Pub Date : 2023-11-07DOI: 10.20448/economy.v10i1.5118
Jamal Agouram, Jamaa Anoualigh, Ahmed Ait Bari, Mustapha Amzil
In this paper, we will use the econometric model and the price-level fiscal theory (PLFT), which looks at how the government surplus, debt, and inflation interact to apply a vector autoregression (VAR) model to the Moroccan economy. We first want to figure out how fiscal and monetary policy shocks affect the economy. The second thing we want to do is study how fiscal and monetary policy affects each other. So, the theoretical limits we used to determine our model are based on an FTPL framework. The general price level budget and Keynesian theories are not entirely wrong because of what we found. Also, the fact that most of the variation in inflation can be explained by changes in the money supply suggests that monetary policy works well in the Moroccan economy to control inflation. However, debt policy has little effect on this control. The government is worried about the level of public debt in Morocco because it positively affects the economy. Also, the positive effects over time should give the government confidence that the debt policy is working. So, debt dynamics still need to be a reason to worry because they would help the economy overall. Because it has a negligible effect on the economy immediately and lowers inflation, the government should pay less attention to the amount of debt and how quickly it grows.
{"title":"The fiscal theory of the price level: The case of Morocco","authors":"Jamal Agouram, Jamaa Anoualigh, Ahmed Ait Bari, Mustapha Amzil","doi":"10.20448/economy.v10i1.5118","DOIUrl":"https://doi.org/10.20448/economy.v10i1.5118","url":null,"abstract":"In this paper, we will use the econometric model and the price-level fiscal theory (PLFT), which looks at how the government surplus, debt, and inflation interact to apply a vector autoregression (VAR) model to the Moroccan economy. We first want to figure out how fiscal and monetary policy shocks affect the economy. The second thing we want to do is study how fiscal and monetary policy affects each other. So, the theoretical limits we used to determine our model are based on an FTPL framework. The general price level budget and Keynesian theories are not entirely wrong because of what we found. Also, the fact that most of the variation in inflation can be explained by changes in the money supply suggests that monetary policy works well in the Moroccan economy to control inflation. However, debt policy has little effect on this control. The government is worried about the level of public debt in Morocco because it positively affects the economy. Also, the positive effects over time should give the government confidence that the debt policy is working. So, debt dynamics still need to be a reason to worry because they would help the economy overall. Because it has a negligible effect on the economy immediately and lowers inflation, the government should pay less attention to the amount of debt and how quickly it grows.","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"115 16","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135541475","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-08-31DOI: 10.18778/1733-3180.34.05
Dawid Kozubek
Głównym celem artykułu jest określenie zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin w układach obwarzankowych. Zakres przestrzenny pracy dotyczy województwa wielkopolskiego, zakres czasowy obejmuje natomiast lata 2011 i 2021. Postępowanie badawcze służące realizacji głównego celu pracy składa się z trzech etapów. W pierwszym etapie dokonano charakterystyki społeczno-gospodarczej gmin obwarzankowych w województwie wielkopolskim. W drugim etapie pracy wskazano różnice i podobieństwa w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego między tymi gminami a miastami będącymi siedzibami tych gmin w zakresie przyjętych do badania kategorii: (1) ludność, (2) gospodarka, (3) infrastruktura społeczna, (4) infrastruktura techniczna i mieszkalnictwo oraz (5) kapitał ludzki i społeczny. W tym celu posłużono się wskaźnikiem syntetycznym Perkala (Ws), który obliczono oddzielnie dla zbioru gmin wiejskich i miejskich w badanym województwie, co umożliwiło przedstawienie pozycji analizowanych jednostek na tle gmin danego rodzaju. W ostatnim, trzecim etapie sformułowano wnioski końcowe na podstawie przedstawionej w pracy analizy porównawczej i podjęto dyskusję na temat rozpatrywanego zagadnienia. Przeprowadzone badania wskazują, że podstawowe różnice między gminami obwarzankowymi a miastami obejmują: (a) większą rozpiętość wewnętrzną wskaźnika syntetycznego Perkala (Ws) w zakresie przyjętych kategorii rozwojowych w gminach obwarzankowych niż w miastach; (b) większy wzrost ogólnej wartości wskaźnika syntetycznego Perkala (Ws) w gminach obwarzankowych niż w miastach; (c) większe zmiany pozycji na skali poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego w gminach obwarzankowych niż w miastach; (d) przeciętne skorelowanie ogólnego rozwoju społeczno-gospodarczego z kategorią kapitał ludzki w gminach obwarzankowych, a słabe w przypadku miast; (e) słabą współzależność między ogólnym rozwojem społeczno-gospodarczym a kategorią gospodarka w gminach obwarzankowych, a przeciętną w przypadku miast, a także (f) relatywnie wyższy poziom rozwoju gmin obwarzankowych niż miast w kategorii ludność, a niższy w pozostałych kategoriach. Z kolei podstawowe podobieństwa między gminami obwarzankowymi a miastami obejmują: (a) zbliżoną rozpiętość ogólnej wartości wskaźnika syntetycznego Perkala (Ws); (b) tendencję do wzrostu ogólnej wartości wskaźnika syntetycznego Perkala (Ws); (c) tendencję do zmiany pozycji na skali poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego; (d) przeciętne skorelowanie ogólnego rozwoju społeczno-gospodarczego z kategoriami infrastruktura techniczna i mieszkalnictwo oraz ludność, a także (e) słabą współzależność między ogólnym rozwojem społeczno-gospodarczym a kategorią infrastruktura społeczna.
{"title":"Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin w układach obwarzankowych w województwie wielkopolskim – analiza porównawcza","authors":"Dawid Kozubek","doi":"10.18778/1733-3180.34.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1733-3180.34.05","url":null,"abstract":"Głównym celem artykułu jest określenie zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin w układach obwarzankowych. Zakres przestrzenny pracy dotyczy województwa wielkopolskiego, zakres czasowy obejmuje natomiast lata 2011 i 2021. Postępowanie badawcze służące realizacji głównego celu pracy składa się z trzech etapów. W pierwszym etapie dokonano charakterystyki społeczno-gospodarczej gmin obwarzankowych w województwie wielkopolskim. W drugim etapie pracy wskazano różnice i podobieństwa w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego między tymi gminami a miastami będącymi siedzibami tych gmin w zakresie przyjętych do badania kategorii: (1) ludność, (2) gospodarka, (3) infrastruktura społeczna, (4) infrastruktura techniczna i mieszkalnictwo oraz (5) kapitał ludzki i społeczny. W tym celu posłużono się wskaźnikiem syntetycznym Perkala (Ws), który obliczono oddzielnie dla zbioru gmin wiejskich i miejskich w badanym województwie, co umożliwiło przedstawienie pozycji analizowanych jednostek na tle gmin danego rodzaju. W ostatnim, trzecim etapie sformułowano wnioski końcowe na podstawie przedstawionej w pracy analizy porównawczej i podjęto dyskusję na temat rozpatrywanego zagadnienia. Przeprowadzone badania wskazują, że podstawowe różnice między gminami obwarzankowymi a miastami obejmują: (a) większą rozpiętość wewnętrzną wskaźnika syntetycznego Perkala (Ws) w zakresie przyjętych kategorii rozwojowych w gminach obwarzankowych niż w miastach; (b) większy wzrost ogólnej wartości wskaźnika syntetycznego Perkala (Ws) w gminach obwarzankowych niż w miastach; (c) większe zmiany pozycji na skali poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego w gminach obwarzankowych niż w miastach; (d) przeciętne skorelowanie ogólnego rozwoju społeczno-gospodarczego z kategorią kapitał ludzki w gminach obwarzankowych, a słabe w przypadku miast; (e) słabą współzależność między ogólnym rozwojem społeczno-gospodarczym a kategorią gospodarka w gminach obwarzankowych, a przeciętną w przypadku miast, a także (f) relatywnie wyższy poziom rozwoju gmin obwarzankowych niż miast w kategorii ludność, a niższy w pozostałych kategoriach. Z kolei podstawowe podobieństwa między gminami obwarzankowymi a miastami obejmują: (a) zbliżoną rozpiętość ogólnej wartości wskaźnika syntetycznego Perkala (Ws); (b) tendencję do wzrostu ogólnej wartości wskaźnika syntetycznego Perkala (Ws); (c) tendencję do zmiany pozycji na skali poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego; (d) przeciętne skorelowanie ogólnego rozwoju społeczno-gospodarczego z kategoriami infrastruktura techniczna i mieszkalnictwo oraz ludność, a także (e) słabą współzależność między ogólnym rozwojem społeczno-gospodarczym a kategorią infrastruktura społeczna.","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"22 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"73897916","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-08-31DOI: 10.20448/economy.v10i1.4983
Ahmed Ait Bari, Mustapha Amzil, Abdeljalil Mazzaourou, Jamal Agouram
This article forms a crucial part of an economic essay exploring the dynamics of territorial climate governance and its potential impact on the structural transformation of Agadir, a vibrant city. In this context, the role of human capital is also examined while considering the theoretical nuances and empirical analysis tools. The central question drives this study: "to what extent can territorial climate governance contribute to the structural transformation of Agadir, and how does human capital mediate this process?". To tackle this question, we adopted an abductive reasoning approach and aligned our methodology with a post-positivist paradigm. By meticulously aligning theory with observed reality, we formulated a hypothetical model that interconnects the trio of climate governance, structural transformation, and human capital in the context of Agadir. This model was put to the test with data collected from 416 stakeholders involved in the management of territorial affairs in the city. The findings reveal compelling evidence of significant contributions and correlations among the concepts studied. However, our results also highlight the necessity of recognizing and involving new actors to strengthen Agadir's climate governance mechanisms. In conclusion, our research sheds light on the crucial role of territorial climate governance and human capital in driving the structural transformation of Agadir. By providing a novel perspective on this topic, our study underscores the need for inclusive and proactive engagement of various stakeholders to bolster climate governance measures in the city, paving the way for sustainable development and growth.
{"title":"The structural transformation of territories and the climate governance of an urban area: The mediating role of human capital in adaptation processes","authors":"Ahmed Ait Bari, Mustapha Amzil, Abdeljalil Mazzaourou, Jamal Agouram","doi":"10.20448/economy.v10i1.4983","DOIUrl":"https://doi.org/10.20448/economy.v10i1.4983","url":null,"abstract":"This article forms a crucial part of an economic essay exploring the dynamics of territorial climate governance and its potential impact on the structural transformation of Agadir, a vibrant city. In this context, the role of human capital is also examined while considering the theoretical nuances and empirical analysis tools. The central question drives this study: \"to what extent can territorial climate governance contribute to the structural transformation of Agadir, and how does human capital mediate this process?\". To tackle this question, we adopted an abductive reasoning approach and aligned our methodology with a post-positivist paradigm. By meticulously aligning theory with observed reality, we formulated a hypothetical model that interconnects the trio of climate governance, structural transformation, and human capital in the context of Agadir. This model was put to the test with data collected from 416 stakeholders involved in the management of territorial affairs in the city. The findings reveal compelling evidence of significant contributions and correlations among the concepts studied. However, our results also highlight the necessity of recognizing and involving new actors to strengthen Agadir's climate governance mechanisms. In conclusion, our research sheds light on the crucial role of territorial climate governance and human capital in driving the structural transformation of Agadir. By providing a novel perspective on this topic, our study underscores the need for inclusive and proactive engagement of various stakeholders to bolster climate governance measures in the city, paving the way for sustainable development and growth.","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135990372","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-07-12DOI: 10.18778/1733-3180.34.04
K. Sobczyk, T. Holecki, M. Robakowska
Metropolia lub obszar metropolitalny jako forma rozwoju społeczno- -gospodarczego stanowi miejsce kumulacji potencjałów ludzkich, finansowych i organizacyjnych, które mogą przyczyniać się do poprawy wskaźników zdrowotnych populacji. Tym samym można założyć, że właściwie realizowana polityka zdrowotna powinna uwzględniać specyfikę tych obszarów, aby wykorzystać ich możliwości prorozwojowe oraz zapobiegać zdarzeniom niepożądanym. Opracowanie dotyczy kwestii związanych z zarządzaniem publicznym w metropoliach i obszarach metropolitalnych w zakresie promocji zdrowia. Celem badania było określenie miejsca pojedynczych jednostek samorządu terytorialnego (JST) w kompetencjach obszarów metropolitalnych, ze szczególnym uwzględnieniem zadań promocji zdrowia, poprzez analizę opinii urzędników na temat potencjału metropolii w kontekście zadań ochrony zdrowia oraz zadań z zakresu zdrowia publicznego. W opracowaniu system ochrony zdrowia, zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia, oznacza zbiór aktywności, których celem jest promowanie, odtwarzanie i utrzymywanie zdrowia, natomiast zdrowie publiczne rozumiane jest jako nauka i sztuka zapobiegania chorobom, wydłużania życia oraz promowania zdrowia poprzez zorganizowane wysiłki społeczeństwa. Wnioski wyciągnięto na podstawie badania pilotażowego zrealizowanego w Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii oraz Obszarze Metropolitalnym Gdańsk – Gdynia – Sopot. Ponieważ działania podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego mogą się różnić w zależności od przyjętej formy organizacyjno-prawnej, artykuł zawiera analizę sytuacji formalnej poszczególnych jednostek oraz funkcjonalnej w zakresie organizacji systemu ochrony zdrowia. Jak ustalono, w działaniach metropolitalnych w licznych obszarach życia społecznego tkwi duży potencjał organizacyjny, który w przypadku ochrony zdrowia i zdrowia publicznego nie jest odpowiednio wykorzystywany. Niekorzystny jest niski poziom wiedzy pracowników samorządowych w tym zakresie, a także skromna liczba wspólnych inicjatyw podejmowanych w ramach metropolii w celu realizacji zadań w obu analizowanych obszarach. Mimo ujawnionych deficytów, zarówno w obszarach metropolitalnych, jak i w samych jednostkach samorządu terytorialnego, dostrzec należy spory potencjał w zakresie oddziaływań na zdrowie populacji. Jako rekomendacje wskazano podjęcie działań sprzyjających większemu wykorzystaniu dostępnych możliwości w poszczególnych politykach państwa, ze szczególnym uwzględnieniem regionalnej polityki zdrowotnej, co powinno przełożyć się na poprawę wskaźników zdrowotnych.
{"title":"Rola jednostek samorządu terytorialnego w budowaniu potencjału obszarów metropolitalnych w zakresie promocji zdrowia","authors":"K. Sobczyk, T. Holecki, M. Robakowska","doi":"10.18778/1733-3180.34.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1733-3180.34.04","url":null,"abstract":"Metropolia lub obszar metropolitalny jako forma rozwoju społeczno- -gospodarczego stanowi miejsce kumulacji potencjałów ludzkich, finansowych i organizacyjnych, które mogą przyczyniać się do poprawy wskaźników zdrowotnych populacji. Tym samym można założyć, że właściwie realizowana polityka zdrowotna powinna uwzględniać specyfikę tych obszarów, aby wykorzystać ich możliwości prorozwojowe oraz zapobiegać zdarzeniom niepożądanym. Opracowanie dotyczy kwestii związanych z zarządzaniem publicznym w metropoliach i obszarach metropolitalnych w zakresie promocji zdrowia.\u0000Celem badania było określenie miejsca pojedynczych jednostek samorządu terytorialnego (JST) w kompetencjach obszarów metropolitalnych, ze szczególnym uwzględnieniem zadań promocji zdrowia, poprzez analizę opinii urzędników na temat potencjału metropolii w kontekście zadań ochrony zdrowia oraz zadań z zakresu zdrowia publicznego. W opracowaniu system ochrony zdrowia, zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia, oznacza zbiór aktywności, których celem jest promowanie, odtwarzanie i utrzymywanie zdrowia, natomiast zdrowie publiczne rozumiane jest jako nauka i sztuka zapobiegania chorobom, wydłużania życia oraz promowania zdrowia poprzez zorganizowane wysiłki społeczeństwa.\u0000Wnioski wyciągnięto na podstawie badania pilotażowego zrealizowanego w Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii oraz Obszarze Metropolitalnym Gdańsk – Gdynia – Sopot. Ponieważ działania podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego mogą się różnić w zależności od przyjętej formy organizacyjno-prawnej, artykuł zawiera analizę sytuacji formalnej poszczególnych jednostek oraz funkcjonalnej w zakresie organizacji systemu ochrony zdrowia.\u0000Jak ustalono, w działaniach metropolitalnych w licznych obszarach życia społecznego tkwi duży potencjał organizacyjny, który w przypadku ochrony zdrowia i zdrowia publicznego nie jest odpowiednio wykorzystywany. Niekorzystny jest niski poziom wiedzy pracowników samorządowych w tym zakresie, a także skromna liczba wspólnych inicjatyw podejmowanych w ramach metropolii w celu realizacji zadań w obu analizowanych obszarach.\u0000Mimo ujawnionych deficytów, zarówno w obszarach metropolitalnych, jak i w samych jednostkach samorządu terytorialnego, dostrzec należy spory potencjał w zakresie oddziaływań na zdrowie populacji. Jako rekomendacje wskazano podjęcie działań sprzyjających większemu wykorzystaniu dostępnych możliwości w poszczególnych politykach państwa, ze szczególnym uwzględnieniem regionalnej polityki zdrowotnej, co powinno przełożyć się na poprawę wskaźników zdrowotnych.","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"12 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87162352","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-07-11DOI: 10.18778/1733-3180.34.03
J. Woźniak-Holecka, K. Sobczyk, K. Suchecki
Samorządy terytorialne posiadają niedoceniony potencjał w kreowaniu zdrowotności mieszkańców. Jednym z przejawów polityki zdrowotnej na tym poziomie są samorządowe programy oraz strategie zdrowotne. Te ostatnie mają istotne znaczenie w ocenie i monitorowaniu potrzeb zdrowotnych mieszkańców, począwszy od analizy demograficznej ludności danego regionu, poprzez ocenę zasobów kadrowych, instytucjonalnych i finansowych jednostek samorządu terytorialnego (JST), aż do identyfikowania wyrażonych przez populację potrzeb. Kluczowe znaczenie ma użyteczność strategii w planowaniu i realizacji programu polityki zdrowotnej (PPZ). Programy stanowią więc bezpośrednią odpowiedź na potrzeby lokalnej społeczności w zakresie zdrowia i wyraźnie mogą je zaspokajać.Projekt ma na celu opisanie potencjału gmin w realizacji oraz ewaluacji samorządowych programów zdrowotnych w następującym zakresie: tematyka PPZ, źródła finansowania PPZ, realizatorzy PPZ. Punktem odniesienia będzie wielkość zaangażowanej gminy w podziale na: gminy miejskie, wiejskie i miejsko-wiejskie.Badanie zostało przeprowadzone na próbie 401 JST z terenu całego kraju, metodą pocztową oraz ankiety internetowej CAWI (Computer Assisted Web Interviews). Podjęte działania pozwoliły na uzyskanie zwrotu ankiet na poziomie 50,6%. Populacja została podzielona na warstwy, czyli grupy jednostek mających pewne wspólne cechy. Próbkowanie warstwowe oparto na podziale kraju na województwa. W każdym z podregionów wylosowano 50 JST, do których skierowano kwestionariusz ankiety.Jak wynika z badań własnych, małe gminy są motywowane do realizacji PPZ przez dofinansowanie zewnętrzne lub nie znają potencjału PPZ, gminy o średniej wielkości (ok. 20 tys. mieszkańców) skupiają się przede wszystkim na działaniach prospołecznych i prozdrowotnych, a gminy największe (miejskie) podchodzą do realizacji PPZ zadaniowo.Potencjał gmin wydaje się zatem bardzo zróżnicowany i spolaryzowany, przy czym efektywność gmin w tym zakresie koreluje z ich wielkością. Odmienne są również trudności, na jakie natrafiają chętni do realizowania programu polityki zdrowotnej na swoim terenie. Jednocześnie należy odnotować, że aktywność JST na polu dostępności do świadczeń ochrony zdrowia jest coraz większa.
{"title":"Realizacja samorządowych programów polityki zdrowotnej (PPZ) przez gminy miejskie, wiejsko-miejskie oraz wiejskie realizacja programów polityki zdrowotnej przez samorządy","authors":"J. Woźniak-Holecka, K. Sobczyk, K. Suchecki","doi":"10.18778/1733-3180.34.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1733-3180.34.03","url":null,"abstract":"Samorządy terytorialne posiadają niedoceniony potencjał w kreowaniu zdrowotności mieszkańców. Jednym z przejawów polityki zdrowotnej na tym poziomie są samorządowe programy oraz strategie zdrowotne. Te ostatnie mają istotne znaczenie w ocenie i monitorowaniu potrzeb zdrowotnych mieszkańców, począwszy od analizy demograficznej ludności danego regionu, poprzez ocenę zasobów kadrowych, instytucjonalnych i finansowych jednostek samorządu terytorialnego (JST), aż do identyfikowania wyrażonych przez populację potrzeb. Kluczowe znaczenie ma użyteczność strategii w planowaniu i realizacji programu polityki zdrowotnej (PPZ). Programy stanowią więc bezpośrednią odpowiedź na potrzeby lokalnej społeczności w zakresie zdrowia i wyraźnie mogą je zaspokajać.Projekt ma na celu opisanie potencjału gmin w realizacji oraz ewaluacji samorządowych programów zdrowotnych w następującym zakresie: tematyka PPZ, źródła finansowania PPZ, realizatorzy PPZ. Punktem odniesienia będzie wielkość zaangażowanej gminy w podziale na: gminy miejskie, wiejskie i miejsko-wiejskie.Badanie zostało przeprowadzone na próbie 401 JST z terenu całego kraju, metodą pocztową oraz ankiety internetowej CAWI (Computer Assisted Web Interviews). Podjęte działania pozwoliły na uzyskanie zwrotu ankiet na poziomie 50,6%. Populacja została podzielona na warstwy, czyli grupy jednostek mających pewne wspólne cechy. Próbkowanie warstwowe oparto na podziale kraju na województwa. W każdym z podregionów wylosowano 50 JST, do których skierowano kwestionariusz ankiety.Jak wynika z badań własnych, małe gminy są motywowane do realizacji PPZ przez dofinansowanie zewnętrzne lub nie znają potencjału PPZ, gminy o średniej wielkości (ok. 20 tys. mieszkańców) skupiają się przede wszystkim na działaniach prospołecznych i prozdrowotnych, a gminy największe (miejskie) podchodzą do realizacji PPZ zadaniowo.Potencjał gmin wydaje się zatem bardzo zróżnicowany i spolaryzowany, przy czym efektywność gmin w tym zakresie koreluje z ich wielkością. Odmienne są również trudności, na jakie natrafiają chętni do realizowania programu polityki zdrowotnej na swoim terenie. Jednocześnie należy odnotować, że aktywność JST na polu dostępności do świadczeń ochrony zdrowia jest coraz większa.","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"17 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82658607","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-05-30DOI: 10.20448/economy.v10i1.4703
U. Sylvanus, Inim Victor Edet, Ityav, Doofan Lynda
The study examines the effect of foreign exchange fluctuation on the performance of agricultural export in Nigeria. Despite the emphasis place on foreign exchange, the agricultural export in Nigeria is still not performing well. Time frame was from 1986 to 2021 and the adopted research design was ex post facto, in which the tool of analysis employed was the ARDL, ECM method, co-integration and unit root test as finding revealed that foreign exchange fluctuation on the performance of agricultural volume and value added has negative and insignificant effect in Nigeria. While foreign exchange fluctuation on the performance of agricultural capacity utilization has a positive and significant impact. Giving this finding, recommendations are that Nigerian government should moderate and regulate the rate of exchange activities in order to make certain that it brings about better performance in the agricultural sector. Also, she should strongly attempt to make better the stand of the economy internationally with other nations of the world in order to expand the market for Nigerian agricultural exports. Finally, the government should change the focus of its policy in direction to the external agricultural sector and making sure that it adds in the most favourably way to output performance. As an intentional policy, the government should give support to rural area agriculture by which investors in distinct communities and commodities should be encourage to set up agricultural industries, which will be solely on local raw materials comprising equipment and machines.
{"title":"Foreign exchange fluctuations on the performance of agricultural export in Nigeria","authors":"U. Sylvanus, Inim Victor Edet, Ityav, Doofan Lynda","doi":"10.20448/economy.v10i1.4703","DOIUrl":"https://doi.org/10.20448/economy.v10i1.4703","url":null,"abstract":"The study examines the effect of foreign exchange fluctuation on the performance of agricultural export in Nigeria. Despite the emphasis place on foreign exchange, the agricultural export in Nigeria is still not performing well. Time frame was from 1986 to 2021 and the adopted research design was ex post facto, in which the tool of analysis employed was the ARDL, ECM method, co-integration and unit root test as finding revealed that foreign exchange fluctuation on the performance of agricultural volume and value added has negative and insignificant effect in Nigeria. While foreign exchange fluctuation on the performance of agricultural capacity utilization has a positive and significant impact. Giving this finding, recommendations are that Nigerian government should moderate and regulate the rate of exchange activities in order to make certain that it brings about better performance in the agricultural sector. Also, she should strongly attempt to make better the stand of the economy internationally with other nations of the world in order to expand the market for Nigerian agricultural exports. Finally, the government should change the focus of its policy in direction to the external agricultural sector and making sure that it adds in the most favourably way to output performance. As an intentional policy, the government should give support to rural area agriculture by which investors in distinct communities and commodities should be encourage to set up agricultural industries, which will be solely on local raw materials comprising equipment and machines.","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"67 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79963008","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-05-17DOI: 10.18778/1733-3180.34.01
D. Drzazga
W niniejszym artykule podjęte zostały zagadnienia odnoszące się do procedur opracowywania strategii rozwoju wspólnot samorządowych, w kontekście formułowanych współcześnie postulatów bardziej zintegrowanego podejścia do procesów planowania rozwoju i uwzględniania wymiaru przestrzennego w strategiach jednostek samorządów terytorialnych (JST). Dokonano zwięzłego omówienia przesłanek teoretycznych i formalnych planowania zintegrowanego w JST, zwracając w pierwszej kolejności uwagę na zasadnicze różnice w funkcjonowaniu organizacji prywatnych i publicznych, powodujące konieczność przystosowania instrumentów strategicznego planowania rozwoju do specyfiki celów działania organizacji sektora publicznego. Wskazano również na to, że JST są organizacjami publicznymi o bardzo szczególnym charakterze („makro”), wynikającym z tego, że terytorialna wspólnota samorządowa jest niejako „organizacją – organizacji”, tj. zbiorem różnych podmiotów powiązanych ze sobą relacjami społecznymi i zależnościami ekonomicznymi, użytkujących wspólnie określoną przestrzeń geograficzną i jej naturalne oraz antropogeniczne zasoby. Ta właśnie cecha implikuje konieczność uwzględniania w strategicznym planowaniu JST wymiaru przestrzennego procesów rozwoju, a co za tym idzie – także odpowiedniego ujęcia tych zagadnień w dokumencie strategicznym. Podejście takie – integrujące społeczno-gospodarczy wymiar procesów rozwoju z koniecznością działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego i uwzględniania przestrzennego wymiaru działań rozwojowych i ochronnych – jest również zgodne i wprost wynika ze współcześnie przyjmowanego paradygmatu rozwoju sustensywnego (ang. sustainability). W odniesieniu do przesłanek formalnych i praktyki strategicznego planowania rozwoju JST wskazano na jego ewolucję, polegającą na przejściu od planowania dyrektywnego (przed 1989 r.) do planowania indykatywnego, wykorzystywaniu strategii JST głównie jako narzędzia służącego do pozyskiwania zewnętrznych środków pomocowych (po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej w 2004 r.), uchwaleniu podstaw prawnych dla strategicznego planowania rozwoju (2006), opracowaniu założeń reformy systemu planowania rozwoju w kierunku bardziej zintegrowanego podejścia (2009), aż po wprowadzenie (2020) zmian w przepisach prawnych regulujących sposoby opracowywania strategii rozwoju JST, zobowiązujących samorządy terytorialne do uwzględniania w niej wymiaru przestrzennego. Zwrócono uwagę, że mimo zmian legislacyjnych z 2020 r. w Polsce dalej funkcjonuje dychotomiczny system planowania, w którym opracowuje się strategię rozwoju (aczkolwiek w ujęciu przestrzennym) oraz (na podstawie odrębnych przepisów) kierunkowe plany struktury zagospodarowania przestrzennego danej JST. Ponieważ od 2020 r. obligatoryjne stało się: 1) uwzględnianie w strategiach rozwoju JST tzw. modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej (SFP), 2) sformułowanie ustaleń i rekomendacji w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej w gminie, a także 3)
{"title":"Model struktury funkcjonalno-przestrzennej w strategii rozwoju jednostki samorządu terytorialnego lub obszaru funkcjonalnego","authors":"D. Drzazga","doi":"10.18778/1733-3180.34.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1733-3180.34.01","url":null,"abstract":"W niniejszym artykule podjęte zostały zagadnienia odnoszące się do procedur opracowywania strategii rozwoju wspólnot samorządowych, w kontekście formułowanych współcześnie postulatów bardziej zintegrowanego podejścia do procesów planowania rozwoju i uwzględniania wymiaru przestrzennego w strategiach jednostek samorządów terytorialnych (JST). Dokonano zwięzłego omówienia przesłanek teoretycznych i formalnych planowania zintegrowanego w JST, zwracając w pierwszej kolejności uwagę na zasadnicze różnice w funkcjonowaniu organizacji prywatnych i publicznych, powodujące konieczność przystosowania instrumentów strategicznego planowania rozwoju do specyfiki celów działania organizacji sektora publicznego. Wskazano również na to, że JST są organizacjami publicznymi o bardzo szczególnym charakterze („makro”), wynikającym z tego, że terytorialna wspólnota samorządowa jest niejako „organizacją – organizacji”, tj. zbiorem różnych podmiotów powiązanych ze sobą relacjami społecznymi i zależnościami ekonomicznymi, użytkujących wspólnie określoną przestrzeń geograficzną i jej naturalne oraz antropogeniczne zasoby. Ta właśnie cecha implikuje konieczność uwzględniania w strategicznym planowaniu JST wymiaru przestrzennego procesów rozwoju, a co za tym idzie – także odpowiedniego ujęcia tych zagadnień w dokumencie strategicznym. Podejście takie – integrujące społeczno-gospodarczy wymiar procesów rozwoju z koniecznością działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego i uwzględniania przestrzennego wymiaru działań rozwojowych i ochronnych – jest również zgodne i wprost wynika ze współcześnie przyjmowanego paradygmatu rozwoju sustensywnego (ang. sustainability). W odniesieniu do przesłanek formalnych i praktyki strategicznego planowania rozwoju JST wskazano na jego ewolucję, polegającą na przejściu od planowania dyrektywnego (przed 1989 r.) do planowania indykatywnego, wykorzystywaniu strategii JST głównie jako narzędzia służącego do pozyskiwania zewnętrznych środków pomocowych (po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej w 2004 r.), uchwaleniu podstaw prawnych dla strategicznego planowania rozwoju (2006), opracowaniu założeń reformy systemu planowania rozwoju w kierunku bardziej zintegrowanego podejścia (2009), aż po wprowadzenie (2020) zmian w przepisach prawnych regulujących sposoby opracowywania strategii rozwoju JST, zobowiązujących samorządy terytorialne do uwzględniania w niej wymiaru przestrzennego. Zwrócono uwagę, że mimo zmian legislacyjnych z 2020 r. w Polsce dalej funkcjonuje dychotomiczny system planowania, w którym opracowuje się strategię rozwoju (aczkolwiek w ujęciu przestrzennym) oraz (na podstawie odrębnych przepisów) kierunkowe plany struktury zagospodarowania przestrzennego danej JST. Ponieważ od 2020 r. obligatoryjne stało się: 1) uwzględnianie w strategiach rozwoju JST tzw. modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej (SFP), 2) sformułowanie ustaleń i rekomendacji w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej w gminie, a także 3)","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"2014 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88038985","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-04-12DOI: 10.18778/1733-3180.34.02
Łukasz Ćwikła
W tekście zaprezentowano problemy badawcze odnośnie do małych miast ziemi łęczyckiej w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej. Na podstawie wybranych przykładów ukazano i omówiono takie trudności jak: brak ksiąg miejskich, niejednoznaczność łacińskich terminów, zaburzenia w chronologii źródeł, identyfikacja osób, odróżnienie wsi od miast o takich samych nazwach. Dokonano również charakterystyki źródeł pisanych, w których znajdują się informacje na temat małych miast. W obliczu wskazanych problemów to właśnie księgi grodzkie i ziemskie oraz rejestry podatkowe pozostają podstawowymi źródłami do badania dziejów tych terenów.
{"title":"Małe miasta ziemi łęczyckiej w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej - wybrane problemy badawcze","authors":"Łukasz Ćwikła","doi":"10.18778/1733-3180.34.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1733-3180.34.02","url":null,"abstract":"W tekście zaprezentowano problemy badawcze odnośnie do małych miast ziemi łęczyckiej w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej. Na podstawie wybranych przykładów ukazano i omówiono takie trudności jak: brak ksiąg miejskich, niejednoznaczność łacińskich terminów, zaburzenia w chronologii źródeł, identyfikacja osób, odróżnienie wsi od miast o takich samych nazwach. Dokonano również charakterystyki źródeł pisanych, w których znajdują się informacje na temat małych miast. W obliczu wskazanych problemów to właśnie księgi grodzkie i ziemskie oraz rejestry podatkowe pozostają podstawowymi źródłami do badania dziejów tych terenów.","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"56 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82057763","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-09DOI: 10.20448/economy.v10i1.4517
Inim Victor Edet, M. Abdulrazak, BasseyIme Frank
The study examined the impact of fundamental factors on the stock prices of Nigeria's listed banking sector companies. Using panel data analysis, the effects of five fundamental variables on share prices of listed banks in Nigeria, which include return on assets (ROA), return on equity (ROE), earnings per share (EPS), dividend per share (DPS), and growth in net interest income (NII), as well as two control variables (firm size and firm age), were analyzed. Data were gathered from eleven sampled banks' annual reports from 2006 to 2020. Based on the Hausman test, fixed effect model was estimated and regression results indicated that the coefficients of ROE, EPS, DPS, NII and SIZE were positive but ROE and SIZE were statistically not significant. On the other hand, the coefficients of ROA and AGE were negative but statistically significant. The study recommended that; regulators should pay attention to earnings management by banks to monitor any attempts to smooth dividend; existing shareholders should pay more attention on high dividend paying banks for capital gain; and boards of directors of banks should strive to maintain adequate dividend payment, specifically by reducing the proportion of yearly retain earnings while minimizing cost.
{"title":"Fundamental factors and stock price volatility of listed banking firms in Nigeria","authors":"Inim Victor Edet, M. Abdulrazak, BasseyIme Frank","doi":"10.20448/economy.v10i1.4517","DOIUrl":"https://doi.org/10.20448/economy.v10i1.4517","url":null,"abstract":"The study examined the impact of fundamental factors on the stock prices of Nigeria's listed banking sector companies. Using panel data analysis, the effects of five fundamental variables on share prices of listed banks in Nigeria, which include return on assets (ROA), return on equity (ROE), earnings per share (EPS), dividend per share (DPS), and growth in net interest income (NII), as well as two control variables (firm size and firm age), were analyzed. Data were gathered from eleven sampled banks' annual reports from 2006 to 2020. Based on the Hausman test, fixed effect model was estimated and regression results indicated that the coefficients of ROE, EPS, DPS, NII and SIZE were positive but ROE and SIZE were statistically not significant. On the other hand, the coefficients of ROA and AGE were negative but statistically significant. The study recommended that; regulators should pay attention to earnings management by banks to monitor any attempts to smooth dividend; existing shareholders should pay more attention on high dividend paying banks for capital gain; and boards of directors of banks should strive to maintain adequate dividend payment, specifically by reducing the proportion of yearly retain earnings while minimizing cost.","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"22 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83822926","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-12-31DOI: 10.18778/1733-3180.33.06
R. Szmytkie, Dominik Sikorski
Małe miasta stanowią w Polsce ważne ogniwo w systemie osadniczym, pełniąc funkcje ośrodków lokalnych głównie dla otaczających je obszarów wiejskich. W tym kontekście zasadne wydają się następujące pytania: (1) Czy pełnienie funkcji lokalnych przekłada się na strukturę dojazdów do pracy w małych miastach? (2) Jakie jest znaczenie małych miast w systemie dojazdów do pracy? (3) Jakie czynniki mają wpływ na kształtowanie struktury dojazdów do pracy w małych miastach? Głównymi celami artykułu było określenie pozycji małych miast w krajowym systemie dojazdów do pracy oraz ich typologia w kontekście struktury tych dojazdów. Do określenia struktury miejsc pracy i miejsc zamieszkania w małych miastach wykorzystano dane dotyczące przepływów ludności związanych z zatrudnieniem z lat 2006, 2011 i 2016. Na podstawie liczby osób przyjeżdżających i wyjeżdżających do pracy określono typy małych miast, wyróżniając trzy zasadnicze rodzaje relacji: (1) zrównoważony układ miejsc pracy i miejsc zamieszkania, (2) przewagę miejsc pracy i (3) przewagę miejsc zamieszkania. Użycie danych z trzech przekrojów czasowych umożliwiło z kolei prześledzenie trendów zmian w zakresie struktury miejsc pracy i miejsc zamieszkania w małych miastach. Dodatkowo małe miasta podzielono z uwagi na ich wielkość i rangę w systemie osadniczym (wyróżniając małe miasta powiatowe). Podjęto także próbę identyfikacji różnic regionalnych oraz wpływu innych ośrodków miejskich (zwłaszcza dużych miast) na strukturę dojazdów do pracy w małych miastach. Przeprowadzone badania pozwoliły wysunąć następujące wnioski: (1) w ostatnich latach nastąpił wzrost liczby małych miast pełniących funkcję miejsca zamieszkania i spadek liczby miast o funkcji miejsca pracy, (2) specyfika sieci osadniczej w danym regionie wpływa na występowanie różnic w zakresie struktury dojazdów do pracy w małych miastach, (3) na funkcję małego miasta w systemie dojazdów do pracy ma wpływ jego liczba mieszkańców i ranga w systemie osadniczym, przyczyniając się do wzrostu znaczenia funkcji miejsca pracy, (4) małe miasta położone w miejskich obszarach funkcjonalnych są zwykle wyspecjalizowane w zakresie struktury dojazdów do pracy.
{"title":"Małe miasta w Polsce w systemie dojazdów do pracy","authors":"R. Szmytkie, Dominik Sikorski","doi":"10.18778/1733-3180.33.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1733-3180.33.06","url":null,"abstract":"Małe miasta stanowią w Polsce ważne ogniwo w systemie osadniczym, pełniąc funkcje ośrodków lokalnych głównie dla otaczających je obszarów wiejskich. W tym kontekście zasadne wydają się następujące pytania: (1) Czy pełnienie funkcji lokalnych przekłada się na strukturę dojazdów do pracy w małych miastach? (2) Jakie jest znaczenie małych miast w systemie dojazdów do pracy? (3) Jakie czynniki mają wpływ na kształtowanie struktury dojazdów do pracy w małych miastach? Głównymi celami artykułu było określenie pozycji małych miast w krajowym systemie dojazdów do pracy oraz ich typologia w kontekście struktury tych dojazdów. Do określenia struktury miejsc pracy i miejsc zamieszkania w małych miastach wykorzystano dane dotyczące przepływów ludności związanych z zatrudnieniem z lat 2006, 2011 i 2016. Na podstawie liczby osób przyjeżdżających i wyjeżdżających do pracy określono typy małych miast, wyróżniając trzy zasadnicze rodzaje relacji: (1) zrównoważony układ miejsc pracy i miejsc zamieszkania, (2) przewagę miejsc pracy i (3) przewagę miejsc zamieszkania. Użycie danych z trzech przekrojów czasowych umożliwiło z kolei prześledzenie trendów zmian w zakresie struktury miejsc pracy i miejsc zamieszkania w małych miastach. Dodatkowo małe miasta podzielono z uwagi na ich wielkość i rangę w systemie osadniczym (wyróżniając małe miasta powiatowe). Podjęto także próbę identyfikacji różnic regionalnych oraz wpływu innych ośrodków miejskich (zwłaszcza dużych miast) na strukturę dojazdów do pracy w małych miastach. Przeprowadzone badania pozwoliły wysunąć następujące wnioski: (1) w ostatnich latach nastąpił wzrost liczby małych miast pełniących funkcję miejsca zamieszkania i spadek liczby miast o funkcji miejsca pracy, (2) specyfika sieci osadniczej w danym regionie wpływa na występowanie różnic w zakresie struktury dojazdów do pracy w małych miastach, (3) na funkcję małego miasta w systemie dojazdów do pracy ma wpływ jego liczba mieszkańców i ranga w systemie osadniczym, przyczyniając się do wzrostu znaczenia funkcji miejsca pracy, (4) małe miasta położone w miejskich obszarach funkcjonalnych są zwykle wyspecjalizowane w zakresie struktury dojazdów do pracy.","PeriodicalId":34801,"journal":{"name":"Space Society Economy","volume":"121 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88668268","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}