Tekst jest poświęcony pamięci Księdza Antoniego Siemianowskiego (1930-2022) — profesora filozofii, absolwenta Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Artykuł jest najszerszym dotąd opracowaniem życiorysu Księdza Profesora Siemianowskiego wraz z prześledzeniem jego poglądów filozoficznych — zbiera dotychczasowe publikacje dotyczące Księdza Profesora i dokonuje ich syntezy. Autor miał zamiar wskazać na najważniejsze momenty z życia duchownego-filozofa, który zapisał się w pamięci przestrzeni akademickich Kujaw i Wielkopolski — najbardziej w Inowrocławiu, z którego pochodził, a także Gniezna, z którym był związany poprzez pracę wykładowcy, przez ponad pół wieku. Tekst analizuje drogę intelektualną Księdza Profesora od edukacji szkolnej, poprzez studia filozoficzno-teologiczne, studia doktoranckie, a w końcu poszukiwanie „własnej drogi w filozofii” — drogi od historii filozofii, poprzez tomizm do fenomenologii. Zwrócić należy uwagę, że Ksiądz Siemianowski nie zajmował się jedynie pracą naukową, ale był także jako prezbiter katolicki duszpasterzem, który także poprzez nauczanie pokoleń przyszłych kapłanów formował w nich styl myślenia, zgodnie z zasadą, że „filozofia jest służebnicą teologii”. Inną przestrzenią aktywności Księdza Siemianowskiego była publicystyka — nawiązawszy współpracę z wieloma czasopismami, popularyzował na ich łamach wiedzę z zakresu etyki, filozofii kultury czy antropologii filozoficznej.
{"title":"In memoriam ks. prof. Antoniego Siemianowskiego (28.05.1930 – 4.12.2022)","authors":"Piotr Pietryga","doi":"10.18290/rf23713.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23713.16","url":null,"abstract":"Tekst jest poświęcony pamięci Księdza Antoniego Siemianowskiego (1930-2022) — profesora filozofii, absolwenta Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Artykuł jest najszerszym dotąd opracowaniem życiorysu Księdza Profesora Siemianowskiego wraz z prześledzeniem jego poglądów filozoficznych — zbiera dotychczasowe publikacje dotyczące Księdza Profesora i dokonuje ich syntezy. Autor miał zamiar wskazać na najważniejsze momenty z życia duchownego-filozofa, który zapisał się w pamięci przestrzeni akademickich Kujaw i Wielkopolski — najbardziej w Inowrocławiu, z którego pochodził, a także Gniezna, z którym był związany poprzez pracę wykładowcy, przez ponad pół wieku. Tekst analizuje drogę intelektualną Księdza Profesora od edukacji szkolnej, poprzez studia filozoficzno-teologiczne, studia doktoranckie, a w końcu poszukiwanie „własnej drogi w filozofii” — drogi od historii filozofii, poprzez tomizm do fenomenologii. Zwrócić należy uwagę, że Ksiądz Siemianowski nie zajmował się jedynie pracą naukową, ale był także jako prezbiter katolicki duszpasterzem, który także poprzez nauczanie pokoleń przyszłych kapłanów formował w nich styl myślenia, zgodnie z zasadą, że „filozofia jest służebnicą teologii”. Inną przestrzenią aktywności Księdza Siemianowskiego była publicystyka — nawiązawszy współpracę z wieloma czasopismami, popularyzował na ich łamach wiedzę z zakresu etyki, filozofii kultury czy antropologii filozoficznej.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135537349","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W niniejszym artykule omawiam koncepcję zdań normatywnych Johna R. Searle’a. Przeprowadzona analiza ma służyć wykazaniu jej wiarygodności. Również jej autor w 2021r., po ponad pół wieku od jej pierwszego sformułowania, mimo bardzo licznych dyskusji prowadzonych w przeciągu tego czasu, stwierdza, że podtrzymuje twierdzenie o ważności i trafności tej koncepcji, a w szczególności także słynną już tezę o możliwości dokonania inferencyjnego przejścia od zdań o faktach do zdań o powinnościach (Searle 2021, 3–16). Twórca powszechnie znanej teorii czynności mowy przekonuje, że niektóre zdania normatywne wynikają pojęciowo ze zdań faktualnych (opisowych). Analizuję szczegółowo jego argumentację, usiłując wyjaśnić, jak należy rozumieć jego tezę, że mówienie o tzw. błędzie naturalistycznym samo w sobie może być błędem. Skupiam się przy tym na istocie wynikania (poprawnych inferencji) oraz warunkach prawdziwości zdań normatywnych. Rozważenie różnych możliwości interpretacji tezy i argumentów Searle’a jest zarazem uzasadnieniem twierdzenia, że są one poprawne i zachowują swoją aktualność. Wyjątkowym elementem koncepcji Searle’a, z którym polemizuję, jest jego twierdzenie o rzekomo samoistnie motywującej mocy aktów mowy, np. dokonywania obietnicy.
在本文中，我将讨论约翰-R-塞尔（John R. Searle）的规范句概念。所做的分析旨在证明其可靠性。在 2021 年，也就是该概念首次提出半个多世纪之后，尽管在此期间进行了大量的讨论，但该概念的作者仍然坚持这一概念的有效性和相关性，尤其是坚持现在著名的论点，即从关于事实的句子推论过渡到关于应当的句子的可能性（Searle 2021, 3-16）。这位著名的言语行为理论的创始人认为，一些规范句子在概念上是从事实（描述性）句子发展而来的。我详细分析了他的论点，试图解释如何理解他关于所谓自然主义谬误的论述本身也可能是一种谬误的论断。在此过程中，我将重点放在结果（正确推论）的性质和规范句子的真理条件上。考虑解释塞尔的论点和论据的各种可能性，同时也是为了证实这些论点和论据的正确性和有效性。我所论证的塞尔概念中的独特要素是他关于言语行为（如许诺）的所谓自我激励力量的主张。
{"title":"Jak ‘powinien’ może wynikać z ‘jest’? Reewaluacja tezy Johna R. Searle’a","authors":"Wacław Janikowski","doi":"10.18290/rf23713.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf23713.7","url":null,"abstract":"W niniejszym artykule omawiam koncepcję zdań normatywnych Johna R. Searle’a. Przeprowadzona analiza ma służyć wykazaniu jej wiarygodności. Również jej autor w 2021r., po ponad pół wieku od jej pierwszego sformułowania, mimo bardzo licznych dyskusji prowadzonych w przeciągu tego czasu, stwierdza, że podtrzymuje twierdzenie o ważności i trafności tej koncepcji, a w szczególności także słynną już tezę o możliwości dokonania inferencyjnego przejścia od zdań o faktach do zdań o powinnościach (Searle 2021, 3–16). Twórca powszechnie znanej teorii czynności mowy przekonuje, że niektóre zdania normatywne wynikają pojęciowo ze zdań faktualnych (opisowych). Analizuję szczegółowo jego argumentację, usiłując wyjaśnić, jak należy rozumieć jego tezę, że mówienie o tzw. błędzie naturalistycznym samo w sobie może być błędem. Skupiam się przy tym na istocie wynikania (poprawnych inferencji) oraz warunkach prawdziwości zdań normatywnych. Rozważenie różnych możliwości interpretacji tezy i argumentów Searle’a jest zarazem uzasadnieniem twierdzenia, że są one poprawne i zachowują swoją aktualność. Wyjątkowym elementem koncepcji Searle’a, z którym polemizuję, jest jego twierdzenie o rzekomo samoistnie motywującej mocy aktów mowy, np. dokonywania obietnicy.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":"69 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135537708","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The essay is a response to Piotr Gutowski’s Creative Thinking about God and Respect for Christian Identity. The author clarifies his understanding of the Christian integrity and responds to some criticisms formulated by Gutowski.
{"title":"Christian Philosophy and Christian Philosophers: Response to Gutowski","authors":"W. Hasker","doi":"10.18290/rf237102.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf237102.2","url":null,"abstract":"The essay is a response to Piotr Gutowski’s Creative Thinking about God and Respect for Christian Identity. The author clarifies his understanding of the Christian integrity and responds to some criticisms formulated by Gutowski.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48349782","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
In this paper, I try to show to what extent Wittgenstein’s thinking about the problem of the meaning of life was influenced by Tolstoy. I begin with the problem of what Tolstoy’s writings, especially philosophical, Wittgenstein knew. Then I proceed to three areas of impact: (1) treating the question of the meaning of life as the central problem for philosophy, (2) defining Ethics in terms of the meaning of life, and (3) the idea that the solution of the problem of the meaning of life lies in a practical change, not in giving a theoretical answer, which in turn is broken down into three more specific ideas, namely that (3a) the question concerning the meaning of life is a pseudo-question, that (3b) this vanishing of the question is not yet the solution, and that (3c) the solution of the problem of life consists in taking a religious attitude towards the world. I try to show that in point 1 Wittgenstein accepted Tolstoy’s general idea, but gave it his own version, which in turn makes the definition of Ethics in terms of the meaning of life in point 2 understandable; whereas in point 3 Wittgenstein accepts Tolstoy’s ideas and tries to formulate them in his own way.
{"title":"Ethics, Religion, and the Problem of Life: Tolstoy’s Influence on Wittgenstein’s Thinking about the Meaning of Life","authors":"Maksymilian Roszyk","doi":"10.18290/rf237102.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf237102.8","url":null,"abstract":"In this paper, I try to show to what extent Wittgenstein’s thinking about the problem of the meaning of life was influenced by Tolstoy. I begin with the problem of what Tolstoy’s writings, especially philosophical, Wittgenstein knew. Then I proceed to three areas of impact: (1) treating the question of the meaning of life as the central problem for philosophy, (2) defining Ethics in terms of the meaning of life, and (3) the idea that the solution of the problem of the meaning of life lies in a practical change, not in giving a theoretical answer, which in turn is broken down into three more specific ideas, namely that (3a) the question concerning the meaning of life is a pseudo-question, that (3b) this vanishing of the question is not yet the solution, and that (3c) the solution of the problem of life consists in taking a religious attitude towards the world. I try to show that in point 1 Wittgenstein accepted Tolstoy’s general idea, but gave it his own version, which in turn makes the definition of Ethics in terms of the meaning of life in point 2 understandable; whereas in point 3 Wittgenstein accepts Tolstoy’s ideas and tries to formulate them in his own way.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41514464","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Although panpsychism and pantheism were seen as natural allies in the past, in contemporary philosophy it is widely common to stress differences rather than similarities between them. As a result, only few panpsychists (e.g. so-called cosmopsychists) acknowledge that their view may imply pantheism. In my paper, I argue that at least some popular versions of panpsychism do lead to pantheism. My main argument is that panpsychism meets the minimal requirements for pantheism, defined as a view that the world is identical to all-encompassing Unity and that this Unity is divine. Although there are kinds of panpsychism that allow one to avoid these consequences, the most popular versions of this view pave the way to pantheism. Many philosophers will find this a serious challenge for panpsychism. On the other hand, it can be argued that this conclusion is not as grim as it seems. An all-encompassing Cosmic Mind has little to do with the God of Abrahamic religions, so it does not necessarily deprive panpsychism of its naturalistic flavor that many find non-negotiable. Be that as it may, the aim of this paper is to turn the attention of proponents of panpsychism to yet another problem they need to solve.
{"title":"Panpsychism and Pantheism. An Uneasy Alliance?","authors":"J. Jarocki","doi":"10.18290/rf237102.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf237102.10","url":null,"abstract":"Although panpsychism and pantheism were seen as natural allies in the past, in contemporary philosophy it is widely common to stress differences rather than similarities between them. As a result, only few panpsychists (e.g. so-called cosmopsychists) acknowledge that their view may imply pantheism. In my paper, I argue that at least some popular versions of panpsychism do lead to pantheism. My main argument is that panpsychism meets the minimal requirements for pantheism, defined as a view that the world is identical to all-encompassing Unity and that this Unity is divine. Although there are kinds of panpsychism that allow one to avoid these consequences, the most popular versions of this view pave the way to pantheism. \u0000Many philosophers will find this a serious challenge for panpsychism. On the other hand, it can be argued that this conclusion is not as grim as it seems. An all-encompassing Cosmic Mind has little to do with the God of Abrahamic religions, so it does not necessarily deprive panpsychism of its naturalistic flavor that many find non-negotiable. Be that as it may, the aim of this paper is to turn the attention of proponents of panpsychism to yet another problem they need to solve.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46495005","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
I consider three candidates for ultimate understanding: (1) ultimate agency, the familiar idea of understanding the existence and nature of the universe as created by God for good reasons; (2) axiarchism, the initially counter-intuitive idea that goodness is the first cause of contingent reality; and (3) plenitude, the thesis that all possible types of situation are real. After some initial clarification, I note the problems with axiarchism, and offer solutions. These solutions require the unification of space and time as space-time, and the consequent introduction of what might be called hypertime, but which I take to be true time—Time with an upper case “T”. I note how axiarchism and plenitude may be combined into the Plenum Bonum thesis that all and only good universes are real. Next, I note some problems with agency as an ultimate way of understanding. Finally, I solve these by means of a theory of agency as completing axiarchism, the Good versus Good theory.
{"title":"Integrating Plenitude, Axiarchism And Agency","authors":"P. Forrest","doi":"10.18290/rf237102.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf237102.5","url":null,"abstract":"I consider three candidates for ultimate understanding: (1) ultimate agency, the familiar idea of understanding the existence and nature of the universe as created by God for good reasons; (2) axiarchism, the initially counter-intuitive idea that goodness is the first cause of contingent reality; and (3) plenitude, the thesis that all possible types of situation are real. \u0000After some initial clarification, I note the problems with axiarchism, and offer solutions. These solutions require the unification of space and time as space-time, and the consequent introduction of what might be called hypertime, but which I take to be true time—Time with an upper case “T”. I note how axiarchism and plenitude may be combined into the Plenum Bonum thesis that all and only good universes are real. Next, I note some problems with agency as an ultimate way of understanding. Finally, I solve these by means of a theory of agency as completing axiarchism, the Good versus Good theory.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49441491","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł jest tekstem dyskusyjnym. W dyskusji z tekstem poruszającym problemy semiotyczne (polisemia, nieostrość, zależność kontekstowa) omawiam i dyskutuję zarzuty kierowane pod adresem semiotyki jako narzędzia pozwalającego kształtować odpowiednie sprawności językowe, w kontekście postulatu krytycyzmu. Akceptuję opinie autorki tekstu o ograniczonych możliwościach w tym zakresie. W dyskusji z tekstami dotyczącymi filozofii religii bronię jej statusu jako uprawnionej subdyscypliny filozoficznej. Poddawane są także dyskusji szczegółowe kwestie z zakresu filozofii religii (m.in. problem wszechmocy). Bronię charakteru filozofii religii jako dyscypliny innej niż teologia i nie dającej się zredukować do metafizyki.
{"title":"Język i filozofia religii. Analiza i dyskusja","authors":"R. Kleszcz","doi":"10.18290/rf237102.19","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf237102.19","url":null,"abstract":"Artykuł jest tekstem dyskusyjnym. W dyskusji z tekstem poruszającym problemy semiotyczne (polisemia, nieostrość, zależność kontekstowa) omawiam i dyskutuję zarzuty kierowane pod adresem semiotyki jako narzędzia pozwalającego kształtować odpowiednie sprawności językowe, w kontekście postulatu krytycyzmu. Akceptuję opinie autorki tekstu o ograniczonych możliwościach w tym zakresie. W dyskusji z tekstami dotyczącymi filozofii religii bronię jej statusu jako uprawnionej subdyscypliny filozoficznej. Poddawane są także dyskusji szczegółowe kwestie z zakresu filozofii religii (m.in. problem wszechmocy). Bronię charakteru filozofii religii jako dyscypliny innej niż teologia i nie dającej się zredukować do metafizyki.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44105783","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The doctrine of the processions of the Son and the Holy Spirit from the Father, long an integral part of the trinitarian tradition, has recently been challenged by a number of philosophers and theologians, as is shown in the preceding article by Ryan Mullins. In this reply I speak briefly of the place of the doctrine in tradition. I then review biblical evidence supporting the doctrine, and provide a logical analysis which shows that the doctrine is coherent and has the resources to meet the challenges that have been raised against it.
{"title":"In Defense of the Trinitarian Processions","authors":"W. Hasker","doi":"10.18290/rf237102.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf237102.4","url":null,"abstract":"The doctrine of the processions of the Son and the Holy Spirit from the Father, long an integral part of the trinitarian tradition, has recently been challenged by a number of philosophers and theologians, as is shown in the preceding article by Ryan Mullins. In this reply I speak briefly of the place of the doctrine in tradition. I then review biblical evidence supporting the doctrine, and provide a logical analysis which shows that the doctrine is coherent and has the resources to meet the challenges that have been raised against it.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44638707","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
In a previous work I considered the philosophically neglected phenomenon of “Fortunate Misfortune” (or FM). This follows from the way in which sometimes what seems an obvious misfortune turns out, in fact, to be actually good fortune. The paradox, in a certain class of cases, is this: if a seemingly unfortunate aspect of a life has proven to be beneficial overall, then it has not been a real misfortune. However, certain aspects of actual lives seem to be obvious misfortunes, irrespective of what follows. Often, saying both that the life-aspects under consideration are misfortunes and denying that they are, seem unacceptable. In the present paper I aim to survey some of the conceptual, moral and social implications of cases of Fortunate Misfortune. This will be mostly done in the form of questions, exploring the perplexities FM brings up and the challenges it hence poses for further work.
{"title":"Fortunate Misfortune Revisited: Further Reflections","authors":"Saul Smilansky","doi":"10.18290/rf237102.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf237102.6","url":null,"abstract":"In a previous work I considered the philosophically neglected phenomenon of “Fortunate Misfortune” (or FM). This follows from the way in which sometimes what seems an obvious misfortune turns out, in fact, to be actually good fortune. The paradox, in a certain class of cases, is this: if a seemingly unfortunate aspect of a life has proven to be beneficial overall, then it has not been a real misfortune. However, certain aspects of actual lives seem to be obvious misfortunes, irrespective of what follows. Often, saying both that the life-aspects under consideration are misfortunes and denying that they are, seem unacceptable. In the present paper I aim to survey some of the conceptual, moral and social implications of cases of Fortunate Misfortune. This will be mostly done in the form of questions, exploring the perplexities FM brings up and the challenges it hence poses for further work.","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45011971","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Przedmiotem dociekania jest filozofia religii pojmowana jako nauka o tak zwanych przekonaniach religijnych. Ponieważ pojęcie religii jest bardzo niejasne, filozofia religii nie ma dobrze określonego przedmiotu. Nie ma też określonej metody. Każde poważne osiągnięcie w tej dziedzinie stanowi bądź kryptoteologię, bądź kryptometafizykę. Studium przypadku stanowi analiza tezy „Bóg jest wszechmocny”. Okazuje się, że sens i sposób uzasadnienia tej tezy jest inny na gruncie teologii katolickiej i na gruncie metafizyki. Ponieważ nie widać miejsca na inny sposób rozumienia i uzasadniania tez tego typu, nie ma miejsca na filozofię religii jako odrębną gałąź wiedzy. Uprawiając rzekomo filozofię religii, filozofowie tworzą — jak się wydaje — własne, prywatne religie, właściwie ogrywają role proroków. Przedmiotem ich analiz są w rzeczywistości takie prywatne religie. Wydaje się natomiast, że filozoficzna analiza pojęcia religii zasługiwałaby na miejsce wśród zagadnień filozoficznych. Religia w takim rozumieniu byłaby jednak raczej własnością ludzi niż przekonań. Byłaby to własność, przez którą człowiek jest religijny (wierny).
{"title":"Czy istnieje filozofia religii?","authors":"M. Tkaczyk","doi":"10.18290/rf237102.17","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rf237102.17","url":null,"abstract":"Przedmiotem dociekania jest filozofia religii pojmowana jako nauka o tak zwanych przekonaniach religijnych. Ponieważ pojęcie religii jest bardzo niejasne, filozofia religii nie ma dobrze określonego przedmiotu. Nie ma też określonej metody. Każde poważne osiągnięcie w tej dziedzinie stanowi bądź kryptoteologię, bądź kryptometafizykę. Studium przypadku stanowi analiza tezy „Bóg jest wszechmocny”. Okazuje się, że sens i sposób uzasadnienia tej tezy jest inny na gruncie teologii katolickiej i na gruncie metafizyki. Ponieważ nie widać miejsca na inny sposób rozumienia i uzasadniania tez tego typu, nie ma miejsca na filozofię religii jako odrębną gałąź wiedzy. Uprawiając rzekomo filozofię religii, filozofowie tworzą — jak się wydaje — własne, prywatne religie, właściwie ogrywają role proroków. Przedmiotem ich analiz są w rzeczywistości takie prywatne religie. Wydaje się natomiast, że filozoficzna analiza pojęcia religii zasługiwałaby na miejsce wśród zagadnień filozoficznych. Religia w takim rozumieniu byłaby jednak raczej własnością ludzi niż przekonań. Byłaby to własność, przez którą człowiek jest religijny (wierny).","PeriodicalId":35732,"journal":{"name":"Roczniki Filozoficzne","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42369844","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：