Autor publikacji pisze o drodze Czarnogóry do niepodległości, której wg niego, nigdy całkowicie nie straciła. Przypomina, że jest to jedyne państwo, które nie skorzystała z w 1991 r. z opcji sukcesji na gruzach rozpadającej się Jugosławii. Badacz zastanawia się także czy uwikłana we wspólne z prawosławnymi sąsiadami doświadczenia, Czarnogóra nie kierowała się ku więzom z liczebniejszymi i silniejszymi partnerami, i czy zbyt długo nie rozpamiętywała tego, co minęło?
{"title":"Czarnogórców droga do wolności","authors":"W. Walkiewicz","doi":"10.18778/7525-969-8.25","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.25","url":null,"abstract":"Autor publikacji pisze o drodze Czarnogóry do niepodległości, której wg niego, nigdy całkowicie nie straciła. Przypomina, że jest to jedyne państwo, które nie skorzystała z w 1991 r. z opcji sukcesji na gruzach rozpadającej się Jugosławii. Badacz zastanawia się także czy uwikłana we wspólne z prawosławnymi sąsiadami doświadczenia, Czarnogóra nie kierowała się ku więzom z liczebniejszymi i silniejszymi partnerami, i czy zbyt długo nie rozpamiętywała tego, co minęło?","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122665993","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Autor w swojej pracy omawia system komunistyczny myśli politycznej Milovana Đilasa, człowieka, który kolejno stawał się buntownikiem, stalinistą, „heretykiem”, a po usunięciu ze Związku Komunistów Jugosławii (SKJ) i życia politycznego w swoim kraju w 1954 r. — demaskatorem systemu komunistycznego — jednym z najwnikliwszych w drugiej połowie XX stulecia.
{"title":"System komunistyczny w myśli politycznej Milovana Đilasa. Powstanie, charakter, przesłanki zaniku","authors":"Michał Jerzy Zacharias","doi":"10.18778/7525-969-8.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.02","url":null,"abstract":"Autor w swojej pracy omawia system komunistyczny myśli politycznej Milovana Đilasa, człowieka, który kolejno stawał się buntownikiem, stalinistą, „heretykiem”, a po usunięciu ze Związku Komunistów Jugosławii (SKJ) i życia politycznego w swoim kraju w 1954 r. — demaskatorem systemu komunistycznego — jednym z najwnikliwszych w drugiej połowie XX stulecia.","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122882247","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Autor przedstawia w swoim artykule skupia się na Bośni i Hercegowinie(BiH), która w pierwszej połowie lat 90. XX w. ściągnęła na siebie uwagę niemal całej wspólnoty międzynarodowej. W szczególny sposób na niej właśnie odbił się kryzys jugosłowiański. Jako jedyna spośród podmiotów federacji nie posiadała narodu dominującego, co było niejako początkiem do ewolucji systemu politycznego omawianego państwa na początku lat 90. XX wieku.
{"title":"Ewolucja systemu politycznego Bośni i Hercegowiny w latach 1990–1995","authors":"Krzysztof Krysieniel","doi":"10.18778/7525-969-8.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.12","url":null,"abstract":"Autor przedstawia w swoim artykule skupia się na Bośni i Hercegowinie(BiH), która w pierwszej połowie lat 90. XX w. ściągnęła na siebie uwagę niemal całej wspólnoty międzynarodowej. W szczególny sposób na niej właśnie odbił się kryzys jugosłowiański. Jako jedyna spośród podmiotów federacji nie posiadała narodu dominującego, co było niejako początkiem do ewolucji systemu politycznego omawianego państwa na początku lat 90. XX wieku.","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124268872","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule przedstawione zostaną główne czynniki, będące konsekwencją konfliktów prowadzonych na terytorium byłej Jugosławii w latach 1991–1999, które w bezpośredni sposób wpłynęły na rozwój transgranicznej przestępczości zorganizowanej na Bałkanach. Dzięki temu możliwe będzie również ogólne przedstawienie głównych obszarów działalności przestępczej w krajach Półwyspu Bałkańskiego.
{"title":"Wpływ konfliktów w byłej Jugosławii na kierunki rozwoju transnarodowej przestępczości zorganizowanej na Bałkanach","authors":"R. Woźnica","doi":"10.18778/7525-969-8.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.14","url":null,"abstract":"W artykule przedstawione zostaną główne czynniki, będące konsekwencją konfliktów prowadzonych na terytorium byłej Jugosławii w latach 1991–1999, które w bezpośredni sposób wpłynęły na rozwój transgranicznej przestępczości zorganizowanej na Bałkanach. Dzięki temu możliwe będzie również ogólne przedstawienie głównych obszarów działalności przestępczej w krajach Półwyspu Bałkańskiego.","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131997229","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Autorka pracy skupiła się na pamięci historycznej , jako bardzo ważnym elemencie scalającym wspólnotę państwową, przypominającym o jej wartości i miejscu w świecie. Macedonia, powstała po upadku Jugosławii potrzebowała bohaterów. Duchowa więź Słowian macedońskich z zamieszkiwanym terytorium jako sferą własnych przodków sprawiła, że do rodzimej tradycji asymilowano postacie antyku i średniowiecza, podkreślając ich związki w przeszłości z tą przestrzenią i konstruując w ten sposób własny panteon narodowy. W tym kontekście kwestią drugorzędną pozostaje fakt, że włączono doń postacie, które znalazły swe miejsce także w bułgarskiej, serbskiej czy greckiej spuściźnie kulturowej.
{"title":"Macedońska pamięć historyczna. Imaginarium pomnikowe","authors":"L. Moroz-Grzelak","doi":"10.18778/7525-969-8.21","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.21","url":null,"abstract":"Autorka pracy skupiła się na pamięci historycznej , jako bardzo ważnym elemencie scalającym wspólnotę państwową, przypominającym o jej wartości i miejscu w świecie. Macedonia, powstała po upadku Jugosławii potrzebowała bohaterów. Duchowa więź Słowian macedońskich z zamieszkiwanym terytorium jako sferą własnych przodków sprawiła, że do rodzimej tradycji asymilowano postacie antyku i średniowiecza, podkreślając ich związki w przeszłości z tą przestrzenią i konstruując w ten sposób własny panteon narodowy. W tym kontekście kwestią drugorzędną pozostaje fakt, że włączono doń postacie, które znalazły swe miejsce także w bułgarskiej, serbskiej czy greckiej spuściźnie kulturowej.","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131776179","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Autorka w swoim artykule omawia problem Albańczyków zamieszkujących Republikę Macedonii, skupiając się na latach 90. XX wieku. Problem albański ujawnił się w momencie rozpadu Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii, gdy do Macedonii zaczęli napływać Albańczycy z Kosowa i z Albanii, aby poprawić swój byt i korzystać ze zdobyczy demokratycznego państwa. W swojej opinii nie stanowili oni mniejszości narodowej, choć tak zostali sklasyfikowania w konstytucji z 1991 r. i jako jedyna grupa etniczna już w pierwszych dniach niepodległości Republiki wyrazili swą dezaprobatę w stosunku do podstawowych postanowień, zapisów konstytucji i okazali swą podejrzliwość i nieufność polityczną, grożąc między innymi oderwaniem się od Macedonii i utworzeniem nowego państwa.
{"title":"Albańczycy w Republice Macedonii w latach 1991-2000 – podstawowe problemy","authors":"Irena Stawowy-Kawka","doi":"10.18778/7525-969-8.24","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.24","url":null,"abstract":"Autorka w swoim artykule omawia problem Albańczyków zamieszkujących Republikę Macedonii, skupiając się na latach 90. XX wieku. Problem albański ujawnił się w momencie rozpadu Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii, gdy do Macedonii zaczęli napływać Albańczycy z Kosowa i z Albanii, aby poprawić swój byt i korzystać ze zdobyczy demokratycznego państwa. W swojej opinii nie stanowili oni mniejszości narodowej, choć tak zostali sklasyfikowania w konstytucji z 1991 r. i jako jedyna grupa etniczna już w pierwszych dniach niepodległości Republiki wyrazili swą dezaprobatę w stosunku do podstawowych postanowień, zapisów konstytucji i okazali swą podejrzliwość i nieufność polityczną, grożąc między innymi oderwaniem się od Macedonii i utworzeniem nowego państwa.","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128407719","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Główną tezą artykułu jest twierdzenie, że Bałkany stanowią bazę dla islamistów, którzy rekrutują na tym terytorium terrorystów, a także dokonują operacji finansowych niezbędnych dla swojej działalności. Analizy i ekspertyzy serbskich, bośniackich oraz amerykańskich znawców problematyki bałkańskiej posłużyły do uzasadnienia wniosków zawartych w niniejszym artykule.
{"title":"Terroryzm islamski na Bałkanach Zachodnich jako konsekwencja rozpadu Jugosławii w świetle badań naukowców bałkańskich oraz zachodnich. Zarys problemu","authors":"Danuta Gibas-Krzak","doi":"10.18778/7525-969-8.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.15","url":null,"abstract":"Główną tezą artykułu jest twierdzenie, że Bałkany stanowią bazę dla islamistów, którzy rekrutują na tym terytorium terrorystów, a także dokonują operacji finansowych niezbędnych dla swojej działalności. Analizy i ekspertyzy serbskich, bośniackich oraz amerykańskich znawców problematyki bałkańskiej posłużyły do uzasadnienia wniosków zawartych w niniejszym artykule.","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121705459","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Autor po krótkiej charakterystyce geograficznej Słowenii omawia przyczynę, przebieg oraz skutki jednej z najkrótszych oraz najmniej krwawych wojen w dziejach naszego kontynentu. Mowa o wojnie dziesięciodniowej pomiędzy Słowenią a Jugosławią, trwającej od 27 czerwca 1991 r. do 7 lipca 1991 r.
{"title":"Słowenia – początek końca Jugosławii. Wojna dziesięciodniowa","authors":"A. Krzak","doi":"10.18778/7525-969-8.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.07","url":null,"abstract":"Autor po krótkiej charakterystyce geograficznej Słowenii omawia przyczynę, przebieg oraz skutki jednej z najkrótszych oraz najmniej krwawych wojen w dziejach naszego kontynentu. Mowa o wojnie dziesięciodniowej pomiędzy Słowenią a Jugosławią, trwającej od 27 czerwca 1991 r. do 7 lipca 1991 r.","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115063142","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Za główny cel badawczy Autorka przyjęła omówienie systemu naczelnych organów państwowych Republiki Serbii w świetle zapisu konstytucji Serbii z 2006 r. Analizie poddane zostaną: Zgromadzenie Narodowe (Narodna Skupština) Republiki Serbii, instytucja prezydenta, rząd, Sąd Konstytucyjny, którego rola w omawianym systemie jest szczególna. Także warta uwagi wydaje się instytucja Obrońcy Obywatela (Ombudsman), choć nie będąca w ścisłym tego słowa znaczeniu elementem składowym aparatu państwowego, to jednak mająca niebagatelne znaczenie jako przykład instytucji stojącej na straży praworządności, zwłaszcza we współczesnej Republice Serbii. Analiza ta ma posłużyć ustaleniu, czy ustrojodawca serbski w wystarczającym stopniu zadbał o to, by konstytucyjny zapis dotyczący wyżej wymienionych organów państwa był adekwatny do wymogów demokratycznego ustroju politycznego.
{"title":"Wybrane zagadnienia ustrojowe współczesnej Republiki Serbii","authors":"Ewa Bujwid‑Kurek","doi":"10.18778/7525-969-8.27","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.27","url":null,"abstract":"Za główny cel badawczy Autorka przyjęła omówienie systemu naczelnych organów państwowych Republiki Serbii w świetle zapisu konstytucji Serbii z 2006 r. Analizie poddane zostaną: Zgromadzenie Narodowe (Narodna Skupština) Republiki Serbii, instytucja prezydenta, rząd, Sąd Konstytucyjny, którego rola w omawianym systemie jest szczególna. Także warta uwagi wydaje się instytucja Obrońcy Obywatela (Ombudsman), choć nie będąca w ścisłym tego słowa znaczeniu elementem składowym aparatu państwowego, to jednak mająca niebagatelne znaczenie jako przykład instytucji stojącej na straży praworządności, zwłaszcza we współczesnej Republice Serbii. Analiza ta ma posłużyć ustaleniu, czy ustrojodawca serbski w wystarczającym stopniu zadbał o to, by konstytucyjny zapis dotyczący wyżej wymienionych organów państwa był adekwatny do wymogów demokratycznego ustroju politycznego.","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127585331","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Jugosławia rządzona przez Josipa Broz-Titę odgrywała w czasie „zimnej wojny” ważną rolę, zwłaszcza dla Stanów Zjednoczonych, w kontekście relacji Wschodu z Zachodem. Przełom lat 80. i 90. obfitował w szereg historycznych wydarzeń, takich jak „jesień narodów” w Europie, rozkład bloku wschodniego i Związku Radzieckiego oraz koniec „zimnej wojny”. Sami Amerykanie początkowo podchodzili ostrożnie do tych wszystkich wydarzeń i byli zaskoczeni tempem przemian. Niepokoiła ich również przyszłość ZSRR, który co prawda był przez kilkadziesiąt lat ich głównym przeciwnikiem w zimnowojennej rywalizacji, lecz w momencie jej zakończenia ważniejsza dla Białego Domu była stabilna sytuacja w tym kraju, posiadającym tysiące głowic jądrowych. Amerykanie popierali jedność Jugosławii, nie godząc się na odłączenie poszczególnych republik, obawiając się negatywnych tego skutków dla rozsypującego się imperium radzieckiego. I z tego powodu nie chcieli uznać niepodległości Bośni i Hercegowiny.
{"title":"Problem uznania niepodległości Bośni i Hercegowiny w polityce Stanów Zjednoczonych","authors":"S. Szczesio","doi":"10.18778/7525-969-8.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/7525-969-8.10","url":null,"abstract":"Jugosławia rządzona przez Josipa Broz-Titę odgrywała w czasie „zimnej wojny” ważną rolę, zwłaszcza dla Stanów Zjednoczonych, w kontekście relacji Wschodu z Zachodem. Przełom lat 80. i 90. obfitował w szereg historycznych wydarzeń, takich jak „jesień narodów” w Europie, rozkład bloku wschodniego i Związku Radzieckiego oraz koniec „zimnej wojny”. Sami Amerykanie początkowo podchodzili ostrożnie do tych wszystkich wydarzeń i byli zaskoczeni tempem przemian. Niepokoiła ich również przyszłość ZSRR, który co prawda był przez kilkadziesiąt lat ich głównym przeciwnikiem w zimnowojennej rywalizacji, lecz w momencie jej zakończenia ważniejsza dla Białego Domu była stabilna sytuacja w tym kraju, posiadającym tysiące głowic jądrowych. Amerykanie popierali jedność Jugosławii, nie godząc się na odłączenie poszczególnych republik, obawiając się negatywnych tego skutków dla rozsypującego się imperium radzieckiego. I z tego powodu nie chcieli uznać niepodległości Bośni i Hercegowiny.","PeriodicalId":331916,"journal":{"name":"Bałkany Zachodnie — między przeszłością a przyszłością","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114933477","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：