Przedmiotem opracowania są językowe zachowania grzecznościowe występujące w trzech odmianach medialnych rozmów ze sportowcami: dialogach w postaci klasycznej (wywiadach radiowych), rozmowach typowych dla dziennikarstwa sportowego (mikrowywiadach pomeczowych) i najnowszych formach komunikacji z zawodnikami (wywiadach internetowych). Badania, w których wykorzystano metodologię pragmalingwistyczną i ujęcie językowokomunikacyjne, potwierdzają, że uczestnicy tego typu interakcji dążą do kooperacji i realizują polskie strategie grzecznościowe. Rezultatem analiz jest wyodrębnienie trzech grup przejawów grzeczności językowej w medialnych rozmowach ze sportowcami: zwrotów związanych z grzecznością elementarną, zwrotów związanych z grzecznością elitarną oraz grzecznościowej obudowy wypowiedzi.
{"title":"Przejawy grzeczności językowej w medialnych rozmowach ze sportowcami","authors":"B. Kacperska","doi":"10.31261/fl.2022.09.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fl.2022.09.11","url":null,"abstract":"Przedmiotem opracowania są językowe zachowania grzecznościowe występujące w trzech odmianach medialnych rozmów ze sportowcami: dialogach w postaci klasycznej (wywiadach radiowych), rozmowach typowych dla dziennikarstwa sportowego (mikrowywiadach pomeczowych) i najnowszych formach komunikacji z zawodnikami (wywiadach internetowych). Badania, w których wykorzystano metodologię pragmalingwistyczną i ujęcie językowokomunikacyjne, potwierdzają, że uczestnicy tego typu interakcji dążą do kooperacji i realizują polskie strategie grzecznościowe. Rezultatem analiz jest wyodrębnienie trzech grup przejawów grzeczności językowej w medialnych rozmowach ze sportowcami: zwrotów związanych z grzecznością elementarną, zwrotów związanych z grzecznością elitarną oraz grzecznościowej obudowy wypowiedzi.","PeriodicalId":34465,"journal":{"name":"Forum Lingwistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46791148","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Opisać Verbum w dziele filmowym. Refleksje nad książką Bogusława Skowronka Język w filmie. Ujęcie mediolingwistyczne (Kraków 2020, 277 ss.)","authors":"M. Kita","doi":"10.31261/fl.2022.09.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fl.2022.09.08","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":34465,"journal":{"name":"Forum Lingwistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-08-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49393029","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł stanowi głos w dyskusji nad komunikacją w czasach pandemii koronawirusa. Przedmiotem analizy mediolingwistycznej autorka czyni warstwę językową i obrazową tekstów medialnych poświęconych pandemii i opublikowanych w okresie od marca do września 2020 roku w polskich mediach analogowych i cyfrowych (m.in. „Polityka”, „Newsweek”, „Tygodnik Powszechny” oraz media społecznościowe). Celem podjętym w opracowaniu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie o sposób budowania werbalnej i wizualnej narracji wokół koronawirusa. W artykule zaprezentowane i opisane zostaną elementy tzw. koronajęzyka, tj. neologizmy powstałe na użytek komunikacji w czasach pandemii. Analizie mediolingwistycznej poddane będą także okładki wybranych tygodników, na których – w warstwie werbalnej i wizualnej – podjęto temat pandemii, w tym ograniczeń, obaw i zagrożeń z nią związanych.
{"title":"Język i obraz wobec koronawirusa. Przyczynek do rozważań nad komunikacją medialną w czasach pandemii","authors":"M. Makowska","doi":"10.31261/fl.2021.08.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fl.2021.08.09","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi głos w dyskusji nad komunikacją w czasach pandemii koronawirusa. Przedmiotem analizy mediolingwistycznej autorka czyni warstwę językową i obrazową tekstów medialnych poświęconych pandemii i opublikowanych w okresie od marca do września 2020 roku w polskich mediach analogowych i cyfrowych (m.in. „Polityka”, „Newsweek”, „Tygodnik Powszechny” oraz media społecznościowe). Celem podjętym w opracowaniu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie o sposób budowania werbalnej i wizualnej narracji wokół koronawirusa. W artykule zaprezentowane i opisane zostaną elementy tzw. koronajęzyka, tj. neologizmy powstałe na użytek komunikacji w czasach pandemii. Analizie mediolingwistycznej poddane będą także okładki wybranych tygodników, na których – w warstwie werbalnej i wizualnej – podjęto temat pandemii, w tym ograniczeń, obaw i zagrożeń z nią związanych.","PeriodicalId":34465,"journal":{"name":"Forum Lingwistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46935420","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Przedmiotem analiz w opracowaniu są apele o darowizny na rzecz zwierząt, zamieszczane w Internecie przez Fundację Centaurus. Działania językowe w obrębie tych tekstów są podporządkowane określonemu celowi – zebraniu pieniędzy potrzebnych na uratowanie życia konkretnemu koniowi przeznaczonemu na rzeź. Przeprowadzone badania przybliżają zarówno wzorzec gatunkowy apelu, jak i najczęstsze strategie stosowane przez nadawców w celu zjednania adresatów i nakłonienia ich do dokonywania wpłat. Istotne dla tych analiz wydaje się wykorzystanie metodologii językowego obrazu świata, pozwalającej na przedstawienie konceptualizacji zwierząt, którym poświęcane są te teksty. Obrazowanie wynikające z określonego punktu widzenia wpływa na zwiększenie siły illokucyjnej przekazu.
{"title":"Konceptualizacje KONIA a cel praktyczny internetowych apeli o darowizny na rzecz zwierząt","authors":"K. Sobstyl","doi":"10.31261/fl.2021.08.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fl.2021.08.10","url":null,"abstract":"Przedmiotem analiz w opracowaniu są apele o darowizny na rzecz zwierząt, zamieszczane w Internecie przez Fundację Centaurus. Działania językowe w obrębie tych tekstów są podporządkowane określonemu celowi – zebraniu pieniędzy potrzebnych na uratowanie życia konkretnemu koniowi przeznaczonemu na rzeź. Przeprowadzone badania przybliżają zarówno wzorzec gatunkowy apelu, jak i najczęstsze strategie stosowane przez nadawców w celu zjednania adresatów i nakłonienia ich do dokonywania wpłat. Istotne dla tych analiz wydaje się wykorzystanie metodologii językowego obrazu świata, pozwalającej na przedstawienie konceptualizacji zwierząt, którym poświęcane są te teksty. Obrazowanie wynikające z określonego punktu widzenia wpływa na zwiększenie siły illokucyjnej przekazu.","PeriodicalId":34465,"journal":{"name":"Forum Lingwistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46187684","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Przedmiotem badań artykułu jest tekst mówiony telewizyjnej transmisji sportowej, a zwłaszcza formy konwersacyjne, które dominują we współczesnym przekazie telewizyjnym. Z wybranych transmisji różnorodnych dyscyplin sportowych emitowanych we wrześniu i październiku 2020 r. wyekscerpowano materiał badawczy, który stanowi tekst komentarza prowadzonego przez dwie osoby – dziennikarza i eksperta bądź w konfiguracji dziennikarz–dziennikarz. W artykule rozpatrywany jest typ relacji komunikacyjnej pomiędzy nimi. Ponieważ mamy do czynienia z dwiema osobami, najbardziej naturalną formą wydaje się dialog. Jednak badania pokazują, że występują także inne formy komunikacyjne. Duety komentatorskie albo prowadzą profesjonalny dialog relacjonująco-komentatorski, albo ich wymiany przypominają reakcje rozemocjonowanych kibiców, albo pojawia się „monolog równoległy”, związany z prowadzeniem odrębnych narracji powiązanych tematycznie.
{"title":"Dialog a telewizyjna transmisja sportowa","authors":"Beata Grochala","doi":"10.31261/fl.2021.08.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fl.2021.08.07","url":null,"abstract":"Przedmiotem badań artykułu jest tekst mówiony telewizyjnej transmisji sportowej, a zwłaszcza formy konwersacyjne, które dominują we współczesnym przekazie telewizyjnym. Z wybranych transmisji różnorodnych dyscyplin sportowych emitowanych we wrześniu i październiku 2020 r. wyekscerpowano materiał badawczy, który stanowi tekst komentarza prowadzonego przez dwie osoby – dziennikarza i eksperta bądź w konfiguracji dziennikarz–dziennikarz. W artykule rozpatrywany jest typ relacji komunikacyjnej pomiędzy nimi. Ponieważ mamy do czynienia z dwiema osobami, najbardziej naturalną formą wydaje się dialog. Jednak badania pokazują, że występują także inne formy komunikacyjne. Duety komentatorskie albo prowadzą profesjonalny dialog relacjonująco-komentatorski, albo ich wymiany przypominają reakcje rozemocjonowanych kibiców, albo pojawia się „monolog równoległy”, związany z prowadzeniem odrębnych narracji powiązanych tematycznie.","PeriodicalId":34465,"journal":{"name":"Forum Lingwistyczne","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44703847","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Znaczenia językowe funkcjonują w konkretnej rzeczywistości społecznej. Wiedza o tej rzeczywistości jest – zdaniem Fritza Hermannsa – integralną częścią wiedzy semantycznej, która obejmuje trzy aspekty ludzkich działań językowych: kognicje, emocje i intencje, rozumiane jako kolektywne dyspozycje kognitywne, afektywne i wolitywne. Dyskurs z tej perspektywy sprowadza się do całokształtu wiedzy aktualizowanej w praktykach komunikacyjnych, należących do danej formacji dyskursywnej, natomiast zadaniem hermeneutyki dyskursu jest wyjaśnienie, jak manifestują się w poszczególnych wypowiedziach społecznie dzielone kognicje, emocje i intencje różnych grup społecznych, i odwrotnie: jak różne formy kolektywnego myślenia, odczuwania i chcenia zmieniają istniejące konwencje językowe.
{"title":"Hermeneutyka dyskursu w ujęciu Fritza Hermannsa","authors":"Urszula Topczewska","doi":"10.31261/fl.2021.08.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fl.2021.08.12","url":null,"abstract":"Znaczenia językowe funkcjonują w konkretnej rzeczywistości społecznej. Wiedza o tej rzeczywistości jest – zdaniem Fritza Hermannsa – integralną częścią wiedzy semantycznej, która obejmuje trzy aspekty ludzkich działań językowych: kognicje, emocje i intencje, rozumiane jako kolektywne dyspozycje kognitywne, afektywne i wolitywne. Dyskurs z tej perspektywy sprowadza się do całokształtu wiedzy aktualizowanej w praktykach komunikacyjnych, należących do danej formacji dyskursywnej, natomiast zadaniem hermeneutyki dyskursu jest wyjaśnienie, jak manifestują się w poszczególnych wypowiedziach społecznie dzielone kognicje, emocje i intencje różnych grup społecznych, i odwrotnie: jak różne formy kolektywnego myślenia, odczuwania i chcenia zmieniają istniejące konwencje językowe.","PeriodicalId":34465,"journal":{"name":"Forum Lingwistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47336929","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Urszula Majdańska-Wachowicz, Magdalena Steciąg, L. Zábranský
The aim of the study is to examine communication strategies employed by the Polish and Czech speakers when communicating with each other in their native languages. In particular, the analysis refers to receptive intercultural communication. The material under investigation covers audio and visual recordings of semi-spontaneous dialogues. The pragmalinguistic research investigates the strategies which help achieve mutual intelligibility when using lingua receptiva. The findings prove how significant pragmatic aspects are when it comes to successful receptive intercultural communication.
{"title":"Lingua Receptiva: An Overview of Communication Strategies","authors":"Urszula Majdańska-Wachowicz, Magdalena Steciąg, L. Zábranský","doi":"10.31261/fl.2021.08.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fl.2021.08.08","url":null,"abstract":"The aim of the study is to examine communication strategies employed by the Polish and Czech speakers when communicating with each other in their native languages. In particular, the analysis refers to receptive intercultural communication. The material under investigation covers audio and visual recordings of semi-spontaneous dialogues. The pragmalinguistic research investigates the strategies which help achieve mutual intelligibility when using lingua receptiva. The findings prove how significant pragmatic aspects are when it comes to successful receptive intercultural communication.","PeriodicalId":34465,"journal":{"name":"Forum Lingwistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49461059","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Autor artykułu omawia użycie partykuł epistemicznych w Rocznikach Jana Długosza. Analizie zostały poddane zagadnienia ich dystrybucji w kronice oraz wzorców w obrębie literatury łacińskiej, z których Długosz mógł korzystać, wprowadzając partykuły do narracji. Uwagę poświęcono również zasięgowi oddziaływania partykuł epistemicznych w funkcji operatora modalnego oraz kwestii położenia tych leksemów w linearnym szyku zdania. Przeprowadzone analizy pokazują, że sposób użycia partykuł przez Długosza nie odbiega znacząco od normy językowej utrwalonej w łacinie klasycznej. Zasadniczy wywód został poprzedzony wstępem teoretycznym na temat badań nad partykułami w języku łacińskim i – ze względów metodologicznych i porównawczych – w języku polskim. W artykule wykorzystywane są bowiem propozycje terminologiczne i interpretacyjne wypracowane dla współczesnej polszczyzny przez Macieja Grochowskiego.
{"title":"Partykuły epistemiczne w Rocznikach Jana Długosza","authors":"Zdzisław Koczarski","doi":"10.31261/FL.2021.08.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/FL.2021.08.04","url":null,"abstract":"Autor artykułu omawia użycie partykuł epistemicznych w Rocznikach Jana Długosza. Analizie zostały poddane zagadnienia ich dystrybucji w kronice oraz wzorców w obrębie literatury łacińskiej, z których Długosz mógł korzystać, wprowadzając partykuły do narracji. Uwagę poświęcono również zasięgowi oddziaływania partykuł epistemicznych w funkcji operatora modalnego oraz kwestii położenia tych leksemów w linearnym szyku zdania. Przeprowadzone analizy pokazują, że sposób użycia partykuł przez Długosza nie odbiega znacząco od normy językowej utrwalonej w łacinie klasycznej. Zasadniczy wywód został poprzedzony wstępem teoretycznym na temat badań nad partykułami w języku łacińskim i – ze względów metodologicznych i porównawczych – w języku polskim. W artykule wykorzystywane są bowiem propozycje terminologiczne i interpretacyjne wypracowane dla współczesnej polszczyzny przez Macieja Grochowskiego.","PeriodicalId":34465,"journal":{"name":"Forum Lingwistyczne","volume":"1 1","pages":"1-16"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-04-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47942851","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}