Bu araştırmanın amacı, Millî Eğitim Bakanlığı Psikososyal Koordinasyon Birimi tarafından oluşturulan MEB Deprem Sonrası Psikososyal Destek Eylem Planı’nda yer verilen eğitsel içeriklerden deprem ve yas temalı çocuk kitaplarındaki başkarakterlerin; karşılaştıkları çatışma biçimlerini, çatışmalardaki konumlarını ve çatışmaları nasıl çözdüklerini belirlemektir. Bu doğrultuda nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması deseni kullanılarak araştırma yapılandırılmıştır. Araştırmanın materyallerini Oyuncak Moli Sallanıyor, Sallanan Karınca Yuvası, Üzgün Benekler ve Beneklerini Kaybeden Sarı adlı dört kitap oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda deprem temalı kitaplarda kişinin doğayla çatışmasının ön planda olduğu, yas temalı kitaplarda ise kişinin kendisiyle çatışmasının ön planda olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen kitaplardaki söz konusu çatışma türlerinin alt birimlerine bakıldığında kişinin doğa ile çatışmasının; doğa felaketiyle çatışma, doğal çevre ile çatışma, tehlikeyi engelleme/tehlikeden korunma çabası alt birimleriyle yapılandırıldığı görülmektedir. Yas temalı kitaplarda ön planda olan kişinin kendisiyle çatışmasının ise değer verdiği bir şey/biri için yaşadığı çaresizlik, duyguların çatışması ve bir gizemi çözme/gerçeği ortaya çıkarma çabası alt birimleriyle yapılandırıldığı görülmektedir. Söz konusu kitaplardaki başkarakterlerin çatışmalardaki konumuna bakıldığında ise etkin, edilgin hem etkin hem de edilgin olabildikleri sonucuna ulaşılmıştır.
{"title":"Conflict and Conflict Resolution in Children's Books with Earthquake and Disaster Themes: Main Characters and Their Approaches to Resolving Conflicts","authors":"Gülşah Gençer, Merve Ercan","doi":"10.47935/ceded.1386864","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1386864","url":null,"abstract":"Bu araştırmanın amacı, Millî Eğitim Bakanlığı Psikososyal Koordinasyon Birimi tarafından oluşturulan MEB Deprem Sonrası Psikososyal Destek Eylem Planı’nda yer verilen eğitsel içeriklerden deprem ve yas temalı çocuk kitaplarındaki başkarakterlerin; karşılaştıkları çatışma biçimlerini, çatışmalardaki konumlarını ve çatışmaları nasıl çözdüklerini belirlemektir. Bu doğrultuda nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması deseni kullanılarak araştırma yapılandırılmıştır. Araştırmanın materyallerini Oyuncak Moli Sallanıyor, Sallanan Karınca Yuvası, Üzgün Benekler ve Beneklerini Kaybeden Sarı adlı dört kitap oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda deprem temalı kitaplarda kişinin doğayla çatışmasının ön planda olduğu, yas temalı kitaplarda ise kişinin kendisiyle çatışmasının ön planda olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen kitaplardaki söz konusu çatışma türlerinin alt birimlerine bakıldığında kişinin doğa ile çatışmasının; doğa felaketiyle çatışma, doğal çevre ile çatışma, tehlikeyi engelleme/tehlikeden korunma çabası alt birimleriyle yapılandırıldığı görülmektedir. Yas temalı kitaplarda ön planda olan kişinin kendisiyle çatışmasının ise değer verdiği bir şey/biri için yaşadığı çaresizlik, duyguların çatışması ve bir gizemi çözme/gerçeği ortaya çıkarma çabası alt birimleriyle yapılandırıldığı görülmektedir. Söz konusu kitaplardaki başkarakterlerin çatışmalardaki konumuna bakıldığında ise etkin, edilgin hem etkin hem de edilgin olabildikleri sonucuna ulaşılmıştır.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"101 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139173654","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Kitaplar çocuğun hayal dünyasını geliştiren en önemli araçlardır. Bu bakımdan çocuk kitaplarının ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerekir. Böylece çocuğa görelik ilkesinin dikkate alındığı nitelikli kitaplarla çocuklar buluşturulabilir. Bu çalışmada, Türkiye’de en çok çocuk kitabı yayımlayan yayınevlerinden olan YKY, Tudem, Timaş, İş Bankası ve Hep Kitap yayınevlerinin 2018-2020 yılları arasında 5 ve 8. sınıf seviyesindeki çocuklar için yayımladıkları kitapların; sayısı, çeviri-telif olma durumu, baskı sayısı, boyutu, sayfa sayısı, çevirisinin yapıldığı ülke, çevirmeni, çizeri, türü ve teması bakımından karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi uygulanmıştır. Araştırmada tarama modeliyle toplamda 600 kitap taranmış ve veriler doküman incelemesiyle betimsel analiz kullanılarak tablolaştırılmıştır. Çalışmada; yayınevlerinin 10-11 yaş grubundaki çocuklar için daha fazla sayıda kitap yayımladıkları; yayımlanan kitaplardan bazılarının yayınevleri tarafından hem 5 hem 8. sınıf öğrencileri için önerildiği, yayınevlerinin telif eserden daha çok sayıda çeviri kitap yayımladıkları, çeviri kitapların en çok Birleşik Krallık’taki yazarlara ait olduğu, en fazla roman türünde eserlerin yayımlandığı belirlenmiştir.
{"title":"2018-2020 Yılları Arasında Türkiye’de Yayımlanan Çocuk Kitaplarının İncelenmesi","authors":"Şerife Bakirci, Derya Yildiz","doi":"10.47935/ceded.1364041","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1364041","url":null,"abstract":"Kitaplar çocuğun hayal dünyasını geliştiren en önemli araçlardır. Bu bakımdan çocuk kitaplarının ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerekir. Böylece çocuğa görelik ilkesinin dikkate alındığı nitelikli kitaplarla çocuklar buluşturulabilir. Bu çalışmada, Türkiye’de en çok çocuk kitabı yayımlayan yayınevlerinden olan YKY, Tudem, Timaş, İş Bankası ve Hep Kitap yayınevlerinin 2018-2020 yılları arasında 5 ve 8. sınıf seviyesindeki çocuklar için yayımladıkları kitapların; sayısı, çeviri-telif olma durumu, baskı sayısı, boyutu, sayfa sayısı, çevirisinin yapıldığı ülke, çevirmeni, çizeri, türü ve teması bakımından karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi uygulanmıştır. Araştırmada tarama modeliyle toplamda 600 kitap taranmış ve veriler doküman incelemesiyle betimsel analiz kullanılarak tablolaştırılmıştır. Çalışmada; yayınevlerinin 10-11 yaş grubundaki çocuklar için daha fazla sayıda kitap yayımladıkları; yayımlanan kitaplardan bazılarının yayınevleri tarafından hem 5 hem 8. sınıf öğrencileri için önerildiği, yayınevlerinin telif eserden daha çok sayıda çeviri kitap yayımladıkları, çeviri kitapların en çok Birleşik Krallık’taki yazarlara ait olduğu, en fazla roman türünde eserlerin yayımlandığı belirlenmiştir.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"17 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139232733","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Ortaokul öğrencilerinin kitap okumalarını etkileyen, okumalarına yön veren, kitap okuma davranışını başlatan ve sürekliliğini sağlayan; bireyin sahip olduğu değerler, inançlar, hedefler gibi psikolojik süreçleri ifade eden duyuşsal faktörlerden kitap okuma motivasyonunun yapısını tespit etmek, betimlemek ve tanımak, öğrencilerde okuma kültürünün oluşturulması açısından önemlidir. Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin bağımsız ve gönüllü olarak kitap okuma motivasyonu yapısını belirlemek amacıyla çok boyutlu ve özgün bir ölçek geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Malatya ilinde 2022-2023 eğitim öğretim yılında ortaokul düzeyinde öğrenim görmekte olan 704 öğrenci (AFA:392, DFA:312) oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda geçerliği ve güvenirliği saptanmış 4 faktör 20 maddeden oluşan KOMÖ (Kitap Okuma Motivasyonu Ölçeği) geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçek aracılığıyla kitap okuma motivasyonu yapısının “iç motivasyon ve dış motivasyon” olmak üzere iki kategori; “değer, olumlu tutum, beğeni, rekabet” olmak üzere dört boyuttan oluştuğu saptanmıştır. Kitap okuma motivasyonunun çok boyutlu bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Öğrencinin kitap okuma motivasyonunu arttırmak için eğitimcilerin öğrencilerin sahip olduğu kitap okuma motivasyonu yapısını ve hangi boyutun öğrencide daha baskın olduğunu standart bir ölçek aracılığıyla sene başında tespit ederek tanılayıcı bilgilere sahip olması ve buna uygun faaliyetler planlaması öğrencide kitap okumaya ilgi ve istek uyandırılması ve motivasyonun sağlanmasında etkili olabilir.
{"title":"Book Reading Motivation Scale: Validity and Reliability Study","authors":"Yağmur Alkan, Salim Durukoğlu","doi":"10.47935/ceded.1375410","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1375410","url":null,"abstract":"Ortaokul öğrencilerinin kitap okumalarını etkileyen, okumalarına yön veren, kitap okuma davranışını başlatan ve sürekliliğini sağlayan; bireyin sahip olduğu değerler, inançlar, hedefler gibi psikolojik süreçleri ifade eden duyuşsal faktörlerden kitap okuma motivasyonunun yapısını tespit etmek, betimlemek ve tanımak, öğrencilerde okuma kültürünün oluşturulması açısından önemlidir. Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin bağımsız ve gönüllü olarak kitap okuma motivasyonu yapısını belirlemek amacıyla çok boyutlu ve özgün bir ölçek geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Malatya ilinde 2022-2023 eğitim öğretim yılında ortaokul düzeyinde öğrenim görmekte olan 704 öğrenci (AFA:392, DFA:312) oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda geçerliği ve güvenirliği saptanmış 4 faktör 20 maddeden oluşan KOMÖ (Kitap Okuma Motivasyonu Ölçeği) geliştirilmiştir. Geliştirilen ölçek aracılığıyla kitap okuma motivasyonu yapısının “iç motivasyon ve dış motivasyon” olmak üzere iki kategori; “değer, olumlu tutum, beğeni, rekabet” olmak üzere dört boyuttan oluştuğu saptanmıştır. Kitap okuma motivasyonunun çok boyutlu bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Öğrencinin kitap okuma motivasyonunu arttırmak için eğitimcilerin öğrencilerin sahip olduğu kitap okuma motivasyonu yapısını ve hangi boyutun öğrencide daha baskın olduğunu standart bir ölçek aracılığıyla sene başında tespit ederek tanılayıcı bilgilere sahip olması ve buna uygun faaliyetler planlaması öğrencide kitap okumaya ilgi ve istek uyandırılması ve motivasyonun sağlanmasında etkili olabilir.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"6 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139277870","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Toplumdaki en küçük kurum olan aile, bireyin toplumsallaşmasında ayrı bir öneme sahiptir. Her ailenin birbirinden farklı iletişim şekli, tutumları ve yapısı olsa da çocuğun farklı aile yapılarıyla tanıştırılmasında nitelikli çocuk kitaplarının varlığı da yadsınamaz bir gerçektir. Bu araştırmada amaç, aile kavramının çocuk edebiyatı eserlerine ne şekilde yansıdığını inceleyip ele almaktır. Bu amaç gereğince farklı yazarlara ait 10 çocuk kitabı seçilerek aile kavramı bağlamında incelenmiştir. Araştırmada seçilen çocuk kitapları; aile kavramıyla ilgili olarak aile tipleri, aile içi ilişkiler ve ebeveyn tutumları açısından incelenmiştir. Seçilen eserler, doküman incelemesi yöntemi kullanılıp içerik analizine tabi tutulmuştur. İncelenen çocuk kitaplarının, toplumsal yapıdaki değişime uygun olarak aile tiplerinin birçoğunu barındırdığı tespit edilmiştir. Yazarlar, çocuk kitabı okurlarına toplumda yer alan aile tiplerini, tutumlarını ve aile içi ilişkileri örnek kitaplar üzerinden aktarmışlardır.
{"title":"A Research On The Famıly In Chıldren's Lıterature: Famıly Types, Internal Communıcatıon And Attıtude","authors":"Sinem KUZU KARADAĞ","doi":"10.47935/ceded.1345620","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1345620","url":null,"abstract":"Toplumdaki en küçük kurum olan aile, bireyin toplumsallaşmasında ayrı bir öneme sahiptir. Her ailenin birbirinden farklı iletişim şekli, tutumları ve yapısı olsa da çocuğun farklı aile yapılarıyla tanıştırılmasında nitelikli çocuk kitaplarının varlığı da yadsınamaz bir gerçektir. Bu araştırmada amaç, aile kavramının çocuk edebiyatı eserlerine ne şekilde yansıdığını inceleyip ele almaktır. Bu amaç gereğince farklı yazarlara ait 10 çocuk kitabı seçilerek aile kavramı bağlamında incelenmiştir. Araştırmada seçilen çocuk kitapları; aile kavramıyla ilgili olarak aile tipleri, aile içi ilişkiler ve ebeveyn tutumları açısından incelenmiştir. Seçilen eserler, doküman incelemesi yöntemi kullanılıp içerik analizine tabi tutulmuştur. İncelenen çocuk kitaplarının, toplumsal yapıdaki değişime uygun olarak aile tiplerinin birçoğunu barındırdığı tespit edilmiştir. Yazarlar, çocuk kitabı okurlarına toplumda yer alan aile tiplerini, tutumlarını ve aile içi ilişkileri örnek kitaplar üzerinden aktarmışlardır.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"387 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139276477","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Mahremiyet kişiye özel olan, herkese açık olmayan, duyulması, görülmesi ve bilinmesi arzu edilmeyen, belli şartlar dışında dahil olunmayan, yabancıya kapalı alan olarak tanımlanmaktadır. Mahremiyet, bireyin kendisi hakkındaki bilgileri başka bir kişiye veya bir kuruluşa nasıl, ne zaman ve ne ölçüde açıklayacağını belirlemesini içeren “birey hakkı” olarak belirtilmektedir. Resimli çocuk kitapları mahremiyet eğitiminde kullanılabilecek önemli araçlardan biridir. Bu nedenle bu çalışmada Türkiye’deki mahremiyet konulu resimli çocuk kitaplarının incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel model ve durum deseni kullanılan çalışmada doküman analizi yapılarak 24 resimli çocuk kitabı incelenmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Türkiye’deki mahremiyet konulu ilk kitabın 2000 yılında yayımlandığı, bu konuda telif eserlerden daha fazla çeviri eser bulunduğu, kitaplarda mahremiyet eğitimine yönelik en fazla yer verilen temel ilkenin ‘iyi ve kötü dokunma arasındaki farkın öğretilmesi’ olduğu, mahremiyetin en fazla kız çocuk ana karakteri üzerinden kurgulandığı belirlenmiştir. Günümüzde dijital dünya ile yakın ilişki içerisinde olan çocukları korumak için bu konuda yapılacak daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.
{"title":"Resimli Çocuk Kitaplarında Mahremiyet Eğitimine İlişkin Unsurların İncelenmesi","authors":"Kevser TOZDUMAN YARALI, R. Ateş","doi":"10.47935/ceded.1314021","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1314021","url":null,"abstract":"Mahremiyet kişiye özel olan, herkese açık olmayan, duyulması, görülmesi ve bilinmesi arzu edilmeyen, belli şartlar dışında dahil olunmayan, yabancıya kapalı alan olarak tanımlanmaktadır. Mahremiyet, bireyin kendisi hakkındaki bilgileri başka bir kişiye veya bir kuruluşa nasıl, ne zaman ve ne ölçüde açıklayacağını belirlemesini içeren “birey hakkı” olarak belirtilmektedir. Resimli çocuk kitapları mahremiyet eğitiminde kullanılabilecek önemli araçlardan biridir. Bu nedenle bu çalışmada Türkiye’deki mahremiyet konulu resimli çocuk kitaplarının incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel model ve durum deseni kullanılan çalışmada doküman analizi yapılarak 24 resimli çocuk kitabı incelenmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Türkiye’deki mahremiyet konulu ilk kitabın 2000 yılında yayımlandığı, bu konuda telif eserlerden daha fazla çeviri eser bulunduğu, kitaplarda mahremiyet eğitimine yönelik en fazla yer verilen temel ilkenin ‘iyi ve kötü dokunma arasındaki farkın öğretilmesi’ olduğu, mahremiyetin en fazla kız çocuk ana karakteri üzerinden kurgulandığı belirlenmiştir. Günümüzde dijital dünya ile yakın ilişki içerisinde olan çocukları korumak için bu konuda yapılacak daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"8 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139315503","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Çalışma köy okulunda öğrenim gören 8. sınıf öğrencilerinin görsel okuma biçimlerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmanın yapılma sebebi, literatürde 8. sınıf köy okullarında öğrenim gören öğrencilere yönelik görsel okuma özelinde yapılmış bir çalışmaya rastlanılmaması ve merkezi yerleştirme sınavlarında görsel okumaya yönelik soruların artış göstermesidir. Çalışma durum çalışma modeli ile kurgulanmış, nitel bir araştırmadır. Çalışma grubunu kolay ulaşılabilirlik ve ölçüt örneklem yoluyla seçilen 8. sınıfta öğrenim gören 56 köy okulu öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak, görsellere ait yorumların istendiği açık uçlu çalışma kâğıtları kullanılmıştır. Cevaplar betimsel analize tabi tutularak Hasan Efe’nin “Karikatürü Düşündüren İnsan” kitabında belirttiği görsel metin olarak karikatürün anlam yapısı konusunda derin yapı ve yüzey yapı başlıklarına göre kategorize edilerek incelenmiştir. Cevaplarda öğrencilerin çoğunluğunun yüzeysel yapıyı tasvir ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu kategorideki 12 öğrencinin cevabında düz okumada öne çıkan sembollerin yüzeysel yapıdan uzaklaşarak simgelere başka anlamlar yüklediği göze çarpmıştır. Sonuç olarak köy okullarında öğrenim gören çocukların çoğunun görsel okuma açısından yeterince gelişemediği görülmüştür. Öğretmen görüşlerine göre öğrenci velilerinin eğitime ilgisizliği, bu öğrencilerin öğrenim hayatları boyunca farklı uyarıcılarla karşılaşmaması ve teknolojik araçlara rahat erişimlerinin mümkün olmaması ile okuma alışkanlıklarının edinmiş olmamaları, bu duruma sebep teşkil eden durumlardır.
{"title":"KÖY OKULLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÇOCUKLARIN GÖRSEL OKUMA BİÇİMLERİ","authors":"Şule Tuğçe Çi̇men","doi":"10.47935/ceded.1277137","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1277137","url":null,"abstract":"Çalışma köy okulunda öğrenim gören 8. sınıf öğrencilerinin görsel okuma biçimlerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmanın yapılma sebebi, literatürde 8. sınıf köy okullarında öğrenim gören öğrencilere yönelik görsel okuma özelinde yapılmış bir çalışmaya rastlanılmaması ve merkezi yerleştirme sınavlarında görsel okumaya yönelik soruların artış göstermesidir. Çalışma durum çalışma modeli ile kurgulanmış, nitel bir araştırmadır. Çalışma grubunu kolay ulaşılabilirlik ve ölçüt örneklem yoluyla seçilen 8. sınıfta öğrenim gören 56 köy okulu öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak, görsellere ait yorumların istendiği açık uçlu çalışma kâğıtları kullanılmıştır. Cevaplar betimsel analize tabi tutularak Hasan Efe’nin “Karikatürü Düşündüren İnsan” kitabında belirttiği görsel metin olarak karikatürün anlam yapısı konusunda derin yapı ve yüzey yapı başlıklarına göre kategorize edilerek incelenmiştir. Cevaplarda öğrencilerin çoğunluğunun yüzeysel yapıyı tasvir ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu kategorideki 12 öğrencinin cevabında düz okumada öne çıkan sembollerin yüzeysel yapıdan uzaklaşarak simgelere başka anlamlar yüklediği göze çarpmıştır. Sonuç olarak köy okullarında öğrenim gören çocukların çoğunun görsel okuma açısından yeterince gelişemediği görülmüştür. Öğretmen görüşlerine göre öğrenci velilerinin eğitime ilgisizliği, bu öğrencilerin öğrenim hayatları boyunca farklı uyarıcılarla karşılaşmaması ve teknolojik araçlara rahat erişimlerinin mümkün olmaması ile okuma alışkanlıklarının edinmiş olmamaları, bu duruma sebep teşkil eden durumlardır.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114762070","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Mustafa Said Kıymaz, Osman Ahat, Melike Turan, Sait Arslan, Niyazi Yeni̇türk
Bu araştırmada 2022–2023 eğitim öğretim yılında, ortaokullarda kullanılan Türkçe ders kitaplarında deprem ile ilgili hazırlıkların nasıl ve ne düzeyde yer aldığını tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda depremin ne olduğuna ve deprem öncesinde, deprem anında ve deprem sonrasında yapılacak olan faaliyetlere değinilmiştir. Araştırma için 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitapları incelenmiştir. İnceleme esnasında nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Bulgular bölümünde, ilgili ders kitaplarında deprem hazırlığına nasıl ve ne düzeyde değinildiği belirtilmiştir. Sonuç olarak 5. sınıf Türkçe ders kitabında deprem öncesinde yapılacak hazırlıklara değinilmediği, deprem anında ve sonrasında yapılacak hazırlıklara değinildiği; 6. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında deprem konusuna yer verilmediği; 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında deprem öncesi ve sonrası yapılacak olan hazırlıklara değinildiği, deprem anında yapılacaklara değinilmediği tespit edilmiştir. Alanyazında daha önceki araştırmalarda da deprem hazırlığına umulandan az değinildiği sonucuna ulaşılmıştır. İlgili araştırmada elde edilen sonuçlardan hareketle ders kitaplarıyla ilgili bazı öneriler sunulmuştur.
{"title":"TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA DEPREM HAZIRLIĞI ÜZERİNE BİR İNCELEME","authors":"Mustafa Said Kıymaz, Osman Ahat, Melike Turan, Sait Arslan, Niyazi Yeni̇türk","doi":"10.47935/ceded.1275179","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1275179","url":null,"abstract":"Bu araştırmada 2022–2023 eğitim öğretim yılında, ortaokullarda kullanılan Türkçe ders kitaplarında deprem ile ilgili hazırlıkların nasıl ve ne düzeyde yer aldığını tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda depremin ne olduğuna ve deprem öncesinde, deprem anında ve deprem sonrasında yapılacak olan faaliyetlere değinilmiştir. Araştırma için 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitapları incelenmiştir. İnceleme esnasında nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Bulgular bölümünde, ilgili ders kitaplarında deprem hazırlığına nasıl ve ne düzeyde değinildiği belirtilmiştir. Sonuç olarak 5. sınıf Türkçe ders kitabında deprem öncesinde yapılacak hazırlıklara değinilmediği, deprem anında ve sonrasında yapılacak hazırlıklara değinildiği; 6. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında deprem konusuna yer verilmediği; 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında deprem öncesi ve sonrası yapılacak olan hazırlıklara değinildiği, deprem anında yapılacaklara değinilmediği tespit edilmiştir. Alanyazında daha önceki araştırmalarda da deprem hazırlığına umulandan az değinildiği sonucuna ulaşılmıştır. İlgili araştırmada elde edilen sonuçlardan hareketle ders kitaplarıyla ilgili bazı öneriler sunulmuştur.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"141 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133478749","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Rezan Karakaş, İlknur Paçali, Yasemin Özkoyuncu, M. Kılınç
Küçük Prens kitabı, farklı yaş grupları tarafından ilgi duyulan, okunan bir eserdir. Halihazırda okullarda da öğretmenler tarafından tavsiye edilerek öğrencilere okutulmaktadır. Küresel ölçekte etkili olan bu kaynağın Türkiye’deki yansımalarını keşfetmek ve irdelemek bu araştırmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Bu kapsamda araştırmanın amacı, Küçük Prens kitabını farklı yaş gruplarının görüşleri doğrultusunda incelemek şeklinde belirlenmiştir. Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasına göre desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Siirt ilindeki ortaokul, lise ve üniversite düzeyinden altışar öğrenci olmak üzere toplamda 18 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri, araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Elde edilen veriler, Maxqda nitel analiz programında içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın bulguları; ortaokul, lise ve üniversite düzeyindeki öğrencilerin Küçük Prens kitabına yönelik görüşlerinden ve her üç gruptaki öğrencilerin görüşlerinin karşılaştırılmasından oluşmaktadır. Araştırma bulguları bağlamında; Küçük Prens kitabının her düzeye hitap ettiği, değerler öğretimi bakımından uygun olduğu ve içerik bakımından hem çocukların bakış açısıyla yetişkinleri hem de yetişkinlerin bakış açısıyla çocukları yansıttığı sonuçlarına ulaşılmıştır.
{"title":"Küçük Prens Kitabının Farklı Öğrenim Grupları Üzerinden Değerlendirilmesi","authors":"Rezan Karakaş, İlknur Paçali, Yasemin Özkoyuncu, M. Kılınç","doi":"10.47935/ceded.1276858","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1276858","url":null,"abstract":"Küçük Prens kitabı, farklı yaş grupları tarafından ilgi duyulan, okunan bir eserdir. Halihazırda okullarda da öğretmenler tarafından tavsiye edilerek öğrencilere okutulmaktadır. Küresel ölçekte etkili olan bu kaynağın Türkiye’deki yansımalarını keşfetmek ve irdelemek bu araştırmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Bu kapsamda araştırmanın amacı, Küçük Prens kitabını farklı yaş gruplarının görüşleri doğrultusunda incelemek şeklinde belirlenmiştir. Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasına göre desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Siirt ilindeki ortaokul, lise ve üniversite düzeyinden altışar öğrenci olmak üzere toplamda 18 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri, araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Elde edilen veriler, Maxqda nitel analiz programında içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın bulguları; ortaokul, lise ve üniversite düzeyindeki öğrencilerin Küçük Prens kitabına yönelik görüşlerinden ve her üç gruptaki öğrencilerin görüşlerinin karşılaştırılmasından oluşmaktadır. Araştırma bulguları bağlamında; Küçük Prens kitabının her düzeye hitap ettiği, değerler öğretimi bakımından uygun olduğu ve içerik bakımından hem çocukların bakış açısıyla yetişkinleri hem de yetişkinlerin bakış açısıyla çocukları yansıttığı sonuçlarına ulaşılmıştır.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"281 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133975868","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Bu çalışmada Muzaffer İzgü’nün Yumurtadan Çıkan Öğretmen adlı eserinin, Sever’ in (1995), “Nitelikli Çocuk Kitaplarında Bulunması Gereken Yapısal ve Eğitsel Özellikler” adlı ölçütleri dâhilinde yedi öykünün incelemesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen veriler nitel araştırma kapsamında doküman incelemesi yöntemiyle tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular belirtilen ölçütler temele alınarak incelenmiştir. Elde edilen bilgiler tablolar hâlinde sunularak değerlendirilmiştir. Araştırmada, bu alanın temelinin oluşturan edebiyat ve çocuk kavramları Muzaffer İzgü’nün yaşamı ve edebî kişiliğiyle birlikte incelenip değerlendirilmiştir. İncelemenin temelinde araştırmaya konu olan 1981 yılında dönemin ağır şartlarında ezilen öğretmenleri konu alan, Yumurtadan Çıkan Öğretmen adlı öykü kitabı; araştırmanın problem cümlesi ve alt problem cümleleri kapsamında incelenmiştir. Araştırma sonucunda ilgili eserin tema, konu, ana fikir, karakterler, anlatım biçimi ve dil gibi içeriksel özelliklere uygunluğuyla birlikte biçimsel olarak da çocuğa uygun olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda ilgili eserin eğitsel açıdan çocuğun toplum içerisinde yer bulduğu, insan ve insana dair yaşamda yer alan olguların çocuğa göre sunulduğu belirlenmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen bulgular benzer çalışma sonuçlarıyla kıyaslanarak sonuç bölümünde tartışılmıştır. Çalışma kapsamında geliştirilen önerilerin ilgili alana katkı sunması umulmaktadır.
{"title":"Yumurtadan Çıkan Öğretmen Adlı Eserin Nitelikli Çocuk Kitaplarında Bulunması Gereken İlkeler Kapsamında İncelenmesi","authors":"Mesut Gün, Elifnur Alkan, Mustafa Kuzey İlhan","doi":"10.47935/ceded.1294217","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1294217","url":null,"abstract":"Bu çalışmada Muzaffer İzgü’nün Yumurtadan Çıkan Öğretmen adlı eserinin, Sever’ in (1995), “Nitelikli Çocuk Kitaplarında Bulunması Gereken Yapısal ve Eğitsel Özellikler” adlı ölçütleri dâhilinde yedi öykünün incelemesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen veriler nitel araştırma kapsamında doküman incelemesi yöntemiyle tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular belirtilen ölçütler temele alınarak incelenmiştir. Elde edilen bilgiler tablolar hâlinde sunularak değerlendirilmiştir. Araştırmada, bu alanın temelinin oluşturan edebiyat ve çocuk kavramları Muzaffer İzgü’nün yaşamı ve edebî kişiliğiyle birlikte incelenip değerlendirilmiştir. İncelemenin temelinde araştırmaya konu olan 1981 yılında dönemin ağır şartlarında ezilen öğretmenleri konu alan, Yumurtadan Çıkan Öğretmen adlı öykü kitabı; araştırmanın problem cümlesi ve alt problem cümleleri kapsamında incelenmiştir. Araştırma sonucunda ilgili eserin tema, konu, ana fikir, karakterler, anlatım biçimi ve dil gibi içeriksel özelliklere uygunluğuyla birlikte biçimsel olarak da çocuğa uygun olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda ilgili eserin eğitsel açıdan çocuğun toplum içerisinde yer bulduğu, insan ve insana dair yaşamda yer alan olguların çocuğa göre sunulduğu belirlenmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen bulgular benzer çalışma sonuçlarıyla kıyaslanarak sonuç bölümünde tartışılmıştır. Çalışma kapsamında geliştirilen önerilerin ilgili alana katkı sunması umulmaktadır.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"63 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127903055","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Türkiye’de çocuk edebiyatıyla ilgili ilk eserler Tanzimat döneminde verilmeye başladı. Klasik edebiyat döneminde bazı şairlerin kendi çocukları için yazmış oldukları birkaç didaktik eseri çocuk edebiyatı içerisinde değerlendiremiyoruz. Çünkü bu eserler, çocuk edebiyatı ürünü olmaktan uzaktır. Başlangıçta İngiliz ve Fransız edebiyatından tercüme eserlerle başlayan çocuk edebiyatı yayınları daha sonraları telif eserlerle gelişmeye başladı. Uzun süre Osmanlı İmparatorluğu yönetiminde yaşayan Balkan Türkleri dillerini ve kültürlerini yaşatabilmek için edebiyatın her alanında eserler vermeye devam etmişlerdir. Balkanlar’da yaşayan soydaşlarımız arasında yetişen yazarlar arasında Necati Zekeriya, İlhami Emin, Hasan Mercan, Emel Emin, Nusret Ülkü Dişo, Zeynel Beksaç gibi önemli isimleri sayabiliriz. Bu isimlerden bazıları hem edebiyatçı hem de öğretmen olarak Balkanlar’da Türk kimliğinin yaşatılması mücadelesini verirler. Eski Yugoslavya’da yayınlanan Kuş, Piyoner, Sevinç, Tomurcuk; Bulgaristan’da yayınlanan Eylülcü Çocuk, Filiz gibi dergiler Balkan Türklerinin sesi olur. Bu yayınların yanı sıra Üsküp’te otuz yılı aşkın bir süre yayınlanan Birlik gazetesi de milliyetçi Türk aydınlarının toplandıkları bir başka adrestir. Birlik gazetesi günlük gazete olmanın yanı sıra pek çok yazar ve şairin eserlerini ilk yayınladıkları bir yayın organı kimliğine de sahiptir. Bu yönüyle gazete aynı zamanda adeta yazar ve şair yetiştiren bir okul görevi görür. Nusret Ülkü Dişo da bu okulda yetişen yazarlardan biridir. Bu çalışmada Nusret Ülkü Dişo’nun “Çocuklar ve Büyük Çocuklar” adlı kitabı çocuk edebiyatı ve çocuğa görelik ilkesi açısından incelenecektir.
{"title":"Evaluation of Nusret Diso Ulku’s book “Children and Older Children” in terms of Children’s Literature and the Principle of Relativity to Children","authors":"Raşit Koç","doi":"10.47935/ceded.1231476","DOIUrl":"https://doi.org/10.47935/ceded.1231476","url":null,"abstract":"Türkiye’de çocuk edebiyatıyla ilgili ilk eserler Tanzimat döneminde verilmeye başladı. Klasik edebiyat döneminde bazı şairlerin kendi çocukları için yazmış oldukları birkaç didaktik eseri çocuk edebiyatı içerisinde değerlendiremiyoruz. Çünkü bu eserler, çocuk edebiyatı ürünü olmaktan uzaktır. Başlangıçta İngiliz ve Fransız edebiyatından tercüme eserlerle başlayan çocuk edebiyatı yayınları daha sonraları telif eserlerle gelişmeye başladı. \u0000Uzun süre Osmanlı İmparatorluğu yönetiminde yaşayan Balkan Türkleri dillerini ve kültürlerini yaşatabilmek için edebiyatın her alanında eserler vermeye devam etmişlerdir. Balkanlar’da yaşayan soydaşlarımız arasında yetişen yazarlar arasında Necati Zekeriya, İlhami Emin, Hasan Mercan, Emel Emin, Nusret Ülkü Dişo, Zeynel Beksaç gibi önemli isimleri sayabiliriz. Bu isimlerden bazıları hem edebiyatçı hem de öğretmen olarak Balkanlar’da Türk kimliğinin yaşatılması mücadelesini verirler. \u0000Eski Yugoslavya’da yayınlanan Kuş, Piyoner, Sevinç, Tomurcuk; Bulgaristan’da yayınlanan Eylülcü Çocuk, Filiz gibi dergiler Balkan Türklerinin sesi olur. Bu yayınların yanı sıra Üsküp’te otuz yılı aşkın bir süre yayınlanan Birlik gazetesi de milliyetçi Türk aydınlarının toplandıkları bir başka adrestir. Birlik gazetesi günlük gazete olmanın yanı sıra pek çok yazar ve şairin eserlerini ilk yayınladıkları bir yayın organı kimliğine de sahiptir. Bu yönüyle gazete aynı zamanda adeta yazar ve şair yetiştiren bir okul görevi görür. Nusret Ülkü Dişo da bu okulda yetişen yazarlardan biridir. \u0000Bu çalışmada Nusret Ülkü Dişo’nun “Çocuklar ve Büyük Çocuklar” adlı kitabı çocuk edebiyatı ve çocuğa görelik ilkesi açısından incelenecektir.","PeriodicalId":422200,"journal":{"name":"Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi","volume":"49 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124580591","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：