Recenzja: Adriana Świątek, Huculskie peregrynacje weselne. Obrzęd weselny jako widowisko kulturowe, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego, Warszawa-Kraków 2020.
{"title":"Etnografia mistyczna","authors":"A. Madyda","doi":"10.12775/ll.4.2021.010","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ll.4.2021.010","url":null,"abstract":"Recenzja: Adriana Świątek, Huculskie peregrynacje weselne. Obrzęd weselny jako widowisko kulturowe, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego, Warszawa-Kraków 2020.","PeriodicalId":32873,"journal":{"name":"Literatura Ludowa","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45356402","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Recenzja: Katarzyna Smyk, Obrzęd jako tekst kultury. Przykład Bożego Ciała w Spycimierzu, seria „Ścieżki Kultury”,Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2020.
{"title":"O kwietnych dywanach…","authors":"V. Wróblewska","doi":"10.12775/ll.4.2021.008","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ll.4.2021.008","url":null,"abstract":"Recenzja: Katarzyna Smyk, Obrzęd jako tekst kultury. Przykład Bożego Ciała w Spycimierzu, seria „Ścieżki Kultury”,Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2020.","PeriodicalId":32873,"journal":{"name":"Literatura Ludowa","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43838932","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł zawiera analizę współczesnych praktyk polskiej kultury popularnej, związanych wprost z mediami audialnymi, muzyką oraz pejzażem dźwiękowym Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej – postrzeganymi jako nacechowane nostalgią elementy kultury pamięci. Przedmiotem refleksji stają się m.in. takie zjawiska jak reedycje wydawnictw muzycznych z czasów realnego socjalizmu, powrót analogowych mediów dźwiękowych (płyt winylowych, kaset magnetofonowych), a także crate digging, czyli praktyka poszukiwania w antykwariatach i serwisach aukcyjnych nagrań z czasów PRL-u, mających posłużyć jako źródło próbek dźwiękowych do wykorzystania we własnej działalności artystycznej oraz tworzenie kanałów w mediach społecznościowych poświęconych audiosferze minionej epoki. Zjawiska te są analizowane jako próby rekonstrukcji utraconego dziedzictwa – zaprzepaszczonej, socjalistycznej nowoczesności, przejawiającej się w ówczesnych praktykach życia codziennego.
{"title":"Jak brzmiał realny socjalizm? Dźwiękowa nostalgia za PRL-em. Artefakty i praktyki","authors":"Dariusz Brzostek","doi":"10.12775/ll.3.2021.005","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ll.3.2021.005","url":null,"abstract":"Artykuł zawiera analizę współczesnych praktyk polskiej kultury popularnej, związanych wprost z mediami audialnymi, muzyką oraz pejzażem dźwiękowym Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej – postrzeganymi jako nacechowane nostalgią elementy kultury pamięci. Przedmiotem refleksji stają się m.in. takie zjawiska jak reedycje wydawnictw muzycznych z czasów realnego socjalizmu, powrót analogowych mediów dźwiękowych (płyt winylowych, kaset magnetofonowych), a także crate digging, czyli praktyka poszukiwania w antykwariatach i serwisach aukcyjnych nagrań z czasów PRL-u, mających posłużyć jako źródło próbek dźwiękowych do wykorzystania we własnej działalności artystycznej oraz tworzenie kanałów w mediach społecznościowych poświęconych audiosferze minionej epoki. Zjawiska te są analizowane jako próby rekonstrukcji utraconego dziedzictwa – zaprzepaszczonej, socjalistycznej nowoczesności, przejawiającej się w ówczesnych praktykach życia codziennego.","PeriodicalId":32873,"journal":{"name":"Literatura Ludowa","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48717715","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł prezentuje refleksję dotyczącą relacji łączących ludzi i przedmioty materialne w oparciu o wyniki badań etnograficznych dotyczących praktyk zamieszkiwania w przestrzeni polskich miast. Głównym przedmiotem analiz podejmowanych przez autorkę są sposoby funkcjonowania mebli pochodzących z okresu PRL-u we współczesnych wnętrzach mieszkalnych, jako przedmiotów z bogatą kulturową biografią, które aktywnie uczestniczą we współczesnych praktykach zamieszkiwania oraz pełnią istotną rolę w budowaniu poczucia tożsamości ich obecnych właścicieli i użytkowników. Autorka dostrzega związki pomiędzy nostalgicznym powrotem do artefaktów z okresu PRL-u, a aktualnymi problemami i wyzwaniami społecznymi, głównie nadprodukcją rzeczy i koniecznością powstrzymania zmian klimatu. Nostalgia w tych rozważaniach pojmowana jest jako swoisty mechanizm obronny przeciwko przyspieszonemu rytmowi zachodzących w świecie zmian, w tym zmian klimatycznych i środowiskowych; stanowi też wyraz kontestacji myślenia o ludzkim życiu wyłącznie przez pryzmat kategorii czysto ekonomicznych.
{"title":"Meble z biografią. Minimalizm, recykling i nostalgia we współczesnych praktykach zamieszkiwania","authors":"Katarzyna Orszulak-Dudkowska","doi":"10.12775/ll.3.2021.006","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ll.3.2021.006","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje refleksję dotyczącą relacji łączących ludzi i przedmioty materialne w oparciu o wyniki badań etnograficznych dotyczących praktyk zamieszkiwania w przestrzeni polskich miast. Głównym przedmiotem analiz podejmowanych przez autorkę są sposoby funkcjonowania mebli pochodzących z okresu PRL-u we współczesnych wnętrzach mieszkalnych, jako przedmiotów z bogatą kulturową biografią, które aktywnie uczestniczą we współczesnych praktykach zamieszkiwania oraz pełnią istotną rolę w budowaniu poczucia tożsamości ich obecnych właścicieli i użytkowników. Autorka dostrzega związki pomiędzy nostalgicznym powrotem do artefaktów z okresu PRL-u, a aktualnymi problemami i wyzwaniami społecznymi, głównie nadprodukcją rzeczy i koniecznością powstrzymania zmian klimatu. Nostalgia w tych rozważaniach pojmowana jest jako swoisty mechanizm obronny przeciwko przyspieszonemu rytmowi zachodzących w świecie zmian, w tym zmian klimatycznych i środowiskowych; stanowi też wyraz kontestacji myślenia o ludzkim życiu wyłącznie przez pryzmat kategorii czysto ekonomicznych.","PeriodicalId":32873,"journal":{"name":"Literatura Ludowa","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46297610","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Recenzja: Michał Rauszer, Siła podporządkowanych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2021.
评论:MichałRauszer,《下属的力量》,华沙大学出版社,华沙2021。
{"title":"Chłopski opór. Od czapkowania do rewolucji","authors":"Elwira Wilczyńska","doi":"10.12775/ll.3.2021.008","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ll.3.2021.008","url":null,"abstract":"Recenzja: Michał Rauszer, Siła podporządkowanych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2021.","PeriodicalId":32873,"journal":{"name":"Literatura Ludowa","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43816940","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Recenzja: Piotr Braszak, Na rozstajnych drogach, około północy. Doświadczenia graniczne we wschodniosłowiańskich i polskich pieśniach ludowych, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2021.
{"title":"Na granicy kultur i światów","authors":"Ewa Masłowska","doi":"10.12775/ll.3.2021.0013","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ll.3.2021.0013","url":null,"abstract":"Recenzja: Piotr Braszak, Na rozstajnych drogach, około północy. Doświadczenia graniczne we wschodniosłowiańskich i polskich pieśniach ludowych, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2021.","PeriodicalId":32873,"journal":{"name":"Literatura Ludowa","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41398295","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
В статье исследуется группа романов российских писателей-фантастов о перемещении героев в 1970-е годы Советского Союза. Эти романы начали издаваться 5–7 лет назад по большей части самими авторами. В статье формулируются отличия таких произведений от схожих с ними фантастических исторических романов: попадание героя в свою собственную эпоху, отсутствие мотива «оживления истории» и пр. Анализ произведений позволяет сделать вывод, что образ ушедшего советского времени в романах строится не только с помощью описания реальных исторических событий, но и с использованием мифов и стереотипов о СССР. Сюжет опровергает эти мифы, что авторами не оговаривается или вовсе не замечается; тем самым романы становятся моделью советского общества с двойными стандартами. Романы пронизывает ностальгия по позднему социализму, а призывы к реставрации Советского Союза формулируются уже в заглавиях. В соответствии с этим выделяется разновидность ностальгии – императивная; она обладает следующими признаками: отсутствием утопического образа ушедшего времени; активно-действенным характером, что делает ностальгическое чувство противоположным элегическому. Императивную ностальгию, основанную на мифах и стереотипах, разделяют читатели, видящие в Перестройке общечеловеческую катастрофу, разрушившую «прекрасный мир». Им близок, кроме того, разговорно-агрессивный стиль, которым написаны романы, а также образ самодовольного героя. Императивная ностальгия отражает сформировавшиеся в современном обществе потребности в реставрации Советского Союза.
{"title":"Императивная ностальгия: российские фантастические романы о перемещении в СССР 1970-х годов","authors":"Eлена Kозьмина","doi":"10.12775/ll.3.2021.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ll.3.2021.003","url":null,"abstract":"В статье исследуется группа романов российских писателей-фантастов о перемещении героев в 1970-е годы Советского Союза. Эти романы начали издаваться 5–7 лет назад по большей части самими авторами. В статье формулируются отличия таких произведений от схожих с ними фантастических исторических романов: попадание героя в свою собственную эпоху, отсутствие мотива «оживления истории» и пр. Анализ произведений позволяет сделать вывод, что образ ушедшего советского времени в романах строится не только с помощью описания реальных исторических событий, но и с использованием мифов и стереотипов о СССР. Сюжет опровергает эти мифы, что авторами не оговаривается или вовсе не замечается; тем самым романы становятся моделью советского общества с двойными стандартами. Романы пронизывает ностальгия по позднему социализму, а призывы к реставрации Советского Союза формулируются уже в заглавиях. В соответствии с этим выделяется разновидность ностальгии – императивная; она обладает следующими признаками: отсутствием утопического образа ушедшего времени; активно-действенным характером, что делает ностальгическое чувство противоположным элегическому. Императивную ностальгию, основанную на мифах и стереотипах, разделяют читатели, видящие в Перестройке общечеловеческую катастрофу, разрушившую «прекрасный мир». Им близок, кроме того, разговорно-агрессивный стиль, которым написаны романы, а также образ самодовольного героя. Императивная ностальгия отражает сформировавшиеся в современном обществе потребности в реставрации Советского Союза.","PeriodicalId":32873,"journal":{"name":"Literatura Ludowa","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46060697","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Recenzja: Wystawa transparentów ze Strajku Kobiet. Barak Kultury, Poznań, 23 listopada – 07 grudnia 2020.
评论:妇女罢工的横幅展览。巴拉克·库尔图里,波兹南,2020年11月23日至12月7日。
{"title":"Energia ulicy","authors":"Urszula Małecka","doi":"10.12775/ll.3.2021.009","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ll.3.2021.009","url":null,"abstract":"Recenzja: Wystawa transparentów ze Strajku Kobiet. Barak Kultury, Poznań, 23 listopada – 07 grudnia 2020.","PeriodicalId":32873,"journal":{"name":"Literatura Ludowa","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42481668","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Liminalność i ofiara. Midsommar. W biały dzień jako przykład folk horroru","authors":"Aleksandra Krzyżaniak","doi":"10.12775/ll.3.2021.010","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/ll.3.2021.010","url":null,"abstract":"Recenzja: Midsommar. W biały dzień, reż. Ari Aster, scen. Ari Aster, Szwecja/USA/Węgry 2019.","PeriodicalId":32873,"journal":{"name":"Literatura Ludowa","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43775940","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}