W glosowanym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny dokonał oceny zgodności z prawem unijnym przepisu prawa krajowego. Przepis ten dotyczył odwołania komornika z zajmowanego stanowiska po ukończeniu 65. roku życia. Sąd uznał, że przepis ten stanowi przejaw dyskryminacji bezpośredniej w rozumieniu art. 2 ust. 2 lit. a dyrektywy 2000/78/WE i z tego powodu nie może znaleźć zastosowania w kontrolowanej sprawie. Odmowa zastosowania tego przepisu była następstwem braku możliwości zapewnienia jego zgodności z prawem unijnym w drodze prounijnej wykładni prawa krajowego. W glosie ocenę sądu uznano za prawidłową.
{"title":"Warunki odstąpienia od zastosowania normy prawa krajowego sprzecznej z prawem unijnym w sprawie sądowoadministracyjnej","authors":"M. Kopacz","doi":"10.26881/gsp.2023.2.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.16","url":null,"abstract":"W glosowanym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny dokonał oceny zgodności z prawem unijnym przepisu prawa krajowego. Przepis ten dotyczył odwołania komornika z zajmowanego stanowiska po ukończeniu 65. roku życia. Sąd uznał, że przepis ten stanowi przejaw dyskryminacji bezpośredniej w rozumieniu art. 2 ust. 2 lit. a dyrektywy 2000/78/WE i z tego powodu nie może znaleźć zastosowania w kontrolowanej sprawie. Odmowa zastosowania tego przepisu była następstwem braku możliwości zapewnienia jego zgodności z prawem unijnym w drodze prounijnej wykładni prawa krajowego. W glosie ocenę sądu uznano za prawidłową.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"36 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"78461368","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Tento příspěvek se zabývá problematikou zásady přednosti práva EU, a to s důrazem na recentní vývoj této problematiky z rumunské perspektivy, resp. recentní případy řešené SDEU ve vztahu k problematice zásady přednosti práva EU na straně jedné a postoj Ústavního soudu Rumunska v kontextu předmětných rozhodnutí SDEU na straně druhé. Na pozadí řešených případů je rozsáhlá vnitrostátní reforma rumunského soudnictví, která kulminovala mezi lety 2017 až 2019. Uvedený „judikatorní exkurz“ do Rumunska potvrzuje trend (občasné) rezistence ústavních soudů členských států vůči absolutní přednosti práva EU, a to aktuálně a priori ve vztahu k otázce organizace soudní moci a aplikace práva EU vnitrostátními soudy způsobem nesouladným s vnitrostátním ústavním pořádkem a judikaturou ústavního soudu.
{"title":"Zásada přednosti práva EU a míra její akceptace v Rumunsku","authors":"Pavel Klíma","doi":"10.26881/gsp.2023.2.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.11","url":null,"abstract":"Tento příspěvek se zabývá problematikou zásady přednosti práva EU, a to s důrazem na recentní vývoj této problematiky z rumunské perspektivy, resp. recentní případy řešené SDEU ve vztahu k problematice zásady přednosti práva EU na straně jedné a postoj Ústavního soudu Rumunska v kontextu předmětných rozhodnutí SDEU na straně druhé. Na pozadí řešených případů je rozsáhlá vnitrostátní reforma rumunského soudnictví, která kulminovala mezi lety 2017 až 2019. Uvedený „judikatorní exkurz“ do Rumunska potvrzuje trend (občasné) rezistence ústavních soudů členských států vůči absolutní přednosti práva EU, a to aktuálně a priori ve vztahu k otázce organizace soudní moci a aplikace práva EU vnitrostátními soudy způsobem nesouladným s vnitrostátním ústavním pořádkem a judikaturou ústavního soudu.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"60 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82070654","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The position and role of transnational corporations (TNCs) vis-a-vis the concept of sovereignty is specific. TNCs operate as an organism (an economic and social reality of a net created by a mother society, subsidiaries, and their suppliers anchored in different jurisdictions). The article presents three areas where the interaction of a state’s sovereignty and TNCs is the most visible. First, it discusses the issue of self-limitation with respect to administrative jurisdiction in cases related to foreign direct investment and the risk to the host state in situations where such autolimitation is not clearly framed. Second, the author presents the issue of human rights abuses committed by TNCs, the procedural challenges for redress, and the way-out created by soft law instruments adopted at an international level. Third, the concept of corporate citizenship is presented, which might undermine national sovereignty.
{"title":"Sovereignty and Transnational Corporations","authors":"Pavel Bureš","doi":"10.26881/gsp.2023.2.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.08","url":null,"abstract":"The position and role of transnational corporations (TNCs) vis-a-vis the concept of sovereignty is specific. TNCs operate as an organism (an economic and social reality of a net created by a mother society, subsidiaries, and their suppliers anchored in different jurisdictions). The article presents three areas where the interaction of a state’s sovereignty and TNCs is the most visible. First, it discusses the issue of self-limitation with respect to administrative jurisdiction in cases related to foreign direct investment and the risk to the host state in situations where such autolimitation is not clearly framed. Second, the author presents the issue of human rights abuses committed by TNCs, the procedural challenges for redress, and the way-out created by soft law instruments adopted at an international level. Third, the concept of corporate citizenship is presented, which might undermine national sovereignty.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"38 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"80333758","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest próba interpretacji znaczenia zasady prymatu konstytucji w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Orzecznictwo TK do roku 2021 można zinterpretować jako wyraz monizmu monadologicznego: państwa-monady wspólnie współkonstytuują meta-monadyczny system norm i instytucji, przy czym żadna z monad nie traci statusu suwerenności. W zakresie państwa-monady może obowiązywać zasada prymatu konstytucji. Natomiast od 2021 r. zaczyna się przejawiać monizm solipsystyczny: państwo-Ego jest źródłem i absolutną podstawą systemu norm obowiązujących na jego terytorium. Z tego punktu widzenia ponadnarodowe instytucje mogą się jawić jako zagrożenie dla suwerenności państwa-Ego. Obydwa światopoglądy można zinterpretować jako reakcję na proces powstawania konstytucjonalizmu 3.0. Monizm monadologiczny chciałby zachować i dostosować pojęcie suwerenności w nowym kontekście, natomiast monizm solipsystyczny zatrzymać sam proces zmian i zachować suwerenność niewzruszoną.
{"title":"Trybunał Konstytucyjny pomiędzy dwoma światopoglądami – Kelsenowska interpretacja orzecznictwa TK w kwestii prymatu Konstytucji","authors":"W. Włoch","doi":"10.26881/gsp.2023.2.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.10","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest próba interpretacji znaczenia zasady prymatu konstytucji w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Orzecznictwo TK do roku 2021 można zinterpretować jako wyraz monizmu monadologicznego: państwa-monady wspólnie współkonstytuują meta-monadyczny system norm i instytucji, przy czym żadna z monad nie traci statusu suwerenności. W zakresie państwa-monady może obowiązywać zasada prymatu konstytucji. Natomiast od 2021 r. zaczyna się przejawiać monizm solipsystyczny: państwo-Ego jest źródłem i absolutną podstawą systemu norm obowiązujących na jego terytorium. Z tego punktu widzenia ponadnarodowe instytucje mogą się jawić jako zagrożenie dla suwerenności państwa-Ego. Obydwa światopoglądy można zinterpretować jako reakcję na proces powstawania konstytucjonalizmu 3.0. Monizm monadologiczny chciałby zachować i dostosować pojęcie suwerenności w nowym kontekście, natomiast monizm solipsystyczny zatrzymać sam proces zmian i zachować suwerenność niewzruszoną.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"80 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82994286","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Glosowane orzeczenie ma istotne znaczenie dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego na poziomie lokalnym. Dotyczy ono zagadnienia związanego z bezpośrednim sprawowaniem władzy przez obywateli poprzez instytucję referendum lokalnego. Glosator analizuje kwestie sposobu podawania do publicznej wiadomości przedmiotu referendum lokalnego i jej przystawalności do współczesnych rozwiązań komunikacyjnych. W tym zakresie omawiana regulacja wymaga interwencji ustawodawcy, co zostało zgłoszone jako postulat de lege ferenda. Drugim z analizowanych problemów jest zbytni rygoryzm przy sprawdzaniu przez komisję danych osobowych, który może powodować ograniczenie konstytucyjnego prawa mieszkańców do udziału w referendum lokalnym.
{"title":"Sposób podania do publicznej wiadomości przedmiotu referendum lokalnego oraz poprawność poparcia wniosku w sytuacji dodatkowych adnotacji na kartach wyrażających zgodę na przeprowadzenie referendum","authors":"Michał Przychodzki","doi":"10.26881/gsp.2023.2.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.14","url":null,"abstract":"Glosowane orzeczenie ma istotne znaczenie dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego na poziomie lokalnym. Dotyczy ono zagadnienia związanego z bezpośrednim sprawowaniem władzy przez obywateli poprzez instytucję referendum lokalnego. Glosator analizuje kwestie sposobu podawania do publicznej wiadomości przedmiotu referendum lokalnego i jej przystawalności do współczesnych rozwiązań komunikacyjnych. W tym zakresie omawiana regulacja wymaga interwencji ustawodawcy, co zostało zgłoszone jako postulat de lege ferenda. Drugim z analizowanych problemów jest zbytni rygoryzm przy sprawdzaniu przez komisję danych osobowych, który może powodować ograniczenie konstytucyjnego prawa mieszkańców do udziału w referendum lokalnym.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83113069","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pojednání zkoumá klasické myšlenky konceptu tzv. společenské smlouvy v jejich ústavněprávní realitě založené na zásadě suverenity lidu. Téma je takto založeno na teoretických a komparativních aspektech současných modelů ústavní demokracie, zejména tzv. nových demokracií. Je analyzována především funkce vlád ve vztahu k odvětvovému dělení funkcí veřejné správy, jakož i k vertikální dělbě moci mezi mocemi ústřední, regionální a místní. Zabývá se taktéž současným pojetím odpovědnosti veřejné správy, jakož i rolí ústavního a správního soudnictví jako součásti konceptu práva na spravedlivý proces.
{"title":"Koncept „společenské smlouvy“ a současná ústavnost (Realita a mýtus zásady suverenity lidu v ústavních systémech)","authors":"Karel Klíma","doi":"10.26881/gsp.2023.2.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.01","url":null,"abstract":"Pojednání zkoumá klasické myšlenky konceptu tzv. společenské smlouvy v jejich ústavněprávní realitě založené na zásadě suverenity lidu. Téma je takto založeno na teoretických a komparativních aspektech současných modelů ústavní demokracie, zejména tzv. nových demokracií. Je analyzována především funkce vlád ve vztahu k odvětvovému dělení funkcí veřejné správy, jakož i k vertikální dělbě moci mezi mocemi ústřední, regionální a místní. Zabývá se taktéž současným pojetím odpovědnosti veřejné správy, jakož i rolí ústavního a správního soudnictví jako součásti konceptu práva na spravedlivý proces.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"249 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"80671706","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Information and communication technologies have played an important role in shaping the globalized world we live in today. While it is an accepted fact that globalization has challenged the understanding of the concept of sovereignty, the link between sovereignty and cyberspace is often not thought of at all. There are, however, multiple ways in which sovereignty has affected cyberspace as we know it. This article looks at how the notion of sovereignty contributes to the security, securitization, and, eventually, the possible fragmentation of cyberspace.
{"title":"Sovereignty as a Factor in Securing, Securitizing, and Fragmenting Cyberspace","authors":"T. Jančárková","doi":"10.26881/gsp.2023.2.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.09","url":null,"abstract":"Information and communication technologies have played an important role in shaping the globalized world we live in today. While it is an accepted fact that globalization has challenged the understanding of the concept of sovereignty, the link between sovereignty and cyberspace is often not thought of at all. There are, however, multiple ways in which sovereignty has affected cyberspace as we know it. This article looks at how the notion of sovereignty contributes to the security, securitization, and, eventually, the possible fragmentation of cyberspace.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"15 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87593932","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W glosie przedstawiono analizę wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawie C-157/21. Komentowane orzeczenie stanowi pierwszą wypowiedź TSUE w kwestii zasad stosowania tzw. mechanizmu warunkowości, który został ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii. W glosowanym wyroku TSUE sformułował szereg istotnych wytycznych szczegółowo wyjaśniających podmiotowe i przedmiotowe aspekty stosowania rozporządzenia w sprawie warunkowości, uwzględniając przy tym dwa kluczowe cele: ochronę budżetu Unii oraz umacnianie rządów prawa w suwerennych państwach członkowskich Unii Europejskiej.
{"title":"Ochrona budżetu Unii Europejskiej a przestrzeganie zasady rządów prawa","authors":"Maciej Serowaniec","doi":"10.26881/gsp.2023.2.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.15","url":null,"abstract":"W glosie przedstawiono analizę wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawie C-157/21. Komentowane orzeczenie stanowi pierwszą wypowiedź TSUE w kwestii zasad stosowania tzw. mechanizmu warunkowości, który został ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii. W glosowanym wyroku TSUE sformułował szereg istotnych wytycznych szczegółowo wyjaśniających podmiotowe i przedmiotowe aspekty stosowania rozporządzenia w sprawie warunkowości, uwzględniając przy tym dwa kluczowe cele: ochronę budżetu Unii oraz umacnianie rządów prawa w suwerennych państwach członkowskich Unii Europejskiej.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"14 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85081937","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Suwerenność państwa ulegała i nadal będzie ulegać ewolucji. Wynika to ze zmian, które dokonują się w relacjach między państwami oraz wewnątrz samych państw. Na obecne rozumienie suwerenności mają wpływ rozmaite więzi, m.in. ekonomiczne, technologiczne, finansowe, a także militarne czy w zakresie bezpieczeństwa. Pojęcie suwerenności ulega dynamizacji, ale podlega też stałym zmianom w zakresie jej konceptualizacji. Wszystko to wymaga wszechstronnego zainteresowania doktryny i orzecznictwa sądów konstytucyjnych. Artykuł jest próbą zwrócenia uwagi na te zjawiska.
{"title":"Suwerenność – między rzeczywistym znaczeniem pojęcia a postrzeganiem go jako narzędzia dla radykalizacji antyunijnej retoryki narastającej autokracji","authors":"Z. Witkowski","doi":"10.26881/gsp.2023.2.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.06","url":null,"abstract":"Suwerenność państwa ulegała i nadal będzie ulegać ewolucji. Wynika to ze zmian, które dokonują się w relacjach między państwami oraz wewnątrz samych państw. Na obecne rozumienie suwerenności mają wpływ rozmaite więzi, m.in. ekonomiczne, technologiczne, finansowe, a także militarne czy w zakresie bezpieczeństwa. Pojęcie suwerenności ulega dynamizacji, ale podlega też stałym zmianom w zakresie jej konceptualizacji. Wszystko to wymaga wszechstronnego zainteresowania doktryny i orzecznictwa sądów konstytucyjnych. Artykuł jest próbą zwrócenia uwagi na te zjawiska.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"493 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"76510367","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Instytucja skargi konstytucyjnej jest szczególnym środkiem ochrony praw i wolności zagwarantowanych jednostce przez system konstytucyjny danego państwa. Artykuł dotyczy indywidualnej skargi konstytucyjnej wprowadzonej do litewskiego systemu prawnego w 2019 r. Autorki przedstawiają zakres podmiotowy i przedmiotowy analizowanej instytucji oraz warunki formalne jej złożenia.
{"title":"Instytucja skargi konstytucyjnej na Litwie","authors":"Dobrochna Ossowska-Salamonowicz, Monika Giżyńska","doi":"10.26881/gsp.2023.2.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.26881/gsp.2023.2.12","url":null,"abstract":"Instytucja skargi konstytucyjnej jest szczególnym środkiem ochrony praw i wolności zagwarantowanych jednostce przez system konstytucyjny danego państwa. Artykuł dotyczy indywidualnej skargi konstytucyjnej wprowadzonej do litewskiego systemu prawnego w 2019 r. Autorki przedstawiają zakres podmiotowy i przedmiotowy analizowanej instytucji oraz warunki formalne jej złożenia.","PeriodicalId":12629,"journal":{"name":"Gdańskie Studia Prawnicze","volume":"229 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134982217","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：