W artykule omówiono relatywnie nowe zjawisko na rynku ziemi, jakim jest jej nieodpłatne użyczenie. Dotyczy ono sąsiedzkiego obrotu ziemią i stanowi drugi po dzierżawie (umownej i „szarej”) sposób jej zależnego władania. Użyczenie ma w literaturze przedmiotu różnorodne odniesienia w teorii nauk społecznych i może być traktowane m.in. jako zjawisko sfery zachowań behawioralnych, rodzaj altruizmu odwzajemnionego, czy też być lokowane w sferze ekonomii współdzielenia. Oddanie w użyczenie ziemi będącej częścią zasobów gospodarstwa rolnego z reguły wynika z wielu złożonych i występujących łącznie uwarunkowań. Wiąże się ono z różnymi determinantami regionu, w tym położeniem ziemi i popytem na dzierżawę. Przynosi jednak liczne korzyści zarówno właścicielowi, a zatem użyczającemu, jak i nowemu jej użytkownikowi. Przeprowadzone badania w formie analizy przypadku wskazują, że główną przyczyną oddawania ziemi w użyczenie był brak chętnych do jej dzierżawy. Inne przyczyny to: chęć podtrzymania walorów rolniczego użytkowania ziemi, jej nieuregulowany status prawny, ale także nieopłacalność jej użytkowania przez właściciela, a więc brak rent ekonomicznych z ziemi. W badanych subregionach woj. świętokrzyskiego udział ziemi będącej w użyczeniu w strukturze ziemi użytkowanej zależnie był bardzo zróżnicowany i wahał się od 5 do 40% (tylko w jednej gminie nie wskazano występowania użyczenia), a średnio wynosił ok. 10–15%. Ostrożne szacunki wskazują, że w skali kraju użyczeniu podlega ok. 180–320 tys. ha, a więc ok. 2% użytków rolnych w Polsce.
{"title":"Użyczenie jako alternatywa dla dzierżawy ziemi rolniczej","authors":"W. Musiał","doi":"10.53098/WIR022020/04","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR022020/04","url":null,"abstract":"W artykule omówiono relatywnie nowe zjawisko na rynku ziemi, jakim jest jej nieodpłatne użyczenie. Dotyczy ono sąsiedzkiego obrotu ziemią i stanowi drugi po dzierżawie (umownej i „szarej”) sposób jej zależnego władania. Użyczenie ma w literaturze przedmiotu różnorodne odniesienia w teorii nauk społecznych i może być traktowane m.in. jako zjawisko sfery zachowań behawioralnych, rodzaj altruizmu odwzajemnionego, czy też być lokowane w sferze ekonomii współdzielenia. Oddanie w użyczenie ziemi będącej częścią zasobów gospodarstwa rolnego z reguły wynika z wielu złożonych i występujących łącznie uwarunkowań. Wiąże się ono z różnymi determinantami regionu, w tym położeniem ziemi i popytem na dzierżawę. Przynosi jednak liczne korzyści zarówno właścicielowi, a zatem użyczającemu, jak i nowemu jej użytkownikowi. Przeprowadzone badania w formie analizy przypadku wskazują, że główną przyczyną oddawania ziemi w użyczenie był brak chętnych do jej dzierżawy. Inne przyczyny to: chęć podtrzymania walorów rolniczego użytkowania ziemi, jej nieuregulowany status prawny, ale także nieopłacalność jej użytkowania przez właściciela, a więc brak rent ekonomicznych z ziemi. W badanych subregionach woj. świętokrzyskiego udział ziemi będącej w użyczeniu w strukturze ziemi użytkowanej zależnie był bardzo zróżnicowany i wahał się od 5 do 40% (tylko w jednej gminie nie wskazano występowania użyczenia), a średnio wynosił ok. 10–15%. Ostrożne szacunki wskazują, że w skali kraju użyczeniu podlega ok. 180–320 tys. ha, a więc ok. 2% użytków rolnych w Polsce.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"213 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115646967","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule przedstawiono zmiany społeczno-gospodarcze, jakie dokonały się w latach 1918–2018 we wsi Przybyszew położonej nad Pilicą w gminie Promna. Analiza obejmuje zarówno wiejską społeczność, jak i wiejską gospodarkę (rolniczą i pozarolniczą). Ważnym elementem analizy jest opis roli wiejskiej infrastruktury instytucjonalnej zarówno tej sprzed II wojny światowej, jak i obecnie istniejącej. Przemiany we wsi Przybyszew ukazują jak „w pigułce” wiele różnorodnych procesów zachodzących na obszarach wiejskich całego kraju. Można tu wymienić np. starzenie i zmniejszanie się liczby mieszkańców wsi, koncentrację ziemi w nielicznych dobrze rozwijających się gospodarstwach rolnych, rosnącą skalę nieformalnych dzierżaw, zmiany w strukturze społeczeństwa wiejskiego na rzecz przewagi liczebnej ludności niepracującej w rolnictwie, rosnące postawy roszczeniowe mieszkańców itd. W artykule ukazano też zmieniający się charakter wielofunkcyjnego rozwoju wsi od wielofunkcyjności wymuszonej przez konieczność samowystarczalności podyktowanej ówczesnymi warunkami gospodarczymi po obecną wielofunkcyjność racjonalną. Przyspieszony rozwój zarówno całej gminy Promna, jak i samej wsi Przybyszew dokonał się w ostatnim dwudziestoleciu dzięki środkom unijnym i przedakcesyjnym. Należy jednak zaznaczyć, że obecny poziom rozwoju wsi Przybyszew i wzrastający dobrobyt mieszkańców nie jest dany na zawsze. Środków unijnych będzie coraz mniej. Dlatego od wiejskiej społeczności, jej aktywności, chęci do współpracy, poziomu wzajemnego zaufania będzie zależeć dalszy poziom rozwoju lokalnego.
{"title":"Przemiany społeczno-gospodarcze wsi Przybyszew w latach 1918–2018","authors":"M. Kłodziński","doi":"10.53098/WIR022020/06","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR022020/06","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono zmiany społeczno-gospodarcze, jakie dokonały się w latach 1918–2018 we wsi Przybyszew położonej nad Pilicą w gminie Promna. Analiza obejmuje zarówno wiejską społeczność, jak i wiejską gospodarkę (rolniczą i pozarolniczą). Ważnym elementem analizy jest opis roli wiejskiej infrastruktury instytucjonalnej zarówno tej sprzed II wojny światowej, jak i obecnie istniejącej. Przemiany we wsi Przybyszew ukazują jak „w pigułce” wiele różnorodnych procesów zachodzących na obszarach wiejskich całego kraju. Można tu wymienić np. starzenie i zmniejszanie się liczby mieszkańców wsi, koncentrację ziemi w nielicznych dobrze rozwijających się gospodarstwach rolnych, rosnącą skalę nieformalnych dzierżaw, zmiany w strukturze społeczeństwa wiejskiego na rzecz przewagi liczebnej ludności niepracującej w rolnictwie, rosnące postawy roszczeniowe mieszkańców itd. W artykule ukazano też zmieniający się charakter wielofunkcyjnego rozwoju wsi od wielofunkcyjności wymuszonej przez konieczność samowystarczalności podyktowanej ówczesnymi warunkami gospodarczymi po obecną wielofunkcyjność racjonalną. Przyspieszony rozwój zarówno całej gminy Promna, jak i samej wsi Przybyszew dokonał się w ostatnim dwudziestoleciu dzięki środkom unijnym i przedakcesyjnym. Należy jednak zaznaczyć, że obecny poziom rozwoju wsi Przybyszew i wzrastający dobrobyt mieszkańców nie jest dany na zawsze. Środków unijnych będzie coraz mniej. Dlatego od wiejskiej społeczności, jej aktywności, chęci do współpracy, poziomu wzajemnego zaufania będzie zależeć dalszy poziom rozwoju lokalnego.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"56 4 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124264576","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
One Health is a concept that sees human, animal, and environmental health as parts of a single interdependent system. The Covid-19 pandemic, its implications reaching far beyond the direct effects of a coronavirus on people’s health, underlines the importance of this increasingly influential perspective. In practice, One Health has its roots in early affiliations of human and animal health science. Over time, each sphere of inquiry evolved to address its own agenda. Recently, veterinary scientists have led the reintegration, extension, and promotion of One Health sciences to address modern-day problems in which health and people’s general wellbeing are viewed as inseparable. A prerequisite is to set out a framework of concepts and principles enabling clear definition of problems, interrelationships needing to be understood, and the level of aggregation appropriate for quantitative analysis. This paper extends the framework by considering economic trade-offs that inevitably must be made in the human, animal, and environmental sub-systems, and the consequences when policy interventions are superimposed on them. The New Forest National Park in southern England is a case where this perspective is essential. Following the Stone Mountain definition of One Health, first a conventional approach linking human and animal health is taken. Lyme disease, Alabama rot, bovine tuberculosis and strangles are examples of diseases known to be of significant concern. The focus is finding scope for socially efficient risk reduction in response to mitigation resource use. Superimposed on the grazing livestock subsystems are support payments for commoner farmers. The financial incentives provided by what effectively are headage payments have caused animal inventories to grow so much that the wider environment may well be subject to adverse spillover effects that merit investigation.
“同一个健康”是一个将人类、动物和环境健康视为一个相互依存的单一系统的组成部分的概念。Covid-19大流行的影响远远超出了冠状病毒对人们健康的直接影响，突显了这一日益具有影响力的观点的重要性。在实践中，同一个健康源于人类和动物健康科学的早期从属关系。随着时间的推移，每个研究领域都在发展，以解决自己的议程。最近，兽医科学家领导了统一健康科学的重新整合、扩展和推广，以解决健康和人们的总体福祉被视为不可分割的现代问题。一个先决条件是制定一个概念和原则的框架，以便清楚地定义问题、需要了解的相互关系以及适合定量分析的汇总水平。本文通过考虑在人类、动物和环境子系统中不可避免地必须做出的经济权衡，以及政策干预叠加在这些子系统上的后果，扩展了这一框架。英格兰南部的新森林国家公园(New Forest National Park)就是一个很好的例子。根据石山对“同一健康”的定义，首先采用了将人类和动物健康联系起来的传统方法。莱姆病、阿拉巴马腐病、牛结核病和勒颈是已知值得严重关注的疾病的例子。重点是在应对缓解资源使用的同时，寻找有效降低社会风险的空间。附加在放牧子系统上的是对普通农民的补助。实际上是人头付款所提供的财政激励导致动物存栏数增长如此之多，以至于更广泛的环境很可能受到值得调查的不利溢出效应的影响。
{"title":"One Health, One National Park: A Contribution to New Perspectives and Economics for Modern Times","authors":"K. Howe","doi":"10.53098/WIR022020/02","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR022020/02","url":null,"abstract":"One Health is a concept that sees human, animal, and environmental health as parts of a single interdependent system. The Covid-19 pandemic, its implications reaching far beyond the direct effects of a coronavirus on people’s health, underlines the importance of this increasingly influential perspective. In practice, One Health has its roots in early affiliations of human and animal health science. Over time, each sphere of inquiry evolved to address its own agenda. Recently, veterinary scientists have led the reintegration, extension, and promotion of One Health sciences to address modern-day problems in which health and people’s general wellbeing are viewed as inseparable. A prerequisite is to set out a framework of concepts and principles enabling clear definition of problems, interrelationships needing to be understood, and the level of aggregation appropriate for quantitative analysis. This paper extends the framework by considering economic trade-offs that inevitably must be made in the human, animal, and environmental sub-systems, and the consequences when policy interventions are superimposed on them. The New Forest National Park in southern England is a case where this perspective is essential. Following the Stone Mountain definition of One Health, first a conventional approach linking human and animal health is taken. Lyme disease, Alabama rot, bovine tuberculosis and strangles are examples of diseases known to be of significant concern. The focus is finding scope for socially efficient risk reduction in response to mitigation resource use. Superimposed on the grazing livestock subsystems are support payments for commoner farmers. The financial incentives provided by what effectively are headage payments have caused animal inventories to grow so much that the wider environment may well be subject to adverse spillover effects that merit investigation.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"123 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127408669","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Autorka, bazując na literaturze przedmiotu oraz danych dotyczących najnowszego okresu, analizuje wpływ mieszkańców wsi na zmiany polityczne w Polsce w latach 1918–2019. Wyróżnia dwa typy partycypacji politycznej: partycypację kontestacyjną oraz partycypację legitymizacyjną. Pierwsza to ciąg wiejskich/chłopskich/rolniczych protestów w II i III RP oraz w PRL. Partycypacja legitymizacyjna analizowana jest tylko w II i III RP; pominięty – wobec braku wiarygodnych danych – został okres PRL. W tej części analizuje dwa zjawiska: frekwencję wyborczą w wyborach parlamentarnych oraz dynamikę orientacji politycznych mieszkańców wsi. Ta analiza przynosi ambiwalentną ocenę wpływu mieszkańców wsi na kształt ładu politycznego w Polsce.
{"title":"Mieszkańcy wsi a zmiany polityczne (ciąg dalszy rozważań o stuleciu 1918–2018)","authors":"M. Halamska","doi":"10.53098/WIR012020/01","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR012020/01","url":null,"abstract":"Autorka, bazując na literaturze przedmiotu oraz danych dotyczących najnowszego okresu, analizuje wpływ mieszkańców wsi na zmiany polityczne w Polsce w latach 1918–2019. Wyróżnia dwa typy partycypacji politycznej: partycypację kontestacyjną oraz partycypację legitymizacyjną. Pierwsza to ciąg wiejskich/chłopskich/rolniczych protestów w II i III RP oraz w PRL. Partycypacja legitymizacyjna analizowana jest tylko w II i III RP; pominięty – wobec braku wiarygodnych danych – został okres PRL. W tej części analizuje dwa zjawiska: frekwencję wyborczą w wyborach parlamentarnych oraz dynamikę orientacji politycznych mieszkańców wsi. Ta analiza przynosi ambiwalentną ocenę wpływu mieszkańców wsi na kształt ładu politycznego w Polsce.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"23 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-01-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115484281","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Społeczeństwo europejskie gwałtownie rozwija swoje zainteresowania dotyczące ochrony środowiska. Przekłada się to na przemiany postaw konsumpcyjnych. Świadomi konsumenci, poszukujący żywności dobrej jakości, przywiązują wagę do przejrzystości systemu jej produkcji oraz interesują się jej pochodzeniem. Rolnictwo ekologiczne i jego produkty stanowią jedną z możliwych odpowiedzi na rodzące się i dynamicznie rozwijające się trendy konsumpcyjne. W dyskusjach nad przyszłością rolnictwa ekologicznego częstym tematem jest kwestia dedykowanego sektorowi bio (eko) wsparcia. Gospodarstwa prowadzone metodami ekologicznymi z jednej strony przyczyniają się do wytwarzania środowiskowych dóbr publicznych, z drugiej strony są miejscem produkcji wysokiej jakości żywności. Zasadne staje się nie tylko analizowanie dynamiki zmian areału upraw ekologicznych oraz liczby podmiotów posiadających stosowny certyfikat, ale przede wszystkim potencjału produkcyjnego tego sektora. Autorzy niniejszego tekstu opracowali metodę pozwalającą w stosunkowo prosty sposób i przy użyciu dotychczas wykorzystywanego narzędzia (FADN – ang. Farm Accountancy Data Network, pol. System Zbierania i Wykorzystywania Danych Rachunkowych z Gospodarstw Rolnych) szacować potencjał ekologicznej produkcji i jej specjalizacji na określonym obszarze.
{"title":"Ocena potencjału towarowości gospodarstw ekologicznych – na przykładzie województwa podlaskiego","authors":"K. Bańkowska, J. Jasiński","doi":"10.53098/WIR012020/02","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR012020/02","url":null,"abstract":"Społeczeństwo europejskie gwałtownie rozwija swoje zainteresowania dotyczące ochrony środowiska. Przekłada się to na przemiany postaw konsumpcyjnych. Świadomi konsumenci, poszukujący żywności dobrej jakości, przywiązują wagę do przejrzystości systemu jej produkcji oraz interesują się jej pochodzeniem. Rolnictwo ekologiczne i jego produkty stanowią jedną z możliwych odpowiedzi na rodzące się i dynamicznie rozwijające się trendy konsumpcyjne. W dyskusjach nad przyszłością rolnictwa ekologicznego częstym tematem jest kwestia dedykowanego sektorowi bio (eko) wsparcia. Gospodarstwa prowadzone metodami ekologicznymi z jednej strony przyczyniają się do wytwarzania środowiskowych dóbr publicznych, z drugiej strony są miejscem produkcji wysokiej jakości żywności. Zasadne staje się nie tylko analizowanie dynamiki zmian areału upraw ekologicznych oraz liczby podmiotów posiadających stosowny certyfikat, ale przede wszystkim potencjału produkcyjnego tego sektora. Autorzy niniejszego tekstu opracowali metodę pozwalającą w stosunkowo prosty sposób i przy użyciu dotychczas wykorzystywanego narzędzia (FADN – ang. Farm Accountancy Data Network, pol. System Zbierania i Wykorzystywania Danych Rachunkowych z Gospodarstw Rolnych) szacować potencjał ekologicznej produkcji i jej specjalizacji na określonym obszarze.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"71 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-01-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117174582","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The authors describe modern global migration trends in Europe and in particular in Poland. The problems and risks for the functioning and development of rural areas of Poland during the strengthening of emigration attitudes and internal mobility of the population are identified. The aspects of the Ukrainian migration as a resource for levelling labour-deficit trends in the Polish labour market are substantiated. The official data of the Office for Foreigners in Poland, the Central Statistical Office, the Ministry of Family, Labour and Social Policy, the Department of Statistics of the National Bank of Poland, individual organisations for the study of migration between the Ukraine and Poland are presented and the growing volumes and the scale of external labour migration of Ukrainians to Poland are stated (it is shown that today there are about 1.3 million Ukrainians in Poland, which at about 3.5% of the population is a significant value); key changes in the qualitative and structural characteristics of migration are shown. The main parameters of permanent and labour migration of Ukrainians to rural areas in Poland are characterised. An important conclusion is that, despite still low volumes, there are positive trends and the structural characteristics of Ukrainian emigration to rural areas of Poland are improving. The results of the analysis of the quantitative characteristics of Ukrainian labour migration are presented in the context of their employment in types of Poland’s economic activity such as agriculture,forestry, fishery and hunting. The authors determine features and problematic aspects of this migration. The recommendations regarding the development of joint Ukrainian-Polish practices and regulatory and guidance provisions, as well as the priority tools of migration policy, focused on meeting the socio-economic interests of both countries, are justified.
{"title":"Trends and Characteristics of the Migration From Ukraine to Poland: The Aspect of Rural Areas and Conclusion for State Migration Policy","authors":"T. Vasyltsiv, R. Lupak, O. Levytska","doi":"10.53098/WIR012020/03","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR012020/03","url":null,"abstract":"The authors describe modern global migration trends in Europe and in particular in Poland. The problems and risks for the functioning and development of rural areas of Poland during the strengthening of emigration attitudes and internal mobility of the population are identified. The aspects of the Ukrainian migration as a resource for levelling labour-deficit trends in the Polish labour market are substantiated. The official data of the Office for Foreigners in Poland, the Central Statistical Office, the Ministry of Family, Labour and Social Policy, the Department of Statistics of the National Bank of Poland, individual organisations for the study of migration between the Ukraine and Poland are presented and the growing volumes and the scale of external labour migration of Ukrainians to Poland are stated (it is shown that today there are about 1.3 million Ukrainians in Poland, which at about 3.5% of the population is a significant value); key changes in the qualitative and structural characteristics of migration are shown. The main parameters of permanent and labour migration of Ukrainians to rural areas in Poland are characterised. An important conclusion is that, despite still low volumes, there are positive trends and the structural characteristics of Ukrainian emigration to rural areas of Poland are improving. The results of the analysis of the quantitative characteristics of Ukrainian labour migration are presented in the context of their employment in types of Poland’s economic activity such as agriculture,forestry, fishery and hunting. The authors determine features and problematic aspects of this migration. The recommendations regarding the development of joint Ukrainian-Polish practices and regulatory and guidance provisions, as well as the priority tools of migration policy, focused on meeting the socio-economic interests of both countries, are justified.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-01-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128041542","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule dokonano oceny bezpieczeństwa żywnościowego produktów mleczarskich w Polsce w najważniejszym jej wymiarze, tj. dostępności żywności. Dominującą rolę w przetwórstwie mleka w Polsce zajmują spółdzielnie mleczarskie. Stanowią 62% wszystkich mleczarni w kraju, mając udział w skupie mleka na poziomie 72%. Dlatego nowym ujęciem w powyższych rozważaniach jest uwzględnienie roli spółdzielni. Zakres czasowy pracy obejmuje okres po transformacji gospodarki, a szczegółowe dane o asortymencie badanych mleczarni lata 2013 i 2017, ze względu na dostęp do porównywalnych danych z raportów mleczarskich. W badaniach wykorzystano także dane GUS i IERiGŻPIB. Polska od 1990 r. znacząco zwiększyła samowystarczalność w zakresie produkcji mleka i produktów mleczarskich. Potencjał produkcyjny polskiego rolnictwa i przetwórstwa wystarcza do wyprodukowania mleka i jego przetworów zapewniających odpowiedni poziom wyżywienia ludności w kraju. Pomimo spadku liczby spółdzielni mleczarskich są one dominującą formą w przetwórstwie mleka. W każdym województwie występują spółdzielnie mleczarskie. Większość spółdzielni mleczarskich (ponad 62%) oferuje szeroki asortyment wyrobów mleczarskich (od pięciu do ośmiu rodzajów produktów), ale jest to wyraźnie mniejszy udział niż kilka lat temu (74%). Rośnie specjalizacja spółdzielni i już prawie co trzecia oferuje nie więcej niż cztery produkty. Większość mleczarni oferujących najpopularniejszy mleczarski asortyment tj. mleko płynne, sery świeże, śmietanę, masło i napoje mleczne to spółdzielnie mleczarskie (od 71% do 83%). W przypadku innych wyrobów ich udział jest mniejszy (od 44% do 71%). W każdym województwie znajdują się zakłady spółdzielcze produkujące podstawowe artykuły mleczarskie. Zapewnienie dostępności fizycznej do produktów mleczarskich, a także trwały dostęp do żywności w każdym regionie kraju gwarantują spółdzielnie mleczarskie.
{"title":"Rola spółdzielni w zapewnieniu dostępności żywności w Polsce − na przykładzie produktów mleczarskich","authors":"Maria Zuba-Ciszewska","doi":"10.53098/WIR012020/05","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR012020/05","url":null,"abstract":"W artykule dokonano oceny bezpieczeństwa żywnościowego produktów mleczarskich w Polsce w najważniejszym jej wymiarze, tj. dostępności żywności. Dominującą rolę w przetwórstwie mleka w Polsce zajmują spółdzielnie mleczarskie. Stanowią 62% wszystkich mleczarni w kraju, mając udział w skupie mleka na poziomie 72%. Dlatego nowym ujęciem w powyższych rozważaniach jest uwzględnienie roli spółdzielni. Zakres czasowy pracy obejmuje okres po transformacji gospodarki, a szczegółowe dane o asortymencie badanych mleczarni lata 2013 i 2017, ze względu na dostęp do porównywalnych danych z raportów mleczarskich. W badaniach wykorzystano także dane GUS i IERiGŻPIB. Polska od 1990 r. znacząco zwiększyła samowystarczalność w zakresie produkcji mleka i produktów mleczarskich. Potencjał produkcyjny polskiego rolnictwa i przetwórstwa wystarcza do wyprodukowania mleka i jego przetworów zapewniających odpowiedni poziom wyżywienia ludności w kraju. Pomimo spadku liczby spółdzielni mleczarskich są one dominującą formą w przetwórstwie mleka. W każdym województwie występują spółdzielnie mleczarskie. Większość spółdzielni mleczarskich (ponad 62%) oferuje szeroki asortyment wyrobów mleczarskich (od pięciu do ośmiu rodzajów produktów), ale jest to wyraźnie mniejszy udział niż kilka lat temu (74%). Rośnie specjalizacja spółdzielni i już prawie co trzecia oferuje nie więcej niż cztery produkty. Większość mleczarni oferujących najpopularniejszy mleczarski asortyment tj. mleko płynne, sery świeże, śmietanę, masło i napoje mleczne to spółdzielnie mleczarskie (od 71% do 83%). W przypadku innych wyrobów ich udział jest mniejszy (od 44% do 71%). W każdym województwie znajdują się zakłady spółdzielcze produkujące podstawowe artykuły mleczarskie. Zapewnienie dostępności fizycznej do produktów mleczarskich, a także trwały dostęp do żywności w każdym regionie kraju gwarantują spółdzielnie mleczarskie.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"40 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-01-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126074720","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Recenzja książki E. Szpak, „Chory człowiek jest wtedy jak coś go boli”. Społeczno-kulturowa historia zdrowia i choroby na wsi w Polsce Ludowej, wyd. 2, Instytut Historii PAN, Warszawa 2018, ss. 357
E. Szpak 的书评，"Chory człowiek jest wtedy jak coś boli"。人民波兰农村健康与疾病的社会文化史》，第 2 版，波兰科学院历史研究所，华沙，2018 年，第 357 页
{"title":"Wiejskie chorowanie. Recenzja książki Eweliny Szpak „Chory człowiek jest wtedy jak coś go boli”. Społeczno-kulturowa historia zdrowia i choroby na wsi w Polsce Ludowej","authors":"I. Bukraba-Rylska","doi":"10.53098/WIR012020/06","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/WIR012020/06","url":null,"abstract":"Recenzja książki E. Szpak, „Chory człowiek jest wtedy jak coś go boli”. Społeczno-kulturowa historia zdrowia i choroby na wsi w Polsce Ludowej, wyd. 2, Instytut Historii PAN, Warszawa 2018, ss. 357","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-01-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128976720","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
This paper investigates how intergeneration support influence rural elders’ subjective wellbeing in Vietnam, based on the data of the survey ‘Strengthening Social En gagement in Elderly Care in Changing Economic and Family Structure in Asia: Policy and Practical Dialogues between Local Communities in Vietnam and Japan’ conducted in 2017. The sample analysis of this paper is 307 respondents aged 60 and older in rural areas in the middle of Vietnam. Subjective wellbeing includes psychological well-being, self-rated health and life satisfaction. We find that all elders’ psychological wellbeing becomes more positive when they provide financial support for their children. Despite the economic difficulties and the prevalence of filial norm, the financial provision is not viewed as the burden to the older adults but helps them to confirm their position and power in the intergenerational relations. Nonetheless, receiving the spiritual care is more like to improve their psychological well-being and life satisfaction. The results suggest that the effect of the intergenerational support exchange should be taken into consideration when improving the quality of life for the elderly.
{"title":"Subjective Well-being and Intergenerational Support Exchange in Old Age in Rural Vietnam","authors":"Nguyen Ha Dong","doi":"10.53098/wir032019/04","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir032019/04","url":null,"abstract":"This paper investigates how intergeneration support influence rural elders’ subjective wellbeing in Vietnam, based on the data of the survey ‘Strengthening Social En gagement in Elderly Care in Changing Economic and Family Structure in Asia: Policy and Practical Dialogues between Local Communities in Vietnam and Japan’ conducted in 2017. The sample analysis of this paper is 307 respondents aged 60 and older in rural areas in the middle of Vietnam. Subjective wellbeing includes psychological well-being, self-rated health and life satisfaction. We find that all elders’ psychological wellbeing becomes more positive when they provide financial support for their children. Despite the economic difficulties and the prevalence of filial norm, the financial provision is not viewed as the burden to the older adults but helps them to confirm their position and power in the intergenerational relations. Nonetheless, receiving the spiritual care is more like to improve their psychological well-being and life satisfaction. The results suggest that the effect of the intergenerational support exchange should be taken into consideration when improving the quality of life for the elderly.","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-01-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124181163","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W roku 2018 minelo sto lat od odzyskania przez Polske niepodleglosci. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN podjal próbe przygotowania wszechstronnej syntezy naukowej ewolucji wsi i rolnictwa w Polsce, jej mechanizmów, prawidlowosci i efektów, analizowanych w dlugiej perspektywie czasowej. Podstawowymi obszarami analiz byly wiejskie spoleczenstwo, wiejska gospodarka i przestrzen oraz kultura wsi. Rezultaty badan wskazuja na kilka elementów laczacych „studia wiejskie” wielu dyscyplin naukowych. Najwazniejszy z nich to pochwala interdyscyplinarnosci, która umozliwia szerokie spojrzenie na problemy wsi i zamieszkujacej ja ludnosci
{"title":"Ciągłość i zmiana – sto lat rozwoju polskiej wsi – wielowymiarowy dialog naukowy","authors":"M. Stanny","doi":"10.53098/wir042019/01","DOIUrl":"https://doi.org/10.53098/wir042019/01","url":null,"abstract":"W roku 2018 minelo sto lat od odzyskania przez Polske niepodleglosci. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN podjal próbe przygotowania wszechstronnej syntezy naukowej ewolucji wsi i rolnictwa w Polsce, jej mechanizmów, prawidlowosci i efektów, analizowanych w dlugiej perspektywie czasowej. Podstawowymi obszarami analiz byly wiejskie spoleczenstwo, wiejska gospodarka i przestrzen oraz kultura wsi. Rezultaty badan wskazuja na kilka elementów laczacych „studia wiejskie” wielu dyscyplin naukowych. Najwazniejszy z nich to pochwala interdyscyplinarnosci, która umozliwia szerokie spojrzenie na problemy wsi i zamieszkujacej ja ludnosci","PeriodicalId":302895,"journal":{"name":"Wieś i Rolnictwo","volume":"46 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132486376","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：