Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.04
T. Giza
Dominujące obecnie w teorii i praktyce edukacji uczniów zdolnych i utalentowanych podejście zakłada wspólne kształcenie wszystkich uczniów, niezależnie od ich potencjałów. Zróżnicowane klasy szkolne powinny odzwierciedlać strukturę i cechy coraz bardziej heterogenicznych społeczeństw. W artykule przedstawiono zmiany w pedagogice zdolności, które doprowadziły do ukształtowania się w niej paradygmatu inkluzyjnego. Opinie nauczycieli wobec grupowania uczniów według zdolności są jednak niejednorodne. Z badań empirycznych wynika, że aprobata dla doboru pedagogicznego wzrasta, im niższa jest efektywność i poziom kształcenia ogólnego w szkołach. Ta prawidłowość znalazła potwierdzenie w międzynarodowych badaniach porównawczych, jakie przeprowadzono wśród nauczycieli w sześciu krajach Europy (N=630). Nauczyciele z Polski, na poziomie istotnie wyższym niż respondenci ze Słowacji, Ukrainy, Białorusi, Bułgarii i Rumunii, przeciwni są kształceniu uczniów zdolnych w specjalnych klasach lub szkołach.
{"title":"Teoria i praktyka edukacji inkluzyjnej uczniów zdolnych","authors":"T. Giza","doi":"10.18778/2450-4491.16.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.04","url":null,"abstract":"Dominujące obecnie w teorii i praktyce edukacji uczniów zdolnych i utalentowanych podejście zakłada wspólne kształcenie wszystkich uczniów, niezależnie od ich potencjałów. Zróżnicowane klasy szkolne powinny odzwierciedlać strukturę i cechy coraz bardziej heterogenicznych społeczeństw. W artykule przedstawiono zmiany w pedagogice zdolności, które doprowadziły do ukształtowania się w niej paradygmatu inkluzyjnego. Opinie nauczycieli wobec grupowania uczniów według zdolności są jednak niejednorodne. Z badań empirycznych wynika, że aprobata dla doboru pedagogicznego wzrasta, im niższa jest efektywność i poziom kształcenia ogólnego w szkołach. Ta prawidłowość znalazła potwierdzenie w międzynarodowych badaniach porównawczych, jakie przeprowadzono wśród nauczycieli w sześciu krajach Europy (N=630). Nauczyciele z Polski, na poziomie istotnie wyższym niż respondenci ze Słowacji, Ukrainy, Białorusi, Bułgarii i Rumunii, przeciwni są kształceniu uczniów zdolnych w specjalnych klasach lub szkołach.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"29 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122101383","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.05
M. Sasin
This article focuses on the functioning of gifted students during and after the COVID-19 pandemic. The subject of interest are the developmental opportunities created for them during online learning, the well-being of students, the problems they were confronted with, and above all – their condition after the lockdown ended. This issue was explored by analysing research on gifted students carried out during and after the pandemic in Poland as well in other countries, by studying ministerial recommendations regarding working with gifted students and materials for teachers, as well as by comparing the situation of students during the lockdown with their needs presented in scientific literature. On this basis, conclusions were drawn regarding the impact of the pandemic on the functioning of gifted students, while taking into account the significant diversity of this group as well as the fact that, apart from the often analysed negative consequences, lockdown also had some beneficial effects. The observations made should be taken into consideration after coming back to full-time education; the article contains specific suggestions for pedagogical practice.
{"title":"The Gifted Student in the Post-Pandemic Situation","authors":"M. Sasin","doi":"10.18778/2450-4491.16.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.05","url":null,"abstract":"This article focuses on the functioning of gifted students during and after the COVID-19 pandemic. The subject of interest are the developmental opportunities created for them during online learning, the well-being of students, the problems they were confronted with, and above all – their condition after the lockdown ended. This issue was explored by analysing research on gifted students carried out during and after the pandemic in Poland as well in other countries, by studying ministerial recommendations regarding working with gifted students and materials for teachers, as well as by comparing the situation of students during the lockdown with their needs presented in scientific literature. On this basis, conclusions were drawn regarding the impact of the pandemic on the functioning of gifted students, while taking into account the significant diversity of this group as well as the fact that, apart from the often analysed negative consequences, lockdown also had some beneficial effects. The observations made should be taken into consideration after coming back to full-time education; the article contains specific suggestions for pedagogical practice.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"43 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125984672","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.12
Magdalena Giercarz-Borkowska
Zdolności dziecka i niesprzyjające ich rozwojowi warunki szkolne, które obserwują rodzice, są jednym z istotnych motywów podejmowania edukacji domowej. W tym trybie edukacji to rodzice odpowiedzialni są za umożliwienie dziecku rozwoju adekwatnego do jego możliwości. Celem artykułu było opisanie zaangażowania rodziców w rozwijanie zdolności dziecka w edukacji domowej. Badania przeprowadzone zostały w tradycji jakościowej, metodą wywiadu narracyjnego. Uzyskany materiał badawczy poddano analizie i interpretacji. Wykorzystano Model Różnicujący Zdolności i Talent Françoys Gagnégo. Przeprowadzone badania pozwoliły opisać i zinterpretować aktywność rodziców w obszarze rozwijania zdolności dziecka (skategoryzować i opisać działania, które podejmują, rodzaje zdolności, które identyfikują i pomagają dziecku rozwijać), oraz przedstawić refleksje towarzyszące rodzicom w realizacji tych zadań. Można wnioskować, że rodzice w edukacji domowej koncentrują się w swoich działaniach na stworzeniu dzieciom warunków do rozwoju zdolności oraz wyposażeniu ich w kompetencje, które temu sprzyjają.
{"title":"Zaangażowanie rodziców w rozwój zdolności dziecka w rodzinach edukacji domowej w Polsce","authors":"Magdalena Giercarz-Borkowska","doi":"10.18778/2450-4491.16.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.12","url":null,"abstract":"Zdolności dziecka i niesprzyjające ich rozwojowi warunki szkolne, które obserwują rodzice, są jednym z istotnych motywów podejmowania edukacji domowej. W tym trybie edukacji to rodzice odpowiedzialni są za umożliwienie dziecku rozwoju adekwatnego do jego możliwości. Celem artykułu było opisanie zaangażowania rodziców w rozwijanie zdolności dziecka w edukacji domowej. Badania przeprowadzone zostały w tradycji jakościowej, metodą wywiadu narracyjnego. Uzyskany materiał badawczy poddano analizie i interpretacji. Wykorzystano Model Różnicujący Zdolności i Talent Françoys Gagnégo. Przeprowadzone badania pozwoliły opisać i zinterpretować aktywność rodziców w obszarze rozwijania zdolności dziecka (skategoryzować i opisać działania, które podejmują, rodzaje zdolności, które identyfikują i pomagają dziecku rozwijać), oraz przedstawić refleksje towarzyszące rodzicom w realizacji tych zadań. Można wnioskować, że rodzice w edukacji domowej koncentrują się w swoich działaniach na stworzeniu dzieciom warunków do rozwoju zdolności oraz wyposażeniu ich w kompetencje, które temu sprzyjają.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133144573","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.07
M. Siekańska
The purpose of this study was to investigate how rhythmic gymnastics coaches perceive the factors influencing sports talent development. Participants (30 female coaches) were administered a demographic survey, an open-ended questionnaire (a structured interview), and the Talent Development Environment Questionnaire (TDEQ PL). Mixed strategies (quantitative and qualitative) were used in the analysis. The research revealed two types of facilitators (essential vs. favorable), and two types of inhibitors (preclusive vs. disruptive). Within the essential facilitator factors, coaches most often indicated long-term motivation. Social support was perceived as a main favorable talent development factor. The child’s inadequate approach to training and inadequate parental involvement were indicated as the main preclusive talent development factors. Difficult situations (e.g., health problems) were enumerated as a major disruptive factor. The studied group of coaches recognized the Individualized Approach to Athlete (M=4.24) as the most important environmental factor that positively influences the development of talented athletes.
{"title":"The Factors Influencing Sports Talent Development in the Opinion of Rhythmic Gymnastics Coaches","authors":"M. Siekańska","doi":"10.18778/2450-4491.16.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.07","url":null,"abstract":"The purpose of this study was to investigate how rhythmic gymnastics coaches perceive the factors influencing sports talent development. Participants (30 female coaches) were administered a demographic survey, an open-ended questionnaire (a structured interview), and the Talent Development Environment Questionnaire (TDEQ PL). Mixed strategies (quantitative and qualitative) were used in the analysis. The research revealed two types of facilitators (essential vs. favorable), and two types of inhibitors (preclusive vs. disruptive). Within the essential facilitator factors, coaches most often indicated long-term motivation. Social support was perceived as a main favorable talent development factor. The child’s inadequate approach to training and inadequate parental involvement were indicated as the main preclusive talent development factors. Difficult situations (e.g., health problems) were enumerated as a major disruptive factor. The studied group of coaches recognized the Individualized Approach to Athlete (M=4.24) as the most important environmental factor that positively influences the development of talented athletes.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"186 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114359596","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.10
M. Stańczak
Moim zamiarem jest próba opisania wybranych wymiarów życia codziennego rodzin uzdolnionych dzieci i młodzieży w obszarach: akademickim, artystycznym i sportowym. Przedstawione tu analizy bazują na materiale empirycznym pochodzącym z badań poświęconych procesom odkrywania i rozwijania dziecięcych zdolności, które przeprowadziłam w 2018 r. Zdaję sobie sprawę, że prezentowane wyniki nie oddają w pełni opisu – o ile w ogóle jest to możliwe – codzienności badanych rodzin. Niemniej jednak, przeprowadzona analiza tematyczna danych pochodzących z indywidualnych wywiadów pogłębionych pozwoliła na wyodrębnienie powtarzających się elementów, które wpisane są w ową codzienność. Chodzi tu o rytm dnia powszedniego, czas wolny rodzin oraz towarzyszące im na co dzień przedmioty.
{"title":"Codzienne życie rodzin dzieci uzdolnionych w obszarach: akademickim, artystycznym i sportowym","authors":"M. Stańczak","doi":"10.18778/2450-4491.16.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.10","url":null,"abstract":"Moim zamiarem jest próba opisania wybranych wymiarów życia codziennego rodzin uzdolnionych dzieci i młodzieży w obszarach: akademickim, artystycznym i sportowym. Przedstawione tu analizy bazują na materiale empirycznym pochodzącym z badań poświęconych procesom odkrywania i rozwijania dziecięcych zdolności, które przeprowadziłam w 2018 r. Zdaję sobie sprawę, że prezentowane wyniki nie oddają w pełni opisu – o ile w ogóle jest to możliwe – codzienności badanych rodzin. Niemniej jednak, przeprowadzona analiza tematyczna danych pochodzących z indywidualnych wywiadów pogłębionych pozwoliła na wyodrębnienie powtarzających się elementów, które wpisane są w ową codzienność. Chodzi tu o rytm dnia powszedniego, czas wolny rodzin oraz towarzyszące im na co dzień przedmioty.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134291423","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.16
J. Uszyńska-Jarmoc, Beata Kunat
The paper presents a proprietary program of recognizing students’ personal resources and ways of using them at the end of their elementary education and during further secondary school education. It refers to the researcher’s own theoretical and scholarly experiences associated with the construction of tools that assist in recognizing students’ abilities and giftedness, as well as possible external and intrinsic factors determining their development (Uszyńska-Jarmoc, Kunat, Tarasiuk 2014; Uszyńska-Jarmoc, Kunat, Mantur 2015; Uszyńska-Jarmoc, Kunat 2018). The paper also emphasizes that during the process of diagnosing, the relation between assumed theories and pedagogical practice is respected. Based on applied theoretical assumptions that stem from positive psychology, the author draws on practical experience gained during the course of a four year-long project titled “Akademia Talentów Białostockiej Szkoły Realnej” [Talent Academy of the Real School in Bialystok]. The proprietary program of recognizing students’ personal resources, elaborated during this project, has been verified based on cooperation with a group of over 200 students, aged 13–16, as well as their parents. The program was implemented by the author of this paper together with the students and their parents, however, it can also be used in educational practice by other educators, school psychologists, or career advisors.
本文提出了一种识别学生个人资源的专有程序,以及在小学教育结束和中学继续教育期间使用这些资源的方法。它是指研究者自己的理论和学术经验与工具的构建有关,这些工具有助于识别学生的能力和天赋,以及决定他们发展的可能的外部和内在因素(Uszyńska-Jarmoc, Kunat, Tarasiuk 2014;Uszyńska-Jarmoc,库纳特,2015年11月;Uszyńska-Jarmoc, Kunat 2018)。在诊断过程中,要尊重假定理论与教学实践的关系。基于源于积极心理学的应用理论假设,作者借鉴了在为期四年的名为“Akademia Talentów Białostockiej Szkoły Realnej”(比亚韦斯托克真正学校人才学院)项目中获得的实践经验。通过与200多名13-16岁的学生及其家长的合作,验证了项目中所阐述的学生个人资源识别的专有方案。本项目由本文作者与学生及其家长共同实施,但也可由其他教育工作者、学校心理学家或职业顾问在教育实践中使用。
{"title":"“Gifted, But What’s Next?” A Proprietary Program of Recognizing Students’ Personal Resources and Ways of Using Them to Choose Their Further Educational and Life Path","authors":"J. Uszyńska-Jarmoc, Beata Kunat","doi":"10.18778/2450-4491.16.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.16","url":null,"abstract":"The paper presents a proprietary program of recognizing students’ personal resources and ways of using them at the end of their elementary education and during further secondary school education. It refers to the researcher’s own theoretical and scholarly experiences associated with the construction of tools that assist in recognizing students’ abilities and giftedness, as well as possible external and intrinsic factors determining their development (Uszyńska-Jarmoc, Kunat, Tarasiuk 2014; Uszyńska-Jarmoc, Kunat, Mantur 2015; Uszyńska-Jarmoc, Kunat 2018). The paper also emphasizes that during the process of diagnosing, the relation between assumed theories and pedagogical practice is respected. Based on applied theoretical assumptions that stem from positive psychology, the author draws on practical experience gained during the course of a four year-long project titled “Akademia Talentów Białostockiej Szkoły Realnej” [Talent Academy of the Real School in Bialystok]. The proprietary program of recognizing students’ personal resources, elaborated during this project, has been verified based on cooperation with a group of over 200 students, aged 13–16, as well as their parents. The program was implemented by the author of this paper together with the students and their parents, however, it can also be used in educational practice by other educators, school psychologists, or career advisors.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"116 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132601443","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.11
Joanna Łukasiewicz-Wieleba
Celem tego artykuł jest analiza, w jaki sposób przejawiany w dzieciństwie potencjał twórczy rozwinął się w okresie późnego dzieciństwa i adolescencji oraz jakie postawy wobec potencjału twórczego swoich dzieci wykazują rodzice. Zastosowano metodę wywiadu jakościowego. Przeprowadzono badania na próbie 33 rodziców, wyłonionych z poprzednich badań. W pierwszym badaniu (rok 2013) zadeklarowali, że ich dzieci posiadają potencjał twórczy, a w drugim (lata 2020–2021) opisywali, w jakim zakresie potencjał ten się rozwinął. Wyniki badań wskazują, że obszary, w których ujawniał się potencjał twórczy dzieci, są kontynuowane w wieku młodzieńczym, chociaż część młodych ludzi zaniechała rozwoju swych pasji twórczych lub znalazła ich ujście w innych dziedzinach niż miało to miejsce w dzieciństwie. Pojedyncze osoby charakteryzuje rozwój zdolności kierunkowych na bardzo wysokim poziomie, co wiąże się także z wysokim poziomem aktywności twórczych w danej dziedzinie (np. muzyka, plastyka, działania społeczne, aktorstwo, matematyka). Rodzice wobec twórczości swoich dzieci reprezentują cztery postawy: wspierającą, obojętną, zniechęconą lub ukierunkowaną na radzenie sobie z trudnościami dziecka.
{"title":"Rodzice wobec rozwoju potencjału twórczego swoich dzieci","authors":"Joanna Łukasiewicz-Wieleba","doi":"10.18778/2450-4491.16.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.11","url":null,"abstract":"Celem tego artykuł jest analiza, w jaki sposób przejawiany w dzieciństwie potencjał twórczy rozwinął się w okresie późnego dzieciństwa i adolescencji oraz jakie postawy wobec potencjału twórczego swoich dzieci wykazują rodzice. Zastosowano metodę wywiadu jakościowego. Przeprowadzono badania na próbie 33 rodziców, wyłonionych z poprzednich badań. W pierwszym badaniu (rok 2013) zadeklarowali, że ich dzieci posiadają potencjał twórczy, a w drugim (lata 2020–2021) opisywali, w jakim zakresie potencjał ten się rozwinął. Wyniki badań wskazują, że obszary, w których ujawniał się potencjał twórczy dzieci, są kontynuowane w wieku młodzieńczym, chociaż część młodych ludzi zaniechała rozwoju swych pasji twórczych lub znalazła ich ujście w innych dziedzinach niż miało to miejsce w dzieciństwie. Pojedyncze osoby charakteryzuje rozwój zdolności kierunkowych na bardzo wysokim poziomie, co wiąże się także z wysokim poziomem aktywności twórczych w danej dziedzinie (np. muzyka, plastyka, działania społeczne, aktorstwo, matematyka). Rodzice wobec twórczości swoich dzieci reprezentują cztery postawy: wspierającą, obojętną, zniechęconą lub ukierunkowaną na radzenie sobie z trudnościami dziecka.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"68 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131347521","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.08
Alicja Baum
Celem analiz zaprezentowanych w artykule było poznanie problemów związanych z rodziną pochodzenia, z jakimi zmagały się polskie arcymistrzynie szachowe podczas procesu rozwoju talentu, czyli czasu dochodzenia do najwyższego szachowego tytułu kobiecego. W badaniach zastosowano metodę wywiadu swobodnego pogłębionego, jakościowego. Narzędzie badań stanowił przewodnik przygotowany w oparciu o Zintegrowany Model Rozwoju Talentu (CMTD) Françoys Gagnégo. Wypowiedzi 14 badanych arcymistrzyń szachowych poddano analizie jakościowej, która wykazała, że niemal wszystkie przyszłe arcymistrzynie doświadczały trudności związanych z rodziną pochodzenia. Ustalono ich dwojaki rodzaj: ogólny, wynikający z kondycji rodziny, wyznawanych wartości czy postaw (problemy finansowe i organizacyjne, niezgodność postaw rodziców wobec uprawiania szachów i brak wsparcia jednego z rodziców, poczucie „grania dla ojca”, niesprzyjająca atmosfera w domu), oraz odnoszący się do szachów jako dyscypliny sportu (presja na wynik, przymus trenowania, przymus pracy z określonym trenerem, niezrozumienie aspektów sportu).
{"title":"Kobiety w szachach. Problemy związane z rodziną w procesie rozwoju talentu","authors":"Alicja Baum","doi":"10.18778/2450-4491.16.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.08","url":null,"abstract":"Celem analiz zaprezentowanych w artykule było poznanie problemów związanych z rodziną pochodzenia, z jakimi zmagały się polskie arcymistrzynie szachowe podczas procesu rozwoju talentu, czyli czasu dochodzenia do najwyższego szachowego tytułu kobiecego. W badaniach zastosowano metodę wywiadu swobodnego pogłębionego, jakościowego. Narzędzie badań stanowił przewodnik przygotowany w oparciu o Zintegrowany Model Rozwoju Talentu (CMTD) Françoys Gagnégo. Wypowiedzi 14 badanych arcymistrzyń szachowych poddano analizie jakościowej, która wykazała, że niemal wszystkie przyszłe arcymistrzynie doświadczały trudności związanych z rodziną pochodzenia. Ustalono ich dwojaki rodzaj: ogólny, wynikający z kondycji rodziny, wyznawanych wartości czy postaw (problemy finansowe i organizacyjne, niezgodność postaw rodziców wobec uprawiania szachów i brak wsparcia jednego z rodziców, poczucie „grania dla ojca”, niesprzyjająca atmosfera w domu), oraz odnoszący się do szachów jako dyscypliny sportu (presja na wynik, przymus trenowania, przymus pracy z określonym trenerem, niezrozumienie aspektów sportu).","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"62 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134515790","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.17
K. Krasoń
Głównym celem artykułu jest przedstawienie dwóch sylwetek sawantów, będących z jednej strony osobistościami świata nauki, a z drugiej osobami borykającymi się z zaburzeniami neurorozwojowymi i schizofrenią. Są to postaci Temple Grandin i Johna Nasha. Stały się one również inspiracją dla twórców dwóch filmów fabularnych, które weszły już do kanonu kinematografii, były też wielokrotnie nagradzane, także za kreacje protagonistów, doskonale portretując nie-neurotypowych geniuszy. Hermeneutyczna analiza tych obrazów kinowych ma na celu ukazanie specyfiki funkcjonowania prodigious savant ze zwróceniem szczególnej uwagi na rolę najbliższego otoczenia w budowaniu sprzyjających warunków dla rozwoju ich szczególnych talentów.
{"title":"Wydostać się z cienia ograniczeń ciała i umysłu – zespół sawanta w optyce twórców filmowych","authors":"K. Krasoń","doi":"10.18778/2450-4491.16.17","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.17","url":null,"abstract":"Głównym celem artykułu jest przedstawienie dwóch sylwetek sawantów, będących z jednej strony osobistościami świata nauki, a z drugiej osobami borykającymi się z zaburzeniami neurorozwojowymi i schizofrenią. Są to postaci Temple Grandin i Johna Nasha. Stały się one również inspiracją dla twórców dwóch filmów fabularnych, które weszły już do kanonu kinematografii, były też wielokrotnie nagradzane, także za kreacje protagonistów, doskonale portretując nie-neurotypowych geniuszy. Hermeneutyczna analiza tych obrazów kinowych ma na celu ukazanie specyfiki funkcjonowania prodigious savant ze zwróceniem szczególnej uwagi na rolę najbliższego otoczenia w budowaniu sprzyjających warunków dla rozwoju ich szczególnych talentów.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116459614","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.18778/2450-4491.16.09
Monika Modrzejewska-Świgulska
The aim of the article is to present the meaning of correction, i.e. the conversation accompanying the study of outdoor painting. Correction is a tool that can support and motivate to pursue artistic work, and at the same time it can introduce students to the language of visual arts. It is widely used at various levels of arts education. Art adepts in conversation with teachers / experienced artists and other painters gain declarative and procedural knowledge in the field of painting. The article uses materials from observations, conversations and interviews conducted during open-air painting sessions, addressed primarily to amateur artists and people preparing for studies. The article consists of three parts: a theoretical introduction to the subject of outdoor painting and its importance for artistic education, a methodological and empirical section, which discusses the different functions of correction, its types, and the context of the emergence of conversations about artistic progress, including an analysis of the stages of work in the open air context. It concludes with a discussion on creation as an interpersonal and relational process, an important element of which are constructive conversations about art and artistic competences.
{"title":"Do You Think the Painting is Finished? The Function of Correction/Conversation in Developing Painting Skills on the Example of Outdoor Painting","authors":"Monika Modrzejewska-Świgulska","doi":"10.18778/2450-4491.16.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2450-4491.16.09","url":null,"abstract":"The aim of the article is to present the meaning of correction, i.e. the conversation accompanying the study of outdoor painting. Correction is a tool that can support and motivate to pursue artistic work, and at the same time it can introduce students to the language of visual arts. It is widely used at various levels of arts education. Art adepts in conversation with teachers / experienced artists and other painters gain declarative and procedural knowledge in the field of painting. The article uses materials from observations, conversations and interviews conducted during open-air painting sessions, addressed primarily to amateur artists and people preparing for studies. The article consists of three parts: a theoretical introduction to the subject of outdoor painting and its importance for artistic education, a methodological and empirical section, which discusses the different functions of correction, its types, and the context of the emergence of conversations about artistic progress, including an analysis of the stages of work in the open air context. It concludes with a discussion on creation as an interpersonal and relational process, an important element of which are constructive conversations about art and artistic competences.","PeriodicalId":275545,"journal":{"name":"Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne","volume":"55 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127704422","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}