Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy z perspektywy łacińsko-polskiego słownictwa prawniczego

Abstract

The Dictionary of Bartholomeus de Bydgostia from the Perspective of Latin-Polish Legal Vocabulary The aim of this article is to discuss relations between Latin and Polish at the lexical level. I present some difficulties in determining the meaning of words as exemplified by the legal vocabulary concerning the ius civile . The difficulties in question stem from the way Latin words are defined and from the nature of their Polish explications: the author of the dictionary specified Latin terms by means of synonymous Latin and Polish expressions. As a result, he produced sets of terms which refer to particular legal actions that are not further specified in the dictionary. Due to this use of loose Latin and Polish phrases and single words the meaning of some words cannot be precisely determined today. Slownik Bartlomieja z Bydgoszczy z perspektywy lacinsko-polskiego slownictwa prawniczego Celem artykulu jest omowienie lacinsko-polskich relacji na plaszczyźnie leksykalnej. Na przykladzie slownictwa prawniczego z zakresu ius civile ukazano trudności związane z ustaleniem znaczenia wyrazow. Wynikają one ze sposobu definiowania lacinskich hasel i charakteru polskich objaśnien. Polega to na określaniu lacinskich terminow za pomocą innych, bliskoznacznych wyrazen – zarowno lacinskich, jak i polskich. W ten sposob powstaly zbiory określen, dla ktorych wspolną cechą jest to, ze odnoszą sie do czynności prawnej blizej niedookreślonej na kartach slownika. Obecnośc laciny i polskiego w postaci luźnych wyrazen i pojedynczych slow wskazuje, ze jezyki te w omawianym zakresie nie tworzą spojnej calości. Z tego powodu nie mozna dziś precyzyjnie ustalic znaczenia wszystkich wyrazow.