Artykuł omawia wybrane zagadnienia związane ze statuetką Madonny Brzemiennej z Torunia. Głównym celem tekstu jest dokonanie pogłębionej refleksji nad genezą typu kompozycyjnego oraz funkcjonowaniem statuetki. Przeanalizowane zostały kwestie przynależności obiektu do typu przedstawień o charakterze „scenicznym” lub „samodzielnym”, a także analogie wyszukane zarówno dla figurki Marii, postaci na postumencie, jak i całej statuetki. Rozważania te wraz z zaproponowanym hipotetycznym sensem ideowym posłużyły również zastanowieniu się nad funkcjonowaniem obiektu.
{"title":"Madonna Brzemienna z Torunia – geneza typu kompozycyjnego i funkcjonowanie statuetki","authors":"Karolina Greś","doi":"10.12775/rt.2021.006","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rt.2021.006","url":null,"abstract":"Artykuł omawia wybrane zagadnienia związane ze statuetką Madonny Brzemiennej z Torunia. Głównym celem tekstu jest dokonanie pogłębionej refleksji nad genezą typu kompozycyjnego oraz funkcjonowaniem statuetki. Przeanalizowane zostały kwestie przynależności obiektu do typu przedstawień o charakterze „scenicznym” lub „samodzielnym”, a także analogie wyszukane zarówno dla figurki Marii, postaci na postumencie, jak i całej statuetki. Rozważania te wraz z zaproponowanym hipotetycznym sensem ideowym posłużyły również zastanowieniu się nad funkcjonowaniem obiektu.","PeriodicalId":124125,"journal":{"name":"Rocznik Toruński","volume":"53 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132537096","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł poświęcony został rekonstrukcji maswerkowej dekoracji blend szczytu prezbiterium kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Szczegółowo zostały omówione takie kwestie, jak przebieg prac konserwatorskich maswerków rytych i malowanych oraz technika ich wykonania. Poddano także analizie kompozycje rytów i przywołano dla nich analogie na obszarze dawnych Prus krzyżackich. Przeprowadzone prace zmieniły wizerunek szczytu kościoła, nadając mu wyjątkową dekoracyjność. Dają one także niezaprzeczalny dowód barwnego wyglądu architektury tamtych czasów.
{"title":"Restauracja dekoracji maswerkowej szczytu prezbiterium kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu","authors":"K. Polak, M. Kurkowski, Kormeliusz Kuczykowski","doi":"10.12775/rt.2021.007","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rt.2021.007","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony został rekonstrukcji maswerkowej dekoracji blend szczytu prezbiterium kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Szczegółowo zostały omówione takie kwestie, jak przebieg prac konserwatorskich maswerków rytych i malowanych oraz technika ich wykonania. Poddano także analizie kompozycje rytów i przywołano dla nich analogie na obszarze dawnych Prus krzyżackich. Przeprowadzone prace zmieniły wizerunek szczytu kościoła, nadając mu wyjątkową dekoracyjność. Dają one także niezaprzeczalny dowód barwnego wyglądu architektury tamtych czasów.","PeriodicalId":124125,"journal":{"name":"Rocznik Toruński","volume":"27 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124846671","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule przedstawiona została organizacja wewnętrzna urzędów rejonowych działających w latach 1990-1998. Problem przedstawiony został na przykładzie urzędów rejonowych w Toruniu i Grudziądzu. Na podstawie przeprowadzonej analizy wyróżnione zostały dwa okresy w organizacji tych urzędów: lata 1990-1992 oraz 1993-1998. W pierwszym okresie ich struktura była pionowa, a urzędy posiadały liczną kadrę. W drugim okresie nastąpiły natomiast spłaszczenie struktur organizacyjnych oraz wyraźny spadek liczby zatrudnionych. Badania oparte zostały na aktach prawnych oraz materiałach archiwalnych.
{"title":"Organizacja urzędu rejonowego na przykładzie urzędów rejonowych w Toruniu i Grudziądzu","authors":"Hadrian Ciechanowski","doi":"10.12775/rt.2021.009","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rt.2021.009","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiona została organizacja wewnętrzna urzędów rejonowych działających w latach 1990-1998. Problem przedstawiony został na przykładzie urzędów rejonowych w Toruniu i Grudziądzu. Na podstawie przeprowadzonej analizy wyróżnione zostały dwa okresy w organizacji tych urzędów: lata 1990-1992 oraz 1993-1998. W pierwszym okresie ich struktura była pionowa, a urzędy posiadały liczną kadrę. W drugim okresie nastąpiły natomiast spłaszczenie struktur organizacyjnych oraz wyraźny spadek liczby zatrudnionych. Badania oparte zostały na aktach prawnych oraz materiałach archiwalnych.","PeriodicalId":124125,"journal":{"name":"Rocznik Toruński","volume":"14 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131542279","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule omówiona została problematyka germanizacji i nazyfikacji społecznej przestrzeni Torunia od dnia wkroczenia do miasta sił wojskowych hitlerowskiej III Rzeszy. Proces przemianowania nazw ulic, placów, dzielnic został opisany w oparciu o dokumenty zachowane w Archiwum Państwowym w Toruniu, liczne artykuły prasowe zamieszczone w dzienniku „Thorner Freiheit”, wytyczne i zarządzenia okupacyjnej władzy, mapy i plany miasta, które poddane zostały analizie historycznej. Niniejszy artykuł może się stać przyczynkiem do dalszych badań nad tematyką nazewnictwa ulic, placów i dzielnic Torunia.
{"title":"Germanizacja i nazyfikacja nazw topograficznych Torunia dokonana przez niemieckie władze okupacyjne w 1939 roku","authors":"Włodzimierz Ignacy Deczyński","doi":"10.12775/rt.2021.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rt.2021.003","url":null,"abstract":"W artykule omówiona została problematyka germanizacji i nazyfikacji społecznej przestrzeni Torunia od dnia wkroczenia do miasta sił wojskowych hitlerowskiej III Rzeszy. Proces przemianowania nazw ulic, placów, dzielnic został opisany w oparciu o dokumenty zachowane w Archiwum Państwowym w Toruniu, liczne artykuły prasowe zamieszczone w dzienniku „Thorner Freiheit”, wytyczne i zarządzenia okupacyjnej władzy, mapy i plany miasta, które poddane zostały analizie historycznej. Niniejszy artykuł może się stać przyczynkiem do dalszych badań nad tematyką nazewnictwa ulic, placów i dzielnic Torunia.","PeriodicalId":124125,"journal":{"name":"Rocznik Toruński","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126712210","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule opisano wizytę Davida Scotta i Alfreda Wordena –dwóch astronautów misji Apollo 15 w Toruniu, 19 stycznia 1972 r. – wydarzenie jak dotychczas słabo znane. Odbyła się ona w niezwykłych okolicznościach, przy obniżonym statusie dyplomatycznym i dużych ograniczeniach w podawaniu informacji o nim w mediach. Rekonstrukcji przebiegu wizyty dokonano głównie na podstawie dokumentów SB. Za pomocą akt opublikowanych w Polskich Dokumentach Dyplomatycznych wyjaśniono zaś przyczyny niskiego statusu wizyty. Szczególną uwagę poświęcono opisowi uroczystości powitalnej oraz spontanicznych reakcji mieszkańców Torunia na obecność gości podczas ich spaceru po starówce. Załączono również krótki biogram rektora Jerzego Łukaszewicza i tekst mowy powitalnej (w zasobach SB) wygłoszonej przez niego oraz komentarz do tego dokumentu.
{"title":"Astronauci amerykańscy w Toruniu w 1972 roku. „Utajniona wizyta”","authors":"Iwo Bohr","doi":"10.12775/rt.2021.004","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rt.2021.004","url":null,"abstract":"W artykule opisano wizytę Davida Scotta i Alfreda Wordena –dwóch astronautów misji Apollo 15 w Toruniu, 19 stycznia 1972 r. – wydarzenie jak dotychczas słabo znane. Odbyła się ona w niezwykłych okolicznościach, przy obniżonym statusie dyplomatycznym i dużych ograniczeniach w podawaniu informacji o nim w mediach. Rekonstrukcji przebiegu wizyty dokonano głównie na podstawie dokumentów SB. Za pomocą akt opublikowanych w Polskich Dokumentach Dyplomatycznych wyjaśniono zaś przyczyny niskiego statusu wizyty. Szczególną uwagę poświęcono opisowi uroczystości powitalnej oraz spontanicznych reakcji mieszkańców Torunia na obecność gości podczas ich spaceru po starówce. Załączono również krótki biogram rektora Jerzego Łukaszewicza i tekst mowy powitalnej (w zasobach SB) wygłoszonej przez niego oraz komentarz do tego dokumentu.","PeriodicalId":124125,"journal":{"name":"Rocznik Toruński","volume":"46 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125576211","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł prezentuje sylwetkę i drogę kariery naukowej profesora Kazimierza Wajdy, który przez dużą część swojego życia zawodowego związany był z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. Był wybitnym badaczem dziejów społecznych i gospodarczych oraz zagadnień demograficznych Torunia, ale i Pomorza. Interesowały go także zagadnienia narodowościowe, wyznaniowe i polityczne. Spod jego pióra wyszły obszerne i szczegółowe, oparte na solidnej kwerendzie źródłowej rozdziały monografii miast pomorskich i kujawskich, dotyczące historii XIX i początku XX w. Był cenionym dydaktykiem i organizatorem życia uniwersyteckiego. Wypromował sześciudoktorów i około dwustu magistrów.
{"title":"Kazimierz Wajda – wybitny badacz dziejów społeczno-gospodarczych Torunia i Pomorza","authors":"A. Zielińska","doi":"10.12775/rt.2021.002","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rt.2021.002","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje sylwetkę i drogę kariery naukowej profesora Kazimierza Wajdy, który przez dużą część swojego życia zawodowego związany był z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. Był wybitnym badaczem dziejów społecznych i gospodarczych oraz zagadnień demograficznych Torunia, ale i Pomorza. Interesowały go także zagadnienia narodowościowe, wyznaniowe i polityczne. Spod jego pióra wyszły obszerne i szczegółowe, oparte na solidnej kwerendzie źródłowej rozdziały monografii miast pomorskich i kujawskich, dotyczące historii XIX i początku XX w. Był cenionym dydaktykiem i organizatorem życia uniwersyteckiego. Wypromował sześciudoktorów i około dwustu magistrów.","PeriodicalId":124125,"journal":{"name":"Rocznik Toruński","volume":"265 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116184412","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Przejęcie Torunia przez Wojsko Polskie (18–21 stycznia 1920 r.)","authors":"A. Smoliński","doi":"10.12775/rt.2020.004","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rt.2020.004","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":124125,"journal":{"name":"Rocznik Toruński","volume":"101 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122961497","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Eine feste Holzbrucke uber die Weichsel in Torun wurde zwischen 1497-1500 erbaut und bestand bis 1877. Die Brucke setzte sich aus zwei Teilen, die durch eine Insel in der Flussstromung - Basarkampe [Kepa Bazarowa] getrennt waren, der sogenannten "deutschen" und der "polnischen" Brucke. Fast vier Jahrhunderte des Bestehens der Brucke bedeuten nicht, dass die ursprungliche Struktur aus dem 15. Jahrhundert so viele Jahre uberdauert hat. Die Breite des Flusses bei Torun und Beschaffenheit des Flussbodens machten es damals unmoglich, eine Brucke auf gemauerten Pfeilern zu bauen, was dazu fuhrte, dass die holzerne Bruckenkonstruktion fast jedes Jahr (insbesondere im Fruhjahr) Beschadigungen bzw. Zerstorungen durch hohen Wasserstand und Eisschollen ausgesetzt war. Dies bewirkte, dass standig nach technischen Losungen gesucht wurde, die die Widerstandsfahigkeit der Konstruktion gegen diese Gefahren erhohen wurden. Die Brucke nahm also zu verschiedenen Zeiten verschiedene Formen an und hatte vielleicht auch unterschiedliche Standorte. Es gab auch Perioden, oft mehrere Jahre, in denen die Brucke nicht existierte. Die Geschichte der Brucke, die insbesondere in den letzten Jahren zum Gegenstand der relativ intensiven Forschungen geworden ist, wird durch verschiedene Quellen veranschaulicht, darunter: geschriebene (z. B. Rechnungen fur Erhebung der sog. Bruckenmaut und Ausgaben fur die Renovierung, Konzepte zur Verbesserung der Brucke), ikonografische und kartografische Quellen, technische Dokumentation. Da die Brucke ein wichtiges Element im Stadtpanorama weichselseits war, wurde sie auch auf numismatischen Denkmalern mit Stadtansichten unter Berucksichtigung technischer Details abgebildet. Das Quellenmaterial ist fur die letzte Periode des Bestehens der Brucke im 19. Jh. relativ gut, fur die fruheren Jahrhunderte leider fragmentarisch erhalten. Dessen ungeachtet ermoglicht es jedoch interessante Forschungen zur Geschichte dieses faszinierenden Bauwerks.
{"title":"Toruński most przez Wisłę w epoce nowożytnej jako problem badawczy","authors":"B. Dybaś","doi":"10.12775/rt.2020.001","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rt.2020.001","url":null,"abstract":"Eine feste Holzbrucke uber die Weichsel in Torun wurde zwischen 1497-1500 erbaut und bestand bis 1877. Die Brucke setzte sich aus zwei Teilen, die durch eine Insel in der Flussstromung - Basarkampe [Kepa Bazarowa] getrennt waren, der sogenannten \"deutschen\" und der \"polnischen\" Brucke. Fast vier Jahrhunderte des Bestehens der Brucke bedeuten nicht, dass die ursprungliche Struktur aus dem 15. Jahrhundert so viele Jahre uberdauert hat. Die Breite des Flusses bei Torun und Beschaffenheit des Flussbodens machten es damals unmoglich, eine Brucke auf gemauerten Pfeilern zu bauen, was dazu fuhrte, dass die holzerne Bruckenkonstruktion fast jedes Jahr (insbesondere im Fruhjahr) Beschadigungen bzw. Zerstorungen durch hohen Wasserstand und Eisschollen ausgesetzt war. Dies bewirkte, dass standig nach technischen Losungen gesucht wurde, die die Widerstandsfahigkeit der Konstruktion gegen diese Gefahren erhohen wurden. Die Brucke nahm also zu verschiedenen Zeiten verschiedene Formen an und hatte vielleicht auch unterschiedliche Standorte. Es gab auch Perioden, oft mehrere Jahre, in denen die Brucke nicht existierte. Die Geschichte der Brucke, die insbesondere in den letzten Jahren zum Gegenstand der relativ intensiven Forschungen geworden ist, wird durch verschiedene Quellen veranschaulicht, darunter: geschriebene (z. B. Rechnungen fur Erhebung der sog. Bruckenmaut und Ausgaben fur die Renovierung, Konzepte zur Verbesserung der Brucke), ikonografische und kartografische Quellen, technische Dokumentation. Da die Brucke ein wichtiges Element im Stadtpanorama weichselseits war, wurde sie auch auf numismatischen Denkmalern mit Stadtansichten unter Berucksichtigung technischer Details abgebildet. Das Quellenmaterial ist fur die letzte Periode des Bestehens der Brucke im 19. Jh. relativ gut, fur die fruheren Jahrhunderte leider fragmentarisch erhalten. Dessen ungeachtet ermoglicht es jedoch interessante Forschungen zur Geschichte dieses faszinierenden Bauwerks.","PeriodicalId":124125,"journal":{"name":"Rocznik Toruński","volume":"51 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114708119","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：