Pub Date : 2022-01-27DOI: 10.19090/arhe.2021.36.177-204
M. Stamenković
Problem načina postojanja književnog dela Ingarden postavlja u okvir šireg spora o načinu postojanja stvarnog sveta. Ako se ispostavi da svet književnih fenomena mora obitavati u čisto intencionalnom modusu bitka, i to kao egzemplar tog modusa, onda se stvarnom svetu (i predmetima koji mu pripadaju) može pripisivati jedino nekakav realni modus bitka. Cilj ovog teksta je da shodno Ingardenovoj osnovnoj motivaciji pročita (1) njegovo izlaganje problema načina postojanja književnog dela, ali iz perspektive (2) njegovih opštih egzistencijalno-ontoloških istraživanja. U odgovarajućim Ingardenovim knjigama, (1) temporalno nastupa znatno ranije i čini pripremu za (2). Mi obrćemo sled i primenjujemo (2) na (1), tj. afirmišemo ono (onto)logički ranije. Naš postupak je analitičko-sintetički. U rezultatu predlažemo jedno moguće pridavanje odgovarajućih Ingardenovih modusa čisto intencionalnog bitka književnom delu kao takvom (modus IVa) i predmetima predstavljenim u književnim delima (modus IVb).
{"title":"PROBLEM NAČINA POSTOJANJA KNJIŽEVNOG DELA KOD INGARDENA","authors":"M. Stamenković","doi":"10.19090/arhe.2021.36.177-204","DOIUrl":"https://doi.org/10.19090/arhe.2021.36.177-204","url":null,"abstract":"Problem načina postojanja književnog dela Ingarden postavlja u okvir šireg spora o načinu postojanja stvarnog sveta. Ako se ispostavi da svet književnih fenomena mora obitavati u čisto intencionalnom modusu bitka, i to kao egzemplar tog modusa, onda se stvarnom svetu (i predmetima koji mu pripadaju) može pripisivati jedino nekakav realni modus bitka. Cilj ovog teksta je da shodno Ingardenovoj osnovnoj motivaciji pročita (1) njegovo izlaganje problema načina postojanja književnog dela, ali iz perspektive (2) njegovih opštih egzistencijalno-ontoloških istraživanja. U odgovarajućim Ingardenovim knjigama, (1) temporalno nastupa znatno ranije i čini pripremu za (2). Mi obrćemo sled i primenjujemo (2) na (1), tj. afirmišemo ono (onto)logički ranije. Naš postupak je analitičko-sintetički. U rezultatu predlažemo jedno moguće pridavanje odgovarajućih Ingardenovih modusa čisto intencionalnog bitka književnom delu kao takvom (modus IVa) i predmetima predstavljenim u književnim delima (modus IVb).","PeriodicalId":38340,"journal":{"name":"Journal of Philosophy ARHE","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43641250","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-01-27DOI: 10.19090/arhe.2021.36.255-274
Lazar Atanasković
Pretpostavka istorijske dinamike određene borbom između tiranije i slobode određujuća je za okvire Šilerove istorijske naracije. Iako Šiler već u predgovoru svom prvom istorijskom delu naglašava značaj ove dinamike, njeni tragovi na stranicama Istorije otcepljenja nisu sasvim očigledni. Tiranija i sloboda su apstraktni pojmovi, ali i pojmovi o kojima Šiler pokušava da ispriča priču. Ovaj rad posvećen je aporijama takve filozofsko-istorijske pripovesti o idejama. Primer na kome će ova aporetika biti demonstrirana je karakterologija dva centralna lika pripovesti o Nizozemskom ustanku: Filipa II i Vilhelma Oranskog. Analiza izgradnje karaktera Šilerovih istorijskih junaka potvrđuje značaj apstraktne pretpostavke o borbi između tiranije i slobode za konkretno izvođenje Šilerove istorijske naracije, ali i ukazuje na aporetiku ovakvog filozofsko-istorijskog poduhvata.
{"title":"ŠILER I APORIJE ISTORIJSKE KARAKTEROLOGIJE","authors":"Lazar Atanasković","doi":"10.19090/arhe.2021.36.255-274","DOIUrl":"https://doi.org/10.19090/arhe.2021.36.255-274","url":null,"abstract":"Pretpostavka istorijske dinamike određene borbom između tiranije i slobode određujuća je za okvire Šilerove istorijske naracije. Iako Šiler već u predgovoru svom prvom istorijskom delu naglašava značaj ove dinamike, njeni tragovi na stranicama Istorije otcepljenja nisu sasvim očigledni. Tiranija i sloboda su apstraktni pojmovi, ali i pojmovi o kojima Šiler pokušava da ispriča priču. Ovaj rad posvećen je aporijama takve filozofsko-istorijske pripovesti o idejama. Primer na kome će ova aporetika biti demonstrirana je karakterologija dva centralna lika pripovesti o Nizozemskom ustanku: Filipa II i Vilhelma Oranskog. Analiza izgradnje karaktera Šilerovih istorijskih junaka potvrđuje značaj apstraktne pretpostavke o borbi između tiranije i slobode za konkretno izvođenje Šilerove istorijske naracije, ali i ukazuje na aporetiku ovakvog filozofsko-istorijskog poduhvata.","PeriodicalId":38340,"journal":{"name":"Journal of Philosophy ARHE","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44699324","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-01-27DOI: 10.19090/arhe.2021.36.353-383
Igor Ševo
Aspekti ljudskog ponašanja pripisivani savremenom dobu ostaju suštinski nepromijenjeni prethodnih nekoliko stotina hiljada godina, ali savremena globalno dostupna tehnologija danas obezbjeđuje platformu za stvaranje novih selekcionih pritisaka na ljudsku vrstu, na ovaj način omogućavajući izmjenu ne samo genetičkog opisa jedinke nazvane čovjek, već i njenog fenomenskog iskustva. Globalno dostupna tehnologija omogućava amplifikaciju i propagaciju posthumanističke ideologije kroz implicitne semiotičke mehanizme zaobilazeći svjesnu percepciju i tako indirektno prijeteći izmjenom čovjeka i njegove svijesti na fenomenskom nivou. Na primjeru akademskog ideala, ovdje izlažem analitički argument za postojanje ideološke prijetnje dijeljenom fenomenskom iskustvu, pod premisom etičke i ontološke relevantnosti tog iskustva.
{"title":"DESTRUKTIVNI UTICAJ POSTHUMANISTIČKE SEMIOTIČKE IDEOLOGIJE NA AKADEMIJU KAO ARHETIPNI ENTITET","authors":"Igor Ševo","doi":"10.19090/arhe.2021.36.353-383","DOIUrl":"https://doi.org/10.19090/arhe.2021.36.353-383","url":null,"abstract":"Aspekti ljudskog ponašanja pripisivani savremenom dobu ostaju suštinski nepromijenjeni prethodnih nekoliko stotina hiljada godina, ali savremena globalno dostupna tehnologija danas obezbjeđuje platformu za stvaranje novih selekcionih pritisaka na ljudsku vrstu, na ovaj način omogućavajući izmjenu ne samo genetičkog opisa jedinke nazvane čovjek, već i njenog fenomenskog iskustva. Globalno dostupna tehnologija omogućava amplifikaciju i propagaciju posthumanističke ideologije kroz implicitne semiotičke mehanizme zaobilazeći svjesnu percepciju i tako indirektno prijeteći izmjenom čovjeka i njegove svijesti na fenomenskom nivou. Na primjeru akademskog ideala, ovdje izlažem analitički argument za postojanje ideološke prijetnje dijeljenom fenomenskom iskustvu, pod premisom etičke i ontološke relevantnosti tog iskustva.","PeriodicalId":38340,"journal":{"name":"Journal of Philosophy ARHE","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45674121","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-06-18DOI: 10.19090/arhe.2019.32.369-372
Јадранка Пешти
{"title":"PHILOSOPHIAE SERVIAS OPORTET ПРВА КОНФЕРЕНЦИЈА ЗА НАСТАВУ ФИЛОЗОФИЈЕ","authors":"Јадранка Пешти","doi":"10.19090/arhe.2019.32.369-372","DOIUrl":"https://doi.org/10.19090/arhe.2019.32.369-372","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":38340,"journal":{"name":"Journal of Philosophy ARHE","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49239714","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-06-18DOI: 10.19090/arhe.2019.31.275-290
M. Vukadinović
Neuronaučni progres tokom proteklih nekoliko decenija ne samo da je postepeno razotkrio ljudski mozak kao „društveni organ“ koji je evoluirao da se poveže sa drugim mozgovima, već je takođe podstakao mogućnosti šireg neurofilozofskog pristupa sferi savremenih društvenih fenomena kao što je povećavanje ljudske interakcije na društvenim medijima omogućene novim digitalnim tehnologijama. Ne samo da bi neurofilozofija mogla da obezbedi empirijsku osnovu za objektivnije razmatranje složenih egzistencijalnih, kulturnih, političkih i etičkih aspekata ljudskog društva na aktuelnom stupnju globalne međupovezanosti, već bi i neki od pristupa s anti-redukcionističkog kraja spektra „bihejvioralnih i moždanih nauka“ (kao što su teorije haotičnih ili emergentnih dinamičkih sistema) mogli biti korisni u istraživanju kompleksnih mreža društvene interakcije koje bi mogle imati bitne efekte na jačanje demokratskih pojava poput „mudrosti gomila“, samoniklih „grasruts“ inicijativa ili plišanih revolucija.
{"title":"NEUROFILOZOFIJA I DRUŠTVENI MEDIJI: PREPLITANJA KOMPLEKSNIH MREŽA","authors":"M. Vukadinović","doi":"10.19090/arhe.2019.31.275-290","DOIUrl":"https://doi.org/10.19090/arhe.2019.31.275-290","url":null,"abstract":"Neuronaučni progres tokom proteklih nekoliko decenija ne samo da je postepeno razotkrio ljudski mozak kao „društveni organ“ koji je evoluirao da se poveže sa drugim mozgovima, već je takođe podstakao mogućnosti šireg neurofilozofskog pristupa sferi savremenih društvenih fenomena kao što je povećavanje ljudske interakcije na društvenim medijima omogućene novim digitalnim tehnologijama. Ne samo da bi neurofilozofija mogla da obezbedi empirijsku osnovu za objektivnije razmatranje složenih egzistencijalnih, kulturnih, političkih i etičkih aspekata ljudskog društva na aktuelnom stupnju globalne međupovezanosti, već bi i neki od pristupa s anti-redukcionističkog kraja spektra „bihejvioralnih i moždanih nauka“ (kao što su teorije haotičnih ili emergentnih dinamičkih sistema) mogli biti korisni u istraživanju kompleksnih mreža društvene interakcije koje bi mogle imati bitne efekte na jačanje demokratskih pojava poput „mudrosti gomila“, samoniklih „grasruts“ inicijativa ili plišanih revolucija.","PeriodicalId":38340,"journal":{"name":"Journal of Philosophy ARHE","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49382627","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-06-18DOI: 10.19090/arhe.2019.31.263-274
Ирина Деретић
У овом раду преиспитаћу како се митско, историјско и филозофско међусобно односе посредством тумачења три теме, а то су: улога жртве у роману, однос (а)историјског и историјског времена, као и специфична метафизичка симболика моста. Показаћу да управо ове три теме, о којима Андрић приповеда, покрећу најзначајнија филозофска питања у роману, као што је питање о филозофском смислу и „истинитости“ митских и историјских садржаја, потом о филозофским елементима одређеног „погледа на свет“, као и о дубљој поруци романа у целини.
{"title":"МИТСКО, ИСТОРИЈСКО И МЕТАФИЗИЧКО СЛУЧАЈ РОМАНА НА ДРИНИ ЋУПРИЈА","authors":"Ирина Деретић","doi":"10.19090/arhe.2019.31.263-274","DOIUrl":"https://doi.org/10.19090/arhe.2019.31.263-274","url":null,"abstract":"У овом раду преиспитаћу како се митско, историјско и филозофско међусобно односе посредством тумачења три теме, а то су: улога жртве у роману, однос (а)историјског и историјског времена, као и специфична метафизичка симболика моста. Показаћу да управо ове три теме, о којима Андрић приповеда, покрећу најзначајнија филозофска питања у роману, као што је питање о филозофском смислу и „истинитости“ митских и историјских садржаја, потом о филозофским елементима одређеног „погледа на свет“, као и о дубљој поруци романа у целини.","PeriodicalId":38340,"journal":{"name":"Journal of Philosophy ARHE","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48484580","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-06-18DOI: 10.19090/arhe.2019.31.291-296
Una Popović
{"title":"ESTETIKA U SVETLU SVOJE DISCIPLINARNOSTI","authors":"Una Popović","doi":"10.19090/arhe.2019.31.291-296","DOIUrl":"https://doi.org/10.19090/arhe.2019.31.291-296","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":38340,"journal":{"name":"Journal of Philosophy ARHE","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46912806","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-06-18DOI: 10.19090/arhe.2019.32.261-273
M. Sigachev, Orazio Maria Gnerre
The paper deals with the views of a Russian political philosopher A. S. Panarin (1940 – 2003) on the West, the East, modernity, post-modernity, globalization, western liberalism and possible alternatives to the “end of history”, declared by an American politologist F. Fukuyama. Panarin analyzed the basic principles of the Western civilization and criticized the political culture of the West for its technocratic individualistic ultra-activism and the desire to spread westernization around the world. He saw the alternative to the American unipolar world in the Eastern tradition, as well as in the social ideas of justice and solidarity. The authors have made an attempt to integrate Panarin’s legacy into the continental European paradigm of political philosophy, comparing his views with the ideas of such European conservative thinkers and of the western New Left.
{"title":"RETHINKING ALEXANDER PANARIN: A RUSSIAN POINT OF VIEW IN THE CONTEXT OF THE GREAT GLOBAL TRANSITION","authors":"M. Sigachev, Orazio Maria Gnerre","doi":"10.19090/arhe.2019.32.261-273","DOIUrl":"https://doi.org/10.19090/arhe.2019.32.261-273","url":null,"abstract":"The paper deals with the views of a Russian political philosopher A. S. Panarin (1940 – 2003) on the West, the East, modernity, post-modernity, globalization, western liberalism and possible alternatives to the “end of history”, declared by an American politologist F. Fukuyama. Panarin analyzed the basic principles of the Western civilization and criticized the political culture of the West for its technocratic individualistic ultra-activism and the desire to spread westernization around the world. He saw the alternative to the American unipolar world in the Eastern tradition, as well as in the social ideas of justice and solidarity. The authors have made an attempt to integrate Panarin’s legacy into the continental European paradigm of political philosophy, comparing his views with the ideas of such European conservative thinkers and of the western New Left.","PeriodicalId":38340,"journal":{"name":"Journal of Philosophy ARHE","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43808185","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2020-06-18DOI: 10.19090/ARHE.2019.31.229-262
Darija Rupčić Kelam, S. Jelić, Ivica Kelam
Svaki bi ozbiljni obrazovni sustav danas, u suvremeno doba, trebao uzeti u obzir i u sebe ucijepiti oblik učenja kako misliti, odnosno razvijati kritičko mišljenje. Kada govorimo o obrazovanju, onda bi krajnja svrha odgojno-obrazovne aktivnosti trebala biti povratak subjektu, što znači razvoj emancipiranog, samomislećeg, autonomnog pojedinca, kritičkog mislitelja i samosvjesnog pojedinca. Uvježbavanjem (auto)refleksije i kritičkog mišljenja pomažemo pojedincu u dubljem razumijevanju i interpretiranju činjenica. Slijedom Liessmannove definicije neobrazovanosti koja se pojavljuje u svojem suvremenom pojavnom obliku kao poluobrazovanost, koja je odustajanje od htijenja da se uopće išta razumije, istaknut ćemo važnost filozofskih temelja skrbi, skrbnog mišljenja i potrebe razvoja empatije kao važnih fenomena u izgradnji cjelovite ličnosti, obrazovnog pojedinca, kritičkog subjekta, te mogućnost promjene postojećih odnosa unutar društva kojemu obrazovani pojedinac teži sudjelovati. Postavljamo pitanje, mogu li nam odgoj za skrb i empatiju, unutar odgojno-obrazovnog sustava pomoći u razumijevanju problema suvremenog svijeta i načinu nošenja s izazovima koje društvo pred nas danas postavlja?
{"title":"ULOGA SKRBNOG MIŠLJENJA I EMPATIJE U OBRAZOVANJU","authors":"Darija Rupčić Kelam, S. Jelić, Ivica Kelam","doi":"10.19090/ARHE.2019.31.229-262","DOIUrl":"https://doi.org/10.19090/ARHE.2019.31.229-262","url":null,"abstract":"Svaki bi ozbiljni obrazovni sustav danas, u suvremeno doba, trebao uzeti u obzir i u sebe ucijepiti oblik učenja kako misliti, odnosno razvijati kritičko mišljenje. Kada govorimo o obrazovanju, onda bi krajnja svrha odgojno-obrazovne aktivnosti trebala biti povratak subjektu, što znači razvoj emancipiranog, samomislećeg, autonomnog pojedinca, kritičkog mislitelja i samosvjesnog pojedinca. Uvježbavanjem (auto)refleksije i kritičkog mišljenja pomažemo pojedincu u dubljem razumijevanju i interpretiranju činjenica. Slijedom Liessmannove definicije neobrazovanosti koja se pojavljuje u svojem suvremenom pojavnom obliku kao poluobrazovanost, koja je odustajanje od htijenja da se uopće išta razumije, istaknut ćemo važnost filozofskih temelja skrbi, skrbnog mišljenja i potrebe razvoja empatije kao važnih fenomena u izgradnji cjelovite ličnosti, obrazovnog pojedinca, kritičkog subjekta, te mogućnost promjene postojećih odnosa unutar društva kojemu obrazovani pojedinac teži sudjelovati. Postavljamo pitanje, mogu li nam odgoj za skrb i empatiju, unutar odgojno-obrazovnog sustava pomoći u razumijevanju problema suvremenog svijeta i načinu nošenja s izazovima koje društvo pred nas danas postavlja?","PeriodicalId":38340,"journal":{"name":"Journal of Philosophy ARHE","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49022514","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：