Pub Date : 2024-07-25DOI: 10.55213/kmujens.1477330
Ulviye Ziya, Mehmet Ali Hınıs
Günlük akarsu akımlarının tahmini su yapılarının işletilmesi, kontrolü ve yönetimi için oldukça önemlidir. Kısa süreli akım değerlerinin tahmini birçok parametreye bağlı olan ve değişkenlik gösteren zor bir görevdir. Günlük, haftalık gibi kısa süreli akış tahminleri, bir havzadaki belirli bir rezervuarın önümüzdeki kısa zaman bıyunca akışını tahmin etmek için kullanılır. Bu tahminler, mevcut su kaynaklarının optimum kullanımı için rezervuar depolamasının aktif olarak düzenlenmesini gerektiren hidroelektrik güç planlaması ve taşkın azaltmayı planlamak için kullanılır. Bu sebeple gerek akarsu yapılarının yönetiminde reservuarda ne kadar su biriktirileceği veya bırakılacağının belirlenmesinde gerekse üretilecek enerji miktarının belirlenmesinde kısa süreli akım tahminlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sebeple kısa süreli akımlar için en uygun tahminin yapılabilmesi su yapılarının yönetiminde hayati öneme sahiptir. Bu çalışmada günlük akım verilerinin kısa süreli akım tahminlerinde son yıllarda geliştirilmiş ve sıklıkla tercih edilen makine öğrenmesi yöntemlerinden birisi olan Destek Vektörleri Makineleri (DVM) incelenmiştir. Bu yöntem ile geliştirilen modeller sonuçlarının iyileştirilmesi için dalgacık dönüşümü kullanılarak hibrit modeller elde edilmiş ve günlük akım verileri için en uygun modeller araştırılmıştır. Geliştirilen modeller arasında 1,2 ve 5 günlük geciktirilmiş akım verilerin kullanılarak geliştirilen Dalgacık dönüşümlü DVM (WDVM04) modeli çeşitli istatistik kriterleri (R:0.998; NSE:0.996; KGE:0.993; PI:0.039; RMSE:0.304 ve MAPE:0.056) kullanılarak en iyi model olarak bulunmuştur.
{"title":"Günlük Akarsu Akım Verilerinin Destek Vektör Makinesi ve Dalgacık Dönüşümü ile Modellenmesi","authors":"Ulviye Ziya, Mehmet Ali Hınıs","doi":"10.55213/kmujens.1477330","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1477330","url":null,"abstract":"Günlük akarsu akımlarının tahmini su yapılarının işletilmesi, kontrolü ve yönetimi için oldukça önemlidir. Kısa süreli akım değerlerinin tahmini birçok parametreye bağlı olan ve değişkenlik gösteren zor bir görevdir. Günlük, haftalık gibi kısa süreli akış tahminleri, bir havzadaki belirli bir rezervuarın önümüzdeki kısa zaman bıyunca akışını tahmin etmek için kullanılır. Bu tahminler, mevcut su kaynaklarının optimum kullanımı için rezervuar depolamasının aktif olarak düzenlenmesini gerektiren hidroelektrik güç planlaması ve taşkın azaltmayı planlamak için kullanılır. Bu sebeple gerek akarsu yapılarının yönetiminde reservuarda ne kadar su biriktirileceği veya bırakılacağının belirlenmesinde gerekse üretilecek enerji miktarının belirlenmesinde kısa süreli akım tahminlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sebeple kısa süreli akımlar için en uygun tahminin yapılabilmesi su yapılarının yönetiminde hayati öneme sahiptir. Bu çalışmada günlük akım verilerinin kısa süreli akım tahminlerinde son yıllarda geliştirilmiş ve sıklıkla tercih edilen makine öğrenmesi yöntemlerinden birisi olan Destek Vektörleri Makineleri (DVM) incelenmiştir. Bu yöntem ile geliştirilen modeller sonuçlarının iyileştirilmesi için dalgacık dönüşümü kullanılarak hibrit modeller elde edilmiş ve günlük akım verileri için en uygun modeller araştırılmıştır. Geliştirilen modeller arasında 1,2 ve 5 günlük geciktirilmiş akım verilerin kullanılarak geliştirilen Dalgacık dönüşümlü DVM (WDVM04) modeli çeşitli istatistik kriterleri (R:0.998; NSE:0.996; KGE:0.993; PI:0.039; RMSE:0.304 ve MAPE:0.056) kullanılarak en iyi model olarak bulunmuştur.","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":"54 19","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141803699","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2024-07-20DOI: 10.55213/kmujens.1488048
Sabire Yerlikaya, Hülya Şen Arslan, Hanife Şimşek, Nur Özkaya
In this study, the antimicrobial effects of different levels (0%, 5%, 10%) of ethanolic extract of propolis (EEP), sage (EES), lavender (EEL), yarrow (EEY), and yellow cantaron (EEC) on total psychrotroph aerobic bacteria (TPAB), total coliform and fecal coliform, yeast-mold in chicken sausage were investigated. The sausages were divided into 7 groups. The first and second groups were the control samples. The surface of second control group of chicken sausage was sprayed with only ethyl alcohol (70%). The third, fourth, fifth, sixth and seventh groups were sprayed with EEP, EES, EEC, EEY and EEL at two levels respectively: 5%, 10%. Prior to each treatment, sausages were left to be stored at +4ºC for 10 days. All extracts significantly (P
{"title":"The Effects of Various Ethanolic Extracts on Some Microbiological Properties of Chicken Sausages","authors":"Sabire Yerlikaya, Hülya Şen Arslan, Hanife Şimşek, Nur Özkaya","doi":"10.55213/kmujens.1488048","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1488048","url":null,"abstract":"In this study, the antimicrobial effects of different levels (0%, 5%, 10%) of ethanolic extract of propolis (EEP), sage (EES), lavender (EEL), yarrow (EEY), and yellow cantaron (EEC) on total psychrotroph aerobic bacteria (TPAB), total coliform and fecal coliform, yeast-mold in chicken sausage were investigated. The sausages were divided into 7 groups. The first and second groups were the control samples. The surface of second control group of chicken sausage was sprayed with only ethyl alcohol (70%). The third, fourth, fifth, sixth and seventh groups were sprayed with EEP, EES, EEC, EEY and EEL at two levels respectively: 5%, 10%. Prior to each treatment, sausages were left to be stored at +4ºC for 10 days. All extracts significantly (P","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":"108 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141820488","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2024-05-02DOI: 10.55213/kmujens.1446772
Sevim Yasemin Çiçekli
Uydu tekniklerinin gelişmesiyle birlikte arazi kullanımı ve arazi örtüsü belirlemek amacıyla görüntü uzaktan algılama teknikleri daha sık kullanılmaktadır. Ceyhan ilçesi, tarımsal faaliyetler açısından oldukça önemli bir konumda olup, arazi kullanımı ve arazi örtüsünün düzenli gözlemlenmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmanın temel amacı Ceyhan ilçe merkezi çevresinde arazi örtüsü ve arazi kullanımını Sentinel-2B uydu görüntüleri kullanılarak ve bant oranlama teknikleri yardımı ile belirlemektir. Bu çalışmada Ceyhan İlçe merkezine ait 24 Haziran 2023 tarihinde alınan Sentinel-2B uydu görüntüsü kullanılmıştır. Sentinel-2B görüntüsüne Normalize Edilmiş Fark Bitki Örtüsü İndeksi uygulanarak bitki örtüsü dağılımı ve yoğunlukları, Normalize Edilmiş Fark Su İndeksi uygulanarak su alanları, Normalize Edilmiş Fark Yerleşim Alanı İndeksi ve Şehir İndeksi bant oranlama teknikleri uygulanarak yerleşim alanları belirlenmiştir. Otsu yöntemi ile eşik değerleri tespit edilmiştir. Çalışma alanındaki 100 adet kontrol noktası kullanılarak her yöntem için doğruluk analizi yapılmıştır. Normalize Edilmiş Fark Bitki Örtüsü İndeksi %91, Normalize Edilmiş Fark Su İndeksi %99, Normalize Edilmiş Fark Yerleşim Alanı İndeksi %89, Şehir İndeksi %92 doğruluk sağlamıştır. Tüm yöntemlerin beklenen doğruluğu karşıladığı ve bu yöntemlerle oluşturulmuş sınıfların birbiri ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir.
{"title":"Kentsel Alanlarda Arazi Kullanım ve Arazi Örtüsü Belirleme Çalışmalarında Spektral İndekslerin Kullanılması: Ceyhan İlçe Merkezi Örneği","authors":"Sevim Yasemin Çiçekli","doi":"10.55213/kmujens.1446772","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1446772","url":null,"abstract":"Uydu tekniklerinin gelişmesiyle birlikte arazi kullanımı ve arazi örtüsü belirlemek amacıyla görüntü uzaktan algılama teknikleri daha sık kullanılmaktadır. Ceyhan ilçesi, tarımsal faaliyetler açısından oldukça önemli bir konumda olup, arazi kullanımı ve arazi örtüsünün düzenli gözlemlenmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmanın temel amacı Ceyhan ilçe merkezi çevresinde arazi örtüsü ve arazi kullanımını Sentinel-2B uydu görüntüleri kullanılarak ve bant oranlama teknikleri yardımı ile belirlemektir. Bu çalışmada Ceyhan İlçe merkezine ait 24 Haziran 2023 tarihinde alınan Sentinel-2B uydu görüntüsü kullanılmıştır. Sentinel-2B görüntüsüne Normalize Edilmiş Fark Bitki Örtüsü İndeksi uygulanarak bitki örtüsü dağılımı ve yoğunlukları, Normalize Edilmiş Fark Su İndeksi uygulanarak su alanları, Normalize Edilmiş Fark Yerleşim Alanı İndeksi ve Şehir İndeksi bant oranlama teknikleri uygulanarak yerleşim alanları belirlenmiştir. Otsu yöntemi ile eşik değerleri tespit edilmiştir. Çalışma alanındaki 100 adet kontrol noktası kullanılarak her yöntem için doğruluk analizi yapılmıştır. Normalize Edilmiş Fark Bitki Örtüsü İndeksi %91, Normalize Edilmiş Fark Su İndeksi %99, Normalize Edilmiş Fark Yerleşim Alanı İndeksi %89, Şehir İndeksi %92 doğruluk sağlamıştır. Tüm yöntemlerin beklenen doğruluğu karşıladığı ve bu yöntemlerle oluşturulmuş sınıfların birbiri ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir.","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":"14 21","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141021084","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2024-02-12DOI: 10.55213/kmujens.1418280
Sevcan Turan, Feyzullah Temurtaş
Son yıllarda, görüntü işleme teknikleri kullanılarak yayaların takip edebileceği rotanın tahmini, hızla dikkat çeken bir araştırma konusu haline gelmiştir. Rota tahmin uygulamalarında Derin Öğrenmenin kullanımı, mühendislik çalışmalarıyla yapılan geleneksel parametre belirleme işlemlerine ihtiyaç duymayan ve daha doğru tahminler yapabilen yeni uygulamaların geliştirilmesini sağlamıştır. Rota tahmini için sıklıkla veriye dayalı olan gözetimli derin öğrenme modelleri kullanılmaktadır. Ancak, bu modellerin eğitimi yüksek hesaplama maliyeti getirmektedir. Bu maliyetleri azaltmak ve doğrulukları arttırmak için iyi yakınsama ve genelleştirme özelliklerine sahip optimizasyon yöntemlerini seçmek önemlidir. Bu çalışma, ETH/UCY veri kümeleri kullanılarak derin öğrenme mimarisi temelinde geliştirilmiş rota tahmini algoritmalarının optimizasyon yöntemi açısından performansını incelemektedir. Özellikle, modelin eğitimi aşamasında yakınsama açısından AdaBelief optimizasyon tekniğinin avantajları ve dezavantajlarına odaklanılmaktadır. Çalışmanın sonuçları, AdaBelief yönteminin eğitim sürecine pozitif bir katkıda bulunduğunu ve rota tahmini algoritmalarının genel performansını arttırabileceğini göstermektedir.
{"title":"Investigation of the effects of AdaBelief optimization technique on deep learning-based pedestrian path prediction applications in terms of “Convergence”","authors":"Sevcan Turan, Feyzullah Temurtaş","doi":"10.55213/kmujens.1418280","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1418280","url":null,"abstract":"Son yıllarda, görüntü işleme teknikleri kullanılarak yayaların takip edebileceği rotanın tahmini, hızla dikkat çeken bir araştırma konusu haline gelmiştir. Rota tahmin uygulamalarında Derin Öğrenmenin kullanımı, mühendislik çalışmalarıyla yapılan geleneksel parametre belirleme işlemlerine ihtiyaç duymayan ve daha doğru tahminler yapabilen yeni uygulamaların geliştirilmesini sağlamıştır. Rota tahmini için sıklıkla veriye dayalı olan gözetimli derin öğrenme modelleri kullanılmaktadır. Ancak, bu modellerin eğitimi yüksek hesaplama maliyeti getirmektedir. Bu maliyetleri azaltmak ve doğrulukları arttırmak için iyi yakınsama ve genelleştirme özelliklerine sahip optimizasyon yöntemlerini seçmek önemlidir. Bu çalışma, ETH/UCY veri kümeleri kullanılarak derin öğrenme mimarisi temelinde geliştirilmiş rota tahmini algoritmalarının optimizasyon yöntemi açısından performansını incelemektedir. Özellikle, modelin eğitimi aşamasında yakınsama açısından AdaBelief optimizasyon tekniğinin avantajları ve dezavantajlarına odaklanılmaktadır. Çalışmanın sonuçları, AdaBelief yönteminin eğitim sürecine pozitif bir katkıda bulunduğunu ve rota tahmini algoritmalarının genel performansını arttırabileceğini göstermektedir.","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":"45 11","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140458025","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2024-01-17DOI: 10.55213/kmujens.1398303
Rumeysa Göldağ, Muhammet Doğan
Avokado (Persea americana Mill.) Lauraceae ailesine ait çift çenekli bir bitkidir. Avokado, sağlıklı beslenme ve besin değeri yüksek gıdalar arasında öne çıkan bir meyvedir. İçinde bulunan yüksek miktarda fitokimyasallar nedeniyle süper gıda olarak kabul edilmektedir. Avokado, bir dizi biyoaktif fitokimyasal içerir. Bu bileşenler, avokadonun sağlık üzerindeki olumlu etkilerinden sorumlu olan antioksidan, anti-inflamatuar ve diğer sağlık yararlarına katkıda bulunan özelliklere sahiptir. Avokado, özellikle tekli doymamış yağlar bakımından zengindir. Bu yağlar, kalp sağlığını destekler ve kötü kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir. Avokado, C vitamini, K vitamini, B6 vitamini, folik asit, potasyum gibi birçok vitamin ve mineral içerir. Bu besin öğeleri, bağışıklık sistemini güçlendirmek, kemik sağlığını desteklemek ve enerji üretimine katkıda bulunmak gibi çeşitli sağlık yararlarına sahiptir. Avokado, yağda çözünen vitaminler olan A, D, E ve K vitaminlerini içerir. Bu vitaminler, göz sağlığı, kemik sağlığı ve genel vücut fonksiyonları için önemlidir. Avokado, antioksidanlar açısından zengin bir besindir. Antioksidanlar, vücudu serbest radikallerin zararlı etkilerinden koruyabilir ve hücresel yaşlanmayı geciktirebilir. Avokado yüksek antioksidan özellikleri ve biyobileşikleri ile antimikrobiyal, antihipertansif, antiviral, antiinflamatuar etkiler göstermektedir. Bu özellikleriyle avokado, dengeli bir beslenme planının önemli bir parçası olarak kabul edilir ve birçok sağlık yararı sağlar. Bu derleme çalışmada avokadonun besinsel bileşimleri, antioksidan özellikleri ve potansiyel sağlık yararları sunulmuştur.
牛油果(Persea americana Mill.)是一种双子叶植物,属于月桂科。牛油果是一种在健康营养和高营养价值食品中脱颖而出的水果。由于含有大量的植物化学物质,它被认为是一种超级食品。牛油果含有多种生物活性植物化学物质。这些成分具有抗氧化、消炎和其他保健功效,是牛油果对健康产生积极影响的原因。牛油果尤其富含单不饱和脂肪。这些脂肪有助于心脏健康,并能帮助降低坏胆固醇。牛油果含有多种维生素和矿物质,如维生素 C、维生素 K、维生素 B6、叶酸和钾。这些营养素对健康有多种益处,如增强免疫系统、支持骨骼健康和促进能量生成。牛油果含有维生素 A、D、E 和 K,这些都是脂溶性维生素。这些维生素对眼睛健康、骨骼健康和全身机能非常重要。牛油果是一种富含抗氧化剂的食物。抗氧化剂可以保护人体免受自由基的危害,延缓细胞衰老。牛油果的高抗氧化性和生物化合物具有抗菌、降血压、抗病毒和消炎的作用。凭借这些特性,牛油果被认为是均衡营养计划的重要组成部分,可为健康带来诸多益处。本综述研究介绍了牛油果的营养成分、抗氧化特性和潜在的健康益处。
{"title":"Nutritional Content, Antioxidant Properties and Potential Health Benefits of Avocado (Persea americana Mill.)","authors":"Rumeysa Göldağ, Muhammet Doğan","doi":"10.55213/kmujens.1398303","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1398303","url":null,"abstract":"Avokado (Persea americana Mill.) Lauraceae ailesine ait çift çenekli bir bitkidir. Avokado, sağlıklı beslenme ve besin değeri yüksek gıdalar arasında öne çıkan bir meyvedir. İçinde bulunan yüksek miktarda fitokimyasallar nedeniyle süper gıda olarak kabul edilmektedir. Avokado, bir dizi biyoaktif fitokimyasal içerir. Bu bileşenler, avokadonun sağlık üzerindeki olumlu etkilerinden sorumlu olan antioksidan, anti-inflamatuar ve diğer sağlık yararlarına katkıda bulunan özelliklere sahiptir. Avokado, özellikle tekli doymamış yağlar bakımından zengindir. Bu yağlar, kalp sağlığını destekler ve kötü kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir. Avokado, C vitamini, K vitamini, B6 vitamini, folik asit, potasyum gibi birçok vitamin ve mineral içerir. Bu besin öğeleri, bağışıklık sistemini güçlendirmek, kemik sağlığını desteklemek ve enerji üretimine katkıda bulunmak gibi çeşitli sağlık yararlarına sahiptir. Avokado, yağda çözünen vitaminler olan A, D, E ve K vitaminlerini içerir. Bu vitaminler, göz sağlığı, kemik sağlığı ve genel vücut fonksiyonları için önemlidir. Avokado, antioksidanlar açısından zengin bir besindir. Antioksidanlar, vücudu serbest radikallerin zararlı etkilerinden koruyabilir ve hücresel yaşlanmayı geciktirebilir. Avokado yüksek antioksidan özellikleri ve biyobileşikleri ile antimikrobiyal, antihipertansif, antiviral, antiinflamatuar etkiler göstermektedir. Bu özellikleriyle avokado, dengeli bir beslenme planının önemli bir parçası olarak kabul edilir ve birçok sağlık yararı sağlar. Bu derleme çalışmada avokadonun besinsel bileşimleri, antioksidan özellikleri ve potansiyel sağlık yararları sunulmuştur.","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":" 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139617243","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-11-30DOI: 10.55213/kmujens.1386520
Sercan Turhan, Mert Bozkurt, Durmus Özkan Sahin
Ülkemiz eğitim sisteminde sınavlar önemli bir yere sahiptir. Bu sınavlar genellikle çoktan seçmeli sınavlar olarak uygulanmaktadır. Çoktan seçmeli sınavlar optik form ile daha hızlı okunabilmektedir. Optik formlar zamandan tasarruf sağlarlar ancak bunun yanında bazı dezavantajlarda mevcuttur. Bunların en başında optik okuyucu cihazlarının maliyetinin yüksek olması gelmektedir. Yüksek maliyete sahip optik okuyucu cihazları her eğitim kurumunda bulunmamaktadır. Bu projede bunun önüne geçmek için bu çalışmayla birlikte önerilen mobil optik okuyucu uygulamasının alt yapısı ve geliştirme adımlarına değinilecektir. Önerilen mobil optik okuyucu uygulaması ile eğitimciler telefonlarını kullanarak optik formları okutma imkânına kavuşacaklardır. Bu sayede optik okuyucu cihazına gerek kalmamaktadır. Telefon kamerası yardımıyla okunan optik formlar çeşitli görüntü işleme teknikleriyle uygun formata getirilmektedir. Uygun formata gelen görüntüler üzerinden işaretli şıkların tanınması sağlanır. Tanınan şıkların konumlarından elde edilen soru sırası bilgisi ile sınav sonuçları hesaplanmaktadır. Sınav sonuçları değerlendirilerek öğretmen ve öğrenciye istatiksel veriler sunulmaktadır. Bu uygulamanın alt yapısında görüntü işleme teknikleri için Python OpenCV kütüphanesinden yararlanılmaktadır. Önerilen uygulama Dart ve Flutter programlama dilleri ile geliştirilmektedir. Bu programlama dilleri çapraz platformda çalışma imkânı sağlamaktadır. Bu sayede işletim sisteminden bağımsız birçok mobil cihazlar üzerinde verimli bir şekilde kullanımı sağlanacaktır. Bu gibi katkıların yanında geliştirilen uygulama test sınavlarının sonuçlarını yüksek bir oranda doğru hesaplamaktadır. Yapılan deneyler incelendiğinde hesaplama başarımı %90 ile %95 arasında ölçülmektedir. Doğru ışığın sağlanarak optik formların sisteme verilmesi halinde test sınavlarının sonuçları yüksek oranda doğru çıkmaktadır.
{"title":"Görüntü İşleme Tekniklerini Kullanarak Mobil Uygulama Tabanlı Optik Okuyucu Sisteminin Geliştirilmesi","authors":"Sercan Turhan, Mert Bozkurt, Durmus Özkan Sahin","doi":"10.55213/kmujens.1386520","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1386520","url":null,"abstract":"Ülkemiz eğitim sisteminde sınavlar önemli bir yere sahiptir. Bu sınavlar genellikle çoktan seçmeli sınavlar olarak uygulanmaktadır. Çoktan seçmeli sınavlar optik form ile daha hızlı okunabilmektedir. Optik formlar zamandan tasarruf sağlarlar ancak bunun yanında bazı dezavantajlarda mevcuttur. Bunların en başında optik okuyucu cihazlarının maliyetinin yüksek olması gelmektedir. Yüksek maliyete sahip optik okuyucu cihazları her eğitim kurumunda bulunmamaktadır. Bu projede bunun önüne geçmek için bu çalışmayla birlikte önerilen mobil optik okuyucu uygulamasının alt yapısı ve geliştirme adımlarına değinilecektir. Önerilen mobil optik okuyucu uygulaması ile eğitimciler telefonlarını kullanarak optik formları okutma imkânına kavuşacaklardır. Bu sayede optik okuyucu cihazına gerek kalmamaktadır. Telefon kamerası yardımıyla okunan optik formlar çeşitli görüntü işleme teknikleriyle uygun formata getirilmektedir. Uygun formata gelen görüntüler üzerinden işaretli şıkların tanınması sağlanır. Tanınan şıkların konumlarından elde edilen soru sırası bilgisi ile sınav sonuçları hesaplanmaktadır. Sınav sonuçları değerlendirilerek öğretmen ve öğrenciye istatiksel veriler sunulmaktadır. Bu uygulamanın alt yapısında görüntü işleme teknikleri için Python OpenCV kütüphanesinden yararlanılmaktadır. Önerilen uygulama Dart ve Flutter programlama dilleri ile geliştirilmektedir. Bu programlama dilleri çapraz platformda çalışma imkânı sağlamaktadır. Bu sayede işletim sisteminden bağımsız birçok mobil cihazlar üzerinde verimli bir şekilde kullanımı sağlanacaktır. Bu gibi katkıların yanında geliştirilen uygulama test sınavlarının sonuçlarını yüksek bir oranda doğru hesaplamaktadır. Yapılan deneyler incelendiğinde hesaplama başarımı %90 ile %95 arasında ölçülmektedir. Doğru ışığın sağlanarak optik formların sisteme verilmesi halinde test sınavlarının sonuçları yüksek oranda doğru çıkmaktadır.","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139200880","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-11-20DOI: 10.55213/kmujens.1364455
Burak Sürmen, H. Kutbay, A. İmamoğlu
Bu çalışmada Karadeniz ve Marmara Bölgesi’nde farklı lokalitelerde bulunan su basar ormanların karakter bitki türlerinin belirlemesi amaçlanmıştır. Bu ormanlar Samsun Hacıosman Su Basar Ormanı, Sinop Sarıkum Su Basar Ormanı, Sakarya Hendek-Süleymaniye Su Basar Ormanı ve Kırklareli İğneada Su Basar Ormanı’dır. Her bir su basar ormanda altışar adet 20 x 20 m büyüklüğünde örnek parseller yerleştirilmiştir. Belirlenen türlerin örtüş-bolluk dereceleri Braun-Blaunqet metoduna ve Phi (Φ) katsayısına göre tespit edilmiş olup ayrıca her bir türün sadakat derecesi Braun-Blaunqet ve Phi (Φ) katsayısına göre belirlenmiştir. Tespit edilen karakter türlerin sayısı sırasıyla; Hacıosman Ormanı’nda 16, Sarıkum Ormanı’nda 12, Hendek-Süleymaniye Ormanı’nda 14 ve İğneada Ormanı’nda ise 30 tür tespit edilmiştir. Sonuç olarak tahribatın fazla olduğu lokalitelerde karakter türlerin giderek azaldığı bulunmuştur.
{"title":"Türkiye'deki Farklı Tahribat Dereceli Su Basar Ormanların Karakter Türleri","authors":"Burak Sürmen, H. Kutbay, A. İmamoğlu","doi":"10.55213/kmujens.1364455","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1364455","url":null,"abstract":"Bu çalışmada Karadeniz ve Marmara Bölgesi’nde farklı lokalitelerde bulunan su basar ormanların karakter bitki türlerinin belirlemesi amaçlanmıştır. Bu ormanlar Samsun Hacıosman Su Basar Ormanı, Sinop Sarıkum Su Basar Ormanı, Sakarya Hendek-Süleymaniye Su Basar Ormanı ve Kırklareli İğneada Su Basar Ormanı’dır. Her bir su basar ormanda altışar adet 20 x 20 m büyüklüğünde örnek parseller yerleştirilmiştir. Belirlenen türlerin örtüş-bolluk dereceleri Braun-Blaunqet metoduna ve Phi (Φ) katsayısına göre tespit edilmiş olup ayrıca her bir türün sadakat derecesi Braun-Blaunqet ve Phi (Φ) katsayısına göre belirlenmiştir. Tespit edilen karakter türlerin sayısı sırasıyla; Hacıosman Ormanı’nda 16, Sarıkum Ormanı’nda 12, Hendek-Süleymaniye Ormanı’nda 14 ve İğneada Ormanı’nda ise 30 tür tespit edilmiştir. Sonuç olarak tahribatın fazla olduğu lokalitelerde karakter türlerin giderek azaldığı bulunmuştur.","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":"20 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139257902","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-05-24DOI: 10.55213/kmujens.1291397
Şule Ataç, Ahmet Kayabaşi
Tarım sektörü, insanlığın ekonomik ve sosyal gelişiminde çok önemli görevler üstlenmiş ve bu görevini günümüze kadar sürdürmüştür. Tarımsal üretim doğa koşullarına bağlı olduğu için risk ve belirsizlik yüksektir. Günümüzde birçok alanda teknolojik gelişmeler yaşanmıştır. Özellikle tarım alanında yapay zekânın kullanımına yönelik büyük bir gelişme gösteren bilgisayar teknolojileri sayesinde, tarımda yaşanan bu risk ve belirsizliklere daha hızlı ve tutarlı çözümler üretmek mümkün hale gelmiştir. Tarımda yaşanan risk ve belirsizliklerden biri de rekolte tahminidir. Bu tahminlerde belirsizlik yüksek olduğu için yapay zekâdan faydalanmak doğruluk oranını arttıracaktır. Bu çalışmada elma ağaçlarındaki toplam rekoltenin tahmini için yapay zekâ ve görüntü işleme tekniklerinden faydalanılmıştır. Evrişimsel sinir ağları (ESA), doğrusal regresyon (DR) ve hazırlanan bir yapay sinir ağı (YSA) modeli ile tahmin çalışması yapılmıştır. Farklı yapay zekâ modelleri ile yapılan bu çalışmaların sonucunda doğrulukları kıyaslanarak % 85 ‘in üzerinde doğruluk oranları elde edilmiştir.
{"title":"Görüntü İşlemeye Dayalı Yapay Zekâ Teknikleri Kullanılarak Rekolte Tahmini: Elma Ağacı Uygulaması","authors":"Şule Ataç, Ahmet Kayabaşi","doi":"10.55213/kmujens.1291397","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1291397","url":null,"abstract":"Tarım sektörü, insanlığın ekonomik ve sosyal gelişiminde çok önemli görevler üstlenmiş ve bu görevini günümüze kadar sürdürmüştür. Tarımsal üretim doğa koşullarına bağlı olduğu için risk ve belirsizlik yüksektir. Günümüzde birçok alanda teknolojik gelişmeler yaşanmıştır. Özellikle tarım alanında yapay zekânın kullanımına yönelik büyük bir gelişme gösteren bilgisayar teknolojileri sayesinde, tarımda yaşanan bu risk ve belirsizliklere daha hızlı ve tutarlı çözümler üretmek mümkün hale gelmiştir. Tarımda yaşanan risk ve belirsizliklerden biri de rekolte tahminidir. Bu tahminlerde belirsizlik yüksek olduğu için yapay zekâdan faydalanmak doğruluk oranını arttıracaktır. Bu çalışmada elma ağaçlarındaki toplam rekoltenin tahmini için yapay zekâ ve görüntü işleme tekniklerinden faydalanılmıştır. Evrişimsel sinir ağları (ESA), doğrusal regresyon (DR) ve hazırlanan bir yapay sinir ağı (YSA) modeli ile tahmin çalışması yapılmıştır. Farklı yapay zekâ modelleri ile yapılan bu çalışmaların sonucunda doğrulukları kıyaslanarak % 85 ‘in üzerinde doğruluk oranları elde edilmiştir.","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":"105 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115750167","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-05-17DOI: 10.55213/kmujens.1250621
Gökhan Sevi̇m, Necmi Altin
Bataryalar kimyasal yapılarına göre çeşitlilik gösterse de genel kullanım amaçları enerjiyi depo etmektir. Kullanıcı konforu ve bataryayı daha verimli kullanabilmek için batarya durumlarını tahmin etmek önemlidir. Bu çalışmada lityum bazlı bir bataryanın şarj durumu (SoC) ve sağlık durumu (SoH) Kalman filtresi yardımı ile kestirilmeye çalışılmıştır. Geliştirilen yöntem ile MATLAB programında oluşturulan bir batarya modelinin SoC ve SoH değerleri kestirilmiştir. MATLAB/Simulink’de var olan bataryanın SoC değeri önerilen yöntem ile kestirilmiş ve Simulink modelinin verdiği değer ile karşılaştırılmıştır. Yapılan benzetim çalışmalarında önerilen yöntem ile elde edilen değer ile Simulink modelinin verdiği değer arasındaki hata değerinin maksimum ±0.03 olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde SoH kestirimi ile elde edilen değerin maksimum sapma miktarının ±0.03 olması beklenmektedir.
{"title":"Lityum Bataryalarda Şarj Durumu (SoC) ve Sağlık Durumu (SoH) Kestirimi","authors":"Gökhan Sevi̇m, Necmi Altin","doi":"10.55213/kmujens.1250621","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1250621","url":null,"abstract":"Bataryalar kimyasal yapılarına göre çeşitlilik gösterse de genel kullanım amaçları enerjiyi depo etmektir. Kullanıcı konforu ve bataryayı daha verimli kullanabilmek için batarya durumlarını tahmin etmek önemlidir. Bu çalışmada lityum bazlı bir bataryanın şarj durumu (SoC) ve sağlık durumu (SoH) Kalman filtresi yardımı ile kestirilmeye çalışılmıştır. Geliştirilen yöntem ile MATLAB programında oluşturulan bir batarya modelinin SoC ve SoH değerleri kestirilmiştir. MATLAB/Simulink’de var olan bataryanın SoC değeri önerilen yöntem ile kestirilmiş ve Simulink modelinin verdiği değer ile karşılaştırılmıştır. Yapılan benzetim çalışmalarında önerilen yöntem ile elde edilen değer ile Simulink modelinin verdiği değer arasındaki hata değerinin maksimum ±0.03 olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde SoH kestirimi ile elde edilen değerin maksimum sapma miktarının ±0.03 olması beklenmektedir.","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":"79 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127271425","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-05-17DOI: 10.55213/kmujens.1259401
Halil Erhan Eroğlu
The S/AI formula is a parameter used to determine the karyotype asymmetry in higher animals and humans. The formula was performed to the 47 Artiodactyla species. According to the S/AI values between 1.0000 and 3.0000, the dendrograms were drawn demonstrating the interspecies and interfamilies relationships in Artiodactyla. The female karyotype types are between symmetric and asymmetric in the eight families, 18 genera and 36 species; symmetric in the five families, nine genera and 10 species; full symmetric in the only one family, genus and species. The male karyotype types are between symmetric and asymmetric in the 8 families, 18 genera and 34 species; symmetric in the five families, eight genera and nine species; full symmetric in the only one family, genus and species.
{"title":"Artiodactyla Takımının Familya ve Türlerinin Karyotip Simetri/Asimetri İndeksi (S/AI) ile Karşılaştırılması","authors":"Halil Erhan Eroğlu","doi":"10.55213/kmujens.1259401","DOIUrl":"https://doi.org/10.55213/kmujens.1259401","url":null,"abstract":"The S/AI formula is a parameter used to determine the karyotype asymmetry in higher animals and humans. The formula was performed to the 47 Artiodactyla species. According to the S/AI values between 1.0000 and 3.0000, the dendrograms were drawn demonstrating the interspecies and interfamilies relationships in Artiodactyla. The female karyotype types are between symmetric and asymmetric in the eight families, 18 genera and 36 species; symmetric in the five families, nine genera and 10 species; full symmetric in the only one family, genus and species. The male karyotype types are between symmetric and asymmetric in the 8 families, 18 genera and 34 species; symmetric in the five families, eight genera and nine species; full symmetric in the only one family, genus and species.","PeriodicalId":423199,"journal":{"name":"Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Dergisi","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115427060","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}