Capsicum annuum L. (papryka roczna) z rodziny Solanaceae jest najczęściej używaną przyprawą na świecie, wysoko cenioną ze względu na swoją ostrość i niepowtarzalny smak. Oprócz walorów przyprawowych roślina ta odznacza się także cennymi właściwościami leczniczymi, wynikającymi przede wszystkim z obecności kompleksu alkaloidów zwanych kapsaicynoidami, które nadają jej owocom specyficzne cechy: ostrość smaku oraz aktywność biologiczną. W owocach papryki znajdują się ponadto inne korzystne dla zdrowia składniki: karotenoidy (prowitamina A), witaminy C i E, flawonoidy, związki fenolowe i składniki mineralne. Najważniejszym i unikatowym składnikiem bioaktywnym owoców papryki jest kapsaicyna, odznaczająca się szeroką aktywnością biologiczną. Ze względu na jej obecność, owoce odmian o ostrym smaku definiowane są jako surowiec farmakopealny (Capsici fructus). Bogaty kompleks związków aktywnych papryki warunkuje jej działanie przeciwutleniające, a także inne aktywności biologiczne. Owoce papryki mogą być pomocne w chorobach neurologicznych, metabolicznych, sercowo-naczyniowych i onkologicznych.
{"title":"Capsicum annuum L. (papryka roczna): Roślina o wyjątkowych związkach bioaktywnych, potencjale nutraceutycznym i fitoterapeutycznym. Praca przeglądowa","authors":"R. Nurzyńska-Wierdak","doi":"10.24326/ah.2022.4.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.4.2","url":null,"abstract":"Capsicum annuum L. (papryka roczna) z rodziny Solanaceae jest najczęściej używaną przyprawą na świecie, wysoko cenioną ze względu na swoją ostrość i niepowtarzalny smak. Oprócz walorów przyprawowych roślina ta odznacza się także cennymi właściwościami leczniczymi, wynikającymi przede wszystkim z obecności kompleksu alkaloidów zwanych kapsaicynoidami, które nadają jej owocom specyficzne cechy: ostrość smaku oraz aktywność biologiczną. W owocach papryki znajdują się ponadto inne korzystne dla zdrowia składniki: karotenoidy (prowitamina A), witaminy C i E, flawonoidy, związki fenolowe i składniki mineralne. Najważniejszym i unikatowym składnikiem bioaktywnym owoców papryki jest kapsaicyna, odznaczająca się szeroką aktywnością biologiczną. Ze względu na jej obecność, owoce odmian o ostrym smaku definiowane są jako surowiec farmakopealny (Capsici fructus). Bogaty kompleks związków aktywnych papryki warunkuje jej działanie przeciwutleniające, a także inne aktywności biologiczne. Owoce papryki mogą być pomocne w chorobach neurologicznych, metabolicznych, sercowo-naczyniowych i onkologicznych.","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45182064","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Weronika Kursa, A. Jamiołkowska, B. Skwaryło-Bednarz
Celem pracy jest laboratoryjna ocena skuteczności fungicydalnego oddziaływania azoksystrobiny (Amistar 250 SC) i difenokonazolu (Score 250 EC) na wybrane grzyby fitopatogeniczne (Alternatia alternata, Botritis cinerea, Fusarium avenaceum). W badaniu zastosowano metodę zatrutych podłoży. Oddziaływanie azoksystrobiny i difenokonazolu na wzrost grzybów zależało od gatunku grzyba i dawki substancji toksycznej w podłożu. Testowane substancje czynne nie wykazywały działania fungicydalnego, lecz działanie fungistatyczne, najbardziej skuteczne w stężeniach 0,01% i 0,1%. Difenokonazol działał efektywniej niż azoksystrobina. Obie substancje czynne hamowały wzrost A. alternata i B. cinerea w zakresie od 3,85% do 88,07%, zależnie od dawki substancji czynnej i czasu jej działania. Azoksystrobina nie hamowała wzrostu powierzchniowego F. avenaceum, natomiast difenokonazol wykazywał słabe działanie fungistatyczne. Najwyższy stopień zahamowania wzrostu F. avenaceum zanotowany dla 0,1% stężenia difenokonazolu to 39,75%.
{"title":"Laboratoryjna ocena oddziaływania substancji czynnych fungicydów na wzrost niektórych grzybów chorobotwórczych","authors":"Weronika Kursa, A. Jamiołkowska, B. Skwaryło-Bednarz","doi":"10.24326/ah.2022.4.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.4.1","url":null,"abstract":"Celem pracy jest laboratoryjna ocena skuteczności fungicydalnego oddziaływania azoksystrobiny (Amistar 250 SC) i difenokonazolu (Score 250 EC) na wybrane grzyby fitopatogeniczne (Alternatia alternata, Botritis cinerea, Fusarium avenaceum). W badaniu zastosowano metodę zatrutych podłoży. Oddziaływanie azoksystrobiny i difenokonazolu na wzrost grzybów zależało od gatunku grzyba i dawki substancji toksycznej w podłożu. Testowane substancje czynne nie wykazywały działania fungicydalnego, lecz działanie fungistatyczne, najbardziej skuteczne w stężeniach 0,01% i 0,1%. Difenokonazol działał efektywniej niż azoksystrobina. Obie substancje czynne hamowały wzrost A. alternata i B. cinerea w zakresie od 3,85% do 88,07%, zależnie od dawki substancji czynnej i czasu jej działania. Azoksystrobina nie hamowała wzrostu powierzchniowego F. avenaceum, natomiast difenokonazol wykazywał słabe działanie fungistatyczne. Najwyższy stopień zahamowania wzrostu F. avenaceum zanotowany dla 0,1% stężenia difenokonazolu to 39,75%.","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44788088","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Podłoże po uprawie grzybów stanowi wartościowy nawóz poprawiający żyzność gleby. Wysoki poziom substancji organicznej i bezpieczeństwo biologiczne uzasadnia zastosowanie podłoża w uprawach rolniczych i ogrodniczych. Podłoże po uprawie grzybów korzystnie wpływa na plonowanie roślin. Zagospodarowanie podłoża w produkcji roślinnej przyczynia się do zmniejszenia ilości zbędnych materiałów poprodukcyjnych. Ograniczeniem szerszego stosowania podłoży po uprawie grzybów jest duża zmienność składu chemicznego. Ilość i termin nawożenia kompostem po uprawie grzybów powinny być dostosowane do zasobności gleby w składniki pokarmowe. W niniejszym artykule dokonano przeglądu ostatnich badań nad wykorzystaniem podłoża po uprawie pieczarki w produkcji ogrodniczej.
{"title":"Podłoże po uprawie grzybów. Właściwości i zastosowanie","authors":"A. Sałata","doi":"10.24326/ah.2022.3.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.3.2","url":null,"abstract":"Podłoże po uprawie grzybów stanowi wartościowy nawóz poprawiający żyzność gleby. Wysoki poziom substancji organicznej i bezpieczeństwo biologiczne uzasadnia zastosowanie podłoża w uprawach rolniczych i ogrodniczych. Podłoże po uprawie grzybów korzystnie wpływa na plonowanie roślin. Zagospodarowanie podłoża w produkcji roślinnej przyczynia się do zmniejszenia ilości zbędnych materiałów poprodukcyjnych. Ograniczeniem szerszego stosowania podłoży po uprawie grzybów jest duża zmienność składu chemicznego. Ilość i termin nawożenia kompostem po uprawie grzybów powinny być dostosowane do zasobności gleby w składniki pokarmowe. W niniejszym artykule dokonano przeglądu ostatnich badań nad wykorzystaniem podłoża po uprawie pieczarki w produkcji ogrodniczej.","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43411012","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Współczesny człowiek żyjący w zabieganym społeczeństwie, notorycznie borykający się z brakiem czasu i stresem zaczyna zadawać sobie pytania, jak ważną cześć swojego życia zatracił i gdzie podziała się wewnętrzna równowaga? Potrzeba odreagowania i zniwelowania stresu, na który obecnie wszyscy są narażeni, czyni ogrody publiczne niezbędnymi składnikami miasta. Niektóre rośliny zielarskie ze względu na efektywne kwiaty, np. jeżówka purpurowa, szałwia lekarska, dziewanna wielkokwiatowa, lawenda wąskolistna, nagietek lekarski, ogórecznik lekarski, nasturcja ogrodowa, lub ozdobne liście, np. mięta pieprzowa, rozmaryn lekarski, bazylia pospolita, koper włoski, mogą być traktowane jako rośliny ozdobne. Artykuł przedstawia projekt zagospodarowania terenu przy Urzędzie Gminy i Gminnej Bibliotece Publicznej w Adamowie pow. łukowski z zastosowaniem roślin zielarskich. Jednocześnie jest to przykład nowoczesnej aranżacji współczesnej przestrzeni publicznej, która ma charakter ogrodu terapeutycznego i dydaktycznego. Badania prowadzono dwutorowo – wykonano prace kameralne i terenowe. Projekt został opracowany na podstawie analizy stanu istniejącego oraz dostosowany do potrzeb użytkowników, głównie dzieci z pobliskich szkół. Motywem przewodnim projektu był plaster miodu oraz nawiązanie do herbu miasta – niedźwiedzia.
{"title":"Projekt koncepcyjny zagospodarowywania Placu Niedźwiedziego w Adamowie (woj. lubelskie) jako przykład wykorzystania roślin ziołowych w przestrzeni publicznej","authors":"M. Dudkiewicz, Anna Łuka","doi":"10.24326/ah.2022.3.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.3.1","url":null,"abstract":"Współczesny człowiek żyjący w zabieganym społeczeństwie, notorycznie borykający się z brakiem czasu i stresem zaczyna zadawać sobie pytania, jak ważną cześć swojego życia zatracił i gdzie podziała się wewnętrzna równowaga? Potrzeba odreagowania i zniwelowania stresu, na który obecnie wszyscy są narażeni, czyni ogrody publiczne niezbędnymi składnikami miasta. Niektóre rośliny zielarskie ze względu na efektywne kwiaty, np. jeżówka purpurowa, szałwia lekarska, dziewanna wielkokwiatowa, lawenda wąskolistna, nagietek lekarski, ogórecznik lekarski, nasturcja ogrodowa, lub ozdobne liście, np. mięta pieprzowa, rozmaryn lekarski, bazylia pospolita, koper włoski, mogą być traktowane jako rośliny ozdobne. Artykuł przedstawia projekt zagospodarowania terenu przy Urzędzie Gminy i Gminnej Bibliotece Publicznej w Adamowie pow. łukowski z zastosowaniem roślin zielarskich. Jednocześnie jest to przykład nowoczesnej aranżacji współczesnej przestrzeni publicznej, która ma charakter ogrodu terapeutycznego i dydaktycznego. Badania prowadzono dwutorowo – wykonano prace kameralne i terenowe. Projekt został opracowany na podstawie analizy stanu istniejącego oraz dostosowany do potrzeb użytkowników, głównie dzieci z pobliskich szkół. Motywem przewodnim projektu był plaster miodu oraz nawiązanie do herbu miasta – niedźwiedzia.","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45493239","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Szałwia lekarska (Salvia officinalis L.) ma długą historię stosowania w kuchni i medycynie tradycyjnej. W Europie stosowana była w leczeniu łagodnej dyspepsji, nadmiernej potliwości, związanych z wiekiem zaburzeń poznawczych oraz stanów zapalnych gardła i skóry. Współczesne badania potwierdziły zasadność tradycyjnego użytkowania szałwii, a także ujawniły szeroki zakres działania farmakologicznego jej składników aktywnych, w tym działanie przeciwrakowe, przeciwzapalne, przeciwnonyceptywne, przeciwutleniające, przeciwbakteryjne, przeciwmutagenne, hipoglikemiczne i hipolipidemiczne. Aktywną grupę składników ziela szałwii stanowią: olejek eteryczny zawierający borneol, kamforę, kariofilen, 1,8-cyneol, elemen, humulen, pinen i α-i β-tujon, a także związki polifenolowe, w tym: kwasy fenolowe oraz flawonoidy oraz związki terpenowe.
{"title":"Szałwia lekarska w tradycyjnych i współczesnych zastosowaniach leczniczych","authors":"R. Nurzyńska-Wierdak","doi":"10.24326/ah.2022.2.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.2.1","url":null,"abstract":"Szałwia lekarska (Salvia officinalis L.) ma długą historię stosowania w kuchni i medycynie tradycyjnej. W Europie stosowana była w leczeniu łagodnej dyspepsji, nadmiernej potliwości, związanych z wiekiem zaburzeń poznawczych oraz stanów zapalnych gardła i skóry. Współczesne badania potwierdziły zasadność tradycyjnego użytkowania szałwii, a także ujawniły szeroki zakres działania farmakologicznego jej składników aktywnych, w tym działanie przeciwrakowe, przeciwzapalne, przeciwnonyceptywne, przeciwutleniające, przeciwbakteryjne, przeciwmutagenne, hipoglikemiczne i hipolipidemiczne. Aktywną grupę składników ziela szałwii stanowią: olejek eteryczny zawierający borneol, kamforę, kariofilen, 1,8-cyneol, elemen, humulen, pinen i α-i β-tujon, a także związki polifenolowe, w tym: kwasy fenolowe oraz flawonoidy oraz związki terpenowe.","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46368935","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Papryka ostra należy do roślin uprawianych z rozsady przygotowywanej w doniczkach. W przeprowadzonym doświadczeniu prześledzono wpływ uproszczonych sposobów przygotowania rozsady na plonowanie trzech polskich odmian papryki ostrej: Bronowicka Ostra, Orkan, Rokita. Zastosowano cztery sposoby produkcji rozsady: doniczkopalety stożkowe; doniczkopalety okrągłe; doniczki pojedyncze z dwoma siewkami; doniczki pojedyncze z jedną siewką. Uzyskany plon handlowy wskazuje na przydatność doniczkopalet stożkowych i okrągłych do produkcji rozsady papryki, które zapewniają mniejsze o 50% zużycie podłoża w porównaniu z doniczkami pojedynczymi. Nieracjonalne jest przygotowanie rozsady w doniczkach pojedynczych z dwiema roślinami ze względu na nieadekwatną zwyżkę plonu i wykorzystanie dwukrotnie większej liczby nasion. Sposób przygotowania rozsady nie decydował o zawartości oznaczanych składników chemicznych. Oceniane odmiany nie różniły się plonem handlowym owoców. Wykazano natomiast istotne zróżnicowanie między ocenianymi odmianami w zawartości w owocach suchej masy (%), kwasu L-askorbinowego (mg·100 g–1), cukrów ogółem (g·100 g–1), oraz kapsaicyny (%).
{"title":"Wpływ sposobu przygotowania rozsady na plonowanie papryki ostrej (Capsicum annuum L.)","authors":"H. Buczkowska, B. Mysiak","doi":"10.24326/ah.2022.2.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.2.2","url":null,"abstract":"Papryka ostra należy do roślin uprawianych z rozsady przygotowywanej w doniczkach. W przeprowadzonym doświadczeniu prześledzono wpływ uproszczonych sposobów przygotowania rozsady na plonowanie trzech polskich odmian papryki ostrej: Bronowicka Ostra, Orkan, Rokita. Zastosowano cztery sposoby produkcji rozsady: doniczkopalety stożkowe; doniczkopalety okrągłe; doniczki pojedyncze z dwoma siewkami; doniczki pojedyncze z jedną siewką. Uzyskany plon handlowy wskazuje na przydatność doniczkopalet stożkowych i okrągłych do produkcji rozsady papryki, które zapewniają mniejsze o 50% zużycie podłoża w porównaniu z doniczkami pojedynczymi. Nieracjonalne jest przygotowanie rozsady w doniczkach pojedynczych z dwiema roślinami ze względu na nieadekwatną zwyżkę plonu i wykorzystanie dwukrotnie większej liczby nasion. Sposób przygotowania rozsady nie decydował o zawartości oznaczanych składników chemicznych. Oceniane odmiany nie różniły się plonem handlowym owoców. Wykazano natomiast istotne zróżnicowanie między ocenianymi odmianami w zawartości w owocach suchej masy (%), kwasu L-askorbinowego (mg·100 g–1), cukrów ogółem (g·100 g–1), oraz kapsaicyny (%). \u0000 ","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46476509","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Rodzaj Thymus L. jest jednym z największych i najważniejszych gospodarczo rodzajów w rodzinie Lamiaceae. Rośliny należące do tego rodzaju są tradycyjnym i wysoko cenionym źródłem surowca leczniczego i przyprawowego. Surowcem zielarskim tych roślin jest aromatyczne ziele (herba), a najistotniejszym składnikiem bioaktywnym olejek eteryczny (oleum aetherium). Wśród składników aktywnych surowca wymieniane są ponadto: związki fenolowe, flawonoidy, garbniki, witaminy i związki mineralne. Ekstrakty z ziela tymianku i olejki tymiankowe wykazują szeroką aktywność biologiczną. Działają antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie, przeciwkaszlowo, przeciwwirusowo, przeciwbakteryjnie, usprawniają pracę układu trawiennego. Działanie wykrztuśne związane jest z obecnością karwakrolu, tymolu i geraniolu, a właściwości bakteriobójcze i wirusobójcze potęguje obecność związków fenolowych oraz flawonoidów. W pracy dokonano przeglądu właściwości aromatycznych, leczniczych i przyprawowych wybranych czterech gatunków z rodzaju Thymus: T. vulgaris L., T. pulegioides L., T. serpyllum L. i T. citriodorus S., przedstawiono najnowsze badania uzasadniających ich tradycyjne zastosowania oraz potencjalne wartości terapeutyczne.
{"title":"Rodzaj Thymus L. – walory aromatyczne i lecznicze. Przegląd wybranych gatunków","authors":"R. Nurzyńska-Wierdak, Aleksandra Chrapek","doi":"10.24326/ah.2022.2.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.2.3","url":null,"abstract":"Rodzaj Thymus L. jest jednym z największych i najważniejszych gospodarczo rodzajów w rodzinie Lamiaceae. Rośliny należące do tego rodzaju są tradycyjnym i wysoko cenionym źródłem surowca leczniczego i przyprawowego. Surowcem zielarskim tych roślin jest aromatyczne ziele (herba), a najistotniejszym składnikiem bioaktywnym olejek eteryczny (oleum aetherium). Wśród składników aktywnych surowca wymieniane są ponadto: związki fenolowe, flawonoidy, garbniki, witaminy i związki mineralne. Ekstrakty z ziela tymianku i olejki tymiankowe wykazują szeroką aktywność biologiczną. Działają antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie, przeciwkaszlowo, przeciwwirusowo, przeciwbakteryjnie, usprawniają pracę układu trawiennego. Działanie wykrztuśne związane jest z obecnością karwakrolu, tymolu i geraniolu, a właściwości bakteriobójcze i wirusobójcze potęguje obecność związków fenolowych oraz flawonoidów. W pracy dokonano przeglądu właściwości aromatycznych, leczniczych i przyprawowych wybranych czterech gatunków z rodzaju Thymus: T. vulgaris L., T. pulegioides L., T. serpyllum L. i T. citriodorus S., przedstawiono najnowsze badania uzasadniających ich tradycyjne zastosowania oraz potencjalne wartości terapeutyczne.","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41464712","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Dziki bez czarny (Sambucus nigra L.) jest jedną z najczęściej użytkowanych roślin zielarskich na świecie. W medycynie ludowej surowce czarnego bzu stosowane były przede wszystkim jako środki napotne, przeciwgorączkowe i moczopędne. Współcześnie udowodniono również działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwdepresyjne, przeciwnowotworowe i hipoglikemizujące oraz obniżające stężenie tłuszczu i lipidów ekstraktów z bzu czarnego. Skład chemiczny kwiatów i owoców bzu czarnego jest zmienny i podlega różnym czynnikom zmienności (genetyczne, ontogenetyczne, środowiskowe, pozbiorcze). Kwiaty bzu czarnego zawierają flawonoidy, kwasy fenolowe, olejek eteryczny, kwasy organiczne, cukry i związki mineralne, podczas gdy w owocach dominują antocyjany. Bogaty skład chemiczny surowców bzu czarnego oraz ich silna aktywność biologiczna stwarzają duże możliwości zastosowania w produkcji farmaceutycznej, spożywczej i kosmetycznej.
无黑野猪（Sambucus nigra L.）是世界上最常用的草本植物之一。在民间医学中，黑接骨木的原料主要用作抗炎、解热和利尿药。如今，接骨木提取物的抗菌、抗病毒、抗抑郁、抗癌和降血糖作用以及降低脂肪和脂质浓度也已得到证实。黑色接骨木花和果实的化学成分是可变的，并受到各种变异因素的影响（遗传、个体发生、环境、收获后）。黑接骨木花含有黄酮类化合物、酚酸、精油、有机酸、糖和矿物化合物，而花青素在果实中占主导地位。黑接骨木原料化学成分丰富，生物活性强，在制药、食品和化妆品生产中具有巨大的应用潜力。
{"title":"Aktywność biologiczna bzu czarnego (Sambucus nigra L.)","authors":"R. Nurzyńska-Wierdak, A. Krajewska","doi":"10.24326/ah.2022.1.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.1.2","url":null,"abstract":"Dziki bez czarny (Sambucus nigra L.) jest jedną z najczęściej użytkowanych roślin zielarskich na świecie. W medycynie ludowej surowce czarnego bzu stosowane były przede wszystkim jako środki napotne, przeciwgorączkowe i moczopędne. Współcześnie udowodniono również działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwdepresyjne, przeciwnowotworowe i hipoglikemizujące oraz obniżające stężenie tłuszczu i lipidów ekstraktów z bzu czarnego. Skład chemiczny kwiatów i owoców bzu czarnego jest zmienny i podlega różnym czynnikom zmienności (genetyczne, ontogenetyczne, środowiskowe, pozbiorcze). Kwiaty bzu czarnego zawierają flawonoidy, kwasy fenolowe, olejek eteryczny, kwasy organiczne, cukry i związki mineralne, podczas gdy w owocach dominują antocyjany. Bogaty skład chemiczny surowców bzu czarnego oraz ich silna aktywność biologiczna stwarzają duże możliwości zastosowania w produkcji farmaceutycznej, spożywczej i kosmetycznej.","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45490997","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Malina właściwa (Rubus idaeus L.) to krzew rosnący głównie w strefie umiarkowanej. Owoce maliny wyróżniają się doskonałym aromatem i czystą rubinową barwą; nadają się do konsumpcji i przetwórstwa. Surowcem leczniczym wykorzystywanym w przemyśle farmaceutycznym jest owoc maliny (Rubi idaei fructus) dojrzewający od lipca do października oraz liść maliny (Rubi idaei folium), zbierany wiosną i latem. Surowiec pozyskuje się z upraw i ze stanu naturalnego. Owoc maliny zawiera witaminy, kwasy organiczne, antocyjany, a liście są bogate w garbniki i flawonoidy. Surowce wykazują działanie ściągające, antyseptyczne, przeciwgorączkowe i wspomagające pracę układu pokarmowego.
{"title":"Malina właściwa (Rubus idaeus L.) – owocodajna roślina o działaniu prozdrowotnym","authors":"R. Nurzyńska-Wierdak","doi":"10.24326/ah.2022.1.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.1.3","url":null,"abstract":"Malina właściwa (Rubus idaeus L.) to krzew rosnący głównie w strefie umiarkowanej. Owoce maliny wyróżniają się doskonałym aromatem i czystą rubinową barwą; nadają się do konsumpcji i przetwórstwa. Surowcem leczniczym wykorzystywanym w przemyśle farmaceutycznym jest owoc maliny (Rubi idaei fructus) dojrzewający od lipca do października oraz liść maliny (Rubi idaei folium), zbierany wiosną i latem. Surowiec pozyskuje się z upraw i ze stanu naturalnego. Owoc maliny zawiera witaminy, kwasy organiczne, antocyjany, a liście są bogate w garbniki i flawonoidy. Surowce wykazują działanie ściągające, antyseptyczne, przeciwgorączkowe i wspomagające pracę układu pokarmowego.","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42343488","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Mniszek pospolity jest rośliną wykorzystywaną w zielarstwie i przemyśle przetwórczym. W obrocie handlowym znajduje się głównie surowiec wysuszony, do otrzymania którego, stosowane są różne metody suszenia. Celem pracy było określenie wydajności procesu suszenia surowców zielarskich mniszka pospolitego, w zależności od zastosowanej metody. Materiał przeznaczony do badań pozyskano z dwóch terminów zbioru (wiosna, jesień) i został poddany suszeniu w suszarni termicznej w temperaturze 35°C, w warunkach naturalnych na słońcu (szklarnia) oraz w cieniu (strych). Przeprowadzone badania wykazały, iż wydajność suszenia określana współczynnikiem usychalności (stosunek masy surowca świeżego do wysuszonego) zależy od rodzaju surowca i dla mniszka pospolitego kształtuje się następująco: korzeń < ziele z korzeniem < liście < kwiaty < pędy kwiatostanowe wg malejącej wydajności. Większą wydajnością charakteryzowały się surowce mniszka pospolitego pozyskane jesienią, współczynnik usychalności korzeni był mniejszy o 2,2; ziela z korzeniem o 2,0; a liści o 1,8 w porównaniu z materiałem pozyskanym wiosną. Jednak suszenie surowców zebranych jesienią w warunkach naturalnych może być utrudnione ze względu na niekorzystne warunki pogodowe w tym czasie. Analizowane metody suszenia nie wpłynęły na usychalność surowców mniszka, jedynie dla surowca zebranego wiosną mniej wydajne okazało się suszenie termicznie niż w warunkach naturalnych w cieniu i na słońcu. Surowiec pozyskany z tej samej uprawy i suszony w tych samych warunkach może mieć zróżnicowaną usychalność i wilgotność po wysuszeniu, choć najczęściej różnice te są niewielkie.
{"title":"Wpływ terminu zbioru i metody suszenia na usychalność surowców mniszka pospolitego (Taraxacum officinale coll.)","authors":"Małgorzata Kuśmierz, M. Walasek, R. Gruszecki","doi":"10.24326/ah.2022.1.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.24326/ah.2022.1.1","url":null,"abstract":"Mniszek pospolity jest rośliną wykorzystywaną w zielarstwie i przemyśle przetwórczym. W obrocie handlowym znajduje się głównie surowiec wysuszony, do otrzymania którego, stosowane są różne metody suszenia. Celem pracy było określenie wydajności procesu suszenia surowców zielarskich mniszka pospolitego, w zależności od zastosowanej metody. Materiał przeznaczony do badań pozyskano z dwóch terminów zbioru (wiosna, jesień) i został poddany suszeniu w suszarni termicznej w temperaturze 35°C, w warunkach naturalnych na słońcu (szklarnia) oraz w cieniu (strych). Przeprowadzone badania wykazały, iż wydajność suszenia określana współczynnikiem usychalności (stosunek masy surowca świeżego do wysuszonego) zależy od rodzaju surowca i dla mniszka pospolitego kształtuje się następująco: korzeń < ziele z korzeniem < liście < kwiaty < pędy kwiatostanowe wg malejącej wydajności. Większą wydajnością charakteryzowały się surowce mniszka pospolitego pozyskane jesienią, współczynnik usychalności korzeni był mniejszy o 2,2; ziela z korzeniem o 2,0; a liści o 1,8 w porównaniu z materiałem pozyskanym wiosną. Jednak suszenie surowców zebranych jesienią w warunkach naturalnych może być utrudnione ze względu na niekorzystne warunki pogodowe w tym czasie. Analizowane metody suszenia nie wpłynęły na usychalność surowców mniszka, jedynie dla surowca zebranego wiosną mniej wydajne okazało się suszenie termicznie niż w warunkach naturalnych w cieniu i na słońcu. Surowiec pozyskany z tej samej uprawy i suszony w tych samych warunkach może mieć zróżnicowaną usychalność i wilgotność po wysuszeniu, choć najczęściej różnice te są niewielkie.","PeriodicalId":33911,"journal":{"name":"Annales Horticulturae","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43081439","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：