Lkhundev Guunii, Batbold Gonchigsuren, T. Batmunkh, Osawa Takashi, Otani Ikue
The article discusses the excavation of two memorial complex in the basin of Kherlen River, Bayan-Ovoo, Khentii province. The article also includes an illustration of the engraved stone slabs and related chronology issues. Both complexs belong to the category of Turkic noble memorial complex and are sacrificial structures.The complex of Suvargan Degt was built with an engraved stone slab, a human statue, a balbal, a sacrificial temple or pavilion, and a trench. However, only the engraved stone slab and the trench remain from the complex of Choichin’s Lake. These two complexs extend eastward the limits of the memorial complex of the Turkic nobles in the territory of Mongolia today. Chronologically, it is related to the end of the Turkic Late Khaganate, according to laboratory research. Хэрлэн голын сав газраас шинээр илрүүлсэн Түрэгийн язгууртны тахилын онгоны тухай Товчлол. Тус өгүүлэлд Хэнтий аймгийн Баян-Овоо сумын нутаг Хэрлэн голын сав газраас шинээр илрүүлсэн хоёр тахилын онгоны малтлага, хавтан чулуун дээрх хээ дүрслэл болон холбогдох он цагийн асуудлыг хөндсөн судалгааны үр дүнг танилцуулж байна. Энэ хоёр дурсгал нь Түрэгийн язгууртны тахилын онгон хэмээх ангилалд хамаарах бөгөөд тахил тайлгын зориулалттай байгууламж юм.Суварган дэгт*-ийн тахилын онгоныг хээтэй хавтант хашлага, хүн чулуу, зэл чулуу, тахилын сүм буюу асар, сувагтай байгуулжээ. Харин Чойчингийн нуур**-ын тахилын онгоноос зөвхөн онцлог хээ дүрслэлтэй хавтант хашлага, суваг л үлджээ. Энэхүү хоёр дурсгал нь өнөөгийн байдлаар Монгол улсын нутаг дахь Түрэгийн язгууртны тахилын онгоны тархцын хязгаарыг зүүн тийш өргөтгөж байна. Он цагийн хувьд Түрэгийн хожуу хаант улсын төгсгөл үед холбогдохыг лабораторийн судалгаагаар тогтоолгов. Түлхүүр үг. Хүн чулуу, тахилын онгон, хээтэй хавтан чулуу, зэл чулуу, тамга, хээ чимэглэл, Түрэгийн хожуу хаант улс
{"title":"The newly discovered Turkic memorial complex from the basin of the Kherlen River","authors":"Lkhundev Guunii, Batbold Gonchigsuren, T. Batmunkh, Osawa Takashi, Otani Ikue","doi":"10.5564/sa.v44i1.3524","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v44i1.3524","url":null,"abstract":"The article discusses the excavation of two memorial complex in the basin of Kherlen River, Bayan-Ovoo, Khentii province. The article also includes an illustration of the engraved stone slabs and related chronology issues. Both complexs belong to the category of Turkic noble memorial complex and are sacrificial structures.The complex of Suvargan Degt was built with an engraved stone slab, a human statue, a balbal, a sacrificial temple or pavilion, and a trench. However, only the engraved stone slab and the trench remain from the complex of Choichin’s Lake. These two complexs extend eastward the limits of the memorial complex of the Turkic nobles in the territory of Mongolia today. Chronologically, it is related to the end of the Turkic Late Khaganate, according to laboratory research.\u0000Хэрлэн голын сав газраас шинээр илрүүлсэн Түрэгийн язгууртны тахилын онгоны тухай\u0000Товчлол. Тус өгүүлэлд Хэнтий аймгийн Баян-Овоо сумын нутаг Хэрлэн голын сав газраас шинээр илрүүлсэн хоёр тахилын онгоны малтлага, хавтан чулуун дээрх хээ дүрслэл болон холбогдох он цагийн асуудлыг хөндсөн судалгааны үр дүнг танилцуулж байна. Энэ хоёр дурсгал нь Түрэгийн язгууртны тахилын онгон хэмээх ангилалд хамаарах бөгөөд тахил тайлгын зориулалттай байгууламж юм.Суварган дэгт*-ийн тахилын онгоныг хээтэй хавтант хашлага, хүн чулуу, зэл чулуу, тахилын сүм буюу асар, сувагтай байгуулжээ. Харин Чойчингийн нуур**-ын тахилын онгоноос зөвхөн онцлог хээ дүрслэлтэй хавтант хашлага, суваг л үлджээ. Энэхүү хоёр дурсгал нь өнөөгийн байдлаар Монгол улсын нутаг дахь Түрэгийн язгууртны тахилын онгоны тархцын хязгаарыг зүүн тийш өргөтгөж байна. Он цагийн хувьд Түрэгийн хожуу хаант улсын төгсгөл үед холбогдохыг лабораторийн судалгаагаар тогтоолгов.\u0000Түлхүүр үг. Хүн чулуу, тахилын онгон, хээтэй хавтан чулуу, зэл чулуу, тамга, хээ чимэглэл, Түрэгийн хожуу хаант улс","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"113 41","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141665919","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
During the 6th - 17th centuries, saddles and their accoutrements have been frequently found in archaeological excavations. In this article, using the currently used nomenclature of saddle wood, we compared and measured the saddle wood from the 10th century from Dugui tsahir’s rock burial in Bayantsagaan Sum, Bayankhongor province, and the 17th-century saddle wood from Khuiten Khoshuu‘s rock burial in Delgerkhaan Sum, Khentii province, and tried to develop a unified measurement methodology. Эмээлийн модыг хэмжиж тодорхойлох арга зүй: Дугуй цахир, Хүйтэн хошууны олдворын жишээн дээр Товчлол. VI – XVII зууны үед холбогдох эмээл түүний тоног хэрэглэл археологийн малтлага судалгаагаар цөөнгүй илэрч олддог. Энэхүү өгүүлэлд эдүгээ хэрэглэгдэж буй эмээлийн модны нэршлийг– ашиглан Баянхонгор аймгийн Баянцагаан сумын Дугуй цахирын хадны оршуулгаас гарсан X зуунд холбогдох эмээлийн мод, XVII зуунд холбогдох Хэнтий аймгийн Дэлгэрхаан сумын Хүйтэн хошууны хадны оршуулгаас гарсан эмээлийн мод хоёрыг харьцуулан хэмжиж, нэгдсэн нэг хэмжилтийн арга зүйг боловсруулах оролдлого хийв. Түлхүүр үг. Өргөн, уужим суудалтай эмээлийн мод, тодорхой тооны хэмжилтийн цэг
{"title":"The measurement methodology of saddles :","authors":"Enkhbold Sanjperlee","doi":"10.5564/sa.v44i1.3530","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v44i1.3530","url":null,"abstract":"During the 6th - 17th centuries, saddles and their accoutrements have been frequently found in archaeological excavations. In this article, using the currently used nomenclature of saddle wood, we compared and measured the saddle wood from the 10th century from Dugui tsahir’s rock burial in Bayantsagaan Sum, Bayankhongor province, and the 17th-century saddle wood from Khuiten Khoshuu‘s rock burial in Delgerkhaan Sum, Khentii province, and tried to develop a unified measurement methodology. \u0000Эмээлийн модыг хэмжиж тодорхойлох арга зүй: Дугуй цахир, Хүйтэн хошууны олдворын жишээн дээр \u0000Товчлол. VI – XVII зууны үед холбогдох эмээл түүний тоног хэрэглэл археологийн малтлага судалгаагаар цөөнгүй илэрч олддог. Энэхүү өгүүлэлд эдүгээ хэрэглэгдэж буй эмээлийн модны нэршлийг– ашиглан Баянхонгор аймгийн Баянцагаан сумын Дугуй цахирын хадны оршуулгаас гарсан X зуунд холбогдох эмээлийн мод, XVII зуунд холбогдох Хэнтий аймгийн Дэлгэрхаан сумын Хүйтэн хошууны хадны оршуулгаас гарсан эмээлийн мод хоёрыг харьцуулан хэмжиж, нэгдсэн нэг хэмжилтийн арга зүйг боловсруулах оролдлого хийв. \u0000Түлхүүр үг. Өргөн, уужим суудалтай эмээлийн мод, тодорхой тооны хэмжилтийн цэг","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"120 28","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141665615","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The study of Stone Age Khovd Aimag, began in the 1950s. Joint Mongolian-Soviet Union archaeological team for studying Stone Age and joint Mongolian-Soviet Union historical and cultural expedition played a major role in the study of Stone Age in the territory Khovd Aimag. At present, 102 sites related to the Paleolithic, Mesolithic, Neolithic periods have been discovered and studied. These sites and stone tools from them show that starting from the Lower Paleolithic, ancient people began to settle in the intermountain plains, where are many animals for hunting, and in the basin of large rivers of the Mongolian Altay. Ховд аймгийн нутагт эртний хүн суурьшсан асуудал: чулуун зэвсгийн судалгааны тойм, дурсгалууд Товчлол. Ховд аймгийн нутаг дэвсгэр дэх чулуун зэвсгийн үеийн дурсгалыг судлах ажил 1950-аад оноос эхэлжээ. Тус аймгийн чулуун зэвсгийн судалгаанд Монгол, Зөвлөлтийн хамтарсан чулуун зэвсгийн судалгааны анги, МЗТСХЭ голлох үүрэг гүйцэтгэсэн юм. Одоогийн байдлаар тус аймгийн нутгаас палеолит, мезолит, неолитын үед холбогдох 102 дурсгалт газар илэрч, судалгааны эргэлтэд ороод байна. Дээрх дурсгалт газар, олдвор хэрэглэгдэхүүнээс харахад доод палеолитын үеэс эхлэн Монгол Алтайн нурууны томоохон гол мөрний сав, уул хоорондын ан амьтан элбэг үржил шимт хөндий бараадан эртний хүмүүс амьдарч байсан нь батлагддаг. Түлхүүр үг. Ховд аймаг, чулуун зэвсэг, доод палеолит, дунд палеолит, дээд палеолит, неолит, чулуун зэвсгийн үйлдвэрлэл.
{"title":"The problem of early human in the territory of the Khovd aimag :","authors":"Tserendagva Yadmaa","doi":"10.5564/sa.v44i1.3514","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v44i1.3514","url":null,"abstract":"The study of Stone Age Khovd Aimag, began in the 1950s. Joint Mongolian-Soviet Union archaeological team for studying Stone Age and joint Mongolian-Soviet Union historical and cultural expedition played a major role in the study of Stone Age in the territory Khovd Aimag. At present, 102 sites related to the Paleolithic, Mesolithic, Neolithic periods have been discovered and studied. These sites and stone tools from them show that starting from the Lower Paleolithic, ancient people began to settle in the intermountain plains, where are many animals for hunting, and in the basin of large rivers of the Mongolian Altay. \u0000Ховд аймгийн нутагт эртний хүн суурьшсан асуудал: чулуун зэвсгийн судалгааны тойм, дурсгалууд \u0000Товчлол. Ховд аймгийн нутаг дэвсгэр дэх чулуун зэвсгийн үеийн дурсгалыг судлах ажил 1950-аад оноос эхэлжээ. Тус аймгийн чулуун зэвсгийн судалгаанд Монгол, Зөвлөлтийн хамтарсан чулуун зэвсгийн судалгааны анги, МЗТСХЭ голлох үүрэг гүйцэтгэсэн юм. Одоогийн байдлаар тус аймгийн нутгаас палеолит, мезолит, неолитын үед холбогдох 102 дурсгалт газар илэрч, судалгааны эргэлтэд ороод байна. Дээрх дурсгалт газар, олдвор хэрэглэгдэхүүнээс харахад доод палеолитын үеэс эхлэн Монгол Алтайн нурууны томоохон гол мөрний сав, уул хоорондын ан амьтан элбэг үржил шимт хөндий бараадан эртний хүмүүс амьдарч байсан нь батлагддаг. \u0000Түлхүүр үг. Ховд аймаг, чулуун зэвсэг, доод палеолит, дунд палеолит, дээд палеолит, неолит, чулуун зэвсгийн үйлдвэрлэл.","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"109 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141665976","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
A joint Mongol-Japanese project, “New Century,” conducted archaeological excavations at the Khanzat site from the Mongol Empire period. The research revealed the entire structure of the palace and radiocarbon-dated samples recovered during the excavations. In addition, Khanzat was not only identified as a palace of the royal family, but the authors were also able to study historical records and determine which royal lineage it belonged to. They then compared the written records with the archaeological excavation findings. Ханзат дурсгалд хийсэн археологийн малтлага судалгаа - Чингис хааны хүү Хөлгөний удмынхны зуны ордон Товчлол. Монголын Эзэнт гүрний түүхэнд холбогдох “Ханзат” хэмээх нэгэн дурсгалын малтлага судалгааг Монгол-Японы хамтарсан “Шинэ зуун” төслийн хүрээнд малтан судалсан билээ. Тус дурсгалд хийсэн археологийн малтлага судалгааны үр дүнд ордон барилгын бүтэц зохион байгуулалт, холбогдох он цагийг тодруулсан юм. Ханзат дурсгал Монголын эзэнт гүрний үеийн хаад язгууртны орд өргөө байсан төдийгүй, ямар угсааны язгууртанд хамаарч болох талаарх түүхийн сурвалжийн мэдээ баримт, археологийн малтлага судалгааны үр дүнг харшуулан өөрсдийн саналыг тус өгүүллээр дамжуулан дэвшүүлж байна. Түлхүүр үгс: Чингис хаан, Хөлгөн, Монголын эзэн гүрэн, шороон хэрэм, барилгын туурь, ордон, барилгын шавар хэрэглэгдэхүүн, баганын суурь чулуу
蒙古和日本的联合项目 "新世纪 "对蒙古帝国时期的汗扎特遗址进行了考古发掘。研究揭示了宫殿的整体结构,并对发掘过程中发现的样本进行了放射性碳素测定。此外,Khanzat 不仅被确定为王室的宫殿,作者还研究了历史记录,确定了它属于哪个王系。然后,他们将书面记录与考古发掘结果进行了比较。Khanzat dursgald huisen archaeological maltlaga sudalgaa - Chinggis khaany xү Kholgөnyi udmynkhnyi zuny ordon Tovchlol.蒙古Ezent是世界上唯一取消 "Hanzat "和蒙古-日本 "Shine Zuun "的國家。Tus dursgald huisen archaeological and archaeological research of Maltlaga sudalgaany үr dund order barilgyn bүtets zohion baiguulalt, kholbogdoh he tsagyig todruulsan yum.烏蘭巴托縣蒙古考古研究所所長烏蘭巴托縣蒙古考古研究所所長烏蘭巴托縣蒙古考古研究所所長烏蘭巴托縣蒙古考古研究所所長烏蘭巴托縣蒙古考古研究所所長烏蘭巴托縣蒙古考古研究所所長马拉泰斯塔苏达嘎然考古工作的重要组成部分。其中包括:Chinggis khaan, Kholgөn, Mongolian ezen gүrеn, shorоon kharеm, barilgyn tuur, ordon, barilgyn shavar kharegdehүun, bаganyn suur chulуuu
{"title":"Archaeological excavations at khanzat site :","authors":"Noriyuki Shiraishi, T. Batmunkh, Ishtseren Lochin, Lkhundev Guunii, Amarbold Erdene-Ochir, Angaragdulguun Gantumur, Burentugs Lkhagvasuren, Tuvshin Erdenebileg","doi":"10.5564/sa.v44i1.3528","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v44i1.3528","url":null,"abstract":"A joint Mongol-Japanese project, “New Century,” conducted archaeological excavations at the Khanzat site from the Mongol Empire period. The research revealed the entire structure of the palace and radiocarbon-dated samples recovered during the excavations. In addition, Khanzat was not only identified as a palace of the royal family, but the authors were also able to study historical records and determine which royal lineage it belonged to. They then compared the written records with the archaeological excavation findings. \u0000Ханзат дурсгалд хийсэн археологийн малтлага судалгаа - Чингис хааны хүү Хөлгөний удмынхны зуны ордон \u0000Товчлол. Монголын Эзэнт гүрний түүхэнд холбогдох “Ханзат” хэмээх нэгэн дурсгалын малтлага судалгааг Монгол-Японы хамтарсан “Шинэ зуун” төслийн хүрээнд малтан судалсан билээ. Тус дурсгалд хийсэн археологийн малтлага судалгааны үр дүнд ордон барилгын бүтэц зохион байгуулалт, холбогдох он цагийг тодруулсан юм. Ханзат дурсгал Монголын эзэнт гүрний үеийн хаад язгууртны орд өргөө байсан төдийгүй, ямар угсааны язгууртанд хамаарч болох талаарх түүхийн сурвалжийн мэдээ баримт, археологийн малтлага судалгааны үр дүнг харшуулан өөрсдийн саналыг тус өгүүллээр дамжуулан дэвшүүлж байна. \u0000Түлхүүр үгс: Чингис хаан, Хөлгөн, Монголын эзэн гүрэн, шороон хэрэм, барилгын туурь, ордон, барилгын шавар хэрэглэгдэхүүн, баганын суурь чулуу","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"102 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141666458","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Archeological sources such as pethroglyphs and artifacts found in burial monuments show that birds were revered to a certain extent in the lives of ancient nomads living in Mongolia. However, the question of when birds were worshiped by nomadic herders is an interesting topic of research, as well as an important narrative that can contribute to the study of the understanding of their worship. In this paper, narattes the comparision of a bird (eagle) image in the rock art of Khoroon Orоi mountain in Dast soum, Uvs aimag with similar materials found in neighbour regions. Some species of birds were a source of food for the ancient people, while powerful birds of prey were worshiped and used for hunting, which began in the Bronze Age in Mongolia and became more sophisticated by the Early Iron Age and continued to develop in subsequent historical periods. Хороон орой уулын хадны зураг дахь шувууны дүрслэл Товчлол. Монгол нутагт оршин амьдарч байсан эртний нүүдэлчдийн ахуй амьдралд шувуу хэмээх тэнгэрийн амьтан тодорхой хэмжээнд дээдлэн шүтэгдэж ирсэн болохыг археологийн эх сурвалжууд болох хадны зураг, булш оршуулгын дурсгалаас олдсон олдвор хэрэглэгдэхүүн нотлон харуулдаг. Харин шувууг нүүдэлч малчид хэдий үеэс эхлэн эрхэмлэн үзэх болсон бэ гэдэг асуудал судалгааны нэгэн сонирхолтой сэдэв болохын зэрэгцээ тэдний шүтлэг бишрэлийн талаарх ойлголтыг лавшруулан судлахад тус нэмэр болохуйц чухал өгүүлэмж бол хадны зураг дахь шувууны дүрслэлүүд юм. Дээрх судалгааны асуудлыг тодруулах зорилгоор бид Увс аймгийн Давст сумын Хороон орой уулын хадны зураг дахь шувууны (бүргэд) дүрслэлийг бусад бүс нутгаас олдсон ижил төстэй материалтай харьцуулан үзэхэд бүх талаараа шүтлэг бишрэлийн агууламжтай зураг болох нь харагдаж байна. Шувуудын дотроос тоодог, тогоруу, хойлог, галуу, ногтруу зэрэг нь эртний хүмүүсийн хоол хүнсний хэрэгцээг хангах нэгэн эх үүсвэр бол хүчирхэг махчин шувуудыг харин дээдлэн шүтэж улмаар ан авд сурган ашиглах болсон нь Монгол нутагт хүрлийн хожуу үеэс эхэлж улмаар төмрийн түрүү үе гэхэд илүү боловсронгуй болж, дараа дараагийн түүхэн үеүдэд уламжлагдан хөгжжээ. Харьцуулсан судалгаанаас харахад Хороон орой уулын хадны зураг дахь шувууны дүрслэлийг төмрийн түрүү үе буюу Чандмань-Сагилын соёлд хамруулан үзэж байна. Түлхүүр үг. Шувуу, хадны зураг, төмрийн түрүү үе, шүтлэг бишрэл
{"title":"Depiction of Bird at Khoroon oroi Mountain’s Petroglyph","authors":"Sodnomjamts Damchaabadgar, Batbold Natsag","doi":"10.5564/sa.v44i1.3519","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v44i1.3519","url":null,"abstract":"Archeological sources such as pethroglyphs and artifacts found in burial monuments show that birds were revered to a certain extent in the lives of ancient nomads living in Mongolia. However, the question of when birds were worshiped by nomadic herders is an interesting topic of research, as well as an important narrative that can contribute to the study of the understanding of their worship. In this paper, narattes the comparision of a bird (eagle) image in the rock art of Khoroon Orоi mountain in Dast soum, Uvs aimag with similar materials found in neighbour regions. Some species of birds were a source of food for the ancient people, while powerful birds of prey were worshiped and used for hunting, which began in the Bronze Age in Mongolia and became more sophisticated by the Early Iron Age and continued to develop in subsequent historical periods. \u0000Хороон орой уулын хадны зураг дахь шувууны дүрслэл \u0000Товчлол. Монгол нутагт оршин амьдарч байсан эртний нүүдэлчдийн ахуй амьдралд шувуу хэмээх тэнгэрийн амьтан тодорхой хэмжээнд дээдлэн шүтэгдэж ирсэн болохыг археологийн эх сурвалжууд болох хадны зураг, булш оршуулгын дурсгалаас олдсон олдвор хэрэглэгдэхүүн нотлон харуулдаг. Харин шувууг нүүдэлч малчид хэдий үеэс эхлэн эрхэмлэн үзэх болсон бэ гэдэг асуудал судалгааны нэгэн сонирхолтой сэдэв болохын зэрэгцээ тэдний шүтлэг бишрэлийн талаарх ойлголтыг лавшруулан судлахад тус нэмэр болохуйц чухал өгүүлэмж бол хадны зураг дахь шувууны дүрслэлүүд юм. Дээрх судалгааны асуудлыг тодруулах зорилгоор бид Увс аймгийн Давст сумын Хороон орой уулын хадны зураг дахь шувууны (бүргэд) дүрслэлийг бусад бүс нутгаас олдсон ижил төстэй материалтай харьцуулан үзэхэд бүх талаараа шүтлэг бишрэлийн агууламжтай зураг болох нь харагдаж байна. Шувуудын дотроос тоодог, тогоруу, хойлог, галуу, ногтруу зэрэг нь эртний хүмүүсийн хоол хүнсний хэрэгцээг хангах нэгэн эх үүсвэр бол хүчирхэг махчин шувуудыг харин дээдлэн шүтэж улмаар ан авд сурган ашиглах болсон нь Монгол нутагт хүрлийн хожуу үеэс эхэлж улмаар төмрийн түрүү үе гэхэд илүү боловсронгуй болж, дараа дараагийн түүхэн үеүдэд уламжлагдан хөгжжээ. Харьцуулсан судалгаанаас харахад Хороон орой уулын хадны зураг дахь шувууны дүрслэлийг төмрийн түрүү үе буюу Чандмань-Сагилын соёлд хамруулан үзэж байна. \u0000Түлхүүр үг. Шувуу, хадны зураг, төмрийн түрүү үе, шүтлэг бишрэл","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"19 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141665000","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Khar Tsagaan Us Inscription was originally found in 1981 by Academician D. Tseveendorj. It is situated at the boundary of the Baruunturuun and Züünkhangai soums of the Uvs province. Based on the manuscripts and photographs of the that time, there was virtually little opportunity to decipher the inscription. Therefore, the researchers went to the Khar Tsagaan Us more than once to look at the inscription but returned without finding them. That’s the reason no one has read or figured out the inscription.The inscription, which consists of five letters, is read, and translated as `~ äsäη ärli ~ There is a peaceful place`. Alternatively, the translation means “a land of peacefulness, a land of serenity.” Хар цагаан усны бичээс Товчлол. Увс аймгийн Баруунтуруун, Зүүнхангай сумын зааг нутагт орших Хар цагаан усны бичээсийг 1981 онд анх академич Д.Цэвээндорж гуай илрүүлжээ. Бичээсийг тухайн үеийн гар хуулбар, гэрэл зурагт тулгуурлан унших боломж тун бага байсан байна. Бид тус өгүүлэлд Хар цагаан усны Мөртийн цахир хаданд байх таван үсэг тэмдэгтээс бүтэх уг бичээсийг тайлж уншсан судалгааны үр дүнгээс танилцуулж байна. Уг бичээс нь ~ äsäη ärli ~ Эсэн газартай` буюу Амар амгалан газар нутаг бүхий, Эсэн энхийн газар нутагтай гэсэн утгатай юм. Түлхүүр үг. Увс аймаг, Хар цагаан ус, Мөртийн цахир хад, руни бичиг
喀尔察干乌斯碑文最初是由 D. Tseveendorj 院士于 1981 年发现的。它位于乌维什省巴鲁恩图鲁翁和祖恩汉盖苏木的交界处。根据当时的手稿和照片,几乎没有机会破译碑文。因此,研究人员不止一次前往喀尔察干乌苏查看碑文,但都无功而返。碑文由五个字母组成,读作 "äsäη ärli ~ There is a peaceful place"。或者翻译为 "和平之地,宁静之地"。烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國,烏蘭巴托共和國。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。үлэлд өгүлэлд Хар цагаан усны Мөртийн цахир хаданд байх таван үсэг тэмдэгтээс бүтэх уг бичээсийг тайлж уншсан судалгааны ү дүнгээс танилцуулж байна.對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。
{"title":"The Khar Tsagaan Us Inscription","authors":"Battulga Tsend, Amgalanbat Batdelger","doi":"10.5564/sa.v44i1.3527","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v44i1.3527","url":null,"abstract":"The Khar Tsagaan Us Inscription was originally found in 1981 by Academician D. Tseveendorj. It is situated at the boundary of the Baruunturuun and Züünkhangai soums of the Uvs province. Based on the manuscripts and photographs of the that time, there was virtually little opportunity to decipher the inscription. Therefore, the researchers went to the Khar Tsagaan Us more than once to look at the inscription but returned without finding them. That’s the reason no one has read or figured out the inscription.The inscription, which consists of five letters, is read, and translated as `~ äsäη ärli ~ There is a peaceful place`. Alternatively, the translation means “a land of peacefulness, a land of serenity.”\u0000Хар цагаан усны бичээс\u0000Товчлол. Увс аймгийн Баруунтуруун, Зүүнхангай сумын зааг нутагт орших Хар цагаан усны бичээсийг 1981 онд анх академич Д.Цэвээндорж гуай илрүүлжээ. Бичээсийг тухайн үеийн гар хуулбар, гэрэл зурагт тулгуурлан унших боломж тун бага байсан байна. Бид тус өгүүлэлд Хар цагаан усны Мөртийн цахир хаданд байх таван үсэг тэмдэгтээс бүтэх уг бичээсийг тайлж уншсан судалгааны үр дүнгээс танилцуулж байна. Уг бичээс нь ~ äsäη ärli ~ Эсэн газартай` буюу Амар амгалан газар нутаг бүхий, Эсэн энхийн газар нутагтай гэсэн утгатай юм.\u0000Түлхүүр үг. Увс аймаг, Хар цагаан ус, Мөртийн цахир хад, руни бичиг","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"27 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141665047","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Looking at the results of the archaeological research conducted in Mongolia in recent years, some of the structures of the newly discovered sites related to the Xiongnu period are unique from others, and the pattern is similar-more the Khustyn Bulag site such as the craft production area around the sites. In addition, archaeological excavations in the capital city of Karabalgas have recently uncovered urban ruins with many forms related to the Uyghur period. The Mongolian-Japanese joint archaeological research team is focusing and conducting excavations in eastern Mongolia, discovering the Uyghur period ruins, comparing the sites with the remains of Uyghur period cities and ancient Xiongnu walled settlements in central Mongolia, and making aerial maps to clarify their features. As a result of the research, we found an opportunity to support and revise the concepts of previous researchers about the sites and to put forward our suggestions, so this article is presented. Орхон, Тамир голын савд орших Хүннү, Уйгурын үеийн зарим шороон хэрэмт дурсгалд хийсэн хайгуул судалгааны үр дүн Товчлол. Сүүлийн жилүүдэд Монгол нутагт хийгдсэн археологийн судалгааны үр дүнгээс үзвэл хүннүгийн үед холбогдох шинээр илэрсэн язгууртны орд өргөө, суурин дурсгалын зарим бүтэц зохион байгуулалт бусдаас өвөрмөц, дурсгалын орчим үйлдвэрлэлийн газар байгаа зэрэг Хустын булаг дурсгалтай адил хэв шинжтэй байна. Түүнчлэн уйгурын үед холбогдох олон хэлбэр төрхтэй хотын туурь судалгааны эргэлтэд шинээр орсны зэрэгцээ нийслэл хот Харбалгаст хийж буй археологийн малтлага судалгаа амжилттай өрнөж буй билээ. Монгол- Японы хамтарсан археологийн судалгааны анги Дорнод Монголын нутагт Уйгурын үеийн нэгэн балгасыг илрүүлэн малтлага судалгаа хийж буй бөгөөд тухайн дурсгалыг төв Монголын нутагт буй уйгурын үеийн хот суурины үлдэгдэл болон эртний хүннүгийн шороон хэрэмт хотуудтай харьцуулах, онцлог шинжийг тодруулах зорилгоор агаарын зураглал хийж, бүтэц зохион байгуулалтын тодорхойлохоор тус судалгааг хийлээ. Судалгааны үр дүнд дээрх дурсгалын талаарх өмнөх судлаачдын үзэл баримтлалыг дэмжих, эргэж харах, өөрсдийн саналыг дэвшүүлэх бололцоо олдсон тул уг бэсрэг өгүүллийг толилуулж байна. Түлхүүр үг. Хүннү, Уйгур, Суурин, Шороон хэрэм
纵观蒙古国近年来的考古研究成果,新发现的与匈奴时期相关的遗址中,有些结构与其他遗址相比是独一无二的,其形态与库斯廷布拉格遗址较为相似,如遗址周围的手工业生产区等。此外,最近在首府卡拉巴尔虎旗的考古发掘中也发现了许多与维吾尔时期有关的城市遗址。蒙古和日本联合考古研究小组正在蒙古东部集中进行发掘,发现维吾尔时期的遗址,并将这些遗址与蒙古中部的维吾尔时期城市遗迹和古代匈奴城墙聚落进行比较,绘制航拍图以明确其特征。通过研究,我们发现有机会支持和修正前人对遗址的概念,并提出我们的建议,因此撰写了这篇文章。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл、對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。蒙古语蒙古考古法庭位于蒙古多尔诺德(Dornod)。蒙古-蒙古考古法庭位于蒙古多诺德(Dornod)、the zorilgoor of the zorilgoor of the zuraglal hijl, the zohion of the baiguulaltin todorhoylohor tus sudalgaag hijlae.烏蘭巴托共和國最高法院的判決應該是,烏蘭巴托共和國最高法院的判決應該是,烏蘭巴托共和國最高法院的判決應該是,烏蘭巴托共和國最高法院的判決應該是,烏蘭巴托共和國最高法院的判決應該是,烏蘭巴托共和國最高法院的判決應該是,烏蘭巴托共和國最高法院的判決應該是,烏蘭巴托共和國最高法院的判決應該是,烏蘭巴托共和國最高法院的判決應該是。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。
{"title":"Results of the Xiongnu and Uyghur settlement and ruins located in the Orkhon-Tamir valley","authors":"Ishtseren Lochin, Ankhbayar Batsuuri, G. Ganbaatar, Katsuhiko Kiyama, Daisuke Nakamura, Isao Usuki, Tetsuo Shoki","doi":"10.5564/sa.v44i1.3523","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v44i1.3523","url":null,"abstract":"Looking at the results of the archaeological research conducted in Mongolia in recent years, some of the structures of the newly discovered sites related to the Xiongnu period are unique from others, and the pattern is similar-more the Khustyn Bulag site such as the craft production area around the sites. In addition, archaeological excavations in the capital city of Karabalgas have recently uncovered urban ruins with many forms related to the Uyghur period. The Mongolian-Japanese joint archaeological research team is focusing and conducting excavations in eastern Mongolia, discovering the Uyghur period ruins, comparing the sites with the remains of Uyghur period cities and ancient Xiongnu walled settlements in central Mongolia, and making aerial maps to clarify their features. As a result of the research, we found an opportunity to support and revise the concepts of previous researchers about the sites and to put forward our suggestions, so this article is presented. \u0000Орхон, Тамир голын савд орших Хүннү, Уйгурын үеийн зарим шороон хэрэмт дурсгалд хийсэн хайгуул судалгааны үр дүн \u0000Товчлол. Сүүлийн жилүүдэд Монгол нутагт хийгдсэн археологийн судалгааны үр дүнгээс үзвэл хүннүгийн үед холбогдох шинээр илэрсэн язгууртны орд өргөө, суурин дурсгалын зарим бүтэц зохион байгуулалт бусдаас өвөрмөц, дурсгалын орчим үйлдвэрлэлийн газар байгаа зэрэг Хустын булаг дурсгалтай адил хэв шинжтэй байна. Түүнчлэн уйгурын үед холбогдох олон хэлбэр төрхтэй хотын туурь судалгааны эргэлтэд шинээр орсны зэрэгцээ нийслэл хот Харбалгаст хийж буй археологийн малтлага судалгаа амжилттай өрнөж буй билээ. Монгол- Японы хамтарсан археологийн судалгааны анги Дорнод Монголын нутагт Уйгурын үеийн нэгэн балгасыг илрүүлэн малтлага судалгаа хийж буй бөгөөд тухайн дурсгалыг төв Монголын нутагт буй уйгурын үеийн хот суурины үлдэгдэл болон эртний хүннүгийн шороон хэрэмт хотуудтай харьцуулах, онцлог шинжийг тодруулах зорилгоор агаарын зураглал хийж, бүтэц зохион байгуулалтын тодорхойлохоор тус судалгааг хийлээ. Судалгааны үр дүнд дээрх дурсгалын талаарх өмнөх судлаачдын үзэл баримтлалыг дэмжих, эргэж харах, өөрсдийн саналыг дэвшүүлэх бололцоо олдсон тул уг бэсрэг өгүүллийг толилуулж байна. \u0000Түлхүүр үг. Хүннү, Уйгур, Суурин, Шороон хэрэм","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"55 19","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141663108","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The ancient city of Kharkhul Khaan, situated in the expansive valley of the Khanui River beyond the Khangai Mountains, has garnered attention since the 1870s, as evidenced by references in the writings of foreign travelers and scientists. Subsequently, site garnered increased attention from national researchers starting in the 1950s. Excavations conducted by the “Kharkhorum” expedition during the 1980s and 1990s suggested multiple construction phases, one of which potentially overlapped with the city of Kharkhorum. Later research under the joint Mongolian-German project “Geomagnetic and pedestrian survey of Khar Khul Khan Balgas” (2017-2019) unearthed approximately 40 kilns used in the production of construction materials, shedding light on the city’s infrastructure. In 2022, the Institute of Archaeology, aided by the Ministry of Education and Science, conducted excavations along the central avenue of the city. These excavations yielded artifacts and construction materials closely resembling the architectural style and structure prevalent in urban settlements dating back to the 13th and 14th centuries in Mongolia and the surrounding region. Continuing into 2023, the Institute of Archaeology persisted in their excavations under the auspices of the Ministry of Education and Science’s major research initiative. During this period, they uncovered the remains of a grand Buddhist stupa-shaped temple in the northern sector of the city. Remarkably, the temple’s roof tiles bore depictions of deities, further accentuating its significance. Geomagnetic surveys delineated the city’s layout, revealing a well-planned urban center with intersecting boulevards and numerous structures. In 2022, excavations along the central avenue yielded artifacts and construction materials dating to the 13th-14th centuries, showcasing architectural similarities with urban sites in Mongolia and the wider region. Continuing in 2023, further excavations revealed the remains of a grand Buddhist stupa-shaped temple in the northern part of the city, adorned with roof tiles depicting deities, suggesting its significance as a majestic palace. The city’s overall layout, including the positioning of the Buddhist temple and aristocratic residences, bears resemblance to the urban planning of Kharkhorum, the capital of the Mongolian Empire, underscoring its scholarly importance. Scholars have affirmed the grandeur of the discovered structure, identifying it as a magnificent palace. The broader urban layout of the ancient Kharkhul Khaan city ruins holds significant academic value, particularly concerning the positioning of key landmarks such as the Buddhist temple, the central district, and the noble residences. This layout bears striking resemblance to the urban planning principles observed in the capital city of the Mongolian Empire, Kharkhorum, further enhancing its scholarly significance. Хархул хааны балгасын археологийн судалгааны үр дүн (2022-2023 он) Товчлол. Хангай нурууны ар бие
{"title":"Results of archaeological research of Kharkhul Khaan ruins (2022-2023)","authors":"Erdene-Ochir Nasan-Ochir, Ankhbayar Batsuuri, Batbold Gonchigsuren, Tsenguun Ganbold, Lkhagvasuren Bazargur, Nandintsetseg Narmandakh, Tuvshin Erdenebileg, Mart Batsaikhan, Ganbaatar Laikhan, Nyamkhuu Myanganbuu","doi":"10.5564/sa.v44i1.3529","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v44i1.3529","url":null,"abstract":"The ancient city of Kharkhul Khaan, situated in the expansive valley of the Khanui River beyond the Khangai Mountains, has garnered attention since the 1870s, as evidenced by references in the writings of foreign travelers and scientists. Subsequently, site garnered increased attention from national researchers starting in the 1950s. Excavations conducted by the “Kharkhorum” expedition during the 1980s and 1990s suggested multiple construction phases, one of which potentially overlapped with the city of Kharkhorum. Later research under the joint Mongolian-German project “Geomagnetic and pedestrian survey of Khar Khul Khan Balgas” (2017-2019) unearthed approximately 40 kilns used in the production of construction materials, shedding light on the city’s infrastructure. In 2022, the Institute of Archaeology, aided by the Ministry of Education and Science, conducted excavations along the central avenue of the city. These excavations yielded artifacts and construction materials closely resembling the architectural style and structure prevalent in urban settlements dating back to the 13th and 14th centuries in Mongolia and the surrounding region. Continuing into 2023, the Institute of Archaeology persisted in their excavations under the auspices of the Ministry of Education and Science’s major research initiative. During this period, they uncovered the remains of a grand Buddhist stupa-shaped temple in the northern sector of the city. Remarkably, the temple’s roof tiles bore depictions of deities, further accentuating its significance. Geomagnetic surveys delineated the city’s layout, revealing a well-planned urban center with intersecting boulevards and numerous structures. In 2022, excavations along the central avenue yielded artifacts and construction materials dating to the 13th-14th centuries, showcasing architectural similarities with urban sites in Mongolia and the wider region. Continuing in 2023, further excavations revealed the remains of a grand Buddhist stupa-shaped temple in the northern part of the city, adorned with roof tiles depicting deities, suggesting its significance as a majestic palace. The city’s overall layout, including the positioning of the Buddhist temple and aristocratic residences, bears resemblance to the urban planning of Kharkhorum, the capital of the Mongolian Empire, underscoring its scholarly importance. Scholars have affirmed the grandeur of the discovered structure, identifying it as a magnificent palace. The broader urban layout of the ancient Kharkhul Khaan city ruins holds significant academic value, particularly concerning the positioning of key landmarks such as the Buddhist temple, the central district, and the noble residences. This layout bears striking resemblance to the urban planning principles observed in the capital city of the Mongolian Empire, Kharkhorum, further enhancing its scholarly significance. \u0000Хархул хааны балгасын археологийн судалгааны үр дүн (2022-2023 он) \u0000Товчлол. Хангай нурууны ар бие ","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"51 11","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141663447","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
There were some array-attached decoration ceramics had been found in Xianbei remains. Similar ones were widely seen in the Western Eurasian steppes, especially the Late-Scythian reimains in Crimea, the remains of the Bosporus Kingdom and the Samatian remains. This research discussed the types, evolutions and functions of this kind of ceramics. And according to the concerning burial structures, burial rites, accompanied objects and some other factors, it could give us a perspective to observe the the relationship between the Xianbei groups and the peoples in the Western Eurasian steppes. Сяньби болон Сармат Скифийн үеийн хэд хэдэн чимэглэл хавсарсан шавар вааран эдлэлийн тухай Товчлол. Сяньбигийн оршуулгаас олдсон хэд хэдэн чимэглэл хавсарсан шавар вааран эдлэлүүд олджээ. Үүнтэй төстэй чимэглэлийг Баруун Евразийн тал хээр, ялангуяа Крым дахь Скифийн хожуу үе, Босфорын хаант улсын үе, Саматын үед өргөн тархсан шавар ваар савны үлдэгдлээс харж болох юм. Энэхүү өгүүлэлд энэ төрлийн шавар вааран эдлэлийн төрөл, хувьслын талаар хөндөн авч үзнэ. Мөн оршуулгын байгууламж, оршуулгын зан үйл, дагалдах эд зүйлс болон бусад баримтуудаас үзэхэд Сяньбигийн бүлгүүд болон Баруун Евразийн тал нутаг дахь ард түмний хоорондын харилцааг ажиглах боломжийг бидэнд өгч байгаа юм. Түлхүүр үг. Сяньби, Сармат, Хожуу скифчүүд, Босфорын хаант улс, ваар сав, чимэглэл
在鲜卑遗存中发现了一些阵列式装饰陶器,类似的陶器在欧亚西部草原,特别是克里米亚晚期斯基泰遗存、博斯普鲁斯王国遗存和萨马特遗存中也有大量发现。这项研究讨论了这种陶瓷的类型、演变和功能。根据有关墓葬结构、墓葬仪式、随葬品和其他一些因素,它可以为我们提供一个观察鲜卑族群与欧亚西部草原民族之间关系的视角。鲜卑族(Xianbi bolon Sarmatian Scythian үeiin het het chimegl havsarsan shavar vaaran edlaliin tuhai Tovchlol)。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл、對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。對不起,此篇文章只有English和Монгол хэл。
{"title":"Discussing about the ceramic with array-attached decoration found in Xianbei and the Sarmatian-Late Scythian period remains","authors":"Ma Yan","doi":"10.5564/sa.v44i1.3521","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v44i1.3521","url":null,"abstract":"There were some array-attached decoration ceramics had been found in Xianbei remains. Similar ones were widely seen in the Western Eurasian steppes, especially the Late-Scythian reimains in Crimea, the remains of the Bosporus Kingdom and the Samatian remains. This research discussed the types, evolutions and functions of this kind of ceramics. And according to the concerning burial structures, burial rites, accompanied objects and some other factors, it could give us a perspective to observe the the relationship between the Xianbei groups and the peoples in the Western Eurasian steppes. \u0000Сяньби болон Сармат Скифийн үеийн хэд хэдэн чимэглэл хавсарсан шавар вааран эдлэлийн тухай \u0000Товчлол. Сяньбигийн оршуулгаас олдсон хэд хэдэн чимэглэл хавсарсан шавар вааран эдлэлүүд олджээ. Үүнтэй төстэй чимэглэлийг Баруун Евразийн тал хээр, ялангуяа Крым дахь Скифийн хожуу үе, Босфорын хаант улсын үе, Саматын үед өргөн тархсан шавар ваар савны үлдэгдлээс харж болох юм. Энэхүү өгүүлэлд энэ төрлийн шавар вааран эдлэлийн төрөл, хувьслын талаар хөндөн авч үзнэ. Мөн оршуулгын байгууламж, оршуулгын зан үйл, дагалдах эд зүйлс болон бусад баримтуудаас үзэхэд Сяньбигийн бүлгүүд болон Баруун Евразийн тал нутаг дахь ард түмний хоорондын харилцааг ажиглах боломжийг бидэнд өгч байгаа юм. \u0000Түлхүүр үг. Сяньби, Сармат, Хожуу скифчүүд, Босфорын хаант улс, ваар сав, чимэглэл","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"7 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141665230","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Yarkh mountain is one of the oldest and well-known Paleolithic sites in eastern part of Central Asia. Archaeological material, collected on the surface there, is essential for theoretical and empirical study of the origin and evolution of the Paleolithic at the territory of modern Mongolia. This locality with exposed archaeological material on the surface was discovered in 1969. For the last several decades this occurrence and artefacts, collected there, were not a subject of further investigations and analysis. The new methods, developed for analysis of exposed artefacts as well as significant changes in our knowledge in Lower and Middle Paleolithic allow conducting the new study of Yarkh mountain. In this study about, we use the new method – scar-pattern analysis, applying to the scrapers from Yarkh mountain assemblage. Here we, briefly review the possibilities of scar-pattern analysis application to the artefacts from surface assemblages. Ярх уулын хянгар зэвсгийн цуулалтын дэс дараалалд хийсэн дүн шинжилгээ Товчлол. Дундговь аймгийн Гурвансайхан сумын нутагт орших Ярх уулын дурсгал бол Төв Азийн зүүн хэсэгт орших эртний чулуун зэвсгийн үеийн томоохон дурсгалуудын нэг юм. Энэхүү дурсгал бол Монгол нутаг дахь палеолитын үүсэл хөгжлийг судлахад онол практикийн асар их ач холбогдолтой билээ. 1969 онд Монгол-Зөвлөлтийн хамтарсан чулуун зэвсгийн судалгааны анги анх нээн илрүүлсэн байна. Түүнээс хойш уг дурсгалд археологийн хайгуул, малтлага судалгаа хийгдээгүй одоог хүрсэн юм. Сүүлийн жилүүдэд чулуун зэвсгийн судалгаанд дэвшилтэт, шинэ аргууд нэвтэрч эхэлсэн. Үүнтэй уялдан Азийн бүс нутгийн доод палеолитын талаарх судалгааны үзэл санаа эрс өөрчлөгдсөнийг харгалзан Ярх уулын чулуун зэвсгийн дурсгалыг дахин судлах шаардлагатай болсон юм. Тус өгүүлэлд шинээр нэвтэрсэн судалгааны нэг болох цуулалтын дэс дараалал (scar-pattern analysis)-ын дүн шинжилгээний тусламжтай чулуун зэвсгийн үйлдвэрлэлд хэрэглэгдэж байсан арга технологийг нэхэн сэргээж үзэв. Тус арга зүйг ашиглан Ярх уулын дархны газрын чулуун зэвсгийн зарим олдвор хэрэглэгдэхүүнд тулгуурлан хийсэн үр дүнгийн талаар өгүүлж, судалгааны эргэлтэд оруулж байна. Энэхүү арга нь чулуун зэвсгийг ижил төстэй байдлаар харьцуулахгүй харин хэрхэн яаж хийсэн, түүний цуулалтын аргыг нэхэн сэргээхэд оршино. Ярх уулын хянгар зэвсгийн цуулалтын дэс дарааллыг судалснаар задлан шинжилгээний шинэ арга зүйг танилцуулах, цаашид Монголын чулуун зэвсгийн судалгаанд энэ арга зүйг хэрэглэх боломжийн талаар хөндөн авч үзлээ. Түлхүүр үг. Буган хөшөө, хүрлийн хожуу үе, зосон будаг, зэр зэвсэг
{"title":"Application of scar-pattern analysis to the scrapers from the Lower and Middle Paleolithic site of Yarkh Mountain","authors":"Margad-Erdene Ganbold","doi":"10.5564/sa.v43i2.3177","DOIUrl":"https://doi.org/10.5564/sa.v43i2.3177","url":null,"abstract":"Yarkh mountain is one of the oldest and well-known Paleolithic sites in eastern part of Central Asia. Archaeological material, collected on the surface there, is essential for theoretical and empirical study of the origin and evolution of the Paleolithic at the territory of modern Mongolia. This locality with exposed archaeological material on the surface was discovered in 1969. For the last several decades this occurrence and artefacts, collected there, were not a subject of further investigations and analysis. The new methods, developed for analysis of exposed artefacts as well as significant changes in our knowledge in Lower and Middle Paleolithic allow conducting the new study of Yarkh mountain. In this study about, we use the new method – scar-pattern analysis, applying to the scrapers from Yarkh mountain assemblage. Here we, briefly review the possibilities of scar-pattern analysis application to the artefacts from surface assemblages. Ярх уулын хянгар зэвсгийн цуулалтын дэс дараалалд хийсэн дүн шинжилгээ Товчлол. Дундговь аймгийн Гурвансайхан сумын нутагт орших Ярх уулын дурсгал бол Төв Азийн зүүн хэсэгт орших эртний чулуун зэвсгийн үеийн томоохон дурсгалуудын нэг юм. Энэхүү дурсгал бол Монгол нутаг дахь палеолитын үүсэл хөгжлийг судлахад онол практикийн асар их ач холбогдолтой билээ. 1969 онд Монгол-Зөвлөлтийн хамтарсан чулуун зэвсгийн судалгааны анги анх нээн илрүүлсэн байна. Түүнээс хойш уг дурсгалд археологийн хайгуул, малтлага судалгаа хийгдээгүй одоог хүрсэн юм. Сүүлийн жилүүдэд чулуун зэвсгийн судалгаанд дэвшилтэт, шинэ аргууд нэвтэрч эхэлсэн. Үүнтэй уялдан Азийн бүс нутгийн доод палеолитын талаарх судалгааны үзэл санаа эрс өөрчлөгдсөнийг харгалзан Ярх уулын чулуун зэвсгийн дурсгалыг дахин судлах шаардлагатай болсон юм. Тус өгүүлэлд шинээр нэвтэрсэн судалгааны нэг болох цуулалтын дэс дараалал (scar-pattern analysis)-ын дүн шинжилгээний тусламжтай чулуун зэвсгийн үйлдвэрлэлд хэрэглэгдэж байсан арга технологийг нэхэн сэргээж үзэв. Тус арга зүйг ашиглан Ярх уулын дархны газрын чулуун зэвсгийн зарим олдвор хэрэглэгдэхүүнд тулгуурлан хийсэн үр дүнгийн талаар өгүүлж, судалгааны эргэлтэд оруулж байна. Энэхүү арга нь чулуун зэвсгийг ижил төстэй байдлаар харьцуулахгүй харин хэрхэн яаж хийсэн, түүний цуулалтын аргыг нэхэн сэргээхэд оршино. Ярх уулын хянгар зэвсгийн цуулалтын дэс дарааллыг судалснаар задлан шинжилгээний шинэ арга зүйг танилцуулах, цаашид Монголын чулуун зэвсгийн судалгаанд энэ арга зүйг хэрэглэх боломжийн талаар хөндөн авч үзлээ. Түлхүүр үг. Буган хөшөө, хүрлийн хожуу үе, зосон будаг, зэр зэвсэг","PeriodicalId":508360,"journal":{"name":"Studia Archaeologica","volume":"138 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139165863","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}