Wacław Chodkiewicz (1767-1784) był pierworodnym synem starosty żmudzkiego Jana Mikołaja Chodkiewicza i Ludwiki Marii z Rzewuskich. Rodzice pokładali w nim wielkie nadzieje, dbając o jego staranną edukację, niezbędną szlachcicowi w życiu prywatnym i funkcjonowaniu publicznym. Niniejszy artykuł przybliża więc przebieg i zakres nauk młodego starościca żmudzkiego. Chłopiec uczył się najpierw w domu. Kiedy miał siedem lat został wysłany przez rodziców do Warszawy, gdzie spędził osiem lat, pozostając pod opieką profesora Marcina Nikuty. Bogaty materiał źródłowy, na podstawie którego zrekonstruowano m.in. pobyt młodego Chodkiewicza w stolicy, miejsce jego nauk, przedmioty, których się uczył oraz wyniki jego osiągnięć edukacyjnych jest przechowywany w Archiwum Narodowym w Krakowie. Materiał źródłowy jest ogromny, zważywszy na krótkie, niespełna osiemnastoletnie życie bohatera niniejszego artykułu.
瓦茨瓦夫-乔德凯维奇(Wacław Chodkiewicz,1767-1784 年)是萨莫吉特星际旅行家扬-米科瓦伊-乔德凯维奇(Jan Mikołaj Chodkiewicz)和路德维卡-玛丽亚(Ludwika Maria née Rzewuska)的长子。他的父母对他寄予厚望,悉心教育他,这对一个贵族的私人生活和公共职能都是必不可少的。因此,本文将介绍这位年轻的斯塔霍斯特在萨莫吉蒂亚接受教育的过程和范围。这个男孩最初是在家里接受教育的。七岁时,父母将他送到华沙,在马丁-尼库塔教授的指导下度过了八年时光。克拉科夫国家档案馆收藏了丰富的原始资料,用于还原小乔德凯维奇在首都的生活、学习地点、学习科目和教育成果等。鉴于本文主人公的生命短暂,还不到 18 岁,因此原始资料非常丰富。
{"title":"Nauki młodego szlachcica w Warszawie stanisławowskiej","authors":"Dorota Żołądź-Strzelczyk, M. Kowalczyk","doi":"10.12775/klio.2024.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2024.003","url":null,"abstract":"Wacław Chodkiewicz (1767-1784) był pierworodnym synem starosty żmudzkiego Jana Mikołaja Chodkiewicza i Ludwiki Marii z Rzewuskich. Rodzice pokładali w nim wielkie nadzieje, dbając o jego staranną edukację, niezbędną szlachcicowi w życiu prywatnym i funkcjonowaniu publicznym. Niniejszy artykuł przybliża więc przebieg i zakres nauk młodego starościca żmudzkiego. Chłopiec uczył się najpierw w domu. Kiedy miał siedem lat został wysłany przez rodziców do Warszawy, gdzie spędził osiem lat, pozostając pod opieką profesora Marcina Nikuty. Bogaty materiał źródłowy, na podstawie którego zrekonstruowano m.in. pobyt młodego Chodkiewicza w stolicy, miejsce jego nauk, przedmioty, których się uczył oraz wyniki jego osiągnięć edukacyjnych jest przechowywany w Archiwum Narodowym w Krakowie. Materiał źródłowy jest ogromny, zważywszy na krótkie, niespełna osiemnastoletnie życie bohatera niniejszego artykułu. \u0000 ","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"33 18","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141120715","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W niniejszym tekście omówiono problematykę dotyczącą stosunku polskiego możnowładztwa do zabiegów dynastii mających na celu objęcie przez Władysława Jagiellończyka, syna króla Kazimierza Jagiellończyka, tronu czeskiego w 1471 r. Dokonano analizy prozopograficznej grupy osób wywodzących się z możnowładztwa, które osobiście towarzyszył królewiczowi Władysławowi w wyprawie wojennej do Pragi w 1471 r. Jej wyniki wskazują na to, że w wydarzeniach tych uczestniczyli doświadczeni doradcy króla Kazimierza: Stanisław z Ostroroga i Mikołaj z Kutna oraz grupa możnowładczej młodzieży wraz z pocztami konnych zbrojnych. Pod względem pochodzenia terytorialnego wśród możnowładców zaangażowanych w wyprawę po koronę czeską przeważali mieszkańcy Wielkopolski (11), nad możnymi małopolskimi (7).
{"title":"Udział możnowładztwa polskiego w wyprawie Władysława Jagiellończyka po koronę czeską w 1471 r.","authors":"Sobiesław Szybkowski","doi":"10.12775/klio.2023.025","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.025","url":null,"abstract":"W niniejszym tekście omówiono problematykę dotyczącą stosunku polskiego możnowładztwa do zabiegów dynastii mających na celu objęcie przez Władysława Jagiellończyka, syna króla Kazimierza Jagiellończyka, tronu czeskiego w 1471 r. Dokonano analizy prozopograficznej grupy osób wywodzących się z możnowładztwa, które osobiście towarzyszył królewiczowi Władysławowi w wyprawie wojennej do Pragi w 1471 r. Jej wyniki wskazują na to, że w wydarzeniach tych uczestniczyli doświadczeni doradcy króla Kazimierza: Stanisław z Ostroroga i Mikołaj z Kutna oraz grupa możnowładczej młodzieży wraz z pocztami konnych zbrojnych. Pod względem pochodzenia terytorialnego wśród możnowładców zaangażowanych w wyprawę po koronę czeską przeważali mieszkańcy Wielkopolski (11), nad możnymi małopolskimi (7).","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"63 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139238693","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł jest próbą zwrócenia uwagi na kwestię istnienia „polityki funeralnej” na cmentarzach doby Rzeczpospolitej przedrozbiorowej. Choć w teorii w obliczu śmierci wszyscy byli sobie równi, to badania pokazują, że zmarli otrzymywali odpowiednie miejsce pochówku ze względu na swoje pochodzenie społeczne, zamożność, osobiste zasługi dla Kościoła czy rodzaj śmierci. Zmarły mógł być więc pochowany w kościele, na cmentarzu przykościelnym, na cmentarzu filialnym lub poza terenem cmentarza. Co więcej, przestrzeń kościoła czy cmentarza także była osobno wartościowana, bowiem w postrzeganiu ówcześnie żyjących istniały tam lepsze i gorsze lokalizacje grobów. Charakterystyka pochówków w kościołach i na cmentarzach w miastach staropolskich została dokonana na przykładzie dwóch ośrodków: miasta Kazimierza pod Krakowem oraz Nowego Miasta Korczyna. Analizy wykonano w oparciu o osiemnastowieczne księgi metrykalne pogrzebów.
{"title":"Cmentarze w miastach staropolskich jako przestrzeń kontrastów.","authors":"K. Kołodziejczyk","doi":"10.12775/klio.2023.022","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.022","url":null,"abstract":"Artykuł jest próbą zwrócenia uwagi na kwestię istnienia „polityki funeralnej” na cmentarzach doby Rzeczpospolitej przedrozbiorowej. Choć w teorii w obliczu śmierci wszyscy byli sobie równi, to badania pokazują, że zmarli otrzymywali odpowiednie miejsce pochówku ze względu na swoje pochodzenie społeczne, zamożność, osobiste zasługi dla Kościoła czy rodzaj śmierci. Zmarły mógł być więc pochowany w kościele, na cmentarzu przykościelnym, na cmentarzu filialnym lub poza terenem cmentarza. Co więcej, przestrzeń kościoła czy cmentarza także była osobno wartościowana, bowiem w postrzeganiu ówcześnie żyjących istniały tam lepsze i gorsze lokalizacje grobów. Charakterystyka pochówków w kościołach i na cmentarzach w miastach staropolskich została dokonana na przykładzie dwóch ośrodków: miasta Kazimierza pod Krakowem oraz Nowego Miasta Korczyna. Analizy wykonano w oparciu o osiemnastowieczne księgi metrykalne pogrzebów.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"2002 10","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139239217","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Niniejszy artykuł recenzyjny dotyczy książki Hispanofilia. España frente a su destino (Hispanofilia. Hiszpania wobec swojego przeznaczenia), w której jej autor twierdzi, że dzisiejszą rzeczywistość hiszpańską wyznaczają dwa prowadzące ją do destrukcji koncepty: „Hiszpania pusta” (España inane), będąca wynikiem globalizacji i lewicowego postmodernizmu oraz „anty-Hiszpania” (anti-España) nacjonalistów i separatystów katalońskich i baskijskich. Wśród przyczyn, które doprowadziły do zaniku hiszpańskiej tożsamości narodowej, mającej swoje podstawy w historycznym rozwoju narodu hiszpańskiego, autor wyróżnia zwycięstwo w XVII-wiecznej Europie wywrotowych sił protestantyzmu, z którymi Hiszpania sobie nie poradziła, a co zmaterializowało się w pokoju westfalskim (1648) i spowodowało triumf nihilizmu materialistycznego. Obie Hiszpanie przyczyniły się do rozbicia hiszpańskiej jedności narodowej, zaniku wspólnej historii i tożsamości, a anty-Hiszpania dąży wręcz do jej unicestwienia i uczynienia z niej konfederacji republik iberyjskich. Winnymi tej sytuacji są dla autora secesjoniści katalońscy i baskijscy oraz hiszpańska lewica i prawica. Autor nie ogranicza się do diagnozy takiego stanu rzeczy, lecz wskazuje również na czynniki, które jego zdaniem mogą przyczynić się do odrodzenia hiszpańskiej jedności i dumy ze wspólnej historii i tożsamości podzielanej przez wszystkie ludy i narody składające się na Hiszpanię. Chodzi o to, co określa on mianem „hiszpańskiej alternatywy”. W artykule podjęto polemikę z tezami autora wskazując na ich mocne i słabe strony.
{"title":"Tradycja jako znak rozumienia przeszłości, teraźniejszości i przyszłości Hiszpanii.","authors":"Filip Kubiaczyk","doi":"10.12775/klio.2023.026","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.026","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł recenzyjny dotyczy książki Hispanofilia. España frente a su destino (Hispanofilia. Hiszpania wobec swojego przeznaczenia), w której jej autor twierdzi, że dzisiejszą rzeczywistość hiszpańską wyznaczają dwa prowadzące ją do destrukcji koncepty: „Hiszpania pusta” (España inane), będąca wynikiem globalizacji i lewicowego postmodernizmu oraz „anty-Hiszpania” (anti-España) nacjonalistów i separatystów katalońskich i baskijskich. Wśród przyczyn, które doprowadziły do zaniku hiszpańskiej tożsamości narodowej, mającej swoje podstawy w historycznym rozwoju narodu hiszpańskiego, autor wyróżnia zwycięstwo w XVII-wiecznej Europie wywrotowych sił protestantyzmu, z którymi Hiszpania sobie nie poradziła, a co zmaterializowało się w pokoju westfalskim (1648) i spowodowało triumf nihilizmu materialistycznego. Obie Hiszpanie przyczyniły się do rozbicia hiszpańskiej jedności narodowej, zaniku wspólnej historii i tożsamości, a anty-Hiszpania dąży wręcz do jej unicestwienia i uczynienia z niej konfederacji republik iberyjskich. Winnymi tej sytuacji są dla autora secesjoniści katalońscy i baskijscy oraz hiszpańska lewica i prawica. Autor nie ogranicza się do diagnozy takiego stanu rzeczy, lecz wskazuje również na czynniki, które jego zdaniem mogą przyczynić się do odrodzenia hiszpańskiej jedności i dumy ze wspólnej historii i tożsamości podzielanej przez wszystkie ludy i narody składające się na Hiszpanię. Chodzi o to, co określa on mianem „hiszpańskiej alternatywy”. W artykule podjęto polemikę z tezami autora wskazując na ich mocne i słabe strony.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"1031 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139240019","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Międzynarodowa konferencja naukowa „Podlasie w działaniach wojennych w średniowieczu i w czasach nowożytnych”, Muzeum Rolnictwa im. ks. K. Kluka w Ciechanowcu, 15–16 czerwca 2023 r.","authors":"Eryk Kotkowicz","doi":"10.12775/klio.2023.027","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.027","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"99 11","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139238911","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Prace nad krytyczną edycją rejestrów popisowych wojska koronnego z czasów kampanii obertyńskiej 1531 r. pozwoliły na poczynienie nowych ustaleń dotyczących organizacji wojska polskiego, szczególnie w aspekcie jego gromadzenia i wykorzystania w walce. Analiza zapisów datacyjnych prowadzi do zaskakujących wniosków. Armia Jana Tarnowskiego zaczęła zbierać się 19 lipca, ale ostatnie pododdziały trafiły do niej dopiero 31 sierpnia, czyli dziewięć dni po bitwie pod Obertynem. Oznacza to nie tylko mniejszą liczebność wojska polskiego w bitwie obertyńskiej, ale również obnaża niezbyt sprawną strukturę obronną południowo-wschodnich rubieży Królestwa Polskiego.
{"title":"Mobilizacja zaciężnych w kampanii letniej 1531 r.","authors":"Aleksander Bołdyrew","doi":"10.12775/klio.2023.021","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.021","url":null,"abstract":"Prace nad krytyczną edycją rejestrów popisowych wojska koronnego z czasów kampanii obertyńskiej 1531 r. pozwoliły na poczynienie nowych ustaleń dotyczących organizacji wojska polskiego, szczególnie w aspekcie jego gromadzenia i wykorzystania w walce. Analiza zapisów datacyjnych prowadzi do zaskakujących wniosków. Armia Jana Tarnowskiego zaczęła zbierać się 19 lipca, ale ostatnie pododdziały trafiły do niej dopiero 31 sierpnia, czyli dziewięć dni po bitwie pod Obertynem. Oznacza to nie tylko mniejszą liczebność wojska polskiego w bitwie obertyńskiej, ale również obnaża niezbyt sprawną strukturę obronną południowo-wschodnich rubieży Królestwa Polskiego.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"109 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139239051","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W 1976 r. władze PRL doprowadziły do nowelizacji konstytucji, wpisując do niej zasadę przewodniej roli partii komunistycznej i sojusz ze Związkiem Sowieckim. Jedynym posłem na Sejm, który nie poparł poprawek, był działacz środowiska „Znak”, Stanisław Stomma. Pozostali czterej parlamentarzyści z jego koła poprawki poparli. Celem artykułu jest analiza najlepiej egzemplifikujących rozłam w środowisku „Znak” postaw Konstantego Łubieńskiego i Stanisława Stommy. Stąd też badaniu zostały poddane ich droga życiowa i motywacje, które skłoniły ich do podjęcia decyzji w sprawie poparcia nowelizacji, oraz konsekwencje tego dla nich i całego środowiska. Zostaną one rozpatrzone w kontekście konfliktu w środowisku „Znak” przez pryzmat politycznego realizmu, ideowości i oportunizmu.
{"title":"Konstanty Łubieński i Stanisław Stomma wobec problemu nowelizacji konstytucji PRL w 1976 r.","authors":"A. Orzełek","doi":"10.12775/klio.2023.024","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.024","url":null,"abstract":"W 1976 r. władze PRL doprowadziły do nowelizacji konstytucji, wpisując do niej zasadę przewodniej roli partii komunistycznej i sojusz ze Związkiem Sowieckim. Jedynym posłem na Sejm, który nie poparł poprawek, był działacz środowiska „Znak”, Stanisław Stomma. Pozostali czterej parlamentarzyści z jego koła poprawki poparli. Celem artykułu jest analiza najlepiej egzemplifikujących rozłam w środowisku „Znak” postaw Konstantego Łubieńskiego i Stanisława Stommy. Stąd też badaniu zostały poddane ich droga życiowa i motywacje, które skłoniły ich do podjęcia decyzji w sprawie poparcia nowelizacji, oraz konsekwencje tego dla nich i całego środowiska. Zostaną one rozpatrzone w kontekście konfliktu w środowisku „Znak” przez pryzmat politycznego realizmu, ideowości i oportunizmu.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"198 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139241697","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Przemieszczenia ludności z ziem podległych Rzymowi nad Adriatyk odbywały się w oparciu o dwa modele Jednym z nich była kolonizacja, czyli wysyłanie zorganizowanych grup przez Rzym pod przewodnictwem triumwirów, których celem było zorganizowanie na ager publicus kolonii. Drugim było ulokowanie osadników indywidualnych na ager publicus przez decemwirów, bez decyzji o fundacji kolonii. Nie oznaczało to rezygnacji z tworzenia osady. W celu sprawniejszego działania społeczności, np. prowadzenia wymiany handlowej, rozstrzygania sporów oraz ze względu na obowiązki tychże wobec państwa, (podatki, rekrutacja), wyrastały ośrodki typu fora, conciliabula i vici oraz okręgi pagi.
从罗马统治下的土地向亚得里亚海的人口流动基于两种模式 一种是殖民化,即罗马在三巨头的领导下派出有组织的团体,其目的是在 Ager publicus 上组织一个殖民地。另一种是由decemvirs将个别定居者安置在ager publicus上,而不决定殖民地的建立。这并不意味着放弃建立定居点。为了使社区更有效地运作,例如开展贸易、解决争端,以及履行对国家的义务(税收、征兵),论坛、调解中心、维奇区和帕加区等中心应运而生。
{"title":"Between coloniam deducere and adsignationes viritanae.","authors":"Maciej Piegdoń","doi":"10.12775/klio.2023.019","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.019","url":null,"abstract":"Przemieszczenia ludności z ziem podległych Rzymowi nad Adriatyk odbywały się w oparciu o dwa modele Jednym z nich była kolonizacja, czyli wysyłanie zorganizowanych grup przez Rzym pod przewodnictwem triumwirów, których celem było zorganizowanie na ager publicus kolonii. Drugim było ulokowanie osadników indywidualnych na ager publicus przez decemwirów, bez decyzji o fundacji kolonii. Nie oznaczało to rezygnacji z tworzenia osady. W celu sprawniejszego działania społeczności, np. prowadzenia wymiany handlowej, rozstrzygania sporów oraz ze względu na obowiązki tychże wobec państwa, (podatki, rekrutacja), wyrastały ośrodki typu fora, conciliabula i vici oraz okręgi pagi.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"33 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139241091","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł przedstawia organizację organów administracji centralnej nadzorującej walkę z chorobami zakaźnymi i przeciwdziałającej epidemii w okresie od XI 1918 r. do VII 1919 r., następnie proces tworzenia aktów normatywnych i regulaminów wewnętrznych (np. wydawanych przez Ministerstwo Zdrowia Publicznego) oraz innych dokumentów prawnych, w szerszej perspektywie polityki zdrowotnej prowadzonej przez gabinety Jędrzeja Moraczewskiego i Ignacego J. Paderewskiego. Przyjęte wówczas akty prawne i przepisy prawne pomimo mankamentów i luk jakie zawierały zamykały pierwszy etap tworzenia regulacji instytucjonalno – prawnych dotyczących zwalczania chorób zakaźnych w II Rzeczypospolitej.
{"title":"Prawne i instytucjonalne regulacje dotyczące zwalczania chorób zakaźnych w początkach II Rzeczypospolitej (listopad 1918 – lipiec 1919)","authors":"Urszula Kozłowska, T. Sikorski","doi":"10.12775/klio.2023.023","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.023","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia organizację organów administracji centralnej nadzorującej walkę z chorobami zakaźnymi i przeciwdziałającej epidemii w okresie od XI 1918 r. do VII 1919 r., następnie proces tworzenia aktów normatywnych i regulaminów wewnętrznych (np. wydawanych przez Ministerstwo Zdrowia Publicznego) oraz innych dokumentów prawnych, w szerszej perspektywie polityki zdrowotnej prowadzonej przez gabinety Jędrzeja Moraczewskiego i Ignacego J. Paderewskiego. Przyjęte wówczas akty prawne i przepisy prawne pomimo mankamentów i luk jakie zawierały zamykały pierwszy etap tworzenia regulacji instytucjonalno – prawnych dotyczących zwalczania chorób zakaźnych w II Rzeczypospolitej.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"727 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139241102","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
This article analyses the literary sources and accounts of Novella d’Andrea, the daughter of Giovanni d’Andrea, an eminent professor at the Bolognese Studium. The study examines the unprecedented case of a woman teaching law at the university in the first half of the fourteenth century, casting light on the cultural and family environment in which she grew up. The sources that conserve her memory are analysed, in particular the account provided by Christine de Pizan, with a new interpretation of her passage, but also those sources that have disseminated misleading information, generating confusion about the historical figure of Novella d’Andrea. The visual works of art that, like the literary accounts, have fuelled her myth include a work that has hitherto been ignored by historiography on Novella d’Andrea, the fourteenth-century woman who broke the glass ceiling.
这篇文章分析了博洛尼亚大学著名教授乔瓦尼-德-安德烈亚(Giovanni d'Andrea)之女诺维拉-德-安德烈亚(Novella d'Andrea)的文学资料和描述。本研究探讨了十四世纪上半叶在大学教授法律的女性这一前所未有的案例,揭示了她成长的文化和家庭环境。研究分析了保存她记忆的资料,特别是克里斯蒂娜-德-皮赞(Christine de Pizan)提供的描述,对她的经历进行了新的诠释,同时也分析了那些传播误导性信息的资料,这些信息造成了对诺维拉-德-安德烈亚这一历史人物的混淆。与文学作品一样,视觉艺术作品也为她的神话推波助澜,其中包括一部迄今为止一直被关于诺维拉-安德烈亚的历史著作所忽视的作品--十四世纪打破玻璃天花板的女性。
{"title":"Women in the medieval university","authors":"Rosa Smurra","doi":"10.12775/klio.2023.020","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.020","url":null,"abstract":"This article analyses the literary sources and accounts of Novella d’Andrea, the daughter of Giovanni d’Andrea, an eminent professor at the Bolognese Studium. The study examines the unprecedented case of a woman teaching law at the university in the first half of the fourteenth century, casting light on the cultural and family environment in which she grew up. The sources that conserve her memory are analysed, in particular the account provided by Christine de Pizan, with a new interpretation of her passage, but also those sources that have disseminated misleading information, generating confusion about the historical figure of Novella d’Andrea. The visual works of art that, like the literary accounts, have fuelled her myth include a work that has hitherto been ignored by historiography on Novella d’Andrea, the fourteenth-century woman who broke the glass ceiling.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"59 60","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139241564","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}