Pub Date : 2023-10-18DOI: 10.58627/dpuiibf.1368318
Halit YALÇIN, Necati ÇİFTÇİ
Ekonomik büyüme ülkelerin temel makroekonomik hedefleri arasında yer almaktadır. Ekonomik büyümenin sağlanmasında tasarrufların yatırımlara dönüştürülmesi önemlidir. Bu bağlamda finansal sistem tasarrufların yatırımlara dönüştürülmesinde aracılık sağlayarak ekonomik büyümeye katkı sağlamaktadır. İktisat litetarüründe finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin araştırıldığı çalışmalar bulunmaktadır. Finansal gelişmişliğin ölçülmesinde kullanılan çeşitli endeksler bulunmakla birlikte bu çalışmada finansal gelişmişlik Uluslararası Para Fonu’ndan elde edilen endeks ile incelenmiştir. Buradan hareketle çalışmada Türkiye ekonomisinde finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki araştırılmıştır. Türkiye ekonomisine ait 1990-2020 periyodu için yıllık olarak ele alınan finansal gelişme ve ekonomik büyüme verileri ARDL sınır testi yöntemi ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre Türkiye ekonomisinde ilgili dönemde finansal gelişme ile ekonomik büyümenin arasında istatistiksel olarak anlamlı birilişkinin olduğu ve finansal gelişmenin ekonomik büyümeyi pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir.
{"title":"THE EFFECT OF FINANCIAL DEVELOPMENT ON ECONOMIC GROWTH IN TURKISH ECONOMY","authors":"Halit YALÇIN, Necati ÇİFTÇİ","doi":"10.58627/dpuiibf.1368318","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1368318","url":null,"abstract":"Ekonomik büyüme ülkelerin temel makroekonomik hedefleri arasında yer almaktadır. Ekonomik büyümenin sağlanmasında tasarrufların yatırımlara dönüştürülmesi önemlidir. Bu bağlamda finansal sistem tasarrufların yatırımlara dönüştürülmesinde aracılık sağlayarak ekonomik büyümeye katkı sağlamaktadır. İktisat litetarüründe finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin araştırıldığı çalışmalar bulunmaktadır. Finansal gelişmişliğin ölçülmesinde kullanılan çeşitli endeksler bulunmakla birlikte bu çalışmada finansal gelişmişlik Uluslararası Para Fonu’ndan elde edilen endeks ile incelenmiştir. Buradan hareketle çalışmada Türkiye ekonomisinde finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki araştırılmıştır. Türkiye ekonomisine ait 1990-2020 periyodu için yıllık olarak ele alınan finansal gelişme ve ekonomik büyüme verileri ARDL sınır testi yöntemi ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre Türkiye ekonomisinde ilgili dönemde finansal gelişme ile ekonomik büyümenin arasında istatistiksel olarak anlamlı birilişkinin olduğu ve finansal gelişmenin ekonomik büyümeyi pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135943023","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-10-18DOI: 10.58627/dpuiibf.1323497
Ali TOPBAY, Ercan TAŞKIN
Tarihin her döneminde devletlerin temel gereksinimi olan savunma, ülke
bağımsızlığının ve güvenliğinin sağlanması amacıyla silahlı kuvvetlerinin
çeşitli sistem ve teçhizatlar ile donatılmasıdır. Devletlerin egemenlik
şartlarından birisi olan savunma gücüne sahip olabilmesinin iki temel yolu
bulunmaktadır. Birincisi, devletlerin kendi savunma ihtiyaçlarını
karşılayabilme ve ileri teknolojiye sahip savunma sanayini oluşturabilmeleri
için sektöre gerekli yüksek kaynakları sağlamaları ve sektörü desteklemeleri
gerekmektedir. İkincisi ise, savunma sanayi alanına gerekli destek ve
yatırımları olmayan ama savunma gücüne sahip olmak isteyen devletlerin
yapmış olduğu, savunma sanayi alanında gelişimini sağlayan ülkelerden sistem
ve teçhizatlar ithal ederek savunma alanında güçlerini yükseltmeye
çalışmalarıdır. Bu durum doğrultusunda ulusal savunma sanayini, uygulama ve
harcamaları ile destekleyen ülkelerin zamanla ihracat potansiyeli yükseleceği
için savunma alanında rekabet avantajı sağlayacaklardır. Türkiye’nin savunma
sanayi alanındaki uygulamalarını gelişim süreci içerisinde değerlendirilip,
2012-2022 yılları arasındaki gerçekleştirdiği savunma harcamaların sektör
performansına etkisi analiz edilecektir.
{"title":"THE IMPACT OF DEFENSE INDUSTRY PRACTICES AND EXPENDITURES ON DEFENSE PERFORMANCE: THE CASE OF TURKEY","authors":"Ali TOPBAY, Ercan TAŞKIN","doi":"10.58627/dpuiibf.1323497","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1323497","url":null,"abstract":"Tarihin her döneminde devletlerin temel gereksinimi olan savunma, ülke
 bağımsızlığının ve güvenliğinin sağlanması amacıyla silahlı kuvvetlerinin
 çeşitli sistem ve teçhizatlar ile donatılmasıdır. Devletlerin egemenlik
 şartlarından birisi olan savunma gücüne sahip olabilmesinin iki temel yolu
 bulunmaktadır. Birincisi, devletlerin kendi savunma ihtiyaçlarını
 karşılayabilme ve ileri teknolojiye sahip savunma sanayini oluşturabilmeleri
 için sektöre gerekli yüksek kaynakları sağlamaları ve sektörü desteklemeleri
 gerekmektedir. İkincisi ise, savunma sanayi alanına gerekli destek ve
 yatırımları olmayan ama savunma gücüne sahip olmak isteyen devletlerin
 yapmış olduğu, savunma sanayi alanında gelişimini sağlayan ülkelerden sistem
 ve teçhizatlar ithal ederek savunma alanında güçlerini yükseltmeye
 çalışmalarıdır. Bu durum doğrultusunda ulusal savunma sanayini, uygulama ve
 harcamaları ile destekleyen ülkelerin zamanla ihracat potansiyeli yükseleceği
 için savunma alanında rekabet avantajı sağlayacaklardır. Türkiye’nin savunma
 sanayi alanındaki uygulamalarını gelişim süreci içerisinde değerlendirilip,
 2012-2022 yılları arasındaki gerçekleştirdiği savunma harcamaların sektör
 performansına etkisi analiz edilecektir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"36 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135943187","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-10-08DOI: 10.58627/dpuiibf.1367302
Zeki YILMAZ
Bölgesel kalkınma son yıllarda ulusal kalkınmanın yanında daha önemli hale gelmiş, emek ve sermaye gibi geleneksel üretim faktörlerinin yanında bilgi ve inovasyonun önceliği artmıştır. Bu noktada ülkelerin, Ar-Ge ve teknolojik yatırımlara ayırdıkları pay önem kazanmaktadır. Teknoloji ve inovatif faaliyetlerle gerçekleştirilen yatırım, bölgesel kalkınmada ve bölgesel gelişmişlik farklarının minimize edilmesinde etkin bir araç oluşturmaktadır. Bu nedenle teşvik politikalarıyla devlet ve özel sektör yatırımlarını arttırarak bölgelerarası dengesizliğin giderilmesi hedeflenmektedir. inovasyon faaliyetleriyle bölgesel kalkınma arasındaki ilişki açıklanarak, Türkiye’nin diğer ülkelere göre Ar-GE ve inovasyona yönelik faaliyetlerindeki yerinin belirlenip ihtiyaçlarını saptamak ve inovasyon göstergelerinde hangi faktörlere ağırlık verilmesi gerektiği ortaya koymaya çalışılmıştır.
{"title":"THE DIMENSION OF INNOVATION AND REGIONAL DEVELOPMENT IN TÜRKİYE","authors":"Zeki YILMAZ","doi":"10.58627/dpuiibf.1367302","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1367302","url":null,"abstract":"Bölgesel kalkınma son yıllarda ulusal kalkınmanın yanında daha önemli hale gelmiş, emek ve sermaye gibi geleneksel üretim faktörlerinin yanında bilgi ve inovasyonun önceliği artmıştır. Bu noktada ülkelerin, Ar-Ge ve teknolojik yatırımlara ayırdıkları pay önem kazanmaktadır. Teknoloji ve inovatif faaliyetlerle gerçekleştirilen yatırım, bölgesel kalkınmada ve bölgesel gelişmişlik farklarının minimize edilmesinde etkin bir araç oluşturmaktadır. Bu nedenle teşvik politikalarıyla devlet ve özel sektör yatırımlarını arttırarak bölgelerarası dengesizliğin giderilmesi hedeflenmektedir. inovasyon faaliyetleriyle bölgesel kalkınma arasındaki ilişki açıklanarak, Türkiye’nin diğer ülkelere göre Ar-GE ve inovasyona yönelik faaliyetlerindeki yerinin belirlenip ihtiyaçlarını saptamak ve inovasyon göstergelerinde hangi faktörlere ağırlık verilmesi gerektiği ortaya koymaya çalışılmıştır.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135197906","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-08-08DOI: 10.58627/dpuiibf.1309005
Tukazban GASIMOVA, Melis ERÇİN YURCU
2020 senesinde İkinci Karabağ Savaşı'nın en dikkat çekici sonuçlarından biri olan Zengezur koridoru, yerel, bölgesel ve kıtalararası olmak üzere üç boyutta önem taşımaktadır. Yerel düzeyde, koridorun geçtiği bölgeler üzerinden ülkelerdeki yerel ekonomik kalkınmayı teşvik edici rolü bulunmaktadır. Zengezur Koridoru, Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan'ın az gelişmiş bölgelerinden geçmesiyle büyük bir önem taşımaktadır. Koridor, Azerbaycan'ın uzun süredir işgal altında olan güneybatı bölgelerine bağlanmasını sağlarken, aynı zamanda Türkiye'nin de terörle mücadele eden doğu bölgelerine ekonomik büyüme sağlayacaktır. Bu çalışma, Zengezur Koridoru'nun Azerbaycan'ın dış ticaret ve lojistik sektörü üzerinde olası etkilerini araştırmayı hedeflemektedir. Lojistik sektörüne odaklanan çalışmada, koridorun sektöre etkileri, güçlü ve zayıf yönleri ile ortaya çıkaracağı fırsatlar ve tehditler değerlendirilmiştir. Çalışmada SWOT analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, Zengezur Koridoru'nun Azerbaycan'ın dış ticaret ve lojistik sektöründe olumlu bir etki yaratacağı ve aynı zamanda toplumlar arasında barışa katkı sağlayacağı sonucuna varılmıştır. Koridor, Asya ile Avrupa arasında transit ulaşım projeleri için Azerbaycan üzerinden önemli bir fırsat sunmaktadır ve Azerbaycan Avrasya'da ulaşım ve lojistik merkezi olarak güçlenecektir. Ancak, koridor çalışmalarının net bir plana sahip olmaması ve bölgedeki güvenlik sorunlarının devam etmesi, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki sınırların belirlenmemesi gibi zayıf yönler bulunmaktadır. Ayrıca, ABD ve Avrupa'da etkili Ermeni lobileri de koridorun açılmasına karşı önemli bir tehdit oluşturmaktadır.
{"title":"ZENGEZUR KORİDORU’NUN AZERBAYCAN’IN DIŞ TİCARET VE LOJİSTİK FAALİYETLERİNE OLASI ETKİLERİNİN SWOT ANALİZİ","authors":"Tukazban GASIMOVA, Melis ERÇİN YURCU","doi":"10.58627/dpuiibf.1309005","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1309005","url":null,"abstract":"2020 senesinde İkinci Karabağ Savaşı'nın en dikkat çekici sonuçlarından biri olan Zengezur koridoru, yerel, bölgesel ve kıtalararası olmak üzere üç boyutta önem taşımaktadır. Yerel düzeyde, koridorun geçtiği bölgeler üzerinden ülkelerdeki yerel ekonomik kalkınmayı teşvik edici rolü bulunmaktadır. Zengezur Koridoru, Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan'ın az gelişmiş bölgelerinden geçmesiyle büyük bir önem taşımaktadır. Koridor, Azerbaycan'ın uzun süredir işgal altında olan güneybatı bölgelerine bağlanmasını sağlarken, aynı zamanda Türkiye'nin de terörle mücadele eden doğu bölgelerine ekonomik büyüme sağlayacaktır. Bu çalışma, Zengezur Koridoru'nun Azerbaycan'ın dış ticaret ve lojistik sektörü üzerinde olası etkilerini araştırmayı hedeflemektedir. Lojistik sektörüne odaklanan çalışmada, koridorun sektöre etkileri, güçlü ve zayıf yönleri ile ortaya çıkaracağı fırsatlar ve tehditler değerlendirilmiştir. Çalışmada SWOT analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, Zengezur Koridoru'nun Azerbaycan'ın dış ticaret ve lojistik sektöründe olumlu bir etki yaratacağı ve aynı zamanda toplumlar arasında barışa katkı sağlayacağı sonucuna varılmıştır. Koridor, Asya ile Avrupa arasında transit ulaşım projeleri için Azerbaycan üzerinden önemli bir fırsat sunmaktadır ve Azerbaycan Avrasya'da ulaşım ve lojistik merkezi olarak güçlenecektir. Ancak, koridor çalışmalarının net bir plana sahip olmaması ve bölgedeki güvenlik sorunlarının devam etmesi, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki sınırların belirlenmemesi gibi zayıf yönler bulunmaktadır. Ayrıca, ABD ve Avrupa'da etkili Ermeni lobileri de koridorun açılmasına karşı önemli bir tehdit oluşturmaktadır.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135841306","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-23DOI: 10.58627/dpuiibf.1294576
Fazlı YILDIZ
Eğitim sektörüne yönelik yapılan kamu harcamaları bir ülkede sürdürülebilir kalkınma ve refahın sağlanması açısından önemsenmektedir. Beşerî sermayenin gelişmesi açısından önemli alanlardan biri olarak kabul edilen eğitim harcamalarının ülkelerin ekonomik performansları üzerindeki olumlu etkisi olduğu teorik ve ampirik literatürdeki çalışmalarda belirtilmektedir. Bu açıdan eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki, iktisat literatüründe yoğun ilgi gören uygulamalı çalışmalar arasında yer almaktadır. Bu çalışmada 2006Q1:2022Q4 dönemi için Türkiye ekonomisinde kamu kesiminin merkezi yönetim bütçesinden yaptığı eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki ARDL yöntemiyle incelenmiştir. Analiz sonuçları Türkiye’de kamu eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermektedir. Ayrıca, nedensellik testi sonuçları kamu eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisinin varlığını göstermektedir. Araştırmanın bulgularına göre ARDL analizi ve FMOLS/DOLS tahmin sonuçları ile nedensellik testi sonuçları uyumludur. Araştırma bulguları Türkiye’de kamu kesimi tarafından eğitim harcamalarına daha fazla kaynak ayrılmasının ekonomik büyümeye olumlu yönde katkıda bulunacağına işaret etmektedir.
{"title":"TÜRKİYE’DE MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİNDEN YAPILAN EĞİTİM HARCAMALARININ EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ","authors":"Fazlı YILDIZ","doi":"10.58627/dpuiibf.1294576","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1294576","url":null,"abstract":"Eğitim sektörüne yönelik yapılan kamu harcamaları bir ülkede sürdürülebilir kalkınma ve refahın sağlanması açısından önemsenmektedir. Beşerî sermayenin gelişmesi açısından önemli alanlardan biri olarak kabul edilen eğitim harcamalarının ülkelerin ekonomik performansları üzerindeki olumlu etkisi olduğu teorik ve ampirik literatürdeki çalışmalarda belirtilmektedir. Bu açıdan eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki, iktisat literatüründe yoğun ilgi gören uygulamalı çalışmalar arasında yer almaktadır. Bu çalışmada 2006Q1:2022Q4 dönemi için Türkiye ekonomisinde kamu kesiminin merkezi yönetim bütçesinden yaptığı eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki ARDL yöntemiyle incelenmiştir. Analiz sonuçları Türkiye’de kamu eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermektedir. Ayrıca, nedensellik testi sonuçları kamu eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisinin varlığını göstermektedir. Araştırmanın bulgularına göre ARDL analizi ve FMOLS/DOLS tahmin sonuçları ile nedensellik testi sonuçları uyumludur. Araştırma bulguları Türkiye’de kamu kesimi tarafından eğitim harcamalarına daha fazla kaynak ayrılmasının ekonomik büyümeye olumlu yönde katkıda bulunacağına işaret etmektedir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"93 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135904539","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-23DOI: 10.58627/dpuiibf.1172010
Berna HIZARCI BEŞER, Ummahan YİĞİT ÇETİN
Bu çalışmada vergi ahlakının belirleyicileri Dünya Değerler Anketinin 2. dalga, 4. dalga, 5. dalga, 6. dalga ve 7. dalga verilerinden yararlanılarak “Eğer fırsatınız olsa vergilemede hile yapar mısınız? sorusuna verilen cevaplar ile değerlendirilmiştir. Ankette vergi ahlakının tespiti için demografik unsurlardan; yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi ve mesleki durumdan yararlanılmıştır. Sosyokültürel ve psikolojik unsurlardan ise; dini inanç, demokrasi, devlete duyulan güven, parlamentoya duyulan güven, adalet sistemi ve mahkemelere duyulan güven ve ulusal onur faktörlerinden yararlanılmıştır. 11 unsurdan faydalanılarak vergi ahlakının belirleyen en önemli faktörlerin sosyokültürel ve psikolojik etkenler ile daha fazla ilişkili olduğu söylenebilir. Türkiye'deki vergi ahlak düzeyi üzerinde etkili olan unsurların tespiti için karşılaştırmalar yapılmış olup vergi ahlakını etkileyen faktörlerin tek başına belirleyici bir unsur olmadığı tespit edilmiştir. Vergi ahlakının bahsedilen unsurlardan hepsinden farklı derecede etkilendiği görülmektedir.
{"title":"INVESTIGATION OF THE CHANGE OF TAX ETHICS IN TURKEY WITH WORLD VALUES SURVEY DATA","authors":"Berna HIZARCI BEŞER, Ummahan YİĞİT ÇETİN","doi":"10.58627/dpuiibf.1172010","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1172010","url":null,"abstract":"Bu çalışmada vergi ahlakının belirleyicileri Dünya Değerler Anketinin 2. dalga, 4. dalga, 5. dalga, 6. dalga ve 7. dalga verilerinden yararlanılarak “Eğer fırsatınız olsa vergilemede hile yapar mısınız? sorusuna verilen cevaplar ile değerlendirilmiştir. Ankette vergi ahlakının tespiti için demografik unsurlardan; yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi ve mesleki durumdan yararlanılmıştır. Sosyokültürel ve psikolojik unsurlardan ise; dini inanç, demokrasi, devlete duyulan güven, parlamentoya duyulan güven, adalet sistemi ve mahkemelere duyulan güven ve ulusal onur faktörlerinden yararlanılmıştır. 11 unsurdan faydalanılarak vergi ahlakının belirleyen en önemli faktörlerin sosyokültürel ve psikolojik etkenler ile daha fazla ilişkili olduğu söylenebilir. Türkiye'deki vergi ahlak düzeyi üzerinde etkili olan unsurların tespiti için karşılaştırmalar yapılmış olup vergi ahlakını etkileyen faktörlerin tek başına belirleyici bir unsur olmadığı tespit edilmiştir. Vergi ahlakının bahsedilen unsurlardan hepsinden farklı derecede etkilendiği görülmektedir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"52 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135904544","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-23DOI: 10.58627/dpuiibf.1306673
Gizem NAZ, Bülent ALTAY
Çalışmanın amacı Türkiye’de teknolojik ilerlemenin işsizliğe olan etkisini incelemektir. Çalışma, Türkiye için 1990-2021 dönemine ait yıllık verilerden oluşmaktadır ve zaman serisi analizi kullanılmıştır. Çalışmada teknolojik ilerlemenin işsizliğe olan etkisi dört ayrı model ile tahmin edilmiştir. Bu modellerde bağımlı değişken olarak işsizlik oranı, kontrol değişkeni olarak reel gayri safi yurtiçi hasıla, teknolojik ilerlemeyi temsilen bağımsız değişken olarak ise Ar-Ge harcamaları, araştırmacı sayısı, patent ve iletişim bilgisayar vb. (hizmet ihracatının yüzdesi) değişkenlerinden yararlanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi tespit edebilmek için Johansen Eşbütünleşme Testi kullanılmış ve eşbütünleşme çıkanlar uzun dönem analizi Hata Düzeltme Modeli (VECM) ile, eşbütünleşme çıkmayanlar ise kısa dönem tahmini olan en küçük kareler (EKK) yöntemiyle analiz edilmiştir. Ampirik analiz sonuçlarına göre, reel gayri safi yurtiçi hasıla ve patent başvurularından işsizliğe doğru uzun dönemde nedensellik vardır. İletişim bilgisayar vb. (hizmet ihracatının yüzdesi) işsizliği uzun dönemde etkilememektedir. Araştırmacı sayısı ve Ar-Ge harcamaları kısa dönemde işsizliği etkilememektedir.
{"title":"THE EFFECT OF TECHNOLOGICAL PROGRESS ON UNEMPLOYMENT IN TURKEY AND THE JOURNEY TO INDUSTRY 4.0","authors":"Gizem NAZ, Bülent ALTAY","doi":"10.58627/dpuiibf.1306673","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1306673","url":null,"abstract":"Çalışmanın amacı Türkiye’de teknolojik ilerlemenin işsizliğe olan etkisini incelemektir. Çalışma, Türkiye için 1990-2021 dönemine ait yıllık verilerden oluşmaktadır ve zaman serisi analizi kullanılmıştır. Çalışmada teknolojik ilerlemenin işsizliğe olan etkisi dört ayrı model ile tahmin edilmiştir. Bu modellerde bağımlı değişken olarak işsizlik oranı, kontrol değişkeni olarak reel gayri safi yurtiçi hasıla, teknolojik ilerlemeyi temsilen bağımsız değişken olarak ise Ar-Ge harcamaları, araştırmacı sayısı, patent ve iletişim bilgisayar vb. (hizmet ihracatının yüzdesi) değişkenlerinden yararlanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi tespit edebilmek için Johansen Eşbütünleşme Testi kullanılmış ve eşbütünleşme çıkanlar uzun dönem analizi Hata Düzeltme Modeli (VECM) ile, eşbütünleşme çıkmayanlar ise kısa dönem tahmini olan en küçük kareler (EKK) yöntemiyle analiz edilmiştir. Ampirik analiz sonuçlarına göre, reel gayri safi yurtiçi hasıla ve patent başvurularından işsizliğe doğru uzun dönemde nedensellik vardır. İletişim bilgisayar vb. (hizmet ihracatının yüzdesi) işsizliği uzun dönemde etkilememektedir. Araştırmacı sayısı ve Ar-Ge harcamaları kısa dönemde işsizliği etkilememektedir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135904540","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-23DOI: 10.58627/dpuiibf.1299474
Fatih AKBAŞ
Kurumsal yönetim uygulamaları ilk çıktığı dönemlerde gönüllülük esasına göre düzenlemeler içermekteydi. Günümüzde bu uygulamalar yasal düzenlemelerle birçok ülkede zorunlu hale getirilmiştir. OECD tarafından başlatılan kurumsal yönetim ilkeleri, Türkiye’de SPK ve BDDK düzenlemeleri, Türk Ticaret Kanunu, Bankacılık Kanunu, gibi düzenleyici kurum ve kanunlar ile belirlenmiştir.
Çalışmada, 2018-2022 yıllarında BİST’te işlem gören bankalara ait veriler kullanılmıştır. Analizde dengeli panel yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın amacı bankaların finansal performansları üzerinde, kurumsal yönetim yapıları ve seçilen firma içi ve makro değişkenlerin etkisinin incelenmesidir. Finansal performans göstergeleri olarak aktif karlılık ve özkaynak karlılık oranları kullanılmıştır. Çalışma sonucunda aktif karlılık oranı ile yönetim kurulunda yer alan kadın üye oranı ve kaldıraç oranı arasında anlamlı ve pozitif, halka açıklık oranı, büyüklük, enflasyon oranı arasında anlamlı ve negatif bir ilişki saptamıştır. Diğer bağımlı değişken ROE değişkeni ile halka açıklık oranı arasında anlamlı ve negatif, enflasyon, yönetim kurulundaki kadın üye oranı ve büyüklük oranı arasında anlamlı ve pozitif ilişkiler tespit edilmiştir.
{"title":"KURUMSAL YÖNETİM, BANKAYA ÖZGÜ VE MAKRO DEĞİŞKENLERİN KARLILIK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BİST’TE İŞLEM GÖREN BANKALAR ÜZERİNE BİR UYGULAMA","authors":"Fatih AKBAŞ","doi":"10.58627/dpuiibf.1299474","DOIUrl":"https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1299474","url":null,"abstract":"Kurumsal yönetim uygulamaları ilk çıktığı dönemlerde gönüllülük esasına göre düzenlemeler içermekteydi. Günümüzde bu uygulamalar yasal düzenlemelerle birçok ülkede zorunlu hale getirilmiştir. OECD tarafından başlatılan kurumsal yönetim ilkeleri, Türkiye’de SPK ve BDDK düzenlemeleri, Türk Ticaret Kanunu, Bankacılık Kanunu, gibi düzenleyici kurum ve kanunlar ile belirlenmiştir. 
 Çalışmada, 2018-2022 yıllarında BİST’te işlem gören bankalara ait veriler kullanılmıştır. Analizde dengeli panel yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın amacı bankaların finansal performansları üzerinde, kurumsal yönetim yapıları ve seçilen firma içi ve makro değişkenlerin etkisinin incelenmesidir. Finansal performans göstergeleri olarak aktif karlılık ve özkaynak karlılık oranları kullanılmıştır. Çalışma sonucunda aktif karlılık oranı ile yönetim kurulunda yer alan kadın üye oranı ve kaldıraç oranı arasında anlamlı ve pozitif, halka açıklık oranı, büyüklük, enflasyon oranı arasında anlamlı ve negatif bir ilişki saptamıştır. Diğer bağımlı değişken ROE değişkeni ile halka açıklık oranı arasında anlamlı ve negatif, enflasyon, yönetim kurulundaki kadın üye oranı ve büyüklük oranı arasında anlamlı ve pozitif ilişkiler tespit edilmiştir.","PeriodicalId":500925,"journal":{"name":"Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi","volume":"114 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135904538","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：