Meryem YILDIZ AYVAZ, Ö. Karadağ, Gözde Gür, Güneş Bolatli
Amaç: Araştırma, sağlık alanında eğitim gören öğrencilerinin etik duyarlılık düzeyleri ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı nitelikte gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki araştırmanın çalışma grubunu bir vakıf üniversitesinin Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, Tıp ve Diş Hekimliği Fakültesi’nde okuyan (N=251) lisans öğrencisi oluşturmuştur. Veriler ‘Sosyodemografik Özellikler Formu’ ve ‘Ahlaki Duyarlılık Anketi’ kullanılarak toplanmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20,0±18,9 olup; %29,9’u (n=75) hemşirelik bölümünde okumaktadır. Öğrencilerin, %70,5’i (n=177) daha önce herhangi bir etik ikilem yaşamadığını belirtmiştir. Çalışmada öğrencilerin Ahlaki Duyarlılık Anketi toplam puanı 89,41±28,04 olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin bölümleri ile etik duyarlılık puanları karşılaştırıldığında ise istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p> 0,05). Sonuç: Ölçeğin alt boyutlarına bakıldığında eğitim yılı arttıkça etik duyarlılık düzeyinin düştüğü belirlenmiştir. Sağlık alanı eğitim müfredatında ahlaki ve etik değerlerle ilişkili ders sayısının arttırılması önerilebilir.
{"title":"Sağlık Alanında Eğitim Gören Öğrencilerin Etik Duyarlılık Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler","authors":"Meryem YILDIZ AYVAZ, Ö. Karadağ, Gözde Gür, Güneş Bolatli","doi":"10.17942/sted.1217428","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1217428","url":null,"abstract":"Amaç: Araştırma, sağlık alanında eğitim gören öğrencilerinin etik duyarlılık düzeyleri ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı nitelikte gerçekleştirilmiştir. \u0000Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki araştırmanın çalışma grubunu bir vakıf üniversitesinin Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, Tıp ve Diş Hekimliği Fakültesi’nde okuyan (N=251) lisans öğrencisi oluşturmuştur. Veriler ‘Sosyodemografik Özellikler Formu’ ve ‘Ahlaki Duyarlılık Anketi’ kullanılarak toplanmıştır. \u0000Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20,0±18,9 olup; %29,9’u (n=75) hemşirelik bölümünde okumaktadır. Öğrencilerin, %70,5’i (n=177) daha önce herhangi bir etik ikilem yaşamadığını belirtmiştir. Çalışmada öğrencilerin Ahlaki Duyarlılık Anketi toplam puanı 89,41±28,04 olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin bölümleri ile etik duyarlılık puanları karşılaştırıldığında ise istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p> 0,05). \u0000Sonuç: Ölçeğin alt boyutlarına bakıldığında eğitim yılı arttıkça etik duyarlılık düzeyinin düştüğü belirlenmiştir. Sağlık alanı eğitim müfredatında ahlaki ve etik değerlerle ilişkili ders sayısının arttırılması önerilebilir.","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"42 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139837201","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
İnternet erişiminin artması ve dijital araçların sürekli gelişimi sayesinde, çevrimiçi araştırmalar veri toplama ve analiz süreçlerinde giderek daha önemli bir role bürünmüş, araştırma metodolojilerine yenilikçi bir boyut kazandırmıştır. Bu derleme makalesinde, dijital çağın araştırma metodolojileri üzerindeki etkisi ve çevrimiçi veri toplama süreçlerinin aşamaları incelenirken, pratik uygulama örnekleri sunulmaktadır. Giriş bölümünde, çevrimiçi veri toplama yöntemlerinin avantajları ve dezavantajları ele alınarak, bu yöntemlerin akademik araştırmalarda nasıl önemli bir role sahip olduğu vurgulanmaktadır. İlk bölüm, çevrimiçi araştırmalarda metodolojinin temel basamaklarını, araştırma tasarımından raporlamaya kadar her adımda karşılaşılabilecek sorunlar ve çözüm yollarını ayrıntılı bir şekilde ele almaktadır. İkinci bölüm, ücretsiz çevrimiçi veri toplama araçlarının kullanımına yönelik pratik örnekler ve adım adım rehberlerle, araştırmacılara etkili anket tasarımı ve uygulaması konusunda yol göstermektedir. Son bölüm, çevrimiçi anketlerin etik ilkeler çerçevesinde yürütülmesine odaklanarak, katılımcıların gizliliği, onam süreçleri ve veri güvenliği gibi konuları temel prensipler olarak ele almaktadır. Bu makale, teorik bilgilerin yanı sıra, çevrimiçi veri toplama süreçlerinde çalışacak araştırmacılara uygulamalı bir kılavuz sağlayarak, bu alanda etkili ve etik araştırmalar yapılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.
{"title":"Fundamentals of Online Data Collection: A Practical Guide for Methods and Approaches","authors":"Eray Öntaş, Baris Sezer, Pınar Okyay","doi":"10.17942/sted.1430097","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1430097","url":null,"abstract":"İnternet erişiminin artması ve dijital araçların sürekli gelişimi sayesinde, çevrimiçi araştırmalar veri toplama ve analiz süreçlerinde giderek daha önemli bir role bürünmüş, araştırma metodolojilerine yenilikçi bir boyut kazandırmıştır. Bu derleme makalesinde, dijital çağın araştırma metodolojileri üzerindeki etkisi ve çevrimiçi veri toplama süreçlerinin aşamaları incelenirken, pratik uygulama örnekleri sunulmaktadır. Giriş bölümünde, çevrimiçi veri toplama yöntemlerinin avantajları ve dezavantajları ele alınarak, bu yöntemlerin akademik araştırmalarda nasıl önemli bir role sahip olduğu vurgulanmaktadır. İlk bölüm, çevrimiçi araştırmalarda metodolojinin temel basamaklarını, araştırma tasarımından raporlamaya kadar her adımda karşılaşılabilecek sorunlar ve çözüm yollarını ayrıntılı bir şekilde ele almaktadır. İkinci bölüm, ücretsiz çevrimiçi veri toplama araçlarının kullanımına yönelik pratik örnekler ve adım adım rehberlerle, araştırmacılara etkili anket tasarımı ve uygulaması konusunda yol göstermektedir. Son bölüm, çevrimiçi anketlerin etik ilkeler çerçevesinde yürütülmesine odaklanarak, katılımcıların gizliliği, onam süreçleri ve veri güvenliği gibi konuları temel prensipler olarak ele almaktadır. Bu makale, teorik bilgilerin yanı sıra, çevrimiçi veri toplama süreçlerinde çalışacak araştırmacılara uygulamalı bir kılavuz sağlayarak, bu alanda etkili ve etik araştırmalar yapılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"91 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139838314","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Amaç: Bu çalışma gebelerin COVID-19’a ilişkin korku ve doğum öncesi bağlanma düzeylerini ve bunlar arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan araştırma, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde bulunan bir hastanenin Doğum ve Kadın Hastalıkları Poliklinikleri’ne başvuran 210 sağlıklı gebe ile yapılmıştır. Veriler “Gebe Tanılama Formu”, “Covid-19 Korkusu Ölçeği (KKÖ)” ve " Doğum Öncesi Anne Bağlanma Ölçeği (DÖABÖ)" ile toplanmıştır. Bulgular: Gebelerin KKÖ puan ortalaması 19,39±6,82 ve DÖABÖ puan ortalaması 74,57±8,31 idi. Gebelerin salgın sürecinde gebelik takibi/bakımı için hastaneye gelmeye korkması ve kendisinin/bebeğinin sağlığından endişelenmesi ile KKÖ puanları arasında fark istatistiksel olarak anlamlıydı (sırasıyla p=0,012; p=0,001). Gebelerin gebeliğini planlaması/istemesi ve gebelik izlemi/bakımı için düzenli olarak sağlık kurumuna gelmesi ile DÖABÖ puanları arasındaki fark da istatistiksel olarak anlamlıydı (sırasıyla p=0,032; p=0,003). Gebelerin KKÖ ile bağlanmaya harcanan zaman alt boyutu arasında çok zayıf düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulundu (r=0,192, p=0,005). Sonuç: Araştırmada gebelerin COVID-19’a ilişkin korkuları arttıkça doğum öncesi bağlanmaya harcadığı zamanın arttığı ortaya çıkmıştır.
{"title":"The Relationship of Pregnant Women’s Fear of Coronavırus with Antenatal Attachment","authors":"N. Baltacı, Emin Koç, Emel Odabaşoğlu","doi":"10.17942/sted.1179628","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1179628","url":null,"abstract":"Amaç: Bu çalışma gebelerin COVID-19’a ilişkin korku ve doğum öncesi bağlanma düzeylerini ve bunlar arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlamaktadır. \u0000Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan araştırma, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde bulunan bir hastanenin Doğum ve Kadın Hastalıkları Poliklinikleri’ne başvuran 210 sağlıklı gebe ile yapılmıştır. Veriler “Gebe Tanılama Formu”, “Covid-19 Korkusu Ölçeği (KKÖ)” ve \" Doğum Öncesi Anne Bağlanma Ölçeği (DÖABÖ)\" ile toplanmıştır. \u0000Bulgular: Gebelerin KKÖ puan ortalaması 19,39±6,82 ve DÖABÖ puan ortalaması 74,57±8,31 idi. Gebelerin salgın sürecinde gebelik takibi/bakımı için hastaneye gelmeye korkması ve kendisinin/bebeğinin sağlığından endişelenmesi ile KKÖ puanları arasında fark istatistiksel olarak anlamlıydı (sırasıyla p=0,012; p=0,001). Gebelerin gebeliğini planlaması/istemesi ve gebelik izlemi/bakımı için düzenli olarak sağlık kurumuna gelmesi ile DÖABÖ puanları arasındaki fark da istatistiksel olarak anlamlıydı (sırasıyla p=0,032; p=0,003). Gebelerin KKÖ ile bağlanmaya harcanan zaman alt boyutu arasında çok zayıf düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulundu (r=0,192, p=0,005). \u0000Sonuç: Araştırmada gebelerin COVID-19’a ilişkin korkuları arttıkça doğum öncesi bağlanmaya harcadığı zamanın arttığı ortaya çıkmıştır.","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131221119","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Amaç: Probleme Dayalı Öğrenim, bir senaryo temelinde saptanan sağlık sorunlarının çözümlenmesine yönelik çalışma sürecinde önceki bilgilerin kullanılması ve öğrencilerin gereksinim duydukları konuların belirlenmesi, öğrenilmesi ve tartışılması temeline dayanan aktif eğitim yöntemidir. Bu çalışmanın amacı, Probleme Dayalı Öğrenim oturumlarına katılan dönem 1, 2 ve 3 öğrencileri ile eğitim yönlendiricilerinin Probleme Dayalı Öğrenim süreci ile ilgili görüş ve önerilerini değerlendirmektir. Yöntem: Bu amaçla eğitim yönlendiricilerine 4 Liketten (toplam 20 madde) ve açık uçlu değerlendirmelerden oluşan “Probleme Dayalı Öğrenim Süreci Geri Bildirim Formu”, Tıp fakültesi öğrencilerine ise “Probleme Dayalı Öğrenim Oturumları Öğrenci Geri Bildirim Formu” dağıtılmıştır. Bulgular: Eğitim yönlendiricileri en yüksek puanı yönlendirici bilgi notu liketinde “Senaryodaki sorulara ilişkin açıklamalar ve/veya hatırlatmalar Probleme Dayalı Öğrenim sürecini yönlendirmede yararlı olmuştur” maddesine (%71,8) vermiştir. En düşük puan ise senaryo liketinde “Öğrenciyi, bilgiyi değişik öğrenme kaynaklarından araştırmaya teşvik etmiştir” maddesi almıştır (%30,8). Geri bildirimler sonucunda öğrenciler, en yüksek puanı eğitim kategorisinde “Yönlendirici etkili geri bildirimler vermekteydi” (%98,2) sorusuna sağlamışlardır. En düşük puan “Senaryo ilgi çekiciydi” (%71,2) sorusuyla senaryo kategorisinde olmuştur. Sonuç: Çalışma verilerine göre eğitim yönlendiricileri ve öğrencilerden Probleme Dayalı Öğrenimle ilişkili olumlu yönde geri bildirimler alınmıştır. Bu geri bildirimler göz önünde bulundurularak öğrenim hedefleri ile uyumlu senaryolarla Probleme Dayalı Öğrenim oturumlarının geliştirilmesi düşünülmektedir.
{"title":"Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Yönlendiricilerinin ve Öğrencilerinin Probleme Dayalı Öğrenme Uygulamasına İlişkin Geri Bildirimlerinin Değerlendirilmesi","authors":"Salih Maçi̇n, Rugıyya Samadzade, Senanur Aydoğan","doi":"10.17942/sted.1185160","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1185160","url":null,"abstract":"Amaç: Probleme Dayalı Öğrenim, bir senaryo temelinde saptanan sağlık sorunlarının çözümlenmesine yönelik çalışma sürecinde önceki bilgilerin kullanılması ve öğrencilerin gereksinim duydukları konuların belirlenmesi, öğrenilmesi ve tartışılması temeline dayanan aktif eğitim yöntemidir. Bu çalışmanın amacı, Probleme Dayalı Öğrenim oturumlarına katılan dönem 1, 2 ve 3 öğrencileri ile eğitim yönlendiricilerinin Probleme Dayalı Öğrenim süreci ile ilgili görüş ve önerilerini değerlendirmektir. \u0000Yöntem: Bu amaçla eğitim yönlendiricilerine 4 Liketten (toplam 20 madde) ve açık uçlu değerlendirmelerden oluşan “Probleme Dayalı Öğrenim Süreci Geri Bildirim Formu”, Tıp fakültesi öğrencilerine ise “Probleme Dayalı Öğrenim Oturumları Öğrenci Geri Bildirim Formu” dağıtılmıştır. \u0000Bulgular: Eğitim yönlendiricileri en yüksek puanı yönlendirici bilgi notu liketinde “Senaryodaki sorulara ilişkin açıklamalar ve/veya hatırlatmalar Probleme Dayalı Öğrenim sürecini yönlendirmede yararlı olmuştur” maddesine (%71,8) vermiştir. En düşük puan ise senaryo liketinde “Öğrenciyi, bilgiyi değişik öğrenme kaynaklarından araştırmaya teşvik etmiştir” maddesi almıştır (%30,8). Geri bildirimler sonucunda öğrenciler, en yüksek puanı eğitim kategorisinde “Yönlendirici etkili geri bildirimler vermekteydi” (%98,2) sorusuna sağlamışlardır. En düşük puan “Senaryo ilgi çekiciydi” (%71,2) sorusuyla senaryo kategorisinde olmuştur. \u0000Sonuç: Çalışma verilerine göre eğitim yönlendiricileri ve öğrencilerden Probleme Dayalı Öğrenimle ilişkili olumlu yönde geri bildirimler alınmıştır. Bu geri bildirimler göz önünde bulundurularak öğrenim hedefleri ile uyumlu senaryolarla Probleme Dayalı Öğrenim oturumlarının geliştirilmesi düşünülmektedir.","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"28 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128763953","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Amaç: Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinde klasik ve senaryo temelli etik eğitiminin etkinlik düzeyinin ve etik duyarlılığın incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırma, tek grupta ön test-ara test-son test deneme modeli ile yapılmış olup, 100 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, “Tanıtıcı Bilgi Formu”, “Hemşirelikte Etik Eğitiminin Etkinliğini Değerlendirme Ölçeği” ve “Hemşirelik Öğrencileri İçin Uyarlanmış Etik Duyarlılık Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Çalışmada, bir ders döneminin yarısına kadar hemşirelikte etik konuları içeren klasik eğitim verilmiş olup diğer yarısında ise etik karar vermeyi somutlaştırmak ve akılda kalıcılığı artırmak için yüz yüze vaka tartışmaları yapılmıştır. Verilerin analizinde, yüzdelik dağılımlar, ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Normal dağılıma sahip olmayan değişkenlerin iki grupta karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi, ikiden fazla grupta karşılaştırılmasında ise Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Normal dağılıma uygun olan ölçek puanlarına ilişkin grupların zaman içerisinde testlerdeki değişimi bağımlı gruplarda t testi (Paired Samples t Test) ve tekrarlı ölçümlerde ANOVA (Repeated Measures) kullanılarak test edilmiştir. Ayrıca, ölçeklerin güvenilirliğini değerlendirmek için Cronbach Alfa katsayısı hesaplanmıştır. Bulgular: Hemşirelik öğrencilerinin etik duyarlılık ölçeğinin toplam puanı klasik+senaryo temelli eğitim sonrası, klasik eğitimden daha yüksek çıkarak istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur (p=0,001). Etik dersi almadan önce kız öğrencilerin etik duyarlılık ölçeği puanı erkek öğrencilere göre anlamlı derecede yüksek çıkmıştır (p
{"title":"Hemşirelik Öğrencilerinde Klasik ve Senaryo Temelli Etik Eğitiminin Etkinlik Düzeyinin ve Etik Duyarlılığın İncelenmesi","authors":"Şirin Çeli̇kkanat, Kamile Akça, Zeynep Güngörmüş","doi":"10.17942/sted.1146562","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1146562","url":null,"abstract":"Amaç: Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinde klasik ve senaryo temelli etik eğitiminin etkinlik düzeyinin ve etik duyarlılığın incelenmesi amacıyla yapılmıştır. \u0000 \u0000Yöntem: Araştırma, tek grupta ön test-ara test-son test deneme modeli ile yapılmış olup, 100 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, “Tanıtıcı Bilgi Formu”, “Hemşirelikte Etik Eğitiminin Etkinliğini Değerlendirme Ölçeği” ve “Hemşirelik Öğrencileri İçin Uyarlanmış Etik Duyarlılık Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Çalışmada, bir ders döneminin yarısına kadar hemşirelikte etik konuları içeren klasik eğitim verilmiş olup diğer yarısında ise etik karar vermeyi somutlaştırmak ve akılda kalıcılığı artırmak için yüz yüze vaka tartışmaları yapılmıştır. Verilerin analizinde, yüzdelik dağılımlar, ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Normal dağılıma sahip olmayan değişkenlerin iki grupta karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi, ikiden fazla grupta karşılaştırılmasında ise Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Normal dağılıma uygun olan ölçek puanlarına ilişkin grupların zaman içerisinde testlerdeki değişimi bağımlı gruplarda t testi (Paired Samples t Test) ve tekrarlı ölçümlerde ANOVA (Repeated Measures) kullanılarak test edilmiştir. Ayrıca, ölçeklerin güvenilirliğini değerlendirmek için Cronbach Alfa katsayısı hesaplanmıştır. \u0000 \u0000Bulgular: Hemşirelik öğrencilerinin etik duyarlılık ölçeğinin toplam puanı klasik+senaryo temelli eğitim sonrası, klasik eğitimden daha yüksek çıkarak istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur (p=0,001). Etik dersi almadan önce kız öğrencilerin etik duyarlılık ölçeği puanı erkek öğrencilere göre anlamlı derecede yüksek çıkmıştır (p","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"355 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115933879","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Yusuf Samir Hasanli, Şirin ERGÜDEN KENDİRLİNAN, Meral Türk
Çok tehlikeli sektör kategorisinde yer alan gemi söküm tesislerinde çalışan işçiler birçok tehlike ve mesleki risk faktörleri ile karşı karşıya kalmaktadır. Söküm işleri sırasında ortaya çıkan asbest, ağır metaller, organik kimyasallara maruz kalım durumunda işçilerde akciğer, böbrek, karaciğer gibi hayati organların ciddi hasar görmesi söz konusudur. Bu yüzden gemi söküm tesislerinde önleme ve koruma başta olmakla hastalık ortaya çıktıktan sonra mesleksel tanı değerlendirme sürecini yönetebilmek için iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları, endüstriyel hijyen analizleri, risk değerlendirmeleri, periyodik muayeneler son derece önemlidir. Dikkat çekmek istediğimiz vaka bir gemi söküm tesisinde işe başlamasının dördüncü ayında böbrek yetmezliği saptanan ve renal nakil yapıldıktan sonra böbrek yetmezliğinin yaptığı işten kaynaklanıp kaynaklanmadığının araştırılması için başvuran genç bir hastanın öyküsüdür. Bu olgu ile meslek hastalıklarının tanı sürecinde nedensellik ilişkisi kurmanın zorluklarına ve endüstriyel hijyenin önemine vurgu yapmak istedik.
{"title":"Bir Gemi Söküm İşçisi Örneği ile İş Hijyeninin Önemi ve Nedensellik İlişkisi Kurmanın Zorlukları","authors":"Yusuf Samir Hasanli, Şirin ERGÜDEN KENDİRLİNAN, Meral Türk","doi":"10.17942/sted.1195879","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1195879","url":null,"abstract":"Çok tehlikeli sektör kategorisinde yer alan gemi söküm tesislerinde çalışan işçiler birçok tehlike ve mesleki risk faktörleri ile karşı karşıya kalmaktadır. Söküm işleri sırasında ortaya çıkan asbest, ağır metaller, organik kimyasallara maruz kalım durumunda işçilerde akciğer, böbrek, karaciğer gibi hayati organların ciddi hasar görmesi söz konusudur. Bu yüzden gemi söküm tesislerinde önleme ve koruma başta olmakla hastalık ortaya çıktıktan sonra mesleksel tanı değerlendirme sürecini yönetebilmek için iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları, endüstriyel hijyen analizleri, risk değerlendirmeleri, periyodik muayeneler son derece önemlidir. Dikkat çekmek istediğimiz vaka bir gemi söküm tesisinde işe başlamasının dördüncü ayında böbrek yetmezliği saptanan ve renal nakil yapıldıktan sonra böbrek yetmezliğinin yaptığı işten kaynaklanıp kaynaklanmadığının araştırılması için başvuran genç bir hastanın öyküsüdür. Bu olgu ile meslek hastalıklarının tanı sürecinde nedensellik ilişkisi kurmanın zorluklarına ve endüstriyel hijyenin önemine vurgu yapmak istedik.","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"269 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123114423","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Amaç: Bu araştırmanın amacı sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı düzeyleri ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları, egzersiz alışkanlıkları ve egzersiz algıları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan araştırmaya 241 öğrenci katıldı. Anket formunda öğrencilerin demografik özellikleri, egzersiz alışkanlıkları ve günlük sedanter (hareketsiz) olarak geçirdikleri süre sorgulandı. Öğrencilerin sağlık okuryazarlığı, sağlıklı yaşam tarzı ve egzersiz algılarını değerlendirmek için sırasıyla Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 (TSOY-32), Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II (SYBDÖ-II) ve Egzersizin Yararları/Engelleri Ölçeği (EYEÖ) kullanıldı. Bulgular: Öğrencilerin TSOY-32 puan ortalaması 33,9±9,2 olup, öğrencilerin %46,0’ı yetersiz ve sorunlu/sınırlı ve %54,0’ı yeterli ve mükemmel sağlık okuryazarlığı düzeyindeydi. Öğrencilerin %80,5’inin düzenli bir egzersiz alışkanlığı yoktu ve %48,5’i yüksek seviyede sedanter yaşam tarzına sahipti. Öğrencilerin SYBDÖ-II puan ortalaması ve EYEÖ puan ortalaması sırasıyla 122,2±21,4 ve 119,6±14,1 idi. Egzersiz alışkanlığı olan öğrencilerin TSOY-32 puan ortalaması egzersiz alışkanlığı olmayan öğrencilere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksekti (p=0,001). THLS-32 puanı, HLBS-II ve EBBS toplam alt boyut puanları ile istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon gösterdi (p
{"title":"Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinde Sağlık Okuryazarlığı ile Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Egzersiz Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi","authors":"Hazal Yakut, Cemile BOZDEMİR ÖZEL","doi":"10.17942/sted.1257678","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1257678","url":null,"abstract":"Amaç: Bu araştırmanın amacı sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı düzeyleri ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları, egzersiz alışkanlıkları ve egzersiz algıları arasındaki ilişkiyi incelemektir. \u0000 \u0000Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan araştırmaya 241 öğrenci katıldı. Anket formunda öğrencilerin demografik özellikleri, egzersiz alışkanlıkları ve günlük sedanter (hareketsiz) olarak geçirdikleri süre sorgulandı. Öğrencilerin sağlık okuryazarlığı, sağlıklı yaşam tarzı ve egzersiz algılarını değerlendirmek için sırasıyla Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 (TSOY-32), Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II (SYBDÖ-II) ve Egzersizin Yararları/Engelleri Ölçeği (EYEÖ) kullanıldı. \u0000 \u0000Bulgular: Öğrencilerin TSOY-32 puan ortalaması 33,9±9,2 olup, öğrencilerin %46,0’ı yetersiz ve sorunlu/sınırlı ve %54,0’ı yeterli ve mükemmel sağlık okuryazarlığı düzeyindeydi. Öğrencilerin %80,5’inin düzenli bir egzersiz alışkanlığı yoktu ve %48,5’i yüksek seviyede sedanter yaşam tarzına sahipti. Öğrencilerin SYBDÖ-II puan ortalaması ve EYEÖ puan ortalaması sırasıyla 122,2±21,4 ve 119,6±14,1 idi. Egzersiz alışkanlığı olan öğrencilerin TSOY-32 puan ortalaması egzersiz alışkanlığı olmayan öğrencilere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksekti (p=0,001). THLS-32 puanı, HLBS-II ve EBBS toplam alt boyut puanları ile istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon gösterdi (p","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"41 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131191594","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Amaç: Bu çalışmanın amacı, periton diyalizi (PD) hastalarında uygulanan öz-yönetim programının hastaların bazı laboratuvar bulguları, sodyum ve fosfor tüketimi davranışlarına etkisini açıklamaktır. Gereç ve yöntem: Çalışmanın evrenini, Ocak-Mart 2020 tarihleri arasında Türkiye’nin batısında yer alan bir ildeki Üniversite Hastanesi Periton Diyalizi ünitesine ayaktan gelen 30 PD hastası oluşturmuştur. Bu çalışmada, ön test-son test deseni kullanılmıştır. Hastaların bazı laboratuvar bulguları, diyette sodyum ve fosfor alımı konusunda olumlu davranış değişikliği sağlamalarına yönelik öz yönetim programı uygulanmıştır. Çalışmada kullanılan anket formu iki bölümden oluşmuştur; 1. bölümde sosyo-demografik ve hastalığa ilişkin veriler, 2. bölümde ise sodyum ve fosfor alımına yönelik sorular yer almıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerin yanında, ön test-son test puan ortalamaları arasındaki farkı saptamaya yönelik olarak, paired simple t testi ve Mc Namer testi uygulanmıştır. Bulgular: Periton diyalizi hastalarında, girişim öncesi ve sonrası bazı laboratuvar bulguları (plazma sodyum, idrar sodyum, diyalizat sodyum, plazma fosfor, idrar fosfor, plazma kalsiyum) puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). Periton diyalizi hastalarında girişim öncesi ve sonrası sodyum ve fosfor alımına yönelik sorulara verilen yanıtlara bakıldığında; ön test-son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p>0,05). Sonuç: Periton diyalizi hastalarıyla yürütülen bu çalışma sonuçları, öz yönetim programının hastalarda bazı laboratuvar değerleri ve sodyum ve fosfor alımına yönelik olumlu değişimler yaratmadığını ortaya koymaktadır. Hastalarla daha uzun süre zaman geçirmeleri nedeniyle davranış değişikliği kazandırmada düzeyini artırmada hemşirelere önemli sorumluluklar düşmektedir.
{"title":"Periton Diyalizi Hastalarında Uygulanan Özyönetim Programının Hastaların Bazı Laboratuvar Bulguları, Sodyum ve Fosfor Tüketimi Davranışlarına Etkisi","authors":"Güler Nasuhbeyoğlu, Ezgi Karadağ, T. Çamsari","doi":"10.17942/sted.1188481","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1188481","url":null,"abstract":"Amaç: Bu çalışmanın amacı, periton diyalizi (PD) hastalarında uygulanan öz-yönetim programının hastaların bazı laboratuvar bulguları, sodyum ve fosfor tüketimi davranışlarına etkisini açıklamaktır. \u0000 \u0000Gereç ve yöntem: Çalışmanın evrenini, Ocak-Mart 2020 tarihleri arasında Türkiye’nin batısında yer alan bir ildeki Üniversite Hastanesi Periton Diyalizi ünitesine ayaktan gelen 30 PD hastası oluşturmuştur. Bu çalışmada, ön test-son test deseni kullanılmıştır. Hastaların bazı laboratuvar bulguları, diyette sodyum ve fosfor alımı konusunda olumlu davranış değişikliği sağlamalarına yönelik öz yönetim programı uygulanmıştır. Çalışmada kullanılan anket formu iki bölümden oluşmuştur; 1. bölümde sosyo-demografik ve hastalığa ilişkin veriler, 2. bölümde ise sodyum ve fosfor alımına yönelik sorular yer almıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerin yanında, ön test-son test puan ortalamaları arasındaki farkı saptamaya yönelik olarak, paired simple t testi ve Mc Namer testi uygulanmıştır. \u0000 \u0000Bulgular: Periton diyalizi hastalarında, girişim öncesi ve sonrası bazı laboratuvar bulguları (plazma sodyum, idrar sodyum, diyalizat sodyum, plazma fosfor, idrar fosfor, plazma kalsiyum) puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). Periton diyalizi hastalarında girişim öncesi ve sonrası sodyum ve fosfor alımına yönelik sorulara verilen yanıtlara bakıldığında; ön test-son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p>0,05). \u0000 \u0000Sonuç: Periton diyalizi hastalarıyla yürütülen bu çalışma sonuçları, öz yönetim programının hastalarda bazı laboratuvar değerleri ve sodyum ve fosfor alımına yönelik olumlu değişimler yaratmadığını ortaya koymaktadır. Hastalarla daha uzun süre zaman geçirmeleri nedeniyle davranış değişikliği kazandırmada düzeyini artırmada hemşirelere önemli sorumluluklar düşmektedir.","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"183 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121725297","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Amaç: Çalışma, menopoz dönemindeki kadınların yaşadıkları semptomların ve bu semptomlarla baş etme yöntemlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırma kesitsel tipte bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini, Kasım 2020 verilerine göre bir aile sağlığı merkezine kayıtlı 45-65 yaş arası 522 kadın oluşturmuştur. Örneklemi power analizi ile toplam 163 kişi olarak hesaplanmış ve 270 katılımcı ile tamamlanmıştır. Araştırma verileri tanımlayıcı bilgiler ve menopoza bağlı şikâyetler ve baş etme yöntemleri olmak üzere iki bölümden oluşan Tanıtıcı Bilgi Formu ve Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği (MSDÖ) ile toplanmıştır. Bulgular: Kadınların yaş ortalaması 55,8±5,4 (45-65) yıl olduğu; %81,1’inin 45-50 yaş aralığında menopoza girdiği saptanmıştır. Kadınların tamamının doğal yolla menopoza girdiği ve sadece %39,3’ünün menopozal döneme ilişkin bir eğitim aldığı saptanırken; kadınların %55,9’unun menopozu doğurganlığın sona ermesi olarak tanımladığı belirlenmiştir. Sonuç: Menopoz dönemine yönelik kadınların bilgi eksiklikleri tespit edilerek bu dönemde yaşanabilecek semptomlar ve baş etme yöntemleri ile ilgili eğitim programları planlanması, kırsal kesimde yaşayan ve hizmete ulaşamayan kadınların bulunduğu bölgede eğitim programları planlanması önerilmektedir.
{"title":"Symptoms Experienced by Women During Menopause and Coping Methods","authors":"Melike Kübra DARİCİ KOÇAN, Eda Cangöl","doi":"10.17942/sted.1106278","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1106278","url":null,"abstract":"Amaç: Çalışma, menopoz dönemindeki kadınların yaşadıkları semptomların ve bu semptomlarla baş etme yöntemlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. \u0000Yöntem: Araştırma kesitsel tipte bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini, Kasım 2020 verilerine göre bir aile sağlığı merkezine kayıtlı 45-65 yaş arası 522 kadın oluşturmuştur. Örneklemi power analizi ile toplam 163 kişi olarak hesaplanmış ve 270 katılımcı ile tamamlanmıştır. Araştırma verileri tanımlayıcı bilgiler ve menopoza bağlı şikâyetler ve baş etme yöntemleri olmak üzere iki bölümden oluşan Tanıtıcı Bilgi Formu ve Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği (MSDÖ) ile toplanmıştır. \u0000Bulgular: Kadınların yaş ortalaması 55,8±5,4 (45-65) yıl olduğu; %81,1’inin 45-50 yaş aralığında menopoza girdiği saptanmıştır. Kadınların tamamının doğal yolla menopoza girdiği ve sadece %39,3’ünün menopozal döneme ilişkin bir eğitim aldığı saptanırken; kadınların %55,9’unun menopozu doğurganlığın sona ermesi olarak tanımladığı belirlenmiştir. \u0000Sonuç: Menopoz dönemine yönelik kadınların bilgi eksiklikleri tespit edilerek bu dönemde yaşanabilecek semptomlar ve baş etme yöntemleri ile ilgili eğitim programları planlanması, kırsal kesimde yaşayan ve hizmete ulaşamayan kadınların bulunduğu bölgede eğitim programları planlanması önerilmektedir.","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"189 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126546346","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
İnfantın anne sütü dışındaki besinleri tüketmeye başladığı tamamlayıcı beslenme döneminde potansiyel alerjik besinlerin erken tüketimi oral toleransı indükleyerek besin alerjisi riskini azaltabilir. İnek sütü, yumurta, yer fıstığı ve balık kılavuzlarda yer alan ve öneri geliştirilen potansiyel olarak alerjik besinlerdendir. Ayrıca tamamlayıcı beslenmede glutene başlanması konusunda da öneri mevcuttur. Günümüzde potansiyel olarak alerjiye neden olabilecek besinlerin başlanma zamanı, artan besin alerjisi prevalanslarına paralel olarak değişiklik göstermiştir. Özellikle alerji riski yüksek olan infantlarda, bu besinlere başlama zamanı ile ilgili çeşitli kılavuz önerileri mevcuttur. Bu kılavuzlara göre tamamlayıcı beslenmede yumurta ve yer fıstığına 6. ayda başlanması besin alerjisi riskini azaltmaktadır. Ancak erken dönemde inek sütü ve balık tüketiminin alerji riski üzerinde anlamlı etkisi yoktur. Tahılların içerisinde en fazla buğdaydan üretilen besinler tüketilmektedir. Buğdayda bulunan gluten proteinine erken ya da geç başlanması ise çocukluk çağındaki çölyak prevalansını etkilememektedir. Bu konuda tamamlayıcı beslenmede daha geç tüketilmesi önerilen besinin neden olabileceği olumsuz sonuçlar dikkate alınarak öneri verilmelidir.
{"title":"Tamamlayıcı Beslenmede Potansiyel Alerjik Besinlere Başlama Zamanı ve Besin Alerjileri","authors":"Nursena Ersoy, Hülya Yardimci","doi":"10.17942/sted.1236166","DOIUrl":"https://doi.org/10.17942/sted.1236166","url":null,"abstract":"İnfantın anne sütü dışındaki besinleri tüketmeye başladığı tamamlayıcı beslenme döneminde potansiyel alerjik besinlerin erken tüketimi oral toleransı indükleyerek besin alerjisi riskini azaltabilir. İnek sütü, yumurta, yer fıstığı ve balık kılavuzlarda yer alan ve öneri geliştirilen potansiyel olarak alerjik besinlerdendir. Ayrıca tamamlayıcı beslenmede glutene başlanması konusunda da öneri mevcuttur. Günümüzde potansiyel olarak alerjiye neden olabilecek besinlerin başlanma zamanı, artan besin alerjisi prevalanslarına paralel olarak değişiklik göstermiştir. Özellikle alerji riski yüksek olan infantlarda, bu besinlere başlama zamanı ile ilgili çeşitli kılavuz önerileri mevcuttur. Bu kılavuzlara göre tamamlayıcı beslenmede yumurta ve yer fıstığına 6. ayda başlanması besin alerjisi riskini azaltmaktadır. Ancak erken dönemde inek sütü ve balık tüketiminin alerji riski üzerinde anlamlı etkisi yoktur. Tahılların içerisinde en fazla buğdaydan üretilen besinler tüketilmektedir. Buğdayda bulunan gluten proteinine erken ya da geç başlanması ise çocukluk çağındaki çölyak prevalansını etkilememektedir. Bu konuda tamamlayıcı beslenmede daha geç tüketilmesi önerilen besinin neden olabileceği olumsuz sonuçlar dikkate alınarak öneri verilmelidir.","PeriodicalId":341713,"journal":{"name":"STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi","volume":"28 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131337368","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：