Doğu Akdeniz’de Memlûk-Haçlı Mücadelesinde Trablus Şehri

Abstract

Dogu Akdeniz Islâm’in buraya gelisinden itibaren tarihinde yeni bir mucadele safhasini yasadi. Memlukler Misir ve Suriye’de hâkim olmalariyla birlikte bolgelerinde yasanan pek cok rekabet gibi Dogu Akdeniz mucadelesine de taraf oldular. Bu surecte Misir ve Suriye sahilleri ve burada bulunan sehirler Memluk tarihi boyunca muhtelif saldiri ve mucadeleye sahit oldu. Hacli Seferlerinin klasik cagi kapandiktan sonra 14. asir Hacli saldirilarinin yeni bir safhasini teskil eder. Balkanlar, Ege ve Dogu Akdeniz bu asir boyunca Hacli saldirilarina hedef oldu. Memlukler iste bu asirda vaki Hacli saldirilarini gogusleyerek Suriye ve Misir sahillerine gelen saldirilari ters yuz ettiler. Buna ilave olarak 13. asir boyunca Memluklerin Suriye sahillerinde yer alan Trablus, Akka gibi son kaleleri ele gecirdikleri gorulmektedir. Yine Ermeni Baronlugu gibi yapilari yikip nihayet Kibris Adasi’ni fethettikleri anlasilmaktadir. Boylelikle Dogu Akdeniz’de yasanan mucadeleyi basariyla tamamlayarak Haclilari bolgeden uzaklastirmislardir. Iste bu mucadele meyaninda Bilâdu’s-Şâm/Suriye’de yer alan Memluk sehirlerinin onde gelenlerinden biri Trablus idi. Burada yer alan kontlugun yikilmasi sonrasinda Haclilarin bolgeye saldirilarinda ana hedeflerden birisi olacak olan sehir askeri ve ekonomik degeri ile vazgecilmez bir konum ve degerde idi. Haclilar 14. asir saldirilarinda yaptiklari mutemadi hucumlarinda Trablus sehrini de mahsusen hedefe koydular. Iste bu calismada, Trablus’a Haclilarin bu devirdeki saldirilari ve buna Memluklerin mukabil savunmalari ele alinacaktir. Antakya fethi ile Baybars zamaninda baslayan supurme harekâtinin Trablus ve Akka ile tamamlanmasi surecinde 14. asirda Trablus’a vaki saldirilari Kibris’in fethine kadar surecek olan mucadele tarihinin onemli bir safhasi olarak bu ara donemin ele alinmasiyla Hacli-Memluk rekabetine dair muteselsil calismalarimizin bir bolumu daha tamamlanmis olmaktadir.