{"title":"Komitet Pomocy Muzeom Ukrainy","authors":"Anna Drózd","doi":"10.12775/zwam.2022.9.22","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.22","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123761683","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Mieszkańcy dwóch dzielnic na północy Krakowa podejmują zadania ustawowo przypisane do muzeów, nieświadomie wprowadzając zasady Nowej Muzeologii w życie społeczności. Nastawienie na przeżycie i interakcję widać w społecznych akcjach performatywnych, jak „protest saneczkowy” oraz w zainteresowaniu pojęciem „córectwa”. Charakter kontekstowy oznacza, że Prądniczanie kierują swoje zainteresowanie na ochronę dziedzictwa PRL-u. Poszanowanie prawe depozytariuszy widać w działaniach mających na celu udostępnienie publiczności zachowanej pracowni Beresiów. O krytycznym podejściu do własnej wiedzy świadczy to, że w budżetach obywatelskich mieszkańcy wybierają działania przybliżające lokalne dziedzictwo. Stały kontakt z publicznością oraz współtworzenie decyduje o popularności Wolnomuzykowania, Wypożyczalni Obrazów, wspólnego miejskiego ogrodnictwa oraz aneksji przestrzeni poprzez język. Prądniczanie zbudowali świadomą, idealną publiczność dla lokalnej placówki muzealnej - która na razie nie istnieje.
{"title":"Czekając na muzeum: społeczna aktywność w poszukiwaniu pamięci zbiorowej na krakowskim Prądniku jako inspiracja do działań partycypacyjnych","authors":"Zofia Ozaist-Zgodzińska","doi":"10.12775/zwam.2022.9.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.02","url":null,"abstract":"Mieszkańcy dwóch dzielnic na północy Krakowa podejmują zadania ustawowo przypisane do muzeów, nieświadomie wprowadzając zasady Nowej Muzeologii w życie społeczności. Nastawienie na przeżycie i interakcję widać w społecznych akcjach performatywnych, jak „protest saneczkowy” oraz w zainteresowaniu pojęciem „córectwa”. Charakter kontekstowy oznacza, że Prądniczanie kierują swoje zainteresowanie na ochronę dziedzictwa PRL-u. Poszanowanie prawe depozytariuszy widać w działaniach mających na celu udostępnienie publiczności zachowanej pracowni Beresiów. O krytycznym podejściu do własnej wiedzy świadczy to, że w budżetach obywatelskich mieszkańcy wybierają działania przybliżające lokalne dziedzictwo. Stały kontakt z publicznością oraz współtworzenie decyduje o popularności Wolnomuzykowania, Wypożyczalni Obrazów, wspólnego miejskiego ogrodnictwa oraz aneksji przestrzeni poprzez język. Prądniczanie zbudowali świadomą, idealną publiczność dla lokalnej placówki muzealnej - która na razie nie istnieje.","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123684846","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule skupiono się na historii i antropologicznym aspekcie muzealizacji wyplatanych ze słomy carskich wrót – unikalnych zabytków sztuki sakralnej i twórczości ludowej, pochodzących z lat 30. XIX wieku, z zachodniej części Polesia (w granicach Białorusi i Ukrainy). Historii ich odkrycia, badań, muzealizacji oraz restauracji połączonej z rekonstrukcją towarzyszyła chęć zachowania tych wyjątkowych przykładów sztuki plecionkarskiej dla przyszłych pokoleń. Artefakty te mają wartość symboliczną i bez wątpienia są fenomenem w sztuce i kulturze białoruskiej.
{"title":"Muzealna historia słomianych carskich wrót z Polesia (Białoruś)","authors":"Olga Łobaczewska, Katarzyna Waszczyńska","doi":"10.12775/zwam.2022.9.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.15","url":null,"abstract":"W artykule skupiono się na historii i antropologicznym aspekcie muzealizacji wyplatanych ze słomy carskich wrót – unikalnych zabytków sztuki sakralnej i twórczości ludowej, pochodzących z lat 30. XIX wieku, z zachodniej części Polesia (w granicach Białorusi i Ukrainy). Historii ich odkrycia, badań, muzealizacji oraz restauracji połączonej z rekonstrukcją towarzyszyła chęć zachowania tych wyjątkowych przykładów sztuki plecionkarskiej dla przyszłych pokoleń. Artefakty te mają wartość symboliczną i bez wątpienia są fenomenem w sztuce i kulturze białoruskiej.","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"120945836","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wystawa jubileuszowa pt. 90/90. Skarby Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi","authors":"Piotr Czepas","doi":"10.12775/zwam.2022.9.23","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.23","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"72 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131679372","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Muzeum na wolnym powietrzu w Kłóbce jest wciąż na etapie rozbudowy. Przygotowywane są dokumentacje dla kolejnych translokacji zabytkowych obiektów budownictwa chłopskiego na jego teren oraz rozbudowy zespołu recepcyjnego i pracy dydaktycznej. Placówka ta potwierdza jak ogromną rolę pełnią muzea regionalne w budowaniu społecznych więzi w niewielkich miejscowościach. Najczęściej mówiąc o wkładzie muzealnictwa w rozwój społeczny i gospodarczy kraju, odwołujemy się do dużych ośrodków miejskich i wielkich realizacji interesujących nas instytucji. Stają się one jednak tylko kolejną ofertą atrakcji turystycznej. Tymczasem na „prowincji”, chociaż twierdzę, że jest to obecnie pojęcie bardziej mentalne niż geograficzne, zachodzą dzięki muzeom niezwykłe i głębokie zmiany w mentalności ludzi, przekładające się na budowanie nowej, głębokiej tożsamości, która upodmiotowiła owe małe lokalne społeczności.
{"title":"Od niechęci do akceptacji. Instytucje kultury jako motor zmian mentalnych społeczności lokalnych – przypadek Kłóbki","authors":"J. Święch","doi":"10.12775/zwam.2022.9.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.04","url":null,"abstract":"Muzeum na wolnym powietrzu w Kłóbce jest wciąż na etapie rozbudowy. Przygotowywane są dokumentacje dla kolejnych translokacji zabytkowych obiektów budownictwa chłopskiego na jego teren oraz rozbudowy zespołu recepcyjnego i pracy dydaktycznej. Placówka ta potwierdza jak ogromną rolę pełnią muzea regionalne w budowaniu społecznych więzi w niewielkich miejscowościach. Najczęściej mówiąc o wkładzie muzealnictwa w rozwój społeczny i gospodarczy kraju, odwołujemy się do dużych ośrodków miejskich i wielkich realizacji interesujących nas instytucji. Stają się one jednak tylko kolejną ofertą atrakcji turystycznej. Tymczasem na „prowincji”, chociaż twierdzę, że jest to obecnie pojęcie bardziej mentalne niż geograficzne, zachodzą dzięki muzeom niezwykłe i głębokie zmiany w mentalności ludzi, przekładające się na budowanie nowej, głębokiej tożsamości, która upodmiotowiła owe małe lokalne społeczności.","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"148 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134232922","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł poświęcony jest wystawom organizowanym przez białoruskiego historyka Ihara Melnikaua w latach 2014–2019. Wspomniane w publikacji projekty poświęcone były różnym aspektom ogólnej białorusko-polskiej historii pierwszej połowy XX wieku.
{"title":"Historia versus polityka. Projekty muzealno-wystawiennicze jako sposób zachowania białorusko-polskiego dziedzictwa historycznego lat 20.–40. XX wieku — refleksje historyka i autora","authors":"Ihar Melnikau","doi":"10.12775/zwam.2022.9.17","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.17","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony jest wystawom organizowanym przez białoruskiego historyka Ihara Melnikaua w latach 2014–2019. Wspomniane w publikacji projekty poświęcone były różnym aspektom ogólnej białorusko-polskiej historii pierwszej połowy XX wieku.","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"86 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116668011","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Recenzja: Problemy ochrony młynów jako zabytków techniki i architektury, red. Sebastian Klochowicz, Muzeum Wsi Radomskiej, Radom 2021, ss. 160","authors":"Damian Kasprzyk","doi":"10.12775/zwam.2022.9.27","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.27","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"115 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124699968","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Wystawa muzealna to twór kulturowy, na który składają się różnorodne elementy – eksponaty, teksty, aranżacja plastyczna. Jest kompletną całością, nie zaś zbiorem przypadkowych przedmiotów wystawionych bez namysłu. Z upływem lat zmienia się dobór tematów oraz pomysły na kształtowanie przestrzeni wystawowej. Szczególnym przykładem miejsc, w których to zjawisko powinno zachodzić są muzea etnograficzne, jednak często tego typu instytucje zatrzymały się w czasie i przestały nadążać za widzem muzealnym o innym niż dawniej bagażu kulturowym i zdolnościach percepcyjnych. Zasadniczą część tekstu stanowi analiza wystawy stałej oraz ekspozycji czasowych prezentowanych w Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku w latach 2016-2018. Jej dopełnieniem są rozważania na temat przyszłości muzealnictwa etnograficznego.
{"title":"Przemiany koncepcji wystawienniczych (na przykładzie Oddziału Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku)","authors":"A. Domańska","doi":"10.12775/zwam.2022.9.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.06","url":null,"abstract":"Wystawa muzealna to twór kulturowy, na który składają się różnorodne elementy – eksponaty, teksty, aranżacja plastyczna. Jest kompletną całością, nie zaś zbiorem przypadkowych przedmiotów wystawionych bez namysłu. Z upływem lat zmienia się dobór tematów oraz pomysły na kształtowanie przestrzeni wystawowej. Szczególnym przykładem miejsc, w których to zjawisko powinno zachodzić są muzea etnograficzne, jednak często tego typu instytucje zatrzymały się w czasie i przestały nadążać za widzem muzealnym o innym niż dawniej bagażu kulturowym i zdolnościach percepcyjnych. \u0000Zasadniczą część tekstu stanowi analiza wystawy stałej oraz ekspozycji czasowych prezentowanych w Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku w latach 2016-2018. Jej dopełnieniem są rozważania na temat przyszłości muzealnictwa etnograficznego.","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115026850","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Czyż nie rozbrzmiewają baśni tęsknotą obyczaje starodawne, gusła, talizmany, zaklęcia i obok nauki Chrystusa — gorejąca płomiennie z krwi i kości huculska wiara ludowa, przepojona żywicą i tchnieniem „dujawic”, przeszłości bujnej rozedrgana echem, — tak prosta, choć mroczna niekiedy i grzeszna, za to górom tym bliska niewymownie i droga osiedlom samotnym, rozrzuconym od Gorgan do Prutu i Czeremoszu? Piękna baśń! Któż miałby serce, by cieszyć się, gdy żywa watra tej baśni sędziwej zagaśnie bez śladu? [Ossendowski 1936: 219].
{"title":"Watra baśni sędziwej. Huculska sztuka ludowa ze zbiorów Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu","authors":"Łukasz Ciemiński","doi":"10.12775/zwam.2022.9.21","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.21","url":null,"abstract":"Czyż nie rozbrzmiewają baśni tęsknotą obyczaje starodawne, gusła, talizmany, zaklęcia i obok nauki Chrystusa — gorejąca płomiennie z krwi i kości huculska wiara ludowa, przepojona żywicą i tchnieniem „dujawic”, przeszłości bujnej rozedrgana echem, — tak prosta, choć mroczna niekiedy i grzeszna, za to górom tym bliska niewymownie i droga osiedlom samotnym, rozrzuconym od Gorgan do Prutu i Czeremoszu? Piękna baśń! Któż miałby serce, by cieszyć się, gdy żywa watra tej baśni sędziwej zagaśnie bez śladu? [Ossendowski 1936: 219].","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121006619","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Moc Ukrainy. Noc Muzeów 2022 w Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie","authors":"Justyna Matwijewicz","doi":"10.12775/zwam.2022.9.20","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/zwam.2022.9.20","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":344626,"journal":{"name":"Annual Review of Museum Anthropology","volume":"29 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123003077","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}