Bu çalışmada doğal zeolit ve bentonit herhangi bir işleme tabi tutulmadan CO2 tutumunda adsorban malzemesi olarak kullanılmıştır. Temin edilen zeolit ve bentonitin yapısal özellikleri, X-ışını kırınımı (XRD) ve Fourier Dönüşümlü Kızılötesi Spektrofotometresi (FTIR) kullanılarak karakterize edilmiştir. Morfolojik özellikleri Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) ve N2-adsorpsiyon-desorpsiyon ölçümleri ise Brunauer–Emmett–Teller (BET) cihazları kullanılarak karakterize edilmiştir. Zeolit ve Bentonitin BET yüzey alanları ve CO2 yakalama performansı hem statik hem de akış koşulları altında incelenmiştir. Zeolit, yüksek mezogözenek hacmi ile 125,23 m2/g'lık yüksek bir BET yüzey alanı ve 25 °C ve 1 bar'da yüksek CO2 yakalama kapasitesi (38,7 mg/g) sergilemiştir. Buna ek olarak, Bentonit malzemesi zeolite göre daha düşük 53,79 m2/g'lık bir BET yüzey alanı ve daha düşük CO2 yakalama kapasitesi (20,53 mg/g) göstermiştir.
本研究使用天然沸石和膨润土作为吸附材料，在不经任何处理的情况下进行二氧化碳封存。通过 X 射线衍射（XRD）和傅立叶变换红外分光光度法（FTIR）对沸石和膨润土的结构特性进行了表征。使用扫描电子显微镜（SEM）表征了形态学特性，并使用布鲁瑙尔-艾美特-泰勒（BET）仪器表征了 N2 吸附-解吸测量结果。研究了沸石和膨润土在静态和流动条件下的 BET 表面积和二氧化碳捕获性能。在 25 °C 和 1 bar 条件下，沸石显示出 125.23 m2/g 的高 BET 表面积和高中孔体积，以及高二氧化碳捕获能力（38.7 mg/g）。此外，膨润土材料的 BET 表面积为 53.79 m2/g，二氧化碳捕获能力（20.53 mg/g）低于沸石。
{"title":"Characterization of Natural Zeolite and Bentonite and Their Use in CO2 Capture","authors":"Mehmet Sahin Atas","doi":"10.28948/ngumuh.1348145","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1348145","url":null,"abstract":"Bu çalışmada doğal zeolit ve bentonit herhangi bir işleme tabi tutulmadan CO2 tutumunda adsorban malzemesi olarak kullanılmıştır. Temin edilen zeolit ve bentonitin yapısal özellikleri, X-ışını kırınımı (XRD) ve Fourier Dönüşümlü Kızılötesi Spektrofotometresi (FTIR) kullanılarak karakterize edilmiştir. Morfolojik özellikleri Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) ve N2-adsorpsiyon-desorpsiyon ölçümleri ise Brunauer–Emmett–Teller (BET) cihazları kullanılarak karakterize edilmiştir. Zeolit ve Bentonitin BET yüzey alanları ve CO2 yakalama performansı hem statik hem de akış koşulları altında incelenmiştir. Zeolit, yüksek mezogözenek hacmi ile 125,23 m2/g'lık yüksek bir BET yüzey alanı ve 25 °C ve 1 bar'da yüksek CO2 yakalama kapasitesi (38,7 mg/g) sergilemiştir. Buna ek olarak, Bentonit malzemesi zeolite göre daha düşük 53,79 m2/g'lık bir BET yüzey alanı ve daha düşük CO2 yakalama kapasitesi (20,53 mg/g) göstermiştir.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"23 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139687706","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Ülkemizde yaşanan depremlerin özellikle mevcut yapılar üzerindeki yıkıcı etkileri, bu yapıların deprem performansının en doğru şekilde değerlendirilmesini gerekli kılmaktadır. Yapının güçlendirilmesi veya yıkılması kararı yapısal performans değerlendirme çalışmalarını odak noktası haline getirmiştir. Bununla birlikte yapının kullanım amacında meydana gelecek farklılıklar ve ek yapılar yine mevcut yapısal performans değerlendirme analizlerini gerektirmektedir. Yapılan araştırma kapsamında öğrenci yurdu olarak tasarlanmış daha sonrasında konaklama evi olarak kullanılmaya devam etmekte olan mevcut 4 katlı betonarme bir yapıya ek 1 kat yapılması planlanmaktadır. Bu çalışmada ek kat mimari açıdan en fazla oda barındıracak şekilde tasarlanmış ve taşıyıcı sistemi çelik ve betonarme olmak üzere iki farklı şekilde oluşturulmuştur. TBDY (Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği) 2018’e göre mevcut ve ek katlı yapısal modellerin performans analizleri yapılarak, mevcut yapının deprem performansındaki değişim çelik ve betonarme ek katlı durumlar için karşılaştırmalı olarak irdelenmiştir. Yapısal modellere ait yapısal periyotlar, kat ötelemeleri, itme eğrileri, plastik mafsal oluşumları ve olası hasar mertebeleri kıyaslanarak mevcut yapı için performans ve uygunluk değerlendirmesi yapılmıştır. Yapının taşıma gücü dikkate alındığında her iki ek kat için güçlendirilmesi gereken eleman sayıları nispeten aynı olmaktadır. Diğer yandan, yapıda çelik ek kat imalatının plastik mafsal oluşumlarını %15.22‘ye kadar, kat ötelemelerini ise %37.8’e kadar azalttığı elde edilmiştir.
{"title":"Mevcut betonarme yapı üzerine çelik ve betonarme ek kat tasarımı ve deprem performanslarının karşılaştırılması","authors":"Tuğba Di̇lek, T. Ülger","doi":"10.28948/ngumuh.1331711","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1331711","url":null,"abstract":"Ülkemizde yaşanan depremlerin özellikle mevcut yapılar üzerindeki yıkıcı etkileri, bu yapıların deprem performansının en doğru şekilde değerlendirilmesini gerekli kılmaktadır. Yapının güçlendirilmesi veya yıkılması kararı yapısal performans değerlendirme çalışmalarını odak noktası haline getirmiştir. Bununla birlikte yapının kullanım amacında meydana gelecek farklılıklar ve ek yapılar yine mevcut yapısal performans değerlendirme analizlerini gerektirmektedir. Yapılan araştırma kapsamında öğrenci yurdu olarak tasarlanmış daha sonrasında konaklama evi olarak kullanılmaya devam etmekte olan mevcut 4 katlı betonarme bir yapıya ek 1 kat yapılması planlanmaktadır. Bu çalışmada ek kat mimari açıdan en fazla oda barındıracak şekilde tasarlanmış ve taşıyıcı sistemi çelik ve betonarme olmak üzere iki farklı şekilde oluşturulmuştur. TBDY (Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği) 2018’e göre mevcut ve ek katlı yapısal modellerin performans analizleri yapılarak, mevcut yapının deprem performansındaki değişim çelik ve betonarme ek katlı durumlar için karşılaştırmalı olarak irdelenmiştir. Yapısal modellere ait yapısal periyotlar, kat ötelemeleri, itme eğrileri, plastik mafsal oluşumları ve olası hasar mertebeleri kıyaslanarak mevcut yapı için performans ve uygunluk değerlendirmesi yapılmıştır. Yapının taşıma gücü dikkate alındığında her iki ek kat için güçlendirilmesi gereken eleman sayıları nispeten aynı olmaktadır. Diğer yandan, yapıda çelik ek kat imalatının plastik mafsal oluşumlarını %15.22‘ye kadar, kat ötelemelerini ise %37.8’e kadar azalttığı elde edilmiştir.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"21 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139174253","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Yapılarda meydana gelebilecek yangın nedeniyle zamana bağlı olarak artan yüksek sıcaklıklar oluşur. Betonarme yapıları oluşturan elemanların rijitlikleri ve kütleleri de bu yüksek sıcaklık nedeniyle etkilenir ve azalır. Yapının deprem kuvvetlerinin analizinde kullanılan yapının titreşim periyotları ve buna bağlı olarak hesaplanan birçok değer değişir. TS-EN 1992 1-2’de yüksek sıcaklığın malzeme özellikleri üzerindeki etkileri için verilen bağıntılar kullanılarak kütle ve rijitlik matrisleri yeniden oluşturulması gerekir. Bu çalışmada yapının kütlesi ve elastisite modülündeki sıcaklığa bağlı değişimler dikkate alınarak seçilen bir betonarme yapının birinci periyotlarındaki, yatay elastik tasarım spektral ivmelerindeki, taban kesme kuvvetlerindeki ve seçilen bir düğüm noktası için yer değiştirmelerindeki değişimler incelenmiştir.
{"title":"Yangının mod birleştirme analizi sonuçlarına etkisi","authors":"H. Erdem, Emine Erdem","doi":"10.28948/ngumuh.1368595","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1368595","url":null,"abstract":"Yapılarda meydana gelebilecek yangın nedeniyle zamana bağlı olarak artan yüksek sıcaklıklar oluşur. Betonarme yapıları oluşturan elemanların rijitlikleri ve kütleleri de bu yüksek sıcaklık nedeniyle etkilenir ve azalır. Yapının deprem kuvvetlerinin analizinde kullanılan yapının titreşim periyotları ve buna bağlı olarak hesaplanan birçok değer değişir. TS-EN 1992 1-2’de yüksek sıcaklığın malzeme özellikleri üzerindeki etkileri için verilen bağıntılar kullanılarak kütle ve rijitlik matrisleri yeniden oluşturulması gerekir. Bu çalışmada yapının kütlesi ve elastisite modülündeki sıcaklığa bağlı değişimler dikkate alınarak seçilen bir betonarme yapının birinci periyotlarındaki, yatay elastik tasarım spektral ivmelerindeki, taban kesme kuvvetlerindeki ve seçilen bir düğüm noktası için yer değiştirmelerindeki değişimler incelenmiştir.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"45 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139213980","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Bu çalışma Yahyalı/Kayseri bölgesinde kurulu bulunan bir yer altı Pb-Zn ocağının ana nakliyat galerisinde gerçekleştirilen Kaya Kütlesi Karakterizasyonu ile ilgili saha ve laboratuvar çalışmalarını kapsamaktadır. Kaya malzemesi ve kaya kütlesi üzerinde yapılan detaylı çalışmalarla RMR, Q ve GSI sistemleri ilgili tüm parametreler hesaplanarak duraylılık analizi yapılmıştır. Sonuçlar kireçtaşı formasyonu içerisinde açılan ana galerinin mevcut kesiti dikkate alındığında gerek duyulan bölümlerde lokal tahkimat uygulaması yapılması koşuluyla genel olarak tahkimatsız uzun yıllar ayakta kalabileceğini göstermiştir. Ancak madenlerin dinamik yapılar olduğu ve üretimle birlikte sürekli değişim geçirdikleri unutulmamalıdır. Kaya kütle koşulları, denetimsiz patlatma gibi mühendislik hataları ile değişebilecektir. Kullanılan kaya kütle sınıflama sistemleri ile her ne kadar bu sonuca varılmış olsa da, ani kaya kütle kalitesi değişimlerinin olabileceği lokasyonlarda (özellikle cevher zonları, fay zonu, erime boşluğu) ve tehlike arz eden yerlerde tahkimat uygulamasına mutlaka devam edilmelidir ve sürekli olarak denetlenmelidir.
{"title":"Maden galerilerinde farklı kaya kütle sınıflama sistemleri ile durabilite analizi uygulaması","authors":"Ahmet Teymen","doi":"10.28948/ngumuh.1376707","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1376707","url":null,"abstract":"Bu çalışma Yahyalı/Kayseri bölgesinde kurulu bulunan bir yer altı Pb-Zn ocağının ana nakliyat galerisinde gerçekleştirilen Kaya Kütlesi Karakterizasyonu ile ilgili saha ve laboratuvar çalışmalarını kapsamaktadır. Kaya malzemesi ve kaya kütlesi üzerinde yapılan detaylı çalışmalarla RMR, Q ve GSI sistemleri ilgili tüm parametreler hesaplanarak duraylılık analizi yapılmıştır. Sonuçlar kireçtaşı formasyonu içerisinde açılan ana galerinin mevcut kesiti dikkate alındığında gerek duyulan bölümlerde lokal tahkimat uygulaması yapılması koşuluyla genel olarak tahkimatsız uzun yıllar ayakta kalabileceğini göstermiştir. Ancak madenlerin dinamik yapılar olduğu ve üretimle birlikte sürekli değişim geçirdikleri unutulmamalıdır. Kaya kütle koşulları, denetimsiz patlatma gibi mühendislik hataları ile değişebilecektir. Kullanılan kaya kütle sınıflama sistemleri ile her ne kadar bu sonuca varılmış olsa da, ani kaya kütle kalitesi değişimlerinin olabileceği lokasyonlarda (özellikle cevher zonları, fay zonu, erime boşluğu) ve tehlike arz eden yerlerde tahkimat uygulamasına mutlaka devam edilmelidir ve sürekli olarak denetlenmelidir.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"30 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139236741","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Bu çalışmada, hacimsel %15 oranında biyodizel içeren dizel-biyodizel yakıt karışımına (B15) alüminyum oksit (Al2O3) nanoparçacıkları ile bütil hidroksi tolüen (BHT), tersiyer bütil hidrokinon (TBHQ) ve karanfil esansiyel yağı (KEY) antioksidan katkı maddelerinin eklenmesinin yanma karakteristikleri, motor performansı ve egzoz emisyonlarına etkileri deneysel olarak incelenmiştir. Al2O3 nanoparçacıkları 100 ppm konsantrasyonunda ve antioksidan katkı maddelerinin her biri 2000 ppm konsantrasyonunda B15 yakıtına eklenmiştir. Elde edilen katkılı yakıtlar ile katkı içermeyen dizel ve B15 yakıtı dört zamanlı ve tek silindirli bir dizel motorda test edilmiştir. Al2O3 nanoparçacıklarının tek başına yakıt katkısı olarak kullanıldığında motor performansının iyileştiği, CO, HC ve is emisyonlarının azaldığı ancak aynı çalışma şartlarında NOx emisyonunun ortalama %30.36 oranında arttığı belirlenmiştir. Al2O3 nanoparçacıklarının ve antioksidan katkı maddelerinin birlikte kullanılması durumunda NOx emisyonu ortalama %7.63 oranında azalmış ve B15 yakıtına çok yakın motor performans değerleri elde edilmiştir. NOx emisyonunun azaltılmasında TBHQ antioksidan katkı maddesinin diğer antioksidanlara göre daha etkili olduğu belirlenmiştir.
{"title":"Al2O3 nanoparçacıklarının ve çeşitli antioksidan katkı maddelerinin dizel motor karakteristiklerine etkilerinin araştırılması","authors":"Abdülvahap Çakmak","doi":"10.28948/ngumuh.1284143","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1284143","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, hacimsel %15 oranında biyodizel içeren dizel-biyodizel yakıt karışımına (B15) alüminyum oksit (Al2O3) nanoparçacıkları ile bütil hidroksi tolüen (BHT), tersiyer bütil hidrokinon (TBHQ) ve karanfil esansiyel yağı (KEY) antioksidan katkı maddelerinin eklenmesinin yanma karakteristikleri, motor performansı ve egzoz emisyonlarına etkileri deneysel olarak incelenmiştir. Al2O3 nanoparçacıkları 100 ppm konsantrasyonunda ve antioksidan katkı maddelerinin her biri 2000 ppm konsantrasyonunda B15 yakıtına eklenmiştir. Elde edilen katkılı yakıtlar ile katkı içermeyen dizel ve B15 yakıtı dört zamanlı ve tek silindirli bir dizel motorda test edilmiştir. Al2O3 nanoparçacıklarının tek başına yakıt katkısı olarak kullanıldığında motor performansının iyileştiği, CO, HC ve is emisyonlarının azaldığı ancak aynı çalışma şartlarında NOx emisyonunun ortalama %30.36 oranında arttığı belirlenmiştir. Al2O3 nanoparçacıklarının ve antioksidan katkı maddelerinin birlikte kullanılması durumunda NOx emisyonu ortalama %7.63 oranında azalmış ve B15 yakıtına çok yakın motor performans değerleri elde edilmiştir. NOx emisyonunun azaltılmasında TBHQ antioksidan katkı maddesinin diğer antioksidanlara göre daha etkili olduğu belirlenmiştir.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139241447","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen Pazarcık (Mw=7.7) ve Elbistan depremleri (Mw=7.6) başta Malatya’dan Hatay’a kadar Doğu Anadolu Fay Hattı ve yakın çevresini etkilemiştir. Etkilenen illerden bir tanesi de Niğde’dir. Can kaybının yaşanmadığı ve deprem nedeniyle yıkılan bina ol-mayan il merkezinde, birçok yapı hasar görmüş ve ekonomik kayıplar meydana gelmiştir. Niğde il merkezinin (34.70E,37.90N) Pazarcık depreminin merkez üssüne (37.04E,37.29N) uzaklığı 217.3 km ve Elbistan depreminin merkez üssüne (37.24E,38.09N) uzaklığı ise 223.2 km olmak-la birlikte depremler çok şiddetli hissedilmiştir. Bu çalışmada bu iki depremin yer hareketliliği açısından Niğde ilindeki etkisi incelenmiş, Niğde il merkezinde bulunan ivmeölçer tarafından kaydedilen kayıtlar çözümlenmiş ve tasarım ivmeleri ile ölçülen ivme değerleri karşılaştırılmıştır.
{"title":"2023 Maras Earthquakes and Ground Motion in Nigde","authors":"Hakan Karaca","doi":"10.28948/ngumuh.1363994","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1363994","url":null,"abstract":"6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen Pazarcık (Mw=7.7) ve Elbistan depremleri (Mw=7.6) başta Malatya’dan Hatay’a kadar Doğu Anadolu Fay Hattı ve yakın çevresini etkilemiştir. Etkilenen illerden bir tanesi de Niğde’dir. Can kaybının yaşanmadığı ve deprem nedeniyle yıkılan bina ol-mayan il merkezinde, birçok yapı hasar görmüş ve ekonomik kayıplar meydana gelmiştir. Niğde il merkezinin (34.70E,37.90N) Pazarcık depreminin merkez üssüne (37.04E,37.29N) uzaklığı 217.3 km ve Elbistan depreminin merkez üssüne (37.24E,38.09N) uzaklığı ise 223.2 km olmak-la birlikte depremler çok şiddetli hissedilmiştir. Bu çalışmada bu iki depremin yer hareketliliği açısından Niğde ilindeki etkisi incelenmiş, Niğde il merkezinde bulunan ivmeölçer tarafından kaydedilen kayıtlar çözümlenmiş ve tasarım ivmeleri ile ölçülen ivme değerleri karşılaştırılmıştır.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"39 10 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139244688","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Burak Aktekeli̇, Mustafa Aktaş, Ş. Erten, Melis Öder, F. Erdoğmuş, Yaren Güven
Günümüzde teknolojik gelişmeler, iklim değişikliği ve nüfus artış hızına bağlı olarak verimli ve sürdürülebilir enerji sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle dünyadaki enerji talebi ile arzı arasındaki boşluğu giderebilmek için alternatif (yenilenebilir) enerji kaynaklarına yönelme, var olan enerjiyi depolama ve enerjiyi verimli bir şekilde kullanma yollarına gidilmektedir. Enerjinin sürekliliği ve güvenilirliği açısından yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanan, enerji verimliliğini arttıran ve fazla-atık olan enerjiyi depolayan teknolojilerin önemi her zamankinden daha fazla artmaktadır. Endüstri uygulamalarındaki yüksek enerji maliyetleri, enerji depolamalı sürdürülebilir güneş enerjili alternatif uygulamalara olan talebin artmasındaki en büyük etkenlerden biridir. Bu çalışmada, sürdürülebilir yeni bir tip fotovoltaik termal güneş kolektörlü soğutma sisteminin tasarlanması ve Yaşam Döngüsü İklim Performans (LCCP) analizi yapılması hedeflenmiştir. LCCP analizi sonucunda doğrudan emisyonlar 0,81 kgCO2e, dolaylı emisyonlar 119.235,5 kgCO2e ve toplam LCCP 119.236,3 kgCO2e olarak hesaplanmıştır. Bu sistem sayesinde ısıtma, enerji depolama ve soğutma işleminin birlikte gerçekleştirildiği sürdürülebilir bir sistem tasarlanmıştır.
{"title":"Fotovoltaik termal güneş kolektörlü soğutma sisteminin yaşam döngüsü iklim performansı (LCCP) analizi","authors":"Burak Aktekeli̇, Mustafa Aktaş, Ş. Erten, Melis Öder, F. Erdoğmuş, Yaren Güven","doi":"10.28948/ngumuh.1360957","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1360957","url":null,"abstract":"Günümüzde teknolojik gelişmeler, iklim değişikliği ve nüfus artış hızına bağlı olarak verimli ve sürdürülebilir enerji sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle dünyadaki enerji talebi ile arzı arasındaki boşluğu giderebilmek için alternatif (yenilenebilir) enerji kaynaklarına yönelme, var olan enerjiyi depolama ve enerjiyi verimli bir şekilde kullanma yollarına gidilmektedir. Enerjinin sürekliliği ve güvenilirliği açısından yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanan, enerji verimliliğini arttıran ve fazla-atık olan enerjiyi depolayan teknolojilerin önemi her zamankinden daha fazla artmaktadır. Endüstri uygulamalarındaki yüksek enerji maliyetleri, enerji depolamalı sürdürülebilir güneş enerjili alternatif uygulamalara olan talebin artmasındaki en büyük etkenlerden biridir. Bu çalışmada, sürdürülebilir yeni bir tip fotovoltaik termal güneş kolektörlü soğutma sisteminin tasarlanması ve Yaşam Döngüsü İklim Performans (LCCP) analizi yapılması hedeflenmiştir. LCCP analizi sonucunda doğrudan emisyonlar 0,81 kgCO2e, dolaylı emisyonlar 119.235,5 kgCO2e ve toplam LCCP 119.236,3 kgCO2e olarak hesaplanmıştır. Bu sistem sayesinde ısıtma, enerji depolama ve soğutma işleminin birlikte gerçekleştirildiği sürdürülebilir bir sistem tasarlanmıştır.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"259 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139247305","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
İncir, çoğunlukla Akdeniz bölgesinde yetişen ve insanlık tarihinin bilinen en eski ıslah edilen meyve türlerinden biri olarak bilinir. Ticari değeri yüksek olan incirin, iklim ve ekolojik istekleri nedeniyle dünyada az sayıda ülkede üretimi yapılabilmektedir. Dünya ülkeleri içinde gerek kuru incir gerekse de taze incir üretiminde Türkiye ilk sırada yer almaktadır. İncir tohumlarının cansızlığı ve ayrıca üretimde yaşanan çeşitli problemlerden ötürü araştırmacılar farklı üretim yöntemlerini tercih etmişlerdir. Bitki doku kültürü teknikleri de bu yöntemler arasında iyi bir alternatif olmuştur. Doku kültürü yöntemleri ile çoğaltım; mevsimsel ve diğer çevresel koşullardan bağımsız, yüksek kaliteli, hastalıksız incir üretimine olanak vermesi nedeniyle yüksek avantajlar sağlamaktadır. Bitki biyoteknolojisindeki uygun ve yeni tekniklerin incir üretimine entegre edilmesi, yüksek kaliteli bitkisel materyalin daha kısa sürede elde edilmesini mümkün kılmaktadır. Bugüne kadar birçok araştırmacı tarafından incir bitkisinde mikroçoğaltım, somatik embriyogenez, kallus kültürü, hastalıksız bitki üretimi (meristem kültürü), protoplast kültürü ve in vitro seleksiyon ile ilgili çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu amaçla gerçekleştirilen araştırmalarda da sürgün ucu, nod, gövde, yaprak ya da meristem başta olmak üzere farklı eksplant kaynakları kullanılmıştır. Bu çalışmada, ekonomik öneme sahip olan Ficus carica L. türünde in vitro koşullarda farklı uygulama alanlarında elde edilen verilerin incelenmesi ve ulaşılan sonuçların irdelenmesi amaçlanmıştır.
{"title":"İncir (Ficus carica L.) bitkisinde in vitro doku kültürü tekniklerinin uygulanma potansiyeli","authors":"Altın Kardelen Abaci, Begüm Güler, Aynur Gürel","doi":"10.28948/ngumuh.1360362","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1360362","url":null,"abstract":"İncir, çoğunlukla Akdeniz bölgesinde yetişen ve insanlık tarihinin bilinen en eski ıslah edilen meyve türlerinden biri olarak bilinir. Ticari değeri yüksek olan incirin, iklim ve ekolojik istekleri nedeniyle dünyada az sayıda ülkede üretimi yapılabilmektedir. Dünya ülkeleri içinde gerek kuru incir gerekse de taze incir üretiminde Türkiye ilk sırada yer almaktadır. İncir tohumlarının cansızlığı ve ayrıca üretimde yaşanan çeşitli problemlerden ötürü araştırmacılar farklı üretim yöntemlerini tercih etmişlerdir. Bitki doku kültürü teknikleri de bu yöntemler arasında iyi bir alternatif olmuştur. Doku kültürü yöntemleri ile çoğaltım; mevsimsel ve diğer çevresel koşullardan bağımsız, yüksek kaliteli, hastalıksız incir üretimine olanak vermesi nedeniyle yüksek avantajlar sağlamaktadır. Bitki biyoteknolojisindeki uygun ve yeni tekniklerin incir üretimine entegre edilmesi, yüksek kaliteli bitkisel materyalin daha kısa sürede elde edilmesini mümkün kılmaktadır. Bugüne kadar birçok araştırmacı tarafından incir bitkisinde mikroçoğaltım, somatik embriyogenez, kallus kültürü, hastalıksız bitki üretimi (meristem kültürü), protoplast kültürü ve in vitro seleksiyon ile ilgili çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu amaçla gerçekleştirilen araştırmalarda da sürgün ucu, nod, gövde, yaprak ya da meristem başta olmak üzere farklı eksplant kaynakları kullanılmıştır. Bu çalışmada, ekonomik öneme sahip olan Ficus carica L. türünde in vitro koşullarda farklı uygulama alanlarında elde edilen verilerin incelenmesi ve ulaşılan sonuçların irdelenmesi amaçlanmıştır.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"C-36 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139267138","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Bu çalışmada, hasarın kolon ve kiriş uçlarında bölgesel rijitlik azalması olarak simüle edildiği, iki katlı, tek açıklıklı düzlem çerçeve modelinin duyarlık tabanlı sonlu elemanlar modeli güncellemesi yöntemiyle elde edilen hasar tespit sonuçlarının belirsizlik ölçümüne yer verilmiştir. Kullanılan hasar tespit yöntemi, hasarlı ve hasarsız durumlara ait modal parametreler arasındaki farkların iteratif bir şekilde küçültülmesi esasına dayanmaktadır. Dinamik ölçümlerdeki gürültü varlığı, modal parametrelerin tahminini etkileyerek hasar tespit sonuçlarında belirsizliklere neden olmaktadır. Elde edilen sonuçların güvenirliği, içerdikleri belirsizlik miktarının saptanması ile mümkündür. Sunulan çalışma kapsamında hasar tespit sonuçlarının belirsizlik ölçümü, hasarlı duruma ait modal parametreler üzerine farklı varyasyon katsayıları ile ilişkili gürültü verisi eklenmesi ile gerçekleştirilmiştir. Model güncelleme işlemi, hasarlı duruma ait gürültü verisi eklenmiş modal parametreler ile hasarsız durumun modal parametrelerinin kullanılması ve hasarsız durumu temsil eden sonlu elemanlar modelinin eleman rijitlik değerlerinin güncellenmesi ile yapılmıştır. Güncelleme öncesi ve sonrası belirlenen rijitlik değerleri kullanılarak elemanlara ait rijitlik azalmaları hesaplanmış, böylece hasarların yerleri ve miktarları tespit edilmiştir. Farklı gürültü koşullarına ait verilerin kullanılması ile elde edilen hasar sonuçlarının belirsizlik ölçümü varyans analizi, meta-modelleme ve hassasiyet analizi yöntemleri ile gerçekleştirilmiştir. Bu şekilde, hasar tespit sonuçlarında önemli mertebede belirsizlik oluşturan etkenler belirlenmiştir.
{"title":"Düzlem çerçeve modelinin hasar tespit sonuçlarının belirsizlik ölçümü","authors":"Umut Yücel, Erkan Durmazgezer","doi":"10.28948/ngumuh.1361253","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1361253","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, hasarın kolon ve kiriş uçlarında bölgesel rijitlik azalması olarak simüle edildiği, iki katlı, tek açıklıklı düzlem çerçeve modelinin duyarlık tabanlı sonlu elemanlar modeli güncellemesi yöntemiyle elde edilen hasar tespit sonuçlarının belirsizlik ölçümüne yer verilmiştir. Kullanılan hasar tespit yöntemi, hasarlı ve hasarsız durumlara ait modal parametreler arasındaki farkların iteratif bir şekilde küçültülmesi esasına dayanmaktadır. Dinamik ölçümlerdeki gürültü varlığı, modal parametrelerin tahminini etkileyerek hasar tespit sonuçlarında belirsizliklere neden olmaktadır. Elde edilen sonuçların güvenirliği, içerdikleri belirsizlik miktarının saptanması ile mümkündür. Sunulan çalışma kapsamında hasar tespit sonuçlarının belirsizlik ölçümü, hasarlı duruma ait modal parametreler üzerine farklı varyasyon katsayıları ile ilişkili gürültü verisi eklenmesi ile gerçekleştirilmiştir. Model güncelleme işlemi, hasarlı duruma ait gürültü verisi eklenmiş modal parametreler ile hasarsız durumun modal parametrelerinin kullanılması ve hasarsız durumu temsil eden sonlu elemanlar modelinin eleman rijitlik değerlerinin güncellenmesi ile yapılmıştır. Güncelleme öncesi ve sonrası belirlenen rijitlik değerleri kullanılarak elemanlara ait rijitlik azalmaları hesaplanmış, böylece hasarların yerleri ve miktarları tespit edilmiştir. Farklı gürültü koşullarına ait verilerin kullanılması ile elde edilen hasar sonuçlarının belirsizlik ölçümü varyans analizi, meta-modelleme ve hassasiyet analizi yöntemleri ile gerçekleştirilmiştir. Bu şekilde, hasar tespit sonuçlarında önemli mertebede belirsizlik oluşturan etkenler belirlenmiştir.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"41 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139275040","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Aynı veya farklı malzemelerin birleştirilmesinde kullanılan sürtünme karıştırma kaynağında (SKK) kaynak kalitesini etkileyen birçok parametre bulunmaktadır. Uygun işlem parametrelerinin belirlenmesi için deneme yanılma yolu kullanılmaktadır. Bu durum başlangıçta zaman kaybına ve hurda malzeme miktarında artışa sebep olmaktadır. Bu yüzden SKK metodu işlem parametrelerinin belirlenmesi için alternatif metotlara ihtiyaç duyulmaktadır. Yapılan çalışmada 3B yazıcı kullanılarak PLA Wood ve PLA-CF filamentlerden plakalar basılmıştır. Hazırlanan plakalar SKK metodu kullanılarak birleştirilmiştir. SKK metodunda işlem parametreleri farklı karıştırıcı uç geometrisi (kare, üçgen ve vida), takım ilerleme hızı (20, 40 ve 60 mm/dk) ve takım dönme hızı (1250, 1750 ve 2250 dev/dk) olarak seçilmiştir. Yapılan deneyler sonucunda elde edilen veri seti (54 deney) yapay sinir ağlarının eğitim ve testi için kullanılmıştır. YSA modelinin optimizasyonu için eğitim algoritması, transfer fonksiyonu ve gizli katmandaki nöron sayısı değiştirilerek 30 model oluşturulmuştur. Modellerin eğitim ve test sonuçları istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak en iyi tahmin modeli eğitim fonksiyonu "trainlm" ve gizli katmandaki nöron sayısı 14 ve giriş katmanında transfer fonksiyonu “tansig” olduğunda elde edilmiştir. YSA modelinin eğitim ve test sonuçları, YSA'nın SKK metodunda işlem parametrelerinin değerini tahmin etmek için kullanılabileceğini göstermektedir.
{"title":"Estimation of Friction Stir Welding Parameters of 3D Printed Sheets Using ANN","authors":"Nergizhan Anaç, O. Koçar, Erhan Baysal","doi":"10.28948/ngumuh.1295673","DOIUrl":"https://doi.org/10.28948/ngumuh.1295673","url":null,"abstract":"Aynı veya farklı malzemelerin birleştirilmesinde kullanılan sürtünme karıştırma kaynağında (SKK) kaynak kalitesini etkileyen birçok parametre bulunmaktadır. Uygun işlem parametrelerinin belirlenmesi için deneme yanılma yolu kullanılmaktadır. Bu durum başlangıçta zaman kaybına ve hurda malzeme miktarında artışa sebep olmaktadır. Bu yüzden SKK metodu işlem parametrelerinin belirlenmesi için alternatif metotlara ihtiyaç duyulmaktadır. Yapılan çalışmada 3B yazıcı kullanılarak PLA Wood ve PLA-CF filamentlerden plakalar basılmıştır. Hazırlanan plakalar SKK metodu kullanılarak birleştirilmiştir. SKK metodunda işlem parametreleri farklı karıştırıcı uç geometrisi (kare, üçgen ve vida), takım ilerleme hızı (20, 40 ve 60 mm/dk) ve takım dönme hızı (1250, 1750 ve 2250 dev/dk) olarak seçilmiştir. Yapılan deneyler sonucunda elde edilen veri seti (54 deney) yapay sinir ağlarının eğitim ve testi için kullanılmıştır. YSA modelinin optimizasyonu için eğitim algoritması, transfer fonksiyonu ve gizli katmandaki nöron sayısı değiştirilerek 30 model oluşturulmuştur. Modellerin eğitim ve test sonuçları istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak en iyi tahmin modeli eğitim fonksiyonu \"trainlm\" ve gizli katmandaki nöron sayısı 14 ve giriş katmanında transfer fonksiyonu “tansig” olduğunda elde edilmiştir. YSA modelinin eğitim ve test sonuçları, YSA'nın SKK metodunda işlem parametrelerinin değerini tahmin etmek için kullanılabileceğini göstermektedir.","PeriodicalId":508079,"journal":{"name":"Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"11 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139273680","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：