Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.2.16
Piotr Prewysz-Kwinto, Magdalena Redo
Artykuł podaje w wątpliwość wartość informacyjną RRSO (Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania) – wyliczanego w Polsce już od dwóch dekad miernika kosztu kredytu, który zaimplementowano z unijnych regulacji. Przeprowadzone badania dowodzą, że RRSO zniekształca rzeczywisty koszt kredytu ponoszony przez dłużnika i nie pozwala prawidłowo porównywać ofert kredytowych. Nie jest więc dobrym narzędziem do podejmowania optymalnych decyzji kredytowych. RRSO (bazująca na zasadach matematyki finansowej) jest zawsze niższa dla kredytów, których spłata jest bardziej odsunięta w czasie, mimo że wówczas łączna kwota kosztów rzeczywiście ponoszonych przez dłużnika jest wyższa. To efekt uwzględniania w wartości RRSO utraconej przez kredytobiorcę korzyści z hipotetycznie inwestowanych kwot pieniędzy zaoszczędzonych na odraczaniu spłaty kredytu. Wynika to z przyjęcia błędnego założenia przy konstruowaniu formuły RRSO, że kredyt dla kredytobiorcy to inwestycja, i zastosowania do oceny kosztu kredytu nieprzystających metod zarezerwowanych dla świata inwestycji.
{"title":"Czy RRSO pozwala na wybór najlepszej (najtańszej) oferty kredytowej?","authors":"Piotr Prewysz-Kwinto, Magdalena Redo","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.2.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.2.16","url":null,"abstract":"Artykuł podaje w wątpliwość wartość informacyjną RRSO (Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania) – wyliczanego w Polsce już od dwóch dekad miernika kosztu kredytu, który zaimplementowano z unijnych regulacji. Przeprowadzone badania dowodzą, że RRSO zniekształca rzeczywisty koszt kredytu ponoszony przez dłużnika i nie pozwala prawidłowo porównywać ofert kredytowych. Nie jest więc dobrym narzędziem do podejmowania optymalnych decyzji kredytowych. RRSO (bazująca na zasadach matematyki finansowej) jest zawsze niższa dla kredytów, których spłata jest bardziej odsunięta w czasie, mimo że wówczas łączna kwota kosztów rzeczywiście ponoszonych przez dłużnika jest wyższa. To efekt uwzględniania w wartości RRSO utraconej przez kredytobiorcę korzyści z hipotetycznie inwestowanych kwot pieniędzy zaoszczędzonych na odraczaniu spłaty kredytu. Wynika to z przyjęcia błędnego założenia przy konstruowaniu formuły RRSO, że kredyt dla kredytobiorcy to inwestycja, i zastosowania do oceny kosztu kredytu nieprzystających metod zarezerwowanych dla świata inwestycji.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"14 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85191175","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.2.11
Andrzej Paduch
Artykuł porusza problem doręczeń bezpośrednich pism procesowych, do których w postępowaniu sądowoadministracyjnym obowiązani są profesjonalni pełnomocnicy stron i uczestników postępowania na ich prawach. Przesłanką przeprowadzenia badań były pojawiające się w doktrynie i praktyce obrotu prawnego wątpliwości co do poszczególnych aspektów analizowanej regulacji. Celem badań była prezentacja instytucji doręczeń bezpośrednich oraz odpowiedź na pytanie, czy stanowi ona gwarancję sprawnego postępowania przed sądem administracyjnym, przy uwzględnieniu prawa do rzetelnego procesu sądowego. Powyższą analizę przeprowadzono przy wykorzystaniu trzech metod: dogmatycznoprawnej, prawnoporównawczej oraz historycznej. Badania wskazują, po pierwsze, że instytucja doręczeń bezpośrednich przeszła w okresie obowiązywania Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi znaczącą ewolucję. W wyniku kolejnych nowelizacji doręczenia w tym trybie stały się obligatoryjne, a katalog podmiotów obowiązanych do ich realizowania uległ rozszerzeniu na innych niż adwokaci czy radcowie prawni profesjonalnych pełnomocników. Kolejnym etapem ewolucji tej instytucji będzie wprowadzenie doręczeń elektronicznych między pełnomocnikami. Po drugie, z przeprowadzonych badań wynika, że analizowana instytucja w odniesieniu do wielu kwestii jest nieprecyzyjna. Przykładowo, ustawodawca nie wskazał w sposób jednoznaczny katalogu wyjątków od doręczenia bezpośredniego. Podobnie zastrzeżenia może budzić nieprecyzyjne określenie konsekwencji naruszenia obowiązków wynikających z doręczeń bezpośrednich w zakresie np. nieprawidłowego sformułowania oświadczenia o nadaniu pisma bezpośrednio do pełnomocnika innej strony albo złożenia do sądu i do rąk pełnomocnika pisma innej treści. Po trzecie, obciążając pełnomocników koniecznością doręczeń bezpośrednich, ustawodawca pominął aspekt finansowy wywiązywania się z tego obowiązku. W przypadku spraw wielopodmiotowych koszt doręczeń może stanowić barierę w dostępie do ochrony sądowej. Poczynione ustalenia należy uznać za istotne w kontekście ewentualnych nowelizacji p.p.s.a. W aktualnym kształcie może dojść bowiem do takiej sytuacji, w której pismo złożone przez pełnomocnika nie otrzyma biegu nie ze względu na jego obiektywne uchybienia, ale w związku z przyjęciem przez sąd niekorzystnej wykładni art. 66 p.p.s.a. Wskutek braku precyzji ustawodawcy może zatem dojść do naruszenia prawa do rzetelnego procesu sądowego.
{"title":"Doręczenia bezpośrednie pism w postępowaniu przed sądami administracyjnymi","authors":"Andrzej Paduch","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.2.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.2.11","url":null,"abstract":"Artykuł porusza problem doręczeń bezpośrednich pism procesowych, do których w postępowaniu sądowoadministracyjnym obowiązani są profesjonalni pełnomocnicy stron i uczestników postępowania na ich prawach. Przesłanką przeprowadzenia badań były pojawiające się w doktrynie i praktyce obrotu prawnego wątpliwości co do poszczególnych aspektów analizowanej regulacji. Celem badań była prezentacja instytucji doręczeń bezpośrednich oraz odpowiedź na pytanie, czy stanowi ona gwarancję sprawnego postępowania przed sądem administracyjnym, przy uwzględnieniu prawa do rzetelnego procesu sądowego. Powyższą analizę przeprowadzono przy wykorzystaniu trzech metod: dogmatycznoprawnej, prawnoporównawczej oraz historycznej. Badania wskazują, po pierwsze, że instytucja doręczeń bezpośrednich przeszła w okresie obowiązywania Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi znaczącą ewolucję. W wyniku kolejnych nowelizacji doręczenia w tym trybie stały się obligatoryjne, a katalog podmiotów obowiązanych do ich realizowania uległ rozszerzeniu na innych niż adwokaci czy radcowie prawni profesjonalnych pełnomocników. Kolejnym etapem ewolucji tej instytucji będzie wprowadzenie doręczeń elektronicznych między pełnomocnikami. Po drugie, z przeprowadzonych badań wynika, że analizowana instytucja w odniesieniu do wielu kwestii jest nieprecyzyjna. Przykładowo, ustawodawca nie wskazał w sposób jednoznaczny katalogu wyjątków od doręczenia bezpośredniego. Podobnie zastrzeżenia może budzić nieprecyzyjne określenie konsekwencji naruszenia obowiązków wynikających z doręczeń bezpośrednich w zakresie np. nieprawidłowego sformułowania oświadczenia o nadaniu pisma bezpośrednio do pełnomocnika innej strony albo złożenia do sądu i do rąk pełnomocnika pisma innej treści. Po trzecie, obciążając pełnomocników koniecznością doręczeń bezpośrednich, ustawodawca pominął aspekt finansowy wywiązywania się z tego obowiązku. W przypadku spraw wielopodmiotowych koszt doręczeń może stanowić barierę w dostępie do ochrony sądowej. Poczynione ustalenia należy uznać za istotne w kontekście ewentualnych nowelizacji p.p.s.a. W aktualnym kształcie może dojść bowiem do takiej sytuacji, w której pismo złożone przez pełnomocnika nie otrzyma biegu nie ze względu na jego obiektywne uchybienia, ale w związku z przyjęciem przez sąd niekorzystnej wykładni art. 66 p.p.s.a. Wskutek braku precyzji ustawodawcy może zatem dojść do naruszenia prawa do rzetelnego procesu sądowego.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"100 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79300121","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.2.15
M. Trocka
Raportowanie środowiskowe informacji związanych z klimatem dotyczy tego, w jaki sposób działalność przedsiębiorstwa wpływa na klimat (chodzi zarówno o negatywne skutki, jak i działania na rzecz ochrony) oraz jak zmiany klimatu oddziałują na funkcjonowanie podmiotów gospodarczych. Szczególne obwiązki dotyczące raportowania kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem (w tym klimatem) zostały nałożone na podmioty działające w sektorze usług finansowych. Muszą one ujawniać określone informacje dotyczące sposobów, w jaki wprowadzają do działalności ryzyka i biorą pod uwagę niekorzystne skutki dla zrównoważonego rozwoju. Problematyka artykułu związana z ujęciem kwestii dotyczących zrównoważonego rozwoju w raportach niefinansowych jest przedmiotem zainteresowań wielu autorów. Artykuł uzupełnia istniejący dorobek naukowy w zakresie raportowania niefinansowego przez wyodrębnienie i uszczegółowienie nieporuszanych wcześniej kwestii dotyczących klimatu. Celem artykułu jest przedstawienie aktualnego stanu raportowania informacji związanych z klimatem w obligatoryjnej sprawozdawczości niefinansowej banków. W artykule posłużono się analizą aktów prawnych, literatury przedmiotu, a także badaniem danych wtórnych pochodzących z obligatoryjnych sprawozdań niefinansowych banków notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i należących do indeksu WIG-Banki oraz WIG-ESG. Z przeprowadzonych badań wynika, że wprowadzone na poziomie europejskim nowe regulacje prawne skierowane do sektora finansowego wymuszają większe zaangażowania w działania na rzecz ochrony klimatu. Badane banki wypełniają nałożone na nie obowiązki, aczkolwiek jest to realizowane w ograniczonym zakresie. Prezentowane dane są w dużym stopniu rozproszone w różnych częściach sprawozdania z działalności oraz raportu na temat informacji niefinansowych, co może wynikać z braku jednolitych standardów w tym zakresie. Zakres ujawnianych informacji związanych z klimatem jest zbliżony w raportach poszczególnych banków i dotyczy zarówno wpływu działalności banków na klimat, jak również oddziaływania na niego oferowanych produktów finansowych. Podsumowując, badane banki starają się być odpowiedzialne społecznie i świadomie podejmują próby ujęcia w swoich sprawozdaniach zagadnień dotyczących klimatu. Raportowanie tych informacji jest tam jednak dopiero na początkowym etapie.
{"title":"Raportowanie informacji związanych z klimatem na przykładzie banków","authors":"M. Trocka","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.2.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.2.15","url":null,"abstract":"Raportowanie środowiskowe informacji związanych z klimatem dotyczy tego, w jaki sposób działalność przedsiębiorstwa wpływa na klimat (chodzi zarówno o negatywne skutki, jak i działania na rzecz ochrony) oraz jak zmiany klimatu oddziałują na funkcjonowanie podmiotów gospodarczych. Szczególne obwiązki dotyczące raportowania kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem (w tym klimatem) zostały nałożone na podmioty działające w sektorze usług finansowych. Muszą one ujawniać określone informacje dotyczące sposobów, w jaki wprowadzają do działalności ryzyka i biorą pod uwagę niekorzystne skutki dla zrównoważonego rozwoju. Problematyka artykułu związana z ujęciem kwestii dotyczących zrównoważonego rozwoju w raportach niefinansowych jest przedmiotem zainteresowań wielu autorów. Artykuł uzupełnia istniejący dorobek naukowy w zakresie raportowania niefinansowego przez wyodrębnienie i uszczegółowienie nieporuszanych wcześniej kwestii dotyczących klimatu. Celem artykułu jest przedstawienie aktualnego stanu raportowania informacji związanych z klimatem w obligatoryjnej sprawozdawczości niefinansowej banków. W artykule posłużono się analizą aktów prawnych, literatury przedmiotu, a także badaniem danych wtórnych pochodzących z obligatoryjnych sprawozdań niefinansowych banków notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i należących do indeksu WIG-Banki oraz WIG-ESG. Z przeprowadzonych badań wynika, że wprowadzone na poziomie europejskim nowe regulacje prawne skierowane do sektora finansowego wymuszają większe zaangażowania w działania na rzecz ochrony klimatu. Badane banki wypełniają nałożone na nie obowiązki, aczkolwiek jest to realizowane w ograniczonym zakresie. Prezentowane dane są w dużym stopniu rozproszone w różnych częściach sprawozdania z działalności oraz raportu na temat informacji niefinansowych, co może wynikać z braku jednolitych standardów w tym zakresie. Zakres ujawnianych informacji związanych z klimatem jest zbliżony w raportach poszczególnych banków i dotyczy zarówno wpływu działalności banków na klimat, jak również oddziaływania na niego oferowanych produktów finansowych. Podsumowując, badane banki starają się być odpowiedzialne społecznie i świadomie podejmują próby ujęcia w swoich sprawozdaniach zagadnień dotyczących klimatu. Raportowanie tych informacji jest tam jednak dopiero na początkowym etapie.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"124 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88009603","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.2.08
Grzegorz Żmij
Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie kwestii kolizji praw lub samych norm prawnych, które mogą się pojawić w przypadku konieczności stosowania w międzynarodowym sporze inwestycyjnym, rozstrzyganym w postępowaniu przed sądem państwowym lub sądem arbitrażowym, przepisów prawa publicznego (w tym prawa administracyjnego) należących do różnych systemów prawnych. Punktem wyjścia w tego typu przypadkach jest z reguły wykładnia, która przez odpowiednią rekonstrukcję normy znajdującej zastosowanie w sprawie przeważnie prowadzi do uniknięcia pytania o normę kolizyjną (kolizje pozorne), nie zawsze jednak da się tego pytania uniknąć. Kwestię prawa właściwego uregulowano w niektórych wielostronnych porozumieniach międzynarodowych dotyczących ochrony inwestycji. Na skutek rozwoju prawa europejskiego w ostatnich latach wyraźnie zarysowana została tendencja do poddawania inwestycyjnych sporów wewnątrzunijnych rozstrzygnięciu sądów krajowych (europejskich) kosztem arbitrażu. Szereg pozostających nadal w mocy umów o ochronie inwestycji zawartych pomiędzy RP a państwami spoza Unii Europejskiej zawiera postanowienia dotyczące prawa właściwego. Można prognozować, że w bliskiej lub nieco dalszej perspektywie dojdzie jednak również do ich rozwiązania i zastąpienia w części nowymi umowami, także o charakterze mieszanym. Kolizje praw i norm prawnych w przypadku międzynarodowego sporu inwestycyjnego mogą zachodzić na wielu płaszczyznach. Istnieją odmienności w sposobie stosowania prawa właściwego przez sądy arbitrażowe i sądy państwowe w międzynarodowych sporach inwestycyjnych, co uwarunkowane jest różną naturą tych sądów. Może to mieć znaczenie wobec przekazania kompetencji do rozstrzygania takich sporów sądom państwowym, na przykład w perspektywie wygaszenia wewnątrzunijnych dwustronnych umów inwestycyjnych. Należy postulować, aby w ramach prac nad utworzeniem w przyszłości wielostronnego międzynarodowego systemu rozstrzygania sporów inwestycyjnych, opartego na stałym trybunale, regulacją objąć również kwestie związane z podstawą prawną (poza procesową, także materialnoprawną i kolizyjnoprawną) rozstrzygnięć Trybunału.
{"title":"W poszukiwaniu prawa właściwego: stosowanie norm prawa administracyjnego i ich kolizje w międzynarodowym sporze inwestycyjnym","authors":"Grzegorz Żmij","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.2.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.2.08","url":null,"abstract":"Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie kwestii kolizji praw lub samych norm prawnych, które mogą się pojawić w przypadku konieczności stosowania w międzynarodowym sporze inwestycyjnym, rozstrzyganym w postępowaniu przed sądem państwowym lub sądem arbitrażowym, przepisów prawa publicznego (w tym prawa administracyjnego) należących do różnych systemów prawnych. Punktem wyjścia w tego typu przypadkach jest z reguły wykładnia, która przez odpowiednią rekonstrukcję normy znajdującej zastosowanie w sprawie przeważnie prowadzi do uniknięcia pytania o normę kolizyjną (kolizje pozorne), nie zawsze jednak da się tego pytania uniknąć. Kwestię prawa właściwego uregulowano w niektórych wielostronnych porozumieniach międzynarodowych dotyczących ochrony inwestycji. Na skutek rozwoju prawa europejskiego w ostatnich latach wyraźnie zarysowana została tendencja do poddawania inwestycyjnych sporów wewnątrzunijnych rozstrzygnięciu sądów krajowych (europejskich) kosztem arbitrażu. Szereg pozostających nadal w mocy umów o ochronie inwestycji zawartych pomiędzy RP a państwami spoza Unii Europejskiej zawiera postanowienia dotyczące prawa właściwego. Można prognozować, że w bliskiej lub nieco dalszej perspektywie dojdzie jednak również do ich rozwiązania i zastąpienia w części nowymi umowami, także o charakterze mieszanym. Kolizje praw i norm prawnych w przypadku międzynarodowego sporu inwestycyjnego mogą zachodzić na wielu płaszczyznach. Istnieją odmienności w sposobie stosowania prawa właściwego przez sądy arbitrażowe i sądy państwowe w międzynarodowych sporach inwestycyjnych, co uwarunkowane jest różną naturą tych sądów. Może to mieć znaczenie wobec przekazania kompetencji do rozstrzygania takich sporów sądom państwowym, na przykład w perspektywie wygaszenia wewnątrzunijnych dwustronnych umów inwestycyjnych. Należy postulować, aby w ramach prac nad utworzeniem w przyszłości wielostronnego międzynarodowego systemu rozstrzygania sporów inwestycyjnych, opartego na stałym trybunale, regulacją objąć również kwestie związane z podstawą prawną (poza procesową, także materialnoprawną i kolizyjnoprawną) rozstrzygnięć Trybunału.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"192 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75012046","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-06-30DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.2.05
A. Bator
In the article I present the concept of the legal norm of conduct proposed by Zygmunt Ziembiński, situating it in the context of the structuralist research attitude – a methodological approach dominant in the Polish theory of law in the period when this key element of Ziembiński’s theory of law was created and shaped (the 1970s and 1980s). I illustrate individual fragments of the presented concept with selected quotations that are representative of the structuralist research approach. In my view, structuralism makes it possible to understand both the overwhelming influence ofZiembiński’s concept of the norm on the Polish legal theory of the second half of the twentieth century, as well as to explain the causes of the controversies that this concept provoked in some representatives of Polish jurisprudence. I also draw attention to the evolution of the concept in question, including the weakening of its structuralist overtones in the last years of the Professor’s scientific work. An example that exemplifies this tendency is the concept of competence norm.
{"title":"Zygmunt Ziembiński’s concept of the legal norm from a structuralist perspective","authors":"A. Bator","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.2.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.2.05","url":null,"abstract":"In the article I present the concept of the legal norm of conduct proposed by Zygmunt Ziembiński, situating it in the context of the structuralist research attitude – a methodological approach dominant in the Polish theory of law in the period when this key element of Ziembiński’s theory of law was created and shaped (the 1970s and 1980s). I illustrate individual fragments of the presented concept with selected quotations that are representative of the structuralist research approach. In my view, structuralism makes it possible to understand both the overwhelming influence ofZiembiński’s concept of the norm on the Polish legal theory of the second half of the twentieth century, as well as to explain the causes of the controversies that this concept provoked in some representatives of Polish jurisprudence. I also draw attention to the evolution of the concept in question, including the weakening of its structuralist overtones in the last years of the Professor’s scientific work. An example that exemplifies this tendency is the concept of competence norm.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"5 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75796923","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-31DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.1.04
P. Nowicki
Na skutek reformy unijnego systemu zamówień publicznych z 2014 r. doszło do zmiany paradygmatu prawa zamówień publicznych. W dyrektywach z 2014 r. podkreślono, że zamówienia publiczne odgrywają kluczową rolę w realizacji strategii EUROPA 2020, ponieważ są jednym z instrumentów rynkowych wykorzystywanych w celu osiągnięcia inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego, sprzyjającego włączeniu społecznemu, przy jednoczesnym zagwarantowaniu najbardziej efektywnego wykorzystania środków publicznych. Strategiczne zamówienia publiczne, związane z realizacją zasady zrównoważonego rozwoju oraz promowaniem innowacji, zostały uznane za jeden z podstawowych elementów środowiska inwestycyjnego i strategiczny instrument w zestawie narzędzi polityki gospodarczej każdego państwa członkowskiego. W konsekwencji przyjęcia dyrektyw z 2014 r. doszło do zmian w polskim prawie zamówień publicznych. Ustawa z 11 września 2019 r. położyła większy nacisk na realizację zasady Best Value for Money z jednoczesną realizacją zasady zrównoważonego rozwoju. Jednakże samo unormowanie instrumentów prawa zamówień publicznych nie jest wystarczające do wykorzystania potencjału strategicznych zamówień publicznych na potrzeby polityki rozwoju. Artykuł wskazuje, że potrzebna jest skoordynowana i przemyślana polityka państwa w tym zakresie, uwzględniająca podejście z wykorzystaniem ekonomii behawioralnej oraz behawioralnej ekonomicznej analizy prawa, aby wykształcić właściwe praktyki na rynku zamówień publicznych, pozwalające na korektę dysfunkcji mechanizmów rynkowych i osiągnięcie celów rozwoju społeczno-gospodarczego.
{"title":"Strategiczne zamówienia publiczne jako instrument polityki rozwoju","authors":"P. Nowicki","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.1.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.1.04","url":null,"abstract":"Na skutek reformy unijnego systemu zamówień publicznych z 2014 r. doszło do zmiany paradygmatu prawa zamówień publicznych. W dyrektywach z 2014 r. podkreślono, że zamówienia publiczne odgrywają kluczową rolę w realizacji strategii EUROPA 2020, ponieważ są jednym z instrumentów rynkowych wykorzystywanych w celu osiągnięcia inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego, sprzyjającego włączeniu społecznemu, przy jednoczesnym zagwarantowaniu najbardziej efektywnego wykorzystania środków publicznych. Strategiczne zamówienia publiczne, związane z realizacją zasady zrównoważonego rozwoju oraz promowaniem innowacji, zostały uznane za jeden z podstawowych elementów środowiska inwestycyjnego i strategiczny instrument w zestawie narzędzi polityki gospodarczej każdego państwa członkowskiego. W konsekwencji przyjęcia dyrektyw z 2014 r. doszło do zmian w polskim prawie zamówień publicznych. Ustawa z 11 września 2019 r. położyła większy nacisk na realizację zasady Best Value for Money z jednoczesną realizacją zasady zrównoważonego rozwoju. Jednakże samo unormowanie instrumentów prawa zamówień publicznych nie jest wystarczające do wykorzystania potencjału strategicznych zamówień publicznych na potrzeby polityki rozwoju. Artykuł wskazuje, że potrzebna jest skoordynowana i przemyślana polityka państwa w tym zakresie, uwzględniająca podejście z wykorzystaniem ekonomii behawioralnej oraz behawioralnej ekonomicznej analizy prawa, aby wykształcić właściwe praktyki na rynku zamówień publicznych, pozwalające na korektę dysfunkcji mechanizmów rynkowych i osiągnięcie celów rozwoju społeczno-gospodarczego.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"25 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"74540132","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-31DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.1.12
Anna Sylwestrzak
Przedmiotem publikacji jest próba skonstruowania optymalnego modelu wynagradzania opiekuna za sprawowanie opieki w prawie polskim. W tym celu poddano szczegółowej analizie dogmatycznej treść art. 162 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w wyniku której wskazano najkorzystniejszy pod względem skutków społecznych kierunek jego wykładni. Wykazano, że de lege lata należy przyjąć dopuszczalność przyznania wynagrodzenia w postaci niepieniężnej, a także dopuszczalność wskazania przez sąd różnych źródeł finansowania wynagrodzenia opiekuna w określonych częściach. De lege ferenda zaproponowano nowelizację tego przepisu zwiększającą jego elastyczność przez stworzenie możliwości przyznawania opiekunowi wynagrodzenia jednorazowego podczas trwania stosunku opieki, w tym kilku takich wynagrodzeń za poszczególne odcinki czasu. Zaproponowano również wprowadzenie innych niż dotychczas ram czasowych realizacji roszczenia o wynagrodzenie oraz korektę regulacji wyłączającej prawo opiekuna do wynagrodzenia. Zgłoszone propozycje zmierzają do zwiększenia stopnia adekwatności wynagrodzenia opiekuna do dynamicznej sytuacji, w której potrzeby pupila i nakład pracy opiekuna są zmienne, a należyte wynagrodzenie leży w interesie obu stron stosunku opieki. Należy podkreślić, że problematyka wynagrodzenia opiekuna nie była od ponad dekady przedmiotem odrębnego opracowania, a zgłoszone postulaty mają w większości charakter nowatorski.
{"title":"Wynagrodzenie opiekuna","authors":"Anna Sylwestrzak","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.1.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.1.12","url":null,"abstract":"Przedmiotem publikacji jest próba skonstruowania optymalnego modelu wynagradzania opiekuna za sprawowanie opieki w prawie polskim. W tym celu poddano szczegółowej analizie dogmatycznej treść art. 162 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w wyniku której wskazano najkorzystniejszy pod względem skutków społecznych kierunek jego wykładni. Wykazano, że de lege lata należy przyjąć dopuszczalność przyznania wynagrodzenia w postaci niepieniężnej, a także dopuszczalność wskazania przez sąd różnych źródeł finansowania wynagrodzenia opiekuna w określonych częściach. De lege ferenda zaproponowano nowelizację tego przepisu zwiększającą jego elastyczność przez stworzenie możliwości przyznawania opiekunowi wynagrodzenia jednorazowego podczas trwania stosunku opieki, w tym kilku takich wynagrodzeń za poszczególne odcinki czasu. Zaproponowano również wprowadzenie innych niż dotychczas ram czasowych realizacji roszczenia o wynagrodzenie oraz korektę regulacji wyłączającej prawo opiekuna do wynagrodzenia. Zgłoszone propozycje zmierzają do zwiększenia stopnia adekwatności wynagrodzenia opiekuna do dynamicznej sytuacji, w której potrzeby pupila i nakład pracy opiekuna są zmienne, a należyte wynagrodzenie leży w interesie obu stron stosunku opieki. Należy podkreślić, że problematyka wynagrodzenia opiekuna nie była od ponad dekady przedmiotem odrębnego opracowania, a zgłoszone postulaty mają w większości charakter nowatorski.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"114 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77903295","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-31DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.1.18
M. Jamroży, Magdalena Janiszewska, Aleksander Łożykowski
This paper aims to present the size and structure of passive income payments, such as dividends, interest, royalty payments, and fees for intangible services, made by companies domiciled in Poland belonging to a multinational enterprises (MNE) group. The authors formulate a hypothesis that tax jurisdictions offering extensive legal and tax incentives for holding structures, in particular concerning the tax treatment of dividends and other withholding tax payments, are the preferred location of holding companies. A review of the literature and legal sources precedes empirical research. The empirical analysis shows that passive income flows, including dividends, interest, royalties, and fees for intangible services, which constitute the dominant type of payments to holding companies, are directed from Poland primarily to countries with tax and regulatory solutions that are friendly to holding companies, including in particular the so-called intra-EU tax havens, namely Luxembourg, Cyprus, the Netherlands, Malta and Ireland. Real trade with these countries is neither significant nor proportional to the scale of passive income.
{"title":"Holding company location: a Polish tax perspective","authors":"M. Jamroży, Magdalena Janiszewska, Aleksander Łożykowski","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.1.18","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.1.18","url":null,"abstract":"This paper aims to present the size and structure of passive income payments, such as dividends, interest, royalty payments, and fees for intangible services, made by companies domiciled in Poland belonging to a multinational enterprises (MNE) group. The authors formulate a hypothesis that tax jurisdictions offering extensive legal and tax incentives for holding structures, in particular concerning the tax treatment of dividends and other withholding tax payments, are the preferred location of holding companies. A review of the literature and legal sources precedes empirical research. The empirical analysis shows that passive income flows, including dividends, interest, royalties, and fees for intangible services, which constitute the dominant type of payments to holding companies, are directed from Poland primarily to countries with tax and regulatory solutions that are friendly to holding companies, including in particular the so-called intra-EU tax havens, namely Luxembourg, Cyprus, the Netherlands, Malta and Ireland. Real trade with these countries is neither significant nor proportional to the scale of passive income.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"21 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84239749","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-31DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.1.08
Jarek Kola
In recent years, the approach to the functions of law in economy has significantly changed and is perceived more and more often as a tool (instrument) to accomplish various strategic goals of development policy. The aim of the paper is to discuss such legislative efforts as the latest and, given the EU perspective, the most interesting examples of instrumentalizing public procurement through the implementation of the ‘local content’ concept. Key observations from characterization of the US and South Africa relevant regulations were considered with respect to the legal environment in the EU and Poland. The main goal of this paper is to advance conclusions concerning the legal framework in which enacting local content requirements (LCRs) would be acceptable in the light of EU law. The paper shows that the applying of LCRs in public procurement procedures may be permitted in the EU, albeit to a limited extent. In the tender procedures taking place in the EU Member States, such solutions must respect the principle of proportionality in line with the EU public procurement law, stem from objectively justified needs of the contracting authority and – in all certainty – cannot pursue protectionist interests by limiting access to the procedure for contractors who do not meet certain LCRs.
{"title":"The ‘local content’ concept in public procurement: global trends in the development of public procurement law on the example of the USA, South Africa and Poland","authors":"Jarek Kola","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.1.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.1.08","url":null,"abstract":"In recent years, the approach to the functions of law in economy has significantly changed and is perceived more and more often as a tool (instrument) to accomplish various strategic goals of development policy. The aim of the paper is to discuss such legislative efforts as the latest and, given the EU perspective, the most interesting examples of instrumentalizing public procurement through the implementation of the ‘local content’ concept. Key observations from characterization of the US and South Africa relevant regulations were considered with respect to the legal environment in the EU and Poland. The main goal of this paper is to advance conclusions concerning the legal framework in which enacting local content requirements (LCRs) would be acceptable in the light of EU law. The paper shows that the applying of LCRs in public procurement procedures may be permitted in the EU, albeit to a limited extent. In the tender procedures taking place in the EU Member States, such solutions must respect the principle of proportionality in line with the EU public procurement law, stem from objectively justified needs of the contracting authority and – in all certainty – cannot pursue protectionist interests by limiting access to the procedure for contractors who do not meet certain LCRs.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"80784469","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-31DOI: 10.14746/rpeis.2023.85.1.10
Janusz Kaspryszyn
Efektywne funkcjonowanie systemu zamówień publicznych nierozerwalnie jest związane z prawidłowym funkcjonowaniem środków ochrony prawnej. Jako kluczowe elementy efektywnego systemu skargowo-sądowego jawią się jego spójność i stabilność. Dlatego w ramach niniejszego opracowania autor dokonał oceny aktualnej konstrukcji postępowania sądowego wywołanego wniesieniem skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej. Badanie przy wykorzystaniu meatody dogmatycznoprawnej, z odwołaniem się do teorii prawa i praktyki jego stosowania, miało na celu ustalenie, czy ukształtowanie procedury skargowej jawi się aktualnie jako optymalne. Przebieg postępowania skargowo-sądowego w ramach zamówień publicznych jest uregulowany w podstawowym zakresie na trzech płaszczyznach ustawowych: ustawy Prawo zamówień publicznych, Kodeksu postępowania cywilnego, ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Wzajemne przenikanie się tych regulacji proceduralnych zawsze stanowić będzie zagrożenie dla prawidłowego toku postępowania. W opracowaniu zwrócono szczególną uwagę na zdalne procedowanie w ramach postępowania cywilnego, ograniczenia w zakresie jawności czynności sądowych, odstąpienie od kolegialności składu orzekającego oraz zasygnalizowano problematykę zaskarżania postanowień sądu zamówień publicznych. W konsekwencji wskazano, że oparcie systemu kontroli sądowej na trzech filarach ustawowych może stanowić zagrożenie dla skutecznej realizacji sądowej ochrony prawnej w ramach zamówień publicznych. Poczynione ustalenia i oceny mogą być inspiracją do prac legislacyjnych zmierzających do nowelizacji postępowania skargowo-sądowego.
{"title":"Postępowanie wywołane wniesieniem skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej – zagadnienia konstrukcyjne","authors":"Janusz Kaspryszyn","doi":"10.14746/rpeis.2023.85.1.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/rpeis.2023.85.1.10","url":null,"abstract":"Efektywne funkcjonowanie systemu zamówień publicznych nierozerwalnie jest związane z prawidłowym funkcjonowaniem środków ochrony prawnej. Jako kluczowe elementy efektywnego systemu skargowo-sądowego jawią się jego spójność i stabilność. Dlatego w ramach niniejszego opracowania autor dokonał oceny aktualnej konstrukcji postępowania sądowego wywołanego wniesieniem skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej. Badanie przy wykorzystaniu meatody dogmatycznoprawnej, z odwołaniem się do teorii prawa i praktyki jego stosowania, miało na celu ustalenie, czy ukształtowanie procedury skargowej jawi się aktualnie jako optymalne. Przebieg postępowania skargowo-sądowego w ramach zamówień publicznych jest uregulowany w podstawowym zakresie na trzech płaszczyznach ustawowych: ustawy Prawo zamówień publicznych, Kodeksu postępowania cywilnego, ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Wzajemne przenikanie się tych regulacji proceduralnych zawsze stanowić będzie zagrożenie dla prawidłowego toku postępowania. W opracowaniu zwrócono szczególną uwagę na zdalne procedowanie w ramach postępowania cywilnego, ograniczenia w zakresie jawności czynności sądowych, odstąpienie od kolegialności składu orzekającego oraz zasygnalizowano problematykę zaskarżania postanowień sądu zamówień publicznych. W konsekwencji wskazano, że oparcie systemu kontroli sądowej na trzech filarach ustawowych może stanowić zagrożenie dla skutecznej realizacji sądowej ochrony prawnej w ramach zamówień publicznych. Poczynione ustalenia i oceny mogą być inspiracją do prac legislacyjnych zmierzających do nowelizacji postępowania skargowo-sądowego.","PeriodicalId":34827,"journal":{"name":"Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny","volume":"31 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"76466275","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：