Pub Date : 2024-05-23DOI: 10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1447864
Bakiye Kılıç Topuz, Fatih Ege
Araştırmanın amacı, Samsun ilinde faaliyet gösteren kadın kooperatiflerinin finansal olmayan performanslarının belirlenmesidir. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket ve gözlem teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın materyalini Samsun ilinde faaliyet gösteren 15 kadın kooperatifi yöneticisi ile yüz yüze yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmaktadır. Kadın kooperatiflerinin performans ölçümü, Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) yöntemine göre 11 kriter seçilerek belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kadın kooperatiflerinin performansında en önemli belirleyici kriterler; dijital pazarlama kanallarını kullanma durumu, kooperatifin uyguladığı proje sayısı ve kooperatif binasının yerel yönetim tarafından desteklenme durumudur. AHP yöntemine göre, araştırmada en yüksek performans skoru 0,861; en düşük performans skoru 0,145 ve ortalama performans skoru ise 0,497 olarak tespit edilmiştir. Performansın artırılabilmesi için kooperatifler; dijital pazarlama kanallarını etkin kullanmalı, destek fonlarını takip ederek daha fazla projede yer almalı, ürün çeşitliliğini artırmalı ve yerel yönetimlerle işbirliklerini geliştirmelidir. Araştırmada kadın kooperatiflerinin eğitim seviyesi yüksek kişiler tarafından yönetildiği, ancak kooperatif yöneticilerinin kooperatifçilik ilkeleri bilinç düzeylerinin çok yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda, kadın kooperatiflerinin; istihdam yaratılması, kadınların güçlendirilmesi, işbirliği ağlarının oluşturulması, proje yürütülmesi ve sosyal sermayenin artırılması gibi konularda bölgesel kalkınmaya olumlu ancak sınırlı düzeyde etkisi olduğu ortaya konulmuştur.
{"title":"Samsun İli Kadın Kooperatiflerinin Finansal Olmayan Performans Analizi","authors":"Bakiye Kılıç Topuz, Fatih Ege","doi":"10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1447864","DOIUrl":"https://doi.org/10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1447864","url":null,"abstract":"Araştırmanın amacı, Samsun ilinde faaliyet gösteren kadın kooperatiflerinin finansal olmayan performanslarının belirlenmesidir. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket ve gözlem teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın materyalini Samsun ilinde faaliyet gösteren 15 kadın kooperatifi yöneticisi ile yüz yüze yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmaktadır. Kadın kooperatiflerinin performans ölçümü, Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) yöntemine göre 11 kriter seçilerek belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kadın kooperatiflerinin performansında en önemli belirleyici kriterler; dijital pazarlama kanallarını kullanma durumu, kooperatifin uyguladığı proje sayısı ve kooperatif binasının yerel yönetim tarafından desteklenme durumudur. AHP yöntemine göre, araştırmada en yüksek performans skoru 0,861; en düşük performans skoru 0,145 ve ortalama performans skoru ise 0,497 olarak tespit edilmiştir. Performansın artırılabilmesi için kooperatifler; dijital pazarlama kanallarını etkin kullanmalı, destek fonlarını takip ederek daha fazla projede yer almalı, ürün çeşitliliğini artırmalı ve yerel yönetimlerle işbirliklerini geliştirmelidir. Araştırmada kadın kooperatiflerinin eğitim seviyesi yüksek kişiler tarafından yönetildiği, ancak kooperatif yöneticilerinin kooperatifçilik ilkeleri bilinç düzeylerinin çok yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda, kadın kooperatiflerinin; istihdam yaratılması, kadınların güçlendirilmesi, işbirliği ağlarının oluşturulması, proje yürütülmesi ve sosyal sermayenin artırılması gibi konularda bölgesel kalkınmaya olumlu ancak sınırlı düzeyde etkisi olduğu ortaya konulmuştur.","PeriodicalId":505481,"journal":{"name":"Bölgesel Kalkınma Dergisi","volume":"58 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141106106","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2024-05-09DOI: 10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1415395
O. Güven
Türkiye’de bölgeler arası ekonomik gelişmişlik farklılıkları önemli bir sorun olarak varlığını devam ettirmektedir. Bu durum gelir dağılımında adaletsizlik, yoksulluk, ülke içi göç hareketliliği olmak üzere toplumsal ve sosyal birçok sorunu da beraberinde getirmektedir. Bu araştırma Türkiye’de bölgeler arası ekonomik gelişmişlik farklılıklarının altında yatan nedenleri, seçilmiş göstergeler yardımıyla irdelemek ve gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına yönelik öneriler geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma kapsamında Türkiye İhracatçılar Meclisi, Türkiye İstatistik Kurumu ve Gelir İdaresi Başkanlığı veri tabanından elde edilen ikincil veriler kullanılmıştır. Araştırma neticesinde, girişimciliğin bölgelerde farklı düzeyde gelişmiş olması, beşeri sermaye ve nüfus dağılımında dengesizlik ile ihracat performansı bölgeler arası ekonomik gelişmişlik farklılıklarının nedenleri olarak tespit edilmiştir. Söz konusu farklılıkların azaltılması için düşük gelire sahip bölgelerde girişimciliğin yeni ve daha güçlü mekanizmalarla teşvik edilmesi, yaşam standartları bakımından bölgeler arasında mevcut olan farkların giderilmesi ve kırsal nüfusun yoğun olduğu bölgelerde tarım sektörünün sunduğu potansiyelin harekete geçirilmesi gerekmektedir. Bunun yanında doğal kaynaklar ile yöresel ürünlerin ihracattaki payını artırmaya yönelik adımların atılması önerilmektedir.
{"title":"BÖLGELER ARASI EKONOMİK GELİŞMİŞLİK FARKLILIKLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER","authors":"O. Güven","doi":"10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1415395","DOIUrl":"https://doi.org/10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1415395","url":null,"abstract":"Türkiye’de bölgeler arası ekonomik gelişmişlik farklılıkları önemli bir sorun olarak varlığını devam ettirmektedir. Bu durum gelir dağılımında adaletsizlik, yoksulluk, ülke içi göç hareketliliği olmak üzere toplumsal ve sosyal birçok sorunu da beraberinde getirmektedir. Bu araştırma Türkiye’de bölgeler arası ekonomik gelişmişlik farklılıklarının altında yatan nedenleri, seçilmiş göstergeler yardımıyla irdelemek ve gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına yönelik öneriler geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma kapsamında Türkiye İhracatçılar Meclisi, Türkiye İstatistik Kurumu ve Gelir İdaresi Başkanlığı veri tabanından elde edilen ikincil veriler kullanılmıştır. Araştırma neticesinde, girişimciliğin bölgelerde farklı düzeyde gelişmiş olması, beşeri sermaye ve nüfus dağılımında dengesizlik ile ihracat performansı bölgeler arası ekonomik gelişmişlik farklılıklarının nedenleri olarak tespit edilmiştir. Söz konusu farklılıkların azaltılması için düşük gelire sahip bölgelerde girişimciliğin yeni ve daha güçlü mekanizmalarla teşvik edilmesi, yaşam standartları bakımından bölgeler arasında mevcut olan farkların giderilmesi ve kırsal nüfusun yoğun olduğu bölgelerde tarım sektörünün sunduğu potansiyelin harekete geçirilmesi gerekmektedir. Bunun yanında doğal kaynaklar ile yöresel ürünlerin ihracattaki payını artırmaya yönelik adımların atılması önerilmektedir.","PeriodicalId":505481,"journal":{"name":"Bölgesel Kalkınma Dergisi","volume":" 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140996404","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2024-05-06DOI: 10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1444499
Kezban Becerikli, Cigdem Varol
Girişimciliğin kentsel ve bölgesel kalkınmayı tetikleyecek düzeyde etkin hale gelmesinde bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmenin yanı sıra girişimcilerin kurdukları ilişkilerin de büyük önem taşıdığı görülmektedir. Nitekim bireylerin ağ ilişkileri ve bu ilişkilerin harekete geçirdiği sosyal sermaye, girişimcilik faaliyetlerini tetiklemekte ve ulusal ekonomilere katkı sağlamaktadır. Bu noktada, göçmen girişimcilerin, kentsel ve bölgesel gelişmeye katkı sağlayan itici aktörler olarak gündem konusu olduğu görülmektedir. Göçmenlerin, güven ve iş birliğine dayanan sosyal sermayelerini kullanarak ev sahibi ülkede ekonomik faaliyetlerini daha kolay gerçekleştirdiğini söylemek mümkündür. Bu çalışmanın amacı, göçmen girişimcilerin ağ ilişkilerini oluşturma süreçlerinde sosyal sermayenin önem ve katkısının araştırılmasıdır. Çalışmada, göçmen girişimci ağları ile sosyal sermaye arasındaki ilişki, ulusal ve uluslararası akademik yazındaki kuramsal ve ampirik çalışmaların bulguları ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, göçmen girişimci ağlarının oluşum sürecinde sosyal sermayenin önemli ve etkili olduğu doğrulanırken; sosyal sermayenin göçmen girişimci ağlarının kuruluşunda hem menşei ülke hem de varış ülkesi ekonomisine katkı sağladığı ve menşei ülkeden ulusötesi sosyal alana gömülü olarak yayıldığı belirlenmiştir.
{"title":"Sosyal Sermayenin Göçmen Girişimci Ağlarının Oluşum Sürecindeki Önemi ve Katkısı","authors":"Kezban Becerikli, Cigdem Varol","doi":"10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1444499","DOIUrl":"https://doi.org/10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1444499","url":null,"abstract":"Girişimciliğin kentsel ve bölgesel kalkınmayı tetikleyecek düzeyde etkin hale gelmesinde bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmenin yanı sıra girişimcilerin kurdukları ilişkilerin de büyük önem taşıdığı görülmektedir. Nitekim bireylerin ağ ilişkileri ve bu ilişkilerin harekete geçirdiği sosyal sermaye, girişimcilik faaliyetlerini tetiklemekte ve ulusal ekonomilere katkı sağlamaktadır. Bu noktada, göçmen girişimcilerin, kentsel ve bölgesel gelişmeye katkı sağlayan itici aktörler olarak gündem konusu olduğu görülmektedir. Göçmenlerin, güven ve iş birliğine dayanan sosyal sermayelerini kullanarak ev sahibi ülkede ekonomik faaliyetlerini daha kolay gerçekleştirdiğini söylemek mümkündür. Bu çalışmanın amacı, göçmen girişimcilerin ağ ilişkilerini oluşturma süreçlerinde sosyal sermayenin önem ve katkısının araştırılmasıdır. Çalışmada, göçmen girişimci ağları ile sosyal sermaye arasındaki ilişki, ulusal ve uluslararası akademik yazındaki kuramsal ve ampirik çalışmaların bulguları ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, göçmen girişimci ağlarının oluşum sürecinde sosyal sermayenin önemli ve etkili olduğu doğrulanırken; sosyal sermayenin göçmen girişimci ağlarının kuruluşunda hem menşei ülke hem de varış ülkesi ekonomisine katkı sağladığı ve menşei ülkeden ulusötesi sosyal alana gömülü olarak yayıldığı belirlenmiştir.","PeriodicalId":505481,"journal":{"name":"Bölgesel Kalkınma Dergisi","volume":"47 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141009981","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-11-29DOI: 10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1356557
Gökçe Manavgat, Ayhan Demi̇rci̇
Bu çalışmanın amacı, Türkiye için farklı ulaştırma modları ve depolama faaliyetlerinin etkinliğinin değerlendirilmesidir. Bu amaçla Türkiye İstatistik Kurumunun Türkiye için yayımladığı dört basamaklı NACE Rev. 2 ekonomik faaliyet sınıflandırmasında yer alan ulaştırma ve depolamaya ilişkin 18 alt sektörün göreli etkinlikleri, 2020 yılı için belirlenmiştir. Veri zarflama analizi yöntemiyle gerçekleştirilen çalışmada, dört girdi (çalışan sayısı, personel maliyeti, satın alma maliyeti ve girişim sayısı) ve üç çıktı (ciro, üretim değeri ve katma değer) verisi kullanılmıştır. Analizlerde ölçeğe göre sabit ve değişken getiri varsayımlarına dayalı çıktı yönelimli modeller uygulanmıştır. Çıktı yönelimli ölçeğe göre sabit getiri varsayımına uygun olarak yapılan analiz sonucunda 8 sektör tam etkin olarak belirlenmiştir. Ortalama etkinlik skoru ise yüzde 86,27 olarak hesaplanmıştır. Türkiye’de deniz yolu taşımacılığı ve hava yolu taşımacılığı ile bu taşımacılık sektörlerini destekleyen hizmet faaliyetlerinin görece tam etkin olduğu tespit edilmiştir. Aynı sonuçlara göre Türkiye’de kara yolu yük taşımacılığı ve yolcu taşımacılığının ise en düşük etkinlik skoruna sahip olduğu gözlenmiştir. Ulaştırma ve depolama faaliyetlerinin etkinliğinde en belirleyici değişkenin katma değer olduğu tespit edilmiştir.
{"title":"TÜRKİYE’DEKİ ULAŞTIRMA VE DEPOLAMA FAALİYETLERİNİN ETKİNLİĞİ ÜZERİNE BİR ANALİZ","authors":"Gökçe Manavgat, Ayhan Demi̇rci̇","doi":"10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1356557","DOIUrl":"https://doi.org/10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1356557","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın amacı, Türkiye için farklı ulaştırma modları ve depolama faaliyetlerinin etkinliğinin değerlendirilmesidir. Bu amaçla Türkiye İstatistik Kurumunun Türkiye için yayımladığı dört basamaklı NACE Rev. 2 ekonomik faaliyet sınıflandırmasında yer alan ulaştırma ve depolamaya ilişkin 18 alt sektörün göreli etkinlikleri, 2020 yılı için belirlenmiştir. Veri zarflama analizi yöntemiyle gerçekleştirilen çalışmada, dört girdi (çalışan sayısı, personel maliyeti, satın alma maliyeti ve girişim sayısı) ve üç çıktı (ciro, üretim değeri ve katma değer) verisi kullanılmıştır. Analizlerde ölçeğe göre sabit ve değişken getiri varsayımlarına dayalı çıktı yönelimli modeller uygulanmıştır. Çıktı yönelimli ölçeğe göre sabit getiri varsayımına uygun olarak yapılan analiz sonucunda 8 sektör tam etkin olarak belirlenmiştir. Ortalama etkinlik skoru ise yüzde 86,27 olarak hesaplanmıştır. Türkiye’de deniz yolu taşımacılığı ve hava yolu taşımacılığı ile bu taşımacılık sektörlerini destekleyen hizmet faaliyetlerinin görece tam etkin olduğu tespit edilmiştir. Aynı sonuçlara göre Türkiye’de kara yolu yük taşımacılığı ve yolcu taşımacılığının ise en düşük etkinlik skoruna sahip olduğu gözlenmiştir. Ulaştırma ve depolama faaliyetlerinin etkinliğinde en belirleyici değişkenin katma değer olduğu tespit edilmiştir.","PeriodicalId":505481,"journal":{"name":"Bölgesel Kalkınma Dergisi","volume":"13 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139210803","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-11-29DOI: 10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1355775
Fahriye Yavaşoğlu, Tanyel ÖZELÇİ ECERAL
Yerel üretici kooperatifleri, yere özgü ürün deseni ve üretim teknikleri ile üretim gerçekleştirmenin yanı sıra, sosyal kalkınmanın sağlanması, kurumsal kültürün geliştirilmesi, karar alma süreçlerine katılımın sağlanması, doğal kaynakların sürdürülebilirliği çerçevesinde bölgesel kalkınmanın önemli aktörlerindendir. Tabandan gerçekleşen sürdürülebilir yerel-bölgesel kalkınmanın ele alınmasında, ekonomik ve demografik göstergelerle birlikte, yenilik, girişimcilik, sosyal öğrenme ve dayanıklılık gibi kavramlar ile bu kavramlar arasındaki ilişkilerde birleştirici rol oynayan sosyal sermaye yapısı, kooperatiflerin yerel ekonomik aktörler olarak etkinliklerini belirleyen önemli etkenlerden biridir. Bu makalede, sosyal sermaye yapısının tarımsal amaçlı kooperatiflerin gelişmesine ve yerel-bölgesel kalkınmaya etkileri İzmir ilinin Ödemiş ilçesinde faaliyet gösteren Sınırlı Sorumlu Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi örneği üzerinden ele alınmaktadır. Çalışma kapsamında, bilgi birikimi, yenilikçilik uygulamaları, karar alma süreçlerine katılım, sosyal ilişkiler ve sosyal ağların yerelliğin değişen ölçeklerindeki sürekliliği, İzmir ilindeki kamu kurumu ve kooperatif yönetim kurulu temsilcileri ile yapılan derinlemesine görüşmelerin içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmesiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, sosyal sermaye yapısı ile ilişkili olarak Bademli Kooperatifinin kurumsal kültürünün gelişmiş olduğu, Küçük Menderes Havzası içerisinde üretim kültürünün ve kooperatifçilik hareketinin gelişmesinde önemli etkileri olduğu, sosyal ağ ilişkileri geliştirerek bölgesel kalkınmaya olumlu etkileri bulunduğu ortaya konulmaktadır.
{"title":"ACTOR-NETWORK, SOCIAL CAPITAL, LOCAL COOPERATIVES AND REGIONAL DEVELOPMENT: İZMİR, ÖDEMİŞ BADEMLİ COOPERATIVE","authors":"Fahriye Yavaşoğlu, Tanyel ÖZELÇİ ECERAL","doi":"10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1355775","DOIUrl":"https://doi.org/10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1355775","url":null,"abstract":"Yerel üretici kooperatifleri, yere özgü ürün deseni ve üretim teknikleri ile üretim gerçekleştirmenin yanı sıra, sosyal kalkınmanın sağlanması, kurumsal kültürün geliştirilmesi, karar alma süreçlerine katılımın sağlanması, doğal kaynakların sürdürülebilirliği çerçevesinde bölgesel kalkınmanın önemli aktörlerindendir. Tabandan gerçekleşen sürdürülebilir yerel-bölgesel kalkınmanın ele alınmasında, ekonomik ve demografik göstergelerle birlikte, yenilik, girişimcilik, sosyal öğrenme ve dayanıklılık gibi kavramlar ile bu kavramlar arasındaki ilişkilerde birleştirici rol oynayan sosyal sermaye yapısı, kooperatiflerin yerel ekonomik aktörler olarak etkinliklerini belirleyen önemli etkenlerden biridir. Bu makalede, sosyal sermaye yapısının tarımsal amaçlı kooperatiflerin gelişmesine ve yerel-bölgesel kalkınmaya etkileri İzmir ilinin Ödemiş ilçesinde faaliyet gösteren Sınırlı Sorumlu Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi örneği üzerinden ele alınmaktadır. Çalışma kapsamında, bilgi birikimi, yenilikçilik uygulamaları, karar alma süreçlerine katılım, sosyal ilişkiler ve sosyal ağların yerelliğin değişen ölçeklerindeki sürekliliği, İzmir ilindeki kamu kurumu ve kooperatif yönetim kurulu temsilcileri ile yapılan derinlemesine görüşmelerin içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmesiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, sosyal sermaye yapısı ile ilişkili olarak Bademli Kooperatifinin kurumsal kültürünün gelişmiş olduğu, Küçük Menderes Havzası içerisinde üretim kültürünün ve kooperatifçilik hareketinin gelişmesinde önemli etkileri olduğu, sosyal ağ ilişkileri geliştirerek bölgesel kalkınmaya olumlu etkileri bulunduğu ortaya konulmaktadır.","PeriodicalId":505481,"journal":{"name":"Bölgesel Kalkınma Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139209232","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}