است. سه نوع اصلی واقعه را می‌توان به این صورت برشمرد: واقعه در در سطح رخدادها، واقعه در سطح ارائه و واقعه در سطح دریافت. نمونه‌های هر سه نوع را می‌توان در اشعار آزاد نیما یافت.","PeriodicalId":16203,"journal":{"name":"Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals","volume":"15 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2020-10-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.22059/JLCR.2020.289462.1340","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

ساختار به معنی وجود ارتباط میان اجزای یک متن است به شکلی که وجود هیچ جزئی اتفاقی یا بی‌دلیل به نظر نرسد. یکی از وجوه تفاوت شعر نیمایی با شعر سنتی در ساختار آن است. شعر سنتی به طور عمومی بیشتر در سطح بیت دارای ساختار و انسجام بود تا در کلیت خود. این ادعا بیشتر درباره‌ی اشعار غنایی همچون غرل صادق است نه درباره‌ی اشعار بلند آشکارا روایی همچون شاهنامه یا خسرو و شیرین. برای تحلیل ساختار شعر نیما می‌توان از مفهوم واقعه‌مندی کمک گرفت که از روایت‌شناسی وام گرفته شده است. واقعه رخداد یا چرخش تعیین‌کننده در متن روایی است و ساختار شعر نیما در بسیاری از موارد ناشی از وجود پیرنگی واحد در سراسر شعر است که در خدمت ایجاد یک واقعه است. میزان واقعه‌مندی یک رخداد بسته به میزان تخطی آن از طرح‌واره است. طرح‌واره‌ها الگوهای قالبی و آشنا برای ذهن هستند. طرح‌واره‌ها خود دو نوع‌اند: چارچوب و پی‌آیند. تفاوت این دو در توالی‌مند بودن «پی‌آیند» در مقابل ایستایی «چارچوب» است. سه نوع اصلی واقعه را می‌توان به این صورت برشمرد: واقعه در در سطح رخدادها، واقعه در سطح ارائه و واقعه در سطح دریافت. نمونه‌های هر سه نوع را می‌توان در اشعار آزاد نیما یافت.

查看原文