Dzięki wykorzystaniu leksemu somatycznego żyła – czes. žíla krystalizują się w czeskich i polskich związkach frazeologicznych utrwalone i dobrze skonwencjonalizowane pola semantyczne, które są istotnym elementem przy wyrażaniu myśli, wskazując na językowy obraz świata każdego języka narodowego. Odsłonięte zostały różnorodne domeny kognitywne, które ze względu na typologiczne i genetycznie bliskie pokrewieństwo językowe wskazują liczne podobieństwa i zbieżności, chociaż zdarzają się od tej reguły nieliczne odstępstwa.
{"title":"Konceptualizacja ŻYŁY w polskich i czeskich związkach frazeologicznych","authors":"Lubomír Hampl","doi":"10.14746/bo.2023.2.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bo.2023.2.3","url":null,"abstract":"Dzięki wykorzystaniu leksemu somatycznego żyła – czes. žíla krystalizują się w czeskich i polskich związkach frazeologicznych utrwalone i dobrze skonwencjonalizowane pola semantyczne, które są istotnym elementem przy wyrażaniu myśli, wskazując na językowy obraz świata każdego języka narodowego. Odsłonięte zostały różnorodne domeny kognitywne, które ze względu na typologiczne i genetycznie bliskie pokrewieństwo językowe wskazują liczne podobieństwa i zbieżności, chociaż zdarzają się od tej reguły nieliczne odstępstwa.","PeriodicalId":37389,"journal":{"name":"Bohemistyka","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47139793","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Jazyková politika České republiky v kontextu situace na slovanském území","authors":"Jiří Muryc","doi":"10.14746/bo.2023.2.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bo.2023.2.10","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":37389,"journal":{"name":"Bohemistyka","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41502347","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł stanowi próbę porównania nazw czeskich i polskich kawiarni oraz cukierni znajdujących się w miastach liczących od 10 000 do 20 000 mieszkańców. W pierwszej kolejności zestawione zostają polskie określenia kawiarnia i cukiernia oraz czeskie kavárna i cukrárna pod kątem ich pojemności semantycznej. Główna część analizy obejmuje 180 czeskich i polskich urbochrematonimów badanych pod względem ich struktury, motywacji onomastycznej oraz promowanych w nazwach wartości, m.in. z wykorzystaniem wcześniejszych publikacji autorstwa Patrika Mittera, Zuzany Hlubinkovej, Adama Siwca czy Artura Gałkowskiego. Analiza wykazuje m.in. liczne podobieństwa w nazewnictwie czeskich i polskich lokali serwujących kawę, a także wpływ urbochrematonimów obecnych w dużych miastach na mniejsze ośrodki miejskie.
{"title":"Nazwy lokali serwujących kawę w małych polskich i czeskich miastach","authors":"Przemysław Fałowski","doi":"10.14746/bo.2023.2.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bo.2023.2.6","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi próbę porównania nazw czeskich i polskich kawiarni oraz cukierni znajdujących się w miastach liczących od 10 000 do 20 000 mieszkańców. W pierwszej kolejności zestawione zostają polskie określenia kawiarnia i cukiernia oraz czeskie kavárna i cukrárna pod kątem ich pojemności semantycznej. Główna część analizy obejmuje 180 czeskich i polskich urbochrematonimów badanych pod względem ich struktury, motywacji onomastycznej oraz promowanych w nazwach wartości, m.in. z wykorzystaniem wcześniejszych publikacji autorstwa Patrika Mittera, Zuzany Hlubinkovej, Adama Siwca czy Artura Gałkowskiego. Analiza wykazuje m.in. liczne podobieństwa w nazewnictwie czeskich i polskich lokali serwujących kawę, a także wpływ urbochrematonimów obecnych w dużych miastach na mniejsze ośrodki miejskie.","PeriodicalId":37389,"journal":{"name":"Bohemistyka","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48463061","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Zpráva z jedenácté mezinárodní vědecké konference »Mezní suituace v českém jazyce a literatuře«, Těšín 6–7 září 2022","authors":"Lubomír Hampl","doi":"10.14746/bo.2023.2.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bo.2023.2.11","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":37389,"journal":{"name":"Bohemistyka","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43513345","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The presented paper is an outline of changes in the conception of the Academic Dictionary of Contemporary Czech (ADCC) for the period from 2020 onwards. We summarize the basic points of both the already implemented and planned changes in the concept and briefly characterize the future direction of work on the ADCC. The main motivation for the changes taken is the aim to finalize the dictionary core as soon as possible. In the paper we focus especially on issues regarding web design and macrostructural, microstructural as well as mediostructural phenomena. We are based, among other things, on the following postulates: (a) In accordance with the lexicographic trends of the present, the user aspect is given more emphasis in the ADCC than in the past. (b) We strive to create a lexical platform that will include various other dictionaries and offer links to corpora. (c) The ADCC is built as a growing dictionary, in the first phase the entries of 50 thousand most frequent words of contemporary Czech will be published.
{"title":"K modifikované koncepci \"Akademického slovníku současné češtiny\"","authors":"Martin Šemelík, Michaela Lišková, Jan Křivan","doi":"10.14746/bo.2023.2.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bo.2023.2.8","url":null,"abstract":"The presented paper is an outline of changes in the conception of the Academic Dictionary of Contemporary Czech (ADCC) for the period from 2020 onwards. We summarize the basic points of both the already implemented and planned changes in the concept and briefly characterize the future direction of work on the ADCC. The main motivation for the changes taken is the aim to finalize the dictionary core as soon as possible. In the paper we focus especially on issues regarding web design and macrostructural, microstructural as well as mediostructural phenomena. We are based, among other things, on the following postulates: (a) In accordance with the lexicographic trends of the present, the user aspect is given more emphasis in the ADCC than in the past. (b) We strive to create a lexical platform that will include various other dictionaries and offer links to corpora. (c) The ADCC is built as a growing dictionary, in the first phase the entries of 50 thousand most frequent words of contemporary Czech will be published.","PeriodicalId":37389,"journal":{"name":"Bohemistyka","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41441799","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Written text is traditionally connected with using formal and prepared language while spontaneity and non-standard level is typical of spoken language. Using colloquial devices is not always connected with the dichotomy of standard and non-standard language. Syntactic level can be used as an example. Breaking grammar structure of sentences should not be understood as non-standard language but as the stylization of spontaneous colloquial language. Language material was gained from the novel by Alena Mornštajnová Tiché roky (2019).
{"title":"Reliéfizace textu jako prostředek stylizace mluvenosti v románu Aleny Mornštajnové »Tiché roky«","authors":"Bohumila Junková","doi":"10.14746/bo.2023.2.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bo.2023.2.4","url":null,"abstract":"Written text is traditionally connected with using formal and prepared language while spontaneity and non-standard level is typical of spoken language. Using colloquial devices is not always connected with the dichotomy of standard and non-standard language. Syntactic level can be used as an example. Breaking grammar structure of sentences should not be understood as non-standard language but as the stylization of spontaneous colloquial language. Language material was gained from the novel by Alena Mornštajnová Tiché roky (2019).","PeriodicalId":37389,"journal":{"name":"Bohemistyka","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49075118","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Analýza dvou tematicky zaměřených on-line zpravodajských příspěvků prokázala, že zpravodajský žánr určený původně k objektivní a věcné prezentaci informací o aktuální události lze využít jako nástroj pro ovlivňování příjemců ve vztahu k tématům, která jsou oblastí angažovanosti vlastníka média nebo jiných společenských institucí patřících k establishmentu dané společnosti. Výběr aktérů, odborníků, sledovaných událostí a použitých jazykových prostředků umožňuje dosažení požadovaných komunikačních cílů cílů a vykazuje významný vliv na názory a postoje předpokládaných příjemců
{"title":"Kritické čtení on-line zpráv spojených tématem pandemie koronaviru","authors":"Jindřiška Svobodová, Jan Kij","doi":"10.14746/bo.2023.2.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bo.2023.2.2","url":null,"abstract":"Analýza dvou tematicky zaměřených on-line zpravodajských příspěvků prokázala, že zpravodajský žánr určený původně k objektivní a věcné prezentaci informací o aktuální události lze využít jako nástroj pro ovlivňování příjemců ve vztahu k tématům, která jsou oblastí angažovanosti vlastníka média nebo jiných společenských institucí patřících k establishmentu dané společnosti. Výběr aktérů, odborníků, sledovaných událostí a použitých jazykových prostředků umožňuje dosažení požadovaných komunikačních cílů cílů a vykazuje významný vliv na názory a postoje předpokládaných příjemců","PeriodicalId":37389,"journal":{"name":"Bohemistyka","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49417747","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł »Jak funguje teatr a film«, czyli obecność języka czeskiego w mowie »po naszymu« Polaków na Zaolziu powstał na podstawie badań socjolingwistycznych sytuacji językowej na Zaolziu. Badania te prowadzą autorki w wieloetnicznym, wielojęzycznym oraz kulturowo zróżnicowanym środowisku czeskiego śląska Cieszyńskiego od lat. Zamieszkująca te tereny mniejszość polska korzysta m.in. z sieci szkół z polskim językiem nauczania. Biegle mówi i pisze także po czesku, a na co dzień uczestniczy w czeskojęzycznych sytuacjach komunikacyjnych. Poza tym w rozmowach nieoficjalnych (niepublicznych) używa gwary cieszyńskiej, należącej do polskiego języka etnicznego. W wyniku tych zachowań mownych na Zaolziu wykreował się specyficzny kod mieszany zwany „po naszymu”, który – w odróżnieniu od tradycyjnej gwary – nie posiada ustabilizowanej normy systemowej, lecz dynamicznie reaguje na zmiany realiów i potrzeb komunikacyjnych miejscowej ludności.
{"title":"»Jak funguje teatr a film«, czyli obecność języka czeskiego w mowie »po naszymu« Polaków na Zaolziu","authors":"Irena Bogoczová, Małgorzata Bortliczek","doi":"10.14746/bo.2023.2.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bo.2023.2.5","url":null,"abstract":"Artykuł »Jak funguje teatr a film«, czyli obecność języka czeskiego w mowie »po naszymu« Polaków na Zaolziu powstał na podstawie badań socjolingwistycznych sytuacji językowej na Zaolziu. Badania te prowadzą autorki w wieloetnicznym, wielojęzycznym oraz kulturowo zróżnicowanym środowisku czeskiego śląska Cieszyńskiego od lat. Zamieszkująca te tereny mniejszość polska korzysta m.in. z sieci szkół z polskim językiem nauczania. Biegle mówi i pisze także po czesku, a na co dzień uczestniczy w czeskojęzycznych sytuacjach komunikacyjnych. Poza tym w rozmowach nieoficjalnych (niepublicznych) używa gwary cieszyńskiej, należącej do polskiego języka etnicznego. W wyniku tych zachowań mownych na Zaolziu wykreował się specyficzny kod mieszany zwany „po naszymu”, który – w odróżnieniu od tradycyjnej gwary – nie posiada ustabilizowanej normy systemowej, lecz dynamicznie reaguje na zmiany realiów i potrzeb komunikacyjnych miejscowej ludności. ","PeriodicalId":37389,"journal":{"name":"Bohemistyka","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43227206","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Niniejszy artykuł dotyczy innowacji leksykalnych w języku czeskim powstałych w procesie kontaminacji i przedstawia wyniki analizy 205 formacji kontaminacyjnych wyekscerpowanych ze słownika Hacknutá čeština 2.0. Neortodoxní slovník dnešní materštiny. Autorka koncentruje się na charakterystyce struktury omawianych jednostek, mając świadomość konieczności poszerzenia materiału badawczego w celu weryfikacji zaprezentowanej analizy ilościowej. Już jednak przedstawione wyniki badań wskazują na rosnącą popularność kontaminatów we współczesnym języku czeskim, ich potencjał w poszerzaniu zasobu leksykalnego czeszczyzny oraz dominację jednej ze struktur. W związku z ograniczonymi ramami niniejszego opracowania każdy z typów struktury jest prezentowany jedynie na wybranych przykładach formacji kontaminacyjnych.
{"title":"O zjawisku kontaminacji we współczesnym języku czeskim: charakterystyka strukturalna","authors":"Katarzyna Dembska","doi":"10.14746/bo.2023.2.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bo.2023.2.1","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł dotyczy innowacji leksykalnych w języku czeskim powstałych w procesie kontaminacji i przedstawia wyniki analizy 205 formacji kontaminacyjnych wyekscerpowanych ze słownika Hacknutá čeština 2.0. Neortodoxní slovník dnešní materštiny. Autorka koncentruje się na charakterystyce struktury omawianych jednostek, mając świadomość konieczności poszerzenia materiału badawczego w celu weryfikacji zaprezentowanej analizy ilościowej. Już jednak przedstawione wyniki badań wskazują na rosnącą popularność kontaminatów we współczesnym języku czeskim, ich potencjał w poszerzaniu zasobu leksykalnego czeszczyzny oraz dominację jednej ze struktur. W związku z ograniczonymi ramami niniejszego opracowania każdy z typów struktury jest prezentowany jedynie na wybranych przykładach formacji kontaminacyjnych.","PeriodicalId":37389,"journal":{"name":"Bohemistyka","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46611987","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：