Pub Date : 2022-06-19DOI: 10.31261/ps_p.2022.29.16
Agnieszka Tambor
Artykuł prezentuje wybór polskich premier kinowych roku 2021. W tekście omówione zostały następujące tytuły: Bo we mnie jest seks, Dziewczyny z Dubaju, Furioza, Mistrz, Teściowie, Wesele oraz Wszystkie nasze strachy. Wśród recenzowanych obrazów znalazła się także produkcja Wszyscy moi przyjaciele nie żyją, która miała swoją premierę 28 grudnia 2020 roku (na platformie Netflix) i w związku z tym można śmiało zaliczyć ją do premier 2021. Autorka omawia wymienione filmy z punktu widzenia, który może zainteresować zarówno cudzoziemców uczących się języka polskiego i poznających kulturę polską, jak i Polaków. Proponowane recenzje ukazują tło kulturowe i sytuują poszczególne realizacje w kontekście innych, nie tylko polskich, dzieł. Wspomniane produkcje są omawiane w odniesieniu do dotychczasowych dokonań poszczególnych twórców. Ze względu na roczne wstrzymanie premier z powodu pandemii koronawirusa rok 2021 był pod względem filmowym niezwykle bogaty. Na końcu artykułu można znaleźć dodatkowe zestawienie polecanych do obejrzenia przez autorkę tekstu tytułów.
{"title":"Półka filmowa 2021","authors":"Agnieszka Tambor","doi":"10.31261/ps_p.2022.29.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/ps_p.2022.29.16","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje wybór polskich premier kinowych roku 2021. W tekście omówione zostały następujące tytuły: Bo we mnie jest seks, Dziewczyny z Dubaju, Furioza, Mistrz, Teściowie, Wesele oraz Wszystkie nasze strachy. Wśród recenzowanych obrazów znalazła się także produkcja Wszyscy moi przyjaciele nie żyją, która miała swoją premierę 28 grudnia 2020 roku (na platformie Netflix) i w związku z tym można śmiało zaliczyć ją do premier 2021. Autorka omawia wymienione filmy z punktu widzenia, który może zainteresować zarówno cudzoziemców uczących się języka polskiego i poznających kulturę polską, jak i Polaków. Proponowane recenzje ukazują tło kulturowe i sytuują poszczególne realizacje w kontekście innych, nie tylko polskich, dzieł. Wspomniane produkcje są omawiane w odniesieniu do dotychczasowych dokonań poszczególnych twórców. Ze względu na roczne wstrzymanie premier z powodu pandemii koronawirusa rok 2021 był pod względem filmowym niezwykle bogaty. Na końcu artykułu można znaleźć dodatkowe zestawienie polecanych do obejrzenia przez autorkę tekstu tytułów.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48177774","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-06-19DOI: 10.31261/ps_p.2022.29.14
Gerd Hentschel
Nie tylko w Polsce tradycyjna dialektologia staje się dialektologią historyczną – ze względu na fakt, że w wielu regionach dialekty coraz bardziej zanikają. Tradycyjna dialektologia opisuje sytuację sprzed kilkudziesięciu lat. Dzisiejsi użytkownicy dialektów są najczęściej „wielokodowi”: posługują się również językiem ogólnym. Z jednej strony oznacza to, że używanie gwary i języka ogólnego zależy od kryteriów społecznych, w tym sytuacyjnych, ale z drugiej gwara, jeśli w ogóle się utrzymuje, zmienia się pod wpływem języka ogólnego: dialekt i język ogólny wytwarzają mowę mieszaną, na którą mają wpływ także warunki społeczne. Młodsi przedstawiciele polskiej dialektologii wyrażają dziś pogląd, że (współczesna) dialektologia funkcjonuje de facto jako subdyscyplina socjolingwistyki.Badania dowodzą, że dialektologia, która we wczesnej fazie poszukiwała dawnych plemion, musi częściowo odejść od dotychczasowego skupiania się na wiejskiej odmianie języka narodowego, podobnie jak znacznie nowsza dialektologia odeszła od pierwotnej koncentracji na zachowaniach językowych klas społecznych. Cechą wspólną obu dyscyplin jest to, że zajmują się odmianami „w obrębie konkretnego języka”, przy czym socjolingwistyka skupia się na uwarunkowaniach społecznych, a dialektologia na uwarunkowaniach terytorialnych. Jeśli we współczesnych, dynamicznych społeczeństwach ma zostać zarejestrowana aktualna sytuacja językowa, jedno podejście nie może obejść się bez drugiego. Ponieważ jednak w ostatnich dziesięcioleciach metody i teorie socjolingwistyczne znacznie się rozwinęły, dialektologia może bardziej skorzystać metodologicznie z ustaleń socjolingwistyki niż odwrotnie.Na przykładzie żywotności zapożyczeń niemieckich w obecnym regiolekcie śląskim pokazano, jak taka dialektologia mogłaby wyglądać w badaniu społeczeństwa nawet w dużej mierze miejskiego, z zastosowaniem metod ilościowych. Nacisk położono na kwestię wielu kodów osób mówiących w odpowiednich kontekstach społecznych. Jeśli w typowej mowie śląskiej występują synonimiczne pary leksykalne (tutaj śląski germanizm lub polonizm ogólnopolski), to izoglosa jako centralny instrument różnic terytorialnych staje się bezwartościowa. Nie chodzi już o to, gdzie używany jest jeden z nich, a gdzie drugi, ale z jaką częstotliwością oba elementy takich par są stosowane w różnych miejscach kolekcji materiałów. Takie różnice w częstości użycia można następnie nanieść na poszczególne zjawiska, a większe podziały terytorialne językowych powinowactw strukturalnych wyabstrahować z map indywidualnych, które zastępują obraz tradycyjnych dialektów.
{"title":"Socjodialektologia ilościowa. Zróżnicowanie regionalne i społeczne regiolektu śląskiego na przykładzie żywotności niemieckich zapożyczeń","authors":"Gerd Hentschel","doi":"10.31261/ps_p.2022.29.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/ps_p.2022.29.14","url":null,"abstract":"Nie tylko w Polsce tradycyjna dialektologia staje się dialektologią historyczną – ze względu na fakt, że w wielu regionach dialekty coraz bardziej zanikają. Tradycyjna dialektologia opisuje sytuację sprzed kilkudziesięciu lat. Dzisiejsi użytkownicy dialektów są najczęściej „wielokodowi”: posługują się również językiem ogólnym. Z jednej strony oznacza to, że używanie gwary i języka ogólnego zależy od kryteriów społecznych, w tym sytuacyjnych, ale z drugiej gwara, jeśli w ogóle się utrzymuje, zmienia się pod wpływem języka ogólnego: dialekt i język ogólny wytwarzają mowę mieszaną, na którą mają wpływ także warunki społeczne. Młodsi przedstawiciele polskiej dialektologii wyrażają dziś pogląd, że (współczesna) dialektologia funkcjonuje de facto jako subdyscyplina socjolingwistyki.Badania dowodzą, że dialektologia, która we wczesnej fazie poszukiwała dawnych plemion, musi częściowo odejść od dotychczasowego skupiania się na wiejskiej odmianie języka narodowego, podobnie jak znacznie nowsza dialektologia odeszła od pierwotnej koncentracji na zachowaniach językowych klas społecznych. Cechą wspólną obu dyscyplin jest to, że zajmują się odmianami „w obrębie konkretnego języka”, przy czym socjolingwistyka skupia się na uwarunkowaniach społecznych, a dialektologia na uwarunkowaniach terytorialnych. Jeśli we współczesnych, dynamicznych społeczeństwach ma zostać zarejestrowana aktualna sytuacja językowa, jedno podejście nie może obejść się bez drugiego. Ponieważ jednak w ostatnich dziesięcioleciach metody i teorie socjolingwistyczne znacznie się rozwinęły, dialektologia może bardziej skorzystać metodologicznie z ustaleń socjolingwistyki niż odwrotnie.Na przykładzie żywotności zapożyczeń niemieckich w obecnym regiolekcie śląskim pokazano, jak taka dialektologia mogłaby wyglądać w badaniu społeczeństwa nawet w dużej mierze miejskiego, z zastosowaniem metod ilościowych. Nacisk położono na kwestię wielu kodów osób mówiących w odpowiednich kontekstach społecznych. Jeśli w typowej mowie śląskiej występują synonimiczne pary leksykalne (tutaj śląski germanizm lub polonizm ogólnopolski), to izoglosa jako centralny instrument różnic terytorialnych staje się bezwartościowa. Nie chodzi już o to, gdzie używany jest jeden z nich, a gdzie drugi, ale z jaką częstotliwością oba elementy takich par są stosowane w różnych miejscach kolekcji materiałów. Takie różnice w częstości użycia można następnie nanieść na poszczególne zjawiska, a większe podziały terytorialne językowych powinowactw strukturalnych wyabstrahować z map indywidualnych, które zastępują obraz tradycyjnych dialektów.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42568168","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-06-02DOI: 10.31261/ps_p.2022.29.01
Sylwia Kuraś
Artykuł podejmuje problem Inności w literaturze oraz stygmatyzacji i wykluczenia z przestrzeni publicznej tego, co odmienne, a przez to rozumiane jako zagrażające wszystkiemu, co swojskie i bliskie. Na podstawie dwóch powieści Isaaca Bashevisa Singera: Dwór i Spuścizna autorka wskazuje na uniwersalny mechanizm budowania obrazu Innego, definiowanego jako wroga. Stosunki polsko-żydowskie, kultura żydowska, a w niej zaakcentowana rola kobiet, stają się punktem wyjścia do rozmowy o współczesnych procesach społecznych. Kwestią priorytetową w kontekście kształcenia postaw otwartości, szacunku i akceptacji w kontakcie z Innym jest edukacja – zawężona tutaj do lekcji języka polskiego. Szkoła, w swoim instytucjonalnym i obligatoryjnym wymiarze, oraz świadomy swej roli nauczyciel mają moc inicjowania zmian w świadomości, przyzwyczajeniach i poglądach uczniów. Podczas lekcji z powieściami Singera autorka proponuje wykorzystać nauczanie bazujące na „utożsamianiu się”, szukaniu uniwersalnego wymiaru w działaniach i emocjach ludzi w określonych sytuacjach życiowych bez względu na przynależność kulturową czy płeć. Priorytetem tak rozumianej edukacji jest wyjście poza przestrzeń narracji i politycznego dyskursu wykluczenia. Celem zaś jest otwarty na odmienność, krytyczny wobec kultury własnej, ale i świadomy jej wartości obywatel.
{"title":"Etykiety: Kobieta, Żyd – Inny w przestrzeni szkolnej","authors":"Sylwia Kuraś","doi":"10.31261/ps_p.2022.29.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/ps_p.2022.29.01","url":null,"abstract":"Artykuł podejmuje problem Inności w literaturze oraz stygmatyzacji i wykluczenia z przestrzeni publicznej tego, co odmienne, a przez to rozumiane jako zagrażające wszystkiemu, co swojskie i bliskie. Na podstawie dwóch powieści Isaaca Bashevisa Singera: Dwór i Spuścizna autorka wskazuje na uniwersalny mechanizm budowania obrazu Innego, definiowanego jako wroga. Stosunki polsko-żydowskie, kultura żydowska, a w niej zaakcentowana rola kobiet, stają się punktem wyjścia do rozmowy o współczesnych procesach społecznych. Kwestią priorytetową w kontekście kształcenia postaw otwartości, szacunku i akceptacji w kontakcie z Innym jest edukacja – zawężona tutaj do lekcji języka polskiego. Szkoła, w swoim instytucjonalnym i obligatoryjnym wymiarze, oraz świadomy swej roli nauczyciel mają moc inicjowania zmian w świadomości, przyzwyczajeniach i poglądach uczniów. Podczas lekcji z powieściami Singera autorka proponuje wykorzystać nauczanie bazujące na „utożsamianiu się”, szukaniu uniwersalnego wymiaru w działaniach i emocjach ludzi w określonych sytuacjach życiowych bez względu na przynależność kulturową czy płeć. Priorytetem tak rozumianej edukacji jest wyjście poza przestrzeń narracji i politycznego dyskursu wykluczenia. Celem zaś jest otwarty na odmienność, krytyczny wobec kultury własnej, ale i świadomy jej wartości obywatel.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47524690","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-12-20DOI: 10.31261/ps_p.2021.28.14
Nina Augustynowicz
The aim of this article is to analyse the work of the English poet Christina Rossetti from the perspective of Victorian gender norms directed at girls. In her poem “Goblin Market” Rossetti describes sisters Laura and Lizzie, whose idyllic existence is disturbed by the arrival of sinister goblin fruit sellers. While Lizzie maintains proper restraint, Laura greedily devours the juicy fruits, for which she is punished – she loses strength and sinks into apathy. She is saved only by the sacrifice of her sister, who risks her life to purchase more delicacies and feed them to the weakened Laura. The sisters’ fantastic adventures have been interpreted in various ways, from a story of sin and salvation, to one of food poisoning to an allegory of thecreative process. All these approaches, however, see the eating of sweet fruit as a form of transgression as a result of which Laura is banished from the idyllic self-sufficiency of their small farm, where the girls are not troubled by any sorrows. However, having learned the sweet taste of the fruit, Laura does not want to milk cows, feed hens and bake cakes without a word of complaint. Using the framework of food studies enriched with the tools of conceptual metaphor theory, the article argues that the contamination Laura suffers through forbidden consumption is not presented by Rossetti as unambiguously negative. This interpretation also becomes bolstered by comparing Rossetti’s piece with how other Victorian female writers defined the role of young women in relation to food, including especially the aspect of their apprenticeship to be housewives. In this view, the goblin fruit gains a new dimension: its consumption highlights the oppressive nature of the norms to which young women were subjected in the Victorian era.
{"title":"Contamination and Consumption in Christina Rossetti’s Goblin Market: A Food Studies Perspective","authors":"Nina Augustynowicz","doi":"10.31261/ps_p.2021.28.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/ps_p.2021.28.14","url":null,"abstract":"The aim of this article is to analyse the work of the English poet Christina Rossetti from the perspective of Victorian gender norms directed at girls. In her poem “Goblin Market” Rossetti describes sisters Laura and Lizzie, whose idyllic existence is disturbed by the arrival of sinister goblin fruit sellers. While Lizzie maintains proper restraint, Laura greedily devours the juicy fruits, for which she is punished – she loses strength and sinks into apathy. She is saved only by the sacrifice of her sister, who risks her life to purchase more delicacies and feed them to the weakened Laura. The sisters’ fantastic adventures have been interpreted in various ways, from a story of sin and salvation, to one of food poisoning to an allegory of thecreative process. All these approaches, however, see the eating of sweet fruit as a form of transgression as a result of which Laura is banished from the idyllic self-sufficiency of their small farm, where the girls are not troubled by any sorrows. However, having learned the sweet taste of the fruit, Laura does not want to milk cows, feed hens and bake cakes without a word of complaint. Using the framework of food studies enriched with the tools of conceptual metaphor theory, the article argues that the contamination Laura suffers through forbidden consumption is not presented by Rossetti as unambiguously negative. This interpretation also becomes bolstered by comparing Rossetti’s piece with how other Victorian female writers defined the role of young women in relation to food, including especially the aspect of their apprenticeship to be housewives. In this view, the goblin fruit gains a new dimension: its consumption highlights the oppressive nature of the norms to which young women were subjected in the Victorian era.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69334454","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-06-30DOI: 10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.08
Agnieszka Podruczna
The motif of journey constitutes one of the most important cornerstones of both postcolonial literatures and science fiction narratives, the latter of which owe a significant debt to the essentially colonial origins of the genre, thus inviting postcolonial practices of reimagining and writing back. For that reason, the following article aims at an examination of the peculiar ties between the postcolonial theory and science fiction, in order to discuss how speculative fiction allows for an in-depth analysis of the contemporary diasporic condition and the issues of memory and cultural identity, in the context of a dialogue with contemporary diaspora studies and postcolonial studies.The motif of the journey, then, understood both in literal and metaphoric terms, becomes the point of departure for a discussion concerning the ways in which the experiences of migration and diasporic existence influence the subject’s identity as well as their relationship with the culture and language of the country of their ancestors.To this end, the paper aims at a thorough analysis of the ways in which Larissa Lai, in her novel Salt Fish Girl, engages in a discussion regarding the contemporary condition of diasporic communities, proposing a new perspective on the complicated relationship between diasporas, their past and ancestral heritage as well as their language, and the motif of journey, understood both spatially (as a journey from one place to another) and temporally (as a journey back to the roots or the impossibility of going back). Employing postcolonial theory as well as the theory of science fiction as the methodological framework, the paper argues that for Lai, the journey of one of the incarnations of the protagonist, Nu Wa, to the Island of Mist and Forgetfulness constitutes an extended metaphor for the experience of Chinese immigrants in Canada. The motif of journey is inextricably tied here with the practices of remembering and forgetting, crucial for diasporic communities, as well as the constant search for a new, hyphenated identity in the new reality. Moreover, Lai suggests that such a journey constitutes a traumatic experience for the individual, which results in the loss of access to ancestral heritage as well as the language and the necessity of accepting one’s liminal condition, which contributes to the feeling of alienation and rootlessness.
{"title":"A Journey to the City of Hope: Immigration, Diaspora and Identity in Larissa Lai’s Salt Fish Girl","authors":"Agnieszka Podruczna","doi":"10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.08","url":null,"abstract":"The motif of journey constitutes one of the most important cornerstones of both postcolonial literatures and science fiction narratives, the latter of which owe a significant debt to the essentially colonial origins of the genre, thus inviting postcolonial practices of reimagining and writing back. For that reason, the following article aims at an examination of the peculiar ties between the postcolonial theory and science fiction, in order to discuss how speculative fiction allows for an in-depth analysis of the contemporary diasporic condition and the issues of memory and cultural identity, in the context of a dialogue with contemporary diaspora studies and postcolonial studies.The motif of the journey, then, understood both in literal and metaphoric terms, becomes the point of departure for a discussion concerning the ways in which the experiences of migration and diasporic existence influence the subject’s identity as well as their relationship with the culture and language of the country of their ancestors.To this end, the paper aims at a thorough analysis of the ways in which Larissa Lai, in her novel Salt Fish Girl, engages in a discussion regarding the contemporary condition of diasporic communities, proposing a new perspective on the complicated relationship between diasporas, their past and ancestral heritage as well as their language, and the motif of journey, understood both spatially (as a journey from one place to another) and temporally (as a journey back to the roots or the impossibility of going back). Employing postcolonial theory as well as the theory of science fiction as the methodological framework, the paper argues that for Lai, the journey of one of the incarnations of the protagonist, Nu Wa, to the Island of Mist and Forgetfulness constitutes an extended metaphor for the experience of Chinese immigrants in Canada. The motif of journey is inextricably tied here with the practices of remembering and forgetting, crucial for diasporic communities, as well as the constant search for a new, hyphenated identity in the new reality. Moreover, Lai suggests that such a journey constitutes a traumatic experience for the individual, which results in the loss of access to ancestral heritage as well as the language and the necessity of accepting one’s liminal condition, which contributes to the feeling of alienation and rootlessness.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43252124","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-06-30DOI: 10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.16
Szymon Gębuś
Teksty zaliczane do literatury podróżniczej pozostają materiałem niedostatecznie wykorzystywanym w dydaktyce literatury światowej, a także w obrębie studiów polonistycznych. Niniejszy artykuł stara się wyjść naprzeciw takiemu stanowi rzeczy, formułując autorską propozycję dydaktyczną. W zamierzeniu ma ona pomóc w konstruowaniu programów przyszłych kursów literatury światowej na studiach polonistycznych. W planie genologicznym bazuje ona na wykorzystaniu szerokiej gamy zagranicznych utworów podróżopisarskich, pochodzących z różnych kręgów kulturowych i odmiennych epok historycznoliterackich oraz reprezentujących rozmaite gatunki literackie. Z kolei w planie wykonawczym jej istota dydaktycznabazuje na jednoczesnym i skoordynowanym wykorzystaniu dwóch nowoczesnych technik nauczania: sformułowaniu zadań o charakterze kreacyjnym oraz na postawieniu otwartych pytań o charakterze problemowym, mających sprowokować studentów do wysiłku intelektualnego. Aktywność studentów staje się dzięki temu jednym z głównych celów zajęć dydaktycznych, prowadzonych przez nauczyciela kontrolującego całość tak sprofilowanego procesu dydaktycznego. Formą nauczania najbardziej sprzyjającą realizacji tej idei dydaktycznej staje się zaś konwersatorium lub wykład konwersatoryjny, które ułatwiają efektywną, wielowektorową interakcję intelektualną i współpracę zespołową.
{"title":"Literatura podróżnicza na polonistycznych kursach literatury światowej. Propozycje dydaktyczne","authors":"Szymon Gębuś","doi":"10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.16","url":null,"abstract":"Teksty zaliczane do literatury podróżniczej pozostają materiałem niedostatecznie wykorzystywanym w dydaktyce literatury światowej, a także w obrębie studiów polonistycznych. Niniejszy artykuł stara się wyjść naprzeciw takiemu stanowi rzeczy, formułując autorską propozycję dydaktyczną. W zamierzeniu ma ona pomóc w konstruowaniu programów przyszłych kursów literatury światowej na studiach polonistycznych. W planie genologicznym bazuje ona na wykorzystaniu szerokiej gamy zagranicznych utworów podróżopisarskich, pochodzących z różnych kręgów kulturowych i odmiennych epok historycznoliterackich oraz reprezentujących rozmaite gatunki literackie. Z kolei w planie wykonawczym jej istota dydaktycznabazuje na jednoczesnym i skoordynowanym wykorzystaniu dwóch nowoczesnych technik nauczania: sformułowaniu zadań o charakterze kreacyjnym oraz na postawieniu otwartych pytań o charakterze problemowym, mających sprowokować studentów do wysiłku intelektualnego. Aktywność studentów staje się dzięki temu jednym z głównych celów zajęć dydaktycznych, prowadzonych przez nauczyciela kontrolującego całość tak sprofilowanego procesu dydaktycznego. Formą nauczania najbardziej sprzyjającą realizacji tej idei dydaktycznej staje się zaś konwersatorium lub wykład konwersatoryjny, które ułatwiają efektywną, wielowektorową interakcję intelektualną i współpracę zespołową.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46178656","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-06-30DOI: 10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.09
Sonia Caputa
Unlike most of the immigration novels created by contemporary Polish American female writers, How to Get into the Twin Palms written by Karolina Waclawiak, does not focus on the hardships of assimilation into American culture but depicts experiments with ethnic cross-dressing. Waclawiak, a representative of the so-called one-and-a half generation of Polish immigrants from the 1980s Solidarity wave, reinvents the immigration story as her protagonist, Zosia, a Polish American resident of Los Angeles, yearns to become Russian in order to be granted entrance to the mysterious and appealing Russian nightclub. The protagonist’s transformation into Anya goes hand in hand with her exploration of the City of Angels, thepostmodern megalopolis with neon lights and pavements reaching the horizon. Thus, Zosia/Anya becomes a Californian flâneuse, the urban scrutinizer and strolling observer of the what is known as the most photographed but least photogenic city in the United States. In this context, the main aim of this presentation will be to explore Californian flânerie in Waclawiak’s novel: while walking down the city streets the narrator flâneuse reflects on her home (Polish) culture, underscores her status as an immigrant outsider, and delves into the questions of alienation as well as defamiliarization. Hence, one may assume that flânerie itself contributes to the transformation of Waclawiak’s protagonist.
{"title":"Californian Flânerie in Karolina Waclawiak’s How to Get into the Twin Palms","authors":"Sonia Caputa","doi":"10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.09","url":null,"abstract":"Unlike most of the immigration novels created by contemporary Polish American female writers, How to Get into the Twin Palms written by Karolina Waclawiak, does not focus on the hardships of assimilation into American culture but depicts experiments with ethnic cross-dressing. Waclawiak, a representative of the so-called one-and-a half generation of Polish immigrants from the 1980s Solidarity wave, reinvents the immigration story as her protagonist, Zosia, a Polish American resident of Los Angeles, yearns to become Russian in order to be granted entrance to the mysterious and appealing Russian nightclub. The protagonist’s transformation into Anya goes hand in hand with her exploration of the City of Angels, thepostmodern megalopolis with neon lights and pavements reaching the horizon. Thus, Zosia/Anya becomes a Californian flâneuse, the urban scrutinizer and strolling observer of the what is known as the most photographed but least photogenic city in the United States. In this context, the main aim of this presentation will be to explore Californian flânerie in Waclawiak’s novel: while walking down the city streets the narrator flâneuse reflects on her home (Polish) culture, underscores her status as an immigrant outsider, and delves into the questions of alienation as well as defamiliarization. Hence, one may assume that flânerie itself contributes to the transformation of Waclawiak’s protagonist.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45010943","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-06-30DOI: 10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.17
A. Kaliszewski
Powodem podjęcia tematyki opisu Związku Radzieckiego w polskich reportażach była chęć zbadania, jak najwięksi polscy reportażyści zmagali się z tak ważnym polityczno-społecznym problemem. Radziecki komunizm stanowił dla pisarzy i historyków trudne wyzwanie, które stawiało przed nimi wiele pytań: jak ustrzec się czarnych i białych stereotypów, presji historycznych zaszłości czy nacisków cenzury okresu PRL. Jak nie dołączyć do naiwnego chóru niektórych zachodnich intelektualistów oczarowanych sowiecką propagandą (z czym borykali się Wańkowicz i Pruszyński)? W artykule pokazano wykorzystanie indywidualnych technik reporterskich i środków artystycznych w podjętych obserwacjach i formułowanych refleksjach.Materiał badawczy uporządkowany został chronologicznie. Napisane z artyzmem reportaże Wańkowicza z lat 30. XX w. utrwalają fascynację nowo powstającym państwem robotników, ale odnotowują też wiele niepokojących zjawisk, kontrastów, kłamstw. Szczególnie krytyczne spostrzeżenia musiał potem pisarz usuwać bądź łagodzić w powojennych wydaniach. Te interesujące, autocenzorskie zmiany zbadano szczegółowo w niniejszym artykule. Teksty Pruszyńskiego stanowią cenny suplement do skomplikowanych relacji rządu Sikorskiego i głównych aliantów z państwem Stalina. Przedstawiają też budowanie polskiej armii na terenie ZSRR. Jest to zarazem pełen kunsztu i ekspresji obraz dzielnego narodu kierowanego przez charyzmatycznego dyktatora (teksty powstały przed odkryciem zbrodni katyńskiej!). Hanna Krall – reporterka z państwa satelickiego – choć zależna od swoich partyjnych szefów, zdołała swym stylem „małego realizmu” i techniką mikroanaliz przekazać autentyczny obraz życia jednostek w państwie radzieckim. Nie udało jej się jednak uniknąć obowiązkowego wtedy optymizmu w odniesieniu do całego systemu (zwłaszcza reform rozpoczynanych przez Chruszczowa i Breżniewa). Ryszard Kapuściński podejmował tematy radzieckie w licznych utworach na przestrzeni wielu lat, szczególnie ciekawe są jego reportaże z egzotycznych, azjatyckich republik i pokazanie całego tygla kulturowego byłego ZSRR. Dane mu było też opisywać pierestrojkę i ostateczny upadek czerwonego imperium, budowanie fundamentów nowej Rosji.Artykuł opiera się na następującej tezie: najwybitniejsi a dysponujący zróżnicowanym warsztatem reportażyści natrafiali na poważne – obiektywne i subiektywne – trudności w ukazaniu dynamicznego spektrum przeobrażeń i perspektyw, jakie dla samego ZSRR, ale także dla Polski, niósł komunizm. Efekty prac reporterskich są więc zróżnicowane, widać na nich odciśnięte piętno czasów.Tekst sytuuje się w obszarach: nauki o komunikacji społecznej i mediach, literaturoznawstwa i historii współczesnej. Metodologie zastosowane w artykule to analiza i interpretacja tekstu, analiza stylistyczna, genologiczna i porównawcza, badania tematologiczne i historyczne.
{"title":"Czerwone imperium. Obraz Związku Radzieckiego w reportażach polskich klasyków gatunku (M. Wańkowicz, K. Pruszyński, H. Krall, R. Kapuściński)","authors":"A. Kaliszewski","doi":"10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.17","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.17","url":null,"abstract":"Powodem podjęcia tematyki opisu Związku Radzieckiego w polskich reportażach była chęć zbadania, jak najwięksi polscy reportażyści zmagali się z tak ważnym polityczno-społecznym problemem. Radziecki komunizm stanowił dla pisarzy i historyków trudne wyzwanie, które stawiało przed nimi wiele pytań: jak ustrzec się czarnych i białych stereotypów, presji historycznych zaszłości czy nacisków cenzury okresu PRL. Jak nie dołączyć do naiwnego chóru niektórych zachodnich intelektualistów oczarowanych sowiecką propagandą (z czym borykali się Wańkowicz i Pruszyński)? W artykule pokazano wykorzystanie indywidualnych technik reporterskich i środków artystycznych w podjętych obserwacjach i formułowanych refleksjach.Materiał badawczy uporządkowany został chronologicznie. Napisane z artyzmem reportaże Wańkowicza z lat 30. XX w. utrwalają fascynację nowo powstającym państwem robotników, ale odnotowują też wiele niepokojących zjawisk, kontrastów, kłamstw. Szczególnie krytyczne spostrzeżenia musiał potem pisarz usuwać bądź łagodzić w powojennych wydaniach. Te interesujące, autocenzorskie zmiany zbadano szczegółowo w niniejszym artykule. Teksty Pruszyńskiego stanowią cenny suplement do skomplikowanych relacji rządu Sikorskiego i głównych aliantów z państwem Stalina. Przedstawiają też budowanie polskiej armii na terenie ZSRR. Jest to zarazem pełen kunsztu i ekspresji obraz dzielnego narodu kierowanego przez charyzmatycznego dyktatora (teksty powstały przed odkryciem zbrodni katyńskiej!). Hanna Krall – reporterka z państwa satelickiego – choć zależna od swoich partyjnych szefów, zdołała swym stylem „małego realizmu” i techniką mikroanaliz przekazać autentyczny obraz życia jednostek w państwie radzieckim. Nie udało jej się jednak uniknąć obowiązkowego wtedy optymizmu w odniesieniu do całego systemu (zwłaszcza reform rozpoczynanych przez Chruszczowa i Breżniewa). Ryszard Kapuściński podejmował tematy radzieckie w licznych utworach na przestrzeni wielu lat, szczególnie ciekawe są jego reportaże z egzotycznych, azjatyckich republik i pokazanie całego tygla kulturowego byłego ZSRR. Dane mu było też opisywać pierestrojkę i ostateczny upadek czerwonego imperium, budowanie fundamentów nowej Rosji.Artykuł opiera się na następującej tezie: najwybitniejsi a dysponujący zróżnicowanym warsztatem reportażyści natrafiali na poważne – obiektywne i subiektywne – trudności w ukazaniu dynamicznego spektrum przeobrażeń i perspektyw, jakie dla samego ZSRR, ale także dla Polski, niósł komunizm. Efekty prac reporterskich są więc zróżnicowane, widać na nich odciśnięte piętno czasów.Tekst sytuuje się w obszarach: nauki o komunikacji społecznej i mediach, literaturoznawstwa i historii współczesnej. Metodologie zastosowane w artykule to analiza i interpretacja tekstu, analiza stylistyczna, genologiczna i porównawcza, badania tematologiczne i historyczne.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46158662","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-06-30DOI: 10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.04
Julia Szołtysek
Persian Pictures, Gertrude Bell’s first published collection, differs substantially from her later works; critics have accused it of sentimentality, lack of substance – a mere ‘folly’ incommensurable with Bell’s later writings. In the present article, I intend to advocate for Bell, though, proposing to see the supposed faults of Persian Pictures as the work’s greatest strengths which in fact reveal the author’s other, more lyrical and less ‘business-like’, side. With special emphasis placed on the concept of gateways and walls I will attempt to shed light on how, by traversing and/or transgressing borders of various types and putting herself to a series of identity-forming tests, Persian Pictures – to the contemporary reader – offer insight into the broader apparatus of British (and Western) colonialism.By linking each of the selected essays with one of John Frederick Lewis’s orientalist paintings, I hope to further strengthen my argument that aspects of Persian Pictures, originally seen as the work’s weaknesses, have the potential to actually enrich discussions of Western mis/representations of the Orient, without compromising its author, and should thus be approached as instances of powerful and vivid responses to the ‘shock of the new,’ as experienced by Gertrude Bell – and, in fact, many other travellers, male and female alike, who ventured into these realms.
{"title":"Between ‘the me that leaves and the me that returns’: Gertrude Bell’s Persian Gateways and Walls","authors":"Julia Szołtysek","doi":"10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.04","url":null,"abstract":"Persian Pictures, Gertrude Bell’s first published collection, differs substantially from her later works; critics have accused it of sentimentality, lack of substance – a mere ‘folly’ incommensurable with Bell’s later writings. In the present article, I intend to advocate for Bell, though, proposing to see the supposed faults of Persian Pictures as the work’s greatest strengths which in fact reveal the author’s other, more lyrical and less ‘business-like’, side. With special emphasis placed on the concept of gateways and walls I will attempt to shed light on how, by traversing and/or transgressing borders of various types and putting herself to a series of identity-forming tests, Persian Pictures – to the contemporary reader – offer insight into the broader apparatus of British (and Western) colonialism.By linking each of the selected essays with one of John Frederick Lewis’s orientalist paintings, I hope to further strengthen my argument that aspects of Persian Pictures, originally seen as the work’s weaknesses, have the potential to actually enrich discussions of Western mis/representations of the Orient, without compromising its author, and should thus be approached as instances of powerful and vivid responses to the ‘shock of the new,’ as experienced by Gertrude Bell – and, in fact, many other travellers, male and female alike, who ventured into these realms.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46830275","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-06-30DOI: 10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.03
Gillian Beattie-Smith
The increase in popularity of the Home Tour in the 19th century and the publication of many journals, diaries, and guides of tours of Scotland by, such as, Samuel Johnson and James Boswell, led to the perception of Scotland as a literary tour destination. The tour of Scotland invariably resulted in a journal in which identities such as writer, traveller, observer, were created. The text became a location for the pursuit of a sense of place and identity. For women in particular, the text offered opportunities to be accepted as a writer and commentator. Dorothy Wordsworth made two journeys to Scotland: the first, in 1803, with William Wordsworth and Samuel Taylor Coleridge, and the second, in 1822 with Joanna Hutchinson, the sister of Mary, her brother’s wife. This paper considers Dorothy’s identity constructed in those Scottish journals. Discussions of Dorothy Wordsworth have tended to consider her identity through familial relationship, and those of her writing by what is lacking in her work. Indeed, her work and her writing are frequently subsumed into the plural of ‘the Wordsworths’. This paper considers the creation of individual self in her work, and discusses the social and spatial construction of identity in Dorothy’s discourse in her journals about Scotland.
19世纪，家庭之旅越来越受欢迎，塞缪尔·约翰逊（Samuel Johnson）和詹姆斯·博斯韦尔（James Boswell）等出版了许多期刊、日记和苏格兰之旅指南，导致人们将苏格兰视为文学之旅的目的地。苏格兰之旅总是产生一本日记，其中创造了作家、旅行者、观察者等身份。文本成为一个追求地方感和身份认同的场所。特别是对妇女来说，该文本提供了被接受为作家和评论员的机会。多萝西·华兹华斯（Dorothy Wordsworth）曾两次前往苏格兰：第一次是在1803年，与威廉·华兹华兹（William Wordsworts）和塞缪尔·泰勒·柯勒律治（Samuel Taylor Coleridge）同行；第二次是在1822年，与她哥哥的妻子玛丽（Mary）的妹妹乔安娜·哈钦森（Joanna Hutchinson）同行。本文考察了多萝西在苏格兰期刊中的身份建构。对多萝西·华兹华斯的讨论倾向于通过家庭关系来考虑她的身份，而对她的写作则倾向于通过她的作品所缺乏的东西来考虑。事实上，她的作品和写作经常被归入“华兹华斯”的复数形式。本文考虑了多萝西作品中个体自我的创造，并讨论了她在苏格兰期刊中话语中身份的社会和空间建构。
{"title":"Dorothy Wordsworth’s Journals of Scotland: The Creation of the Romantic Author","authors":"Gillian Beattie-Smith","doi":"10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/HTTPS://DOI.ORG/10.31261/PS_P.2021.27.03","url":null,"abstract":"The increase in popularity of the Home Tour in the 19th century and the publication of many journals, diaries, and guides of tours of Scotland by, such as, Samuel Johnson and James Boswell, led to the perception of Scotland as a literary tour destination. The tour of Scotland invariably resulted in a journal in which identities such as writer, traveller, observer, were created. The text became a location for the pursuit of a sense of place and identity. For women in particular, the text offered opportunities to be accepted as a writer and commentator. Dorothy Wordsworth made two journeys to Scotland: the first, in 1803, with William Wordsworth and Samuel Taylor Coleridge, and the second, in 1822 with Joanna Hutchinson, the sister of Mary, her brother’s wife. This paper considers Dorothy’s identity constructed in those Scottish journals. Discussions of Dorothy Wordsworth have tended to consider her identity through familial relationship, and those of her writing by what is lacking in her work. Indeed, her work and her writing are frequently subsumed into the plural of ‘the Wordsworths’. This paper considers the creation of individual self in her work, and discusses the social and spatial construction of identity in Dorothy’s discourse in her journals about Scotland.","PeriodicalId":34767,"journal":{"name":"Postscriptum Polonistyczne","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42230641","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：