Problemy ochrony przestrzeni w Polsce - wybrane zagadnienia

Gmina realizując zadania własne, tj. mające na celu zaspokojenie zbiorowych potrzeb mieszkańców czyni to na własny rachunek. Powyższe wynika z konstytucyjnej zasady samodzielności. Jednym z zadań jest dbanie o dobro wspólne mieszkańców gminy wyrażające się chociażby podnoszeniem standardu ich życia. Nie jest to możliwe, gdy nie będzie chroniona przestrzeń. To bowiem w przestrzeni lokalizowana jest zabudowa o różnym charakterze, obszary rekreacji i rozrywki, infrastruktura społeczna, infrastruktura techniczna i infrastruktura komunikacyjna. Również w przestrzeni lokalizowane są przedsięwzięcia inwestycyjne o różnym zasięgu terytorialnym: międzynarodowym, ogólnokrajowym, ponadlokalnym i lokalnym. Nie zawsze da się je pogodzić z zamierzeniami inwestycyjnymi właścicieli bądź użytkowników wieczystych nieruchomości. Prowadzi to niejednokrotnie do konfliktu interesów i do trudności w realizacji inwestycji. Bardzo często skutkuje to także zagospodarowywaniem przestrzeni w sposób daleki od oczekiwań nie tylko osób posiadających tytuły prawne do nieruchomości, ale także gmin, które w ramach przyznanej im samodzielności cieszą się władztwem planistycznym. Gminy wyposażone zostały w instrumenty dzięki, którym mogą chronić przestrzeń, czyli mogą kreować politykę dotyczącą przestrzeni (studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy) oraz ją wykonywać (miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, miejscowy plan rewitalizacji, uchwała dotycząca sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych, urządzeń reklamowych, ogrodzeń oraz szyldów). Pomimo powyższego, gminy chroniąc przestrzeń napotykają na różnego rodzaju problemy.              Celem niniejszego artykułu jest analiza płaszczyzn, na których mogą powstać lub powstają bariery związane z ochroną przestrzeni, a także zaproponowanie rozwiązań umożliwiających skuteczniejszą niż dotychczas jej ochronę.