Artykuł prezentuje rozważania dotyczące książki Stanisława Czai i Bogusława Fiedora Oblicza polskiego etatyzmu gospodarczego (Wrocław 2021). Książka ta przedstawia ewolucję etatyzmu w Polsce od okresu odzyskania niepodległości do czasów obecnych. Autorzy trafnie wyróżnili etatyzm wymuszony przez aktualną sytuację historyczną lub gospodarczą oraz etatyzm stymulowany czynnikami, które można określić jako ideologiczne bądź polityczne. W tym ostatnim przypadku sprowadzać się to może do rosnącego udziału państwa w gospodarce w celu nieuzasadnionej względami ekonomicznymi regulacji rynku. Polityka oparta na etatyzmie wymuszonym okolicznościami realizowana była po pierwszej wojnie światowej. Zasadny jest wyrażony w książce pogląd, że rozpowszechniona akceptacja dla różnych form etatyzmu wiązała się z istotnym wpływem na polskich ekonomistów niemieckiej szkoły historycznej oraz „socjalizmu z katedry” (Sozialismus ex Katheder). Można odnieść wrażenie, że autorzy książki, powracając do używanego przed wojną terminu „etatyzm”, używają go jako eufemizmu do scharakteryzowania zmian w kierowaniu polską gospodarką zachodzących w ostatnich latach (zbliżonych zresztą do zmian zachodzących w innych państwach Europy Środkowo-Wschodniej).
本文介绍了对 Stanisław Czai 和 Bogusław Fiedor 所著《Oblicza polskiego etatyzmu gospodarczego》（弗罗茨瓦夫，2021 年）一书的思考。该书介绍了波兰从恢复独立至今的国家主义演变过程。作者恰当地区分了两种国家主义，一种是迫于当前历史或经济形势的国家主义，另一种是受意识形态或政治因素刺激的国家主义。在后一种情况下，可以归结为增加国家在经济中的参与，以便在经济考虑不合理的情况下调节市场。第一次世界大战后，在形势所迫的情况下，推行了以国家主义为基础的政策。该书认为，各种形式的国家主义之所以被广泛接受，与德国历史学派和 "大教堂里的社会主义"（Sozialismus ex Katheder）对波兰经济学家的重大影响有关，这一观点是有道理的。给人的印象是，该书作者回到了战前使用的 "国家主义 "一词，用它来委婉地描述波兰近年来在经济管理方面发生的变化（顺便说一句，与其他中欧和东欧国家发生的变化类似）。
{"title":"Reflections on <i>Oblicza polskiego etatyzmu gospodarczego</i> by Stanisław Czaja and Bogusław Fiedor","authors":"Piotr Szymaniec, Lech Kurowski","doi":"10.52335/ekon/170241","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/170241","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje rozważania dotyczące książki Stanisława Czai i Bogusława Fiedora Oblicza polskiego etatyzmu gospodarczego (Wrocław 2021). Książka ta przedstawia ewolucję etatyzmu w Polsce od okresu odzyskania niepodległości do czasów obecnych. Autorzy trafnie wyróżnili etatyzm wymuszony przez aktualną sytuację historyczną lub gospodarczą oraz etatyzm stymulowany czynnikami, które można określić jako ideologiczne bądź polityczne. W tym ostatnim przypadku sprowadzać się to może do rosnącego udziału państwa w gospodarce w celu nieuzasadnionej względami ekonomicznymi regulacji rynku. Polityka oparta na etatyzmie wymuszonym okolicznościami realizowana była po pierwszej wojnie światowej. Zasadny jest wyrażony w książce pogląd, że rozpowszechniona akceptacja dla różnych form etatyzmu wiązała się z istotnym wpływem na polskich ekonomistów niemieckiej szkoły historycznej oraz „socjalizmu z katedry” (Sozialismus ex Katheder). Można odnieść wrażenie, że autorzy książki, powracając do używanego przed wojną terminu „etatyzm”, używają go jako eufemizmu do scharakteryzowania zmian w kierowaniu polską gospodarką zachodzących w ostatnich latach (zbliżonych zresztą do zmian zachodzących w innych państwach Europy Środkowo-Wschodniej).","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135246218","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule podjęto próbę wykazania, że idea kapitalizmu jako naturalnego porządku ekonomicznego pozostaje nadal wartościową fikcją heurystyczną pomimo jej silnej krytyki w ostatnich 50 latach. Ideę tę ukazuje się najpierw z neoklasycznej perspektywy monizmu metodologicznego. W następnej części artykułu prezentowane jest stanowisko metodologiczne znane jako variety of capitalism aprroach (P. A. Hall i D. Soskice), które autor artykułu ujmuje jako pewien rodzaj rozszerzenia tej idei. W punkcie tym autor nawiązuje do hipotezy D. C. Northa, J. J. Wallisa i B. R. Weingasta, podkreślającej znaczenie szeroko rozumianego systemu przymusu (violance system) w ewolucji kapitalizmu. Jest to w istocie autorska rekonstrukcja i rozszerzenie tej hipotezy z perspektywy nowej ekonomii instytucjonalnej. W następnej części artykułu z powyższej perspektywy rozpatruje się wpływ jakości sfery institutional governance (North) na zakres i kompozycję funkcji dystrybucyjnych i prowzrostowych współczesnego państwa. W końcowej części artykułu podkreśla się, że jakość instytucji jest rozstrzygająca, jeśli chodzi o kierunek ewolucji kapitalizmu.
本文试图说明，尽管资本主义作为一种自然经济秩序的观点在过去 50 年中受到了强烈批评，但它仍然是一种有价值的启发式虚构。本文首先从方法论一元论的新古典主义视角阐述了这一观点。文章的下一部分介绍了一种被称为资本主义多样性方法（P. A. Hall 和 D. Soskice）的方法论立场，文章作者将其视为这一观点的一种延伸。在本节中，作者提到了 D. C. R. 的假设。C.North、J. J. Wallis 和 B. R. Weingast 的假设。R. Weingast 的假设，强调广义的强制制度（暴力制度）在资本主义演变中的重要性。这基本上是作者从新制度经济学的角度对这一假说的重构和延伸。文章的下一部分从上述角度出发，探讨了制度治理领域（北方）的质量对现代国家分配和促进增长职能的范围和构成的影响。文章最后一部分强调，制度的质量对资本主义的演变方向具有决定性作用。
{"title":"The evolution of capitalism and the concept of a natural economic order","authors":"Bogusław Fiedor","doi":"10.52335/ekon/170316","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/170316","url":null,"abstract":"W artykule podjęto próbę wykazania, że idea kapitalizmu jako naturalnego porządku ekonomicznego pozostaje nadal wartościową fikcją heurystyczną pomimo jej silnej krytyki w ostatnich 50 latach. Ideę tę ukazuje się najpierw z neoklasycznej perspektywy monizmu metodologicznego. W następnej części artykułu prezentowane jest stanowisko metodologiczne znane jako variety of capitalism aprroach (P. A. Hall i D. Soskice), które autor artykułu ujmuje jako pewien rodzaj rozszerzenia tej idei. W punkcie tym autor nawiązuje do hipotezy D. C. Northa, J. J. Wallisa i B. R. Weingasta, podkreślającej znaczenie szeroko rozumianego systemu przymusu (violance system) w ewolucji kapitalizmu. Jest to w istocie autorska rekonstrukcja i rozszerzenie tej hipotezy z perspektywy nowej ekonomii instytucjonalnej. W następnej części artykułu z powyższej perspektywy rozpatruje się wpływ jakości sfery institutional governance (North) na zakres i kompozycję funkcji dystrybucyjnych i prowzrostowych współczesnego państwa. W końcowej części artykułu podkreśla się, że jakość instytucji jest rozstrzygająca, jeśli chodzi o kierunek ewolucji kapitalizmu.","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135485997","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"From the Editor-in-Chief","authors":"Marian Gorynia","doi":"10.52335/ekon/161836","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/161836","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135677949","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：