Pub Date : 2024-03-27DOI: 10.24425/gsm.2024.149304
W. Kowalik, W. Hubert, M. Pepłowska, D. Kryzia, Lidia Gawlik, Aleksandra Komorowska
Artykuł przedstawia wyniki badań nad uwarunkowaniami transformacji energetycznej regionów węglowych na przykładzie Śląska. Region ten jest głównym producentem węgla kamiennego i koksującego w Polsce, z 19 kopalniami i licznymi elektrowniami węglowymi. Śląsk jest wysoce uprzemysłowiony i zurbanizowany, wnosząc znaczący wkład w polski PKB. Jest jednak również liderem pod względem emisji metanu i dwutlenku węgla. W prezentowanych badaniach wykorzystano podejście bazujące na teorii „napięć-odkształceń” Alvina L. Bertranda, do badania stresu społeczno-kulturowego pojawiającego się w efekcie oddziaływania czynników zewnętrznych i wewnętrznych procesów w samym regionie. Następnie, korzystając z ram analitycznych Marca Wolframa opartych na podejściu systemowym, przeanalizowano obecne zdolności transformacyjne Śląska. Przyjęte ramy teoretyczne zakładają możliwość wnioskowania o stresie społeczno-kulturowym z przeszłych sytuacji napięć, wpływających na strukturę społeczną regionu i kształtujących przyjęte wzory adaptacji do zmian. Stres społeczno-kulturowy wyłania się jako kluczowy czynnik determinujący strategię radzenia sobie regionu i kształtuje jego zdolność do transformacji w perspektywie długoterminowej. Zaprezentowane w artykule podejście przyjmuje perspektywę, która integruje wymiar społeczno-kulturowy, społeczno-ekologiczny i technologiczny, zapewniając holistyczny obraz wyzwań i możliwości transformacji w regionie. Badania przeprowadzone były przy wykorzystaniu zogniskowanych wywiadów grupowych oraz ustrukturyzowanego kwestionariusza wywiadu. Uczestnikami badań były osoby reprezentujące zróżnicowane środowisko ekspertów i działaczy zaangażowanych w proces transformacji energetycznej Śląska – samorządowców, przedsiębiorstw, stowarzyszeń zawodowych czy działaczy społecznych.
文章以西里西亚为例,介绍了对煤炭地区能源转型决定因素的研究结果。该地区是波兰硬煤和炼焦煤的主要产地,拥有 19 个煤矿和众多燃煤发电厂。西里西亚高度工业化和城市化,对波兰的 GDP 贡献巨大。然而,它在甲烷和二氧化碳排放方面也处于领先地位。本文介绍的研究以阿尔文-L-贝特朗的 "应力-应变 "理论为基础,研究了外部因素和该地区自身内部过程造成的社会文化压力。然后,利用 Marc Wolfram 基于系统方法的分析框架,对西里西亚目前的变革能力进行了分析。所采用的理论框架假定,社会文化压力可以从过去的紧张局势中推断出来,影响该地区的社会结构,并形成适应变化的公认模式。社会文化压力成为一个地区应对战略的关键决定因素,并影响其长期转型的能力。本文介绍的方法采用了一种将社会文化、社会生态和技术层面融为一体的视角,为该地区转型的挑战和机遇提供了一个整体视角。研究采用焦点小组访谈和结构化访谈问卷的方式进行。参与研究的人员代表了参与西里西亚能源转型进程的不同专家和活动家群体--地方政府官员、企业、专业协会或社会活动家。
{"title":"Wpływ wyzwań społeczno-kulturowych regionów węglowych na ich zdolności transformacyjne na przykładzie Śląska","authors":"W. Kowalik, W. Hubert, M. Pepłowska, D. Kryzia, Lidia Gawlik, Aleksandra Komorowska","doi":"10.24425/gsm.2024.149304","DOIUrl":"https://doi.org/10.24425/gsm.2024.149304","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia wyniki badań nad uwarunkowaniami transformacji energetycznej regionów węglowych na przykładzie Śląska. Region ten jest głównym producentem węgla kamiennego i koksującego w Polsce, z 19 kopalniami i licznymi elektrowniami węglowymi. Śląsk jest wysoce uprzemysłowiony i zurbanizowany, wnosząc znaczący wkład w polski PKB. Jest jednak również liderem pod względem emisji metanu i dwutlenku węgla. W prezentowanych badaniach wykorzystano podejście bazujące na teorii „napięć-odkształceń” Alvina L. Bertranda, do badania stresu społeczno-kulturowego pojawiającego się w efekcie oddziaływania czynników zewnętrznych i wewnętrznych procesów w samym regionie. Następnie, korzystając z ram analitycznych Marca Wolframa opartych na podejściu systemowym, przeanalizowano obecne zdolności transformacyjne Śląska. Przyjęte ramy teoretyczne zakładają możliwość wnioskowania o stresie społeczno-kulturowym z przeszłych sytuacji napięć, wpływających na strukturę społeczną regionu i kształtujących przyjęte wzory adaptacji do zmian. Stres społeczno-kulturowy wyłania się jako kluczowy czynnik determinujący strategię radzenia sobie regionu i kształtuje jego zdolność do transformacji w perspektywie długoterminowej. Zaprezentowane w artykule podejście przyjmuje perspektywę, która integruje wymiar społeczno-kulturowy, społeczno-ekologiczny i technologiczny, zapewniając holistyczny obraz wyzwań i możliwości transformacji w regionie. Badania przeprowadzone były przy wykorzystaniu zogniskowanych wywiadów grupowych oraz ustrukturyzowanego kwestionariusza wywiadu. Uczestnikami badań były osoby reprezentujące zróżnicowane środowisko ekspertów i działaczy zaangażowanych w proces transformacji energetycznej Śląska – samorządowców, przedsiębiorstw, stowarzyszeń zawodowych czy działaczy społecznych.","PeriodicalId":502492,"journal":{"name":"Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management","volume":"74 17","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140375978","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-20DOI: 10.24425/gsm.2023.148165
{"title":"Łańcuchy wartości w przemyśle surowcowym na potrzeby nowoczesnych technologii – przykład litu","authors":"","doi":"10.24425/gsm.2023.148165","DOIUrl":"https://doi.org/10.24425/gsm.2023.148165","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":502492,"journal":{"name":"Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management","volume":"16 13","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139168397","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-20DOI: 10.24425/gsm.2023.148161
{"title":"Badania systemu zarządzania ryzykiem obszaru górniczego w oparciu o teorię kontroli wewnętrznej","authors":"","doi":"10.24425/gsm.2023.148161","DOIUrl":"https://doi.org/10.24425/gsm.2023.148161","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":502492,"journal":{"name":"Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management","volume":"7 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139168824","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-20DOI: 10.24425/gsm.2023.148168
{"title":"Ocena stopnia uwęglenia pokładu 116/2 w kopalni Janina (Górnośląskie Zagłębie Węglowe) na podstawie refleksyjności witrynitu","authors":"","doi":"10.24425/gsm.2023.148168","DOIUrl":"https://doi.org/10.24425/gsm.2023.148168","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":502492,"journal":{"name":"Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management","volume":"40 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139168170","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-20DOI: 10.24425/gsm.2023.148160
{"title":"Ocena ryzyka inwestycji w minerały w krajach przyjmujących w oparciu o model chmury materii i pierwiastka","authors":"","doi":"10.24425/gsm.2023.148160","DOIUrl":"https://doi.org/10.24425/gsm.2023.148160","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":502492,"journal":{"name":"Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management","volume":"379 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139170093","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}