Nizozemski je institut za kulturnu baštinu sredinom devedesetih godina prošlog stoljeća predstavio stabilizaciju željezno-galne tinte fitatnim postupkom kao konzervatorsku metoda usporavanja degradacijskih procesa na rukopisima te je od tada ona dobro istražena različitim znanstvenim metodama. Trenutno se smatra najučinkovitijom i prihvaćenom metodom zaštite rukopisa pisanih ovim tintama, ali zbog invazivnosti tretmana, često nije prvi odabir mnogih konzervatora-restauratora. U ovom su radu prikazana dosadašnja saznanja o degradacijskim procesima papirne podloge uzrokovanih željezno-galnom tintom, teorijske i praktične pretpostavke za fitatni postupak, učinkovitost metode, kao i njezini nedostaci, kritički predstavljeni na primjerima triju rukopisa čije se konzerviranje-restauriranje izvodilo na Odjelu Zaštite i pohrane Nacionalne i sveučilišne knjižnice u Zagrebu.
{"title":"Stabilizacija željezno-galne tinte fitatnim postupkom","authors":"Jelena Duh","doi":"10.17018/portal.2021.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.17018/portal.2021.11","url":null,"abstract":"Nizozemski je\u0000institut za kulturnu baštinu sredinom devedesetih godina prošlog stoljeća\u0000predstavio stabilizaciju željezno-galne tinte fitatnim postupkom kao\u0000konzervatorsku metoda usporavanja degradacijskih procesa na rukopisima te je od\u0000tada ona dobro istražena različitim znanstvenim metodama. Trenutno se smatra\u0000najučinkovitijom i prihvaćenom metodom zaštite rukopisa pisanih ovim tintama,\u0000ali zbog invazivnosti tretmana, često nije prvi odabir mnogih\u0000konzervatora-restauratora. U ovom su radu prikazana dosadašnja saznanja o\u0000degradacijskim procesima papirne podloge uzrokovanih željezno-galnom tintom,\u0000teorijske i praktične pretpostavke za fitatni postupak, učinkovitost\u0000metode, kao i njezini nedostaci, kritički predstavljeni na primjerima triju\u0000rukopisa čije se konzerviranje-restauriranje izvodilo na Odjelu Zaštite i\u0000pohrane Nacionalne i sveučilišne knjižnice u Zagrebu.","PeriodicalId":40130,"journal":{"name":"Portal-Godisnjak Hrvatskog Restauratorskog Zavoda","volume":"5 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88788788","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Probnim arheološkim istraživanjima na nalazištu Gorica u Domašincu pronađeni su ravni paljevinski grobovi iz mlađe i kasne faze kasnog brončanog doba. Prema pogrebnom ritualu i pokretnim nalazima, spomenuti grobovi pokazuju sličnosti s grobljima ruške grupe sa susjednog područja slovenskog Podravja. Bioarheološka analiza pokazala je da su u navedenim grobovima pohranjeni ostaci dvije odrasle osobe i jednog djeteta. Uz to, tafonomske karakteristike spaljenih kostiju sugeriraju da su tijela pokojnika na pogrebnoj lomači izlagana temperaturama iznad 600 °C kroz dulje vremensko razdoblje te da su nakon spaljivanja sve kosti, bez obzira na veličinu i raspored u tijelu, prikupljane i položene u grob.
{"title":"Kasnobrončanodobni grobovi iz Domašinca, Donje Međimurje","authors":"Marijana Krmpotić, Mario Novak","doi":"10.17018/portal.2021.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.17018/portal.2021.1","url":null,"abstract":"Probnim arheološkim istraživanjima na nalazištu Gorica u Domašincu pronađeni su ravni\u0000paljevinski grobovi iz mlađe i kasne faze kasnog brončanog doba. Prema\u0000pogrebnom ritualu i pokretnim nalazima, spomenuti grobovi pokazuju sličnosti s\u0000grobljima ruške grupe sa susjednog područja slovenskog Podravja. Bioarheološka\u0000analiza pokazala je da su u navedenim grobovima pohranjeni ostaci dvije odrasle\u0000osobe i jednog djeteta. Uz to, tafonomske karakteristike spaljenih kostiju\u0000sugeriraju da su tijela pokojnika na pogrebnoj lomači izlagana temperaturama\u0000iznad 600 °C kroz dulje vremensko razdoblje te da su nakon spaljivanja sve\u0000kosti, bez obzira na veličinu i raspored u tijelu, prikupljane i položene u\u0000grob.","PeriodicalId":40130,"journal":{"name":"Portal-Godisnjak Hrvatskog Restauratorskog Zavoda","volume":"37-40 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"89366995","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Podmorje istočnog Jadrana obiluje arheološkim nalazištima i olupinama iz svih povijesnih razdoblja, počevši od prapovijesti pa do novog vijeka. Međutim, bez obzira na postojanje zakona i pravilnika koji jasno definiraju tko i pod kojim uvjetima smije pristupiti podvodnoj kulturnoj baštini, kao i na propisane prekršajne odredbe za nedozvoljene radnje, brojna su podvodna arheološka nalazišta devastirana, a s njih je ilegalno odnesen vrijedan arheološki materijal. Kako su se postojeći pravilnici pokazali nedostatnom metodom zaštite, pristupilo se fizičkoj zaštiti in situ, koja se i prema UNESCO-voj Konvenciji o zaštiti podvodne kulturne baštine ističe kao prvi izbor. Metalni se kavezi u hrvatskom podmorju u ovu svrhu primjenjuju od 1990. godine, a do danas je na ovaj način zaštićeno osam arheoloških nalazišta: Za Planiku i Saplun u arhipelagu Lastovskog otočja, Koromašno na otoku Žirju, otok Supetar ispred Cavtata, Klačine na otoku Mljetu, Vlaška Mala na otoku Pagu, Sorinj na otoku Rabu i Buje u blizini Umaga. U radu će se dati pregled spomenutih nalazišta i metoda izrade samih kaveza koje su se tijekom godina značajno unaprijedile. Naglasak će biti na definiranju prednosti i nedostataka ovog načina zaštite, imajući na umu razinu ugroženosti pojedinih nalazišta s obzirom na njihovu lokaciju, problem održavanja kaveza te njihovu primjenu u turističke i promidžbene svrhe.
{"title":"Zaštita podvodnih\u0000arheoloških nalazišta in situ – primjeri upotrebe zaštitnih kaveza","authors":"Sara Fabijanić, Igor Miholjek","doi":"10.17018/portal.2021.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.17018/portal.2021.12","url":null,"abstract":"Podmorje istočnog\u0000Jadrana obiluje arheološkim nalazištima i olupinama iz svih povijesnih\u0000razdoblja, počevši od prapovijesti pa do novog vijeka. Međutim, bez obzira na\u0000postojanje zakona i pravilnika koji jasno definiraju tko i pod kojim uvjetima\u0000smije pristupiti podvodnoj kulturnoj baštini, kao i na propisane prekršajne\u0000odredbe za nedozvoljene radnje, brojna su podvodna arheološka nalazišta\u0000devastirana, a s njih je ilegalno odnesen vrijedan arheološki materijal. Kako\u0000su se postojeći pravilnici pokazali nedostatnom metodom zaštite, pristupilo se\u0000fizičkoj zaštiti in situ, koja se i prema UNESCO-voj Konvenciji o\u0000zaštiti podvodne kulturne baštine ističe kao prvi izbor. Metalni se kavezi\u0000u hrvatskom podmorju u ovu svrhu primjenjuju od 1990. godine, a do danas je na\u0000ovaj način zaštićeno osam arheoloških nalazišta: Za Planiku i Saplun u\u0000arhipelagu Lastovskog otočja, Koromašno na otoku Žirju, otok Supetar ispred\u0000Cavtata, Klačine na otoku Mljetu, Vlaška Mala na otoku Pagu, Sorinj na otoku\u0000Rabu i Buje u blizini Umaga. U radu će se dati pregled spomenutih nalazišta i\u0000metoda izrade samih kaveza koje su se tijekom godina značajno unaprijedile.\u0000Naglasak će biti na definiranju prednosti i nedostataka ovog načina zaštite,\u0000imajući na umu razinu ugroženosti pojedinih nalazišta s obzirom na njihovu\u0000lokaciju, problem održavanja kaveza te njihovu primjenu u turističke i\u0000promidžbene svrhe.","PeriodicalId":40130,"journal":{"name":"Portal-Godisnjak Hrvatskog Restauratorskog Zavoda","volume":"4 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"90070387","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U tekstu su izneseni prijedlozi za autorstvo nekoliko elemenata kamene ukrasne opreme na zdanjima u povijesnoj jezgri grada Korčule, od kojih je na prvom mjestu okvir ulaznog portala palače Gabriellis. Ovo arhitektonsko i dekorativno djelo, na istaknutoj poziciji istočnog pročelja okrenutog prema Trgu svetoga Marka, može se pripisati majstoru Nikoli Ivanovu Firentincu. Djelo je najvjerojatnije isporučeno naručitelju početkom 16. stoljeća, ali nije bila uključena ugradnja sa zahvatom povišenja portala, ni izrada vijenca iznad okvira vrata. Nadvratni je vijenac portala palače Gabriellis naknadno izveo lokalni majstor Petar Andrijić, a to bi se moglo protumačiti (predloženo je jedno od mogućih objašnjenja) prenamjenom smještaja Nikolinog kamenog okvira, tj. njegovom ugradnjom na istočno pročelje palače. Treći se prijedlog odnosi na nadvratnik ulaznog portala kuće u korčulanskoj Ulici Žitnica s obiteljskim grbom Mihetić-Dragojević (prijedlog tumačenja), koji se prema nekim klesarskim značajkama i obiteljskoj povijesti vlasnika, može povezati s Nikolom Firentincem, dok su dovratnici isklesani u nekoj od korčulanskih klesarskih radionica.
{"title":"Prijedlozi atribucije Nikoli Ivanovu Firentincu u Korčuli","authors":"Branko Pavazza","doi":"10.17018/portal.2021.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.17018/portal.2021.2","url":null,"abstract":"U tekstu su izneseni prijedlozi za autorstvo nekoliko elemenata kamene ukrasne\u0000opreme na zdanjima u povijesnoj jezgri grada Korčule, od kojih je na prvom\u0000mjestu okvir ulaznog portala palače Gabriellis. Ovo arhitektonsko i dekorativno\u0000djelo, na istaknutoj poziciji istočnog pročelja okrenutog prema Trgu svetoga\u0000Marka, može se pripisati majstoru Nikoli Ivanovu Firentincu. Djelo je\u0000najvjerojatnije isporučeno naručitelju početkom 16. stoljeća, ali nije bila uključena ugradnja sa\u0000zahvatom povišenja portala, ni izrada vijenca iznad okvira vrata. Nadvratni je\u0000vijenac portala palače Gabriellis naknadno izveo lokalni majstor Petar\u0000Andrijić, a to bi se moglo protumačiti (predloženo je jedno od mogućih\u0000objašnjenja) prenamjenom smještaja Nikolinog kamenog okvira, tj. njegovom\u0000ugradnjom na istočno pročelje palače. Treći se prijedlog odnosi na nadvratnik\u0000ulaznog portala kuće u korčulanskoj Ulici Žitnica s obiteljskim grbom\u0000Mihetić-Dragojević (prijedlog tumačenja), koji se prema nekim klesarskim\u0000značajkama i obiteljskoj povijesti vlasnika, može povezati s Nikolom\u0000Firentincem, dok su dovratnici isklesani u nekoj od korčulanskih klesarskih\u0000radionica.","PeriodicalId":40130,"journal":{"name":"Portal-Godisnjak Hrvatskog Restauratorskog Zavoda","volume":"149 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-12-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83428359","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Results of Archaeological Surveillance and Dating of Wooden Foundation Beams from the Atrium of the Rector's Palace in Dubrovnik","authors":"Nikolina Topić, I. K. Bronić, Andreja Sironić","doi":"10.17018/portal.2018.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.17018/portal.2018.3","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":40130,"journal":{"name":"Portal-Godisnjak Hrvatskog Restauratorskog Zavoda","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88648692","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"New research on the Abbey of the Blessed Virgin Mary, in Topusko, and its Estate","authors":"A. Janeš","doi":"10.17018/portal.2018.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.17018/portal.2018.2","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":40130,"journal":{"name":"Portal-Godisnjak Hrvatskog Restauratorskog Zavoda","volume":"31 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"73279210","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Historical Architecture in the Botanical Garden of the Faculty of Science in Zagreb","authors":"M. Perušić","doi":"10.17018/portal.2018.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.17018/portal.2018.7","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":40130,"journal":{"name":"Portal-Godisnjak Hrvatskog Restauratorskog Zavoda","volume":"38 3 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"86487270","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Conservation of Damage to Library Materials Caused by Flooding, and Proposed Preventive Measures","authors":"Ivana Car, B. Lozo, M. Jakovljević","doi":"10.17018/PORTAL.2018.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.17018/PORTAL.2018.9","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":40130,"journal":{"name":"Portal-Godisnjak Hrvatskog Restauratorskog Zavoda","volume":"2 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77571696","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Application of ISO Standards, FADGI and Metamorfoze Guidelines for Digitization of Two-Dimensional CulturalHeritage Objects","authors":"Ljubo Gamulin","doi":"10.17018/PORTAL.2018.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.17018/PORTAL.2018.11","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":40130,"journal":{"name":"Portal-Godisnjak Hrvatskog Restauratorskog Zavoda","volume":"122 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"78443523","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：