Pub Date : 2018-06-18DOI: 10.18778/2080-8313.20.10
Anna Strojna-Krzystanek
W polskiej literaturze przedmiotu dotyczącej historii oświaty niewiele jest źródeł, na podstawie których w pełni możemy odtworzyć okoliczności, w jakich kobiety zaczęły studiować na uczelniach technicznych. Źródła znajdujące się poza granicami Polski dodatkowo utrudniają kompletne opracowanie tego zagadnienia. W poniższym artykule autorka przybliża postać oraz biografię Marii Huelle jednej z pierwszych kobiet na Politechnice Lwowskiej. Wpisała się ona w historię tej uczelni jako jedna z pierwszych studentek i asystentek.
{"title":"Maria Huelle – pierwsza studentka na Politechnice Lwowskiej","authors":"Anna Strojna-Krzystanek","doi":"10.18778/2080-8313.20.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.20.10","url":null,"abstract":"W polskiej literaturze przedmiotu dotyczącej historii oświaty niewiele jest źródeł, na podstawie których w pełni możemy odtworzyć okoliczności, w jakich kobiety zaczęły studiować na uczelniach technicznych. Źródła znajdujące się poza granicami Polski dodatkowo utrudniają kompletne opracowanie tego zagadnienia. W poniższym artykule autorka przybliża postać oraz biografię Marii Huelle jednej z pierwszych kobiet na Politechnice Lwowskiej. Wpisała się ona w historię tej uczelni jako jedna z pierwszych studentek i asystentek.","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67660864","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-06-18DOI: 10.18778/2080-8313.20.08
Beata Walęciuk-Dejneka
W artykule poruszono kwestię obecności kobiet w mieście, zgodnie z koncepcją Heideggera „bycia w świecie”. Pokazano kobiecą formę poznawania kultury, literatury poprzez pisanie i malowanie. A ponadto autorka artykułu przedstawia doświadczenia kobiet, ich czytanie miasta. Do tej analizy i interpretacji wybrano kobiece zapiski z XIX w. – Dziennik Marii Baszkircew, rosyjskiej artystki, która mieszkała i pracowała we Francji, w Paryżu. Maria pisała o stolicy Francji, odwiedzając to miasto, o podróżach po całym tym państwie lub o podróżach do wielu innych krajów. Pokazała Paryż z perspektywy rezydenta, turystki i spacerowiczki.
{"title":"Kobiece „bycie w mieście”: Paryż. Rozważania na podstawie „Dziennika” Marii Baszkircew","authors":"Beata Walęciuk-Dejneka","doi":"10.18778/2080-8313.20.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.20.08","url":null,"abstract":"W artykule poruszono kwestię obecności kobiet w mieście, zgodnie z koncepcją Heideggera „bycia w świecie”. Pokazano kobiecą formę poznawania kultury, literatury poprzez pisanie i malowanie. A ponadto autorka artykułu przedstawia doświadczenia kobiet, ich czytanie miasta. Do tej analizy i interpretacji wybrano kobiece zapiski z XIX w. – Dziennik Marii Baszkircew, rosyjskiej artystki, która mieszkała i pracowała we Francji, w Paryżu. Maria pisała o stolicy Francji, odwiedzając to miasto, o podróżach po całym tym państwie lub o podróżach do wielu innych krajów. Pokazała Paryż z perspektywy rezydenta, turystki i spacerowiczki.","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67661017","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-06-18DOI: 10.18778/2080-8313.20.11
Ilona Florczak
-
-
{"title":"O „serii datowanych śladów”. Na marginesie „Dziennika wydarzeń 1939–1944” Jędrzeja Moraczewskiego","authors":"Ilona Florczak","doi":"10.18778/2080-8313.20.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.20.11","url":null,"abstract":"<jats:p>-</jats:p>","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67660986","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-06-18DOI: 10.18778/2080-8313.20.12
J. Kita
-
-
{"title":"Romuald M. Łuczyński, Szlacheckie i arystokratyczne rezydencje w Sudetach Polskich. Sudety Wschodnie i Przedgórze Sudeckie, Wydawnictwo Kartograficzne EKO-GRAF Sp. z o.o., Wrocław 2018, ss. 288","authors":"J. Kita","doi":"10.18778/2080-8313.20.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.20.12","url":null,"abstract":"<jats:p>-</jats:p>","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67661035","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-06-17DOI: 10.18778/2080-8313.19.15
Małgorzata Karkocha
-
-
{"title":"Spotkanie wokół pamiętników profesor Krystyny Śreniowskiej, Łódź, 20 czerwca 2018 r.","authors":"Małgorzata Karkocha","doi":"10.18778/2080-8313.19.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.19.15","url":null,"abstract":"<jats:p>-</jats:p>","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48626236","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-06-17DOI: 10.18778/2080-8313.19.11
J. Lisek
-
-
{"title":"Bronia Baum, „Dziennik z lat 1912–1921”","authors":"J. Lisek","doi":"10.18778/2080-8313.19.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.19.11","url":null,"abstract":"<jats:p>-</jats:p>","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67660832","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-06-17DOI: 10.18778/2080-8313.19.12
E. Kostrzewska
-
-
{"title":"Historia życiorysami pisana. Słów kilka o typowo-nietypowym słowniku biograficznym Małgorzaty Dajnowicz, Marcina Siedleckiego, Wiesława Wróbla, pt. „Słownik biograficzny kobiet kultury. Białystok i województwo podlaskie”","authors":"E. Kostrzewska","doi":"10.18778/2080-8313.19.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.19.12","url":null,"abstract":"<jats:p>-</jats:p>","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67660840","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-06-17DOI: 10.18778/2080-8313.19.13
Jolanta Wąsacz-Krztoń
-
-
{"title":"Teresa Gałczyńska, Szkolnictwo w powiecie łańcuckim w latach 1868–1939, Wydawnictwo Arteks, Rzeszów 2016, ss. 432","authors":"Jolanta Wąsacz-Krztoń","doi":"10.18778/2080-8313.19.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.19.13","url":null,"abstract":"<jats:p>-</jats:p>","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67660883","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-06-17DOI: 10.18778/2080-8313.19.09
Urszula Klemba
Życie towarzyskie odbywające się w salonach literackich od lat jest przedmiotem zainteresowania badaczy. Artykuł ten mieści się w zakresie badań nad tym problemem w Warszawie końca XIX w. Nie tylko koncentruje się na historii kobiet i ich roli w tworzeniu tego zjawiska. Celem artykułu jest przedstawienie na podstawie niepublikowanych wspomnień Cecylii z Zaleskich Walewskiej (1859–1941), salonów warszawskich, które odwiedzała, a tym samym próba uzupełnienia dotychczasowego stanu badań o nich. Znajdziemy tu informacje o salonach: Cecylii Walewskiej, Zofii Mellerowej, Walerii Marrené-Morzkowskiej, Józefy Konstancji Sawickiej, Jadwigi i Aleksandra Krausharów, Karoliny z Wolffów i Franciszka Zielińskiego, Aleksandra i Melanii Rajchmanów.
{"title":"Warszawskie salony końca XIX wieku we wspomnieniach Cecylii z Zaleskich Walewskiej","authors":"Urszula Klemba","doi":"10.18778/2080-8313.19.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.19.09","url":null,"abstract":"Życie towarzyskie odbywające się w salonach literackich od lat jest przedmiotem zainteresowania badaczy. Artykuł ten mieści się w zakresie badań nad tym problemem w Warszawie końca XIX w. Nie tylko koncentruje się na historii kobiet i ich roli w tworzeniu tego zjawiska. Celem artykułu jest przedstawienie na podstawie niepublikowanych wspomnień Cecylii z Zaleskich Walewskiej (1859–1941), salonów warszawskich, które odwiedzała, a tym samym próba uzupełnienia dotychczasowego stanu badań o nich. Znajdziemy tu informacje o salonach: Cecylii Walewskiej, Zofii Mellerowej, Walerii Marrené-Morzkowskiej, Józefy Konstancji Sawickiej, Jadwigi i Aleksandra Krausharów, Karoliny z Wolffów i Franciszka Zielińskiego, Aleksandra i Melanii Rajchmanów.","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67660707","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-06-17DOI: 10.18778/2080-8313.19.10
P. Wysocki
W drugiej połowie XIX w. w Królestwie Polskim popularne stały się hasła pracy organicznej i pracy u podstaw. Realizowali je pozytywiści, którzy wierzyli, że taką drogą można odzyskać niepodległą ojczyznę. Przykładem takich pozytywistów na Mazowszu była rodzina Tarczyńskich. Jej przedstawiciele działali na wielu polach życia społecznego i kulturalnego. Głową rodu był Kazimierz Tarczyński – kolekcjoner monet, archeolog amator, badacz historii dzwonów. Miał on duży wpływ na wychowanie i edukację swoich dzieci. Po wejściu w dorosłość, aktywnie udzielały się one w życiu publicznym. Franciszek Tarczyński brał udział w powstaniu styczniowym. Został za to zesłany do Ufy. Po powrocie pracował w Płocku jako nauczyciel rysunku, zajmował się także archeologią i kolekcjonował pamiątki przeszłości. Józef Tarczyński był muzykiem i nauczycielem w Instytucie Muzycznym w Warszawie. Uczestniczył w manifestacjach patriotycznych w 1861 r. Władysław Tarczyński był stroicielem fortepianów, ale zasłynął jak twórca Muzeum w Łowiczu, współorganizator tamtejszej straży pożarnej, literat oraz działacz społeczny. Hipolit Tarczyński był nauczycielem w szkołach elementarnych w guberni płockiej. Pracował także jako urzędnik na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Jednocześnie działał na niwie literatury. Pisał artykuły i książki moralizatorskie, zachęcające do pracy społecznej. Helena Tarczyńska była nauczycielką domową oraz bibliotekarką. Rodzina Tarczyńskich wpłynęła na rozwój społeczny i kulturalny Płocka, Łowicza i innych miejscowości Mazowsza. Choć nie wszyscy doczekali niepodległej Polski, ich praca miała wielkie znaczenie w drodze do wolnej ojczyzny.
{"title":"„Jak kropla na kamień...”. Lokalna działalność rodziny Tarczyńskich jako przykład pracy na rzecz niepodległości Polski","authors":"P. Wysocki","doi":"10.18778/2080-8313.19.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2080-8313.19.10","url":null,"abstract":"W drugiej połowie XIX w. w Królestwie Polskim popularne stały się hasła pracy organicznej i pracy u podstaw. Realizowali je pozytywiści, którzy wierzyli, że taką drogą można odzyskać niepodległą ojczyznę. Przykładem takich pozytywistów na Mazowszu była rodzina Tarczyńskich. Jej przedstawiciele działali na wielu polach życia społecznego i kulturalnego. Głową rodu był Kazimierz Tarczyński – kolekcjoner monet, archeolog amator, badacz historii dzwonów. Miał on duży wpływ na wychowanie i edukację swoich dzieci. Po wejściu w dorosłość, aktywnie udzielały się one w życiu publicznym. Franciszek Tarczyński brał udział w powstaniu styczniowym. Został za to zesłany do Ufy. Po powrocie pracował w Płocku jako nauczyciel rysunku, zajmował się także archeologią i kolekcjonował pamiątki przeszłości. Józef Tarczyński był muzykiem i nauczycielem w Instytucie Muzycznym w Warszawie. Uczestniczył w manifestacjach patriotycznych w 1861 r. Władysław Tarczyński był stroicielem fortepianów, ale zasłynął jak twórca Muzeum w Łowiczu, współorganizator tamtejszej straży pożarnej, literat oraz działacz społeczny. Hipolit Tarczyński był nauczycielem w szkołach elementarnych w guberni płockiej. Pracował także jako urzędnik na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Jednocześnie działał na niwie literatury. Pisał artykuły i książki moralizatorskie, zachęcające do pracy społecznej. Helena Tarczyńska była nauczycielką domową oraz bibliotekarką. Rodzina Tarczyńskich wpłynęła na rozwój społeczny i kulturalny Płocka, Łowicza i innych miejscowości Mazowsza. Choć nie wszyscy doczekali niepodległej Polski, ich praca miała wielkie znaczenie w drodze do wolnej ojczyzny.","PeriodicalId":33437,"journal":{"name":"Studia z Historii SpolecznoGospodarczej XIX i XX Wieku","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67660782","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}