Pub Date : 2023-02-17DOI: 10.18778/1689-4286.02.04
Paweł Pieniążek
{"title":"Subwersywne poplecznictwo: Foucault/Nietzsche","authors":"Paweł Pieniążek","doi":"10.18778/1689-4286.02.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.02.04","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"14 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"90507612","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-01-18DOI: 10.18778/1689-4286.59.01
Ryszard Paradowski, W. Paradowska
The paper discusses the arguments in favor of the proposition that an atheistic concept is not just one where “God does not exist” (in a sense bequeathed on it by theologies) but also one where, despite a declarative belief in the idea of God understood in religious terms, it formulates its creed in a socio-cultural and axiological order in ways that diametrically contradict a view of God seen as the supreme level of an absolute hierarchy, embodiment of an absolute power and an exclusive competence to defining good and evil. In this understanding, atheism is an outlook, holding that the world is built non-hierarchically and there is no one absolute authority. Thus seen, the ideology of the Polish Brethren is atheistic (despite a theistic declaration).
{"title":"The Hermeneutics of the Socinian Atheology of the Polish Brethren. Introduction of a Democratic Political Philosophy","authors":"Ryszard Paradowski, W. Paradowska","doi":"10.18778/1689-4286.59.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.59.01","url":null,"abstract":"The paper discusses the arguments in favor of the proposition that an atheistic concept is not just one where “God does not exist” (in a sense bequeathed on it by theologies) but also one where, despite a declarative belief in the idea of God understood in religious terms, it formulates its creed in a socio-cultural and axiological order in ways that diametrically contradict a view of God seen as the supreme level of an absolute hierarchy, embodiment of an absolute power and an exclusive competence to defining good and evil. In this understanding, atheism is an outlook, holding that the world is built non-hierarchically and there is no one absolute authority. Thus seen, the ideology of the Polish Brethren is atheistic (despite a theistic declaration).","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"39 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84565329","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-01-18DOI: 10.18778/1689-4286.59.02
K. Matuszewski
Unamuno i Nietzschego, wybitnych przedstawicieli filozofii życia, dzieli stosunek do życia, a jeszcze bardziej do nieśmiertelności. Nietzsche pełnymi garściami czerpie z tradycji greckiej, dołączając do niej swój witalizm oparty na rozpoznaniu tragiczności istnienia i na etycznym wymogu afirmacji. Unamuno jest katolikiem bliskim mistyce hiszpańskiego baroku i kontestującym tomistyczną unifikację chrześcijaństwa, która racjonalistyczno-pragmatycznym kunktatorstwem tłumi prymarną w człowieku sferę emocjonalno-wolitywną. Wobec Nietzschego, którego filozofia uchodzi za promocję siły i dynamiki, jakości odnajdywanych przez niego w naturze i transponowanych na kulturę, Unamuno występuje z zarzutem niemęskości i defetyzmu. Oto człowiek egzaltujący się życiem wymyśla pokrętną koncepcję wiecznego powrotu, najpewniej wyrażającą tęsknotę za trwaniem, zamiast skorzystać z gotowej oferty chrześcijańskiej wizji nieśmiertelności. Dopiero ten, zdaniem Unamuno, jest prawdziwym wyznawcą i apologetą życia, kto chce je utrwalić aż po wieczność i kto a fortiori nie waha się nim szafować jako temporalnym epizodem. Co prawda Nietzsche zaiste nie był pod tym względem małoduszny: sądził, że są wartości wyższe aniżeli biologiczne trwanie. Wiedząc o tym, Unamuno i tak wytyka mu, podobnie jak Spinozie, stoicką, przefiltrowaną przez ewaluacje rozumu, aprobatę dla śmierci. Według niego witalizm manifestuje się prawdziwie dopiero w ogłaszanej przez wolę niezgodzie na śmierć. Rozum szermujący swoją ewidencją w sprawie konieczności umierania jest instancją zabijania ducha i grzęźnięcia w małostkowości. Wchodząc w mariaż z racjonalnością i aprobując skończoność jednostkowej egzystencji, Nietzsche kontaminuje swoją deklaratywną przynależność do witalizmu. Życiowy entuzjazm i entuzjazm dla życia weryfikują się według Unamuno przekonująco w bezwzględnej wierze w osobową nieśmiertelność. W enuncjacji z Critique de la Modernité, mogącej stanowić pendant do dyskusji Unamuno z Nietzschem, Alain Touraine zwraca uwagę, że stanowiska eskalujące motywy życia i pragnienia, frenetyczne koncepcje witalistyczne lansujące żywiołowość i entuzjazm, demonstrowały się w historii jako nieempatyczne lub wrogie wobec demokracji.
{"title":"Życie i nieśmiertelność - Unamuno contra Nietzsche","authors":"K. Matuszewski","doi":"10.18778/1689-4286.59.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.59.02","url":null,"abstract":"Unamuno i Nietzschego, wybitnych przedstawicieli filozofii życia, dzieli stosunek do życia, a jeszcze bardziej do nieśmiertelności. Nietzsche pełnymi garściami czerpie z tradycji greckiej, dołączając do niej swój witalizm oparty na rozpoznaniu tragiczności istnienia i na etycznym wymogu afirmacji. Unamuno jest katolikiem bliskim mistyce hiszpańskiego baroku i kontestującym tomistyczną unifikację chrześcijaństwa, która racjonalistyczno-pragmatycznym kunktatorstwem tłumi prymarną w człowieku sferę emocjonalno-wolitywną. Wobec Nietzschego, którego filozofia uchodzi za promocję siły i dynamiki, jakości odnajdywanych przez niego w naturze i transponowanych na kulturę, Unamuno występuje z zarzutem niemęskości i defetyzmu. Oto człowiek egzaltujący się życiem wymyśla pokrętną koncepcję wiecznego powrotu, najpewniej wyrażającą tęsknotę za trwaniem, zamiast skorzystać z gotowej oferty chrześcijańskiej wizji nieśmiertelności. Dopiero ten, zdaniem Unamuno, jest prawdziwym wyznawcą i apologetą życia, kto chce je utrwalić aż po wieczność i kto a fortiori nie waha się nim szafować jako temporalnym epizodem. Co prawda Nietzsche zaiste nie był pod tym względem małoduszny: sądził, że są wartości wyższe aniżeli biologiczne trwanie. Wiedząc o tym, Unamuno i tak wytyka mu, podobnie jak Spinozie, stoicką, przefiltrowaną przez ewaluacje rozumu, aprobatę dla śmierci. Według niego witalizm manifestuje się prawdziwie dopiero w ogłaszanej przez wolę niezgodzie na śmierć. Rozum szermujący swoją ewidencją w sprawie konieczności umierania jest instancją zabijania ducha i grzęźnięcia w małostkowości. Wchodząc w mariaż z racjonalnością i aprobując skończoność jednostkowej egzystencji, Nietzsche kontaminuje swoją deklaratywną przynależność do witalizmu. Życiowy entuzjazm i entuzjazm dla życia weryfikują się według Unamuno przekonująco w bezwzględnej wierze w osobową nieśmiertelność. W enuncjacji z Critique de la Modernité, mogącej stanowić pendant do dyskusji Unamuno z Nietzschem, Alain Touraine zwraca uwagę, że stanowiska eskalujące motywy życia i pragnienia, frenetyczne koncepcje witalistyczne lansujące żywiołowość i entuzjazm, demonstrowały się w historii jako nieempatyczne lub wrogie wobec demokracji.","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"77 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"91349992","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-12-02DOI: 10.18778/1689-4286.58.03
Tomasz Stegliński
Artykuł zatytułowany Astrologia, chiromancja i metoposkopia jako uzupełnienie fizjonomicznego obrazu duszy w filozofii Marin Cureau de La Chambre’a, ma na celu zaprezentowanie poglądów mało znanego w Polsce lekarza i filozofa francuskiego. Żyjący i tworzący w wieku siedemnastym de La Chambre jest przedstawicielem filozofii pokartezjańskiej. Jego opracowania dotyczą fizjonomicznego obrazu psychiki ludzkiej. Artykuł ukazuje skrótowo treść głównych dzieł tego autora, do których zalicza się Les Characteres des passions, t. 1–4, Paris 1662 oraz L'art de connoistre les hommes, Amsterdam 1660. To w tych książkach uczony prezentuje zasady poznania ludzi, wynikłe z połączenia wiedzy lekarskiej oraz analizy emocji w człowieku. W drugiej części artykuł przybliża treść dwóch utworów o charakterze listów, które de La Chambre dołączył do L'art de connoistre les hommes. Są nimi: Discours sur les principes de la chiromance (Rozprawa o zasadach chiromancji oraz Discours sur les principes de la metoposcopie (Rozprawa o zasadach metoposkopii). Uczony bada przydatność tych pseudo-nauk dla celów medycyny tak, aby wraz z fizjonomiką, mogły zasilić niezbędną wiedzę nie tylko o zachowaniu ludzi, ale o cechach ich charakteru, jak również przeznaczeniu w odniesieniu do zapadalności na różne choroby. Artykuł przedstawia mniej popularną i mniej znaną część wiedzy z zakresu rozwoju pokartezjańskiej filozofii medycznej we Francji wieku siedemnastego.
{"title":"Astrologia, chiromancja i metoposkopia jako uzupełnienie fizjonomicznego obrazu duszy w filozofii Marin Cureau de la Chambre’a","authors":"Tomasz Stegliński","doi":"10.18778/1689-4286.58.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.58.03","url":null,"abstract":"Artykuł zatytułowany Astrologia, chiromancja i metoposkopia jako uzupełnienie fizjonomicznego obrazu duszy w filozofii Marin Cureau de La Chambre’a, ma na celu zaprezentowanie poglądów mało znanego w Polsce lekarza i filozofa francuskiego. Żyjący i tworzący w wieku siedemnastym de La Chambre jest przedstawicielem filozofii pokartezjańskiej. Jego opracowania dotyczą fizjonomicznego obrazu psychiki ludzkiej. Artykuł ukazuje skrótowo treść głównych dzieł tego autora, do których zalicza się Les Characteres des passions, t. 1–4, Paris 1662 oraz L'art de connoistre les hommes, Amsterdam 1660. To w tych książkach uczony prezentuje zasady poznania ludzi, wynikłe z połączenia wiedzy lekarskiej oraz analizy emocji w człowieku. W drugiej części artykuł przybliża treść dwóch utworów o charakterze listów, które de La Chambre dołączył do L'art de connoistre les hommes. Są nimi: Discours sur les principes de la chiromance (Rozprawa o zasadach chiromancji oraz Discours sur les principes de la metoposcopie (Rozprawa o zasadach metoposkopii). Uczony bada przydatność tych pseudo-nauk dla celów medycyny tak, aby wraz z fizjonomiką, mogły zasilić niezbędną wiedzę nie tylko o zachowaniu ludzi, ale o cechach ich charakteru, jak również przeznaczeniu w odniesieniu do zapadalności na różne choroby. Artykuł przedstawia mniej popularną i mniej znaną część wiedzy z zakresu rozwoju pokartezjańskiej filozofii medycznej we Francji wieku siedemnastego.","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"17 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"89712624","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-30DOI: 10.18778/1689-4286.56.05
Iwona Grodź
Tematem eseju jest analiza wartościowania antropocenu w tekstach kultury (film), ujmowana zarówno w znaczeniu dosłownym, jak i metaforycznym oraz jego reprezentacja na przykładzie wybranych dzieł Lecha Majewskiego (ur. 1953). Głównym celem rozważań jest wskazanie synergii człowieka z jego otoczeniem (zob. humanistyka środowiskowa), we wskazanej twórczości, w aspekcie semiotycznym i kulturowym. Pozwala to lepiej zrozumieć postawę autora Doliny Bogów (2019) wobec transformacji XXI wieku.
{"title":"\"Hieroglify antropocenu\". Casus twórczości Lecha Majewskiego","authors":"Iwona Grodź","doi":"10.18778/1689-4286.56.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.56.05","url":null,"abstract":"Tematem eseju jest analiza wartościowania antropocenu w tekstach kultury (film), ujmowana zarówno w znaczeniu dosłownym, jak i metaforycznym oraz jego reprezentacja na przykładzie wybranych dzieł Lecha Majewskiego (ur. 1953). \u0000Głównym celem rozważań jest wskazanie synergii człowieka z jego otoczeniem (zob. humanistyka środowiskowa), we wskazanej twórczości, w aspekcie semiotycznym i kulturowym. Pozwala to lepiej zrozumieć postawę autora Doliny Bogów (2019) wobec transformacji XXI wieku.","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"54 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79101059","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-24DOI: 10.18778/1689-4286.58.02
Michał Gniadek
Celem artykułu jest omówienie i porównanie filozofii społecznej Georges’a Sorela i Edwarda Abramowskiego. W pierwszej części tekstu przedstawione zostaje podejście autorów do racjonalizmu, rozumianego jako stanowisko intelektualne, którego ontologiczne i epistemologiczne przesłanki wpływają na sposób myślenia o kwestiach społecznych, moralnych i politycznych. Wnioski z tej analizy wykorzystywane są w drugiej i trzeciej części tekstu, poświęconych odpowiednio pojęciom rewolucji i retrospektywnej utopii, które zarówno dla Sorela, jak i Abramowskiego mają przede wszystkim wartość etyczną. O ile jednak Sorel podporządkowuje przyszłą rewolucję spontanicznemu, irracjonalnemu działaniu proletariatu, któremu przyświeca mit strajku generalnego, o tyle w ujęciu Abramowskiego owa spontaniczność działania ma się realizować w spółdzielniach, syndykatach i ruchach etycznych, które stopniowo wychowują człowieka przyszłości. Obu łączy jednak skłonność do idealizowania wspólnot istniejących w przeszłości, które są dla nich źródłem moralnych ideałów. Ostatecznie okazuje się, że rozum, będący podstawą nowoczesnego społeczeństwa i symbolem postawy skłonnej do uproszczeń i abstrakcji, nie tylko musi zostać zniesiony, ale także zastąpiony ludzką wolnością i kreatywnością.
{"title":"Antyracjonalizm i rewolucja moralna. Socjalizm etyczny Sorela i Abramowskiego","authors":"Michał Gniadek","doi":"10.18778/1689-4286.58.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.58.02","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest omówienie i porównanie filozofii społecznej Georges’a Sorela i Edwarda Abramowskiego. W pierwszej części tekstu przedstawione zostaje podejście autorów do racjonalizmu, rozumianego jako stanowisko intelektualne, którego ontologiczne i epistemologiczne przesłanki wpływają na sposób myślenia o kwestiach społecznych, moralnych i politycznych. Wnioski z tej analizy wykorzystywane są w drugiej i trzeciej części tekstu, poświęconych odpowiednio pojęciom rewolucji i retrospektywnej utopii, które zarówno dla Sorela, jak i Abramowskiego mają przede wszystkim wartość etyczną. O ile jednak Sorel podporządkowuje przyszłą rewolucję spontanicznemu, irracjonalnemu działaniu proletariatu, któremu przyświeca mit strajku generalnego, o tyle w ujęciu Abramowskiego owa spontaniczność działania ma się realizować w spółdzielniach, syndykatach i ruchach etycznych, które stopniowo wychowują człowieka przyszłości. Obu łączy jednak skłonność do idealizowania wspólnot istniejących w przeszłości, które są dla nich źródłem moralnych ideałów. Ostatecznie okazuje się, że rozum, będący podstawą nowoczesnego społeczeństwa i symbolem postawy skłonnej do uproszczeń i abstrakcji, nie tylko musi zostać zniesiony, ale także zastąpiony ludzką wolnością i kreatywnością.","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"48 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87010301","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-24DOI: 10.18778/1689-4286.57.04
Roksana Kołodziejczyk
Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań etnograficznych przeprowadzonych przeze mnie w lipcu i sierpniu 2019 roku, poświęconych analizie relacji między człowiekiem a zwierzętami, która kształtuje się w praktykach hodowców gołębi pocztowych (m.in. szkolenie, karmienie, krzyżowanie, suplementacja lub leczenie). Materiał empiryczny zebrany w środowisku członków Związku Gołębiarskiego przeanalizowałam, a następnie porównałam z istniejącym materiałem z czasopism „Złoty Gołąb” i „Dobry Lot”. Analiza zebranych materiałów ujawniła mechanizmy relacji hodowca-gołąb, ukazała jej wieloaspektowość i odkryła niezwykle ciekawy aspekt związany z cielesnością, władzą i szowinizmem gatunkowym. Co więcej, pozwoliła przyjrzeć się wielogatunkowemu systemowi powiązań i interakcjom zachodzącym między podmiotami bezpośrednio i pośrednio zaangażowanymi w proces „tworzenia” ptaka, ukazując relacyjny charakter bytów ludzkich i pozaludzkich.
{"title":"Gołąb idealny. Narracja o cielesności i relacjach międzygatunkowych na podstawie badań środowiska hodowców gołębi","authors":"Roksana Kołodziejczyk","doi":"10.18778/1689-4286.57.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.57.04","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań etnograficznych przeprowadzonych przeze mnie w lipcu i sierpniu 2019 roku, poświęconych analizie relacji między człowiekiem a zwierzętami, która kształtuje się w praktykach hodowców gołębi pocztowych (m.in. szkolenie, karmienie, krzyżowanie, suplementacja lub leczenie). Materiał empiryczny zebrany w środowisku członków Związku Gołębiarskiego przeanalizowałam, a następnie porównałam z istniejącym materiałem z czasopism „Złoty Gołąb” i „Dobry Lot”. Analiza zebranych materiałów ujawniła mechanizmy relacji hodowca-gołąb, ukazała jej wieloaspektowość i odkryła niezwykle ciekawy aspekt związany z cielesnością, władzą i szowinizmem gatunkowym. Co więcej, pozwoliła przyjrzeć się wielogatunkowemu systemowi powiązań i interakcjom zachodzącym między podmiotami bezpośrednio i pośrednio zaangażowanymi w proces „tworzenia” ptaka, ukazując relacyjny charakter bytów ludzkich i pozaludzkich.","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"31 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"74691081","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-10-26DOI: 10.18778/1689-4286.57.02
Agata Pelska
Niniejszy artykuł opiera się na badaniach etnograficznych przeprowadzonych w środowisku freegan w 2021 roku. Porusza kwestie wartościowania związanego z kulturowymi kategoriami pożywienia i brudu, które w zaskakujący sposób łączą się ze sobą w zjawisku freeganizmu. Główne pytania stawiane w artykule to: dlaczego podejmowane w ramach freeganizmu praktyki budzą społeczne kontrowersje, a nawet obrzydzenie? Jak uczestnicy ruchu radzą sobie z aksjologicznym pomieszaniem brudu i jedzenia, które rażąco narusza porządek kulturowy? Posługując się teorią brudu Mary Douglas (wyłożoną głównie w książce Czystość i zmaza) i moimi materiałami terenowymi, prezentuję powiązania między freegańską etyką, zjawiskiem marnotrawstwa oraz statusu śmiecia w kulturze, który freeganie często uznają za przydzielony arbitralnie i bezpodstawnie.
{"title":"Freeganin w kłopotach. Aksjologiczny stosunek do brudu i pożywienia","authors":"Agata Pelska","doi":"10.18778/1689-4286.57.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.57.02","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł opiera się na badaniach etnograficznych przeprowadzonych w środowisku freegan w 2021 roku. Porusza kwestie wartościowania związanego z kulturowymi kategoriami pożywienia i brudu, które w zaskakujący sposób łączą się ze sobą w zjawisku freeganizmu. Główne pytania stawiane w artykule to: dlaczego podejmowane w ramach freeganizmu praktyki budzą społeczne kontrowersje, a nawet obrzydzenie? Jak uczestnicy ruchu radzą sobie z aksjologicznym pomieszaniem brudu i jedzenia, które rażąco narusza porządek kulturowy? Posługując się teorią brudu Mary Douglas (wyłożoną głównie w książce Czystość i zmaza) i moimi materiałami terenowymi, prezentuję powiązania między freegańską etyką, zjawiskiem marnotrawstwa oraz statusu śmiecia w kulturze, który freeganie często uznają za przydzielony arbitralnie i bezpodstawnie.","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"62 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-10-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"90188173","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-09-30DOI: 10.18778/1689-4286.56.01
Zofia Hałęza, Marcin M. Bogusławski
{"title":"Od osób redagujących","authors":"Zofia Hałęza, Marcin M. Bogusławski","doi":"10.18778/1689-4286.56.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.56.01","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"26 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87479522","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-09-29DOI: 10.18778/1689-4286.56.02
Monika Rogowska-Stangret
Próby nieantropocentrycznego myślenia charakteryzują wiele współczesnych myślowych trendów, na pierwszy plan wysuwają się też we współczesnej filozofii feministycznej. Na przykład w takich nurtach jak krytyczny posthumanizm (vide Rosi Braidotti) czy feministyczne nowe materializmy (vide Diana Coole). Na tym teoretycznym tle autorka kreśli aksjologiczne podstawy zwrotu ku nieantropocentryzmowi. Czyni to w dwóch krokach. Po pierwsze, wskazuje na ostatnie debaty o niemożności oddzielenia wartości od faktów (odwołując się do takich myślicieli i filozofek jak Bruno Latour, Donna Haraway czy Karen Barad). Po drugie, powołując się na koncepcję wiedz usytuowanych Haraway, autorka pokazuje, w jaki sposób podmiot wiedzy zmienia się wraz-z koniecznością uchwycenia splątania faktów i wartości. Autorka wyróżnia trzy wartości będące podstawą nieantropocentryzmu w krytycznym posthumanizmie i feministycznych nowych materializmach. Są to: odpowiedzialność jako możliwość odpowiedzi, współzależność i troska. Posthumanistyczna i nieantropocentryczna krytyka humanizmu jest tu zaprezentowana jako ugruntowana przede wszystkim w etyce.
{"title":"Nieantropocentryczne przewartościowanie wartości. Szkic o aksjologicznych podstawach nieantropocentryzmów na przykładzie wybranych nurtów współczesnej filozofii feministycznej","authors":"Monika Rogowska-Stangret","doi":"10.18778/1689-4286.56.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1689-4286.56.02","url":null,"abstract":"Próby nieantropocentrycznego myślenia charakteryzują wiele współczesnych myślowych trendów, na pierwszy plan wysuwają się też we współczesnej filozofii feministycznej. Na przykład w takich nurtach jak krytyczny posthumanizm (vide Rosi Braidotti) czy feministyczne nowe materializmy (vide Diana Coole). Na tym teoretycznym tle autorka kreśli aksjologiczne podstawy zwrotu ku nieantropocentryzmowi. Czyni to w dwóch krokach. Po pierwsze, wskazuje na ostatnie debaty o niemożności oddzielenia wartości od faktów (odwołując się do takich myślicieli i filozofek jak Bruno Latour, Donna Haraway czy Karen Barad). Po drugie, powołując się na koncepcję wiedz usytuowanych Haraway, autorka pokazuje, w jaki sposób podmiot wiedzy zmienia się wraz-z koniecznością uchwycenia splątania faktów i wartości. Autorka wyróżnia trzy wartości będące podstawą nieantropocentryzmu w krytycznym posthumanizmie i feministycznych nowych materializmach. Są to: odpowiedzialność jako możliwość odpowiedzi, współzależność i troska. Posthumanistyczna i nieantropocentryczna krytyka humanizmu jest tu zaprezentowana jako ugruntowana przede wszystkim w etyce.","PeriodicalId":30478,"journal":{"name":"HYBRIS Revista de Filosofia","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77586771","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：