{"title":"Ku niepodległości Ukrainy","authors":"M. Krotofil, D. Michaluk","doi":"10.12775/bpmh.2022.014","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2022.014","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43665881","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Tekst ukazuje zmiany zachodzące w sposobach awansowania do godności senatorskich w Rzeczypospolitej czasów stanisławowskich (1764–1795) oraz przyjmowanych przy tym kryteriach. Prezentuje przy tym sposób myślenia elit o Rzeczypospolitej i pojęciu obywatelstwa. Wskazane przykłady karier sugerują (mimo pewnych wątpliwości), że na karierę mogły liczyć osoby, które okazywały zainteresowanie dobrem kraju i województwa, a zarazem ideologicznie popierały program naprawy Rzeczypospolitej króla Stanisława Augusta. Kryteriami awansu stawały się zdolności, talenty konkretnych osób, a nie klientelna służba bądź przynależność do znamienitej rodziny. Była to droga do budowy nowoczesnego społeczeństwa, w którym o karierze decydują charakter i zdolności, a nie „błękitna” krew lub układy klientelne.
{"title":"Drogi awansu senatorskiego Adama Chmary, Leonarda Świeykowskiego i Gedeona Jeleńskiego w czasach stanisławowskich. Przyczynek do dyskusji","authors":"Dariusz Rolnik","doi":"10.12775/bpmh.2022.008","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2022.008","url":null,"abstract":"Tekst ukazuje zmiany zachodzące w sposobach awansowania do godności senatorskich w Rzeczypospolitej czasów stanisławowskich (1764–1795) oraz przyjmowanych przy tym kryteriach. Prezentuje przy tym sposób myślenia elit o Rzeczypospolitej i pojęciu obywatelstwa. Wskazane przykłady karier sugerują (mimo pewnych wątpliwości), że na karierę mogły liczyć osoby, które okazywały zainteresowanie dobrem kraju i województwa, a zarazem ideologicznie popierały program naprawy Rzeczypospolitej króla Stanisława Augusta. Kryteriami awansu stawały się zdolności, talenty konkretnych osób, a nie klientelna służba bądź przynależność do znamienitej rodziny. Była to droga do budowy nowoczesnego społeczeństwa, w którym o karierze decydują charakter i zdolności, a nie „błękitna” krew lub układy klientelne.","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41585743","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule omówiono debaty na temat nadawania praw obywatelskich żydom w Prusach w późnym XVIII wieku. Strona chrześcijańska wykluczała żydów, używając różnych argumentów; tak więc prawo żydowskie czyniło ‘niezdolnym’ do obywatelstwa. To wyłączanie z praw obywatelskich rozciągało się niekiedy także na konwertytów żydowskich. Strona żydowska dyskutowała w toku tych debat o znaczeniu prawa żydowskiego, a tym samym o tożsamości żydowskiej jako całości. Tłumaczenie Renata Skowrońska
{"title":"Czy chrzest czyni obywatelem? Judaizm, chrześcijaństwo i mechanizmy wykluczenia w Prusach w XVIII wieku","authors":"Thea Sumalvico","doi":"10.12775/bpmh.2022.007","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2022.007","url":null,"abstract":"W artykule omówiono debaty na temat nadawania praw obywatelskich żydom w Prusach w późnym XVIII wieku. Strona chrześcijańska wykluczała żydów, używając różnych argumentów; tak więc prawo żydowskie czyniło ‘niezdolnym’ do obywatelstwa. To wyłączanie z praw obywatelskich rozciągało się niekiedy także na konwertytów żydowskich. Strona żydowska dyskutowała w toku tych debat o znaczeniu prawa żydowskiego, a tym samym o tożsamości żydowskiej jako całości. Tłumaczenie Renata Skowrońska","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46163949","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Temat obywatelstwa, a zwłaszcza uprawnień i obowiązków z nim związanych, pojawia się w rozważaniach teoretycznych wszystkich ugrupowań politycznych działających w Królestwie Polskim w latach 1863–1864. Władze powstania styczniowego w 1863/1864 roku również tworzyły teorie na ten temat. Założono, że powodzenie walki o niepodległość jest najwyższym celem, wymagającym rezygnacji z praw obywatelskich i koncentracji na obowiązkach. Wymaga dyscypliny, podporządkowania, wyrzeczeń i poświęcenia, a więc w konsekwencji ograniczenia praw obywatelskich i pewnej podmiotowości społeczeństwa. W programach ugrupowań politycznych tego okresu formułowano dwa modele obywatelstwa: republikański (stronnictwo „czerwonych” oraz przywództwo powstania) oraz liberalny (stronnictwo „białych”).
{"title":"Obywatelstwo a dążenia do restytucji państwowości. Obywatel w ideologii ugrupowań politycznych w okresie powstania styczniowego 1863–1864","authors":"A. Kulecka","doi":"10.12775/bpmh.2022.009","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2022.009","url":null,"abstract":"Temat obywatelstwa, a zwłaszcza uprawnień i obowiązków z nim związanych, pojawia się w rozważaniach teoretycznych wszystkich ugrupowań politycznych działających w Królestwie Polskim w latach 1863–1864. Władze powstania styczniowego w 1863/1864 roku również tworzyły teorie na ten temat. Założono, że powodzenie walki o niepodległość jest najwyższym celem, wymagającym rezygnacji z praw obywatelskich i koncentracji na obowiązkach. Wymaga dyscypliny, podporządkowania, wyrzeczeń i poświęcenia, a więc w konsekwencji ograniczenia praw obywatelskich i pewnej podmiotowości społeczeństwa. W programach ugrupowań politycznych tego okresu formułowano dwa modele obywatelstwa: republikański (stronnictwo „czerwonych” oraz przywództwo powstania) oraz liberalny (stronnictwo „białych”).","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48826522","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W badaniu indywidualnej przynależności w czasach przednowoczesnych termin ‘obywatelstwo’ jest bezużyteczny. Zamiast tego można mówić o ‘potrójnej przynależności’: indywidualnej przynależności do (1) władzy zwierzchniej, (2) gminy kościelnej oraz (3) stanu lub warstwy. Zagadnienie to można zbadać z pomocą instytucji komunalnych – zostało to zademonstrowane w artykule na przykładzie miasta Seßlach i jego trzech instytucji. Tłumaczenie Renata Skowrońska
{"title":"Instytucje miejskie jako wyznaczniki przynależności w czasach przednowoczesnych? Rozważania na przykładzie górnofrankońskiego miasta Seßlach","authors":"Lina Schröder","doi":"10.12775/bpmh.2022.005","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2022.005","url":null,"abstract":"W badaniu indywidualnej przynależności w czasach przednowoczesnych termin ‘obywatelstwo’ jest bezużyteczny. Zamiast tego można mówić o ‘potrójnej przynależności’: indywidualnej przynależności do (1) władzy zwierzchniej, (2) gminy kościelnej oraz (3) stanu lub warstwy. Zagadnienie to można zbadać z pomocą instytucji komunalnych – zostało to zademonstrowane w artykule na przykładzie miasta Seßlach i jego trzech instytucji. Tłumaczenie Renata Skowrońska","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44598068","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Chroniści z XII i XIII wieku i ich wyobrażenia o władztwie. Nowe metody analizy","authors":"Michał Tomaszek","doi":"10.12775/bpmh.2021.012","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2021.012","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41379492","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Johann Peter Ernst von Scheffler (1739–1810) był jedną z najwybitniejszych osobowości gdańskich XVIII wieku. Ten lekarz o szerokim wachlarzu zainteresowań i rozległej sieci kontaktów doświadczył awansu do najwyższych kręgów uczonych w swoim mieście rodzinnym, zanim wyjechał do Warszawy w 1780 roku. Tam działał w otoczeniu króla, był łącznikiem komunikacyjnym między Warszawą i Gdańskiem oraz podróżował po Polsce jako mineralog.
{"title":"Johann Peter Ernst von Scheffler (1739–1810). Medyk i mineralog między Gdańskiem a Warszawą","authors":"Marc Banditt","doi":"10.12775/bpmh.2021.006","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2021.006","url":null,"abstract":"Johann Peter Ernst von Scheffler (1739–1810) był jedną z najwybitniejszych osobowości gdańskich XVIII wieku. Ten lekarz o szerokim wachlarzu zainteresowań i rozległej sieci kontaktów doświadczył awansu do najwyższych kręgów uczonych w swoim mieście rodzinnym, zanim wyjechał do Warszawy w 1780 roku. Tam działał w otoczeniu króla, był łącznikiem komunikacyjnym między Warszawą i Gdańskiem oraz podróżował po Polsce jako mineralog.","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46304031","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Niniejszy artykuł stanowi omówienie aktualnego stanu badań dotyczącego średniowiecznych klasztorów żeńskich na terenie Małopolski (norbertanek, benedyktynek, kanoniczek św. Ducha de Saxia (duchaczki), klarysek, brygidek). Starsza historiografia koncentrowała się przede wszystkim na zagadnieniu fundacji oraz uposażenia. Nowsze studia podejmują problematykę mieszkanek klasztorów i ich aktywności na różnych obszarach. Artykuł ma także na celu wskazanie dalszych możliwości badawczych w omawianej problematyce.
{"title":"Stan i perspektywy badań nad średniowiecznymi żeńskimi klasztorami w Małopolsce","authors":"Edyta Pluta-Saladra","doi":"10.12775/bpmh.2021.002","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2021.002","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł stanowi omówienie aktualnego stanu badań dotyczącego średniowiecznych klasztorów żeńskich na terenie Małopolski (norbertanek, benedyktynek, kanoniczek św. Ducha de Saxia (duchaczki), klarysek, brygidek). Starsza historiografia koncentrowała się przede wszystkim na zagadnieniu fundacji oraz uposażenia. Nowsze studia podejmują problematykę mieszkanek klasztorów i ich aktywności na różnych obszarach. Artykuł ma także na celu wskazanie dalszych możliwości badawczych w omawianej problematyce.","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46475617","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Uwagi na temat pracy Tadusza Zakrzewskiego o polskich instytucjach i organizacjach w Toruniu pod zaborem pruskim (1815–1894)","authors":"A. Tarnowska","doi":"10.12775/bpmh.2021.016","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2021.016","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42270166","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W południowych Niemczech i całej Europie przed 1800 rokiem stereotyp „nieuczciwego młynarza” wypierał stopniowo pozytywny wizerunek tego zawodu, dziś wysoko cenionego. Badane źródła – przede wszystkim zarządzenia młyńskie i policyjne – pochodzą między innymi z dawnych miast cesarskich Augsburga, Kempten, Memmingen i Norymbergi, z margrabstw Brandenburg-Ansbach, Brandenburg-Bayreuth oraz z Saksonii. W rezultacie można stwierdzić, że: 1. Istnieje wiele zarządzeń młyńskich różnych ustawodawców (miasta, miejscowości targowe, terytoria) ze zróżnicowanych kulturowo regionów. 2. Liczne przepisy wspierały – poprzez sankcje oraz szczegółowe i prawnie wiążące objaśnienia – „dobre rządy” w młynach. 3. Pomimo regionalnego zróżnicowania oraz nakazywanej ochrony konsumentów, negatywny wizerunek zarządców młynów utrzymywał się przez długi czas. W konsekwencji nowożytne normy prawne i codzienne funkcjonowanie młynów muszą być rozpatrywane badawczo pod kątem historii regionalnej, historii prawa, aspektów społeczno-ekonomicznych i geograficznych.
{"title":"„Co jest największym szczęściem młynarza? Że worki nie mówią”. Zarządzenia młyńskie w południowych Niemczech","authors":"Wolfgang Wüst","doi":"10.12775/bpmh.2021.005","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpmh.2021.005","url":null,"abstract":"W południowych Niemczech i całej Europie przed 1800 rokiem stereotyp „nieuczciwego młynarza” wypierał stopniowo pozytywny wizerunek tego zawodu, dziś wysoko cenionego. Badane źródła – przede wszystkim zarządzenia młyńskie i policyjne – pochodzą między innymi z dawnych miast cesarskich Augsburga, Kempten, Memmingen i Norymbergi, z margrabstw Brandenburg-Ansbach, Brandenburg-Bayreuth oraz z Saksonii. W rezultacie można stwierdzić, że: 1. Istnieje wiele zarządzeń młyńskich różnych ustawodawców (miasta, miejscowości targowe, terytoria) ze zróżnicowanych kulturowo regionów. 2. Liczne przepisy wspierały – poprzez sankcje oraz szczegółowe i prawnie wiążące objaśnienia – „dobre rządy” w młynach. 3. Pomimo regionalnego zróżnicowania oraz nakazywanej ochrony konsumentów, negatywny wizerunek zarządców młynów utrzymywał się przez długi czas. W konsekwencji nowożytne normy prawne i codzienne funkcjonowanie młynów muszą być rozpatrywane badawczo pod kątem historii regionalnej, historii prawa, aspektów społeczno-ekonomicznych i geograficznych.","PeriodicalId":36759,"journal":{"name":"Biuletynu Polskiej Misji Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49152825","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：