Pub Date : 2021-09-30DOI: 10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.678
Erika Juríková, Janka Mišeková
Over the last two decades, there has been more comprehensive and focused research on old prints produced by the historical Jesuit Trnava University. It existed in Trnava between 1635 and 1777, when it was moved to Buda (today's Budapest, Hungary) by the monarch Maria Theresa. Thus the university influenced the educational level of the Hungarian population in the 17th and especially the 18th century, and became the centre of Baroque education in what is today Slovakia. The establishment and existence of Trnava University was of fundamental importance for the development of many scientific disciplines, which was further multiplied by the titles published by the Academic Printing House. The aim of this study is to highlight those aspects of the activities of the university and individuals that have contributed to a major breakthrough in scientific knowledge and at the same time have been the subject of partial or systematic research since 2000.
{"title":"The Significance of the Production of Books at the Historical Trnava University to the Development of Science and Literature on the Territory of the Present-Day Slovakia from the Perspective of Research Conducted Over the Last Two Decades","authors":"Erika Juríková, Janka Mišeková","doi":"10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.678","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.678","url":null,"abstract":"Over the last two decades, there has been more comprehensive and focused research on old prints produced by the historical Jesuit Trnava University. It existed in Trnava between 1635 and 1777, when it was moved to Buda (today's Budapest, Hungary) by the monarch Maria Theresa. Thus the university influenced the educational level of the Hungarian population in the 17th and especially the 18th century, and became the centre of Baroque education in what is today Slovakia. The establishment and existence of Trnava University was of fundamental importance for the development of many scientific disciplines, which was further multiplied by the titles published by the Academic Printing House. The aim of this study is to highlight those aspects of the activities of the university and individuals that have contributed to a major breakthrough in scientific knowledge and at the same time have been the subject of partial or systematic research since 2000.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69491485","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-09-30DOI: 10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.671
Michaela Sibylová
The author has divided her article into two parts. The first part describes the status and research of aristocratic libraries in Slovakia. For a certain period of time, these libraries occupied an underappreciated place in the history of book culture in Slovakia. The socialist ideology of the ruling regime allowed their collections (with a few exceptions) to be merged with those of public libraries and archives. The author describes the events that affected these libraries during and particularly after the end of World War II and which had an adverse impact on the current disarrayed state and level of research. Over the past decades, there has been increased interest in the history of aristocratic libraries, as evidenced by multiple scientific conferences, exhibitions and publications. The second part of the article is devoted to a brief history of the best-known aristocratic libraries that were founded and operated in the territory of today’s Slovakia. From the times of humanism, there are the book collections of the Thurzó family and the Zay family, leading Austro-Hungarian noble families and the library of the bishop of Nitra, Zakariás Mossóczy. An example of a Baroque library is the Pálffy Library at Červený Kameň Castle. The Enlightenment period is represented by the Andrássy family libraries in the Betliar manor and the Apponyi family in Oponice.
{"title":"Aristocratic libraries in Slovakia – status, research, history","authors":"Michaela Sibylová","doi":"10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.671","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.671","url":null,"abstract":"The author has divided her article into two parts. The first part describes the status and research of aristocratic libraries in Slovakia. For a certain period of time, these libraries occupied an underappreciated place in the history of book culture in Slovakia. The socialist ideology of the ruling regime allowed their collections (with a few exceptions) to be merged with those of public libraries and archives. The author describes the events that affected these libraries during and particularly after the end of World War II and which had an adverse impact on the current disarrayed state and level of research. Over the past decades, there has been increased interest in the history of aristocratic libraries, as evidenced by multiple scientific conferences, exhibitions and publications. The second part of the article is devoted to a brief history of the best-known aristocratic libraries that were founded and operated in the territory of today’s Slovakia. From the times of humanism, there are the book collections of the Thurzó family and the Zay family, leading Austro-Hungarian noble families and the library of the bishop of Nitra, Zakariás Mossóczy. An example of a Baroque library is the Pálffy Library at Červený Kameň Castle. The Enlightenment period is represented by the Andrássy family libraries in the Betliar manor and the Apponyi family in Oponice. ","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69491424","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-07-06DOI: 10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.666
Olga Tchaczuk
Towarzystwo Naukowe im. Szewczenki to najstarsza ukraińska instytucja naukowa, która funkcjonowała we Lwowie w latach 1873-1940. Po likwidacji Towarzystwa przez władze radzieckie jego zbiory zostały rozproszone, część kolekcji podczas II wojny światowej trafiła do Polski, gdzie została podzielona między dwie instytucje: Bibliotekę Narodową w Warszawie i Ossolineum we Wrocławiu. Archiwum NTSz przechowywane w kolekcji Ossolineum to cenny zbiór dokumentów źródłowych dotyczących historii Ukrainy pierwszej połowy XX w. Mają one szczególną wartość dla badań nad historią ówczesnego ukraińskiego życia politycznego i gospodarczego, procesu literackiego oraz ruchu wydawniczego. Archiwum zawiera także ważne dokumenty, które informują o stanie stosunków polsko-ukraińskich z tego okresu. Pod koniec XX – na początku XXI w. fragmenty archiwum NTSz przechowywane w Polsce stały się obiektem polsko-ukraińskich rokowań rewindykacyjnych. Mimo że pomysł wymiany ukraińskich kolekcji przemieszczonych do Polski na pozostałe we Lwowie zbiory Ossolineum nie został ostatecznie zrealizowany, problem udało się rozwiązać dzięki kopiowaniu materiałów oraz zapewnieniu pełnego dostępu do nich obu stronom.
{"title":"Archiwum Towarzystwa Naukowego im. Tarasa Szewczenki w kolekcji Zakładu Narodowego im. Ossolińskich : charakterystyka i losy zbioru","authors":"Olga Tchaczuk","doi":"10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.666","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.666","url":null,"abstract":"Towarzystwo Naukowe im. Szewczenki to najstarsza ukraińska instytucja naukowa, która funkcjonowała we Lwowie w latach 1873-1940. Po likwidacji Towarzystwa przez władze radzieckie jego zbiory zostały rozproszone, część kolekcji podczas II wojny światowej trafiła do Polski, gdzie została podzielona między dwie instytucje: Bibliotekę Narodową w Warszawie i Ossolineum we Wrocławiu. Archiwum NTSz przechowywane w kolekcji Ossolineum to cenny zbiór dokumentów źródłowych dotyczących historii Ukrainy pierwszej połowy XX w. Mają one szczególną wartość dla badań nad historią ówczesnego ukraińskiego życia politycznego i gospodarczego, procesu literackiego oraz ruchu wydawniczego. Archiwum zawiera także ważne dokumenty, które informują o stanie stosunków polsko-ukraińskich z tego okresu. Pod koniec XX – na początku XXI w. fragmenty archiwum NTSz przechowywane w Polsce stały się obiektem polsko-ukraińskich rokowań rewindykacyjnych. Mimo że pomysł wymiany ukraińskich kolekcji przemieszczonych do Polski na pozostałe we Lwowie zbiory Ossolineum nie został ostatecznie zrealizowany, problem udało się rozwiązać dzięki kopiowaniu materiałów oraz zapewnieniu pełnego dostępu do nich obu stronom.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69491878","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-07-06DOI: 10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.663
A. Łuczyńska
Oficyna wydawnicza w Braniewie funkcjonowała w latach 1589 – 1773. Jej działalność podzielić można na dwa okresy. Pierwszy to funkcjonowanie i prowadzenie jej przez kolejno sześciu typografów prywatnych: Jana Saxo, Jerzego Schönfelsa, Kacpera Weingärtnera, Piotra Freimutha, Piotra Schultza oraz Piotra Rosenbüchlera. Drugi okres to lata 1697 – 1773 kiedy oficyna zarządzana była przez Towarzystwo Jezusowe.W zbiorach Biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie znajdują się 64 stare druki (w tym 68 tytułów) wydane przez ową typografię. Autorka poddała analizie 20 spośród nich. Przy opisie posłużono się kluczem chronologicznym. Wyboru dokonano dodatkowo ze względu na znaki proweniencyjne znajdujące się na woluminach. Wybrane przykłady starych druków odzwierciedlają charakter wydawniczy oficyny. Druki z kolekcji muzealnej są uzupełnieniem druków braniewskiej przechowywanych w innych bibliotekach m.in. w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum” w Olsztynie i Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali.
{"title":"Druki braniewskie w zbiorach Biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie","authors":"A. Łuczyńska","doi":"10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.663","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.663","url":null,"abstract":"Oficyna wydawnicza w Braniewie funkcjonowała w latach 1589 – 1773. Jej działalność podzielić można na dwa okresy. Pierwszy to funkcjonowanie i prowadzenie jej przez kolejno sześciu typografów prywatnych: Jana Saxo, Jerzego Schönfelsa, Kacpera Weingärtnera, Piotra Freimutha, Piotra Schultza oraz Piotra Rosenbüchlera. Drugi okres to lata 1697 – 1773 kiedy oficyna zarządzana była przez Towarzystwo Jezusowe.W zbiorach Biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie znajdują się 64 stare druki (w tym 68 tytułów) wydane przez ową typografię. Autorka poddała analizie 20 spośród nich. Przy opisie posłużono się kluczem chronologicznym. Wyboru dokonano dodatkowo ze względu na znaki proweniencyjne znajdujące się na woluminach. Wybrane przykłady starych druków odzwierciedlają charakter wydawniczy oficyny. Druki z kolekcji muzealnej są uzupełnieniem druków braniewskiej przechowywanych w innych bibliotekach m.in. w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum” w Olsztynie i Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48379628","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-07-06DOI: 10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.665
Janina Kosman
Gimnazjum Mariackie w Szczecinie to jedna z najstarszych szkół średnich w mieście o bogatej historii. Ciekawy nurt w dziejach szkoły reprezentują szkolne koła zainteresowań. Do najstarszych i najliczniejszych należą chóry i zespoły recytatorskie, niektóre z XVIII w. Systematycznie rozwijały się także inne grupy, o określonym profilu i programie. W XIX w. w gimnazjum szczególnie aktywne były towarzystwa czytelnicze (Leseverein). Tradycja tych stowarzyszeń była kontynuowana w XX w. Wpisuje się w szerszy kontekst szczecińskich teatrów szkolnych. Ich działalność można prześledzić na podstawie informacji zawartych w drukowanych sprawozdaniach szkolnych, które podają program zajęć szkolnych kół zainteresowań i określają ich udział w uroczystościach szkolnych. Cennym materiałem są archiwalia przechowywane w Archiwum Państwowym w Szczecinie dotyczące Gimnazjum Mariackiego, w tym dokumenty stworzone przez członków Towarzystwa Czytelniczego.
{"title":"Działalność szkolnego Towarzystwa Czytelniczego w Gimnazjum Mariackim w Szczecinie i innych kółek zainteresowań w szkołach szczecińskich w XIX i początkach XX wieku w świetle drukowanych sprawozdań szkolnych oraz materiałów aktowych z zasobu Archiwum Pańs","authors":"Janina Kosman","doi":"10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.665","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.665","url":null,"abstract":"Gimnazjum Mariackie w Szczecinie to jedna z najstarszych szkół średnich w mieście o bogatej historii. Ciekawy nurt w dziejach szkoły reprezentują szkolne koła zainteresowań. Do najstarszych i najliczniejszych należą chóry i zespoły recytatorskie, niektóre z XVIII w. Systematycznie rozwijały się także inne grupy, o określonym profilu i programie. W XIX w. w gimnazjum szczególnie aktywne były towarzystwa czytelnicze (Leseverein). Tradycja tych stowarzyszeń była kontynuowana w XX w. Wpisuje się w szerszy kontekst szczecińskich teatrów szkolnych. Ich działalność można prześledzić na podstawie informacji zawartych w drukowanych sprawozdaniach szkolnych, które podają program zajęć szkolnych kół zainteresowań i określają ich udział w uroczystościach szkolnych. Cennym materiałem są archiwalia przechowywane w Archiwum Państwowym w Szczecinie dotyczące Gimnazjum Mariackiego, w tym dokumenty stworzone przez członków Towarzystwa Czytelniczego.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69491865","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-07-06DOI: 10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.668
Jakub Maciej Łubocki
Na osnowie recenzji książki „Lit[t]era Romana. Antologia tekstów z czasopisma Litera 1966–1978” (oprac. M. Marek-Łucka, A. Tomaszewski, Warszawa 2020) i jej losów wydawniczych dokonano charakterystyki formalnej (sylwetka adresata, profil tematyczny, częstotliwość, objętość, cena, nakład, szata graficzna) i rzeczowej (liczba i treść artykułów) czasopisma „Litera. Dodatek «Poligrafiki» poświęcony sprawom liternictwa, czcionek i matryc drukarskich” (1966–1978), ze szczególnym uwzględnieniem środowiska autorów, w tym redaktora czasopisma (Roman Tomaszewski) i redaktorów antologii. Całość posłużyła do wskazania wyjątkowości czasopisma „Litera” (nie tylko na polskim, ale także międzynarodowym rynku prasy poligraficznej) oraz wpływu jaki wywarło na polską typografię i liternictwo.
{"title":"Czasopismo „Litera” (1966-1978) jako świadectwo dwudziestowiecznego dorobku polskiej myśli o typografii i liternictwie","authors":"Jakub Maciej Łubocki","doi":"10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.668","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.668","url":null,"abstract":"Na osnowie recenzji książki „Lit[t]era Romana. Antologia tekstów z czasopisma Litera 1966–1978” (oprac. M. Marek-Łucka, A. Tomaszewski, Warszawa 2020) i jej losów wydawniczych dokonano charakterystyki formalnej (sylwetka adresata, profil tematyczny, częstotliwość, objętość, cena, nakład, szata graficzna) i rzeczowej (liczba i treść artykułów) czasopisma „Litera. Dodatek «Poligrafiki» poświęcony sprawom liternictwa, czcionek i matryc drukarskich” (1966–1978), ze szczególnym uwzględnieniem środowiska autorów, w tym redaktora czasopisma (Roman Tomaszewski) i redaktorów antologii. Całość posłużyła do wskazania wyjątkowości czasopisma „Litera” (nie tylko na polskim, ale także międzynarodowym rynku prasy poligraficznej) oraz wpływu jaki wywarło na polską typografię i liternictwo.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49656205","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-07-06DOI: 10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.664
Anna Frett
Wiek XIX był okresem gwałtownego rozwoju czasopiśmiennictwa. Na rynku wydawniczym coraz częściej pojawiały się czasopisma tematyczne, skierowane do konkretnych grup odbiorców, wśród nich polskie periodyki adresowane do kobiet, które zaczęły ukazywać się prawie 100 lat po europejskim debiucie. W artykule omówiono polskie czasopisma kobiece z lat 1818-1914 znajdujące się w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
19世纪是新闻业快速发展的时期。在出版市场上,面向特定受众的专题杂志越来越多地出现,其中包括面向女性的波兰期刊,这些期刊在欧洲问世近一百年后才开始出现。这篇文章讨论了1818-1914年的波兰女性杂志,这些杂志是Zakład Narodowy im收藏的。奥索林斯基。
{"title":"Polska prasa kobieca z lat 1818-1914 w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich","authors":"Anna Frett","doi":"10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.664","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.664","url":null,"abstract":"Wiek XIX był okresem gwałtownego rozwoju czasopiśmiennictwa. Na rynku wydawniczym coraz częściej pojawiały się czasopisma tematyczne, skierowane do konkretnych grup odbiorców, wśród nich polskie periodyki adresowane do kobiet, które zaczęły ukazywać się prawie 100 lat po europejskim debiucie. W artykule omówiono polskie czasopisma kobiece z lat 1818-1914 znajdujące się w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48707766","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-07-06DOI: 10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.662
Marta Špániová, Lucia Lichnerová
The authors present the characteristics of Jesuit libraries in the Kingdom of Hungary in terms of their content, with special focus on works by the most influential Jesuit authors, which were among the most numerous ones in Hungarian Jesuit libraries. The authors also draw attention to the most popular titles published by the Hungarian Jesuits in the 17th century, which can be considered bestsellers of Baroque Catholic literature not only in the Kingdom of Hungary, but also abroad. Many of them also found their readers in Poland and were translated into Polish. Furthermore, the authors point to the interconnection between Hungarian and Polish Jesuit book culture and the Jesuit Polonica in Hungarian Jesuit libraries and typographies of the 17th-18th century. The Hungarian book culture does not mean the book culture of contemporary Hungary, but of Kingdom of Hungary. This paper focus on the Jesuits from the Slovak territory, which was a part of Kingdom of Hungary for 800 years (from 11th century to 1918). The essential research sources are the international educational program Ratio Atque Institutio Studiorum Societatis Jesu and catalogues of Hungarian Jesuit libraries, located in Slovakia, from the years 1632–1782.
作者介绍了匈牙利王国耶稣会图书馆在内容方面的特点,特别着重于最有影响力的耶稣会作家的作品,这些作品是匈牙利耶稣会图书馆中数量最多的。作者还介绍了17世纪匈牙利耶稣会出版的最受欢迎的书籍,这些书籍不仅在匈牙利王国,而且在国外也被认为是巴洛克天主教文学的畅销书。他们中的许多人也在波兰找到了读者,并被翻译成波兰语。此外,作者指出匈牙利和波兰耶稣会书籍文化与匈牙利耶稣会图书馆和17 -18世纪印刷的耶稣会波兰语之间的相互联系。匈牙利图书文化不是指当代匈牙利的图书文化,而是指匈牙利王国的图书文化。本文的重点是来自斯洛伐克的耶稣会士,这是匈牙利王国的一部分,长达800年(从11世纪到1918年)。主要的研究来源是国际教育计划Ratio Atque Institutio Studiorum Societatis jesus和匈牙利耶稣会图书馆目录,位于斯洛伐克,从1632年至1782年。
{"title":"Jesuit libraries and popular Jesuit literature in Kingdom of Hungary in the 17th century. Interconnection between Hungarian and Polish Jesuit book culture","authors":"Marta Špániová, Lucia Lichnerová","doi":"10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.662","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.662","url":null,"abstract":"The authors present the characteristics of Jesuit libraries in the Kingdom of Hungary in terms of their content, with special focus on works by the most influential Jesuit authors, which were among the most numerous ones in Hungarian Jesuit libraries. The authors also draw attention to the most popular titles published by the Hungarian Jesuits in the 17th century, which can be considered bestsellers of Baroque Catholic literature not only in the Kingdom of Hungary, but also abroad. Many of them also found their readers in Poland and were translated into Polish. Furthermore, the authors point to the interconnection between Hungarian and Polish Jesuit book culture and the Jesuit Polonica in Hungarian Jesuit libraries and typographies of the 17th-18th century. The Hungarian book culture does not mean the book culture of contemporary Hungary, but of Kingdom of Hungary. This paper focus on the Jesuits from the Slovak territory, which was a part of Kingdom of Hungary for 800 years (from 11th century to 1918). The essential research sources are the international educational program Ratio Atque Institutio Studiorum Societatis Jesu and catalogues of Hungarian Jesuit libraries, located in Slovakia, from the years 1632–1782.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69491832","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-03-30DOI: 10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.653
Zoja Jaroszewicz-Pieresławcew
W artykule przedstawiono krótko historię i losy biblioteki klasztornej bazylianów w Żyrowicach. Na początku XIX w. liczyła ona 3867 tomów i była drugą, po wileńskiej, w prowincji litewskiej. Zbiory uległy rozproszeniu i obecnie znajdują się w wielu krajach. Celem autorki było identyfikacja i opis zachowanych do dziś egzemplarzy druków cyrylickich, ponieważ dokumentacja klasztorna jest niepełna. W badaniach pomocne były charakterystyczne znaki własnościowe naniesione w księgach w .1758 i 1759 roku. Z autopsji opisano księgi z Biblioteki Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie, Biblioteki Akademii Nauk w Sankt Petersburgu i Biblioteki Narodowej w Warszawie Pozostałe, przechowywane w bibliotekach w: Rosji (Moskwa), Ukrainie (Kijów i Lwów) i Wielkiej Brytanii (Londyn), odszukano w katalogach drukowanych i artykułach. naukowych. Wśród zachowanych druków klasztornych przeważają liturgiczne i cerkiewne. Są także dzieła ojców Kościoła wschodniego, hagiografie, gramatyki języka słowiańskiego i dzieło prawnicze Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego Pochodzą one nie tylko z drukarń bazyliańskich ale i prawosławnych działających od XV do końca XIVIII w. na ziemiach Rzeczypospolitej i Rusi Moskiewskiej.
{"title":"Druki cyrylickie z biblioteki bazylianów w Żyrowicach","authors":"Zoja Jaroszewicz-Pieresławcew","doi":"10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.653","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/UW.25448730.ZBKH.2021.653","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono krótko historię i losy biblioteki klasztornej bazylianów w Żyrowicach. Na początku XIX w. liczyła ona 3867 tomów i była drugą, po wileńskiej, w prowincji litewskiej. Zbiory uległy rozproszeniu i obecnie znajdują się w wielu krajach. Celem autorki było identyfikacja i opis zachowanych do dziś egzemplarzy druków cyrylickich, ponieważ dokumentacja klasztorna jest niepełna. W badaniach pomocne były charakterystyczne znaki własnościowe naniesione w księgach w .1758 i 1759 roku. Z autopsji opisano księgi z Biblioteki Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie, Biblioteki Akademii Nauk w Sankt Petersburgu i Biblioteki Narodowej w Warszawie Pozostałe, przechowywane w bibliotekach w: Rosji (Moskwa), Ukrainie (Kijów i Lwów) i Wielkiej Brytanii (Londyn), odszukano w katalogach drukowanych i artykułach. naukowych. Wśród zachowanych druków klasztornych przeważają liturgiczne i cerkiewne. Są także dzieła ojców Kościoła wschodniego, hagiografie, gramatyki języka słowiańskiego i dzieło prawnicze Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego Pochodzą one nie tylko z drukarń bazyliańskich ale i prawosławnych działających od XV do końca XIVIII w. na ziemiach Rzeczypospolitej i Rusi Moskiewskiej.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-03-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69491824","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-01-01DOI: 10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.672
A. Škovierová
At the turn of the 16th century for a variety of reasons related to the socio-political, educational and religious situation in Hungary, relatively many natives from the area of today’s Slovakia lived and permanently worked in Bohemia and Moravia. These were mostly Protestant scholars, writing and publishing their work in Bohemia. Due to the authors’ origin, their works are also considered to be related to Slovakia. This paper illustrates the circumstances of Slovaks active in Bohemia and selectively presents the inspiration sources (the ancient times, the Bible, the Renaissance authors of the time…) that the scholars originally from today’s Slovakia used in their work, published largely in Bohemia or intended primarily for the Bohemian market and audience. It also reflects on societal, cultural, religious and philosophical trends of Humanism.
{"title":"Reception of period cultural and literary trends in the prints of Slovak authors active in Bohemia at the turn of the 16th century","authors":"A. Škovierová","doi":"10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.672","DOIUrl":"https://doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.672","url":null,"abstract":"At the turn of the 16th century for a variety of reasons related to the socio-political, educational and religious situation in Hungary, relatively many natives from the area of today’s Slovakia lived and permanently worked in Bohemia and Moravia. These were mostly Protestant scholars, writing and publishing their work in Bohemia. Due to the authors’ origin, their works are also considered to be related to Slovakia. This paper illustrates the circumstances of Slovaks active in Bohemia and selectively presents the inspiration sources (the ancient times, the Bible, the Renaissance authors of the time…) that the scholars originally from today’s Slovakia used in their work, published largely in Bohemia or intended primarily for the Bohemian market and audience. It also reflects on societal, cultural, religious and philosophical trends of Humanism.","PeriodicalId":33789,"journal":{"name":"Z Badan nad Ksiazka i Ksiegozbiorami Historycznymi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69491430","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}