Filozofia życia Anny-Teresy Tymienieckiej to fenomenologiczna wizja samorozwoju ludzkiego ducha zaprezentowana z kosmologicznej perspektywy oraz w formule samoindywidualizacji człowieka w egzystencji i zarazem jego samointerpretacji w życiu. Rozwój ten nie może się zrealizować wyłącznie na kanwie rozumu, w akcie poznawczym podmiotu. Do samointerpretacji człowieka w egzystencji konieczny jest jego akt twórczy wyrażający działanie ludzkiej twórczej wyobraźni. Jest to ta droga samośledzenia ludzkiego umysłu, która jego źródeł upatruje w pierwszych, przedorganicznych procesach tworzenia się wszechświata, ewoluujących w osiąganiu coraz wyższego stopnia złożoności w ożywionych formach przyrody, aż po postać ludzkiej samoświadomości wyrażającej się w akcie twórczym człowieka i w realizacji przez ludzkiego ducha transnaturalnego powołania. Dążenie człowieka do wypełnienia swojego życiowego przeznaczenia dokonuje się w trzech krokach (movements of the soul): intelektualnym, społeczno-moralnym i sakralnym. Ich opis w fenomenologii życia wyłania się z metafizycznej i zarazem egzystencjalistycznej wizji życia człowieka w jedności-ze-wszystkim-co-żyje. Ta wizja, jak się wydaje, stanowi punkt wyjścia zaprezentowanej przez Tymieniecką koncepcji fenomenologii życia i ludzkiej kondycji twórczej. W koncepcji tej najistotniejsze, jak można przypuszczać, jest podążanie sakralną ścieżką logosu życia ku komunii z Boskością (Bogiem, Sacrum, Transcendencją, Nieuwarunkowanym, Wszystkoogarniającym). Na tej ścieżce fenomenologia ludzkiego ducha osiąga pełnię, a fenomenologia – fenomenologię.
{"title":"Filozofia życia Anny-Teresy Tymienieckiej i zagadnienie Boga","authors":"Magdalena Mruszczyk","doi":"10.31261/fp.12317","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fp.12317","url":null,"abstract":"Filozofia życia Anny-Teresy Tymienieckiej to fenomenologiczna wizja samorozwoju ludzkiego ducha zaprezentowana z kosmologicznej perspektywy oraz w formule samoindywidualizacji człowieka w egzystencji i zarazem jego samointerpretacji w życiu. Rozwój ten nie może się zrealizować wyłącznie na kanwie rozumu, w akcie poznawczym podmiotu. Do samointerpretacji człowieka w egzystencji konieczny jest jego akt twórczy wyrażający działanie ludzkiej twórczej wyobraźni. Jest to ta droga samośledzenia ludzkiego umysłu, która jego źródeł upatruje w pierwszych, przedorganicznych procesach tworzenia się wszechświata, ewoluujących w osiąganiu coraz wyższego stopnia złożoności w ożywionych formach przyrody, aż po postać ludzkiej samoświadomości wyrażającej się w akcie twórczym człowieka i w realizacji przez ludzkiego ducha transnaturalnego powołania. Dążenie człowieka do wypełnienia swojego życiowego przeznaczenia dokonuje się w trzech krokach (movements of the soul): intelektualnym, społeczno-moralnym i sakralnym. Ich opis w fenomenologii życia wyłania się z metafizycznej i zarazem egzystencjalistycznej wizji życia człowieka w jedności-ze-wszystkim-co-żyje. Ta wizja, jak się wydaje, stanowi punkt wyjścia zaprezentowanej przez Tymieniecką koncepcji fenomenologii życia i ludzkiej kondycji twórczej. W koncepcji tej najistotniejsze, jak można przypuszczać, jest podążanie sakralną ścieżką logosu życia ku komunii z Boskością (Bogiem, Sacrum, Transcendencją, Nieuwarunkowanym, Wszystkoogarniającym). Na tej ścieżce fenomenologia ludzkiego ducha osiąga pełnię, a fenomenologia – fenomenologię.","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"107 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"90653021","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Rozprawa o cudach oraz Resurrectio et quae sequuntur to dokonane przez Adam Grzelińskiego pierwsze polskie przekłady dwóch drobnych rozpraw Johna Locke’a poświęconych zagadnieniom religijnym. Przedstawiając swe rozumienie cudów oraz zmartwychwstania, Locke stara się pogodzić treść Pisma świętego z wymogami rozumu, w tym z zasadami własnej filozofii. Ograniczenie wiedzy do tego, co pewne otwierało pole dla spekulacji religijnych, jednak i w ich przypadku rozum pełnił rolę gwaranta ich niesprzeczności. Zagadnienia cudów oraz zmartwychwstania pozwalają na pełniejsza interpretację omawianych w Rozważaniach dotyczących rozumu ludzkiego zagadnień takich jak stosunek poznania empirycznego i spekulatywnej filozofii, tożsamość osobowa, cielesność.
{"title":"John Locke: Rozprawa o cudach oraz Resurrectio et quae sequuntur","authors":"A. Grzeliński","doi":"10.31261/fp.11619","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fp.11619","url":null,"abstract":"Rozprawa o cudach oraz Resurrectio et quae sequuntur to dokonane przez Adam Grzelińskiego pierwsze polskie przekłady dwóch drobnych rozpraw Johna Locke’a poświęconych zagadnieniom religijnym. Przedstawiając swe rozumienie cudów oraz zmartwychwstania, Locke stara się pogodzić treść Pisma świętego z wymogami rozumu, w tym z zasadami własnej filozofii. Ograniczenie wiedzy do tego, co pewne otwierało pole dla spekulacji religijnych, jednak i w ich przypadku rozum pełnił rolę gwaranta ich niesprzeczności. Zagadnienia cudów oraz zmartwychwstania pozwalają na pełniejsza interpretację omawianych w Rozważaniach dotyczących rozumu ludzkiego zagadnień takich jak stosunek poznania empirycznego i spekulatywnej filozofii, tożsamość osobowa, cielesność.","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"42 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87269721","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł poświęcony jest etycznym aspektom erystyki i – ogólniej – trudnościom, jakie napotykamy, gdy próbujemy oceniać walkę na argumenty w kategoriach moralnych. Uproszczone, powierzchowne postrzeganie zjawisk na tym polu prowadzi do nieadekwatnych ocen. Autor opowiada się przeciw stereotypowi erystyki jako sztuki nieuczciwej dyskusji, twierdząc, że nie da się chwytów erystycznych rozpatrywać simpliciter jako uczciwych bądź nieuczciwych bez brania pod uwagę okoliczności, w których dochodzi do wymiany argumentów. W tekście przedstawione są przykłady posunięć argumentacyjnych, które z jednej strony mają charakter podstępu, z drugiej jednak przyczyniają się do zwycięstwa tego, co słuszne. Porównanie walki erystycznej do zmagań wojennych pozwala na uwypuklenie trudności w formułowaniu sądów moralnych dotyczących prowadzenia sporów.
{"title":"Erystyka, moralność i wojna","authors":"K. Szymanek","doi":"10.31261/fp.12285","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fp.12285","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony jest etycznym aspektom erystyki i – ogólniej – trudnościom, jakie napotykamy, gdy próbujemy oceniać walkę na argumenty w kategoriach moralnych. Uproszczone, powierzchowne postrzeganie zjawisk na tym polu prowadzi do nieadekwatnych ocen. Autor opowiada się przeciw stereotypowi erystyki jako sztuki nieuczciwej dyskusji, twierdząc, że nie da się chwytów erystycznych rozpatrywać simpliciter jako uczciwych bądź nieuczciwych bez brania pod uwagę okoliczności, w których dochodzi do wymiany argumentów. W tekście przedstawione są przykłady posunięć argumentacyjnych, które z jednej strony mają charakter podstępu, z drugiej jednak przyczyniają się do zwycięstwa tego, co słuszne. Porównanie walki erystycznej do zmagań wojennych pozwala na uwypuklenie trudności w formułowaniu sądów moralnych dotyczących prowadzenia sporów.","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84749044","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem pracy jest przedstawienie fenomenu spotkania w myśli filozoficznej profesora Antoniego Kępińskiego oraz ukazanie źródeł jego intuicji filozoficznych. Oryginalność idei autora Psychopatii nie ulega wątpliwości. Zapoznanie się z licznymi interpretacjami myśli filozoficznej Kępińskiego ujawnia trudność z jednoznacznym określeniem pozycji tego wybitnego psychiatry. Polscy autorzy zaciekawieni poglądami Kępińskiego pozostają wrażliwi na sprzeczności pojęć używanych przez twórcę psychiatrii aksjologicznej.
{"title":"Fenomen spotkania w myśli filozoficznej Antoniego Kępińskiego","authors":"Anna Antoszewska","doi":"10.31261/fp.11498","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fp.11498","url":null,"abstract":"Celem pracy jest przedstawienie fenomenu spotkania w myśli filozoficznej profesora Antoniego Kępińskiego oraz ukazanie źródeł jego intuicji filozoficznych. Oryginalność idei autora Psychopatii nie ulega wątpliwości. Zapoznanie się z licznymi interpretacjami myśli filozoficznej Kępińskiego ujawnia trudność z jednoznacznym określeniem pozycji tego wybitnego psychiatry. Polscy autorzy zaciekawieni poglądami Kępińskiego pozostają wrażliwi na sprzeczności pojęć używanych przez twórcę psychiatrii aksjologicznej.","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"30 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"78646629","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-12-30DOI: 10.18778/0208-6107.37.05
Katarzyna Woniak
{"title":"Polen als Patienten während der Ns-Zwangsarbeit","authors":"Katarzyna Woniak","doi":"10.18778/0208-6107.37.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6107.37.05","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"2 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88810064","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-12-30DOI: 10.18778/0208-6107.37.04
Eva Hallama
Before crossing the German border, Polish civilian forced laborers who had been recruited for work in Nazi Germany had to undergo medical examination and delousing. The German authorities wanted to ensure that they deported only able-bodied persons to Germany who had been examined for being free from infectious diseases and vermin. In this paper, I explore to what extent the medical examinations may be regarded as strategies for the objectification and dehumanization of the forced laborers. Focus is put on the question of how the Nazi authorities defined “work ability” because the medical assessment was decisive for the choice and selection of foreign manpower. As it turns out, the definition of work ability was essentially determined by factors such as the need for manpower, force, and oppression. Thus, I put the medical assessment of the forced laborers’ work ability into the context of Nazi ideology and economic policy.
{"title":"Between the Projection of Danger, Objectification, and Exploitation. Medical Examination of Polish Civilian Forced Laborers before their Deportation into the German Reich","authors":"Eva Hallama","doi":"10.18778/0208-6107.37.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6107.37.04","url":null,"abstract":"Before crossing the German border, Polish civilian forced laborers who had been recruited for work in Nazi Germany had to undergo medical examination and delousing. The German authorities wanted to ensure that they deported only able-bodied persons to Germany who had been examined for being free from infectious diseases and vermin. In this paper, I explore to what extent the medical examinations may be regarded as strategies for the objectification and dehumanization of the forced laborers. Focus is put on the question of how the Nazi authorities defined “work ability” because the medical assessment was decisive for the choice and selection of foreign manpower. As it turns out, the definition of work ability was essentially determined by factors such as the need for manpower, force, and oppression. Thus, I put the medical assessment of the forced laborers’ work ability into the context of Nazi ideology and economic policy.\u0000 \u0000 ","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"40 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"80866179","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-12-30DOI: 10.18778/0208-6107.37.02
Wilhelm G. Jacobs
Zwangsarbeit ist eine Rechtsbeugung, eine Tätigkeit, zu der man gezwungen wird, zu der man also nicht frei verpflichtet wird, und zu der kein Rechtsgrund vorliegt. Freilich können Gesetze erlassen werden, welche die Zwangsarbeit regeln. Aber solche Gesetze erweisen sich, reflektiert man über sie, als Unrecht. Daher skizziere ich zunächst den Gegenstand des Beitrags, die Zwangsarbeit von Ausländern unter dem Nationalsozialismus. Sodann erörtere ich das Prinzip der Zwangsarbeit, die „Entrechtung“, daran anschließend deren Realisierung. Zum Schluss gehe ich auf das Verhältnis von Recht und Moral ein, womit der Beitrag insgesamt vier Abschnitte hat.
{"title":"Staat, Recht, Zwang","authors":"Wilhelm G. Jacobs","doi":"10.18778/0208-6107.37.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6107.37.02","url":null,"abstract":"Zwangsarbeit ist eine Rechtsbeugung, eine Tätigkeit, zu der man gezwungen wird, zu der man also nicht frei verpflichtet wird, und zu der kein Rechtsgrund vorliegt. Freilich können Gesetze erlassen werden, welche die Zwangsarbeit regeln. Aber solche Gesetze erweisen sich, reflektiert man über sie, als Unrecht. Daher skizziere ich zunächst den Gegenstand des Beitrags, die Zwangsarbeit von Ausländern unter dem Nationalsozialismus. Sodann erörtere ich das Prinzip der Zwangsarbeit, die „Entrechtung“, daran anschließend deren Realisierung. Zum Schluss gehe ich auf das Verhältnis von Recht und Moral ein, womit der Beitrag insgesamt vier Abschnitte hat.","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"99 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83335092","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-12-30DOI: 10.18778/0208-6107.37.07
Bernhard Bremberger
Was tun mit arbeitsunfähigen Zwangsarbeitern? Die Lösungen, die dafür gefunden wurden, reichten von der Betreuung durch Werks-, Lager- oder niedergelassene Ärzte über Krankenstuben, spezielle Ausländerkrankenhäuser bis hin zur Abschiebung „in ihre Heimat“, wobei ungewiss war, ob sie jemals zu Hause ankamen. Im Verlauf des Krieges radikalisierte sich der Umgang mit ihnen. Spätestens 1944 sollten „geisteskranke Ostarbeiter und Polen“ in Heil- und Pflegeanstalten eingeliefert werden, wo über ihr weiteres Schicksal entschieden werden sollte. Dies wurde teilweise als Freibrief für Morde auch an tuberkulösen Ausländern genutzt. Die Anstalt Pfafferode im heutigen Thüringen war ab September 1944 „Sammelstelle“ für die Länder Thüringen-Land und Provinz Sachsen, Anhalt. An ihrem Beispiel wird dargestellt, wie auch osteuropäische Zwangsarbeiter Opfer der dortigen Krankenmorde wurden. Detaillierte Aussagen des Personals belegen den Umgang mit Patienten auf den von Direktor Theodor Steinmeyer persönlich betreuten Stationen 17 und 18, auf denen auffallend viele Patienten ums Leben kamen.
{"title":"„Ostarbeiterinvasion“ und „phantastische Mortalität.“ Die Tötung kranker ausländischer Zwangsarbeiter in der Heil- und Pflegeanstalt Pfafferode 1944–1945","authors":"Bernhard Bremberger","doi":"10.18778/0208-6107.37.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6107.37.07","url":null,"abstract":"Was tun mit arbeitsunfähigen Zwangsarbeitern? Die Lösungen, die dafür gefunden wurden, reichten von der Betreuung durch Werks-, Lager- oder niedergelassene Ärzte über Krankenstuben, spezielle Ausländerkrankenhäuser bis hin zur Abschiebung „in ihre Heimat“, wobei ungewiss war, ob sie jemals zu Hause ankamen. Im Verlauf des Krieges radikalisierte sich der Umgang mit ihnen. Spätestens 1944 sollten „geisteskranke Ostarbeiter und Polen“ in Heil- und Pflegeanstalten eingeliefert werden, wo über ihr weiteres Schicksal entschieden werden sollte. Dies wurde teilweise als Freibrief für Morde auch an tuberkulösen Ausländern genutzt.\u0000Die Anstalt Pfafferode im heutigen Thüringen war ab September 1944 „Sammelstelle“ für die Länder Thüringen-Land und Provinz Sachsen, Anhalt. An ihrem Beispiel wird dargestellt, wie auch osteuropäische Zwangsarbeiter Opfer der dortigen Krankenmorde wurden. Detaillierte Aussagen des Personals belegen den Umgang mit Patienten auf den von Direktor Theodor Steinmeyer persönlich betreuten Stationen 17 und 18, auf denen auffallend viele Patienten ums Leben kamen.","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"16 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"72890465","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Kwestia neokantyzmu i nowokrytycyzmu stanowi jeden z tych problemów, o których dyskutowali przedstawiciele różnych nurtów filozoficznych w Polsce pod koniec XIX i na początku XX wieku. Neokantyzm bowiem — ze swoją heteronomicznością i z kłopotami z rozgraniczeniem w nim poszczególnych stanowisk — a w szczególności mocno niedookreślony nowokrytycyzm, niewykazujący właściwie żadnej ideowej jedności, skłaniały do poglądu, że mogli znaleźć w nich miejsce wszyscy, którzy bądź „poczuwali się do obowiązku karności naukowej”, czyli w jakiś sposób głosili potrzebę unaukowienia filozofii, bądź zgłaszali jedynie powierzchowny akces lub akceptację ogólnego stanowiska, bądź wreszcie tylko jakiegoś jego elementu. Znamienne jest, że i dzisiaj niełatwo jest się uporać z tym problemem. Z jednej strony bowiem wydaje się, że neokantyzm i nowokrytycyzm — przede wszystkim w filozofii polskiej przełomu XIX i XX wieku — w zasadzie traktować można synonimicznie, a z drugiej strony — że stanowią opcje pod jednym względem wykluczające się, natomiast pod innym — dopełniające (zbliżają się wówczas — jak się twierdzi — w swoich podstawowych treściach do krytycyzmu pozytywistycznego). W artykule podjęto próbę przedstawienia, głównie na przykładzie stanowisk dwóch przedstawicieli myśli filozoficznej tego czasu, a mianowicie księdza Stanisława Kobyłeckiego i Mariana Massoniusa, podobieństw i różnic, jakie uwidoczniły się w rozumieniu nowokrytycyzmu w związku z wydaniem przez „Przegląd Filozoficzny” prospektu zatytułowanego Filozofia nowokrytyczna, w którym „zwrot do Kanta” ujęty został wręcz w formułę „nowokrytycyzmu”.
{"title":"Filozofia nowokrytyczna w rozumieniu Stanisława Kobyłeckiego i Mariana Massoniusa","authors":"Barbara Szotek","doi":"10.31261/fp.11359","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/fp.11359","url":null,"abstract":"Kwestia neokantyzmu i nowokrytycyzmu stanowi jeden z tych problemów, o których dyskutowali przedstawiciele różnych nurtów filozoficznych w Polsce pod koniec XIX i na początku XX wieku. Neokantyzm bowiem — ze swoją heteronomicznością i z kłopotami z rozgraniczeniem w nim poszczególnych stanowisk — a w szczególności mocno niedookreślony nowokrytycyzm, niewykazujący właściwie żadnej ideowej jedności, skłaniały do poglądu, że mogli znaleźć w nich miejsce wszyscy, którzy bądź „poczuwali się do obowiązku karności naukowej”, czyli w jakiś sposób głosili potrzebę unaukowienia filozofii, bądź zgłaszali jedynie powierzchowny akces lub akceptację ogólnego stanowiska, bądź wreszcie tylko jakiegoś jego elementu. Znamienne jest, że i dzisiaj niełatwo jest się uporać z tym problemem. Z jednej strony bowiem wydaje się, że neokantyzm i nowokrytycyzm — przede wszystkim w filozofii polskiej przełomu XIX i XX wieku — w zasadzie traktować można synonimicznie, a z drugiej strony — że stanowią opcje pod jednym względem wykluczające się, natomiast pod innym — dopełniające (zbliżają się wówczas — jak się twierdzi — w swoich podstawowych treściach do krytycyzmu pozytywistycznego). \u0000W artykule podjęto próbę przedstawienia, głównie na przykładzie stanowisk dwóch przedstawicieli myśli filozoficznej tego czasu, a mianowicie księdza Stanisława Kobyłeckiego i Mariana Massoniusa, podobieństw i różnic, jakie uwidoczniły się w rozumieniu nowokrytycyzmu w związku z wydaniem przez „Przegląd Filozoficzny” prospektu zatytułowanego Filozofia nowokrytyczna, w którym „zwrot do Kanta” ujęty został wręcz w formułę „nowokrytycyzmu”.","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"30 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75573924","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-09-30DOI: 10.18778/0208-6107.36.03
Anastasiya Lyubas
This essay examines the notion of the fantastic in Debora Vogel’s work. I argue that the fantastic for Vogel is simultaneously a novel artistic form and a form of life, as well as a singular use of language; it is both a “trait” of modernity and thinking of modernity. The fantastic is analyzed as a key term in the author’s understanding of modern design of space and objects through discussions of “Dwelling in its Psychic and Social Function” (1932), the critic’s essay on lived space. I demonstrate that Vogel’s reflections and theorizing of the fantastic are not necessarily aimed at the development of pure theory and concepts but rather at the performance of the fantastic in the author’s own theory-praxis through the lens of Vogel’s essay on poetics, “White Words in Poetry” (1930). The essay discusses various types of the fantastic which finds itself between matter-of-factness and phantasm: the fantastic of ingenuity, the fantastic of asymmetry, the fantastic of color, and the fantastic of simplicity. All of these different types set forth the unconcealment of truth.
本文考察了黛博拉·沃格尔作品中的幻想概念。我认为，对沃格尔来说，幻想既是一种新颖的艺术形式，也是一种生活形式，也是一种独特的语言用法;它既是现代性的“特质”，也是现代性的思维。通过对评论家关于居住空间的文章《蜗居于其心理和社会功能》(Dwelling in its Psychic and Social Function, 1932)的讨论，分析了“幻想”是作者理解现代空间和物体设计的一个关键术语。我通过傅高义的诗学论文《诗中的白话》(1930)证明，傅高义对幻想的反思和理论化并不一定是针对纯粹理论和概念的发展，而是针对作者在自己的理论实践中对幻想的表现。这篇文章讨论了在现实和幻想之间发现自己的各种类型的幻想:巧思的幻想，不对称的幻想，色彩的幻想，和简单的幻想。所有这些不同的类型都表明了真相的揭露。
{"title":"The Fantastic as the Unconcealment of Truth in Debora Vogel’s Work","authors":"Anastasiya Lyubas","doi":"10.18778/0208-6107.36.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-6107.36.03","url":null,"abstract":"This essay examines the notion of the fantastic in Debora Vogel’s work. I argue that the fantastic for Vogel is simultaneously a novel artistic form and a form of life, as well as a singular use of language; it is both a “trait” of modernity and thinking of modernity. The fantastic is analyzed as a key term in the author’s understanding of modern design of space and objects through discussions of “Dwelling in its Psychic and Social Function” (1932), the critic’s essay on lived space. I demonstrate that Vogel’s reflections and theorizing of the fantastic are not necessarily aimed at the development of pure theory and concepts but rather at the performance of the fantastic in the author’s own theory-praxis through the lens of Vogel’s essay on poetics, “White Words in Poetry” (1930). The essay discusses various types of the fantastic which finds itself between matter-of-factness and phantasm: the fantastic of ingenuity, the fantastic of asymmetry, the fantastic of color, and the fantastic of simplicity. All of these different types set forth the unconcealment of truth.","PeriodicalId":34263,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Philosophica","volume":"113 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"74971271","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：