Pub Date : 2023-12-21DOI: 10.58627/dpuiibf.1394505
Mehmet Şengür, Onur Ercan
Çalışmada Türkiye için 1950-2019 dönemi verileri kullanılarak kamu harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu kapsamda, ARDL sınır testi yaklaşımıyla değişkenler arasında hem uzun dönemli hem de kısa dönemli ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Analizde yer alan değişkenlere ait katsayıların %5 ve %1 anlam düzeyinde istatiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Ekonometrik analiz sonuçlarına göre; uzun dönemde cari harcamaların, yatırım harcamalarının, transfer harcamalarının ve toplam harcamaların ekonomik GSYİH’yı artırdığı tespit edilmiştir. Diğer bir bulgu olarak da kısa dönemde ise toplam harcamaların GSYİH üzerinde pozitif etkisi saptanmıştır. Bu araştırmada, kamu harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin pozitif olduğu ve Keynesyen teoriyi desteklediği tespit edilmiştir.
{"title":"Türkiye’de Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi","authors":"Mehmet Şengür, Onur Ercan","doi":"10.58627/dpuiibf.1394505","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1394505","url":null,"abstract":"Çalışmada Türkiye için 1950-2019 dönemi verileri kullanılarak kamu harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu kapsamda, ARDL sınır testi yaklaşımıyla değişkenler arasında hem uzun dönemli hem de kısa dönemli ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Analizde yer alan değişkenlere ait katsayıların %5 ve %1 anlam düzeyinde istatiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Ekonometrik analiz sonuçlarına göre; uzun dönemde cari harcamaların, yatırım harcamalarının, transfer harcamalarının ve toplam harcamaların ekonomik GSYİH’yı artırdığı tespit edilmiştir. Diğer bir bulgu olarak da kısa dönemde ise toplam harcamaların GSYİH üzerinde pozitif etkisi saptanmıştır. Bu araştırmada, kamu harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin pozitif olduğu ve Keynesyen teoriyi desteklediği tespit edilmiştir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"43 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138951020","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-21DOI: 10.58627/dpuiibf.1393705
Cansu UYGUN ŞEN, Yasemin Deniz Koç
Bireylerin ve kurumların barınma ihtiyaçları ekonomi içerisinde dikkate alınması gereken konular arasında üst sıralarda yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı ekonomik göstergeleri önemli ölçüde şekillendiren konut fiyat endeksi ve son yıllarda işlem hacmi gözle görülür bir biçimde artan gayrimenkul yatırım ortaklıkları endeksi arasındaki nedensellik ilişkilerinin yönünü araştırmaktır. Araştırmada konut fiyat endeksi ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları endeksi arasındaki kısa ve uzun vadeli ilişki VAR-Granger Nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda çeşitli varsayımlar ve farklı gecikme uzunlukları sonucunda konut fiyat endeksinden gayrimenkul yatırım ortaklıkları endeksine doğru nedensellik ilişkisi ortaya çıkmıştır.
{"title":"EXAMINING THE SHORT AND LONG-RUN RELATIONSHIP BETWEEN THE HOUSE PRICE INDEX AND THE REAL ESTATE INVESTMENT TRUSTS INDEX","authors":"Cansu UYGUN ŞEN, Yasemin Deniz Koç","doi":"10.58627/dpuiibf.1393705","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1393705","url":null,"abstract":"Bireylerin ve kurumların barınma ihtiyaçları ekonomi içerisinde dikkate alınması gereken konular arasında üst sıralarda yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı ekonomik göstergeleri önemli ölçüde şekillendiren konut fiyat endeksi ve son yıllarda işlem hacmi gözle görülür bir biçimde artan gayrimenkul yatırım ortaklıkları endeksi arasındaki nedensellik ilişkilerinin yönünü araştırmaktır. Araştırmada konut fiyat endeksi ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları endeksi arasındaki kısa ve uzun vadeli ilişki VAR-Granger Nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda çeşitli varsayımlar ve farklı gecikme uzunlukları sonucunda konut fiyat endeksinden gayrimenkul yatırım ortaklıkları endeksine doğru nedensellik ilişkisi ortaya çıkmıştır.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"5 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138948679","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-14DOI: 10.58627/dpuiibf.1393332
Hüseyin Önder, Şerife Önder
İmalat sanayi bir ülke ekonomisi için en önemli sektörlerden biridir. Bu sektörde faaliyet gösteren şirketler arasında önemli bir rekabet ortamı bulunabilir. Ortaya çıkabilecek rekabet ortamı, beraberinde karların sektör ortalamasına inmesine neden olabilir. Bu çalışma, BIST imalat sanayi şirketlerinin karlarının sektör ortalamasına yakınsayıp yakınsamadığını incelemektedir. Bunun için 151 şirketin 2016-021 yılları arasındaki özkaynak karlılık oranlarını panel birim kök testi ile incelemiştir. Stokastik yakınsama çerçevesinde yapılan analizler sonucunda, BİST imalat sanayi şirketlerinin özkaynak karlılığının mutlak bir şekilde yakınsama içermediği sonucuna ulaşılmıştır. Buna karşılık, nisbi olarak kağıt ve kağıt ürünleri alt sektörü ile taş ve toprağa dayalı imalat sanayi alt sektörlerinde, diğer imalat sanayi alt sektörlerine göre, sektör ortalamasına yakınsamanın varlığı ortaya konmuştur. Bu sonuç, söz konusu sektörlerde rekabetin diğer imalat sanayi alt sektörlerine göre daha yoğun olduğunu vurgulamaktadır. Söz konusu imalat sanayi alt sektörlerinde faaliyet gösteren şirketlerin, benzer mallar üretmesi dikkat çekicidir.
{"title":"INVESTIGATION OF PROFITABILITY CONVERGENCE OF MANUFACTURING INDUSTRY COMPANIES: AN APPLICATION IN BİST","authors":"Hüseyin Önder, Şerife Önder","doi":"10.58627/dpuiibf.1393332","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1393332","url":null,"abstract":"İmalat sanayi bir ülke ekonomisi için en önemli sektörlerden biridir. Bu sektörde faaliyet gösteren şirketler arasında önemli bir rekabet ortamı bulunabilir. Ortaya çıkabilecek rekabet ortamı, beraberinde karların sektör ortalamasına inmesine neden olabilir. Bu çalışma, BIST imalat sanayi şirketlerinin karlarının sektör ortalamasına yakınsayıp yakınsamadığını incelemektedir. Bunun için 151 şirketin 2016-021 yılları arasındaki özkaynak karlılık oranlarını panel birim kök testi ile incelemiştir. Stokastik yakınsama çerçevesinde yapılan analizler sonucunda, BİST imalat sanayi şirketlerinin özkaynak karlılığının mutlak bir şekilde yakınsama içermediği sonucuna ulaşılmıştır. Buna karşılık, nisbi olarak kağıt ve kağıt ürünleri alt sektörü ile taş ve toprağa dayalı imalat sanayi alt sektörlerinde, diğer imalat sanayi alt sektörlerine göre, sektör ortalamasına yakınsamanın varlığı ortaya konmuştur. Bu sonuç, söz konusu sektörlerde rekabetin diğer imalat sanayi alt sektörlerine göre daha yoğun olduğunu vurgulamaktadır. Söz konusu imalat sanayi alt sektörlerinde faaliyet gösteren şirketlerin, benzer mallar üretmesi dikkat çekicidir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"60 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138974978","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-14DOI: 10.58627/dpuiibf.1389959
Yusuf Ünsal
Ekonomik büyüme tüm ekonomiler açısından arzu edilen bir sonuç olarak görülebilir. Ancak bazı durumlarda, ekonomik büyüme belirli bireyler veya gruplar lehine ve toplumun geri kalanı aleyhine sonuçlar doğurabilir. Buradan hareketle bu çalışma, yoksullaştıran büyüme ve ekonomik karmaşıklık arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlamaktadır. 2003-2020 yılları arasındaki yıllık verileri içeren 95 ülke üzerinde gerçekleştirilen analizler, eş bütünleşme ve Panel ARDL yöntemleri kullanılarak yürütülmüştür. Bulgular, ekonomik karmaşıklığın uzun vadede ekonomik büyümeyi açıklamada önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Ayrıca, ekonomik büyümenin net ihracat üzerinde olumsuz bir etkisi olduğu belirlenmiştir; yani ekonomik büyüme artışı ithalatı artırırken ihracatı azaltmaktadır. Sonuç olarak, çalışmada ekonomik karmaşıklık ile tüketim harcamaları arasındaki ilişki konusunda kesin bulgulara ulaşılamamıştır. Bu bulgulardan hareketle, yoksullaştıran büyümenin varlığına ilişkin kesin kanıtlar elde edilemediği ifade edilebilir.
{"title":"A PANEL ARDL APPROACH TO THE IMMISERIZING GROWTH HYPOTHESIS THROUGH THE LENS OF ECONOMIC COMPLEXITY","authors":"Yusuf Ünsal","doi":"10.58627/dpuiibf.1389959","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1389959","url":null,"abstract":"Ekonomik büyüme tüm ekonomiler açısından arzu edilen bir sonuç olarak görülebilir. Ancak bazı durumlarda, ekonomik büyüme belirli bireyler veya gruplar lehine ve toplumun geri kalanı aleyhine sonuçlar doğurabilir. Buradan hareketle bu çalışma, yoksullaştıran büyüme ve ekonomik karmaşıklık arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlamaktadır. 2003-2020 yılları arasındaki yıllık verileri içeren 95 ülke üzerinde gerçekleştirilen analizler, eş bütünleşme ve Panel ARDL yöntemleri kullanılarak yürütülmüştür. Bulgular, ekonomik karmaşıklığın uzun vadede ekonomik büyümeyi açıklamada önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Ayrıca, ekonomik büyümenin net ihracat üzerinde olumsuz bir etkisi olduğu belirlenmiştir; yani ekonomik büyüme artışı ithalatı artırırken ihracatı azaltmaktadır. Sonuç olarak, çalışmada ekonomik karmaşıklık ile tüketim harcamaları arasındaki ilişki konusunda kesin bulgulara ulaşılamamıştır. Bu bulgulardan hareketle, yoksullaştıran büyümenin varlığına ilişkin kesin kanıtlar elde edilemediği ifade edilebilir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"39 12","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138972723","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-14DOI: 10.58627/dpuiibf.1377916
Ahmet Yurtseven
Tarihte ilk besin üretilmesi, Bereketli Hilal bölgesinde yaşayan toplayıcı ve avcı toplulukları tarafından başlatılmıştır. Yabani bitki ve hayvanların insanın denetimine geçmesi sonucunda tarım toplumları süratle büyümüştür. Bu da nüfus artışına sebep olmuş; ortaya çıkan işgücü ve geliştirilen zirai tekniklerle elde edilip silolarda depolanan artı ürün de tarım sektörü dışındaki sektörlerin gelişmesine zemin hazırlamıştır. Toplayıcı ve avcı toplulukların yiyecek üretmeye başlaması, ilk yerleşim yerlerinin kurulması, yiyecek kaynaklarının çeşitlendirilmesi, topluluklar arasında takasın başlaması, hayvanların ehlileştirilerek besiciliğe geçilmesi, nüfus artışının yaşanması, güvenli ve teşkilatlı bir hayat tarzının ortaya çıkması, kasaba şehirleriyle medeniyete geçiş yapılması, pek çok yeniliklerin önünün açılması gibi tarihte pek çok ilklerin yaşandığı bölge Bereketli Hilal bölgesidir. Zirai faaliyetin çeşitli sanatlar ile birlikte gelişmesiyle, gıda güvenliğine kavuşan insanların yiyecek alışkanlıkları değişmiş, et, süt, süt ürünleri tüketimi artmış, açlık ve kıtlık problemi ortadan kalkmış, kalıcı evler inşa edilmiş, mimari yapılar oluşmuş, kimi kurumları oluşmaya başlamıştır.
{"title":"Socio-Economic Effects of Domestication of Plants and Animals in the Historical Process","authors":"Ahmet Yurtseven","doi":"10.58627/dpuiibf.1377916","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1377916","url":null,"abstract":"Tarihte ilk besin üretilmesi, Bereketli Hilal bölgesinde yaşayan toplayıcı ve avcı toplulukları tarafından başlatılmıştır. Yabani bitki ve hayvanların insanın denetimine geçmesi sonucunda tarım toplumları süratle büyümüştür. Bu da nüfus artışına sebep olmuş; ortaya çıkan işgücü ve geliştirilen zirai tekniklerle elde edilip silolarda depolanan artı ürün de tarım sektörü dışındaki sektörlerin gelişmesine zemin hazırlamıştır. \u0000Toplayıcı ve avcı toplulukların yiyecek üretmeye başlaması, ilk yerleşim yerlerinin kurulması, yiyecek kaynaklarının çeşitlendirilmesi, topluluklar arasında takasın başlaması, hayvanların ehlileştirilerek besiciliğe geçilmesi, nüfus artışının yaşanması, güvenli ve teşkilatlı bir hayat tarzının ortaya çıkması, kasaba şehirleriyle medeniyete geçiş yapılması, pek çok yeniliklerin önünün açılması gibi tarihte pek çok ilklerin yaşandığı bölge Bereketli Hilal bölgesidir. \u0000Zirai faaliyetin çeşitli sanatlar ile birlikte gelişmesiyle, gıda güvenliğine kavuşan insanların yiyecek alışkanlıkları değişmiş, et, süt, süt ürünleri tüketimi artmış, açlık ve kıtlık problemi ortadan kalkmış, kalıcı evler inşa edilmiş, mimari yapılar oluşmuş, kimi kurumları oluşmaya başlamıştır.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"9 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138975439","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-14DOI: 10.58627/dpuiibf.1378420
Güven Şeker, Hüseyin Gül
Çalışma, kültürel çeşitlilik ve kamu yönetimi alanındaki önemli kavramları incelemektedir. Kültürün tanımı, gruplar arası ilişkiler, kamu politikaları ve hizmetler üzerindeki etkileri ele alınmaktadır. Ayrıca, farklı kültürlerin bir arada yaşama biçimleri ve bu çeşitliliğin yönetilme yaklaşımlarını irdelemektedir. Kültürel çeşitliliğin, insan nüfusu, toplumlar ve örgütler arasında farklılık gösteren bilgi, anlam ve uygulamaların bir arada var olma eğilimini yansıttığı vurgulanır. Kültürel farklılıkların yapısal yönleri ve kültürlerarası etkileşim biçimleri açıklanırken, kültürel çeşitliliğin kavramsallaştırılmasının ideolojik farklılıkları da yansıttığı belirtilir. Çok kültürlülük, çoklu kültürlülük ve kültürleşme gibi terimler de tartışılır. Çalışmada, kültürel çeşitliliğin olmazsa olmaz bir bileşeni olarak kültürel özgürlük vurgulanır. Farklı kültürel grupların kimliklerini koruma haklarına dikkat çekilirken, kültürlerarasılık kavramı da ele alınır. Bu bağlamda, kültürlerarasılığın kültürel çeşitliliğin kabul edilmesi ve uyumun önemini vurguladığı ifade edilir. Çalışmada, kamu yönetimi ve kamu politikası bağlamında kültürel çeşitliliğin önemi vurgulanmıştır. Kamu yönetimi alanında kültürel yeterliliğin teşvik edilmesi ve kamu hizmetlerinin kültürel farklılıklara duyarlı şekilde sunulması gerektiği üzerinde durulmuştur. Çalışma, kamu yönetimi ve kültürel çeşitlilik arasındaki ilişkiyi geniş bir bakış açısı ile ele alarak farklı değerlendirmeleri bir araya getirir. Çalışma ile kamu yönetimi alanında yeni yaklaşımların geliştirilmesine ve kültürel çeşitliliğin yönetimi ile ilgili daha derin bir anlayış sağlayabilir.
{"title":"The Concept of Cultural Diversity in Public Administration and Policies","authors":"Güven Şeker, Hüseyin Gül","doi":"10.58627/dpuiibf.1378420","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1378420","url":null,"abstract":"Çalışma, kültürel çeşitlilik ve kamu yönetimi alanındaki önemli kavramları incelemektedir. Kültürün tanımı, gruplar arası ilişkiler, kamu politikaları ve hizmetler üzerindeki etkileri ele alınmaktadır. Ayrıca, farklı kültürlerin bir arada yaşama biçimleri ve bu çeşitliliğin yönetilme yaklaşımlarını irdelemektedir. Kültürel çeşitliliğin, insan nüfusu, toplumlar ve örgütler arasında farklılık gösteren bilgi, anlam ve uygulamaların bir arada var olma eğilimini yansıttığı vurgulanır. Kültürel farklılıkların yapısal yönleri ve kültürlerarası etkileşim biçimleri açıklanırken, kültürel çeşitliliğin kavramsallaştırılmasının ideolojik farklılıkları da yansıttığı belirtilir. Çok kültürlülük, çoklu kültürlülük ve kültürleşme gibi terimler de tartışılır. Çalışmada, kültürel çeşitliliğin olmazsa olmaz bir bileşeni olarak kültürel özgürlük vurgulanır. Farklı kültürel grupların kimliklerini koruma haklarına dikkat çekilirken, kültürlerarasılık kavramı da ele alınır. Bu bağlamda, kültürlerarasılığın kültürel çeşitliliğin kabul edilmesi ve uyumun önemini vurguladığı ifade edilir. \u0000Çalışmada, kamu yönetimi ve kamu politikası bağlamında kültürel çeşitliliğin önemi vurgulanmıştır. Kamu yönetimi alanında kültürel yeterliliğin teşvik edilmesi ve kamu hizmetlerinin kültürel farklılıklara duyarlı şekilde sunulması gerektiği üzerinde durulmuştur. Çalışma, kamu yönetimi ve kültürel çeşitlilik arasındaki ilişkiyi geniş bir bakış açısı ile ele alarak farklı değerlendirmeleri bir araya getirir. Çalışma ile kamu yönetimi alanında yeni yaklaşımların geliştirilmesine ve kültürel çeşitliliğin yönetimi ile ilgili daha derin bir anlayış sağlayabilir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"27 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138971727","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-12-12DOI: 10.58627/dpuiibf.1311185
Fazıl Zeynalov, Semih Karacan
Bu çalışmada tarımın çevreye ve ekonomik büyümeye etkisinin Türkiye için geçerli olup olmadığı vektör otoregresif (VAR) modeli ile uygun gecikmeyi bulup Johansen eş bütünleşme yöntemi ile test edilerek sonuçları karşılaştırılmıştır. Yapılan literatür taraması sonucunda modelde yer alan en önemli değişkenlerin Karbon Emisyonu Eşdeğeri (EMI), kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) ve Tarımsal zirai getiri (ZG) tespit edilmiştir. Bu değişkenlere ait veriler dünya dalkınma endeksi (WDI) gibi kaynaklardan elde edilen verilerin resmî sitesinden indirilmiş olup, 1990-2020 yıllarını kapsamaktadır. Çalışmanın sonucunda Johansen Eş bütünleşme yöntemleri karşılaştırılmış ve varyans ayrıştırmasından sonra etki-tepki analizi tercih edilmesi gerektiği belirlenmiştir. Sonuç olarak zirai getirinin EMI değeri ve GSYİH üzerinde uzun dönemde ilişki olduğu ve belli bir zamandan sonra tarımsal politikalar ve teknolojik araçlar ile EMI değerinin azalacağı ve Tarımın GSYİH deki yerinin dahada artacağı gözlemlenmiştir. Elde edilen sonuçların hem iktisadi hem de istatistiksel açıdan daha güvenilir olduğu tespit edilmiştir.
本研究采用约翰森协整方法，通过向量自回归（VAR）模型找到适当的滞后期，检验了农业对土耳其环境和经济增长的影响是否有效，并对结果进行了比较。通过文献综述，确定模型中最重要的变量是碳排放当量（EMI）、人均国内生产总值（GDP）和农业产量（AGY）。这些变量的数据是从世界发展指数（WDI）等数据来源的官方网站上下载的，涵盖 1990-2020 年。研究结束时，对 Johansen 协整方法进行了比较，确定在进行方差分解后，应首选脉冲响应分析。结果表明，农业收益的 EMI 值与 GDP 之间存在长期关系，在一定时期后，EMI 值会随着农业政策和技术手段的出台而降低，农业在 GDP 中的地位会进一步提高。已确定所获得的结果在经济学和统计学上都比较可靠。
{"title":"THE IMPACT OF AGRICULTURE ON THE ENVIRONMENT AND ECONOMIC GROWTH: AN ECONOMETRIC STUDY ON THE CASE OF TURKEY","authors":"Fazıl Zeynalov, Semih Karacan","doi":"10.58627/dpuiibf.1311185","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1311185","url":null,"abstract":"Bu çalışmada tarımın çevreye ve ekonomik büyümeye etkisinin Türkiye için geçerli olup olmadığı vektör otoregresif (VAR) modeli ile uygun gecikmeyi bulup Johansen eş bütünleşme yöntemi ile test edilerek sonuçları karşılaştırılmıştır. Yapılan literatür taraması sonucunda modelde yer alan en önemli değişkenlerin Karbon Emisyonu Eşdeğeri (EMI), kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) ve Tarımsal zirai getiri (ZG) tespit edilmiştir. Bu değişkenlere ait veriler dünya dalkınma endeksi (WDI) gibi kaynaklardan elde edilen verilerin resmî sitesinden indirilmiş olup, 1990-2020 yıllarını kapsamaktadır. Çalışmanın sonucunda Johansen Eş bütünleşme yöntemleri karşılaştırılmış ve varyans ayrıştırmasından sonra etki-tepki analizi tercih edilmesi gerektiği belirlenmiştir. Sonuç olarak zirai getirinin EMI değeri ve GSYİH üzerinde uzun dönemde ilişki olduğu ve belli bir zamandan sonra tarımsal politikalar ve teknolojik araçlar ile EMI değerinin azalacağı ve Tarımın GSYİH deki yerinin dahada artacağı gözlemlenmiştir. Elde edilen sonuçların hem iktisadi hem de istatistiksel açıdan daha güvenilir olduğu tespit edilmiştir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"39 23","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139007402","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-11-09DOI: 10.58627/dpuiibf.1378427
Tunga BOZDOĞAN, Ömer Orbay ÇETİN
Ülkemizde son olarak 2004 yılında enflasyon muhasebesi uygulamaları kullanılmış ve 2021 yılına kadar tekrar tartışmaya açılmamıştır. 2021 yılı itibariyle pek çok ekonomist, akademisyen ve uzman tarafından yeniden enflasyon muhasebesi uygulamalarının hayata geçirilmesi gerektiği savunulmuştur. 2023 yılının sonunda ise enflasyon muhasebesinin yeniden esas alınacağı ve buna ilişkin uygulamaların gerçekleştirileceği kamu idaresince yasal zeminde de ilan edilmiştir. Enflasyonist dönemlerde işletmelerin yaşadığı en büyük sorunlardan biri sahip olduğu varlıkların değerinin piyasa değerinden çok daha düşük kabul edilmesi ve kârlılık düzeyinin olduğundan daha yüksek görünmesi nedeniyle ödemekle yükümlü olduğu vergi tutarının yüksek olmasıdır. Enflasyon muhasebesi uygulamalarıyla işletmelerin yaşadığı bu sorunların çözüme kavuşması beklenmektedir.
Bu sebepler doğrultusunda bu çalışmanın konusu enflasyon muhasebesine ilişkin yayınlanan makalelerin tespiti ve içeriklerinin analiz edilmesidir. Çalışma kapsamında 1980 yılından günümüze enflasyon muhasebesini esas alan 32 adet makale incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre enflasyon muhasebesine ilişkin en fazla makalenin yayınladığı yıl 8 adet makaleyle 2023 yılı olmuştur. Makalelerin konularına detaylı bakıldığında en fazla temel alınan konu 11 kez ile enflasyon muhasebesi uygulamaları olmuştur. En sık kullanılan anahtar kelimeler ise 20 kez ile enflasyon muhasebesi ve 11 kez ile enflasyon olmuştur. Ayrıca makalelerin en fazla muhasebe ve finans alanında faaliyetini sürdüren dergilerde yayınlandığı görülmüştür. Çalışmanın son kısmında elde edilen bulgulara ilişkin farklı değerlendirmelerde bulunulurken, literatüre enflasyon muhasebesine ilişkin yapılan çalışmaları tek bir çalışmada sunarak gelecekte yapılacak çalışmalara kaynak sağlamaya çalışılmıştır.
{"title":"ENFLASYON MUHASEBESİNE GERİ DÖNÜŞ: ENFLASYON MUHASEBESİ KONULU MAKALELERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ","authors":"Tunga BOZDOĞAN, Ömer Orbay ÇETİN","doi":"10.58627/dpuiibf.1378427","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1378427","url":null,"abstract":"Ülkemizde son olarak 2004 yılında enflasyon muhasebesi uygulamaları kullanılmış ve 2021 yılına kadar tekrar tartışmaya açılmamıştır. 2021 yılı itibariyle pek çok ekonomist, akademisyen ve uzman tarafından yeniden enflasyon muhasebesi uygulamalarının hayata geçirilmesi gerektiği savunulmuştur. 2023 yılının sonunda ise enflasyon muhasebesinin yeniden esas alınacağı ve buna ilişkin uygulamaların gerçekleştirileceği kamu idaresince yasal zeminde de ilan edilmiştir. Enflasyonist dönemlerde işletmelerin yaşadığı en büyük sorunlardan biri sahip olduğu varlıkların değerinin piyasa değerinden çok daha düşük kabul edilmesi ve kârlılık düzeyinin olduğundan daha yüksek görünmesi nedeniyle ödemekle yükümlü olduğu vergi tutarının yüksek olmasıdır. Enflasyon muhasebesi uygulamalarıyla işletmelerin yaşadığı bu sorunların çözüme kavuşması beklenmektedir.
 Bu sebepler doğrultusunda bu çalışmanın konusu enflasyon muhasebesine ilişkin yayınlanan makalelerin tespiti ve içeriklerinin analiz edilmesidir. Çalışma kapsamında 1980 yılından günümüze enflasyon muhasebesini esas alan 32 adet makale incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre enflasyon muhasebesine ilişkin en fazla makalenin yayınladığı yıl 8 adet makaleyle 2023 yılı olmuştur. Makalelerin konularına detaylı bakıldığında en fazla temel alınan konu 11 kez ile enflasyon muhasebesi uygulamaları olmuştur. En sık kullanılan anahtar kelimeler ise 20 kez ile enflasyon muhasebesi ve 11 kez ile enflasyon olmuştur. Ayrıca makalelerin en fazla muhasebe ve finans alanında faaliyetini sürdüren dergilerde yayınlandığı görülmüştür. Çalışmanın son kısmında elde edilen bulgulara ilişkin farklı değerlendirmelerde bulunulurken, literatüre enflasyon muhasebesine ilişkin yapılan çalışmaları tek bir çalışmada sunarak gelecekte yapılacak çalışmalara kaynak sağlamaya çalışılmıştır.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":" 43","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135192504","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-10-23DOI: 10.58627/dpuiibf.1371129
Ali BALKI
Bu çalışmada işsizlik oranı ile kurumlar vergisi, tasarruf ve ekonomik büyüme oranları arasındaki ilişkiler Türkiye örnekleminde 1988-2021 dönemi için araştırılmıştır. Hem klasik hem de genişletilmiş ARDL sınır testi yaklaşımlarından elde edilen bulgular şu şekildedir: (i.) İşsizlik, kurumlar vergisi, tasarruf ve ekonomik büyüme oranları arasında uzun dönemde eşbütünleşme ilişkisi bulunmaktadır. (ii.) Kurumlar vergisi oranındaki 1 birimlik artış işsizlik oranını 0.16 birim artırmaktadır. (iii.) Tasarruf oranındaki 1 birimlik bir artış işsizlik oranını 0.52 birim azaltmaktadır. (iv.) Ekonomideki 1 birimlik büyüme, işsizlik oranını 0.58 birim düşürmektedir. Bu sonuçlar dikkate alındığında, işsizlik oranını düşürmek için ekonomik büyümeyi teşvik edecek, tasarruf oranlarını artıracak politikalar izlenmelidir. Kurumlar vergisi oranında indirime gidilmesi ise üretimi teşvik edecek ve uzun dönemde işsizliği azaltacaktır. Ayrıca, dünya ortalamasının altında belirlenecek bir kurumlar vergisi oranı, doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişini hızlandıracak ve istihdama katkı sağlayacaktır.
{"title":"KURUMLAR VERGİSİNİN İŞSİZLİK ORANINA ETKİSİ: GENİŞLETİLMİŞ ARDL YÖNTEMİNDEN KANITLAR","authors":"Ali BALKI","doi":"10.58627/dpuiibf.1371129","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1371129","url":null,"abstract":"Bu çalışmada işsizlik oranı ile kurumlar vergisi, tasarruf ve ekonomik büyüme oranları arasındaki ilişkiler Türkiye örnekleminde 1988-2021 dönemi için araştırılmıştır. Hem klasik hem de genişletilmiş ARDL sınır testi yaklaşımlarından elde edilen bulgular şu şekildedir: (i.) İşsizlik, kurumlar vergisi, tasarruf ve ekonomik büyüme oranları arasında uzun dönemde eşbütünleşme ilişkisi bulunmaktadır. (ii.) Kurumlar vergisi oranındaki 1 birimlik artış işsizlik oranını 0.16 birim artırmaktadır. (iii.) Tasarruf oranındaki 1 birimlik bir artış işsizlik oranını 0.52 birim azaltmaktadır. (iv.) Ekonomideki 1 birimlik büyüme, işsizlik oranını 0.58 birim düşürmektedir. Bu sonuçlar dikkate alındığında, işsizlik oranını düşürmek için ekonomik büyümeyi teşvik edecek, tasarruf oranlarını artıracak politikalar izlenmelidir. Kurumlar vergisi oranında indirime gidilmesi ise üretimi teşvik edecek ve uzun dönemde işsizliği azaltacaktır. Ayrıca, dünya ortalamasının altında belirlenecek bir kurumlar vergisi oranı, doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişini hızlandıracak ve istihdama katkı sağlayacaktır.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"19 2","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135368302","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-10-23DOI: 10.58627/dpuiibf.1373438
Ferit KARAHAN, Şule ÖZ
Covid-19 küresel salgınının ülkelerin ekonomilerine etkileri uzun bir süre devam etmiştir. Bu salgından sektörler ve firmalar farklı boyutlarda etkilenmektedir. Yapılan çalışmada Covid-19 küresel salgınının BIST Sınai endeksinde işlem görmekte olan firmaların finansal tabloları üzerindeki etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada 2018 Aralık – 2021 Eylül dönemleri arasında kesintisiz olarak varlığını sürdürmüş ve düzenli verisine ulaşılabilen 142 işletmenin mali tablolarındaki verilere oran analizi uygulanmıştır. BIST Sınai endeksinde faaliyet göstermekte olan işletmelerin likidite, borçluluk, faaliyet ve karlılık olmak üzere toplam dört ana grupta 40 oran uygulanmıştır. Hesaplanan oranların pandemi döneminde anlamlı bir farklılık olup olmadığının saptanması adına bağımlı örneklem t-testi uygulanmıştır. Sonuç olarak işletmelerin bazı finansal oranlarında Covid-19 öncesi ve Covid-19 döneminde anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.
{"title":"COVİD-19 PANDEMİSİNİN FİNANSAL ORANLAR ÜZERİNE ETKİSİ: BİST’TE BİR İNCELEME","authors":"Ferit KARAHAN, Şule ÖZ","doi":"10.58627/dpuiibf.1373438","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1373438","url":null,"abstract":"Covid-19 küresel salgınının ülkelerin ekonomilerine etkileri uzun bir süre devam etmiştir. Bu salgından sektörler ve firmalar farklı boyutlarda etkilenmektedir. Yapılan çalışmada Covid-19 küresel salgınının BIST Sınai endeksinde işlem görmekte olan firmaların finansal tabloları üzerindeki etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada 2018 Aralık – 2021 Eylül dönemleri arasında kesintisiz olarak varlığını sürdürmüş ve düzenli verisine ulaşılabilen 142 işletmenin mali tablolarındaki verilere oran analizi uygulanmıştır. BIST Sınai endeksinde faaliyet göstermekte olan işletmelerin likidite, borçluluk, faaliyet ve karlılık olmak üzere toplam dört ana grupta 40 oran uygulanmıştır. Hesaplanan oranların pandemi döneminde anlamlı bir farklılık olup olmadığının saptanması adına bağımlı örneklem t-testi uygulanmıştır. Sonuç olarak işletmelerin bazı finansal oranlarında Covid-19 öncesi ve Covid-19 döneminde anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"46 5","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135367695","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：