Linguistic and Cultural Perceptions of Selected Occupations in Eighteenth-Century Proverbs (on the Basis of "Nowy dykcjonarz" by Michał Abraham Troc)

Abstract

Linguistic and Cultural Perceptions of Selected Occupations in Eighteenth-Century Proverbs (on the Basis of Nowy dykcjonarz by Michał Abraham Troc)This paper is an attempt to show the possibilities offered by an analysis of a historical dictionary in researching the old ways of perceiving, categorizing and evaluating the world. The observations in question are based on proverbs extracted from Nowy dykcjonarz by Michał Abraham Troc, which is one of the most significant achievements of Polish lexicography of the eighteenth century.Using the methodology of linguistic worldview reconstruction, the authors present the ways of perceiving certain occupations (shoemakers, blacksmiths, wheelwrights, cooks, doctors, executioners) by people in the eighteenth century and provide the cultural context of these perceptions. The analysis demonstrates that language is not only a communication tool, but also a carrier of the collective experience and outlook on life. Językowa i kulturowa percepcja zawodów w XVIII-wiecznych przysłowiach (na materiale Nowego dykcjonarza Michała Abrahama Troca)Celem niniejszego tekstu jest wskazanie możliwości, jakie daje analiza słownika historycznego w badaniu dawnych sposobów postrzegania, kategoryzowania i wartościowania świata. Rozważania te opierają się na przysłowiach zaczerpniętych z Nowego dykcjonarza Michała Abrahama Troca. Słownik ten jest jednym z najważniejszych osiągnięć polskiej leksykografii XVIII wieku.Posługując się metodologią językowego obrazu świata, autorzy rekonstruują językowo-kulturowy sposób postrzegania zawodów (szewców, kowali, kołodziejów, kucharzy, lekarzy, katów) utrwalony w osiemnastowiecznych przysłowiach. Przedstawiona analiza dowodzi, że język jest nie tylko narzędziem komunikacji, ale także nośnikiem zbiorowego doświadczenia i poglądu na świat.