Artykuł dotyczy historii Towarzystwa Przyjaciół Sztuki w Gdańsku, omówiony został zarys działalności od momentu powstania TPS w 1835 r. do roku 1945. Celem Towarzystwa była popularyzacja sztuki, co osiągano przez organizację wystaw z towarzyszącymi im losowaniami obrazów. Istotnym zadaniem Towarzystwa było także powiększanie miejskiej kolekcji obrazów, regularnie kilka z wystawianych obrazów kupowano z myślą o przyszłym muzeum. Działania Towarzystwa przyczyniły się do ożywienia lokalnego środowiska artystycznego, rynku sztuki, a także założenia Muzeum Miejskiego w Gdańsku w roku 1870, z którym TPS współpracowało ściśle aż do końca swojej działalności w 1945 r.
{"title":"Towarzystwo Przyjaciół Sztuki w Gdańsku (Kunstverein zu Danzig) 1835–1945. Zarys działalności","authors":"Magdalena Mielnik","doi":"10.26881/rgtn.2021.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2021.03","url":null,"abstract":"Artykuł dotyczy historii Towarzystwa Przyjaciół Sztuki w Gdańsku, omówiony został zarys działalności od momentu powstania TPS w 1835 r. do roku 1945. Celem Towarzystwa była popularyzacja sztuki, co osiągano przez organizację wystaw z towarzyszącymi im losowaniami obrazów. Istotnym zadaniem Towarzystwa było także powiększanie miejskiej kolekcji obrazów, regularnie kilka z wystawianych obrazów kupowano z myślą o przyszłym muzeum. Działania Towarzystwa przyczyniły się do ożywienia lokalnego środowiska artystycznego, rynku sztuki, a także założenia Muzeum Miejskiego w Gdańsku w roku 1870, z którym TPS współpracowało ściśle aż do końca swojej działalności w 1945 r.","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114213391","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Przedmiotem artykułu jest przejęcie przez Państwo kosztów pogrzebów pionierów Politechniki Gdańskiej – profesorów Maksymiliana Tytusa Hubera (zmarłego w 1950 r.) i pierwszego rektora Stanisława Turskiego (zmarłego w 1986 r.). Autor przypomina sylwetki obu uczonych i procedury zastosowane po ich śmierci oraz komentuje stanowione w latach 1954, 1960 i 1990 akty prawne składające kompetencję do decydowania o finansowaniu pogrzebów osób zasłużonych początkowo w gestię Prezydium Rządu, a następnie premiera.
{"title":"Przyczynek do przejmowania przez polskie władze państwowe od 1945 r. kosztów pogrzebów osób zasłużonych. Casus współtwórców Politechniki Gdańskiej: Maksymiliana Tytusa Hubera i Stanisława Turskiego","authors":"M. Kijowski","doi":"10.26881/rgtn.2021.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2021.02","url":null,"abstract":"Przedmiotem artykułu jest przejęcie przez Państwo kosztów pogrzebów pionierów Politechniki Gdańskiej – profesorów Maksymiliana Tytusa Hubera (zmarłego w 1950 r.) i pierwszego rektora Stanisława Turskiego (zmarłego w 1986 r.). Autor przypomina sylwetki obu uczonych i procedury zastosowane po ich śmierci oraz komentuje stanowione w latach 1954, 1960 i 1990 akty prawne składające kompetencję do decydowania o finansowaniu pogrzebów osób zasłużonych początkowo w gestię Prezydium Rządu, a następnie premiera.","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"45 1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125992033","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest zaprezentowanie działalności Centrum Studiów Azji Wschodniej, które zostało założone na Uniwersytecie Gdańskim w 2007 r. CSAW UG od momentu powołania, najpierw pod kierownictwem prof. Ewy Oziewicz (2007–2011), a następnie prof. Kamila Zeidlera (od października 2011 r.), prowadzi działalność naukową, wydawniczą i kulturalną, która jest poświęcona krajom Azji Wschodniej. Celem CSAW UG jest koordynowanie zadań skupionych wokół tych państw na Uniwersytecie Gdańskim. Centrum utrzymuje kontakt z instytucjami edukacyjnymi i badawczymi w Azji Wschodniej oraz promuje kraje tego regionu w Polsce. Swoją działalność podejmuje samodzielnie lub we współpracy z innymi instytucjami z Polski i zagranicy, głównie uczelniami, ambasadami i organizacjami rządowymi, wydawnictwami i przedsiębiorstwami związanymi z krajami Azji Wschodniej. W artykule przedstawiono również, jak szerokie pole współpracy Centrum zapewnia naukowcom, studentom, ale także dyplomatom, dziennikarzom, artystom i osobom zajmującym się kulturą, zarówno w Azji Wschodniej, jak i w Polsce.
{"title":"Centrum Studiów Azji Wschodniej Uniwersytetu Gdańskiego (2007–2021)","authors":"Kamil Zeidler, Joanna Kamień","doi":"10.26881/rgtn.2021.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2021.06","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest zaprezentowanie działalności Centrum Studiów Azji Wschodniej, które zostało założone na Uniwersytecie Gdańskim w 2007 r. CSAW UG od momentu powołania, najpierw pod kierownictwem prof. Ewy Oziewicz (2007–2011), a następnie prof. Kamila Zeidlera (od października 2011 r.), prowadzi działalność naukową, wydawniczą i kulturalną, która jest poświęcona krajom Azji Wschodniej. Celem CSAW UG jest koordynowanie zadań skupionych wokół tych państw na Uniwersytecie Gdańskim. Centrum utrzymuje kontakt z instytucjami edukacyjnymi i badawczymi w Azji Wschodniej oraz promuje kraje tego regionu w Polsce. Swoją działalność podejmuje samodzielnie lub we współpracy z innymi instytucjami z Polski i zagranicy, głównie uczelniami, ambasadami i organizacjami rządowymi, wydawnictwami i przedsiębiorstwami związanymi z krajami Azji Wschodniej. W artykule przedstawiono również, jak szerokie pole współpracy Centrum zapewnia naukowcom, studentom, ale także dyplomatom, dziennikarzom, artystom i osobom zajmującym się kulturą, zarówno w Azji Wschodniej, jak i w Polsce.","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132788490","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Niniejsza publikacja poświęcona jest historii powstania i działalności Koła PTO w Gdańsku, jego rozwojowi i pionierom, którzy doprowadzili je do przekształcenia się w Oddział PTO. Powstanie Koła związane było z obecnością i aktywnością na Pomorzu przedstawicieli orientalnych mniejszości etnicznych: Tatarów, Karaimów itd. oraz członków PTO – naukowców‑orientalistów zamieszkujących w Trójmieście. Powstanie Koła i jego pierwsze lata działalności przebiegały w okresie grynderskim rodzącego się podówczas Uniwersytetu Gdańskiego i jego kadry. Uczelnia i lokalna placówka PTO (przekształcona rychło z Koła w Oddział) stały się silnymi ośrodkami orientalistycznymi na Pomorzu Gdańskim.
{"title":"Trójmiejscy orientaliści – Koło Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego w Gdańsku (1967–1971)","authors":"Zbigniew Landowski","doi":"10.26881/rgtn.2021.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2021.07","url":null,"abstract":"Niniejsza publikacja poświęcona jest historii powstania i działalności Koła PTO w Gdańsku, jego rozwojowi i pionierom, którzy doprowadzili je do przekształcenia się w Oddział PTO. Powstanie Koła związane było z obecnością i aktywnością na Pomorzu przedstawicieli orientalnych mniejszości etnicznych: Tatarów, Karaimów itd. oraz członków PTO – naukowców‑orientalistów zamieszkujących w Trójmieście. Powstanie Koła i jego pierwsze lata działalności przebiegały w okresie grynderskim rodzącego się podówczas Uniwersytetu Gdańskiego i jego kadry. Uczelnia i lokalna placówka PTO (przekształcona rychło z Koła w Oddział) stały się silnymi ośrodkami orientalistycznymi na Pomorzu Gdańskim.","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"163 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131625273","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł ukazuje Gdańskie Towarzystwo Przyrodnicze (Danziger Naturforschende Gesellschaft) w XIX i na początku XX w. na podstawie kilku wybranych przez autora subiektywnych zagadnień, takich jak: astronomia, obserwatorium, biblioteka, siedziby. Tekst przedstawia poszczególne etapy rozwoju Towarzystwa od czasów napoleońskich, kiedy to niemal uległo likwidacji, poprzez problemy z budżetem i siedzibą w pierwszej połowie XIX w., a następnie stopniowe odradzanie się i złote lata działalności na początku XX w., kiedy to zanotowało rekordową liczbę członków, a nadwyżki budżetowe pozwoliły na inwestycje. Ukazuje także problematykę funkcjonowania Towarzystwa w okresie Wolnego Miasta Gdańska w latach 1920–1939, prze‑ kazanie zbiorów bibliotecznych bibliotece politechniki, likwidację obserwatorium i stopniowe obniżenie rangi Towarzystwa w życiu naukowym Gdańska.
{"title":"Działalność Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku w XIX i pierwszej połowie XX w. Wybrane zagadnienia","authors":"Maciej Bakun","doi":"10.26881/rgtn.2021.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2021.04","url":null,"abstract":"Artykuł ukazuje Gdańskie Towarzystwo Przyrodnicze (Danziger Naturforschende Gesellschaft) w XIX i na początku XX w. na podstawie kilku wybranych przez autora subiektywnych zagadnień, takich jak: astronomia, obserwatorium, biblioteka, siedziby. Tekst przedstawia poszczególne etapy rozwoju Towarzystwa od czasów napoleońskich, kiedy to niemal uległo likwidacji, poprzez problemy z budżetem i siedzibą w pierwszej połowie XIX w., a następnie stopniowe odradzanie się i złote lata działalności na początku XX w., kiedy to zanotowało rekordową liczbę członków, a nadwyżki budżetowe pozwoliły na inwestycje. Ukazuje także problematykę funkcjonowania Towarzystwa w okresie Wolnego Miasta Gdańska w latach 1920–1939, prze‑ kazanie zbiorów bibliotecznych bibliotece politechniki, likwidację obserwatorium i stopniowe obniżenie rangi Towarzystwa w życiu naukowym Gdańska.","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131384273","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł odnosi się do dziejów Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, które próbuję ukazać w perspektywie fenomenu resilience. Fenomen ów, począwszy od nauk fizycznych poprzez psychologię, rozpoczął debatę naukową nad zdolnościami prężności, znajdując swoje miejsce w naukach społecznych, choć źródłowo umiejscowiony jest w fizyce. Stąd, otwierając się na możliwości czerpania z kryzysu, chcę pochylić się nad wybranymi momentami z historii Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, które samo doświadczając trudności, staje się przestrzenią, miejscem, a nawet domem budującym prężność własną oraz członków. Pragnę poniższym tekstem wyrazić wdzięczność za przyjęcie mnie do środowiska naukowego Towarzystwa, którego członkiem mam honor i zaszczyt być – pod kierunkiem Profesor Marii Mendel, przewodniczącej Wydziału I GTN.
{"title":"Kryzys naukowy wobec koncepcji resilience w działalności Gdańskiego Towarzystwa Naukowego","authors":"Agnieszka Bzymek","doi":"10.26881/rgtn.2021.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2021.01","url":null,"abstract":"Artykuł odnosi się do dziejów Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, które próbuję ukazać w perspektywie fenomenu resilience. Fenomen ów, począwszy od nauk fizycznych poprzez psychologię, rozpoczął debatę naukową nad zdolnościami prężności, znajdując swoje miejsce w naukach społecznych, choć źródłowo umiejscowiony jest w fizyce. Stąd, otwierając się na możliwości czerpania z kryzysu, chcę pochylić się nad wybranymi momentami z historii Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, które samo doświadczając trudności, staje się przestrzenią, miejscem, a nawet domem budującym prężność własną oraz członków. Pragnę poniższym tekstem wyrazić wdzięczność za przyjęcie mnie do środowiska naukowego Towarzystwa, którego członkiem mam honor i zaszczyt być – pod kierunkiem Profesor Marii Mendel, przewodniczącej Wydziału I GTN.","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123405336","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Michał Szuca, stypendysta Towarzystwa Pomocy Naukowej w Chełmnie i uczeń wielu zasłużonych placówek edukacyjnych – Collegium Marianum w Pelplinie, gimnazjów męskich w Chojnicach i Nakle, filomata i niedoszły ksiądz katolicki, od najmłodszych lat związany był z ruchem młodokaszubskim i jego najważniejszymi przedstawicielami, m.in. Janem Karnowskim, Alek‑ sandrem Majkowskim, Franciszkiem Kręckim i wieloma innymi. Promotor czasopism i spraw kaszubskich, jak również polskiego Pomorza. Absolwent Uniwersytetu we Fryburgu Bryzgowijskim oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. Do Wolnego Miasta Gdańska przybył jako doktor ekonomii w 1919 r. i przez lata poprzez pracę zawodową związany był z bankami i instytucjami finansowymi (także w Bytomiu i Opolu); pracował m.in. jako dyrektor gdańskiej filii Banku Dyskontowego w Bydgoszczy oraz Banku Przemysłu i Handlu w Warszawie. Zasiadał w radzie nadzorczej Spółdzielni Kredytowej w Gdańsku, był współzałożycielem spółki Towarzystwo Instalacyjne Pomorskie, które uczestniczyło w budowie Gdyni. W latach 1933–1939 pełnił funkcję radcy finansowego Rady Portu i Dróg Wodnych. Był członkiem, współzałożycielem i propagatorem polskiego życia w WMG: nauczycielem księgowości w Polskich Szkołach Handlowych Macierzy Szkolnej w Gdańsku, jednym z siedmiu założycieli Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku, działaczem Gminy Polskiej Związku Polaków w Gdańsku, Macierzy Szkolnej w Gdańsku oraz sportowcem w sekcji wioślarskiej KS „Gedania”. Aresztowany 1 września 1939 r., był więziony w Victoriaschule oraz w więzieniu przy obecnej ul. Kurkowej; stracony w Wielki Piątek 22 marca 1940 r. nieopodal obozu w Stutthofie. Po wojnie, w 1946 r., pochowano go w Alei Zasłużonych w Gdańsku‑Zaspie, m.in. wraz z ks. Feliksem Boltem, Fran‑ ciszkiem Kręckim, Antonim Lendzionem, Władysławem Pniewskim i wieloma innymi przedstawicielami polskiej inteligencji WMG.
{"title":"Michał Szuca (1886–1940). Rekonesans badawczy w oczekiwaniu na biografię","authors":"Leszek Molendowski","doi":"10.26881/rgtn.2021.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2021.05","url":null,"abstract":"Michał Szuca, stypendysta Towarzystwa Pomocy Naukowej w Chełmnie i uczeń wielu zasłużonych placówek edukacyjnych – Collegium Marianum w Pelplinie, gimnazjów męskich w Chojnicach i Nakle, filomata i niedoszły ksiądz katolicki, od najmłodszych lat związany był z ruchem młodokaszubskim i jego najważniejszymi przedstawicielami, m.in. Janem Karnowskim, Alek‑ sandrem Majkowskim, Franciszkiem Kręckim i wieloma innymi. Promotor czasopism i spraw kaszubskich, jak również polskiego Pomorza. Absolwent Uniwersytetu we Fryburgu Bryzgowijskim oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. Do Wolnego Miasta Gdańska przybył jako doktor ekonomii w 1919 r. i przez lata poprzez pracę zawodową związany był z bankami i instytucjami finansowymi (także w Bytomiu i Opolu); pracował m.in. jako dyrektor gdańskiej filii Banku Dyskontowego w Bydgoszczy oraz Banku Przemysłu i Handlu w Warszawie. Zasiadał w radzie nadzorczej Spółdzielni Kredytowej w Gdańsku, był współzałożycielem spółki Towarzystwo Instalacyjne Pomorskie, które uczestniczyło w budowie Gdyni. W latach 1933–1939 pełnił funkcję radcy finansowego Rady Portu i Dróg Wodnych. Był członkiem, współzałożycielem i propagatorem polskiego życia w WMG: nauczycielem księgowości w Polskich Szkołach Handlowych Macierzy Szkolnej w Gdańsku, jednym z siedmiu założycieli Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku, działaczem Gminy Polskiej Związku Polaków w Gdańsku, Macierzy Szkolnej w Gdańsku oraz sportowcem w sekcji wioślarskiej KS „Gedania”. Aresztowany 1 września 1939 r., był więziony w Victoriaschule oraz w więzieniu przy obecnej ul. Kurkowej; stracony w Wielki Piątek 22 marca 1940 r. nieopodal obozu w Stutthofie. Po wojnie, w 1946 r., pochowano go w Alei Zasłużonych w Gdańsku‑Zaspie, m.in. wraz z ks. Feliksem Boltem, Fran‑ ciszkiem Kręckim, Antonim Lendzionem, Władysławem Pniewskim i wieloma innymi przedstawicielami polskiej inteligencji WMG.","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121069195","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"100‑lecie powstania Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku oraz tradycji Gdańskiego Towarzystwa Naukowego i Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki. 300‑lecie historii towarzystw naukowych w Gdańsku","authors":"Jerzy Błażejowski","doi":"10.26881/rgtn.2021.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2021.09","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"49 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116564401","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Zbrodnia pomorska 1939 r. była przede wszystkim eksterminacją dziesiątek tysięcy przedstawicieli polskiej inteligencji, rozstrzelanej w ramach „Inteligenzaktion”, ale także rolników, robotników i rzemieślników, zamordowanych przez niemieckich sąsiadów. Po zajęciu powiatu tczewskiego przez wojska niemieckie od 2 września 1939 r. władze okupacyjne zaczęły tworzyć obozy internowania i punkty zbiorcze w więzieniach dla ludności polskiej. Na terenie powiatu tczewskiego miejsca takie znajdowały się w więzieniach sądowych w Tczewie i Gniewie, Szkole Rzemieślniczej w Tczewie, na terenie Fabryki „Arkona” w Tczewie, na terenie zamku w Gniewie oraz w Seminarium Duchownym w Pelplinie. Stamtąd więźniowie wywożeni byli do miejsc straceń w Lesie Szpęgawskim i w koszarach w Tczewie. Egzekucje poprzez rozstrzelanie na terenie koszar prowadzili członkowie załogi obozu „Internierungslager” i komanda SA w Gdańsku. Rozstrzeliwań dokonywano głównie na terenie dawnej prochowni i na placu ćwiczeń za koszarami. Ciała zamordowanych były grzebane na terenie koszar. Zginęło tam wówczas około 120 osób. W grupie tej byli pracownicy polskiej administracji, przedstawiciele inteligencji, adwokacji, nauczyciele i duchowni (w tym 20 księży kapituły pelplińskiej). W wyniku prac ekshumacyjnych przeprowadzonych w 1945, 1947 i 1976 r. zidentyfikowano zwłoki 79 osób. Obóz tczewski funkcjonował do stycznia 1940 r. i w jego murach osadzono około 500 więźniów.
{"title":"Zbrodnia pomorska 1939 r. w powiecie tczewskim: sprawcy, ofiary, pamięć, odpowiedzialność","authors":"Monika Tomkiewicz","doi":"10.26881/rgtn.2020.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2020.03","url":null,"abstract":"Zbrodnia pomorska 1939 r. była przede wszystkim eksterminacją dziesiątek tysięcy przedstawicieli polskiej inteligencji, rozstrzelanej w ramach „Inteligenzaktion”, ale także rolników, robotników i rzemieślników, zamordowanych przez niemieckich sąsiadów. Po zajęciu powiatu tczewskiego przez wojska niemieckie od 2 września 1939 r. władze okupacyjne zaczęły tworzyć obozy internowania i punkty zbiorcze w więzieniach dla ludności polskiej. Na terenie powiatu tczewskiego miejsca takie znajdowały się w więzieniach sądowych w Tczewie i Gniewie, Szkole Rzemieślniczej w Tczewie, na terenie Fabryki „Arkona” w Tczewie, na terenie zamku w Gniewie oraz w Seminarium Duchownym w Pelplinie. Stamtąd więźniowie wywożeni byli do miejsc straceń w Lesie Szpęgawskim i w koszarach w Tczewie. Egzekucje poprzez rozstrzelanie na terenie koszar prowadzili członkowie załogi obozu „Internierungslager” i komanda SA w Gdańsku. Rozstrzeliwań dokonywano głównie na terenie dawnej prochowni i na placu ćwiczeń za koszarami. Ciała zamordowanych były grzebane na terenie koszar. Zginęło tam wówczas około 120 osób. W grupie tej byli pracownicy polskiej administracji, przedstawiciele inteligencji, adwokacji, nauczyciele i duchowni (w tym 20 księży kapituły pelplińskiej). W wyniku prac ekshumacyjnych przeprowadzonych w 1945, 1947 i 1976 r. zidentyfikowano zwłoki 79 osób. Obóz tczewski funkcjonował do stycznia 1940 r. i w jego murach osadzono około 500 więźniów.","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129476748","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule opisano portret zbiorowy członków egzekutywy i sekretariatu Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku w latach 1975–1990. Zanalizowano dane społeczne i demograficzne (płeć, wiek, miejsce urodzenia, pochodzenie społeczne, wykształcenie, zawód) oraz przebieg kariery politycznej 97 osób wchodzących w skład kierownictwa lokalnego ośrodka partii komunistycznej. Tekst zawiera też krótkie noty biograficzne wybranych dygnitarzy partyjnych. Przestawiony materiał jest wynikiem kilkuletnich badań i opiera się na bogatym materiałem źródłowym. Autor korzystał z dokumentów przechowywanych w: Archiwum Państwowym w Gdańsku, Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, Katowicach, Rzeszowie i Warszawie, Archiwum Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku oraz Centralnego Archiwum Wojskowego w Rembertowie. Uzupełnieniem kwerend archiwalnych była lektura dostępnej literatury przedmiotu, analiza archiwalnej prasy i zebrane przez autora relacje świadków historii. Artykuł oparty jest na wybranych fragmentach książki Zwijanie sztandaru. Komitet Wojewódzki PZPR w Gdańsku w latach 1975–1990 (2019). Jest też kontynuacją książki Zapomniani dygnitarze. Pierwsi sekretarze Komitetu Wojewódzkiego PPR/ PZPR w Gdańsku w latach 1945–1990. Szkice biograficzne (2013). Obie książki są jednymi z pierwszych tego typu monografii wśród polskich publikacji historycznych.
文章描述了 1975-1990 年间波兰统一工人党 (PZPR) 格但斯克省委执行委员会和秘书处成员的集体肖像，分析了社会和人口数据（性别、年龄、出生地、社会背景、教育、职业）以及当地共产党中心领导层 97 人的政治生涯历程。文中还包含部分党内要人的简短传记。这里介绍的材料是作者数年研究的成果，以丰富的原始资料为基础。作者使用了格但斯克国家档案馆保存的文件：格但斯克国家档案馆，华沙新记录档案馆，格但斯克、卡托维兹、热舒夫和华沙国家纪念研究所档案馆，格但斯克波美拉尼亚省办公室档案馆和伦贝托夫中央军事档案馆。除档案查询外，作者还阅读了有关该主题的现有文献，分析了档案报刊，并收集了历史见证人的陈述。文章以《Zwijanie sztandaru》一书的部分节选为基础。波兰统一工人党格但斯克省委会 1975-1990 年》（2019 年）一书的部分节选。该书也是《被遗忘的贵族》一书的续篇。Pierwsi sekretarze Komitetu Wojewódzkiego PPR/ PZPR w Gdańsku w latach 1945-1990. Szkice biograficzne》（2013 年）。这两本书都是波兰历史出版物中首批此类专著。
{"title":"Prominenci i marionetki. Prozopografia egzekutywy KW PZPR w Gdańsku w latach 1975–1990","authors":"P. Brzeziński","doi":"10.26881/rgtn.2020.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/rgtn.2020.05","url":null,"abstract":"W artykule opisano portret zbiorowy członków egzekutywy i sekretariatu Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku w latach 1975–1990. Zanalizowano dane społeczne i demograficzne (płeć, wiek, miejsce urodzenia, pochodzenie społeczne, wykształcenie, zawód) oraz przebieg kariery politycznej 97 osób wchodzących w skład kierownictwa lokalnego ośrodka partii komunistycznej. Tekst zawiera też krótkie noty biograficzne wybranych dygnitarzy partyjnych. Przestawiony materiał jest wynikiem kilkuletnich badań i opiera się na bogatym materiałem źródłowym. Autor korzystał z dokumentów przechowywanych w: Archiwum Państwowym w Gdańsku, Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, Katowicach, Rzeszowie i Warszawie, Archiwum Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku oraz Centralnego Archiwum Wojskowego w Rembertowie. Uzupełnieniem kwerend archiwalnych była lektura dostępnej literatury przedmiotu, analiza archiwalnej prasy i zebrane przez autora relacje świadków historii. Artykuł oparty jest na wybranych fragmentach książki Zwijanie sztandaru. Komitet Wojewódzki PZPR w Gdańsku w latach 1975–1990 (2019). Jest też kontynuacją książki Zapomniani dygnitarze. Pierwsi sekretarze Komitetu Wojewódzkiego PPR/ PZPR w Gdańsku w latach 1945–1990. Szkice biograficzne (2013). Obie książki są jednymi z pierwszych tego typu monografii wśród polskich publikacji historycznych.","PeriodicalId":142418,"journal":{"name":"Rocznik Gdański","volume":"31 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133891466","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：