Pub Date : 2021-05-25DOI: 10.53763/fag.2018.15.151
Krzysztof J. Kilian
Artykuł ten wyjaśnia, na czym polega światopoglądowe i ideologiczne zaangażowanie EUO. Wskazuje też na światopoglądowe i ideologiczne składniki EUO. Pokazane też zostanie, że ideologiczno-światopoglądowy konflikt między odmiennymi EUO prowadzi do, zachodzącej już, zmiany oblicza zachodniej cywilizacji. Na tym tle przedstawiony jest teizm naturalistyczny. Uprzednio omówione EUO tworzą poznawcze ramy dla uprawiania nauki. Zaś naturalistyczny teizm jest takim EUO, który tworzy również inną, specyficzną, światopoglądową ramę uprawiania nauki. Dzięki niej ma być możliwe zażegnanie kryzysu wiary wśród ludzi wykształconych, w szczególności naukowców. Kryzys ten jest następstwem niezgodności tradycyjnego teistycznego oraz współczesnego naukowego opisu świata. Teizm naturalistyczny ma być też udaną próbą obrony cywilizacji chrześcijańskiej przed próbami przekształcenia jej w cywilizację postchrześcijańską. Obrona ta odbywać ma się drogą pogodzenia obrazu świata współczesnego przyrodoznawstwa z teizmem chrześcijańskim. Zarówno zażegnanie kryzysu wiary, jak i godzenie obrazu świata przyrodoznawstwa z teistycznym obrazem świata odbywa się drogą „umiejętnego czytania” ksiąg Pisma Świętego. Zaś takie „czytanie” ma olbrzymie koszty światopoglądowe i epistemiczne.
{"title":"Światopoglądowy i ideologiczny wymiar epistemicznych układów odniesienia a teistyczno-naturalistyczny epistemiczny układ odniesienia","authors":"Krzysztof J. Kilian","doi":"10.53763/fag.2018.15.151","DOIUrl":"https://doi.org/10.53763/fag.2018.15.151","url":null,"abstract":"Artykuł ten wyjaśnia, na czym polega światopoglądowe i ideologiczne zaangażowanie EUO. Wskazuje też na światopoglądowe i ideologiczne składniki EUO. Pokazane też zostanie, że ideologiczno-światopoglądowy konflikt między odmiennymi EUO prowadzi do, zachodzącej już, zmiany oblicza zachodniej cywilizacji. Na tym tle przedstawiony jest teizm naturalistyczny. Uprzednio omówione EUO tworzą poznawcze ramy dla uprawiania nauki. Zaś naturalistyczny teizm jest takim EUO, który tworzy również inną, specyficzną, światopoglądową ramę uprawiania nauki. Dzięki niej ma być możliwe zażegnanie kryzysu wiary wśród ludzi wykształconych, w szczególności naukowców. Kryzys ten jest następstwem niezgodności tradycyjnego teistycznego oraz współczesnego naukowego opisu świata. Teizm naturalistyczny ma być też udaną próbą obrony cywilizacji chrześcijańskiej przed próbami przekształcenia jej w cywilizację postchrześcijańską. Obrona ta odbywać ma się drogą pogodzenia obrazu świata współczesnego przyrodoznawstwa z teizmem chrześcijańskim. Zarówno zażegnanie kryzysu wiary, jak i godzenie obrazu świata przyrodoznawstwa z teistycznym obrazem świata odbywa się drogą „umiejętnego czytania” ksiąg Pisma Świętego. Zaś takie „czytanie” ma olbrzymie koszty światopoglądowe i epistemiczne.","PeriodicalId":103828,"journal":{"name":"Filozoficzne Aspekty Genezy","volume":"28 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114254110","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-05-25DOI: 10.53763/fag.2018.15.155
Gerd B. Müller
Od czasu powstania ostatniej wielkiej unifikacji biologii ewolucyjnej — nowoczesnej syntezy, utworzonej w latach czterdziestych dwudziestego wieku — odnotowano znaczący rozwój nauk biologicznych. Ogromu nowej wiedzy o czynnikach odpowiedzialnych za zmianę ewolucyjną dostarczyły między innymi biologia molekularna i ewolucyjna biologia rozwoju, koncepcje uwzględniające rozwój ekologiczny, tworzenie nisz oraz wielość systemów dziedziczenia, rewolucja „-omik”, a także biologia systemowa. Część odkryć dokonanych w ramach tych koncepcji i dziedzin jest zgodna z teorią standardową, ale inne ustalenia wskazują na niespójne z nią cechy procesu ewolucji. Celem nowej, rozszerzonej syntezy teoretycznej, za którą opowiadają się niektórzy biologowie, jest zunifikowanie stosownych koncepcji formułowanych na gruncie nowych dziedzin badań z elementami teorii standardowej. Stworzona w ten sposób rama teoretyczna różni się od ujęcia standardowego swoją podstawową logiką i mocą predykcyjną. Podczas gdy teoretyczna warstwa nowoczesnej syntezy (wliczając w to również jej korekty) koncentruje się na genetycznej i adaptacyjnej zmienności w populacjach, rozszerzona rama pojęciowa kładzie nacisk na rolę procesów twórczych, interakcji ekologicznych i dynamiki systemowej w ewolucji złożoności organizmów, jak również na jej uwarunkowania społeczne i kulturowe. Przyczynowość jednopoziomową i jednostronną zastąpiono przyczynowością wielopoziomową i dwustronną. Rozszerzona rama pojęciowa przezwycięża między innymi ograniczenia tradycyjnego, genocentrycznego sposobu wyjaśniania i oferuje nowe spojrzenie na rolę doboru naturalnego w procesie ewolucji. Dzięki temu inspiruje badania w nowych obszarach biologii ewolucyjnej.
{"title":"Dlaczego rozszerzona synteza ewolucyjna jest niezbędna","authors":"Gerd B. Müller","doi":"10.53763/fag.2018.15.155","DOIUrl":"https://doi.org/10.53763/fag.2018.15.155","url":null,"abstract":"Od czasu powstania ostatniej wielkiej unifikacji biologii ewolucyjnej — nowoczesnej syntezy, utworzonej w latach czterdziestych dwudziestego wieku — odnotowano znaczący rozwój nauk biologicznych. Ogromu nowej wiedzy o czynnikach odpowiedzialnych za zmianę ewolucyjną dostarczyły między innymi biologia molekularna i ewolucyjna biologia rozwoju, koncepcje uwzględniające rozwój ekologiczny, tworzenie nisz oraz wielość systemów dziedziczenia, rewolucja „-omik”, a także biologia systemowa. Część odkryć dokonanych w ramach tych koncepcji i dziedzin jest zgodna z teorią standardową, ale inne ustalenia wskazują na niespójne z nią cechy procesu ewolucji. Celem nowej, rozszerzonej syntezy teoretycznej, za którą opowiadają się niektórzy biologowie, jest zunifikowanie stosownych koncepcji formułowanych na gruncie nowych dziedzin badań z elementami teorii standardowej. Stworzona w ten sposób rama teoretyczna różni się od ujęcia standardowego swoją podstawową logiką i mocą predykcyjną. Podczas gdy teoretyczna warstwa nowoczesnej syntezy (wliczając w to również jej korekty) koncentruje się na genetycznej i adaptacyjnej zmienności w populacjach, rozszerzona rama pojęciowa kładzie nacisk na rolę procesów twórczych, interakcji ekologicznych i dynamiki systemowej w ewolucji złożoności organizmów, jak również na jej uwarunkowania społeczne i kulturowe. Przyczynowość jednopoziomową i jednostronną zastąpiono przyczynowością wielopoziomową i dwustronną. Rozszerzona rama pojęciowa przezwycięża między innymi ograniczenia tradycyjnego, genocentrycznego sposobu wyjaśniania i oferuje nowe spojrzenie na rolę doboru naturalnego w procesie ewolucji. Dzięki temu inspiruje badania w nowych obszarach biologii ewolucyjnej.","PeriodicalId":103828,"journal":{"name":"Filozoficzne Aspekty Genezy","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128380811","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-05-24DOI: 10.53763/fag.2016.13.131
P. Bylica, M. Gazda, Kazimierz Jodkowski, Krzysztof J. Kilian, D. Sagan
Niniejszy tekst stanowi zapis dyskusji nad artykułem Adama Trybusa, „Program badawczy SETI a teoria inteligentnego projektu”, przeprowadzonej przez pracowników i doktorantkę Instytutu Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego w ramach spotkań Zielonogórskiej Grupy Lokalnej „Nauka a Religia”. Autor artykułu uznaje, że praktyka porównywania teorii inteligentnego projektu z programem badawczym SETI w celu wykazania naukowego charakteru tej pierwszej jest bezpodstawna. W dyskusji jej uczestnicy wskazują na błędy popełnione przez autora, jak również polemizują z wygłaszanymi w jej trakcie poglądami.
本文是对亚当-特里布斯(Adam Trybus)的文章《SETI 研究计划与智能设计理论》的讨论记录,由谢洛纳戈拉大学(University of Zielona Góra)哲学研究所的工作人员和一名博士生共同完成,是谢洛纳戈拉地方小组 "科学与宗教 "会议的一部分。文章作者承认,将智能设计理论与 SETI 研究计划进行比较以证明前者的科学性的做法是毫无根据的。在讨论中,与会者指出了作者所犯的错误,并对讨论中表达的观点进行了争论。
{"title":"Dyskusja nad artykułem Adama Trybusa, „Program badawczy SETI a teoria inteligentnego projektu”","authors":"P. Bylica, M. Gazda, Kazimierz Jodkowski, Krzysztof J. Kilian, D. Sagan","doi":"10.53763/fag.2016.13.131","DOIUrl":"https://doi.org/10.53763/fag.2016.13.131","url":null,"abstract":"Niniejszy tekst stanowi zapis dyskusji nad artykułem Adama Trybusa, „Program badawczy SETI a teoria inteligentnego projektu”, przeprowadzonej przez pracowników i doktorantkę Instytutu Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego w ramach spotkań Zielonogórskiej Grupy Lokalnej „Nauka a Religia”. Autor artykułu uznaje, że praktyka porównywania teorii inteligentnego projektu z programem badawczym SETI w celu wykazania naukowego charakteru tej pierwszej jest bezpodstawna. W dyskusji jej uczestnicy wskazują na błędy popełnione przez autora, jak również polemizują z wygłaszanymi w jej trakcie poglądami.","PeriodicalId":103828,"journal":{"name":"Filozoficzne Aspekty Genezy","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128269777","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
There is no conflict between science and religion. Creationism is only a local movement, prevalent only among the few sectors of American Protestantism that read the Bible as an inerrant, literally true document. Creationism based on biblical literalism makes little sense in either Catholicism or Judaism, for neither religion maintains any extensive tradition for reading the Bible as literal truth. The lack of conflict arises from a lack of overlap between the respective domains of professional expertise of science and religion. No conflict should exist because the magisteria of science and religion do not overlap. According to the principle of NOMA — “nonoverlapping magisteria” — science covers the empirical universe, while religion covers questions of moral meaning and ethical value. This principle was obeyed by both Pius XII and John Paul II. They both saw no conflict between Catholic faith and a theory of evolution. However, there is one important difference between their positions. Pius XII admitted evolution as a legitimate hypothesis, but at the same time he proclaimed that the theory of evolution had not been proven and might well be wrong. On the other hand, John Paul II stated that evolution can no longer be doubted. Now, he stated, evolution must be accepted not merely as a plausible possibility but also as an effectively proven fact. This fact is no threat to religion if one accepts the principle of NOMA. As a consequence of this principle, religion can no longer dictate the factual conclusions that belong to the magisterium of science, nor may scientists decide on moral truths.
{"title":"Nonoverlapping Magisteria","authors":"S. Gould","doi":"10.53763/fag.2014.11.95","DOIUrl":"https://doi.org/10.53763/fag.2014.11.95","url":null,"abstract":"There is no conflict between science and religion. Creationism is only a local movement, prevalent only among the few sectors of American Protestantism that read the Bible as an inerrant, literally true document. Creationism based on biblical literalism makes little sense in either Catholicism or Judaism, for neither religion maintains any extensive tradition for reading the Bible as literal truth. The lack of conflict arises from a lack of overlap between the respective domains of professional expertise of science and religion. No conflict should exist because the magisteria of science and religion do not overlap. According to the principle of NOMA — “nonoverlapping magisteria” — science covers the empirical universe, while religion covers questions of moral meaning and ethical value. This principle was obeyed by both Pius XII and John Paul II. They both saw no conflict between Catholic faith and a theory of evolution. However, there is one important difference between their positions. Pius XII admitted evolution as a legitimate hypothesis, but at the same time he proclaimed that the theory of evolution had not been proven and might well be wrong. On the other hand, John Paul II stated that evolution can no longer be doubted. Now, he stated, evolution must be accepted not merely as a plausible possibility but also as an effectively proven fact. This fact is no threat to religion if one accepts the principle of NOMA. As a consequence of this principle, religion can no longer dictate the factual conclusions that belong to the magisterium of science, nor may scientists decide on moral truths.","PeriodicalId":103828,"journal":{"name":"Filozoficzne Aspekty Genezy","volume":"42 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114531005","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-05-24DOI: 10.53763/fag.2015.12.120
Gonzalo Munévar
Tekst nadesłany do Filozoficznych Aspektów Genezy. Niniejszy tekst stanowi postscriptum do artykułu Gonzalo Munévara, „Naturalistyczne wyjaśnienie wolnej woli (II)”, który ukazał się w poprzednim tomie Filozoficznych Aspektów Genezy: Gonzalo Munévar, Naturalistyczne wyjaśnienie wolnej woli (II), przeł. Radosław Plato, Filozoficzne Aspekty Genezy 2014, t. 11, s. 161-184.
In my response to Kowalski’s commentary I indicate that: 1) there is an imprecision in Kowalski’s presentation of the NOMA principle; 2) the NOMA principle is not a valid way of presenting theistic religions; 3) the argumentation adopted by Kowalski is inconsistent, due to inconsistency in the NOMA principle itself. The Kowalski’s cure for the “Confrontations Between Theists and Atheists” mentioned in the title of the Kowalski’s commentary is the postulate of a “miracle-free” theism, which means the elimination of theism. Another important weakness of Kowalski’s proposal and of the application of the NOMA principle in general is the self-contradictoriness of this position: when we decide on the truth value of this or that factual religious statement by reference to science, then we deny the essence of the NOMA principle itself.
{"title":"NOMA as the Cure for Conflict Between Science and Religion: Reply to Ludwik Kowalski’s Commentary on the NOMA Principle","authors":"P. Bylica","doi":"10.53763/fag.2014.11.97","DOIUrl":"https://doi.org/10.53763/fag.2014.11.97","url":null,"abstract":"In my response to Kowalski’s commentary I indicate that: 1) there is an imprecision in Kowalski’s presentation of the NOMA principle; 2) the NOMA principle is not a valid way of presenting theistic religions; 3) the argumentation adopted by Kowalski is inconsistent, due to inconsistency in the NOMA principle itself. The Kowalski’s cure for the “Confrontations Between Theists and Atheists” mentioned in the title of the Kowalski’s commentary is the postulate of a “miracle-free” theism, which means the elimination of theism. Another important weakness of Kowalski’s proposal and of the application of the NOMA principle in general is the self-contradictoriness of this position: when we decide on the truth value of this or that factual religious statement by reference to science, then we deny the essence of the NOMA principle itself.","PeriodicalId":103828,"journal":{"name":"Filozoficzne Aspekty Genezy","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134481634","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-05-24DOI: 10.53763/fag.2017.14.147
M. Rucki, Michał Prończuk
Z punktu widzenia dzisiejszej metodologii naukowej Biblia nie stanowi źródła wiedzy naukowej, przynajmniej w zakresie nauk przyrodniczych. Przez wiele wieków teksty Biblii były jednak źródłem refleksji, w tym filozoficznej, nad początkiem istnienia wszechrzeczy. Przykładem takiej refleksji jest traktat Midrasz Raba zawierający komentarze do Księgi Rodzaju. I choć rozważania rabiniczne mają raczej charakter praktyczny (są ukierunkowane na wypełnianie przepisów Prawa Mojżeszowego), to często odwołują się do pytań egzystencjalnych i filozoficznych. Jest to szczególnie zauważalne w przytaczanych w traktacie dyskusjach z filozofami greckimi. Przeprowadzona analiza wskazuje na sensowność wielu refleksji rabinicznych, nawet w świetle dzisiejszej wiedzy naukowej o świecie i jego początkach, mimo że rabini nie odwoływali się do wiedzy przyrodniczej, a bazowali wyłącznie na tekstach biblijnych.
{"title":"Refleksja nad początkami wszechświata w traktacie Be-reszit Raba","authors":"M. Rucki, Michał Prończuk","doi":"10.53763/fag.2017.14.147","DOIUrl":"https://doi.org/10.53763/fag.2017.14.147","url":null,"abstract":"Z punktu widzenia dzisiejszej metodologii naukowej Biblia nie stanowi źródła wiedzy naukowej, przynajmniej w zakresie nauk przyrodniczych. Przez wiele wieków teksty Biblii były jednak źródłem refleksji, w tym filozoficznej, nad początkiem istnienia wszechrzeczy. Przykładem takiej refleksji jest traktat Midrasz Raba zawierający komentarze do Księgi Rodzaju. I choć rozważania rabiniczne mają raczej charakter praktyczny (są ukierunkowane na wypełnianie przepisów Prawa Mojżeszowego), to często odwołują się do pytań egzystencjalnych i filozoficznych. Jest to szczególnie zauważalne w przytaczanych w traktacie dyskusjach z filozofami greckimi. Przeprowadzona analiza wskazuje na sensowność wielu refleksji rabinicznych, nawet w świetle dzisiejszej wiedzy naukowej o świecie i jego początkach, mimo że rabini nie odwoływali się do wiedzy przyrodniczej, a bazowali wyłącznie na tekstach biblijnych.","PeriodicalId":103828,"journal":{"name":"Filozoficzne Aspekty Genezy","volume":"63 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127269482","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-05-24DOI: 10.53763/fag.2016.13.135
M. Sutton
Grzegorz Malec’s “There Is No Darwin’s Greatest Secret”, a review of my book Nullius in Verba: Darwin’s Greatest Secret, takes one extremely minor finding from my book and, despite his best efforts, manages to disconfirm just one of thirty examples of that minor finding. He then takes that one disconfirmed mere minor example and presents it as evidence that he has disconfirmed all the original major findings in my book. By so doing, his deceptive review goes far beyond the counter-academic deviance of mere cherry picking, it is more a case of gross misrepresentation to the point of de facto fact denial amounting to historic revisionist behaviour.
Grzegorz Malec的《没有达尔文最伟大的秘密》是对我的书《无主之言:达尔文最伟大的秘密》的评论,他从我的书中引用了一个极其微小的发现,尽管他尽了最大的努力,却只证实了那个微小发现的30个例子中的一个。然后,他拿那个被否定的小例子作为证据,证明他否定了我书中所有最初的主要发现。通过这样做,他的欺骗性评论远远超出了纯粹挑选樱桃的反学术越轨行为,它更像是一个严重歪曲事实的案例,达到了否认事实的程度,相当于历史修正主义行为。
{"title":"Darwin’s Greatest Secret Exposed: Response to Grzegorz Malec’s De Facto Fact Denying Review of My Book","authors":"M. Sutton","doi":"10.53763/fag.2016.13.135","DOIUrl":"https://doi.org/10.53763/fag.2016.13.135","url":null,"abstract":"Grzegorz Malec’s “There Is No Darwin’s Greatest Secret”, a review of my book Nullius in Verba: Darwin’s Greatest Secret, takes one extremely minor finding from my book and, despite his best efforts, manages to disconfirm just one of thirty examples of that minor finding. He then takes that one disconfirmed mere minor example and presents it as evidence that he has disconfirmed all the original major findings in my book. By so doing, his deceptive review goes far beyond the counter-academic deviance of mere cherry picking, it is more a case of gross misrepresentation to the point of de facto fact denial amounting to historic revisionist behaviour.","PeriodicalId":103828,"journal":{"name":"Filozoficzne Aspekty Genezy","volume":"151 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127026546","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-05-24DOI: 10.53763/fag.2016.13.125
Leonard R. Brand
Filozofia naturalizmu dominuje w myśli naukowej z powodów, które można wyjaśnić, wgłębiając się w jej historię. Niniejszy artykuł podejmuje się oceny charakteru i implikacji naturalizmu w sytuacji, gdy różne jego komponenty badane są oddzielnie. Naturalizm filozoficzny odrzuca możliwość istnienia Boga. Ten rodzaj naturalizmu jest czysto filozoficzny, a zatem nie może być poddany testom naukowym i nie będzie przedmiotem artykułu. Naturalizm metodologiczny (NM) to metoda uprawiania nauki, która nie bierze pod uwagę żadnych czynników o charakterze nadprzyrodzonym. Zdaje się, na pierwszy rzut oka, że jest to nieszkodliwy i konieczny element metody naukowej. Skoro jednak współcześni naukowcy działający w obrębie nauk eksperymentalnych lub obserwacyjnych nie zastanawiają się nad tym, czy powinni uwzględniać przyczyny nadnaturalne w swoich wyjaśnieniach, to trudno twierdzić, że naturalizm metodologiczny jest tej sferze nauki niezbędny. Niemniej, badając historię (na przykład geologiczną lub biologiczną) należy podjąć decyzję, co począć z NM. W artykule zawarto stwierdzenie, że gdy zbadanie świadectw pewnych zdarzeń historycznych jest możliwe, są one pełnoprawnym przedmiotem badań naukowych, nawet jeśli nauka nie może rozważyć wszystkich ich możliwych przyczyn. Przykładem niech będą świadectwa nagłych i rozległych procesów geologicznych, które mogą sugerować (zapoczątkowany przez Boga) globalny potop jako ich przyczynę.
{"title":"Naturalizm i jego rola w nauce","authors":"Leonard R. Brand","doi":"10.53763/fag.2016.13.125","DOIUrl":"https://doi.org/10.53763/fag.2016.13.125","url":null,"abstract":"Filozofia naturalizmu dominuje w myśli naukowej z powodów, które można wyjaśnić, wgłębiając się w jej historię. Niniejszy artykuł podejmuje się oceny charakteru i implikacji naturalizmu w sytuacji, gdy różne jego komponenty badane są oddzielnie. Naturalizm filozoficzny odrzuca możliwość istnienia Boga. Ten rodzaj naturalizmu jest czysto filozoficzny, a zatem nie może być poddany testom naukowym i nie będzie przedmiotem artykułu. Naturalizm metodologiczny (NM) to metoda uprawiania nauki, która nie bierze pod uwagę żadnych czynników o charakterze nadprzyrodzonym. Zdaje się, na pierwszy rzut oka, że jest to nieszkodliwy i konieczny element metody naukowej. Skoro jednak współcześni naukowcy działający w obrębie nauk eksperymentalnych lub obserwacyjnych nie zastanawiają się nad tym, czy powinni uwzględniać przyczyny nadnaturalne w swoich wyjaśnieniach, to trudno twierdzić, że naturalizm metodologiczny jest tej sferze nauki niezbędny. Niemniej, badając historię (na przykład geologiczną lub biologiczną) należy podjąć decyzję, co począć z NM. W artykule zawarto stwierdzenie, że gdy zbadanie świadectw pewnych zdarzeń historycznych jest możliwe, są one pełnoprawnym przedmiotem badań naukowych, nawet jeśli nauka nie może rozważyć wszystkich ich możliwych przyczyn. Przykładem niech będą świadectwa nagłych i rozległych procesów geologicznych, które mogą sugerować (zapoczątkowany przez Boga) globalny potop jako ich przyczynę.","PeriodicalId":103828,"journal":{"name":"Filozoficzne Aspekty Genezy","volume":"148 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129061665","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-05-24DOI: 10.53763/fag.2015.12.118
M. Gazda
Uznani naukowcy rzadko wdają się w dyskusje z uczonymi, którzy w naukach przyrodniczych proponują wyjaśnienia odwołujące się do działania świadomej przyczyny inteligentnej. Argumentacja tych drugich często ogranicza się do wykazywania, że w ramach nauki naturalistycznej nie podano dobrze opracowanego rozwiązania takiego czy innego problemu. Postulują oni ingerencje Boga (lub szerzej: inteligentnego projektanta) tam, gdzie występują luki w dotychczasowej wiedzy. Jest jednak klasa argumentów bardziej wyrafinowanych, które spełniają tak zwany warunek Jodkowskiego. Polegają one na uzasadnianiu tezy, że nauka naturalistyczna nie tylko nie rozwiązuje jakiegoś problemu, ale również że nigdy nie będzie w stanie go wyjaśnić. Dzięki owemu drugiemu komponentowi argument taki może być postrzegany przez naukowców jako poważny temat do dyskusji. W artykule zostanie omówiony przykład spełnienia warunku Jodkowskiego przez antynaturalistycznego uczonego — argument Stephena C. Meyera dotyczący problemu pochodzenia informacji genetycznej.
{"title":"Stephena C. Meyera argument na rzecz projektu w przyrodzie a warunek Jodkowskiego","authors":"M. Gazda","doi":"10.53763/fag.2015.12.118","DOIUrl":"https://doi.org/10.53763/fag.2015.12.118","url":null,"abstract":"Uznani naukowcy rzadko wdają się w dyskusje z uczonymi, którzy w naukach przyrodniczych proponują wyjaśnienia odwołujące się do działania świadomej przyczyny inteligentnej. Argumentacja tych drugich często ogranicza się do wykazywania, że w ramach nauki naturalistycznej nie podano dobrze opracowanego rozwiązania takiego czy innego problemu. Postulują oni ingerencje Boga (lub szerzej: inteligentnego projektanta) tam, gdzie występują luki w dotychczasowej wiedzy. Jest jednak klasa argumentów bardziej wyrafinowanych, które spełniają tak zwany warunek Jodkowskiego. Polegają one na uzasadnianiu tezy, że nauka naturalistyczna nie tylko nie rozwiązuje jakiegoś problemu, ale również że nigdy nie będzie w stanie go wyjaśnić. Dzięki owemu drugiemu komponentowi argument taki może być postrzegany przez naukowców jako poważny temat do dyskusji. W artykule zostanie omówiony przykład spełnienia warunku Jodkowskiego przez antynaturalistycznego uczonego — argument Stephena C. Meyera dotyczący problemu pochodzenia informacji genetycznej.","PeriodicalId":103828,"journal":{"name":"Filozoficzne Aspekty Genezy","volume":"47 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121560836","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}