Autor Księgi Mądrości zestawia nieustannie w swoim dziele rzeczywistości przeciwstawne, aby poprzez porównanie (synkrisis) głębiej ukazać różnicę między nimi. Pierwsza część Księgi Mądrości to zestawienie postaci sprawiedliwego z bezbożnymi. Autor analizuje postawy i wybory dokonywane przez ludzi pod kątem ich konsekwencji w życiu ziemskim i po śmierci. Sprawiedliwości i cnocie sprawiedliwego przeciwstawia grzech i niemoralność bezbożnych. Postawy są związane z wolnym wyborem człowieka, ale także zdają się wynikać z pierwszego, fundamentalnego wyboru pomiędzy śmiercią a Mądrością, którego dokonują jedni i drudzy. Autor podkreśla, że właśnie ta relacja jest fundamentalna, ponieważ inspiruje do konkretnych wyborów moralnych i postaw. Przy opisywaniu fascynacji śmiercią i Mądrością pojawiają się obrazy i słownictwo sugerujące głęboki związek, relację o charakterze oblubieńczym czy pragnienie bliskości. Autor ukazuje z całą wyrazistością biegunowo odległe efekty tych relacji. Fascynacja śmiercią prowadzi do lęku, błędnego postępowania i śmierci duchowej, a oblubieńcza więź z Mądrością gwarantuje życie sprawiedliwe na ziemi oraz szczęśliwą nieśmiertelność.
{"title":"Grzech i cnota w Księdze Mądrości jako konsekwencja fundamentalnego wyboru między śmiercią a Mądrością","authors":"M. Zieliński","doi":"10.12775/bpth.2023.025","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.025","url":null,"abstract":"Autor Księgi Mądrości zestawia nieustannie w swoim dziele rzeczywistości przeciwstawne, aby poprzez porównanie (synkrisis) głębiej ukazać różnicę między nimi. Pierwsza część Księgi Mądrości to zestawienie postaci sprawiedliwego z bezbożnymi. Autor analizuje postawy i wybory dokonywane przez ludzi pod kątem ich konsekwencji w życiu ziemskim i po śmierci. Sprawiedliwości i cnocie sprawiedliwego przeciwstawia grzech i niemoralność bezbożnych. Postawy są związane z wolnym wyborem człowieka, ale także zdają się wynikać z pierwszego, fundamentalnego wyboru pomiędzy śmiercią a Mądrością, którego dokonują jedni i drudzy. Autor podkreśla, że właśnie ta relacja jest fundamentalna, ponieważ inspiruje do konkretnych wyborów moralnych i postaw. Przy opisywaniu fascynacji śmiercią i Mądrością pojawiają się obrazy i słownictwo sugerujące głęboki związek, relację o charakterze oblubieńczym czy pragnienie bliskości. Autor ukazuje z całą wyrazistością biegunowo odległe efekty tych relacji. Fascynacja śmiercią prowadzi do lęku, błędnego postępowania i śmierci duchowej, a oblubieńcza więź z Mądrością gwarantuje życie sprawiedliwe na ziemi oraz szczęśliwą nieśmiertelność.","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139137181","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach zachowałą się czteroczęściowa Biblia wydana wraz postyllą Mikołaja z Liry. Na marginesach tego inkunabułu ks. Florian Pilthowski jako miejscowy wikariusz i jednocześnie oficjał kielceki żyjący w drugiej połowie XVI wieku wykonywał noty marginalne świadczące o wieloletniej lekturze Biblii. Przeprowadzone badania wykazały lekturę większości ksiąg biblijnych. Najczęściej ks. F. Pilthowski sporządzął noty informacyjne pozwalajace zapamiętać treść czytanego fragmentu. W taki prosty sposób skomentował i potwierdził przeczytanie wiekszości ksiag Starego Testamentu. ks. F. Pilthowski pozostawił również noty świadczące o lekturze pogłębionej teologicznie. Było to chrystologiczne ujęcie fragmentów Starego Testamentu, realizacja proroctw w historii, tematyka sądu ostatecznego i przyjścia Chrystusa, katolickie rozumienie sakramentów, nowość życia chrześcijańskiego i powszechność zbawienia, życie kapłańskie. Przydatność kaznodziejska lektury Biblii była przez niego zaznaczana poprzez podawanie przy analizie dat świąt z kalendarza. Porównanie wątków tematycznych powstałych poprzez analizę not ks. F. Pilthowskliego z badaniami współczesnej biblistyki nad wartością postylli Mikołaja z Liry wskazuje na dostrzeganie przez potrydenckiego, kieleckiego komentatora większości ważnych osiągnięć trzynastowiecznego egzegety. Postylla Mikołaja z Liry ważna w kształtowaniu się teologii Marcina Lutra w recepcji ks. F. Pilthowskiego była źródłem potwierdzajacym naukę katolicką.
基尔采高等神学院图书馆保存了一本由尼古拉-莱拉（Nicolaus of Lyra）出版的四卷本《圣经》，以及一本邮票。生活在 16 世纪下半叶的弗洛里安-皮尔索夫斯基（Fr Florian Pilthowski）神父是当地的牧师，同时也是凯尔采的官员，他在这本非宗教书籍的空白处做了旁注，证明自己多年来一直在阅读《圣经》。研究表明，他阅读了《圣经》的大部分书籍。F. Pilthowski 牧师做旁注的主要目的是帮助记忆所读经文的内容。F. Pilthowski 牧师还留下了笔记，证明他进行了深入的神学阅读。其中包括对《旧约》经文的基督论处理、预言在历史中的实现、最终审判和基督降临的主题、天主教对圣礼的理解、基督徒生活的崭新性和救赎的普遍性以及牧师生活。他在对《圣经》进行分析时，给出了日历上的节日日期，这表明他对《圣经》的解读在布道方面很有帮助。通过对 F. Pilthowsklie 神父笔记的分析和现代圣经研究对尼古拉的 "后拉"（postylla）价值的研究得出的主题线索的比较表明，这位后三叉戟时期的基尔采注释家承认这位 13 世纪训诂学家的大部分重要成就。在 F. Pilthowski 的接受中，尼古拉斯-莱拉的 "后拉 "对马丁-路德神学的形成非常重要，是确认天主教教义的来源。
{"title":"Profil zainteresowań biblijnych ks. Floriana Pilthowskiego (XVI w.)","authors":"M. Kowalski, Andrzej Kwaśniewski","doi":"10.12775/bpth.2023.024","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.024","url":null,"abstract":"W Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach zachowałą się czteroczęściowa Biblia wydana wraz postyllą Mikołaja z Liry. Na marginesach tego inkunabułu ks. Florian Pilthowski jako miejscowy wikariusz i jednocześnie oficjał kielceki żyjący w drugiej połowie XVI wieku wykonywał noty marginalne świadczące o wieloletniej lekturze Biblii. Przeprowadzone badania wykazały lekturę większości ksiąg biblijnych. Najczęściej ks. F. Pilthowski sporządzął noty informacyjne pozwalajace zapamiętać treść czytanego fragmentu. W taki prosty sposób skomentował i potwierdził przeczytanie wiekszości ksiag Starego Testamentu. ks. F. Pilthowski pozostawił również noty świadczące o lekturze pogłębionej teologicznie. Było to chrystologiczne ujęcie fragmentów Starego Testamentu, realizacja proroctw w historii, tematyka sądu ostatecznego i przyjścia Chrystusa, katolickie rozumienie sakramentów, nowość życia chrześcijańskiego i powszechność zbawienia, życie kapłańskie. Przydatność kaznodziejska lektury Biblii była przez niego zaznaczana poprzez podawanie przy analizie dat świąt z kalendarza. Porównanie wątków tematycznych powstałych poprzez analizę not ks. F. Pilthowskliego z badaniami współczesnej biblistyki nad wartością postylli Mikołaja z Liry wskazuje na dostrzeganie przez potrydenckiego, kieleckiego komentatora większości ważnych osiągnięć trzynastowiecznego egzegety. Postylla Mikołaja z Liry ważna w kształtowaniu się teologii Marcina Lutra w recepcji ks. F. Pilthowskiego była źródłem potwierdzajacym naukę katolicką.","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139140274","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Czy charyzmat natchnienie biblijnego jest „otwarty”? Odpowiedź Apokalipsy św. Jana Autor artykułu zadaje pytanie, czy charyzmat natchnienia biblijnego jest „otwarty”? Odpowiada na to pytanie pozytywnie analizując wyrażenie z Ap 1,10; 4,2: egenomēn en pnuemati („znalazłem się w Duchu”), jak i również dynamikę narracyjną Ap w kontekście obecności w niej zgromadzenia liturgicznego, który jest głównym podmiotem interpretującym księgę. Apokalipsa na swoją treść i jej zapis patrzy w kluczu inspirującego działania Ducha świętego (egenomēn en pneumati, „znalazłem się pod natchnieniem Ducha”), który prowadzi Jana z Patmos do sformułowania nowej treści w oparciu o teksty już natchnione (nagromadzenie aluzji do tekstów starotestamentalnych), stąd można wyprowadzić wniosek, że patrzy na samą siebie jako pismo natchnione a na natchnienie, jako na natchnienie aktualizujące, które jest kontynuacją tego natchnienia, towarzyszącego powstaniu Pism ST. Jan zapisując swoje doświadczenie wizyjne ma świadomość, że dokonuje się to pod wpływem tego samego Ducha, który wpływał na powstanie Pisma. Używając tych tekstów dokonuje rekreacji Słowa w kluczu dynamiki chrystocentrycznej. Ten sam schemat działania Ducha, sprawcy natchnienia, powtarza się w życiu wspólnoty słuchającej/czytającej (zgromadzenie liturgiczne zebrane na niedzielnej liturgii), która otwierając się na działanie Ducha Świętego, staje się wspólnota natchnioną, w której Duch święty prowadzi ją do odkrycia, odszyfrowania i praktykowania tego, co Sam zamierzał przekazać przez Jana, prowadząc ją do rekreacji usłyszanego Słowa w ich własnym środowisku życiowym, tj. w jej „tu i teraz”. Dokonuje się w ten sposób „lektura natchniona” odczytanego i wysłuchanego proroctwa. Apokalipsa wskazuje na pewne elementy, które są konieczne, aby charyzmat natchnienia biblijnego trwał we wspólnocie słuchającej/czytającej: lektura liturgiczna (w niedzielnym zgromadzeniu liturgicznym), która uwzględnia jedność Pisma świętego i prowadzi do Chrystusa (lektura chrystologiczna).
圣经灵感的魅力是 "开放的 "吗？圣约翰启示录》的回应 本文作者提出的问题是：圣经灵感的魅力是 "开放的 "吗？他通过分析启示录 1:10；4:2 中的表述：egenomēn en pnuemati（"我在圣灵中被发现"），以及启示录中以礼仪集会为背景的叙事动态，对这一问题做出了正面回答，礼仪集会是该书的主要解释主题。启示录》以圣灵的启示行动（egenomēn en pneumati，"我在圣灵的启示下找到了自己"）为关键来审视其内容和记录，圣灵的启示行动使拔摩的约翰在已受启示的经文（《旧约》经文典故的积累）的基础上制定了新的内容，因此我们可以得出结论，《启示录》将自己视为受启示的写作，将启示视为现实化的启示，而现实化的启示是伴随《圣经》创作的启示的延续。当约翰记录他的异象经历时，他意识到这是在影响《圣经》创作的同一位圣灵的影响下完成的。他利用这些文本，以基督为中心的动力重现了圣言。圣灵是灵感的创造者，在聆听/阅读群体（主日礼仪集会）的生活中，圣灵也以同样的模式重复着这一行动。聆听/阅读群体向圣灵的行动敞开大门，成为一个受启发的群体，圣灵引导他们发现、解读和实践祂自己想通过约翰传达的信息，引导他们在自己的生活环境中，即在 "此时此地 "重新创造所听到的圣言。这就实现了对所读和所听预言的 "灵感阅读"。启示录》指出了在聆听/阅读群体中延续圣经启示的魅力所需的某些要素：礼仪性阅读（在主日礼仪集会中），考虑到圣经的统一性，并引向基督（基督论阅读）。
{"title":"Is the Charism of Biblical Inspiration “Open”? The Answer of the Revelation of John","authors":"Dariusz Kotecki","doi":"10.12775/bpth.2023.013","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.013","url":null,"abstract":"Czy charyzmat natchnienie biblijnego jest „otwarty”? Odpowiedź Apokalipsy św. Jana Autor artykułu zadaje pytanie, czy charyzmat natchnienia biblijnego jest „otwarty”? Odpowiada na to pytanie pozytywnie analizując wyrażenie z Ap 1,10; 4,2: egenomēn en pnuemati („znalazłem się w Duchu”), jak i również dynamikę narracyjną Ap w kontekście obecności w niej zgromadzenia liturgicznego, który jest głównym podmiotem interpretującym księgę. Apokalipsa na swoją treść i jej zapis patrzy w kluczu inspirującego działania Ducha świętego (egenomēn en pneumati, „znalazłem się pod natchnieniem Ducha”), który prowadzi Jana z Patmos do sformułowania nowej treści w oparciu o teksty już natchnione (nagromadzenie aluzji do tekstów starotestamentalnych), stąd można wyprowadzić wniosek, że patrzy na samą siebie jako pismo natchnione a na natchnienie, jako na natchnienie aktualizujące, które jest kontynuacją tego natchnienia, towarzyszącego powstaniu Pism ST. Jan zapisując swoje doświadczenie wizyjne ma świadomość, że dokonuje się to pod wpływem tego samego Ducha, który wpływał na powstanie Pisma. Używając tych tekstów dokonuje rekreacji Słowa w kluczu dynamiki chrystocentrycznej. Ten sam schemat działania Ducha, sprawcy natchnienia, powtarza się w życiu wspólnoty słuchającej/czytającej (zgromadzenie liturgiczne zebrane na niedzielnej liturgii), która otwierając się na działanie Ducha Świętego, staje się wspólnota natchnioną, w której Duch święty prowadzi ją do odkrycia, odszyfrowania i praktykowania tego, co Sam zamierzał przekazać przez Jana, prowadząc ją do rekreacji usłyszanego Słowa w ich własnym środowisku życiowym, tj. w jej „tu i teraz”. Dokonuje się w ten sposób „lektura natchniona” odczytanego i wysłuchanego proroctwa. Apokalipsa wskazuje na pewne elementy, które są konieczne, aby charyzmat natchnienia biblijnego trwał we wspólnocie słuchającej/czytającej: lektura liturgiczna (w niedzielnym zgromadzeniu liturgicznym), która uwzględnia jedność Pisma świętego i prowadzi do Chrystusa (lektura chrystologiczna).","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135992754","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Natchnienie, prawda i historia w 1 Krl 22,1-28. Perspektywa hermeneutyki narracji Do natchnienia można podejść od strony formalnej, próbując tekstami Biblii uzasadnić to, co na płaszczyźnie doktryny zostało zdefiniowane. Można jednak spróbować wyjść od tekstu biblijnego, nie szukając w nim potwierdzenia natchnienia, lecz badając, w jaki sposób jest ono tam przedstawione. Szczególny wgląd w jego złożoną i opierającą się łatwym wyjaśnieniom naturę, odsłania jeden typ biblijnych opowiadań, w których osoba proroka, będąca często punktem wyjścia dla teologicznego rozwinięcia natchnienia, zostaje wpisana w strukturę narracji i spełnia w niej określoną rolę. Celem tych prorockich opowieści jest zakomunikowanie publicznego przesłania, niosącego jakiś rodzaj argumentu, a jednocześnie odnoszącego się do specyficznych, kontekstualnych potrzeb i stosującego określone strategie retoryczne. Ilustracją tego podejścia jest opowiadanie zawarte w 1 Krl 22,1-28, gdzie grupa proroków pod wodzą Sedecjasza konfrontuje się z Micheaszem, przekazując dwie sprzeczne ze sobą wyrocznie w sprawie wojny o Ramot w Gileadzie. Zestawienie obu dyskursów prorockich pokazuje złożoność problematyki natchnienia i prawdy, usytuowanych w konkretnym kontekście historycznym. Analizowane z perspektywy hermeneutyki narracji opowiadanie tworzy wspólną płaszczyznę dla konstruktywnego dialogu między Pismem i czytelnikiem, przenosząc na tego ostatniego wymaganie odpowiedzialnej interpretacji, uwzględniającej obecność słowa Bożego w ludzkiej historii i biorącej pod uwagę niejednoznaczność języka religijnego, próbującego ją opisać.
{"title":"Inspiration, Truth, and History in 1 Kings 22:1–28: A Narrative Hermeneutics Perspective","authors":"Zdzisław Pawłowski","doi":"10.12775/bpth.2023.015","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.015","url":null,"abstract":"Natchnienie, prawda i historia w 1 Krl 22,1-28. Perspektywa hermeneutyki narracji Do natchnienia można podejść od strony formalnej, próbując tekstami Biblii uzasadnić to, co na płaszczyźnie doktryny zostało zdefiniowane. Można jednak spróbować wyjść od tekstu biblijnego, nie szukając w nim potwierdzenia natchnienia, lecz badając, w jaki sposób jest ono tam przedstawione. Szczególny wgląd w jego złożoną i opierającą się łatwym wyjaśnieniom naturę, odsłania jeden typ biblijnych opowiadań, w których osoba proroka, będąca często punktem wyjścia dla teologicznego rozwinięcia natchnienia, zostaje wpisana w strukturę narracji i spełnia w niej określoną rolę. Celem tych prorockich opowieści jest zakomunikowanie publicznego przesłania, niosącego jakiś rodzaj argumentu, a jednocześnie odnoszącego się do specyficznych, kontekstualnych potrzeb i stosującego określone strategie retoryczne. Ilustracją tego podejścia jest opowiadanie zawarte w 1 Krl 22,1-28, gdzie grupa proroków pod wodzą Sedecjasza konfrontuje się z Micheaszem, przekazując dwie sprzeczne ze sobą wyrocznie w sprawie wojny o Ramot w Gileadzie. Zestawienie obu dyskursów prorockich pokazuje złożoność problematyki natchnienia i prawdy, usytuowanych w konkretnym kontekście historycznym. Analizowane z perspektywy hermeneutyki narracji opowiadanie tworzy wspólną płaszczyznę dla konstruktywnego dialogu między Pismem i czytelnikiem, przenosząc na tego ostatniego wymaganie odpowiedzialnej interpretacji, uwzględniającej obecność słowa Bożego w ludzkiej historii i biorącej pod uwagę niejednoznaczność języka religijnego, próbującego ją opisać.","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135995064","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Benedykt XVI wzywał do pogłębienia rozumienia natchnienia i jego dynamiki. Choć sam nie stworzył traktatu o natchnieniu, jego teologiczne refleksje mogą stanowić przyczynek do doktryny natchnienia. W artykule podjęto najważniejsze wątki, na które w wypowiedziach dotyczących natchnienia zwrócił uwagę Joseph Ratzinger. Rozpoczęto od ukazania twórczego dialogu bawarskiego teologa z myślą św. Bonawentury. Uwypuklona została przede wszystkim idea relacji objawienia do Pisma Świętego jako świadectwa objawienia. Następnie podjęto trzy podstawowe kategorie, które zdaniem Ratzingera winny określać teologiczną refleksję nad natchnieniem: osobę, Lud Boży, którego autor natchniony był częścią i który jest prowadzony przez Boga, oraz historię. W zakończeniu dokonano krytycznego podsumowania i wypunktowano kwestie domagające się rozwinięcia.
{"title":"Benedykta XVI teologia natchnienia biblijnego","authors":"Sławomir Zatwardnicki","doi":"10.12775/bpth.2023.020","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.020","url":null,"abstract":"Benedykt XVI wzywał do pogłębienia rozumienia natchnienia i jego dynamiki. Choć sam nie stworzył traktatu o natchnieniu, jego teologiczne refleksje mogą stanowić przyczynek do doktryny natchnienia. W artykule podjęto najważniejsze wątki, na które w wypowiedziach dotyczących natchnienia zwrócił uwagę Joseph Ratzinger. Rozpoczęto od ukazania twórczego dialogu bawarskiego teologa z myślą św. Bonawentury. Uwypuklona została przede wszystkim idea relacji objawienia do Pisma Świętego jako świadectwa objawienia. Następnie podjęto trzy podstawowe kategorie, które zdaniem Ratzingera winny określać teologiczną refleksję nad natchnieniem: osobę, Lud Boży, którego autor natchniony był częścią i który jest prowadzony przez Boga, oraz historię. W zakończeniu dokonano krytycznego podsumowania i wypunktowano kwestie domagające się rozwinięcia.","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135995066","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Do opublikowania dokumentu Papieskiej Komisji Biblijnej Natchnienie i prawda Pisma Świętego. Słowo, które od Boga pochodzi i mówi o Bogu, aby zbawić świat minęła już prawie dekada. Można więc ze słusznego dystansu postawić pytanie, do jakiego punktu doprowadził on dyskusję o natchnieniu oraz jaki kierunek może i powinna ona przybrać w przyszłości. Na Soborze Watykańskim II przyjęto chrystocentryczną koncepcję Objawienia oraz przedstawiono skupioną na tekście teologię natchnienia. Stworzyło to problem niespójności tych dwóch zagadnień. Dokument PKB z 2014 r. wychodząc z założenia, że między teologią Objawienia i natchnienia istnieje ścisły związek, odpowiedział na głos Kościoła wyrażony w XII Zgromadzeniu Ogólnym Synodu Biskupów (2008). Do wypracowania jest jednak wciąż synteza teologiczna obejmująca te dwa zagadnienia. Posynodalny dokument Verbum Domini (2008) nakreślił chrystologiczny kierunek wypracowywania tej syntezy, która zniesie dychotomię poszukiwań teologii natchnienia w teologii dogmatycznej i biblistyce.
{"title":"Co po dokumencie \"Natchnienie i prawda Pisma Świętego\"?","authors":"Waldemar Linke","doi":"10.12775/bpth.2023.014","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.014","url":null,"abstract":"Do opublikowania dokumentu Papieskiej Komisji Biblijnej Natchnienie i prawda Pisma Świętego. Słowo, które od Boga pochodzi i mówi o Bogu, aby zbawić świat minęła już prawie dekada. Można więc ze słusznego dystansu postawić pytanie, do jakiego punktu doprowadził on dyskusję o natchnieniu oraz jaki kierunek może i powinna ona przybrać w przyszłości. Na Soborze Watykańskim II przyjęto chrystocentryczną koncepcję Objawienia oraz przedstawiono skupioną na tekście teologię natchnienia. Stworzyło to problem niespójności tych dwóch zagadnień. Dokument PKB z 2014 r. wychodząc z założenia, że między teologią Objawienia i natchnienia istnieje ścisły związek, odpowiedział na głos Kościoła wyrażony w XII Zgromadzeniu Ogólnym Synodu Biskupów (2008). Do wypracowania jest jednak wciąż synteza teologiczna obejmująca te dwa zagadnienia. Posynodalny dokument Verbum Domini (2008) nakreślił chrystologiczny kierunek wypracowywania tej syntezy, która zniesie dychotomię poszukiwań teologii natchnienia w teologii dogmatycznej i biblistyce.","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135992749","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Słowo Boże „natchnione i inspirujące” w Dz 1,15–26 Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej „Natchnienie i prawda Pisma Świętego”, wydany w 2014 roku, wspomina o „natchnionym i inspirującym” (ispirato e ispirante) charakterze tekstów biblijnych. Użyte wyrażenie jednoznacznie wskazuje, że inspirujący charakter Biblii pozostaje istotnym efektem jej natchnienia. Tematem artykułu jest zilustrowanie powyższej prawdy w świetle opowiadania o uzupełnieniu grona Dwunastu po zdradzie Judasza (Dz 1,15–26). Znajdujące się tam dwa odniesienia skrypturystyczne do starotestamentowej Księgi Psalmów (69,26 oraz 109,8) oraz sposób ich odczytania zaproponowany przez Łukasza, doskonale ilustrują prawdę nie tylko o natchnieniu słowa Bożego, ale także o jego inspirującym charakterze, którego nie należy ograniczać wyłącznie do inspiracji twórczej czy historii oddziaływania tekstu. Duch Święty mówi do Kościoła i przez Kościół. Wspólnota otwarta na obecność Ducha i Jego moc, słucha i przyjmuje słowo Boże, a także interpretację, aktualizującą je jako słowo prawdziwe, to znaczy odpowiadające adekwatnie intencji Boga, który je wypowiedział do człowieka, zawierające dynamiczną treść, w pełni koherentną z wymaganiami Boga i aspiracjami człowieka, niosące całą nowość Chrystusa i będące zdolnymi do komunikowanie jej wierzącym. W ten sposób słowo Boże „tchnie Duchem”, dzięki czemu wspólnota poznaje wolę Boga oraz angażuje się w jej wypełnienie z miłością.
{"title":"God’s “Inspired and Inspiring” Word in Acts 1:15–26","authors":"Paweł Podeszwa","doi":"10.12775/bpth.2023.017","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.017","url":null,"abstract":"Słowo Boże „natchnione i inspirujące” w Dz 1,15–26 Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej „Natchnienie i prawda Pisma Świętego”, wydany w 2014 roku, wspomina o „natchnionym i inspirującym” (ispirato e ispirante) charakterze tekstów biblijnych. Użyte wyrażenie jednoznacznie wskazuje, że inspirujący charakter Biblii pozostaje istotnym efektem jej natchnienia. Tematem artykułu jest zilustrowanie powyższej prawdy w świetle opowiadania o uzupełnieniu grona Dwunastu po zdradzie Judasza (Dz 1,15–26). Znajdujące się tam dwa odniesienia skrypturystyczne do starotestamentowej Księgi Psalmów (69,26 oraz 109,8) oraz sposób ich odczytania zaproponowany przez Łukasza, doskonale ilustrują prawdę nie tylko o natchnieniu słowa Bożego, ale także o jego inspirującym charakterze, którego nie należy ograniczać wyłącznie do inspiracji twórczej czy historii oddziaływania tekstu. Duch Święty mówi do Kościoła i przez Kościół. Wspólnota otwarta na obecność Ducha i Jego moc, słucha i przyjmuje słowo Boże, a także interpretację, aktualizującą je jako słowo prawdziwe, to znaczy odpowiadające adekwatnie intencji Boga, który je wypowiedział do człowieka, zawierające dynamiczną treść, w pełni koherentną z wymaganiami Boga i aspiracjami człowieka, niosące całą nowość Chrystusa i będące zdolnymi do komunikowanie jej wierzącym. W ten sposób słowo Boże „tchnie Duchem”, dzięki czemu wspólnota poznaje wolę Boga oraz angażuje się w jej wypełnienie z miłością.","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135993604","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Prorocze natchnienie w świetle relacji proroka z Bogiem w Księdze Jeremiasza Papieska Komisja Biblijna w dokumencie Natchnienie i prawda Pisma Świętego proponuje ujęcie fenomenologiczne natchnienia biblijnego, koncentrując się na więzi łączącej autorów biblijnych z Bogiem. W przypadku natchnienia prorockiego ta szczególna relacja łączącą proroka i Boga wyraża się, zdaniem Papieskiej Komisji Biblijnej, w funkcji proroka jako wysłannika Boga, która jest identyfikowana na podstawie stereotypowych formuł prorockich i opowiadań o powołaniu prorockim. Jeśli jednak Bóg udziela się prorokowi w słowie, to pytanie o więź łączącą proroka z Bogiem musi uwzględnić różne doświadczenia słowa Bożego, które są udziałem proroka. Szczególne jest w tym kontekście świadectwo Księgi Jeremiasza, która w opowiadaniu o powołaniu (Jr 1,5–10) przedstawia proroka jako syna w relacji do Boga objawiającego się mu jako ojciec. W wyznaniach Jeremiasza (szczególnie Jr 15,10–21 i 20,7–13) prorok zmagający się ze słowem Bożym jawi się przyjacielem Boga. Wreszcie komunikacja proroka za pomocą pisma (Jr 36) zakłada rolę proroka jako pisarza, który jest świadkiem słowa Bożego. Te trzy relacje proroka z Bogiem – syna, przyjaciela i świadka – wykraczają poza model natchnienia proroka jako wysłannika Boga.
{"title":"Prophetic Inspiration in the Light of the Prophet’s Relationship with God in the Book of Jeremiah","authors":"Wojciech Pikor","doi":"10.12775/bpth.2023.016","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.016","url":null,"abstract":"Prorocze natchnienie w świetle relacji proroka z Bogiem w Księdze Jeremiasza Papieska Komisja Biblijna w dokumencie Natchnienie i prawda Pisma Świętego proponuje ujęcie fenomenologiczne natchnienia biblijnego, koncentrując się na więzi łączącej autorów biblijnych z Bogiem. W przypadku natchnienia prorockiego ta szczególna relacja łączącą proroka i Boga wyraża się, zdaniem Papieskiej Komisji Biblijnej, w funkcji proroka jako wysłannika Boga, która jest identyfikowana na podstawie stereotypowych formuł prorockich i opowiadań o powołaniu prorockim. Jeśli jednak Bóg udziela się prorokowi w słowie, to pytanie o więź łączącą proroka z Bogiem musi uwzględnić różne doświadczenia słowa Bożego, które są udziałem proroka. Szczególne jest w tym kontekście świadectwo Księgi Jeremiasza, która w opowiadaniu o powołaniu (Jr 1,5–10) przedstawia proroka jako syna w relacji do Boga objawiającego się mu jako ojciec. W wyznaniach Jeremiasza (szczególnie Jr 15,10–21 i 20,7–13) prorok zmagający się ze słowem Bożym jawi się przyjacielem Boga. Wreszcie komunikacja proroka za pomocą pisma (Jr 36) zakłada rolę proroka jako pisarza, który jest świadkiem słowa Bożego. Te trzy relacje proroka z Bogiem – syna, przyjaciela i świadka – wykraczają poza model natchnienia proroka jako wysłannika Boga.","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135993242","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Chrystologiczny wymiar natchnienia biblijnego według świadectwa Ewangelii Ewangelie poświadczają swoje pochodzenie od Boga w ten sposób, że ukazują Jezusa i Jego dzieło objawienia jako dokonujące się w gronie naocznych świadków: apostołów i uczniów. Dają także poznać, że natchnienie apostołów i uczniów do głoszenia otrzymanego przez Jezusa objawienia Bożego pochodzi od tegoż Jezusa – Mesjasza i Syna Bożego. Tajemnica Chrystusowego natchnienia apostołów i uczniów jest przybliżona w dwu aspektach. Pierwszym z nich jest kształtowanie ich – wewnątrz osobowej relacji – do przyjęcia i rozumienia objawionych im słów i czynów, które ostatecznie pochodzą od Ojca. Związek osobisty z Mesjaszem i Synem Bożym, przeżywany w wierze żywej i świadomej tożsamości jego Osoby, stanowi najgłębszy faktor tego „natchnienia”, które czyni apostołów i uczniów Pańskich zdolnymi do komunikowania, ustnie i na piśmie, orędzia Jezusa Chrystusa, które jest w istocie „słowem Boga”, „słowem od Boga”. W Ewangeliach synoptycznych osobista relacja z Jezusem przyjmuje formę więzi uczeń – Nauczyciel, w której najważniejsza jest wiara w Jezusa Chrystusa jako Syna Bożego (por. Mk 1,1; J 20,31). Relacja z Jezusem może być bezpośrednia (Ewangelia Jana) lub pośrednia (Ewangelia Łukasza). Relacja bezpośrednia, fundamentalna dla komunikowania „słów od Boga”, pojawia się jako szczególnie mocno wyartykułowana i bogata w Ewangelii według św. Jana: autor wraz z innymi uczniami kontemplował chwałę Jednorodzonego Syna, który pochodzi od Ojca (J 1,14 – liczba mnoga: „oglądaliśmy”); jest naocznym świadkiem nauczania i wydarzeń z życia Jezusa od samego początku do końca (J 19,35; 21,24). Drugi aspekt Jezusowego natchnienia to przygotowywanie apostołów („Dwunastu”) i innych uczniów do głoszenia objawionych im słów „od Boga” światu. Uwierzywszy w synostwo Boże Jezusa, apostołowie i uczniowie dają świadectwo o dokonanym przez Niego dziele objawienia „słów Boga”, ponieważ są przez Niego wspierani: „Uświęć ich w prawdzie. Słowo Twoje jest prawdą. Jak Ty Mnie posłałeś na świat, tak i Ja ich na świat posłałem. A za nich Ja poświęcam w ofierze samego siebie, aby i oni byli uświęceni w prawdzie. Nie tylko za nimi proszę, ale i za tymi, którzy dzięki ich słowu będą wierzyć we Mnie” (J 17,17–20). To dzięki temu „uświęceniu w prawdzie” apostoł składa świadectwo o „słowach Boga” jako natchniony: w pierwszym rzędzie przez samego Jezusa – Syna Bożego, w którego uwierzył wraz ze wspólnotą uczniów (liczba mnoga w J 1,14), a ostatecznie pouczony przez Ducha Świętego, Ducha Prawdy (J 15,26–27; 20,22).
{"title":"The Christological Dimension of Biblical Inspiration according to Gospel Testimonies","authors":"Henryk Witczyk","doi":"10.12775/bpth.2023.019","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.019","url":null,"abstract":"Chrystologiczny wymiar natchnienia biblijnego według świadectwa Ewangelii Ewangelie poświadczają swoje pochodzenie od Boga w ten sposób, że ukazują Jezusa i Jego dzieło objawienia jako dokonujące się w gronie naocznych świadków: apostołów i uczniów. Dają także poznać, że natchnienie apostołów i uczniów do głoszenia otrzymanego przez Jezusa objawienia Bożego pochodzi od tegoż Jezusa – Mesjasza i Syna Bożego. Tajemnica Chrystusowego natchnienia apostołów i uczniów jest przybliżona w dwu aspektach. Pierwszym z nich jest kształtowanie ich – wewnątrz osobowej relacji – do przyjęcia i rozumienia objawionych im słów i czynów, które ostatecznie pochodzą od Ojca. Związek osobisty z Mesjaszem i Synem Bożym, przeżywany w wierze żywej i świadomej tożsamości jego Osoby, stanowi najgłębszy faktor tego „natchnienia”, które czyni apostołów i uczniów Pańskich zdolnymi do komunikowania, ustnie i na piśmie, orędzia Jezusa Chrystusa, które jest w istocie „słowem Boga”, „słowem od Boga”. W Ewangeliach synoptycznych osobista relacja z Jezusem przyjmuje formę więzi uczeń – Nauczyciel, w której najważniejsza jest wiara w Jezusa Chrystusa jako Syna Bożego (por. Mk 1,1; J 20,31). Relacja z Jezusem może być bezpośrednia (Ewangelia Jana) lub pośrednia (Ewangelia Łukasza). Relacja bezpośrednia, fundamentalna dla komunikowania „słów od Boga”, pojawia się jako szczególnie mocno wyartykułowana i bogata w Ewangelii według św. Jana: autor wraz z innymi uczniami kontemplował chwałę Jednorodzonego Syna, który pochodzi od Ojca (J 1,14 – liczba mnoga: „oglądaliśmy”); jest naocznym świadkiem nauczania i wydarzeń z życia Jezusa od samego początku do końca (J 19,35; 21,24). Drugi aspekt Jezusowego natchnienia to przygotowywanie apostołów („Dwunastu”) i innych uczniów do głoszenia objawionych im słów „od Boga” światu. Uwierzywszy w synostwo Boże Jezusa, apostołowie i uczniowie dają świadectwo o dokonanym przez Niego dziele objawienia „słów Boga”, ponieważ są przez Niego wspierani: „Uświęć ich w prawdzie. Słowo Twoje jest prawdą. Jak Ty Mnie posłałeś na świat, tak i Ja ich na świat posłałem. A za nich Ja poświęcam w ofierze samego siebie, aby i oni byli uświęceni w prawdzie. Nie tylko za nimi proszę, ale i za tymi, którzy dzięki ich słowu będą wierzyć we Mnie” (J 17,17–20). To dzięki temu „uświęceniu w prawdzie” apostoł składa świadectwo o „słowach Boga” jako natchniony: w pierwszym rzędzie przez samego Jezusa – Syna Bożego, w którego uwierzył wraz ze wspólnotą uczniów (liczba mnoga w J 1,14), a ostatecznie pouczony przez Ducha Świętego, Ducha Prawdy (J 15,26–27; 20,22).","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135994909","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Jakie „słowo Boże” w Piśmie Świętym? W niniejszym artykule zostaje podjęty problem wzajemnej zależności obecnych w naukach o natchnieniu biblijnym określeń „słowo Boże” oraz „Pismo Święte”, w kontekście wydanego przez Papieską Komisję Biblijną dokumentu pt. „Natchnienie i prawda Pisma Świętego. Słowo, które od Boga pochodzi i mówi o Bogu, aby zbawić świat” z 2014 roku. Po przedstawieniu istotnych cech definicji oraz funkcji Pisma Świętego zostaje wykazane rozumienie słowa Bożego w kontekście Starego i Nowego Testamentu. Ostatecznie zostaje podjęta próba udzielenia odpowiedzi na pytanie w jakich okolicznościach właściwe jest postawienie znaku równości między wspomnianymi wyżej terminami.
{"title":"What Is “The Word of God” in Sacred Scripture?","authors":"Michał Filip Powęska","doi":"10.12775/bpth.2023.018","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/bpth.2023.018","url":null,"abstract":"Jakie „słowo Boże” w Piśmie Świętym? W niniejszym artykule zostaje podjęty problem wzajemnej zależności obecnych w naukach o natchnieniu biblijnym określeń „słowo Boże” oraz „Pismo Święte”, w kontekście wydanego przez Papieską Komisję Biblijną dokumentu pt. „Natchnienie i prawda Pisma Świętego. Słowo, które od Boga pochodzi i mówi o Bogu, aby zbawić świat” z 2014 roku. Po przedstawieniu istotnych cech definicji oraz funkcji Pisma Świętego zostaje wykazane rozumienie słowa Bożego w kontekście Starego i Nowego Testamentu. Ostatecznie zostaje podjęta próba udzielenia odpowiedzi na pytanie w jakich okolicznościach właściwe jest postawienie znaku równości między wspomnianymi wyżej terminami.","PeriodicalId":37181,"journal":{"name":"Biblica et Patristica Thoruniensia","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135995068","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：