Pub Date : 2021-12-10DOI: 10.18778/1643-0700.21.06
Ewelina Granosik, S. Kobojek
W artykule przedstawiono warunki przyrodnicze rozwoju energetyki wiatrowej w gminie Szadek w zachodniej części regionu łódzkiego. Podstawowe znaczenie dla decyzji o budowie siłowni wiatrowych mają warunki wietrzne występujące na obszarze gminy. Miasto Szadek i otaczające go tereny wiejskie gminy znajdują się w III strefie energetycznej wiatru, co oznacza, że wielkość wiatrowych zasobów energetycznych wynosi około 500‒1000 kWh/m2/rok. W tych warunkach budowa siłowni wiatrowych jest opłacalna z punktu widzenia ekonomicznego. Na terenie gminy wybudowano w związku z tym 26 wiatrowych urządzeń energetycznych. Większość z nich zlokalizowana jest w centrum gminy w szerokim pasie o przebiegu północ–południe. Siłownie wzniesiono na powierzchni równinnej wysoczyzny morenowej, zbudowanej z gliny zwałowej. Eksponowana na działanie wiatru równina użytkowana jest rolniczo. Występujące tu głównie uprawy zbóż i roślin okopowych nie hamują w sposób istotny ruchu powietrza, co sprzyja energetycznemu wykorzystaniu siły wiatru.
{"title":"Uwarunkowania przyrodnicze lokalizacji elektrowni wiatrowych w gminie Szadek","authors":"Ewelina Granosik, S. Kobojek","doi":"10.18778/1643-0700.21.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.21.06","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono warunki przyrodnicze rozwoju energetyki wiatrowej w gminie Szadek w zachodniej części regionu łódzkiego. Podstawowe znaczenie dla decyzji o budowie siłowni wiatrowych mają warunki wietrzne występujące na obszarze gminy. Miasto Szadek i otaczające go tereny wiejskie gminy znajdują się w III strefie energetycznej wiatru, co oznacza, że wielkość wiatrowych zasobów energetycznych wynosi około 500‒1000 kWh/m2/rok. W tych warunkach budowa siłowni wiatrowych jest opłacalna z punktu widzenia ekonomicznego. Na terenie gminy wybudowano w związku z tym 26 wiatrowych urządzeń energetycznych. Większość z nich zlokalizowana jest w centrum gminy w szerokim pasie o przebiegu północ–południe. Siłownie wzniesiono na powierzchni równinnej wysoczyzny morenowej, zbudowanej z gliny zwałowej. Eksponowana na działanie wiatru równina użytkowana jest rolniczo. Występujące tu głównie uprawy zbóż i roślin okopowych nie hamują w sposób istotny ruchu powietrza, co sprzyja energetycznemu wykorzystaniu siły wiatru.","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42691612","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-12-10DOI: 10.18778/1643-0700.21.05
T. Marszał
Przeglądowe kompendium wiedzy na temat dziejów miasta zostało zawarte w nigdy nieopublikowanym i istniejącym jedynie w formie maszynopisu opracowaniu autorstwa Jakuba Goldberga Studium historyczno-urbanistyczne Szadku z 1961 r. Autor, wybitny historyk polsko-izraelski, w latach 2010−2011 był członkiem rady redakcyjnej „Biuletynu Szadkowskiego”. Studium składa się z sześciu rozdziałów, z których cztery pierwsze dotyczą dziejów Szadku od czasów średniowiecza do XIX w. Artykuł przywołuje drugą część opracowania J. Goldberga – obejmującą dwa rozdziały i załączone materiały graficzne – odnoszącą się do rozwoju przestrzennego miasta.
关于该市历史知识的评论简编被收录在Jakub Goldberg的《萨德库历史与城市研究》(Historical and Urban Study of Szadku)于20世纪60年代出版的一本从未出版过的、仅以打字本的形式存在的简编中。作者是一位杰出的波兰-以色列历史学家,于2010-2011年担任《萨德科夫斯基公报》(Szadkowski Bulletin)编委会成员。本研究共分六章,前四章讲述了萨德克从中世纪到19世纪的历史。文章引用了J·戈德堡研究的第二部分——包括两章和随附的图形材料——与城市的空间发展有关。
{"title":"Rozwój przestrzenny Szadku w Studium historyczno-urbanistycznym J. Goldberga","authors":"T. Marszał","doi":"10.18778/1643-0700.21.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.21.05","url":null,"abstract":"Przeglądowe kompendium wiedzy na temat dziejów miasta zostało zawarte w nigdy nieopublikowanym i istniejącym jedynie w formie maszynopisu opracowaniu autorstwa Jakuba Goldberga Studium historyczno-urbanistyczne Szadku z 1961 r. Autor, wybitny historyk polsko-izraelski, w latach 2010−2011 był członkiem rady redakcyjnej „Biuletynu Szadkowskiego”. \u0000Studium składa się z sześciu rozdziałów, z których cztery pierwsze dotyczą dziejów Szadku od czasów średniowiecza do XIX w. Artykuł przywołuje drugą część opracowania J. Goldberga – obejmującą dwa rozdziały i załączone materiały graficzne – odnoszącą się do rozwoju przestrzennego miasta.","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43670530","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-12-10DOI: 10.18778/1643-0700.21.03
T. Figlus, Monika Cepil
Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących wymiaru przestrzennego wybranych aspektów życia społeczno-gospodarczego wsi w okolicach Szadku w drugiej połowie XIX w. i na początku XX w. Analizę przeprowadzono na podstawie kwerendy artykułów i notatek zamieszczonych na łamach dwóch czasopism prowincjonalnych wydawanych w badanym okresie: „Kaliszanin” i „Gazeta Kaliska”. Okazało się, że zawierają one wiele wartościowych danych, często nieuchwytnych w świetle innych typów źródeł historycznych. Badania pozwoliły ukazać główne kierunki przeobrażeń oraz różnorodność problemów odnoszących się do kwestii społeczno-kulturowych, działalności gospodarczo-agrarnej oraz stosunków własnościowych na analizowanym obszarze, a pośrednio możliwe było nakreślenie sytuacji panującej na obszarach wiejskich w zaborze rosyjskim w okresie pouwłaszczeniowym.
{"title":"Zagadnienia społeczno-gospodarcze wsi w okolicach Szadku na łamach prasy kaliskiej w drugiej połowie XIX w. i na początku XX w.","authors":"T. Figlus, Monika Cepil","doi":"10.18778/1643-0700.21.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.21.03","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących wymiaru przestrzennego wybranych aspektów życia społeczno-gospodarczego wsi w okolicach Szadku w drugiej połowie XIX w. i na początku XX w. Analizę przeprowadzono na podstawie kwerendy artykułów i notatek zamieszczonych na łamach dwóch czasopism prowincjonalnych wydawanych w badanym okresie: „Kaliszanin” i „Gazeta Kaliska”. Okazało się, że zawierają one wiele wartościowych danych, często nieuchwytnych w świetle innych typów źródeł historycznych. Badania pozwoliły ukazać główne kierunki przeobrażeń oraz różnorodność problemów odnoszących się do kwestii społeczno-kulturowych, działalności gospodarczo-agrarnej oraz stosunków własnościowych na analizowanym obszarze, a pośrednio możliwe było nakreślenie sytuacji panującej na obszarach wiejskich w zaborze rosyjskim w okresie pouwłaszczeniowym.","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"20 9","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41244830","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-12-10DOI: 10.18778/1643-0700.21.10
Jarosław Stulczewski
{"title":"Wywiad z Janiną Kalinowską – farmaceutką, kierownikiem apteki w Szadku w latach 1955–1972","authors":"Jarosław Stulczewski","doi":"10.18778/1643-0700.21.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.21.10","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48636650","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-12-10DOI: 10.18778/1643-0700.21.02
Mariusz Lamprecht
Artykuł zawiera wyniki analizy konfiguracyjnej układu urbanistycznego Szadku (obszaru miasta lokacyjnego i jego bezpośredniego otoczenia) z zastosowaniem narzędzi składni przestrzeni (space syntax). Przedstawione badania ujawniły przestrzenie kluczowe dla funkcjonowania miasta w kontekście konfiguracyjnym. Są to m.in. dwa rdzenie integracji: jeden o charakterze pasmowym, położony na obszarze miasta lokacyjnego z przedłużeniem w kierunku struktur Nowego Miasta, drugi o charakterze węzłowym, istniejący na obszarze przypuszczalnego położenia struktur przedlokacyjnych tego miasta. Zidentyfikowane zostały także przestrzenie istotne dla utrzymania sprawności systemu miejskiego w kontekście ruchu pieszego.
{"title":"Układ urbanistyczny Szadku – ocena konfiguracyjna","authors":"Mariusz Lamprecht","doi":"10.18778/1643-0700.21.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.21.02","url":null,"abstract":"Artykuł zawiera wyniki analizy konfiguracyjnej układu urbanistycznego Szadku (obszaru miasta lokacyjnego i jego bezpośredniego otoczenia) z zastosowaniem narzędzi składni przestrzeni (space syntax). Przedstawione badania ujawniły przestrzenie kluczowe dla funkcjonowania miasta w kontekście konfiguracyjnym. Są to m.in. dwa rdzenie integracji: jeden o charakterze pasmowym, położony na obszarze miasta lokacyjnego z przedłużeniem w kierunku struktur Nowego Miasta, drugi o charakterze węzłowym, istniejący na obszarze przypuszczalnego położenia struktur przedlokacyjnych tego miasta. Zidentyfikowane zostały także przestrzenie istotne dla utrzymania sprawności systemu miejskiego w kontekście ruchu pieszego.","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44787137","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-12-10DOI: 10.18778/1643-0700.21.04
Edward Opaliński
Główny sejmik województwa sieradzkiego, który odbywał się w Szadku, uchodził za spokojny i wolny od zakłóceń. Niemniej 13 grudnia 1622 r. Szadek stał się miejscem krwawych wydarzeń. Podobno w przeddzień sejmu przybył do Szadku starosta piotrkowski Olbracht Starołęski w asyście ok. 300 mężczyzn, zajmując ze swoją świtą karczmy, które zwyczajowo służyły za nocleg innym uczestnikom sejmu. Następnego dnia wybuchł konflikt o wspomniane karczmy między częścią szlachty a starostą. Próby udobruchania obu stron podjęli się synowie i siostrzeńcy wojewody sieradzkiego Stanisława Bykowskiego. Strzały nieoczekiwanie oddane przez zwolenników Starołęskiego odebrały życie dwóm członkom rodziny Bykowskich. Rozeźlona szlachta szturmowała kwaterę starosty, zabijając dwóch jego ludzi. Starołęskiego uratowała interwencja posła królewskiego i marszałka sejmiku, przy czym wojewoda sieradzki zachował neutralne stanowisko. Krwawy incydent był konfliktem między zwolennikami króla, spowodowanym bardzo niefortunnym zbiegiem okoliczności. Autor artykułu podjął próbę odtworzenia przebiegu krwawego zajścia w Szadku na podstawie materiałów przechowywanych w sztokholmskim Riksarkivet (korespondencji oraz dokumentów dotyczących podpisanego w 1623 pojednania), a także innych źródeł zgromadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych.
Sieradzkie省的主要议会在Szadk举行,被认为是平静的,没有骚乱。然而,1622年12月13日,萨德克成为血腥事件的发生地。显然,在议会前夕,Piotrk市长Olbracht Starołński在大约300人的协助下抵达了Szadek,与他的圣人一起占据了客栈,这里传统上是议会其他参与者的住所。第二天,贵族和市长之间就这些酒馆爆发了冲突。Sieradz Stanisław Bykowski省的子侄们试图安抚双方。斯塔罗文斯基的支持者意外开枪,夺去了拜科夫斯基家族两名成员的生命。暴怒的贵族冲进市长的住处,杀死了他的两个手下。Starołński在皇家副手和Sejmik元帅的干预下获救,而Sieradzko省则保持中立。这起血腥事件是国王支持者之间的冲突,起因是一个非常不幸的巧合。这篇文章的作者试图根据斯德哥尔摩里克萨基韦储存的材料(1623年签署的关于和解的信件和文件)以及旧法案主档案馆收集的其他来源,重建萨迪克血腥事件的过程。
{"title":"Krwawy sejmik w Szadku przed sejmem 1623 roku","authors":"Edward Opaliński","doi":"10.18778/1643-0700.21.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.21.04","url":null,"abstract":"Główny sejmik województwa sieradzkiego, który odbywał się w Szadku, uchodził za spokojny i wolny od zakłóceń. Niemniej 13 grudnia 1622 r. Szadek stał się miejscem krwawych wydarzeń. Podobno w przeddzień sejmu przybył do Szadku starosta piotrkowski Olbracht Starołęski w asyście ok. 300 mężczyzn, zajmując ze swoją świtą karczmy, które zwyczajowo służyły za nocleg innym uczestnikom sejmu. Następnego dnia wybuchł konflikt o wspomniane karczmy między częścią szlachty a starostą. Próby udobruchania obu stron podjęli się synowie i siostrzeńcy wojewody sieradzkiego Stanisława Bykowskiego. Strzały nieoczekiwanie oddane przez zwolenników Starołęskiego odebrały życie dwóm członkom rodziny Bykowskich. Rozeźlona szlachta szturmowała kwaterę starosty, zabijając dwóch jego ludzi. Starołęskiego uratowała interwencja posła królewskiego i marszałka sejmiku, przy czym wojewoda sieradzki zachował neutralne stanowisko. Krwawy incydent był konfliktem między zwolennikami króla, spowodowanym bardzo niefortunnym zbiegiem okoliczności. \u0000Autor artykułu podjął próbę odtworzenia przebiegu krwawego zajścia w Szadku na podstawie materiałów przechowywanych w sztokholmskim Riksarkivet (korespondencji oraz dokumentów dotyczących podpisanego w 1623 pojednania), a także innych źródeł zgromadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych.","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47005595","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-12-10DOI: 10.18778/1643-0700.21.07
Jarosław Stulczewski
Komitet Miejski Polskiej Partii Robotniczej na terenie Szadku został utworzony w lutym 1945 r. Jego I sekretarzem przez cały okres istnienia był Józef Płusa, pełniący w latach 1946–1948 funkcję burmistrza Szadku. Tym samym PPR wspomagana przez PPS dzierżyła całkowitą władzę w mieście. W pierwszych miesiącach 1945 r. działacze PPR byli zaangażowani w realizację reformy rolnej, a następnie odegrali istotną rolę przy sfałszowaniu referendum w 1946 r. i wyborów do Sejmu Ustawodawczego w 1947 r. W maju 1948 r. zorganizowano Komitet Gminny PPR na czele z i sekretarzem Józefem Kolendą vel Kolędą, wybranym następnie na wójta gminy Szadek. Na podstawie zgromadzonych materiałów źródłowych można wysunąć wniosek, że szadkowska PPR przez cały okres swojego funkcjonowania wykazywała słabą aktywność polityczną. W szczytowym momencie działalności jej struktury w mieście liczyły nieco ponad 50 członków. W obliczu wielu problemów, z którymi borykano się w pierwszych latach po wojnie, a także w związku z wewnątrzpartyjnymi nieporozumieniami organizacja PPR na terenie miasta i gminy Szadek nie odegrała istotnej roli.
{"title":"Polska Partia Robotnicza w Szadku w latach 1945–1948","authors":"Jarosław Stulczewski","doi":"10.18778/1643-0700.21.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.21.07","url":null,"abstract":"Komitet Miejski Polskiej Partii Robotniczej na terenie Szadku został utworzony w lutym 1945 r. Jego I sekretarzem przez cały okres istnienia był Józef Płusa, pełniący w latach 1946–1948 funkcję burmistrza Szadku. Tym samym PPR wspomagana przez PPS dzierżyła całkowitą władzę w mieście. W pierwszych miesiącach 1945 r. działacze PPR byli zaangażowani w realizację reformy rolnej, a następnie odegrali istotną rolę przy sfałszowaniu referendum w 1946 r. i wyborów do Sejmu Ustawodawczego w 1947 r. W maju 1948 r. zorganizowano Komitet Gminny PPR na czele z i sekretarzem Józefem Kolendą vel Kolędą, wybranym następnie na wójta gminy Szadek. Na podstawie zgromadzonych materiałów źródłowych można wysunąć wniosek, że szadkowska PPR przez cały okres swojego funkcjonowania wykazywała słabą aktywność polityczną. W szczytowym momencie działalności jej struktury w mieście liczyły nieco ponad 50 członków. W obliczu wielu problemów, z którymi borykano się w pierwszych latach po wojnie, a także w związku z wewnątrzpartyjnymi nieporozumieniami organizacja PPR na terenie miasta i gminy Szadek nie odegrała istotnej roli.","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43259639","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-09-28DOI: 10.18778/1643-0700.20.17
T. Marszał
{"title":"ANEKS III, Indeks tematyczny materiałów opublikowanych w „Biuletynie Szadkowskim” w latach 2001–2020","authors":"T. Marszał","doi":"10.18778/1643-0700.20.17","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.20.17","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-09-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48421389","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}