Pub Date : 2018-12-01DOI: 10.29128/geomatik.390081
Sebahat TEMUÇİN KILIÇER
Uc boyutlu kent modelleri; arazi yuzeyleri, yerlesim bolgeleri, binalar, bitki ortusu, altyapi ve peyzaj ogeleri gibi kentsel alanlara ait nesneleri iceren dijital temsilleridir. Uc boyutlu kent modelleri, bilgisayar oyunlari ve egitim amacli kullanildigi gibi kentsel planlama, afet yonetimi, tesis yonetimi, lojistik, guvenlik, telekomunikasyon, konumsal servisler, gayrimenkul degerlendirmeleri gibi bircok farkli uygulamada sunum, uretim, analiz ve yonetim gorevlerinde de kullanilmaktadir. 3B konumsal analizlerden biri olan siluet analizi, kentsel alan duzenlemesi ve peyzaj planlamasi icin onemli analizlerdendir. Siluet analizleri, ozellikle kentsel alanlarda kent simgesi haline gelmis onemli binalarin siluetinin korunmasi icin kullanilmaktadir. Yaygin kullanilan Cografi Bilgi Sistemleri yazilimlarindan biri olan ArcGIS, sahip oldugu 3D Analyst modulunun sundugu fonksiyonlar sayesinde cesitli gorunurluk analizlerinin gerceklestirilmesine olanak saglamaktadir. Ancak, 3D Analyst modulunde binalarin siluet gorunumunu olusturacak bir fonksiyon bulunmamaktadir. Bu calismada, ArcGIS yazilimi icin Python programlama dili kullanilarak bir siluet analiz modulu gelistirilmis ve bu modulun kullanilacagi bir arac cubugu tasarlanmistir. Siluet analiz modulu, gozlem yapilan noktadan belirli bir gorus alaninda kalan binalarin siluet goruntusunu uretebilmekte ve ayni alanda yapilmasi dusunulen yeni binalarin siluete etkilerini tespit edebilmektedir. Ayrica siluet analiz modulunun kullanilmasi ile yeni yapilan binanin kent siluetini bozup bozmadigi belirlenebilmekte ve yeni binalarin maksimum yuksekligi ve kat adedi hesaplanabilmektedir. Boylelikle kentsel planlama surecinde ve imar planlarinin uygulanmasinda karsilasilan kentsel siluetin bozulmasi problemlerinin cozumune onemli katki saglanmistir.
{"title":"3B Kent Modelleri İçin Yeni Bir Silüet Analizi Modülünün Geliştirilmesi","authors":"Sebahat TEMUÇİN KILIÇER","doi":"10.29128/geomatik.390081","DOIUrl":"https://doi.org/10.29128/geomatik.390081","url":null,"abstract":"Uc boyutlu kent modelleri; arazi yuzeyleri, yerlesim bolgeleri, binalar, bitki ortusu, altyapi ve peyzaj ogeleri gibi kentsel alanlara ait nesneleri iceren dijital temsilleridir. Uc boyutlu kent modelleri, bilgisayar oyunlari ve egitim amacli kullanildigi gibi kentsel planlama, afet yonetimi, tesis yonetimi, lojistik, guvenlik, telekomunikasyon, konumsal servisler, gayrimenkul degerlendirmeleri gibi bircok farkli uygulamada sunum, uretim, analiz ve yonetim gorevlerinde de kullanilmaktadir. 3B konumsal analizlerden biri olan siluet analizi, kentsel alan duzenlemesi ve peyzaj planlamasi icin onemli analizlerdendir. Siluet analizleri, ozellikle kentsel alanlarda kent simgesi haline gelmis onemli binalarin siluetinin korunmasi icin kullanilmaktadir. Yaygin kullanilan Cografi Bilgi Sistemleri yazilimlarindan biri olan ArcGIS, sahip oldugu 3D Analyst modulunun sundugu fonksiyonlar sayesinde cesitli gorunurluk analizlerinin gerceklestirilmesine olanak saglamaktadir. Ancak, 3D Analyst modulunde binalarin siluet gorunumunu olusturacak bir fonksiyon bulunmamaktadir. Bu calismada, ArcGIS yazilimi icin Python programlama dili kullanilarak bir siluet analiz modulu gelistirilmis ve bu modulun kullanilacagi bir arac cubugu tasarlanmistir. Siluet analiz modulu, gozlem yapilan noktadan belirli bir gorus alaninda kalan binalarin siluet goruntusunu uretebilmekte ve ayni alanda yapilmasi dusunulen yeni binalarin siluete etkilerini tespit edebilmektedir. Ayrica siluet analiz modulunun kullanilmasi ile yeni yapilan binanin kent siluetini bozup bozmadigi belirlenebilmekte ve yeni binalarin maksimum yuksekligi ve kat adedi hesaplanabilmektedir. Boylelikle kentsel planlama surecinde ve imar planlarinin uygulanmasinda karsilasilan kentsel siluetin bozulmasi problemlerinin cozumune onemli katki saglanmistir.","PeriodicalId":33776,"journal":{"name":"Geomatik","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"81379544","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-12-01DOI: 10.29128/geomatik.403776
Selda Demir, Ramazan Alpay Abbak, H. T. A. Il
Gravimetrik jeoit belirlemede global yerpotansiyel modellerinden, sayisal yukseklik modellerinden ve yersel gravite gozlemlerinden yararlanilir. Yeryuvarinin tumune homojen olarak yayilmis gravite gozlemlerinin degerlendirilmesiyle global yerpotansiyel modeller uretilir. Global yerpotansiyel modellerin dogrulugu, bu modeller kullanilarak olusturulacak calismalarin basarisini dogrudan etkileyecektir. Bu uygulamada yakin tarihlerde CHAMP, GRACE ve GOCE uydu verileri yardimiyla olusturulan yeni nesil global yerpotansiyel modellerinden turetilen jeoit ondulasyonlari, GPS/Nivelman verilerinden elde edilen eslenikleri ile karsilastirilip secilen guncel global yerpotansiyel modellerinin dogruluklari bolgesel olarak degerlendirilmistir. Ele alinan yeni nesil global yerpotansiyel modeller kullanilarak KTH teknigi ile Konya Kapali Havzasinda 12 adet gravimetrik jeoit modeli olusturulmus ve olusturulan her bir model 7 parametreli benzerlik donusumu yardimiyla GPS/Nivelman verileri kullanilarak karsilastirilmistir. Sonuc olarak yeni nesil global yerpotansiyel modelinin dogrulugunun hesaplanan gravimetrik jeoit modelinin dogruluguna yaptigi katkilar sayisal anlamda ortaya konmustur.
{"title":"Global Yerpotansiyel Modellerin Gravimetrik Jeoit Belirlemeye Katkısı","authors":"Selda Demir, Ramazan Alpay Abbak, H. T. A. Il","doi":"10.29128/geomatik.403776","DOIUrl":"https://doi.org/10.29128/geomatik.403776","url":null,"abstract":"Gravimetrik jeoit belirlemede global yerpotansiyel modellerinden, sayisal yukseklik modellerinden ve yersel gravite gozlemlerinden yararlanilir. Yeryuvarinin tumune homojen olarak yayilmis gravite gozlemlerinin degerlendirilmesiyle global yerpotansiyel modeller uretilir. Global yerpotansiyel modellerin dogrulugu, bu modeller kullanilarak olusturulacak calismalarin basarisini dogrudan etkileyecektir. Bu uygulamada yakin tarihlerde CHAMP, GRACE ve GOCE uydu verileri yardimiyla olusturulan yeni nesil global yerpotansiyel modellerinden turetilen jeoit ondulasyonlari, GPS/Nivelman verilerinden elde edilen eslenikleri ile karsilastirilip secilen guncel global yerpotansiyel modellerinin dogruluklari bolgesel olarak degerlendirilmistir. Ele alinan yeni nesil global yerpotansiyel modeller kullanilarak KTH teknigi ile Konya Kapali Havzasinda 12 adet gravimetrik jeoit modeli olusturulmus ve olusturulan her bir model 7 parametreli benzerlik donusumu yardimiyla GPS/Nivelman verileri kullanilarak karsilastirilmistir. Sonuc olarak yeni nesil global yerpotansiyel modelinin dogrulugunun hesaplanan gravimetrik jeoit modelinin dogruluguna yaptigi katkilar sayisal anlamda ortaya konmustur.","PeriodicalId":33776,"journal":{"name":"Geomatik","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87053356","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-08-01DOI: 10.29128/geomatik.378123
Mehmet Ali Akgül
Taskin alaninin tespit edilmesi calismalarinda uzaktan algilama yontemleri siklikla kullanilmaktadir. Yagisi meydana getiren bulutlarin taskin aninda ve sonrasinda da devam etmesi optik goruntuleme yapan uydularin taskin alanini tespit etmesinde yetersiz kalmasina sebep olmakta, bu eksiklik ise radar uydulari ile giderilebilmektedir. Bu calismada, taskin alaninin tespit edilmesi ve taskin surecinin izlenmesi amaciyla SAR (Sythetic Aperture Radar, Sentetik Aciklikli Radar) uydularindan olan Sentinel-1 uydusunun kullanilma olanaklari arastirilmistir. Calisma, Aralik 2016-Ocak 2017 tarihleri arasinda Mersin ilinde meydana gelen taskinda en cok etkilenen bolgelerden biri olan, Berdan ovasinda mevcut eski Aynaz batakliginda yurutulmustur. Sentinel-1 uydusuna ait, 24.12.2016-28.01.2017 tarihleri arasinda bolgeyi kapsayan 12 adet verinin tamami analiz edilerek taskinin kapladigi alanlar hesaplanmistir. Ayrica fotogrametrik haritalardan bu calisma icin uretilen sayisal arazi modeli (DEM) yardimiyla calisma alaninin kot-alan-hacim grafigi cikarilmistir. Bu grafik ve hesaplanan taskin alanlari yardimi ile uydu verisinin oldugu her gun icin taskin hacimleri ve taskin kotlari uretilmis ve grafiklendirilmistir. Calismada, taskinin yayiliminin en buyuk tarih 05.01.2017 olarak tespit edilmis, bu tarihte taskin alani 715.02 ha ve taskin hacmi ise 4.23 hm 3 olarak bulunmustur. Calisma neticesinde, taskin aninda ve sonrasinda mevcut kotu hava sartlarindan etkilenmeyen Sentinel-1 uydu verilerinin taskin calismalarinda kullanilabilecegi sonucunu varilmistir.
{"title":"Sentetik Açıklıklı Radar verilerinin Taşkın Çalışmalarında Kullanılması: Berdan Ovası Taşkını","authors":"Mehmet Ali Akgül","doi":"10.29128/geomatik.378123","DOIUrl":"https://doi.org/10.29128/geomatik.378123","url":null,"abstract":"Taskin alaninin tespit edilmesi calismalarinda uzaktan algilama yontemleri siklikla kullanilmaktadir. Yagisi meydana getiren bulutlarin taskin aninda ve sonrasinda da devam etmesi optik goruntuleme yapan uydularin taskin alanini tespit etmesinde yetersiz kalmasina sebep olmakta, bu eksiklik ise radar uydulari ile giderilebilmektedir. Bu calismada, taskin alaninin tespit edilmesi ve taskin surecinin izlenmesi amaciyla SAR (Sythetic Aperture Radar, Sentetik Aciklikli Radar) uydularindan olan Sentinel-1 uydusunun kullanilma olanaklari arastirilmistir. Calisma, Aralik 2016-Ocak 2017 tarihleri arasinda Mersin ilinde meydana gelen taskinda en cok etkilenen bolgelerden biri olan, Berdan ovasinda mevcut eski Aynaz batakliginda yurutulmustur. Sentinel-1 uydusuna ait, 24.12.2016-28.01.2017 tarihleri arasinda bolgeyi kapsayan 12 adet verinin tamami analiz edilerek taskinin kapladigi alanlar hesaplanmistir. Ayrica fotogrametrik haritalardan bu calisma icin uretilen sayisal arazi modeli (DEM) yardimiyla calisma alaninin kot-alan-hacim grafigi cikarilmistir. Bu grafik ve hesaplanan taskin alanlari yardimi ile uydu verisinin oldugu her gun icin taskin hacimleri ve taskin kotlari uretilmis ve grafiklendirilmistir. Calismada, taskinin yayiliminin en buyuk tarih 05.01.2017 olarak tespit edilmis, bu tarihte taskin alani 715.02 ha ve taskin hacmi ise 4.23 hm 3 olarak bulunmustur. Calisma neticesinde, taskin aninda ve sonrasinda mevcut kotu hava sartlarindan etkilenmeyen Sentinel-1 uydu verilerinin taskin calismalarinda kullanilabilecegi sonucunu varilmistir.","PeriodicalId":33776,"journal":{"name":"Geomatik","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84477617","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-08-01DOI: 10.29128/GEOMATIK.369553
H. M. Yilmaz, Ömer Mutluoğlu, Ali Ulvi̇, Aydan Yaman, Süleyman Sefa Bi̇lgi̇li̇oğlu
Gunumuzde bircok alanda uzaktan algilama ve fotogrametri teknikleri ile uretilen veriler kullanilmaktadir. Gelisen teknoloji ile birlikte gunumuzde uzaktan algilama ve fotogrametri ile uretilen verilerde, uretim platformu olarak insansiz hava araclari kullanilmaya baslanmistir. Dusuk maliyet, hiz, yuksek cozunurluk ve tekrarli ucus kabiliyeti sayesinde insansiz hava araclari kucuk alanlar icin tercih edilmektedir. Ayrica insansiz hava araclari, insanlarin girmesinin tehlikeli oldugu ve hassas davranilmasi gereken bircok alanda, kolaylikla olcum yapilmasini sagladigi icin tercih edilmektedir. Ortofoto goruntu; egiklik, donukluk ve yukseklik farkindan dolayi meydana gelen hatalarin duzeltildigi ve dik izdusum haline getirildigi sayisal goruntulerdir. Ortofoto goruntuler araziyi birebir olarak temsil ettigi icin bircok alanda altlik goruntu olarak kullanilmaktadir. Bu nedenle kullanilan ortofoto goruntunun dogrulugu yapilan isin dogruluguna birebir etki yapmaktadir. Bu calismada Aksaray Universitesi kampusunun hava fotograflari Insansiz Hava Araci (IHA) ile cekilmis ve bu fotograflar kullanilarak kampus alaninin ortofotosu elde edilmistir. Elde edilen sonuclar insansiz hava araclarinin kucuk boyutlu alanlar icin beklenen dogrulugu sagladigi gorulmustur.
{"title":"İnsansız Hava Aracı İle Ortofoto Üretimi Ve Aksaray Üniversitesi Kampüsü Örneği","authors":"H. M. Yilmaz, Ömer Mutluoğlu, Ali Ulvi̇, Aydan Yaman, Süleyman Sefa Bi̇lgi̇li̇oğlu","doi":"10.29128/GEOMATIK.369553","DOIUrl":"https://doi.org/10.29128/GEOMATIK.369553","url":null,"abstract":"Gunumuzde bircok alanda uzaktan algilama ve fotogrametri teknikleri ile uretilen veriler kullanilmaktadir. Gelisen teknoloji ile birlikte gunumuzde uzaktan algilama ve fotogrametri ile uretilen verilerde, uretim platformu olarak insansiz hava araclari kullanilmaya baslanmistir. Dusuk maliyet, hiz, yuksek cozunurluk ve tekrarli ucus kabiliyeti sayesinde insansiz hava araclari kucuk alanlar icin tercih edilmektedir. Ayrica insansiz hava araclari, insanlarin girmesinin tehlikeli oldugu ve hassas davranilmasi gereken bircok alanda, kolaylikla olcum yapilmasini sagladigi icin tercih edilmektedir. Ortofoto goruntu; egiklik, donukluk ve yukseklik farkindan dolayi meydana gelen hatalarin duzeltildigi ve dik izdusum haline getirildigi sayisal goruntulerdir. Ortofoto goruntuler araziyi birebir olarak temsil ettigi icin bircok alanda altlik goruntu olarak kullanilmaktadir. Bu nedenle kullanilan ortofoto goruntunun dogrulugu yapilan isin dogruluguna birebir etki yapmaktadir. Bu calismada Aksaray Universitesi kampusunun hava fotograflari Insansiz Hava Araci (IHA) ile cekilmis ve bu fotograflar kullanilarak kampus alaninin ortofotosu elde edilmistir. Elde edilen sonuclar insansiz hava araclarinin kucuk boyutlu alanlar icin beklenen dogrulugu sagladigi gorulmustur.","PeriodicalId":33776,"journal":{"name":"Geomatik","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77148832","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-08-01DOI: 10.29128/GEOMATIK.364219
Ferruh Yilmazturk, N. U. Terzi
Bu calismada, statik yada yari statik yukleme deneylerinde yapi elemanlarinin deformasyon davranislarini gercek zamana yakin (<1 sn) belirleyebilmek icin gelistirilen fotogrametrik bir sistem anlatilmistir. Sistem yazilim ve donanim olmak uzere iki bilesenden olusmaktadir. Donanim bileseni 3 video kamerali goruntu elde etme sistemini, yazilim bileseni de elde edilen goruntulerin fotogrametrik olarak degerlendirilip konum bilgisinin uretilmesini icerir. Sistemin olcme islemi, uc kameraya ait ic ve dis yoneltme parametrelerinin belirlendigi sistem kalibrasyonu ve sonra bu kalibrasyon parametreleri yardimiyla, tanimlanabilen zaman araliklarinda ya da her bir yukleme uygulamasindan sonra yapi elemani uzerindeki isaretli noktalarin 3B koordinatlarinin hesaplanmasi ilkesine dayanir. Test amaciyla, sistem gomulu esnek borularin ve celik bir kirisin yuk testi deneylerinde kullanilmistir. Deneylerde insaat muhendisligi klasik olcme aletleri de kullanilmis ve her iki olcme sisteminden elde edilen sonuclarin kiyaslamasi, fotogrametrik sistemin dogru ve guvenilir bir olcme sistemi oldugunu gostermistir.
{"title":"İnşaat Mühendisliği Malzeme Testi Uygulamaları İçin Fotogrametrik Bir Sistem Tasarımı","authors":"Ferruh Yilmazturk, N. U. Terzi","doi":"10.29128/GEOMATIK.364219","DOIUrl":"https://doi.org/10.29128/GEOMATIK.364219","url":null,"abstract":"Bu calismada, statik yada yari statik yukleme deneylerinde yapi elemanlarinin deformasyon davranislarini gercek zamana yakin (<1 sn) belirleyebilmek icin gelistirilen fotogrametrik bir sistem anlatilmistir. Sistem yazilim ve donanim olmak uzere iki bilesenden olusmaktadir. Donanim bileseni 3 video kamerali goruntu elde etme sistemini, yazilim bileseni de elde edilen goruntulerin fotogrametrik olarak degerlendirilip konum bilgisinin uretilmesini icerir. Sistemin olcme islemi, uc kameraya ait ic ve dis yoneltme parametrelerinin belirlendigi sistem kalibrasyonu ve sonra bu kalibrasyon parametreleri yardimiyla, tanimlanabilen zaman araliklarinda ya da her bir yukleme uygulamasindan sonra yapi elemani uzerindeki isaretli noktalarin 3B koordinatlarinin hesaplanmasi ilkesine dayanir. Test amaciyla, sistem gomulu esnek borularin ve celik bir kirisin yuk testi deneylerinde kullanilmistir. Deneylerde insaat muhendisligi klasik olcme aletleri de kullanilmis ve her iki olcme sisteminden elde edilen sonuclarin kiyaslamasi, fotogrametrik sistemin dogru ve guvenilir bir olcme sistemi oldugunu gostermistir.","PeriodicalId":33776,"journal":{"name":"Geomatik","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79098870","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-08-01DOI: 10.29128/GEOMATIK.376253
Çigdem Çörek Öztaş, Şule Karaaslan
Kentsel ve kirsal alanlarda ortaya cikan degisiklikleri anlama, takip etme ve planlama cabalarinin bir sonucu olarak ozellikle 2000 li yillarla birlikte Cografi Bilgi Sistemi (CBS) teknolojisi kullanilmaya baslanmistir. CBS cesitli verilerin butunlestirilmesini ve planlamasini saglayarak kentsel ve kirsal alanlarin siniflandirilmasi ve planlanmasi asamalarinda onemli bir arac islevi gorebilir. Bu calismanin da konusu olan kirsal alanlar uzerinde baski gun gectikce artmakta, kir ve kirsal alan siniflandirmalari da degisiklige ugramaktadir. Turkiye’de genel egilime ek olarak 2012 yilinda yururluge giren 6360 Sayili Kanun ile birlikte, yerel yonetim sistemi koklu degisimlere sahne olmustur. Kanun’la buyuksehir belediyesi sayisi 30’a cikarilmis, buyuksehir belediyelerinde koy tuzel kisiliklerine son verilmis, koyler mahalle statusu kazanarak kent siniflandirmasi altinda tanimlanmis; kir-kent ayrimi ortadan kaldirilmistir. Bu nedenle, bu calismada, buyuksehirler icerisindeki her bir yerlesimin yeknesak bir butun olmadigi; icerisinde kentsel alanlar ve farkli duzeylerde kirsal alanlar barindirdigi ilce duzeyinde ortaya konmaktadir. Bu calisma, 30 buyuksehir kapsaminda ve 519 ilcede ilk kez ilce duzeyinde verilerle, yerlesimlerin farkli niteliklerini ortaya koymak uzere Cografi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanilarak analiz calismasi gerceklestirilmis oncu bir calismadir.
{"title":"Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) İle İlçeler Düzeyinde Kırsallık Kademelerinin Hazırlanmasına Yönelik Bir Yöntem Önerisi","authors":"Çigdem Çörek Öztaş, Şule Karaaslan","doi":"10.29128/GEOMATIK.376253","DOIUrl":"https://doi.org/10.29128/GEOMATIK.376253","url":null,"abstract":"Kentsel ve kirsal alanlarda ortaya cikan degisiklikleri anlama, takip etme ve planlama cabalarinin bir sonucu olarak ozellikle 2000 li yillarla birlikte Cografi Bilgi Sistemi (CBS) teknolojisi kullanilmaya baslanmistir. CBS cesitli verilerin butunlestirilmesini ve planlamasini saglayarak kentsel ve kirsal alanlarin siniflandirilmasi ve planlanmasi asamalarinda onemli bir arac islevi gorebilir. Bu calismanin da konusu olan kirsal alanlar uzerinde baski gun gectikce artmakta, kir ve kirsal alan siniflandirmalari da degisiklige ugramaktadir. Turkiye’de genel egilime ek olarak 2012 yilinda yururluge giren 6360 Sayili Kanun ile birlikte, yerel yonetim sistemi koklu degisimlere sahne olmustur. Kanun’la buyuksehir belediyesi sayisi 30’a cikarilmis, buyuksehir belediyelerinde koy tuzel kisiliklerine son verilmis, koyler mahalle statusu kazanarak kent siniflandirmasi altinda tanimlanmis; kir-kent ayrimi ortadan kaldirilmistir. Bu nedenle, bu calismada, buyuksehirler icerisindeki her bir yerlesimin yeknesak bir butun olmadigi; icerisinde kentsel alanlar ve farkli duzeylerde kirsal alanlar barindirdigi ilce duzeyinde ortaya konmaktadir. Bu calisma, 30 buyuksehir kapsaminda ve 519 ilcede ilk kez ilce duzeyinde verilerle, yerlesimlerin farkli niteliklerini ortaya koymak uzere Cografi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanilarak analiz calismasi gerceklestirilmis oncu bir calismadir.","PeriodicalId":33776,"journal":{"name":"Geomatik","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88866321","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-08-01DOI: 10.29128/geomatik.376964
Servet Yaprak
Jeodezinin en onemli gorevlerinden biri fiziksel yeryuzu uzerindeki dogal ve yapay detaylarin uc boyutlu konumsal bilgilerini uretmektir. Yeryuzu uzerindeki konum bilgileri daha once tesis edilmis olan yatay ve dusey kontrol noktalari ve Global Navigation Satellite System (GNSS) Aglari ile elde edilir. Son yillarda konum bilgilerinin uretilmesinde GNSS alicilarinin kullanimi oldukca yayginlasmistir. Bununla birlikte GNSS sistemlerinden elde edilen yukseklik degeri olculen noktanin cekul egrisi boyunca referans elipsoidine olan uzakligini ifade eden elipsoidal yuksekliktir (h). Elipsoidal yukseklik geometrik bir deger olup fiziksel bir karsiligi yoktur, dolayisi ile gercek anlamda bir yuksekligi ifade etmez. Bu nedenle muhendislik problemlerimizin cozumu icin elipsoidal yuksekliklerin (h) ortometrik yukseklige (H) donusturulmesi gerekmektedir. Ortometrik yukseklik, yeryuzu uzerindeki bir noktanin cekul egrisi boyunca geoit yuzeyine olan uzakligidir. GNSS’ in etkin kullanimi icin hassas bir dusey kontrol agina ve cm hassasiyetinde belirlenmis geoit yuzeyine ihtiyac vardir. Hassas bir geoit yuzeyi olusturmak icin, oncelikle Uluslararasi standartlarda hassas nivelman aginin olusturulmasi, yeterli siklikta gravite olculerinin yapilmasi, mareograf istasyonlarindan ortalama deniz seviyesi verisinin elde edilmesi ve olculerin dengelenmesi gerekmektedir. Bilindigi gibi ulkemize ait mevcut dusey kontrol agimiz (TUDKA) devam eden yol genisletme calismalari ve altyapi calismalari nedeni ile buyuk oranda tahrip olmustur. Buna ilave olarak bu agdan elde edilen geoit yuzeylerinin hassasiyeti ancak ±10 cm civarindadir. Sonuc olarak bizim DKA’ mizi yenileme ihtiyacimiz ortaya cikmistir. Bu nedenle bu calismada Amerikan Federal Geodetic Control Komite (FGCC) Standartlari cercevesinde gerceklestirilmis Ikici Derece Birinci Sinif bir ulusal dusey kontrol agindan hareketle Uluslararasi ve ulusal DKA’ larinin tesisi ve nivelman olculerinin gerceklestirilmesinde dikkat edilecek konular aciklanmistir.
{"title":"Uluslararası Standartlarda İkinci Derece Birinci Sınıf Bir Ulusal Düşey Kontrol Ağının Tesis ve Ölçü Esasları","authors":"Servet Yaprak","doi":"10.29128/geomatik.376964","DOIUrl":"https://doi.org/10.29128/geomatik.376964","url":null,"abstract":"Jeodezinin en onemli gorevlerinden biri fiziksel yeryuzu uzerindeki dogal ve yapay detaylarin uc boyutlu konumsal bilgilerini uretmektir. Yeryuzu uzerindeki konum bilgileri daha once tesis edilmis olan yatay ve dusey kontrol noktalari ve Global Navigation Satellite System (GNSS) Aglari ile elde edilir. Son yillarda konum bilgilerinin uretilmesinde GNSS alicilarinin kullanimi oldukca yayginlasmistir. Bununla birlikte GNSS sistemlerinden elde edilen yukseklik degeri olculen noktanin cekul egrisi boyunca referans elipsoidine olan uzakligini ifade eden elipsoidal yuksekliktir (h). Elipsoidal yukseklik geometrik bir deger olup fiziksel bir karsiligi yoktur, dolayisi ile gercek anlamda bir yuksekligi ifade etmez. Bu nedenle muhendislik problemlerimizin cozumu icin elipsoidal yuksekliklerin (h) ortometrik yukseklige (H) donusturulmesi gerekmektedir. Ortometrik yukseklik, yeryuzu uzerindeki bir noktanin cekul egrisi boyunca geoit yuzeyine olan uzakligidir. GNSS’ in etkin kullanimi icin hassas bir dusey kontrol agina ve cm hassasiyetinde belirlenmis geoit yuzeyine ihtiyac vardir. Hassas bir geoit yuzeyi olusturmak icin, oncelikle Uluslararasi standartlarda hassas nivelman aginin olusturulmasi, yeterli siklikta gravite olculerinin yapilmasi, mareograf istasyonlarindan ortalama deniz seviyesi verisinin elde edilmesi ve olculerin dengelenmesi gerekmektedir. Bilindigi gibi ulkemize ait mevcut dusey kontrol agimiz (TUDKA) devam eden yol genisletme calismalari ve altyapi calismalari nedeni ile buyuk oranda tahrip olmustur. Buna ilave olarak bu agdan elde edilen geoit yuzeylerinin hassasiyeti ancak ±10 cm civarindadir. Sonuc olarak bizim DKA’ mizi yenileme ihtiyacimiz ortaya cikmistir. Bu nedenle bu calismada Amerikan Federal Geodetic Control Komite (FGCC) Standartlari cercevesinde gerceklestirilmis Ikici Derece Birinci Sinif bir ulusal dusey kontrol agindan hareketle Uluslararasi ve ulusal DKA’ larinin tesisi ve nivelman olculerinin gerceklestirilmesinde dikkat edilecek konular aciklanmistir.","PeriodicalId":33776,"journal":{"name":"Geomatik","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"80506529","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-08-01DOI: 10.29128/GEOMATIK.362179
Fırat Erdem, Mustafa Andaç Derinpınar, Rouhollah Nasirzadehdizaji, Selen Oy, D. Şeker, Bülent Bayram
Cevrenin korunmasi ve surdurulebilir kiyi gelistirme hedeflerine ulasmak icin kiyi alanlarinin izlenmesi gerekmektedir. Dogal cevre yonetimi, afet yonetimi, kiyi erozyonu incelemeleri, kati madde tasinimi ve kiyi morfodinamiklerinin modellemesi gibi farkli alanlarda kiyi cizgisi yaygin olarak kullanildigindan, kiyi cizgilerinin ozellikle uydu goruntulerinden cikarilmasi icin cesitli teknikler gelistirilmistir. Rastgele Orman algoritmasi gelistirilen bu tekniklerden bir tanesidir. Rastgele Orman Algoritmasi, karar agaclarina dayanan bir makine ogrenme metodudur. Karar agaclari, egitim verilerinin siniflarini analiz eder ve test verilerinin hangi sinifa ait oldugunu egitim verilerinden cikarttigi kurallara gore belirler. Sunulan calismada Terkos bolgesi, “Surdurulebilir Kiyi Alani Izleme Modeli Icin Insansiz Hava Araclari-LIDAR Teknolojilerinin Entegrasyonu- Uc Boyutlu Otomatik Kiyi Cizgisi Cikartilmasi ve Analizi: Istanbul-Terkos Ornegi” baslikli TUBITAK Projesi (Proje No: 115Y718) kapsaminda onerilen yontemin kullanilmasi amaciyla calisma alani olarak secilmistir. Bu calismada, Terkos Golu ve golun hemen yakininda yer aldigi bolgedeki Karadeniz sahilindeki kiyi cizgileri, 22 Temmuz 2016 tarihinde alinan Landsat-8 uydu goruntusune Rastgele Orman siniflandirma yontemi kullanilarak cikarilmistir. Uygulamada oncelikle uydu goruntusune on isleme uygulanmistir. Rastgele Orman algoritmasi ile siniflandirma islemi icin MATLAB platformu kullanilmistir. Rastgele Orman algoritmasi calisma bolgelerine ait goruntulerin farkli bant setlerine uygulanarak, siniflandirma islemi gerceklestirilmistir. Siniflandirma sonucunda kara ve su siniflari olmak uzere ikili goruntuler elde edilmistir. Uygulanan bant setleri NIR, R-G-B ve R-G-B-NIR'dir. Terkos Golu’ne ait elde edilen kiyi cizgilerinin dogruluklarini analiz etmek icin elle sayisallastirilan kiyi cizgileri referans alinarak alansal ve kiyi cizgisi bazinda karsilastirilmistir. Sonuclara bakildiginda, kiyi cizgisi cikariminda yakin kizil otesi bandini iceren goruntulerin en az hatali sonucu verdigi gorulmustur.
{"title":"Rastgele Orman Yöntemi Kullanılarak Kıyı Çizgisi Çıkarımı İstanbul Örneği","authors":"Fırat Erdem, Mustafa Andaç Derinpınar, Rouhollah Nasirzadehdizaji, Selen Oy, D. Şeker, Bülent Bayram","doi":"10.29128/GEOMATIK.362179","DOIUrl":"https://doi.org/10.29128/GEOMATIK.362179","url":null,"abstract":"Cevrenin korunmasi ve surdurulebilir kiyi gelistirme hedeflerine ulasmak icin kiyi alanlarinin izlenmesi gerekmektedir. Dogal cevre yonetimi, afet yonetimi, kiyi erozyonu incelemeleri, kati madde tasinimi ve kiyi morfodinamiklerinin modellemesi gibi farkli alanlarda kiyi cizgisi yaygin olarak kullanildigindan, kiyi cizgilerinin ozellikle uydu goruntulerinden cikarilmasi icin cesitli teknikler gelistirilmistir. Rastgele Orman algoritmasi gelistirilen bu tekniklerden bir tanesidir. Rastgele Orman Algoritmasi, karar agaclarina dayanan bir makine ogrenme metodudur. Karar agaclari, egitim verilerinin siniflarini analiz eder ve test verilerinin hangi sinifa ait oldugunu egitim verilerinden cikarttigi kurallara gore belirler. Sunulan calismada Terkos bolgesi, “Surdurulebilir Kiyi Alani Izleme Modeli Icin Insansiz Hava Araclari-LIDAR Teknolojilerinin Entegrasyonu- Uc Boyutlu Otomatik Kiyi Cizgisi Cikartilmasi ve Analizi: Istanbul-Terkos Ornegi” baslikli TUBITAK Projesi (Proje No: 115Y718) kapsaminda onerilen yontemin kullanilmasi amaciyla calisma alani olarak secilmistir. Bu calismada, Terkos Golu ve golun hemen yakininda yer aldigi bolgedeki Karadeniz sahilindeki kiyi cizgileri, 22 Temmuz 2016 tarihinde alinan Landsat-8 uydu goruntusune Rastgele Orman siniflandirma yontemi kullanilarak cikarilmistir. Uygulamada oncelikle uydu goruntusune on isleme uygulanmistir. Rastgele Orman algoritmasi ile siniflandirma islemi icin MATLAB platformu kullanilmistir. Rastgele Orman algoritmasi calisma bolgelerine ait goruntulerin farkli bant setlerine uygulanarak, siniflandirma islemi gerceklestirilmistir. Siniflandirma sonucunda kara ve su siniflari olmak uzere ikili goruntuler elde edilmistir. Uygulanan bant setleri NIR, R-G-B ve R-G-B-NIR'dir. Terkos Golu’ne ait elde edilen kiyi cizgilerinin dogruluklarini analiz etmek icin elle sayisallastirilan kiyi cizgileri referans alinarak alansal ve kiyi cizgisi bazinda karsilastirilmistir. Sonuclara bakildiginda, kiyi cizgisi cikariminda yakin kizil otesi bandini iceren goruntulerin en az hatali sonucu verdigi gorulmustur.","PeriodicalId":33776,"journal":{"name":"Geomatik","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85119935","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2018-08-01DOI: 10.29128/geomatik.376662
Süha Berberoğlu, Merve Şahingöz, M. Erdoğan, Cenk Donmez, Ahmet Çilek
Ulkemizde tarim ve tarima dayali sektorlerin daha etkin ve kârli olabilmesi guncel tarimsal tekniklerin disinda enformatik, konumsal bilgi sistemleri gibi bilisim teknolojileri yardimiyla planlanmasini ve yonetimini gerektirmektedir. Ozellikle turuncgil sektoru, sektorun surdurulebilirligini saglamak icin teknolojik sistemleri kullanilarak kaynak yonetimini saglayacak bir modele ihtiyac duyulmaktadir. Bu calismada, UA verileri ve CBS yontemleri kullanilarak, Icel ve Adana Il sinirlari icerisinde turuncgil uretim alanlari haritasinin uretilmesi, agac sayisi, turu, yasi ve verimliligi gibi uretim bilgilerin yani sira toprak, hidroloji ve iklim gibi cevresel kosullari iceren dinamik bir turuncgil yonetim modeli olusturulmasi amaclanmistir. Bu kapsamda yuksek yersel cozunure sahip uydu goruntuleri kullanilarak, turuncgil alanlarinin siniflamasi gerceklestirilmistir. Bu surecte turuncgil parselleri sayisallastirilmis ve parsellere ait bilgiler arazi calismalari ile elde edilerek CBS ortamina aktarilarak modele dahil edilmistir. Olusturulan veri tabani moduler sunucu uzerine kurulan ArcGIS Server Manager ortaminda harita ve ozellik servisleri olarak iki farkli temelde ele alinmistir. Harita servisleri veri tabaninin mevcut durumun ortaya konmasi asamasinda, ozellik servisler ise veri tabanina kullanicilar tarafindan yeni bilgi girisi/guncellemesi asamasinda kullanilmistir. ArcSDE servis yardimi ile kurumsal cografi veri tabani, SQL Server ile de ArcGIS Server Manager kullanilarak veri tabani yayinlanmaya baslanmistir. Bu veri tabani her iki servisler ile iliskilendirilerek ArcGIS API Silverlight teknolojisi ile sorgulama, istatistik, veri girisi ve web ara yuzu olusturulmustur. Ayrica, alana ait toprak, hidroloji ve iklim verilerinin de veri tabanina aktarilmasiyla, turuncgil alanlarinin konumsal olarak dagiliminin, cesitliliginin ve verimliliginin belirlenmesi, izlenmesi ve bunlarin birbirleriyle ve cevresel diger faktorlerle iliskilerinin analiz edilmesi ve cevresel risk (don olaylari) planlarinin olusturulmasi mumkun olmustur.
{"title":"Doğu Akdeniz’de Web-Tabanlı Turunçgil Bilgi Sistemi Oluşturulması","authors":"Süha Berberoğlu, Merve Şahingöz, M. Erdoğan, Cenk Donmez, Ahmet Çilek","doi":"10.29128/geomatik.376662","DOIUrl":"https://doi.org/10.29128/geomatik.376662","url":null,"abstract":"Ulkemizde tarim ve tarima dayali sektorlerin daha etkin ve kârli olabilmesi guncel tarimsal tekniklerin disinda enformatik, konumsal bilgi sistemleri gibi bilisim teknolojileri yardimiyla planlanmasini ve yonetimini gerektirmektedir. Ozellikle turuncgil sektoru, sektorun surdurulebilirligini saglamak icin teknolojik sistemleri kullanilarak kaynak yonetimini saglayacak bir modele ihtiyac duyulmaktadir. Bu calismada, UA verileri ve CBS yontemleri kullanilarak, Icel ve Adana Il sinirlari icerisinde turuncgil uretim alanlari haritasinin uretilmesi, agac sayisi, turu, yasi ve verimliligi gibi uretim bilgilerin yani sira toprak, hidroloji ve iklim gibi cevresel kosullari iceren dinamik bir turuncgil yonetim modeli olusturulmasi amaclanmistir. Bu kapsamda yuksek yersel cozunure sahip uydu goruntuleri kullanilarak, turuncgil alanlarinin siniflamasi gerceklestirilmistir. Bu surecte turuncgil parselleri sayisallastirilmis ve parsellere ait bilgiler arazi calismalari ile elde edilerek CBS ortamina aktarilarak modele dahil edilmistir. Olusturulan veri tabani moduler sunucu uzerine kurulan ArcGIS Server Manager ortaminda harita ve ozellik servisleri olarak iki farkli temelde ele alinmistir. Harita servisleri veri tabaninin mevcut durumun ortaya konmasi asamasinda, ozellik servisler ise veri tabanina kullanicilar tarafindan yeni bilgi girisi/guncellemesi asamasinda kullanilmistir. ArcSDE servis yardimi ile kurumsal cografi veri tabani, SQL Server ile de ArcGIS Server Manager kullanilarak veri tabani yayinlanmaya baslanmistir. Bu veri tabani her iki servisler ile iliskilendirilerek ArcGIS API Silverlight teknolojisi ile sorgulama, istatistik, veri girisi ve web ara yuzu olusturulmustur. Ayrica, alana ait toprak, hidroloji ve iklim verilerinin de veri tabanina aktarilmasiyla, turuncgil alanlarinin konumsal olarak dagiliminin, cesitliliginin ve verimliliginin belirlenmesi, izlenmesi ve bunlarin birbirleriyle ve cevresel diger faktorlerle iliskilerinin analiz edilmesi ve cevresel risk (don olaylari) planlarinin olusturulmasi mumkun olmustur.","PeriodicalId":33776,"journal":{"name":"Geomatik","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"86339919","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：