Pub Date : 2024-06-11DOI: 10.47425/marifetname.vi.1468172
Burhan Başarslan
This study aims to expose certain weaknesses in Moore’s moral objectivist argument against moral relativism and subjectivism. It suggests that a moral objectivist argument has to explain moral diversity against moral relativism. Moral relativism is one of the most critical debates in metaethics, and it can be interpreted in two different ways: one as moral realism and the other as moral anti-realism. Moral realism, when reduced to moral objectivism, excludes moral relativism and subjectivism beyond moral realism. I will refer to this interpretation as narrowed moral realism. But moral realism can be extended in an inclusive way such as moral subjectivism and relativism. I will refer to this as extended moral realism. Due to the focus of the study, I will introduce both extended moral realism and narrowed moral realism in the introduction section. Then, I will address G. E. Moore's narrowed moral realism. I will criticize his arguments for their failure to explain the diversity of moral codes. Finally, I suggest that moral subjectivism and moral relativism can be appropriately addressed within extended moral realism. Contrary to Moore's claims, I contend that moral relativism and moral subjectivism would be claims within moral realism. I also evaluate the two main claims from a moral realist perspective. Moral subjectivism claims that moral reality is constructed by an individual’s mental state. Moral relativism argues that social codes of human conduct completely determine moral reality. In the first section of the study, I discussed moral relativism from a Moorean perspective, which asserts that there are self-evident and indefinable truths at the foundation of objective morality. The second section contends that if Moore is correct, however, it necessitates an explanation for why different cultures accept different moral codes. The third section argues the fact that Moore fails to provide any explanation for this. In the conclusion part, I claim that moral relativism and moral subjectivism can be viewed as moral realist theories based on the failure of Moore's arguments.
本研究旨在揭示摩尔反对道德相对主义和主观主义的道德客观主义论证中的某些弱点。研究认为，道德客观主义论证必须针对道德相对主义解释道德多样性。道德相对主义是元伦理学中最关键的争论之一，它可以从两个不同的角度来解释：一个是道德现实主义，另一个是道德反现实主义。道德现实主义被简化为道德客观主义，排除了道德相对主义和道德现实主义之外的主观主义。我将把这种解释称为狭义道德现实主义。但是，道德现实主义可以以一种包容性的方式加以扩展，如道德主观主义和相对主义。我将称之为扩展的道德现实主义。鉴于本研究的重点，我将在引言部分介绍扩展的道德现实主义和狭义的道德现实主义。然后，我将讨论 G. E. 摩尔的狭义道德现实主义。我将批评他的论点未能解释道德规范的多样性。最后，我建议道德主观主义和道德相对主义可以在扩展的道德现实主义中得到适当的解决。与摩尔的主张相反，我认为道德相对主义和道德主观主义是道德现实主义的主张。我还从道德现实主义的角度对这两种主要主张进行了评价。道德主观主义认为，道德现实是由个人的心理状态构建的。道德相对主义认为，人类的社会行为准则完全决定了道德现实。在本研究的第一部分，我从摩尔主义的角度讨论了道德相对主义，摩尔主义主张客观道德的基础是不言而喻、不可确定的真理。第二部分认为，如果摩尔是正确的，那么就有必要解释为什么不同的文化接受不同的道德规范。第三部分论证了摩尔未能对此做出任何解释的事实。在结论部分，我认为基于摩尔论证的失败，道德相对主义和道德主观主义可以被视为道德现实主义理论。
{"title":"Is Moore’s Moral Objectivist Argument Sufficient Against Moral Relativism?","authors":"Burhan Başarslan","doi":"10.47425/marifetname.vi.1468172","DOIUrl":"https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1468172","url":null,"abstract":"This study aims to expose certain weaknesses in Moore’s moral objectivist argument against moral relativism and subjectivism. It suggests that a moral objectivist argument has to explain moral diversity against moral relativism. Moral relativism is one of the most critical debates in metaethics, and it can be interpreted in two different ways: one as moral realism and the other as moral anti-realism. Moral realism, when reduced to moral objectivism, excludes moral relativism and subjectivism beyond moral realism. I will refer to this interpretation as narrowed moral realism. But moral realism can be extended in an inclusive way such as moral subjectivism and relativism. I will refer to this as extended moral realism. Due to the focus of the study, I will introduce both extended moral realism and narrowed moral realism in the introduction section. Then, I will address G. E. Moore's narrowed moral realism. I will criticize his arguments for their failure to explain the diversity of moral codes. Finally, I suggest that moral subjectivism and moral relativism can be appropriately addressed within extended moral realism. Contrary to Moore's claims, I contend that moral relativism and moral subjectivism would be claims within moral realism. I also evaluate the two main claims from a moral realist perspective. Moral subjectivism claims that moral reality is constructed by an individual’s mental state. Moral relativism argues that social codes of human conduct completely determine moral reality. In the first section of the study, I discussed moral relativism from a Moorean perspective, which asserts that there are self-evident and indefinable truths at the foundation of objective morality. The second section contends that if Moore is correct, however, it necessitates an explanation for why different cultures accept different moral codes. The third section argues the fact that Moore fails to provide any explanation for this. In the conclusion part, I claim that moral relativism and moral subjectivism can be viewed as moral realist theories based on the failure of Moore's arguments.","PeriodicalId":506966,"journal":{"name":"Marifetname","volume":"73 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-06-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141357769","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-11-28DOI: 10.47425/marifetname.vi.1346578
Zehra Geli̇ci̇
Ses, ritim ve armoni bileşenlerinden müteşekkil olan müzik, insan hayatının her safhasında var olan, hayatı anlamlandıran, renklendiren önemli bir olgudur. Müzik, geçmişte olduğu gibi günümüzde de sadece bir eğlence ya da boş vakit aracı olarak kullanılmayıp, insanların tedavi ve eğitimlerinde de faydalanılan bir araçtır. Özellikle okul öncesi çocukların eğitiminde çocukların içinde bulundukları yaş aralığının getirdiği özelliklerden dolayı müzikten daha fazla yararlanılması gerekmektedir. Bu çalışmada, okul öncesi din eğitimi kapsamında faaliyet gösteren Diyanet İşleri Başkanlığı 4- 6 Yaş Kur’an Kursları öğretici kitaplarında müziksel öğelere ne kadar yer verildiği, bu anlamda çocuklara yapılan eğitimde bir eğitim aracı olarak müzikten ne oranda faydalanıldığı incelenmiştir. Çalışmanın amacı, pek çok bilgiyi oyun ve eğlence üzerinden elde eden okul öncesi eğitim çağındaki çocukların eğitiminde müziğin önemine dikkat çekmek ve müziğin daha fazla kullanılması gerektiğine vurgu yapmaktır. 4-6 yaş Kur’an kursları öğretici kitaplarında yeterli düzeyde müziksel öğelerden yararlanılıp yararlanılmadığının tespit edilerek var olan şarkıların ve sözlerinin okul öncesi çocuklara uygunluğunun değerlendirildiği bu araştırma, doküman analizi gibi veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı nitel bir araştırmadır. Sonuç olarak 4-6 yaş Kur’an Kursları öğretici kitaplarında müziksel öğelere yeteri kadar yer verilmediği görülmüştür.
{"title":"Evaluation of 4-6 Years Old Quran Courses Tutorial Books in Terms of Musical Elements","authors":"Zehra Geli̇ci̇","doi":"10.47425/marifetname.vi.1346578","DOIUrl":"https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1346578","url":null,"abstract":"Ses, ritim ve armoni bileşenlerinden müteşekkil olan müzik, insan hayatının her safhasında var olan, hayatı anlamlandıran, renklendiren önemli bir olgudur. Müzik, geçmişte olduğu gibi günümüzde de sadece bir eğlence ya da boş vakit aracı olarak kullanılmayıp, insanların tedavi ve eğitimlerinde de faydalanılan bir araçtır. Özellikle okul öncesi çocukların eğitiminde çocukların içinde bulundukları yaş aralığının getirdiği özelliklerden dolayı müzikten daha fazla yararlanılması gerekmektedir. Bu çalışmada, okul öncesi din eğitimi kapsamında faaliyet gösteren Diyanet İşleri Başkanlığı 4- 6 Yaş Kur’an Kursları öğretici kitaplarında müziksel öğelere ne kadar yer verildiği, bu anlamda çocuklara yapılan eğitimde bir eğitim aracı olarak müzikten ne oranda faydalanıldığı incelenmiştir. Çalışmanın amacı, pek çok bilgiyi oyun ve eğlence üzerinden elde eden okul öncesi eğitim çağındaki çocukların eğitiminde müziğin önemine dikkat çekmek ve müziğin daha fazla kullanılması gerektiğine vurgu yapmaktır. 4-6 yaş Kur’an kursları öğretici kitaplarında yeterli düzeyde müziksel öğelerden yararlanılıp yararlanılmadığının tespit edilerek var olan şarkıların ve sözlerinin okul öncesi çocuklara uygunluğunun değerlendirildiği bu araştırma, doküman analizi gibi veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı nitel bir araştırmadır. Sonuç olarak 4-6 yaş Kur’an Kursları öğretici kitaplarında müziksel öğelere yeteri kadar yer verilmediği görülmüştür.","PeriodicalId":506966,"journal":{"name":"Marifetname","volume":"52 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139221513","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-11-22DOI: 10.47425/marifetname.vi.1365724
Beşir Çeli̇k
Aslen Siirtli bir aileye mensup olan İbn Lebbân (ö.749/1349), başta Kur’an, Hadis ve Tasavvuf olmak üzere, birçok alanda önemli eserler kaleme almış sûfî bir İslam âlimidir. Suriye ve Mısır’da hüküm süren ve Memlük devletinin kurucu ailesi olarak bilinen Bahrî Memlükler (1250-1382) döneminde yaşamıştır. İbn Lebban, hayatı boyunca ilimle meşgul olmuş, talebeler yetiştirmiş, fetvalar vermiş ve halkı irşad etmiştir. Kendisinden sonra gelen birçok âlim, eserlerinde ondan övgüyle söz etmiştir. İbn Lebban’ın bilinen ve günümüze kadar ulaşan önemli eserlerinden biri olan “İzâletü’ş-şübühât ʿani’l-âyât ve’l-eḥâdîsi’l-müteşâbihât” adlı eseri, ayet ve hadislerde geçen ve Allah’a nisbet edilen müteşabih sıfatları konu edinmekte ve bu sıfatların te’vili noktasında faydalı ve aydınlatıcı bilgiler ihtiva etmektedir. Bu makalede, İbn Lebban el-Is’ırdî’nin hayatı, ilmi kişiliği, onun “İzaletü-ş Şübühât” isimli eseri ve eserinin muhtevasını oluşturan bazı müteşabih sıfatlarla ilgili yorumları ve bu konudaki yaklaşımı ele alınacaktır.
{"title":"İBN LEBBÂN el-IS’IRDÎ VE KUR’AN’DAKİ MÜTEŞABİH SIFATLARLA İLGİLİ YORUMLARI","authors":"Beşir Çeli̇k","doi":"10.47425/marifetname.vi.1365724","DOIUrl":"https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1365724","url":null,"abstract":"Aslen Siirtli bir aileye mensup olan İbn Lebbân (ö.749/1349), başta Kur’an, Hadis ve Tasavvuf olmak üzere, birçok alanda önemli eserler kaleme almış sûfî bir İslam âlimidir. Suriye ve Mısır’da hüküm süren ve Memlük devletinin kurucu ailesi olarak bilinen Bahrî Memlükler (1250-1382) döneminde yaşamıştır. İbn Lebban, hayatı boyunca ilimle meşgul olmuş, talebeler yetiştirmiş, fetvalar vermiş ve halkı irşad etmiştir. Kendisinden sonra gelen birçok âlim, eserlerinde ondan övgüyle söz etmiştir. İbn Lebban’ın bilinen ve günümüze kadar ulaşan önemli eserlerinden biri olan “İzâletü’ş-şübühât ʿani’l-âyât ve’l-eḥâdîsi’l-müteşâbihât” adlı eseri, ayet ve hadislerde geçen ve Allah’a nisbet edilen müteşabih sıfatları konu edinmekte ve bu sıfatların te’vili noktasında faydalı ve aydınlatıcı bilgiler ihtiva etmektedir. Bu makalede, İbn Lebban el-Is’ırdî’nin hayatı, ilmi kişiliği, onun “İzaletü-ş Şübühât” isimli eseri ve eserinin muhtevasını oluşturan bazı müteşabih sıfatlarla ilgili yorumları ve bu konudaki yaklaşımı ele alınacaktır.","PeriodicalId":506966,"journal":{"name":"Marifetname","volume":"91 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139249800","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-10-12DOI: 10.47425/marifetname.vi.1333337
Abdullah Kavalcioğlu
Bu çalışma XVI. asırda yaşamış bir Osmanlı kadısının birbiriyle çelişen beyyinelerden hangisinin seçilmesi gerektiğine dair belirlemiş olduğu ilkeleri ele almaktadır. Malumdur ki yargılama sonucunda adil bir karara ulaşabilmek mahkemeye sunulan delillerin iyi bir şekilde değerlendirilmesiyle mümkündür. Zira yargılamada dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri mahkemeye sunulan delillerdir ve kadı bu delilleri değerlendirerek adil bir karara ulaşmaya çalışır. Ancak bu aşamada karşılaşılan sorunların başında davanın tarafları tarafından mahkemeye birbiriyle çelişen delillerin sunulması durumu gelmektedir. Bu durumda doğru karar ulaşabilmek ancak birbiriyle çelişen bu delillerden doğru karara ulaştıracak delili tercihle mümkün olmaktadır. Bu çalışmada Vankulu Mehmet Efendi’nin (ö. 1000/1592) Tercîḥu’l-beyyinât isimli eserinde ele almış olduğu tercih ilkeleri incelenecektir. Tespit edebildiğimiz kadarıyla bu eser deliller arasında tercih ilkelerini ele alan ilk eserdir. Vankulu Mehmet Efendi XVI. yüzyıl Osmanlısında yaşamış olan ve Osmanlı Devleti’nin farklı bölgelerinde müderrislik, müftülük ve kadılık gibi önemli görevler yapmış olan bir alimdir. Müellifin fıkıh ve dil alanında eserleri vardır. Tercîḥu’l-beyyinât isimli eseri günümüze kadar hakkında çalışma olmayan bir eserdir. Bu eserde bir davada tarafların sunduğu birbiriyle çelişen deliller olması durumunda bu delillerden hangisinin seçilmesi gerektiği anlatılmaktadır. Ayrıca bu çalışmayla müellifin yaşadığı dönemde yargılama usulünde ulaşılan seviye hakkında saptamalar yapılmaya çalışılacaktır. Bundan dolayı konu ele alınırken müellifin tespit ettiği ilkeler ayrıntılı olarak tahlil edilmesinin ötesinde müellifin bu ilkelere hangi kaynakları referans alarak ulaştığı tespit edilmeye çalışılacaktır. Böylece dönemin Osmanlı kadısının yargılama ilkelerini tespit ederken yararlandığı kaynakların anlaşılmasına katkı sunulmaya çalışılacaktır.
本研究探讨的是 16 世纪奥斯曼帝国的一位卡迪关于在相互矛盾的证据中选择哪一个的原则。众所周知，只有对提交给法庭的证据进行良好的评估，才能在审判结束时做出公正的判决。因为判决中需要考虑的最重要问题之一就是提交给法庭的证据，而卡迪则试图通过评估这些证据来做出公正的判决。然而，在这一阶段遇到的主要问题之一是案件双方向法庭提交的证据相互矛盾。在这种情况下，只有从这些相互矛盾的证据中选择出能做出正确判决的证据，才能做出正确的判决。本研究将分析万古鲁-麦赫迈特-埃芬迪（Vankulu Mehmet Efendi，卒于 1000/1592）在其著作《Tercīḥu'l-beyyināt》中论述的偏好原则。据我们所知，这是第一部论述证据优先原则的著作。凡库鲁-穆罕默德-艾芬迪是 16 世纪生活在奥斯曼帝国的一位学者，曾在奥斯曼帝国的不同地区担任穆德里、穆夫提和卡迪等要职。他的著作涉及教法和语言领域。他的著作《Tercîḥu'l-beyyinât》是一部至今尚未被研究过的作品。在该著作中，如果案件中双方提出的证据相互矛盾，则应选择其中的哪一个证据。此外，本研究还将尝试对作者生活的那个时代的司法程序所达到的水平做出判断。因此，除了详细分析作者确定的原则外，还将尝试确定作者是参考哪些资料来源得出这些原则的。因此，本书将试图帮助人们了解当时奥斯曼帝国的卡迪在确定判决原则时所使用的资料来源。
{"title":"Hâkimin Zor Kararı: Vankulu Mehmet Efendi’nin Tercîhu’l-Beyyinât’ı Çerçevesinde Delillerin Çakışması Durumunda Takip Edilecek Yöntem","authors":"Abdullah Kavalcioğlu","doi":"10.47425/marifetname.vi.1333337","DOIUrl":"https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1333337","url":null,"abstract":"Bu çalışma XVI. asırda yaşamış bir Osmanlı kadısının birbiriyle çelişen beyyinelerden hangisinin seçilmesi gerektiğine dair belirlemiş olduğu ilkeleri ele almaktadır. Malumdur ki yargılama sonucunda adil bir karara ulaşabilmek mahkemeye sunulan delillerin iyi bir şekilde değerlendirilmesiyle mümkündür. Zira yargılamada dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri mahkemeye sunulan delillerdir ve kadı bu delilleri değerlendirerek adil bir karara ulaşmaya çalışır. Ancak bu aşamada karşılaşılan sorunların başında davanın tarafları tarafından mahkemeye birbiriyle çelişen delillerin sunulması durumu gelmektedir. Bu durumda doğru karar ulaşabilmek ancak birbiriyle çelişen bu delillerden doğru karara ulaştıracak delili tercihle mümkün olmaktadır. Bu çalışmada Vankulu Mehmet Efendi’nin (ö. 1000/1592) Tercîḥu’l-beyyinât isimli eserinde ele almış olduğu tercih ilkeleri incelenecektir. Tespit edebildiğimiz kadarıyla bu eser deliller arasında tercih ilkelerini ele alan ilk eserdir. Vankulu Mehmet Efendi XVI. yüzyıl Osmanlısında yaşamış olan ve Osmanlı Devleti’nin farklı bölgelerinde müderrislik, müftülük ve kadılık gibi önemli görevler yapmış olan bir alimdir. Müellifin fıkıh ve dil alanında eserleri vardır. Tercîḥu’l-beyyinât isimli eseri günümüze kadar hakkında çalışma olmayan bir eserdir. Bu eserde bir davada tarafların sunduğu birbiriyle çelişen deliller olması durumunda bu delillerden hangisinin seçilmesi gerektiği anlatılmaktadır. Ayrıca bu çalışmayla müellifin yaşadığı dönemde yargılama usulünde ulaşılan seviye hakkında saptamalar yapılmaya çalışılacaktır. Bundan dolayı konu ele alınırken müellifin tespit ettiği ilkeler ayrıntılı olarak tahlil edilmesinin ötesinde müellifin bu ilkelere hangi kaynakları referans alarak ulaştığı tespit edilmeye çalışılacaktır. Böylece dönemin Osmanlı kadısının yargılama ilkelerini tespit ederken yararlandığı kaynakların anlaşılmasına katkı sunulmaya çalışılacaktır.","PeriodicalId":506966,"journal":{"name":"Marifetname","volume":"103 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139319905","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-10-11DOI: 10.47425/marifetname.vi.1364165
N. Çeli̇k
Kırâat ve hadis ilimleri, dînin iki temel kaynağının güvenli naklini sağlayan bir bütünün iki parçası hükmündedir. Her bir disiplinin kendi bünyesinde bilgi intikalinin güvenliğinin tesisi için gözettiği temel şartları vardır. Kırâat ilminde sıhhat şartları icmali olarak senedin sahîh olması, hattı Mushaf’a ihtimali de olsa uyumluluk göstermesi ve Arap dil kaidelerine uygunluk arz etmesi gibi içinde tali şartları da barındıran unsurlar öne çıkmaktadır. Hadis ilminde ise rivayetler, nakledenlerin sayısına göre mütevâtir ve ahad olarak ikiye ayrılmaktadır. Ahad haberin aktarımını sağlayan râvilerin her tabakadaki sayısına göre meşhur, azîz ve garîb şeklinde tespiti yapılmış ve bunların makbûl ve merdûd olanlarını belirlemek için de sıhhât şartları oluşturulmuştur. Bu sıhhât şartları adâletü’r-râvi ve zabtu’r-râvi şeklinde iki rükne racidir. Bu iki ilim dalının benzer ve farklı şartları olmuştur. Hıfz’s-sadr, Kur’an ve hadisin nesilden nesile aktarımında temel güvence olmuştur. İslam ümmeti, bu güçlü koruma yöntemiyle ön plana çıkmıştır. Öte yandan Tevrat ve İncil’in tahrif ve tebdil edilmesi, ezberlenmeyip sadece kitaplarda korunmasının bir neticesi olduğu görülmektedir. Kur’an’ın aktarımında mushafîden; hadîsin aktarımında ise sahafîden uzak durulmasıyla ilgili uyarı bu ilimlerde derinleşen, güçlü bir hafızaya sahip âlimleri ön plana çıkarmıştır. Kırâat ilminde senedin sahîh olması şeklindeki sıhhât şartı, hadis ilmindeki senedin muttasıl olması şartını da içeren çok boyutlu bir anlam gerçekliğini ifade etmektedir. Senedin sahîh olması kavramı kapsamında râvilerin adîl ve zabıt olması; rivâyetin şaz ve illet barındırmaması, kırâat âlimleri nezdinde de meşhur olup galat sayılmaması şartları yer almaktadır. Ayrıca kırâat ilminde sıhhât şartlarını taşıyan ahad haber, resm-i Mushafa uymayınca veya kırâat âlimleri arasında ma’ruf değilse sahîh olmayan kırâatler kategorisine girebilmektedir. Çalışmada önce kırâat ilminin sıhhat şartları ayrı başlıklar altında ele alınmış ve bunların tafsilatlı şartları izah edilmeye çalışılmıştır. İkinci olarak hadis ilminin sıhhat şartları açıklanmıştır. Son tahlilde bu iki disiplinin rivâyetin aktarımında kullandıkları sıhhat şartları ve bunlarla bağlantılı hususlar karşılaştırmalı bir perspektiften ele alınmıştır.
{"title":"Karşılaştırmalı Bir Perspektiften Hadîs ve Kırâat İlimlerinde Sıhhât Şartları","authors":"N. Çeli̇k","doi":"10.47425/marifetname.vi.1364165","DOIUrl":"https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1364165","url":null,"abstract":"Kırâat ve hadis ilimleri, dînin iki temel kaynağının güvenli naklini sağlayan bir bütünün iki parçası hükmündedir. Her bir disiplinin kendi bünyesinde bilgi intikalinin güvenliğinin tesisi için gözettiği temel şartları vardır. Kırâat ilminde sıhhat şartları icmali olarak senedin sahîh olması, hattı Mushaf’a ihtimali de olsa uyumluluk göstermesi ve Arap dil kaidelerine uygunluk arz etmesi gibi içinde tali şartları da barındıran unsurlar öne çıkmaktadır. Hadis ilminde ise rivayetler, nakledenlerin sayısına göre mütevâtir ve ahad olarak ikiye ayrılmaktadır. Ahad haberin aktarımını sağlayan râvilerin her tabakadaki sayısına göre meşhur, azîz ve garîb şeklinde tespiti yapılmış ve bunların makbûl ve merdûd olanlarını belirlemek için de sıhhât şartları oluşturulmuştur. Bu sıhhât şartları adâletü’r-râvi ve zabtu’r-râvi şeklinde iki rükne racidir. Bu iki ilim dalının benzer ve farklı şartları olmuştur. Hıfz’s-sadr, Kur’an ve hadisin nesilden nesile aktarımında temel güvence olmuştur. İslam ümmeti, bu güçlü koruma yöntemiyle ön plana çıkmıştır. Öte yandan Tevrat ve İncil’in tahrif ve tebdil edilmesi, ezberlenmeyip sadece kitaplarda korunmasının bir neticesi olduğu görülmektedir. Kur’an’ın aktarımında mushafîden; hadîsin aktarımında ise sahafîden uzak durulmasıyla ilgili uyarı bu ilimlerde derinleşen, güçlü bir hafızaya sahip âlimleri ön plana çıkarmıştır. Kırâat ilminde senedin sahîh olması şeklindeki sıhhât şartı, hadis ilmindeki senedin muttasıl olması şartını da içeren çok boyutlu bir anlam gerçekliğini ifade etmektedir. Senedin sahîh olması kavramı kapsamında râvilerin adîl ve zabıt olması; rivâyetin şaz ve illet barındırmaması, kırâat âlimleri nezdinde de meşhur olup galat sayılmaması şartları yer almaktadır. Ayrıca kırâat ilminde sıhhât şartlarını taşıyan ahad haber, resm-i Mushafa uymayınca veya kırâat âlimleri arasında ma’ruf değilse sahîh olmayan kırâatler kategorisine girebilmektedir. Çalışmada önce kırâat ilminin sıhhat şartları ayrı başlıklar altında ele alınmış ve bunların tafsilatlı şartları izah edilmeye çalışılmıştır. İkinci olarak hadis ilminin sıhhat şartları açıklanmıştır. Son tahlilde bu iki disiplinin rivâyetin aktarımında kullandıkları sıhhat şartları ve bunlarla bağlantılı hususlar karşılaştırmalı bir perspektiften ele alınmıştır.","PeriodicalId":506966,"journal":{"name":"Marifetname","volume":"231 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139320369","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-10-04DOI: 10.47425/marifetname.vi.1345293
Ata Demi̇r
Yargı, kelime olarak kavrama, karşılaştırma, değerlendirme gibi yollara başvurularak, kişi, durum veya nesnelerin eleştirici bir biçimde değerlendirilmesi, hüküm gibi anlamlara gelir. Felsefi bir kavram olarak yargı, herhangi bir önermenin doğru veya yanlışlığını belirleyen entelektüel bir faaliyetin ürünü olarak iyi, sağlam ve doğru kararlarda bulunma kabiliyeti olarak kabul edilir. İlk Çağ Antik Yunan’da zaman ve mekân üstü, oluşa tabi olmaksızın mutlak hakikat veya doğruluk konusuyla ilgili olarak yargı konusu sofistler, septikler, Sokrates/Platon ve Aristoteles arasında şiddetli tartışmalara neden olmuştur. Yargıların dayanağı Orta Çağ’da “dogmalar” ile belirlenirken, Modern dönemin kurucusu kabul edilen Descartes’te yargı, gözlemlenebilen verilerden yola çıkarak söz konusu veriler arasında bağıntılar kuran bir düşünme faaliyetine tekabül eder. Modern dönemin yargı anlayışında tezahür eden önemli husus, yargıların, her daim bir kip/hal içinde verildiğini hesaba katmak gerektiğidir Yargı kavramı Kant tarafından yeniden ele alınır ve farklı bir form kazandırılır. Kant sonrasında da tartışma konusu olmaya devam eden yargı kavramı, postmodern dönemde herhangi kesin bir yargıya varamama ya da kesin yargılardan kaçınmayı gerektiren, idea, köken ve temsillerden arındırılmış, her bir olaya uygun bir hüküm şeklindeki çoğulcu bir tarzda ele alındığı görülür. Bu çalışmamızda felsefi bir kavram olarak yargı kavramına düşünce tarihi içerisindeki yolculuğunda yüklenilmiş anlamlar ve konuyla ilgili tartışmaları ele alacağız. Giriş kısmında yargı kavramını, yargı kavramına dair Aristoteles’in yaklaşımını ve Orta Çağ’ın dinsel yargı anlayışlarına yer vereceğiz. Modern dönemde Kant’ın yargıya dair yaklaşımı ile postmodernlerin yargı anlayışları asıl konumuzu oluşturacaktır.
{"title":"Felsefi Bir Kavram Olarak Yargı","authors":"Ata Demi̇r","doi":"10.47425/marifetname.vi.1345293","DOIUrl":"https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1345293","url":null,"abstract":"Yargı, kelime olarak kavrama, karşılaştırma, değerlendirme gibi yollara başvurularak, kişi, durum veya nesnelerin eleştirici bir biçimde değerlendirilmesi, hüküm gibi anlamlara gelir. Felsefi bir kavram olarak yargı, herhangi bir önermenin doğru veya yanlışlığını belirleyen entelektüel bir faaliyetin ürünü olarak iyi, sağlam ve doğru kararlarda bulunma kabiliyeti olarak kabul edilir. İlk Çağ Antik Yunan’da zaman ve mekân üstü, oluşa tabi olmaksızın mutlak hakikat veya doğruluk konusuyla ilgili olarak yargı konusu sofistler, septikler, Sokrates/Platon ve Aristoteles arasında şiddetli tartışmalara neden olmuştur. Yargıların dayanağı Orta Çağ’da “dogmalar” ile belirlenirken, Modern dönemin kurucusu kabul edilen Descartes’te yargı, gözlemlenebilen verilerden yola çıkarak söz konusu veriler arasında bağıntılar kuran bir düşünme faaliyetine tekabül eder. Modern dönemin yargı anlayışında tezahür eden önemli husus, yargıların, her daim bir kip/hal içinde verildiğini hesaba katmak gerektiğidir Yargı kavramı Kant tarafından yeniden ele alınır ve farklı bir form kazandırılır. Kant sonrasında da tartışma konusu olmaya devam eden yargı kavramı, postmodern dönemde herhangi kesin bir yargıya varamama ya da kesin yargılardan kaçınmayı gerektiren, idea, köken ve temsillerden arındırılmış, her bir olaya uygun bir hüküm şeklindeki çoğulcu bir tarzda ele alındığı görülür. Bu çalışmamızda felsefi bir kavram olarak yargı kavramına düşünce tarihi içerisindeki yolculuğunda yüklenilmiş anlamlar ve konuyla ilgili tartışmaları ele alacağız. Giriş kısmında yargı kavramını, yargı kavramına dair Aristoteles’in yaklaşımını ve Orta Çağ’ın dinsel yargı anlayışlarına yer vereceğiz. Modern dönemde Kant’ın yargıya dair yaklaşımı ile postmodernlerin yargı anlayışları asıl konumuzu oluşturacaktır.","PeriodicalId":506966,"journal":{"name":"Marifetname","volume":"17 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139323751","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-09-25DOI: 10.47425/marifetname.vi.1325623
Rabia Aydin
Müslümanların büyük çoğunluğunu tanımlamak için kullanılan Ehl-i Sünnet kavramı, farklı İslami kesimler tarafından farklı şekillerde anlamlandırılmıştır. Kavram terkibi içerisinde bulunan "sünnet" kelimesine yüklenen anlamların farklılığı bu çeşitliliğin nedeni olarak görülebilir. Hak ve batılın ayırımı gibi önemli bir duruma işaret eden bu kavram İslami gruplar tarafından benimsenmiş ve zaman zaman kendilerinden farklı düşünenleri dışlamak için kullanılabilmiştir. Prof. Dr. Muammer Esen, "Ehl-i Sünnet Kavramının Oluşum ve Gelişim Süreci" adlı eserinde, bu kavramın tarihsel süreç içerisinde nasıl ortaya çıktığına yer vermekle birlikte bu dışlayıcı anlamını eleştirmiştir. Bu makalede inceleyeceğimiz eser, Ehl-i Sünnet kavramının ortaya çıkışının tarihi arka planına ve farklı tanımlamalarına ışık tutması açısından önemli bir yere sahiptir.
{"title":"Ehl-i Sünnet Kavramının Oluşum ve Gelişim Süreci","authors":"Rabia Aydin","doi":"10.47425/marifetname.vi.1325623","DOIUrl":"https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1325623","url":null,"abstract":"Müslümanların büyük çoğunluğunu tanımlamak için kullanılan Ehl-i Sünnet kavramı, farklı İslami kesimler tarafından farklı şekillerde anlamlandırılmıştır. Kavram terkibi içerisinde bulunan \"sünnet\" kelimesine yüklenen anlamların farklılığı bu çeşitliliğin nedeni olarak görülebilir. Hak ve batılın ayırımı gibi önemli bir duruma işaret eden bu kavram İslami gruplar tarafından benimsenmiş ve zaman zaman kendilerinden farklı düşünenleri dışlamak için kullanılabilmiştir. Prof. Dr. Muammer Esen, \"Ehl-i Sünnet Kavramının Oluşum ve Gelişim Süreci\" adlı eserinde, bu kavramın tarihsel süreç içerisinde nasıl ortaya çıktığına yer vermekle birlikte bu dışlayıcı anlamını eleştirmiştir. Bu makalede inceleyeceğimiz eser, Ehl-i Sünnet kavramının ortaya çıkışının tarihi arka planına ve farklı tanımlamalarına ışık tutması açısından önemli bir yere sahiptir.","PeriodicalId":506966,"journal":{"name":"Marifetname","volume":"30 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139336346","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-09-20DOI: 10.47425/marifetname.vi.1321457
Recep Bilgin
Al-Jaṣṣāsis a pioneering scholar who wrote the first work of methodology according to the Hanafi/fuqaha method and influenced the fiqh and hadīth scholars who came after him with his methodology work. The theory of khabar comes first among the subjects that al-Jaṣṣās dealt with theoretically and practically in his work al-Fuṣūl fi al-uṣūl and influenced the methodologists who came after him. In his theory of khabar, khabar al-wāhid, which is in the interest of both jurists hadīthists, has a special importance. Al-Jaṣṣās explains the khabar al- wāhid in practice, independently of the theoretical framework, under the title of “specification of general utterances by khabar al- wāhid”. Under this title, al-Jaṣṣās mentions an important feature with the notion of acceptance, which affects the value of khabar al-wāhid and raises it to the level of mutawātir. In this study, it is aimed to reveal the value of the meaning that al-Jaṣṣās attributed to the concept of acceptance in terms of kahbar and the place of the phenomenon of acceptance in the methodology of hadīth. İn the research, firstly, the concepts of as-sunne as-sābite, mutawātir khabar and āhād khabar that al-Jaṣṣās used in relation to khabar were examined. Then, issues such as the understanding of acceptance, which affects the view of the khabar at the level of tawātur; within the framework of this understanding, the information value of the khabar al-wāhid, the examples of the khabar al-wāhid; who is meant by the concept of “people/ummah” in the expression of “تَلَقِّي الْأُمّةِ/الناس بِالْقَبُولِ” and the concept of accepted khabar according to hadīth methodologists are discussed.
{"title":"The Phenomenon of “Khaber Accepted by People” Used by Al-Jaṣṣās About the Khabar al-Wāhid in the Frame of al-Fuṣūl fi al-uṣūl and Its Place in the Methodology of Hadīth","authors":"Recep Bilgin","doi":"10.47425/marifetname.vi.1321457","DOIUrl":"https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1321457","url":null,"abstract":"Al-Jaṣṣāsis a pioneering scholar who wrote the first work of methodology according to the Hanafi/fuqaha method and influenced the fiqh and hadīth scholars who came after him with his methodology work. The theory of khabar comes first among the subjects that al-Jaṣṣās dealt with theoretically and practically in his work al-Fuṣūl fi al-uṣūl and influenced the methodologists who came after him. In his theory of khabar, khabar al-wāhid, which is in the interest of both jurists hadīthists, has a special importance. Al-Jaṣṣās explains the khabar al- wāhid in practice, independently of the theoretical framework, under the title of “specification of general utterances by khabar al- wāhid”. Under this title, al-Jaṣṣās mentions an important feature with the notion of acceptance, which affects the value of khabar al-wāhid and raises it to the level of mutawātir. In this study, it is aimed to reveal the value of the meaning that al-Jaṣṣās attributed to the concept of acceptance in terms of kahbar and the place of the phenomenon of acceptance in the methodology of hadīth. İn the research, firstly, the concepts of as-sunne as-sābite, mutawātir khabar and āhād khabar that al-Jaṣṣās used in relation to khabar were examined. Then, issues such as the understanding of acceptance, which affects the view of the khabar at the level of tawātur; within the framework of this understanding, the information value of the khabar al-wāhid, the examples of the khabar al-wāhid; who is meant by the concept of “people/ummah” in the expression of “تَلَقِّي الْأُمّةِ/الناس بِالْقَبُولِ” and the concept of accepted khabar according to hadīth methodologists are discussed.","PeriodicalId":506966,"journal":{"name":"Marifetname","volume":"255 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139338673","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-09-16DOI: 10.47425/marifetname.vi.1336773
Hamit Arbaş
Bu çalışmada, Timur Devleti (15. yüzyıl) eserlerinden İbn Husâm Husafî’nin (ö.875/1470-1471).Hâverânnâme’si ile Safevî Devleti (1501-1736) eserlerinden Nizâmî’nin(ö.597-611/1201-1214) Hamsesi’ndeki miʿrac tasvirleri mukayeseli olarak incelenmiştir. Hâverânnâmedeki eseri Timurlu dönemi Şiraz minyatür okulu sanatçılarından Ferhad(ö.883/1478-1479) ve çırakları çizmiştir. Nizamî’nin Hamsesi’ndeki miʿrac minyatürü ise Safevî devrinin meşhur sanatçısı Sultan Muhammed (ö.963/1555-1556) tarafından çizilmiştir. Bu eserlerden Sultan Muhammed’in minyatürü yabancı yayınlarda yer almaktadır ancak bazı konuları açıklanmamıştır. Ferhad ve çırakları’nın miʿrac çalışması ise yayınlarda fazla yer almamıştır ve sadece yüzeysel birkaç cümle ile anlatılmıştır. Her iki minyatürde de görsel unsurların kompozisyonu ve imgelerin kullanımı farklılık arz etmekte; dolayısıyla her iki çalışma farklı sanatsal kalite ve inşâ kodlarını yansıtmaktadır. Öyle ki; her iki dönemin sosyo-kültürel unsurları, sanat-estetik anlayışları ve gündelik hayat formları (giyim-kuşam gibi) minyatürlerin görsel panoramasını farklı çerçevede şekillendirmektedir. İki dönemin sanatsal ve sosyal faktörlerinin ve minyatürdeki ortak görsel unsurların eserlerin giyim kuşam ve şahsiyetlerini etkilemiş, sanatçı bu iki döneme hâkim olan ruhani atmosferin sanat koruyucu ve müşterinin etkisi altında bir eser oluşturmuştur. Bu çalışma, her iki minyatürü bilim dünyasına mukayeseli olarak tanıtarak bir olgu ekseninde sanatın zaman üstü evrensel mesajını yeniden kurmayı amaçlamaktadır. Araştırmada elde edilen veriler analitik olarak incelendikten sonra betimleyici bir yöntemle değerlendirilmektedir.
{"title":"Mi’rac Olgusunun Mukayeseli İnşâsı: Hâverânnâme ve Hamse-i Nizâmî’de Mi’rac Minyatürleri","authors":"Hamit Arbaş","doi":"10.47425/marifetname.vi.1336773","DOIUrl":"https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1336773","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, Timur Devleti (15. yüzyıl) eserlerinden İbn Husâm Husafî’nin (ö.875/1470-1471).Hâverânnâme’si ile Safevî Devleti (1501-1736) eserlerinden Nizâmî’nin(ö.597-611/1201-1214) Hamsesi’ndeki miʿrac tasvirleri mukayeseli olarak incelenmiştir. Hâverânnâmedeki eseri Timurlu dönemi Şiraz minyatür okulu sanatçılarından Ferhad(ö.883/1478-1479) ve çırakları çizmiştir. Nizamî’nin Hamsesi’ndeki miʿrac minyatürü ise Safevî devrinin meşhur sanatçısı Sultan Muhammed (ö.963/1555-1556) tarafından çizilmiştir. Bu eserlerden Sultan Muhammed’in minyatürü yabancı yayınlarda yer almaktadır ancak bazı konuları açıklanmamıştır. Ferhad ve çırakları’nın miʿrac çalışması ise yayınlarda fazla yer almamıştır ve sadece yüzeysel birkaç cümle ile anlatılmıştır. Her iki minyatürde de görsel unsurların kompozisyonu ve imgelerin kullanımı farklılık arz etmekte; dolayısıyla her iki çalışma farklı sanatsal kalite ve inşâ kodlarını yansıtmaktadır. Öyle ki; her iki dönemin sosyo-kültürel unsurları, sanat-estetik anlayışları ve gündelik hayat formları (giyim-kuşam gibi) minyatürlerin görsel panoramasını farklı çerçevede şekillendirmektedir. İki dönemin sanatsal ve sosyal faktörlerinin ve minyatürdeki ortak görsel unsurların eserlerin giyim kuşam ve şahsiyetlerini etkilemiş, sanatçı bu iki döneme hâkim olan ruhani atmosferin sanat koruyucu ve müşterinin etkisi altında bir eser oluşturmuştur. Bu çalışma, her iki minyatürü bilim dünyasına mukayeseli olarak tanıtarak bir olgu ekseninde sanatın zaman üstü evrensel mesajını yeniden kurmayı amaçlamaktadır. Araştırmada elde edilen veriler analitik olarak incelendikten sonra betimleyici bir yöntemle değerlendirilmektedir.","PeriodicalId":506966,"journal":{"name":"Marifetname","volume":"4 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139339471","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：