Göçler, etnik asimilasyon, Ruslaştırma ve Hristiyanlaştırma siyaseti, Rusya İmparatorluğu’nun sömürgecilik ve askeri-siyasi planlarında her zaman önemli yeri işgal etmiştir. Tarihte Türk-Müslüman halklarına (Kafkasya, Orta Asya, Kazakistan vs.) karşı yürütülen bu siyasetin yeteri kadar açık örnekleri bulunmaktadır. İster XIX. yüzyılın başlarında İran ve Osmanlı Türkiyesi ile yapılan savaşlar sırasında isterse de Güney Kafkasya’nın işgali (1828 yılı) sonrasında Çar Rusyası’nın Azerbaycan siyasetinin temel yönlerinden birini bu siyaset oluşturmuştur. Bahsi geçen siyaseti hayata geçirmekle Çarizm, esasen bölgenin etnik-siyasi haritasını değiştirmekle imparatorluk dahilinde siyasi, sosyo-ekonomik, stratejik ve idari yönetimle bağlı sorunları çözmeye, burada kendisine yakın olan “Hristiyan ortamı” oluşturarak, Türkiye ve diğer Müslüman ülkelere karşı askeri meydan olarak kullanmaya, bu diyarı sivil ve siyasi bağlarla ebedi olarak Rusya’ya bağlamaya, tabiri caizse yerli Müslümanları “Rusça konuşmaya, Rusça düşünmeye ve hatta Rusça hissetmeye mecbur bırakmaya”, imparatorluğun iç eyaletlerindeki toprak kıtlığını ortadan kaldırmaya, yerel yönetimlere güvenilir Rus memurlarını getirmekle, burada Rusların güçlenmesine “engel olan” Müslümanları yönetim kurumlarından uzaklaştırmaya, Müslüman eyaletlerinde yerli halktan sömürgecilik planlarının uygulanmasına yardımcı olacak elit tabaka oluşturmaya çalışmaktaydı. Belirlenen görevlerin yerine yetirilmesine daha I. Rusya-İran Savaşı (1804-1813) sırasında başlanmış ve süreç XIX. yüzyılın sonlarına kadar devam etmiştir. Bu süre zarfında geçmiş İrevan, Nahçıvan ve özellikle de Karabağ hanlıklarının arazisi etnodemografik sarsıntılara daha fazla maruz kalmıştır. Döneme ait kaynak ve materyallere dayanılarak yazılan makalede bahsi geçen dönemde Karabağ bölgesinde yaşanan etnodemografik süreçlerin karakterinin tahililine çalışılmıştır
{"title":"XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısı ve XIX. Yüzyılda Karabağ’da Entodemografik Süreçler","authors":"Tahir Şahbazov","doi":"10.58646/bengi.1425161","DOIUrl":"https://doi.org/10.58646/bengi.1425161","url":null,"abstract":"Göçler, etnik asimilasyon, Ruslaştırma ve Hristiyanlaştırma siyaseti, Rusya İmparatorluğu’nun sömürgecilik ve askeri-siyasi planlarında her zaman önemli yeri işgal etmiştir. Tarihte Türk-Müslüman halklarına (Kafkasya, Orta Asya, Kazakistan vs.) karşı yürütülen bu siyasetin yeteri kadar açık örnekleri bulunmaktadır. İster XIX. yüzyılın başlarında İran ve Osmanlı Türkiyesi ile yapılan savaşlar sırasında isterse de Güney Kafkasya’nın işgali (1828 yılı) sonrasında Çar Rusyası’nın Azerbaycan siyasetinin temel yönlerinden birini bu siyaset oluşturmuştur. Bahsi geçen siyaseti hayata geçirmekle Çarizm, esasen bölgenin etnik-siyasi haritasını değiştirmekle imparatorluk dahilinde siyasi, sosyo-ekonomik, stratejik ve idari yönetimle bağlı sorunları çözmeye, burada kendisine yakın olan “Hristiyan ortamı” oluşturarak, Türkiye ve diğer Müslüman ülkelere karşı askeri meydan olarak kullanmaya, bu diyarı sivil ve siyasi bağlarla ebedi olarak Rusya’ya bağlamaya, tabiri caizse yerli Müslümanları “Rusça konuşmaya, Rusça düşünmeye ve hatta Rusça hissetmeye mecbur bırakmaya”, imparatorluğun iç eyaletlerindeki toprak kıtlığını ortadan kaldırmaya, yerel yönetimlere güvenilir Rus memurlarını getirmekle, burada Rusların güçlenmesine “engel olan” Müslümanları yönetim kurumlarından uzaklaştırmaya, Müslüman eyaletlerinde yerli halktan sömürgecilik planlarının uygulanmasına yardımcı olacak elit tabaka oluşturmaya çalışmaktaydı. \u0000Belirlenen görevlerin yerine yetirilmesine daha I. Rusya-İran Savaşı (1804-1813) sırasında başlanmış ve süreç XIX. yüzyılın sonlarına kadar devam etmiştir. Bu süre zarfında geçmiş İrevan, Nahçıvan ve özellikle de Karabağ hanlıklarının arazisi etnodemografik sarsıntılara daha fazla maruz kalmıştır. Döneme ait kaynak ve materyallere dayanılarak yazılan makalede bahsi geçen dönemde Karabağ bölgesinde yaşanan etnodemografik süreçlerin karakterinin tahililine çalışılmıştır","PeriodicalId":487488,"journal":{"name":"BENGİ Dünya Yörük-Türkmen Araştırmaları Dergisi","volume":"49 20","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140459858","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Himâye-i Etfâl Cemiyeti, Osmanlı Devleti’nde hizmet veren, anne ve baba şefkatinden uzak çocukları koruma altına alan bir kurum olmaktan öte ülkenin istikbali olan sözü geçen kişileri aklî ve fiziki açıdan sıhhatli, eğitimli, ahlâklı nesiller olarak yetiştirilmesi içinde çaba sarf eden bir kurum olmuştur. Fakat zaman içerisinde Osmanlı Devleti’nin ve devamında kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin yaşadığı siyasi, askeri ve iktisadi olumsuzluklar söz konusu bu kuruma olan maddi ve manevi ihtiyacın daha derinleşmesine sebep olmuştur. Bu sebeple öncelikle şehit çocuklarına, ardından savaştan zarar gören malullerin, felâketzedelerin çocuklarına, bunun yanında hak ve ihtiyaç sahibi toplum bireylerinin bakmakla yükümlü olduğu ancak türlü sebeplerle bakmakta güçlük çektiği çocuklarla ilgilenmek üzere ülkenin değişik bölgelerinde şubeler açılarak faaliyetlerini yürütmesine karar verilmiştir. Günümüzdeki adıyla T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı çatısı altında Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü olarak çalışan kurum, 30 Haziran 1921’de Ankara’da Türkiye Himaye-i Etfal Cemiyeti olarak hizmet vermeye devam etmiştir. Cemiyet, amaçları çerçevesinde aşevleri, ana kucakları, ana bakım evleri, parasız banyolar açarken, dönem itibari ile ülkede sıklıkla görülen bebek ölümlerinin önüne geçebilmek için ziyaretçi hemşire ve sıhhat rehberleri uygulamalarıyla ana-baba sağlık hizmeti ile eğitimi de sunmak suretiyle söz konusu ölümlerin ve salgınların önüne geçerek, nüfus artışına katkıda bulunmayı da hedeflemiştir. Ayrıca Cemiyet, çocuklar için tiyatro, sinema, sofra etkinlikleri düzenlerken, eğitim ve kültür hizmetleri de vermiştir. Çalışmamızda ise Himâye-i Etfâl Cemiyeti’nin Sinop şubesinin oluşum süreci, faaliyetleri yerel ve ulusal basın çerçevesinde, resmî belgelerin ışığında aydınlatılmaya çalışılacaktır.
{"title":"Himaye-i Etfâl Cemiyeti’nin Sinop ve Nahiyelerindeki Şubeleşme Gayretleri ile Faaliyetleri (1921-1932)","authors":"Umut C. Karadoğan","doi":"10.58646/bengi.1425432","DOIUrl":"https://doi.org/10.58646/bengi.1425432","url":null,"abstract":"Himâye-i Etfâl Cemiyeti, Osmanlı Devleti’nde hizmet veren, anne ve baba şefkatinden uzak çocukları koruma altına alan bir kurum olmaktan öte ülkenin istikbali olan sözü geçen kişileri aklî ve fiziki açıdan sıhhatli, eğitimli, ahlâklı nesiller olarak yetiştirilmesi içinde çaba sarf eden bir kurum olmuştur. Fakat zaman içerisinde Osmanlı Devleti’nin ve devamında kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin yaşadığı siyasi, askeri ve iktisadi olumsuzluklar söz konusu bu kuruma olan maddi ve manevi ihtiyacın daha derinleşmesine sebep olmuştur. Bu sebeple öncelikle şehit çocuklarına, ardından savaştan zarar gören malullerin, felâketzedelerin çocuklarına, bunun yanında hak ve ihtiyaç sahibi toplum bireylerinin bakmakla yükümlü olduğu ancak türlü sebeplerle bakmakta güçlük çektiği çocuklarla ilgilenmek üzere ülkenin değişik bölgelerinde şubeler açılarak faaliyetlerini yürütmesine karar verilmiştir. Günümüzdeki adıyla T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı çatısı altında Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü olarak çalışan kurum, 30 Haziran 1921’de Ankara’da Türkiye Himaye-i Etfal Cemiyeti olarak hizmet vermeye devam etmiştir. Cemiyet, amaçları çerçevesinde aşevleri, ana kucakları, ana bakım evleri, parasız banyolar açarken, dönem itibari ile ülkede sıklıkla görülen bebek ölümlerinin önüne geçebilmek için ziyaretçi hemşire ve sıhhat rehberleri uygulamalarıyla ana-baba sağlık hizmeti ile eğitimi de sunmak suretiyle söz konusu ölümlerin ve salgınların önüne geçerek, nüfus artışına katkıda bulunmayı da hedeflemiştir. Ayrıca Cemiyet, çocuklar için tiyatro, sinema, sofra etkinlikleri düzenlerken, eğitim ve kültür hizmetleri de vermiştir. Çalışmamızda ise Himâye-i Etfâl Cemiyeti’nin Sinop şubesinin oluşum süreci, faaliyetleri yerel ve ulusal basın çerçevesinde, resmî belgelerin ışığında aydınlatılmaya çalışılacaktır.","PeriodicalId":487488,"journal":{"name":"BENGİ Dünya Yörük-Türkmen Araştırmaları Dergisi","volume":"31 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140459916","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Fiyat istikrarının sağlanması amacıyla 1990’lı yıllardan itibaren birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede uygulanan enflasyon hedeflemesine Türkiye’de 2002-2005 döneminde örtük enflasyon hedeflemesi olarak başlamıştır. Türkiye’de uzun yıllardır kronik yüksek seviyelerdeki enflasyon 2002-2005 döneminde tek haneye gerilemiş ve uygulanan para politikasına güven artmıştır. Türkiye’de resmi enflasyon hedeflemesine geçiş için gerekli ön koşulların önemli ölçüde gerçekleşmesi ile 2006 yılından itibaren açık enflasyon hedeflemesine geçilmiştir. 2006-2016 döneminde (2009 ve 2010 yılları hariç) enflasyon hedeflenenin üzerinde gerçekleşmesine rağmen tek hanelerde seyretmeye devam etmiştir. Ancak 2017 yılından itibaren artan döviz kuru, dışsal şoklar ve enflasyon hedeflemesi ön koşullarından uzaklaşılmaya başlanması ile çift haneli seviyelerde istikrarsız bir seyir gösteren enflasyon, hızla artarak hedeflenenden büyük oranda sapma göstermiştir. TCMB’nin temel hedefi olan fiyat istikrarı yerine önceliği büyümeye vererek, 2021 Eylül-2023 Haziran döneminde, yüksek enflasyona rağmen düşük faiz politikası uygulaması neticesinde büyüme artmış ancak enflasyon hızla yükselmeye devam etmiş, döviz kuru artmış, TL ciddi değer kaybetmiş ve ülke risk primi yükselmiştir. Bu gelişmeler yirmi yıldan fazla süredir uygulanan enflasyon hedeflemesi ve etkinliğinin sorgulanmasına neden olmuştur. Bu amaçla çalışma, Türkiye’de enflasyon hedeflemesi uygulamasını değerlendirmeye yöneliktir. 2023 yılının ikinci yarısından itibaren TCMB’nin enflasyon hedeflemesine öncelik vermeye başlayarak yüksek faiz politikası uygulamasına geçilmesine rağmen enflasyon hala hedeflenenin oldukça üzerinde seyretmektedir. Sonuç olarak, TCMB’nin enflasyonu hedeflenen düzeye getirmede kararlılıkla sıkı para politikası ve yüksek faiz uygulamasına devam etmesi kadar maliye politikası ile desteklenmesi ve yapısal reformlarının yapılması gerekmektedir.
{"title":"Inflatıon Targetıng In Achıevıng Prıce Stabılıty: Applıcatıon In Turkey","authors":"Cansel Oskay","doi":"10.58646/bengi.1407314","DOIUrl":"https://doi.org/10.58646/bengi.1407314","url":null,"abstract":"Fiyat istikrarının sağlanması amacıyla 1990’lı yıllardan itibaren birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede uygulanan enflasyon hedeflemesine Türkiye’de 2002-2005 döneminde örtük enflasyon hedeflemesi olarak başlamıştır. Türkiye’de uzun yıllardır kronik yüksek seviyelerdeki enflasyon 2002-2005 döneminde tek haneye gerilemiş ve uygulanan para politikasına güven artmıştır. Türkiye’de resmi enflasyon hedeflemesine geçiş için gerekli ön koşulların önemli ölçüde gerçekleşmesi ile 2006 yılından itibaren açık enflasyon hedeflemesine geçilmiştir. 2006-2016 döneminde (2009 ve 2010 yılları hariç) enflasyon hedeflenenin üzerinde gerçekleşmesine rağmen tek hanelerde seyretmeye devam etmiştir. Ancak 2017 yılından itibaren artan döviz kuru, dışsal şoklar ve enflasyon hedeflemesi ön koşullarından uzaklaşılmaya başlanması ile çift haneli seviyelerde istikrarsız bir seyir gösteren enflasyon, hızla artarak hedeflenenden büyük oranda sapma göstermiştir. TCMB’nin temel hedefi olan fiyat istikrarı yerine önceliği büyümeye vererek, 2021 Eylül-2023 Haziran döneminde, yüksek enflasyona rağmen düşük faiz politikası uygulaması neticesinde büyüme artmış ancak enflasyon hızla yükselmeye devam etmiş, döviz kuru artmış, TL ciddi değer kaybetmiş ve ülke risk primi yükselmiştir. Bu gelişmeler yirmi yıldan fazla süredir uygulanan enflasyon hedeflemesi ve etkinliğinin sorgulanmasına neden olmuştur. \u0000Bu amaçla çalışma, Türkiye’de enflasyon hedeflemesi uygulamasını değerlendirmeye yöneliktir. 2023 yılının ikinci yarısından itibaren TCMB’nin enflasyon hedeflemesine öncelik vermeye başlayarak yüksek faiz politikası uygulamasına geçilmesine rağmen enflasyon hala hedeflenenin oldukça üzerinde seyretmektedir. Sonuç olarak, TCMB’nin enflasyonu hedeflenen düzeye getirmede kararlılıkla sıkı para politikası ve yüksek faiz uygulamasına devam etmesi kadar maliye politikası ile desteklenmesi ve yapısal reformlarının yapılması gerekmektedir.","PeriodicalId":487488,"journal":{"name":"BENGİ Dünya Yörük-Türkmen Araştırmaları Dergisi","volume":"54 33","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140487104","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：