Pub Date : 2022-09-18DOI: 10.36719/2707-1146/24/15-18
Aytəkin Ramiz qızı Hüseynova
Ekoloji cəhətdən təmiz şəkər çuğunduru məhsulu istehsalında vacib tədbirlərin həyata keçirilməsi və şəkər çuğunduru bitkisində becərilmə zamanı həyat amillərinin rolu və əhəmiyyəti əsas götürülməlidir. Müasir dövrdə aktual hesab edilən enerjiyə qənaətedici və torpaqqoruyucu becərmə sistemləri davamlı əkinçiliyin əsas istiqamətlərindən biridir. Bu gün bütün dünya ölkələrinin qarşısında duran əsas vəzifələrdən biri kənd təsərrüfatı sahəsində torpağın münbitliyini yaxşılaşdırmaq və ekoloji cəhətdən onu qorumaqdır. Bu işlərin nəticəsi olaraq da, ekoloji təmiz məhsul istehsal olunmasıdır. Açar sözlər: şəkər çuğunduru, ətraf mühit, mədəni bitkilər, qida elementləri, ağır elementlər Aytekin Ramiz Huseynova Production of enviromentally pure products sugar beet Abstract The impelementation of important measures in the of ecologically clean sugar beet products and the role and importance of life factors during the cultivation of sugar beet plants. Implementation of important measures in the production of environmentally friendly sugar beet products and the role and importance of life factors during the cultivation of the sugar beet plant is the basis. Energy-saving and soil-protecting cultivation systems, which are considered relevant in modern times, are one of the main directions of sustainable agriculture. Today, one of the main tasks facing the countries of the world is to improve soil fertility in the field of agriculture and to protect it ecologically. Keywords: sugar beet, environment, cultivated plants, food elements, heavy elements
{"title":"Production of enviromentally pure products sugar beet","authors":"Aytəkin Ramiz qızı Hüseynova","doi":"10.36719/2707-1146/24/15-18","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/24/15-18","url":null,"abstract":"Ekoloji cəhətdən təmiz şəkər çuğunduru məhsulu istehsalında vacib tədbirlərin həyata keçirilməsi və şəkər çuğunduru bitkisində becərilmə zamanı həyat amillərinin rolu və əhəmiyyəti əsas götürülməlidir. Müasir dövrdə aktual hesab edilən enerjiyə qənaətedici və torpaqqoruyucu becərmə sistemləri davamlı əkinçiliyin əsas istiqamətlərindən biridir. Bu gün bütün dünya ölkələrinin qarşısında duran əsas vəzifələrdən biri kənd təsərrüfatı sahəsində torpağın münbitliyini yaxşılaşdırmaq və ekoloji cəhətdən onu qorumaqdır. Bu işlərin nəticəsi olaraq da, ekoloji təmiz məhsul istehsal olunmasıdır. Açar sözlər: şəkər çuğunduru, ətraf mühit, mədəni bitkilər, qida elementləri, ağır elementlər Aytekin Ramiz Huseynova Production of enviromentally pure products sugar beet Abstract The impelementation of important measures in the of ecologically clean sugar beet products and the role and importance of life factors during the cultivation of sugar beet plants. Implementation of important measures in the production of environmentally friendly sugar beet products and the role and importance of life factors during the cultivation of the sugar beet plant is the basis. Energy-saving and soil-protecting cultivation systems, which are considered relevant in modern times, are one of the main directions of sustainable agriculture. Today, one of the main tasks facing the countries of the world is to improve soil fertility in the field of agriculture and to protect it ecologically. Keywords: sugar beet, environment, cultivated plants, food elements, heavy elements","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"81886340","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-09-18DOI: 10.36719/2707-1146/24/19-24
Ceyran Teymur qızı Rüstəmova, Arif Cavanşir oğlu Əfəndi, Fəridə Əli qızı Abdullayeva, Firuzə Ələsgər qızı Yunisova, Tamella Adil qızı İsmayılova, Minayə Fikrət qızı Nəbiyeva, Samir İsa oğlu Məmmədov
Təqdim olunan işin məqsədi müxtəlif qatılıqlı duzların (0,5±1,0n) NH4Cl məhlulu ilə işlənmiş təbii klinoptilolit seoliti nümunələri əsasında alınmış sorbentlərin effektivliyinin öyrənilməsidir. Məhlulda adsorbatın miqdarının artması ilə azot-oksigen binar qarışığından azotun adsorbsiya miqdarı 6,2mmol/q-a qədər artır. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, seolit nümunələrinin həcmləri çox qısa vaxtda – 120 san ərzində dolur və yaxud tutulur. Baxılan işdə adsorbsiya-desorbsiya proseslərinə təsir edən amillərdən olan təzyiq və kontakt vaxtının adsorbsiyaya təsiri də öyrənilmişdir. NH4Cl molekuluna əsasən adsorbsiya qabiliyyətinin təbii seolitlərin səth təbəqələrindəki aktiv mərkəzlərin təbiətindən asılılığı da müəyyən olunmuşdur. Açar sözlər: seolit, klinoptilolit, kation, silisium, spektr, udulma zolaqları, sorbent, izoterma, alümosilikat Jeyran Teymur Rustamova Arif Javanshir Efendi Farida Ali Abdullayeva Firuza Alasgar Yunisova Tamella Adil Ismayilova Minaya Fikrat Nabiyeva Samir Isa Mammadov Influence of physical and chemical proporties of zeolites on their adsorption abilities Abstract The purpose of this work was to study the effectiveness of zeolite samples after treating natural clinoptilolite with NH4Cl solutions of various concentrations (0,5÷1,0n). With an increase in the solution, the amount of nitrogen adsorption from binary mixtures increases, and nitrogen to oxygen increases to 6.2mq/q. However, it should be noted that the sample volume of the zeolite proceeds for 120 seconds. The effect of adsorption parameters – desorption, pressure, and contact time on the adsorption process was also studied. The adsorption capacity with respect to the NH4Cl molecule depends on the nature of the active centers on the surface of the natural zeolite. Keywords: zeolite, clinoptilolite, cation, silicon, spectrum, adsorption bands, sorbent, isotherm, aluminosilicate
{"title":"Influence of physical and chemical proporties of zeolites on their adsorption abilities","authors":"Ceyran Teymur qızı Rüstəmova, Arif Cavanşir oğlu Əfəndi, Fəridə Əli qızı Abdullayeva, Firuzə Ələsgər qızı Yunisova, Tamella Adil qızı İsmayılova, Minayə Fikrət qızı Nəbiyeva, Samir İsa oğlu Məmmədov","doi":"10.36719/2707-1146/24/19-24","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/24/19-24","url":null,"abstract":"Təqdim olunan işin məqsədi müxtəlif qatılıqlı duzların (0,5±1,0n) NH4Cl məhlulu ilə işlənmiş təbii klinoptilolit seoliti nümunələri əsasında alınmış sorbentlərin effektivliyinin öyrənilməsidir. Məhlulda adsorbatın miqdarının artması ilə azot-oksigen binar qarışığından azotun adsorbsiya miqdarı 6,2mmol/q-a qədər artır. Lakin qeyd etmək lazımdır ki, seolit nümunələrinin həcmləri çox qısa vaxtda – 120 san ərzində dolur və yaxud tutulur. Baxılan işdə adsorbsiya-desorbsiya proseslərinə təsir edən amillərdən olan təzyiq və kontakt vaxtının adsorbsiyaya təsiri də öyrənilmişdir. NH4Cl molekuluna əsasən adsorbsiya qabiliyyətinin təbii seolitlərin səth təbəqələrindəki aktiv mərkəzlərin təbiətindən asılılığı da müəyyən olunmuşdur. Açar sözlər: seolit, klinoptilolit, kation, silisium, spektr, udulma zolaqları, sorbent, izoterma, alümosilikat Jeyran Teymur Rustamova Arif Javanshir Efendi Farida Ali Abdullayeva Firuza Alasgar Yunisova Tamella Adil Ismayilova Minaya Fikrat Nabiyeva Samir Isa Mammadov Influence of physical and chemical proporties of zeolites on their adsorption abilities Abstract The purpose of this work was to study the effectiveness of zeolite samples after treating natural clinoptilolite with NH4Cl solutions of various concentrations (0,5÷1,0n). With an increase in the solution, the amount of nitrogen adsorption from binary mixtures increases, and nitrogen to oxygen increases to 6.2mq/q. However, it should be noted that the sample volume of the zeolite proceeds for 120 seconds. The effect of adsorption parameters – desorption, pressure, and contact time on the adsorption process was also studied. The adsorption capacity with respect to the NH4Cl molecule depends on the nature of the active centers on the surface of the natural zeolite. Keywords: zeolite, clinoptilolite, cation, silicon, spectrum, adsorption bands, sorbent, isotherm, aluminosilicate","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88320156","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-09-18DOI: 10.36719/2707-1146/24/10-14
Ləman İsmayıl qızı Əlizadə, Sevinc Arif qızı Əliyeva, Gültəkin Rafiq qızı Cavadova, Şəhla Malik qızı Əskərova, Raziyə Polux qızı Həsənova
Gözləyən anaların faktiki qidalanmasının qiymətləndirilməsinin nəticələri onların rasionunun balanssızlığını xarakterizə edir. Ərzaq dəstinin tərkibində süd məhsulları (40,2 faiz), çörək məmulatı (9,9 faiz), şəkər və xəmir məmulatları (6,0 faiz) istehlakının artıqlığı qeydə alınıb. Minimum istehlak səbəti ilə müqayisədə ət məhsulları (3,0%), balıq məhsulları (48,9%), yumurta (17,1%), tərəvəz (28,5%), bitki yağı (13,0%). Gözləyən anaların gündəlik rasionunun kimyəvi tərkibi makronutrientin balanssız gəlməsini əks etdirir. Fizioloji nisbətlə müqayisədə bitki mənşəli dələ (25,4%-dən aşağı) və ümumi piy (47%), heyvan piyləri 90,5%, nişasta 7,6%, xolesterin 58,8 üstünlük təşkil edir. A vitamini (10%), in - karotin (22,3%), E vitamini (14,4%), B6 vitamini (26,1%), vitamin PP (3%) çatışmazlığı qeyd olunur, lakin eyni şəkildə mineral material: kalium 18,1%, kalsium 10,3%, dəmir 57%, sink 49,5%. Açar sözlər: anemiya, hamiləlik, ailə həkimi, dəmir, defisit Laman Ismayil Alizade Sevinj Arif Aliyeva Gultekin Rafig Javadova Shahla Malik Askarova Raziya Polukh Hasanova Actual feeding of women with iron deficient anemia Abstract Results of the estimation of the actual feeding the expectant mothers characterize the imbalance of their ration. In structure of the grocery set is noted excess of the consumption of the milk products (on 40, 2%), bread-muffin product (on 9, 9%), sugar and pastries (on 6,0%), as well as meat products (3,0%), in comparison with minimum consumer basket, at deficit of the fish products (on 48,9%), egg (on 17,1%), vegetables (on 28,5%), vegetable butter (on 13,0%). The chemical composition of the daily ration of the expectant mothers reflects the unbal anced arrivəl an macronutrient. In comparison with physiological rate is noted deficit veg etable squirrel (below on 25,4%) and prevəlence general fat (on 47%), animal fat on 90,5%, starch in 7,6%, cholesterin 58,8. It is noted deficit vitamin A (on 10%), in - carotin (on 22,3%), vitamin E (on 14,4%), vitamin B6 (on 26, 1%), vitamin PP (on 3%), but in the same way mineral material: potassi um on 18,1%, calcium on 10,3%, ferric on 57%, zinc on 49,5%. Keywords: anemia, pregnancy, family doctor, iron, deficiency
{"title":"Actual feeding of women with iron deficient anemia","authors":"Ləman İsmayıl qızı Əlizadə, Sevinc Arif qızı Əliyeva, Gültəkin Rafiq qızı Cavadova, Şəhla Malik qızı Əskərova, Raziyə Polux qızı Həsənova","doi":"10.36719/2707-1146/24/10-14","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/24/10-14","url":null,"abstract":"Gözləyən anaların faktiki qidalanmasının qiymətləndirilməsinin nəticələri onların rasionunun balanssızlığını xarakterizə edir. Ərzaq dəstinin tərkibində süd məhsulları (40,2 faiz), çörək məmulatı (9,9 faiz), şəkər və xəmir məmulatları (6,0 faiz) istehlakının artıqlığı qeydə alınıb. Minimum istehlak səbəti ilə müqayisədə ət məhsulları (3,0%), balıq məhsulları (48,9%), yumurta (17,1%), tərəvəz (28,5%), bitki yağı (13,0%). Gözləyən anaların gündəlik rasionunun kimyəvi tərkibi makronutrientin balanssız gəlməsini əks etdirir. Fizioloji nisbətlə müqayisədə bitki mənşəli dələ (25,4%-dən aşağı) və ümumi piy (47%), heyvan piyləri 90,5%, nişasta 7,6%, xolesterin 58,8 üstünlük təşkil edir. A vitamini (10%), in - karotin (22,3%), E vitamini (14,4%), B6 vitamini (26,1%), vitamin PP (3%) çatışmazlığı qeyd olunur, lakin eyni şəkildə mineral material: kalium 18,1%, kalsium 10,3%, dəmir 57%, sink 49,5%. Açar sözlər: anemiya, hamiləlik, ailə həkimi, dəmir, defisit Laman Ismayil Alizade Sevinj Arif Aliyeva Gultekin Rafig Javadova Shahla Malik Askarova Raziya Polukh Hasanova Actual feeding of women with iron deficient anemia Abstract Results of the estimation of the actual feeding the expectant mothers characterize the imbalance of their ration. In structure of the grocery set is noted excess of the consumption of the milk products (on 40, 2%), bread-muffin product (on 9, 9%), sugar and pastries (on 6,0%), as well as meat products (3,0%), in comparison with minimum consumer basket, at deficit of the fish products (on 48,9%), egg (on 17,1%), vegetables (on 28,5%), vegetable butter (on 13,0%). The chemical composition of the daily ration of the expectant mothers reflects the unbal anced arrivəl an macronutrient. In comparison with physiological rate is noted deficit veg etable squirrel (below on 25,4%) and prevəlence general fat (on 47%), animal fat on 90,5%, starch in 7,6%, cholesterin 58,8. It is noted deficit vitamin A (on 10%), in - carotin (on 22,3%), vitamin E (on 14,4%), vitamin B6 (on 26, 1%), vitamin PP (on 3%), but in the same way mineral material: potassi um on 18,1%, calcium on 10,3%, ferric on 57%, zinc on 49,5%. Keywords: anemia, pregnancy, family doctor, iron, deficiency","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77145832","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-09-18DOI: 10.36719/2707-1146/24/25-33
Aynur Hikmət qızı Ələkbərli
Əhali artdıqca təbii ehtiyatlara tələbat da artır. Bununla belə, təbii sərvətlər tükənməz deyil və yaxın gələcəkdə onların bəzilərinin tamamilə tükənməsi ehtimalı var. İnsanlar təbii sərvətlərin ömrü boyu tükənə biləcəyini dərk etmir və yalnız tükəndikdən sonra böyük problemlərlə üzləşirlər. Dünya əhalisinin daim artan tələbatı təbii ehtiyatların tükənməsi, iqtisadi böhranlar, ekoloji gərginlik, siyasi və sosial problemlər ilə nəticələnə bilər. Bunun qarşısını almaq üçün hər bir ölkə öz inkişaf strategiyasını müəyyən etməli və gələcək nəsillər üçün ehtiyatların qorunması yollarını araşdırmalıdır. Mütəxəssislər mövcud vəziyyətdən çıxış yolunu davamlı inkişafın təmin edilməsində görürlər. Davamlı inkişaf modeli balanslaşdırılmış, davamlı və dinamik inkişaf modelidir. Bu model gələcək nəsillərin ehtiyaclarının tam ödənilməsinə təhlükə yaratmayan inkişaf hesab olunur. Buraya iki əsas anlayış daxildir: ehtiyaclar anlayışı, xüsusən də birinci dərəcəli prioritetlərin predmeti olan yoxsul əhalinin mövcudluğu üçün zəruri olan ehtiyaclar və cəmiyyətin təşkili və texnologiyaların vəziyyəti ilə şərtlənən, ətraf mühitin cari və gələcək ehtiyacları ödəmək qabiliyyətinə qoyulan məhdudiyyətlər anlayışı. Açar sözlər: davamlı inkişaf konsepsiyası,davamlı inkişaf modeli, sosial inkişaf, iqtisadi inkişaf, ekoloji inkişaf, davamlı insan inkişafı Aynur Hikmat Alakbarli Sustainable development strategy. Sustainable development in Azerbaijan Abstract As the population increases, so does the demand for natural resources. However, natural resources are not inexhaustible, and in the near future some of them are likely to run out completely. people do not realize that natural resources can be exhausted during their lifetime, and only after they are exhausted, they face big problems. The ever-increasing demand of the world's population can result in the depletion of natural resources, economic crises, environmental tensions, and political and social problems. In order to prevent this from happening, each country should determine its own development strategy and explore ways to preserve resources for future generations. Experts see the way out of the current situation in ensuring sustainable development. The sustainable development model is a balanced, sustainable and dynamic development model. This model is considered a development that does not jeopardize the full satisfaction of the needs of future generations. It includes two main concepts: the concept of needs, especially the needs necessary for the existence of the poor population, which should be the subject of first-order priorities and the concept of limits placed on the ability of the environment to meet current and future needs, conditioned by the organization of society and the state of technologies. Keywords: sustainable development concept, sustainable development model, social development, economic development, ecological development, sustainable human development
{"title":"Sustainable development strategy. Sustainable development in Azerbaijan","authors":"Aynur Hikmət qızı Ələkbərli","doi":"10.36719/2707-1146/24/25-33","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/24/25-33","url":null,"abstract":"Əhali artdıqca təbii ehtiyatlara tələbat da artır. Bununla belə, təbii sərvətlər tükənməz deyil və yaxın gələcəkdə onların bəzilərinin tamamilə tükənməsi ehtimalı var. İnsanlar təbii sərvətlərin ömrü boyu tükənə biləcəyini dərk etmir və yalnız tükəndikdən sonra böyük problemlərlə üzləşirlər. Dünya əhalisinin daim artan tələbatı təbii ehtiyatların tükənməsi, iqtisadi böhranlar, ekoloji gərginlik, siyasi və sosial problemlər ilə nəticələnə bilər. Bunun qarşısını almaq üçün hər bir ölkə öz inkişaf strategiyasını müəyyən etməli və gələcək nəsillər üçün ehtiyatların qorunması yollarını araşdırmalıdır. Mütəxəssislər mövcud vəziyyətdən çıxış yolunu davamlı inkişafın təmin edilməsində görürlər. Davamlı inkişaf modeli balanslaşdırılmış, davamlı və dinamik inkişaf modelidir. Bu model gələcək nəsillərin ehtiyaclarının tam ödənilməsinə təhlükə yaratmayan inkişaf hesab olunur. Buraya iki əsas anlayış daxildir: ehtiyaclar anlayışı, xüsusən də birinci dərəcəli prioritetlərin predmeti olan yoxsul əhalinin mövcudluğu üçün zəruri olan ehtiyaclar və cəmiyyətin təşkili və texnologiyaların vəziyyəti ilə şərtlənən, ətraf mühitin cari və gələcək ehtiyacları ödəmək qabiliyyətinə qoyulan məhdudiyyətlər anlayışı. Açar sözlər: davamlı inkişaf konsepsiyası,davamlı inkişaf modeli, sosial inkişaf, iqtisadi inkişaf, ekoloji inkişaf, davamlı insan inkişafı Aynur Hikmat Alakbarli Sustainable development strategy. Sustainable development in Azerbaijan Abstract As the population increases, so does the demand for natural resources. However, natural resources are not inexhaustible, and in the near future some of them are likely to run out completely. people do not realize that natural resources can be exhausted during their lifetime, and only after they are exhausted, they face big problems. The ever-increasing demand of the world's population can result in the depletion of natural resources, economic crises, environmental tensions, and political and social problems. In order to prevent this from happening, each country should determine its own development strategy and explore ways to preserve resources for future generations. Experts see the way out of the current situation in ensuring sustainable development. The sustainable development model is a balanced, sustainable and dynamic development model. This model is considered a development that does not jeopardize the full satisfaction of the needs of future generations. It includes two main concepts: the concept of needs, especially the needs necessary for the existence of the poor population, which should be the subject of first-order priorities and the concept of limits placed on the ability of the environment to meet current and future needs, conditioned by the organization of society and the state of technologies. Keywords: sustainable development concept, sustainable development model, social development, economic development, ecological development, sustainable human development","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"81729422","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-09-18DOI: 10.36719/2707-1146/24/34-42
Normurod Fakhraddin Latipov
Cities are multifunctional complex objects, in which various political, social and economic processes take place. The increase in the capacity of cities creates the process of urbanization, and its various extents affect the ecology of the city. In such a process, the health of the population, their labour activity, and indicators of the use of available resources deteriorate sharply. From this point of view, it is possible to understand the connection between cities and ecology, analyze the ecological situation of urban areas and develop measures aimed at eliminating the problems. This article focuses on the relationship between cities and urbanization with ecology and the factors that influence it. This article presents an analysis of the impact of cities and the process of urbanization on the ecological environment and approaches to it. The main idea is that we can achieve sustainable development through the widespread introduction of necropolises. Keywords:urbanisation, cities capacity, environmental modelling, ecological imbalances, dBA, population health, urban ecology Normurad Fəxrəddin Lətipov Şəhərləşmə və onun ekoloji mühit ilə əlaqəsi Xülasə Şəhərlər müxtəlif siyasi, sosial və iqtisadi proseslərin baş verdiyi çoxfunksiyalı mürəkkəb obyektlərdir. Şəhərlərin tutumunun artması urbanizasiya prosesini yaradır və onun müxtəlif ölçüləri şəhərin ekologiyasına təsir göstərir. Belə bir prosesdə əhalinin sağlamlığı, onların əmək fəallığı, mövcud resurslardan istifadə göstəriciləri kəskin şəkildə pisləşir. Bu baxımdan şəhərlərin ekologiya ilə əlaqəsini anlamaq, şəhər ərazilərinin ekoloji vəziyyətini təhlil etmək və problemlərin aradan qaldırılmasına yönəlmiş tədbirlər hazırlamaq mümkündür. Bu məqalə şəhərlərin və urbanizasiyanın ekologiya ilə əlaqəsinə və ona təsir edən amillərə diqqət yetirir. Məqalədə şəhərlərin və urbanizasiya prosesinin ekoloji mühitə təsiri və ona yanaşmalar təhlil edilir. Əsas ideya ondan ibarətdir ki, nekropolların geniş şəkildə tətbiqi ilə davamlı inkişafa nail ola bilərik. Açar sözlər: urbanizasiya, şəhərlərin tutumu, ətraf mühitin modelləşdirilməsi, ekoloji balanssızlıqlar, dBA, əhalinin sağlamlığı, şəhər ekologiyası
城市是多功能的复杂物体，各种政治、社会和经济进程在其中发生。城市容量的增加创造了城市化进程，其不同程度地影响着城市生态。在这一过程中，人口的健康、劳动活动和现有资源利用指标急剧恶化。从这个角度来看，可以理解城市与生态的联系，分析城市地区的生态状况，并制定旨在消除问题的措施。本文主要研究城市、城市化与生态的关系及其影响因素。本文分析了城市和城市化进程对生态环境的影响及解决途径。其主要思想是，我们可以通过广泛引入墓地来实现可持续发展。关键词:城市化，城市容量，环境建模，生态失衡，dBA，人口健康，城市生态Normurad F / xr / ddin L / tipov Ş / h / rl / m / v / onun ekoloji m hit il / laq / si x拉斯/ Ş / h / rl / r m xt / lif siyasi，社会v / iqtisadi prosesl / rin baek verdiyi funksiyalyi m r / kk / b obyektl / rdir。Ş / h / rl / rin tutumunun artmasir urbanizasiya prosesini yaradır v / onun m xt / lif ölçül / ri / h / rin ekologiyasına / sir göst / rir。Bel / bir prosesd / halinin sağlamlığı， onların / m / k f / allığı， mövcud resurslardan istifad / göst / ricil / ri k / skin / kild / pisl / 。但是baxımdan ekologiya il / laq / sini anlamaq, ekoloji v / ziyy / tini t / hlil etm / k v / probleml / rin aradan qaldırılmasına yön / lmikit / dbirl / r hazırlamaq m mknd r。但是m / qal / nu / h / rl / rin v / urbanizasiyanın ekologiya il / laq / sin / v / ona / sir / ed / n amill / r / diqq / t yetirir。M / qal / d / nu / h / rl / rin v / urbanizasiya prosesinin ekoloji m hit / t / siri v / ona yana malar / hlil edilir。Əsas ideya ondan ibar æ tdir ki, nekropolların geniu æ ki æ kild æ t æ tbiqi il æ davamliliinki afa nail ola bil æ rik。aar sözl / r: urbanizasiya, tutumu，， ekoloji balanssızlıqlar, dBA, halinin sağlamlığı，
{"title":"Şəhərləşmə və onun ekoloji mühit ilə əlaqəsi","authors":"Normurod Fakhraddin Latipov","doi":"10.36719/2707-1146/24/34-42","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/24/34-42","url":null,"abstract":"Cities are multifunctional complex objects, in which various political, social and economic processes take place. The increase in the capacity of cities creates the process of urbanization, and its various extents affect the ecology of the city. In such a process, the health of the population, their labour activity, and indicators of the use of available resources deteriorate sharply. From this point of view, it is possible to understand the connection between cities and ecology, analyze the ecological situation of urban areas and develop measures aimed at eliminating the problems. This article focuses on the relationship between cities and urbanization with ecology and the factors that influence it. This article presents an analysis of the impact of cities and the process of urbanization on the ecological environment and approaches to it. The main idea is that we can achieve sustainable development through the widespread introduction of necropolises. Keywords:urbanisation, cities capacity, environmental modelling, ecological imbalances, dBA, population health, urban ecology Normurad Fəxrəddin Lətipov Şəhərləşmə və onun ekoloji mühit ilə əlaqəsi Xülasə Şəhərlər müxtəlif siyasi, sosial və iqtisadi proseslərin baş verdiyi çoxfunksiyalı mürəkkəb obyektlərdir. Şəhərlərin tutumunun artması urbanizasiya prosesini yaradır və onun müxtəlif ölçüləri şəhərin ekologiyasına təsir göstərir. Belə bir prosesdə əhalinin sağlamlığı, onların əmək fəallığı, mövcud resurslardan istifadə göstəriciləri kəskin şəkildə pisləşir. Bu baxımdan şəhərlərin ekologiya ilə əlaqəsini anlamaq, şəhər ərazilərinin ekoloji vəziyyətini təhlil etmək və problemlərin aradan qaldırılmasına yönəlmiş tədbirlər hazırlamaq mümkündür. Bu məqalə şəhərlərin və urbanizasiyanın ekologiya ilə əlaqəsinə və ona təsir edən amillərə diqqət yetirir. Məqalədə şəhərlərin və urbanizasiya prosesinin ekoloji mühitə təsiri və ona yanaşmalar təhlil edilir. Əsas ideya ondan ibarətdir ki, nekropolların geniş şəkildə tətbiqi ilə davamlı inkişafa nail ola bilərik. Açar sözlər: urbanizasiya, şəhərlərin tutumu, ətraf mühitin modelləşdirilməsi, ekoloji balanssızlıqlar, dBA, əhalinin sağlamlığı, şəhər ekologiyası","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"78957066","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-09-18DOI: 10.36719/2707-1146/24/6-9
Mehriban Khalil Huseynova, Galandar Khanlar Aliyev, Shahla Rafael Yusubova
The aim of this paper is to report the healing of two large periapical lesions following non-surgical root canal treatment. The first case was a mandibular right lateral with periapical lesion of endodontic origin in a 40 year-old female patient with extra oral fistula and swelling. In the second case, a mandibular right central incisor was affected in a 22 year-old male patient. The root canals were prepared and filled with calcium hydroxide as an intra-canal medicament. The patients were recalled for clinical evaluation at intervals of 3 weeks. Root canals obturations were performed with gutta–percha and AH Plus sealer. The clinical and radiographic examination after 1 year revealed complete repair. This report confirms that large periapical lesions can respond favourably to nonsurgical treatment. Keywords: calcium hydroxide, endodontic treatment, canal, surgery,periapical healing, periapical lesion Mehriban Xəlil qızı Hüseynova Qələndər Xanlar oğlu Əliyev Şəhla Rafael qızı Yusubova Geniş periapikal zədələnmə ilə əlaqəli endodontik müalicə edilmiş dişlərin uzunmüddətli radioqrafik təqibi Xülasə Məqalənin məqsədi müalicədən sonra böyük periapikal zədələnmələri olan iki halın cərrahi yanaşma olmadan endodontik müalicəsi və rentgenoqrafiya ilə birlikdə sağalma prosesini təqdim etməkdir. Birinci halda, 40 yaşlı qadın xəstənin sağ alt yanaq dişində ekstraoral fistula və şişdən qaynaqlanan iri periapikal lezyon, sağ alt mərkəzi diş mənşəli 22 yaşlı kişi xəstədə periapikal lezyon görünür. Hidroksid ilə doldurulmuş kalsium hazırlandıqdan sonra kök kanalları yenidən kliniki xəstələrdə qiymətləndirmə 3 həftəlik fasilələrlə aparıldı. Kanalın doldurulması AH Plus və qutta-perça ilə tamamlandı. Bir il sonra bir klinik və rentgenoqrafik müayinə tam bərpası müşahidə edilmişdir. Bu müalicədə, endodontik müalicələrdən sonra müdaxiləyə ehtiyac olmadan müvəffəqiyyətli bir əməliyyatla periapikal lezyonların sağaldığı bildirildi. Açar sözlər: kalsium hidroksid, endodontik müalicə, kanal, cərrahiyyə, periapikal şəfa, periapikal zədə
本文的目的是报告两个大的根尖周围病变在非手术根管治疗后的愈合。第一个病例是一个40岁的女性患者，下颌骨右侧有根管起源的根尖周围病变，伴有口外瘘和肿胀。在第二个病例中，22岁男性患者的下颌右中切牙受到影响。准备根管并填充氢氧化钙作为根管内药物。每隔3周召回患者进行临床评估。根管封闭采用杜仲胶和AH Plus密封剂。1年后的临床和影像学检查显示完全修复。本报告证实，大的根尖周围病变对非手术治疗反应良好。关键词:氢氧化钙，根管治疗，根管，手术，根尖周围愈合，根尖周围病变Mehriban X / lil qızı hseynova Q / l / nd / r Xanlar oğlu Əliyev Ş / hla Rafael qızı Yusubova genii periapikal z / d / l / nm / il / laq / li endodontik m alic / edilmik di l / rin uzunm d / d / tli radioqrafik t / qibi x las / M / qal / nin M / qs / di m alic / d / n sonra böyük periapikal z / d / l / l / nm / l / ri olmadan endodontik m alic / si v / rentgenoqrafiya il / birlikd / sağalma prosesini t / qdim etm / kdir。Birinci halda, 40 y。Hidroksid il / doldurulmuul kalsium hazırlandıqdan sonra kök kanallaryi yenid / n kliniki x / st / l / rd / qiym / tl / ndirm / 3 h / ft / like fasil / l / rl / aparıldı。Kanalın doldurulmasyah + v·qutta- pera·il·tamamlandi。Bir il sonra Bir klinik v / rentgenoqrafik m ayin / tam b / rpasyi m ahid / edilmidir。但是m alic ? d ?， endodontik m alic ? l ? rd ? n sonra m daxil ? y ? ehtiyac olmadan m v ? ff ? qiyy ? tli bir ? m ? liyyatla periapikal lezyonların sağaldığı bildirildi。aparar sözl æ r: hidroksid, endodontik malic, kanal, c æ rrahiyy æ， periapikal æ fa, periapikal z æ d æ
{"title":"Geniş periapikal zədələnmə ilə əlaqəli endodontik müalicə edilmiş dişlərin uzunmüddətli radioqrafik təqibi","authors":"Mehriban Khalil Huseynova, Galandar Khanlar Aliyev, Shahla Rafael Yusubova","doi":"10.36719/2707-1146/24/6-9","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/24/6-9","url":null,"abstract":"The aim of this paper is to report the healing of two large periapical lesions following non-surgical root canal treatment. The first case was a mandibular right lateral with periapical lesion of endodontic origin in a 40 year-old female patient with extra oral fistula and swelling. In the second case, a mandibular right central incisor was affected in a 22 year-old male patient. The root canals were prepared and filled with calcium hydroxide as an intra-canal medicament. The patients were recalled for clinical evaluation at intervals of 3 weeks. Root canals obturations were performed with gutta–percha and AH Plus sealer. The clinical and radiographic examination after 1 year revealed complete repair. This report confirms that large periapical lesions can respond favourably to nonsurgical treatment. Keywords: calcium hydroxide, endodontic treatment, canal, surgery,periapical healing, periapical lesion Mehriban Xəlil qızı Hüseynova Qələndər Xanlar oğlu Əliyev Şəhla Rafael qızı Yusubova Geniş periapikal zədələnmə ilə əlaqəli endodontik müalicə edilmiş dişlərin uzunmüddətli radioqrafik təqibi Xülasə Məqalənin məqsədi müalicədən sonra böyük periapikal zədələnmələri olan iki halın cərrahi yanaşma olmadan endodontik müalicəsi və rentgenoqrafiya ilə birlikdə sağalma prosesini təqdim etməkdir. Birinci halda, 40 yaşlı qadın xəstənin sağ alt yanaq dişində ekstraoral fistula və şişdən qaynaqlanan iri periapikal lezyon, sağ alt mərkəzi diş mənşəli 22 yaşlı kişi xəstədə periapikal lezyon görünür. Hidroksid ilə doldurulmuş kalsium hazırlandıqdan sonra kök kanalları yenidən kliniki xəstələrdə qiymətləndirmə 3 həftəlik fasilələrlə aparıldı. Kanalın doldurulması AH Plus və qutta-perça ilə tamamlandı. Bir il sonra bir klinik və rentgenoqrafik müayinə tam bərpası müşahidə edilmişdir. Bu müalicədə, endodontik müalicələrdən sonra müdaxiləyə ehtiyac olmadan müvəffəqiyyətli bir əməliyyatla periapikal lezyonların sağaldığı bildirildi. Açar sözlər: kalsium hidroksid, endodontik müalicə, kanal, cərrahiyyə, periapikal şəfa, periapikal zədə","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"89750560","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-08-17DOI: 10.36719/2707-1146/23/13-18
Günay İsfəndiyar qızı Sadıqova
Cavan heyvanların əzələ toxumasının rəngi yaşlılara nisbətən açıqdır. Heyvanın əzələ toxumasının rəngi onun növündən də asılıdır. Əzələ toxumasının rənginin qırmızılığı müxtəlif tündlükdə olur. Qırmızı rəngin tündlülük dərəcəsi pritoplazmada olan mioqlobinin az və ya çoxluğundan asılıdır. Qaramal əti moruğu-qırmızı, at əti tünd qırmızı, donuz əti çəhrayı və ya çəhrayı-qırmızımtıl, qoyun əti açıq qırmızı rəngdə olur. Əzələ toxumasının rənginin dəyişməsinə heyvanın köklük dərəcəsi və fizioloji vəziyyəti də təsir edir. Bu halda əzələnin rəngi sarımtıl da ola bilər. Hər növ heyvanın əzələ toxumasının iyi özünəməxsusdur. Əgər heyvan kəsimdən qabaq qoxulu dərmanla (kanfara ilə) müalicə edilmişsə, bu qoxu ətdə qalır. Odur ki, heyvan kəsilməmişdən qabaq qoxu verən dərmanlara müraciət edilməməlidir. 20-30 gün ərzində onların ətindən istifadə etmək mümkün olmur. Açar sözlər: cəmdək, anatomik hissələr, ayrılma, heyvan, bel, onurğa, ət, boyun fəqərələri, toxumalar, birləşdirici toxuma, əzələ Gunay Isfandiyar Sadigova Dividing the carcass into pieces according to varieties Abstract The color of the muscle tissue of young animals is lighter than that of old ones. The color of the animal's muscle tissue also depends on its species. Redness of the color of the muscle tissue has different shades. The degree of darkness of the red color in the muscle tissue depends on the amount or quantity of myoglobin in the cytoplasm. Beef is crimson-red, horse meat is dark red, pork is pink or pink-reddish, and mutton is bright red. The degree of fatness and the physiological state of the animal also affect the change in the color of the muscle tissue. In this case, the color of the muscle can be yellowish. The smell of muscle tissue is unique to each animal. If the animal was treated with an odorous drug (camphor) before slaughter, this odor remains in the meat. Therefore, before the animal is slaughtered, it is not necessary to resort to smelling drugs. Their meat cannot be used for 20-30 days. Keywords: carcass, anatomical parts, dissection, animal, loin, spine, meat, cervical vertebrae, tissues, connective tissue, muscle
{"title":"Dividing the carcass into pieces according to varieties","authors":"Günay İsfəndiyar qızı Sadıqova","doi":"10.36719/2707-1146/23/13-18","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/23/13-18","url":null,"abstract":"Cavan heyvanların əzələ toxumasının rəngi yaşlılara nisbətən açıqdır. Heyvanın əzələ toxumasının rəngi onun növündən də asılıdır. Əzələ toxumasının rənginin qırmızılığı müxtəlif tündlükdə olur. Qırmızı rəngin tündlülük dərəcəsi pritoplazmada olan mioqlobinin az və ya çoxluğundan asılıdır. Qaramal əti moruğu-qırmızı, at əti tünd qırmızı, donuz əti çəhrayı və ya çəhrayı-qırmızımtıl, qoyun əti açıq qırmızı rəngdə olur. Əzələ toxumasının rənginin dəyişməsinə heyvanın köklük dərəcəsi və fizioloji vəziyyəti də təsir edir. Bu halda əzələnin rəngi sarımtıl da ola bilər. Hər növ heyvanın əzələ toxumasının iyi özünəməxsusdur. Əgər heyvan kəsimdən qabaq qoxulu dərmanla (kanfara ilə) müalicə edilmişsə, bu qoxu ətdə qalır. Odur ki, heyvan kəsilməmişdən qabaq qoxu verən dərmanlara müraciət edilməməlidir. 20-30 gün ərzində onların ətindən istifadə etmək mümkün olmur. Açar sözlər: cəmdək, anatomik hissələr, ayrılma, heyvan, bel, onurğa, ət, boyun fəqərələri, toxumalar, birləşdirici toxuma, əzələ Gunay Isfandiyar Sadigova Dividing the carcass into pieces according to varieties Abstract The color of the muscle tissue of young animals is lighter than that of old ones. The color of the animal's muscle tissue also depends on its species. Redness of the color of the muscle tissue has different shades. The degree of darkness of the red color in the muscle tissue depends on the amount or quantity of myoglobin in the cytoplasm. Beef is crimson-red, horse meat is dark red, pork is pink or pink-reddish, and mutton is bright red. The degree of fatness and the physiological state of the animal also affect the change in the color of the muscle tissue. In this case, the color of the muscle can be yellowish. The smell of muscle tissue is unique to each animal. If the animal was treated with an odorous drug (camphor) before slaughter, this odor remains in the meat. Therefore, before the animal is slaughtered, it is not necessary to resort to smelling drugs. Their meat cannot be used for 20-30 days. Keywords: carcass, anatomical parts, dissection, animal, loin, spine, meat, cervical vertebrae, tissues, connective tissue, muscle","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87627440","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-08-17DOI: 10.36719/2707-1146/23/19-24
Şahmar Məmməd oğlu Məmmədov, Rinat Raviloviç Qadiyev
Məqalədə bir günlük cücələrin vitamin və dərman preparatları ilə aerozol müalicəsinin tətbiqi üzrə elmi tədqiqatların məlumatları verilir. A vitamini ilə müalicə edildikdə, bir günlük cücələri yağda həll olunan vitaminlərin aerozolları ilə müalicə etmək mümkün olduğu qənaətinə gəldik. Belə ki, onun ağciyər toxumasında konsentrasiyası aşağı, qanda isə eyni müalicə müddəti ilə suda həll olunan B1 vitamini ilə müqayisədə daha yüksək olmuşdur. Dispergirləşən (dağılan) mayedə farmazinin konsentrasiyasının çoxalması və emal müddətinin artırılması cücələrin ağciyər toxumasında və qaraciyərində antibiotikin konsentrasiyasının artmasına səbəb olmur. Açar sözlər: aerozol müalicəsi, dərmanlar, sutkalıq cücələr, yağda həll olunan vitaminlər, farmazin Shahmar Mammad Mammadov Rinat Ravilovich Gadiyev Aerosol treatment of day-old chickens with vitamins and medicines Abstract The article presents the data of scientific research on the use of aerosol treatment with vitamins and medicines of day-old chickens. When treated with vitamin A, it was concluded that it was possible to treat day-old chickens with aerosols of fat-soluble vitamins, since its concentration in the lung tissue was lower and in the blood was higher compared to water-soluble vitamin B1 with the same duration of treatment. An increase in the concentration of pharmazine in the dispersed liquid and an increase in the duration of treatment do not cause an increase in the concentration of the antibiotic in the lung tissue and liver of chickens. Keywords: aerosol treatment, medications, daily chickens, fat-soluble vitamins, pharmazine
{"title":"Aerosol treatment of day-old chickens with vitamins and medicines","authors":"Şahmar Məmməd oğlu Məmmədov, Rinat Raviloviç Qadiyev","doi":"10.36719/2707-1146/23/19-24","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/23/19-24","url":null,"abstract":"Məqalədə bir günlük cücələrin vitamin və dərman preparatları ilə aerozol müalicəsinin tətbiqi üzrə elmi tədqiqatların məlumatları verilir. A vitamini ilə müalicə edildikdə, bir günlük cücələri yağda həll olunan vitaminlərin aerozolları ilə müalicə etmək mümkün olduğu qənaətinə gəldik. Belə ki, onun ağciyər toxumasında konsentrasiyası aşağı, qanda isə eyni müalicə müddəti ilə suda həll olunan B1 vitamini ilə müqayisədə daha yüksək olmuşdur. Dispergirləşən (dağılan) mayedə farmazinin konsentrasiyasının çoxalması və emal müddətinin artırılması cücələrin ağciyər toxumasında və qaraciyərində antibiotikin konsentrasiyasının artmasına səbəb olmur. Açar sözlər: aerozol müalicəsi, dərmanlar, sutkalıq cücələr, yağda həll olunan vitaminlər, farmazin Shahmar Mammad Mammadov Rinat Ravilovich Gadiyev Aerosol treatment of day-old chickens with vitamins and medicines Abstract The article presents the data of scientific research on the use of aerosol treatment with vitamins and medicines of day-old chickens. When treated with vitamin A, it was concluded that it was possible to treat day-old chickens with aerosols of fat-soluble vitamins, since its concentration in the lung tissue was lower and in the blood was higher compared to water-soluble vitamin B1 with the same duration of treatment. An increase in the concentration of pharmazine in the dispersed liquid and an increase in the duration of treatment do not cause an increase in the concentration of the antibiotic in the lung tissue and liver of chickens. Keywords: aerosol treatment, medications, daily chickens, fat-soluble vitamins, pharmazine","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"89725229","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-08-17DOI: 10.36719/2707-1146/23/6-12
Shahmar Mammad Mammadov, Mahir Hamza Hajiyev
The article deals with the study of the effect of pre-incubation disinfection of chicken eggs with Monclavit-1 on the quality of incubation, hatching and viability of chickens. While incubation bactericidal properties of the Monklavitis-1 has shown high prolonged and antiseptic properties. As in control group blood ring was by 1,2%, in frozen by 1,4% and in dead by 2,0% more than in expert groups. Monklavitis-1 contributed to high percentage (84,4%) of the healthy young chickens. In the industrial poultry breeding, for the reduction of microbial contamination of the surfaces of the egg shell, internal surface of incubatory, hatchers and air environment of the incubator we recommend to use Monklavitis-1 for the disinfection of the hatching egg. It will help to increase the hatching and survival of the younger generation of farming. Keywords: eggshell, disinfection, eruption, aerosol, egg, incubation, Monclavit-1 Şahmar Məmməd oğlu Məmmədov Mahir Həmzə oğlu Hacıyev İnkubasiya yumurtasının dezinfeksiya texnologiyasında innovativ inkişafı Xülasə Məqalədə, toyuq yumurtalarının inkubasiyadan əvvəl Monklavit-1 preparatı ilə edilən dezinfeksiyanın inkubasiya keyfiyyətinə, cücə çıxımına və cücələrin yaşama qabiliyyətinə təsirinin öyrənilməsindən bəhs edilir. İnkubasiya yumurtalarının Monklavit-1 preparatı ilə dezinfeksiyası yumurtaların keyfiyyətinə, inkubasiya prosesinə, həmçinin rüşeymin inkişafına mənfi təsir göstərmir. Yumurtaların inkubasiyasında bakterisid tərkibli Monklavit-1 preparatı uzunmüddətli antiseptik təsirə malikdir. Belə ki, təcrübə qrupuna nisbətən, qan həlqəli yumurtalar kontrol qrupda 1,2%, inkişafını dayandırmış embrionlar 1,4%, boğulanlar isə 2,0% çoxdur. Monklavit-1 preparatı cücə çıxımının daha yüksək (84,4%) alınmasına kömək etdi. Təklif olunan dezinfektant cücələrin postembrional inkişafına uzunmüddətli stimullaşdırıcı təsir göstərir. Quşçuluq sənayesində yumurta səthindəki mikrob birləşmələrinin səviyyəsinin aşağı salınması üçün inkubasiya və çıxım şkaflarının daxili səthlərinin, inkubatoriyanın hava mühitinin və inkubasiya yumurtalarının dezinfeksiyasında Monklavit-1 preparatından istifadə edilməsini təklif edirik. Bu, kənd təsərrüfatı quşlarında cücələrin çıxma qabiliyyətinin və salamat saxlanılmasının yüksədilməsinə kömək edir. Açar sözlər: yumurta qabığı, dezinfeksiya, püskürmə, aerozol, yumurta, inkubasiya, Monklavit-1
本文研究了用Monclavit-1对鸡蛋进行孵育前消毒对鸡的孵育、孵化质量和存活率的影响。而蒙克拉维菌1号的孵育杀菌性能表现出较高的延续性和防腐性能。与专家组相比，对照组的血环率高出1.2%，冷冻组高出1.4%，死亡组高出2%。monklaviis -1对健康雏鸡的贡献率很高(84%)。在工业化家禽养殖中，为了减少蛋壳表面、孵化箱内表面、孵化器和孵化箱空气环境的微生物污染，我们建议使用monklaviis -1对孵化蛋进行消毒。这将有助于增加年轻一代养殖的孵化和生存。关键词:鸡蛋壳，消毒，爆发，气溶胶，鸡蛋，孵化，Monclavit-1 Şahmar M / mm / d oğlu M / mm / dov Mahir H / mz / oğlu Hacıyev İnkubasiya yumurtasının dezinfeksiya texnologiyasında innovativ inki afyi x las / M / qal / d /， toyuq yumurtalarının inkubasiyadan / vv / l Monklavit-1 preparatyi il / edil / n dezinfeksiyanın İnkubasiya keyfiyy / tin /， c c / çıxımına v / c c / l / rin ya ama qabiliyy / tin / t / sirinin öyr / nilm / sind / n b / hs edilir。İnkubasiya yumurtalarının Monklavit-1 preparatyi il / dezinfeksiyasyi yumurtaların keyfiyy / tin /， İnkubasiya prosesin /， h / minin r eymin inkişafına m / nfi / sir göst / rmir。Yumurtaların inkubasiyasında bakterisid t æ rkibli Monklavit-1 preparatyuzunm d æ tli antiseptik t æ sir æ malikdir。Bel / ki, t / cr b / qrupuna nisb / t / n, qan h / lq / li yumurtalar对照qrupda 1.2%， inkişafını dayandırmış胚胎1,4%，boğulanlar is / 2,0%;Monklavit-1 preparatyc c æ çıxımının daha y ks æ k (84,4%) alınmasına köm æ k etdi。T / klif olunan dezinfektant c c / l / rin胎后inkişafına uzunm dd / tli stimullaşdırıcı T / sir göst / rir。qu uluq s æ nayesind / yumurta s æ thind / ki mikrob birl / m / l / rinin s / viyy / sinin aşağı salınması nkubasiya v / çıxım şkaflarının daxili s / thl / rinin, inkubatoriyanın hava m hitinin v / inkubasiya yumurtalarının dezinfeksiyasında Monklavit-1 preparatından istifad / edilm / sini t / klif edirik。但是，k / nd t / s / rr fatyi quşlarında c c / l / rin çıxma qabiliyy / tinin v / salamat saxlanılmasının y ks / dilm / sin / köm / k编辑器。ajarar sözl / r: yumurta qabığı， dezinfeksiya, p sk rm /， aerozol, yumurta, inkubasiya, Monklavit-1
{"title":"İnkubasiya yumurtasının dezinfeksiya texnologiyasında innovativ inkişafı","authors":"Shahmar Mammad Mammadov, Mahir Hamza Hajiyev","doi":"10.36719/2707-1146/23/6-12","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/23/6-12","url":null,"abstract":"The article deals with the study of the effect of pre-incubation disinfection of chicken eggs with Monclavit-1 on the quality of incubation, hatching and viability of chickens. While incubation bactericidal properties of the Monklavitis-1 has shown high prolonged and antiseptic properties. As in control group blood ring was by 1,2%, in frozen by 1,4% and in dead by 2,0% more than in expert groups. Monklavitis-1 contributed to high percentage (84,4%) of the healthy young chickens. In the industrial poultry breeding, for the reduction of microbial contamination of the surfaces of the egg shell, internal surface of incubatory, hatchers and air environment of the incubator we recommend to use Monklavitis-1 for the disinfection of the hatching egg. It will help to increase the hatching and survival of the younger generation of farming. Keywords: eggshell, disinfection, eruption, aerosol, egg, incubation, Monclavit-1 Şahmar Məmməd oğlu Məmmədov Mahir Həmzə oğlu Hacıyev İnkubasiya yumurtasının dezinfeksiya texnologiyasında innovativ inkişafı Xülasə Məqalədə, toyuq yumurtalarının inkubasiyadan əvvəl Monklavit-1 preparatı ilə edilən dezinfeksiyanın inkubasiya keyfiyyətinə, cücə çıxımına və cücələrin yaşama qabiliyyətinə təsirinin öyrənilməsindən bəhs edilir. İnkubasiya yumurtalarının Monklavit-1 preparatı ilə dezinfeksiyası yumurtaların keyfiyyətinə, inkubasiya prosesinə, həmçinin rüşeymin inkişafına mənfi təsir göstərmir. Yumurtaların inkubasiyasında bakterisid tərkibli Monklavit-1 preparatı uzunmüddətli antiseptik təsirə malikdir. Belə ki, təcrübə qrupuna nisbətən, qan həlqəli yumurtalar kontrol qrupda 1,2%, inkişafını dayandırmış embrionlar 1,4%, boğulanlar isə 2,0% çoxdur. Monklavit-1 preparatı cücə çıxımının daha yüksək (84,4%) alınmasına kömək etdi. Təklif olunan dezinfektant cücələrin postembrional inkişafına uzunmüddətli stimullaşdırıcı təsir göstərir. Quşçuluq sənayesində yumurta səthindəki mikrob birləşmələrinin səviyyəsinin aşağı salınması üçün inkubasiya və çıxım şkaflarının daxili səthlərinin, inkubatoriyanın hava mühitinin və inkubasiya yumurtalarının dezinfeksiyasında Monklavit-1 preparatından istifadə edilməsini təklif edirik. Bu, kənd təsərrüfatı quşlarında cücələrin çıxma qabiliyyətinin və salamat saxlanılmasının yüksədilməsinə kömək edir. Açar sözlər: yumurta qabığı, dezinfeksiya, püskürmə, aerozol, yumurta, inkubasiya, Monklavit-1","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"86447648","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-08-17DOI: 10.36719/2707-1146/23/25-31
Səliqə Qalib qızı Qazi
Şəkər çuğunduru son illər Respublikamızda ciddi önəm verilən əkinçilik sahələrinə çevrilmişdir. İqtisadi cəhətdən gəlirli olan bu sahənin inkişafı üçün dövlət tərəfindən hərtərəfli tədbirlər həyata keçirilir. Respublikamızda şəkər çuğunduru əkinlərinin hər il genişləndirilməsi ilə əlaqədar olaraq, bu aqrosenozda onun zərərvericilərinin növ tərkibinin öyrənilməsinin mühüm əhəmiyyəti vardır. Belə ki, çuğundur əkinlərində zərərvericilərin növ tərkibinin öyrənilməsi, ciddi məhsul itkisinə səbəb olan və ərazidə geniş yayılan təsərrüfat əhəmiyyətli növlərin üzə çıxarılması və onlara qarşı səmərəli mübarizə tədbirlərinin hazırlanması baxımından çox vacibdir. Açar sözlər: aqrosenoz, şəkər çuğunduru, çuğundur yarpaq mənənəsi, çuğundur kök mənənəsi, vegetasiya Saliga Galib Gazi Distributed fungi in sugar beet agrocenoses Abstract In recent years, sugar beet has become an important agricultural field in our Republic. Comprehensive measures are taken by the state for the development of this economically profitable sector. In connection with the annual expansion of sugar beet plantations in our republic, it is important to study the species composition of its pests in this agrocenosis. Thus, it is very important to study the species composition of pests in beet crops, to identify economically important species that cause serious crop loss and are widespread in the area, and to prepare effective control measures against them. Keywords: agrocenoses, Beta vulgaris, Aphis fabae, Pemphigus fuscicornis, vegetation
{"title":"Distributed fungi in sugar beet agrocenoses","authors":"Səliqə Qalib qızı Qazi","doi":"10.36719/2707-1146/23/25-31","DOIUrl":"https://doi.org/10.36719/2707-1146/23/25-31","url":null,"abstract":"Şəkər çuğunduru son illər Respublikamızda ciddi önəm verilən əkinçilik sahələrinə çevrilmişdir. İqtisadi cəhətdən gəlirli olan bu sahənin inkişafı üçün dövlət tərəfindən hərtərəfli tədbirlər həyata keçirilir. Respublikamızda şəkər çuğunduru əkinlərinin hər il genişləndirilməsi ilə əlaqədar olaraq, bu aqrosenozda onun zərərvericilərinin növ tərkibinin öyrənilməsinin mühüm əhəmiyyəti vardır. Belə ki, çuğundur əkinlərində zərərvericilərin növ tərkibinin öyrənilməsi, ciddi məhsul itkisinə səbəb olan və ərazidə geniş yayılan təsərrüfat əhəmiyyətli növlərin üzə çıxarılması və onlara qarşı səmərəli mübarizə tədbirlərinin hazırlanması baxımından çox vacibdir. Açar sözlər: aqrosenoz, şəkər çuğunduru, çuğundur yarpaq mənənəsi, çuğundur kök mənənəsi, vegetasiya Saliga Galib Gazi Distributed fungi in sugar beet agrocenoses Abstract In recent years, sugar beet has become an important agricultural field in our Republic. Comprehensive measures are taken by the state for the development of this economically profitable sector. In connection with the annual expansion of sugar beet plantations in our republic, it is important to study the species composition of its pests in this agrocenosis. Thus, it is very important to study the species composition of pests in beet crops, to identify economically important species that cause serious crop loss and are widespread in the area, and to prepare effective control measures against them. Keywords: agrocenoses, Beta vulgaris, Aphis fabae, Pemphigus fuscicornis, vegetation","PeriodicalId":18796,"journal":{"name":"NATURE AND SCIENCE","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84420496","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：